Nr. 24 - Vereniging-1epoolsepantserdivisie

Voor uw en onze vrijheid
Za waszĄ I NASZĄ WOLNOŚĆ
jaargang 13
Nr. 24
1
juni 2014
Inhoud verenigingsblad nr. 24
03. Inhoud in het Pools
04. Colofon
05. Het bestuur
06. Oproepresultaat – laatste rustplaats van Stanisław SZŁOIŃSKI
07. Tulpen van Poolse generaal aan Calvarieberg geplant - 26.11.2013,
08. Verslag Algemene Ledenvergadering – 15 dec.
12. E. Szczerbinski en N. Gawronski bevorderd tot luitenant – 5 febr.
13. Architekt Norbert Gawronski – Mijn gebouwen zijn toch niet lelijk
19. Poolse oud-strijder P.J. Nowinski bevorderd in Breda – 8 febr.
e
21. Edmund Szczyrba bevorderd tot 1 luitenant – 7 febr.
22. Nieuw divisiecommandant in Zagan – 17 febr.
23. Programma herdenkingen 2014
26. Koninklijke onderscheiding voor de heer Bogdanowicz – 28 maart
27. Patroonsdag in Bydgoszcz – 28 maart
27. Herdenking in Emmen – 10 april
30. Renovatie van Pools Militaire Erehof in Oosterhout voltooid – 23 april
31. Patroonsdag in Koronowo – 25 april
33. Ridder in het Generaal Maczek Museum – 25 april
34. Dodenherdenking op Pools Ereveld Oosterhout
35. Indrukwekkende Dodenherdenking in stadspark Valkenberg
36. Wereldleiders herdenken D-day in Normandië
39. De nationale orde van het legioen van eer
e
40. Reconstructie groep van de 100 scouts groep uit Poznan in Normandië
41. Poolse veteraan ontdekt in Heemstede
43. In Memoriam – Wim de Jong – 12.6.2013
44. In Memoriam
47. Eerste staatsbezoek koning aan Polen – 24 en 25 juni
47. Geocaching
48. Vakantiewensen en diverse info.
Website: www.vereniging-1epoolsepantserdivisie-nederland.nl
2
Spis treści biuletynu Stowarzyszenia nr 24.
03. Spis treści w języku polskim
04. Colofon
05. Zarząd
06. Resultaty poszukiwań – ostatnie miejce spoczynku St. Szłoińskiego
07. Tulipany polskiego generala zasadzone na Gorze Kalwarii – 26.11.2013
08. Sprawozdanie z corocznego zebrania czlonków
12. E.Szczerbinski i N.Gawronski awansowani na podporucznika
13. Architekt Norbert Gawronski – Moje budynki nie sa brzydkie
19. Polski kombatant P.J. Nowinski awansowany na podporucznika
21. Podporucznik Edmund Szczyrba awansowany na porucznika
22. Nowy dowódca dywizji w Zaganiu
23. Program obchodów dla uczczenia pamieci w 2014 r.
26. Królewskie odznaczenie dla pana Bogdanowicza
27. Swieto Patrona w Bydgoszczy
27. Obchody uczczenia pamieci w Emmen – 10 kwietnia
30 Renowacja Polskiego Wojskowego Cmentarza Honorowego zakonczona
31. Swieto patrona w Koronowie – 25 kwietnia
33. Rycerz w Muzeum im. Generala Maczka – 25 kwietnia
34. Obchody dla uczczenia poleglych podczas wojen w Oosterhout
35. Wzruszajace obchody w parku miejskim Valkenberg – 4 maja
36. Swiatowi przywódcy świetują D-day w Normandii
39. Francuski Narodowy Order Legii Honorowej
40. Grupa Rekonstrukcji Histor. przy 100. Druzynie Harcerskiej w Normandii
41. Polski weteran ‘odkryty’ w Heemstede
43. In Memoriam – Wim de Jong – 12.6.2013
44. In Memoriam
47. Pierwsza wizyta państwowa Króla holenderskiego w Polsce
47. Geocaching
48. śyczenia wakacyjne i róŜne informacje.
Strona internetowa naszego Stowarzyszenia:
www.vereniging-1epoolsepantserdivisie-nederland.nl
3
Colofon
,In het spoor van de divisie” is een uitgave van de:
e
Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie Nederland.
Redactie: Nadole | śeglarska 11 | 84-250 Gniewino | POLEN
tel. 0048-58-6767 525, E-mail redactie: [email protected]
Website: www.vereniging-1epoolsepantserdivisie-nederland.nl
Redactieleden:
Krystyna B. Stopa-Konowrocka, Adrian Stopa,
Albert Bugaj.
Albert Bugaj zorgt ervoor dat ons verenigingsblad gedrukt wordt en
onderhoudt de contacten met de drukkerij, Drukkerij Lankhorst Rijen.
“In het spoor van de divisie”wordt toegezonden aan leden van de vereniging.
En verschijnt tweemaal per jaar namelijk in mei en in november.
Voor extra exemplaren, informatie of kopij kunt u zich wenden tot de
redactie, u kunt ook eigen kopij hier inleveren.
Het lidmaatschap kost € 15.- per jaar en dient gestort te worden op
e
bankrekening nummer: 1089.04.962 t.n.v. Vereniging 1 Poolse
Pantserdivisie Nederland te Breda, BIC: RABONL2U,
IBAN: NL97 RABO 0108904962.
Hier kunnen donateurs hun bijdrage ook op storten.
Leden kunnen gebruik maken van de diensten van de vereniging, zoals,
e
informatie over de 1 Poolse Pantserdivisie en hulp bij het naspeuren van
gegevens aangaande de Divisie.
Opzegging van het lidmaatschap moet schriftelijk of per e-mail gebeuren
vóór 1 november. De opzegging gaat dan het nieuwe kalenderjaar in.
Niets van deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande
e
schriftelijke toestemming van Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie Ned.
4
Het Bestuur
Voorzitter: Bolek Krzeszewski
Lage Heijning 1 4847 ZJ Teteringen Nederland
Tel: (+31) 076-5714474
E-mail: [email protected]
Secretaris: Frans Olejek
Biezenstraat 5 4823 ZJ Breda Nederland
Tel: (+31) 076-5415041
E-mail: [email protected]
Penningmeester: Cees Nowak
Kapucijenhof 24 4811 XG Breda Nederland
Tel: (+31) 076-5874683
E-mail: [email protected]
Bestuurslid: Stas Szamrowicz
Regenwulp 47 4822 RJ Breda Nederland
Tel: (+31) 076-5413982
E-mail: [email protected]
Bestuurslid: Adrian Stopa - Consul Buitenlandse Zaken
Nadole ul. śeglarska 11 84-250 Gniewino Polen
Tel: (+48) 058-6767525
E-mail: [email protected]
Bestuurslid: Wadec Salewicz
Schepenenstraat 15 4902 BZ Oosterhout Nederland
Tel: (+31) 0162-432 633
E-mail: [email protected].
5
OPROEPRESULTAAT:
Zoektocht naar info over Stanisław SZŁOIŃSKI en zijn laatste rustplaats;
Marek Szłoiński – kleinzoon van wijlen Stanisław SZŁOIŃSKI, soldaat van
e
e
het 2 Regiment Gemotoriseerde Artillerie van de 1 Poolse Pantserdivisie,
zoekte informatie over lot van zijn opa.
Stanisław Szłoiński heeft deel genomen o.a. aan de bevrijding van Breda.
Hij werd op 09.12.1946 gedemobiliseerd in Quakenbruck, Duitsland.
Op basis van informatie ontvangen van gemeente Venlo werden zijn acte
van overlijden en een meertalig uittreksel in Gemeente Amsterdam gemaakt.
Dick J. Devente - Manager / Bedrijfsleider "De Nieuwe Noorder"
begraafplaats crematorium gedenkpark Stadsdeel Amsterdam–Noord –
heeft ons geïnformeerd het graf 09-05-A-020 van de heer Stanislaw
SZLOINSKI, overleden 31-03-1947, volgens het systeem geruimd was in
1957. De stoffelijke resten liggen bij hen in het ossuarium. In het ossuarium,
Nederlandse naam " bottenkuil" liggen de stoffelijke resten van al hun
overledenen vanaf 1942 tot heden.
De gedenkstenen die erop staan geven aan uit welke periode geborgen is.
De familie kan altijd tijdens openingstijden bezoeken.
Dit heeft de laatste beheerder geregeld, uit de tijd van Stanislaw is geen
steen bijgehouden, maar wel alle stoffelijke resten liggen op deze plek.
Zie foto beneden AUB.
6
TULPEN VAN POOLSE GENERAAL AAN CALVARIEBERG GEPLANT –
dinsdag 26.11.2013.
http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20131125_00855
979
Frank Wilrycx en Herman Coremans (midden) namen de tulpenbollen in
ontvangst.
De Nederlandse ambassade in Warschau heeft een nieuw tulpenras met de
naam Maczek gelanceerd. Het ras is genoemd naar de commandant van de
1ste Poolse Pantserdivisie die in 1944 Merksplas en enkele gemeenten
heeft bevrijd van de Duitse troepen.
Ter ere van Generaal Maczek worden er op verschillende plaatsen in
Vlaanderen tulpen overhandigd door Jan Cornelissens en Jos Stoffels,
voorzitter en vicevoorzitter van het ‘Verbond van Poolse oud-strijders en
veteranen van de 1ste pantserdivisie van Generaal Maczek in België vzw’.
Gisternamiddag nam burgemeester Frank Wilrycx (Leefbaar Merksplas) de
tulpenbollen in ontvangst. Ze werden geplant bij het herdenkingsmonument
voor de oorlogsslachtoffers aan de Calvarieberg op het kerkhof.
‘Van de 16.000 manschappen zijn er nog enkele personen in leven’, zegt
Jan Cornelissens. ‘Ondanks hun hoge leeftijd zitten de belevenissen in
Merksplas nog vers in hun geheugen. We hebben 120 tulpenbollen
overhandigd omdat Maczek 120 jaar geleden geboren is.’
Het jumelagecomité van Merksplas onderhoudt al sinds 1990 goede
contacten met Polen. ‘Toen we de vraag kregen om tulpen te planten,
hebben we meteen positief gereageerd’, zegt voorzitter Herman Coremans
van het jumelagecomité. ‘Dit symboliseert op een mooie manier onze
verbondenheid met Polen.’
7
E
VERSLAG ALGEMENE LEDENVERGADERING VAN DE VERENIGING 1
POOLSE PANTSERDIVISIE NEDERLAND
15 dec.
Aanwezig: Dhr. A.Bugaj, Mevr. K.Daniels-Kierczak, Dhr. J.Dombeek, Dhr.
J.v.Dongen, Dhr. A.v.Gils, Dhr. en Mevr. E.Szczerbinski, Mevr. Murawski,
Dhr. B.Krzeszewski, Dhr. C.Nowak, Dhr. S.Szamrowicz, Dhr. W.Salewicz
en Dhr. F.Olejek.
Afwezig met kennisgeving:
Dhr. A.Stopa, Mevr. K.Stopa-Konowrocka, Mevr. A.M.Visser-Kazus, Dhr.
J.Poplawski en Fam. Wiaterek, Mevr. J.Krzeszewski en Mevr. Salewicz..
Agenda
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Opening door de voorzitter
Ingekomen stukken en mededelingen
Verslag ledenvergadering 11 december 2012
Jaarverslag secretaris en penningmeester over 2013
Aftredende bestuursleden volgens bijgevoegd schema (bijlage 1),
beide zijn herkiesbaar. Nieuwe kandidaten dienen zich uiterlijk 24
uur voorafgaand aan de ledenvergadering, aan te melden bij de
voorzitter of secretaris.
Verslag van de kascommissie
Verkiezing nieuwe kascommissie
Programma verenigingsjaar 2014
Rondvraag
Sluiting
1.Opening door de voorzitter B. Krzeszewski die iedereen hartelijk welkom
heet.
Er wordt 1 minuut stilte gehouden voor ons overleden lid, Dhr. Hieronim
Szafrański, die op 16 maart jl. overleed.
Leden die met kennisgeving afwezig zijn wordt doorgenomen.
2. Er zijn geen ingekomen stukken m.b.t. de ledenvergadering van vandaag.
3. Het verslag van de ledenvergadering 2012 in het kort besproken, zoals is
vermeld zijn er vorig jaar kerstkaarten naar de oud-strijders gestuurd, ook dit
jaar zullen wij dit doen.
8
Mevr. K.Daniels-Kierczak merkt op dat er nu een lijst van aftredende
bestuursleden aanwezig is.
In het verslag van de ledenvergadering 2012 welke in het boekje was
geplaatst stond het verkeerde jaar vermeld, er stond 2013 maar dit moest
2012 zijn.
Door de voorzitter wordt gemeld dat Dhr. W. Wylenzek volgend jaar 100 jaar
wordt, het bestuur zal hier aandacht aan besteden.
4. Jaarverslag 2013 door secretaris en de penningmeester.
Secretaris Frans Olejek leest het verslag voor en vraagt of er
opmerking/vragen zijn.
Er zijn naar Lommel 2 bestuursleden geweest en niet 5, door S.Szamrowicz
wordt opgemerkt dat de namen van het uitreiken van “de bronzen medaille
van de Poolse strijdkrachten” omgewisseld moeten worden.
Vervolgens neemt C.Nowak het financiële verslag door. Tevens worden de
projecten van de Poolse ambassade besproken, hierbij kan onze Vereniging
financiële ondersteuning krijgen maar er wordt hiervoor veel inzet gevraagd
van de penningmeester en secretaris dit in het kader van tijdsdruk.
De voorzitter zegt dat het geld van de Stichting jaarlijkse Herdenkingen
ongeveer hetzelfde zal zijn als afgelopen jaar.
Dhr. J.v.Dongen vraagt wat de €100 reiskosten zijn in de begroting van 2014
zijn, dit is voor de oude legervoertuigen die bij de Herdenkingen aanwezig
zullen zijn.
Gevraagd wordt dit als zodanig te beschrijven.
5. Er zijn geen aanmeldingen van kandidaten voor het bestuur binnen
gekomen.
Volgens onderstaand schema zijn C.Nowak en F.Olejek aftredend, beide
hebben zich herkiesbaar gesteld en worden door de aanwezige leden
herkozen.
bestuursleden
B.Krzeszewski
C.Nowak
2013
2014
aftredend
Aftredend
(herkiesbaar)
W.Salewicz
A.Stopa
S.Szamrowicz
F.Olejek
2015
aftredend
Aftredend
(herkiesbaar)
aftredend
Aftredend
(herkiesbaar)
9
6. Er wordt door de leden van de kascommissie, bestaande uit Mevr.
K.Daniels-Kierczak en Dhr. A.Bugaj, verslag uitgebracht.
Voor 1 februari moet op de website en op het briefpapier het
bankrekeningnummer aangepast worden naar het IBAN nummer.
Er wordt door de kascommissie decharge verleend aan de penningmeester.
Dezelfde kascommissie blijft ook voor 2014 aan, B.Krzeszewski bedankt hun
voor de werkzaamheden die zij verricht hebben.
7. Het programma voor 2014 wordt door de voorzitter toegelicht.
Het zal volgend jaar een bijzonder jaar worden omdat het de 70 jarige
Herdenking zal zijn. De planning is dat er bestuursleden zowel naar Mont
Ormel gaan als naar de divisiedagen in Zagan.
De Herdenking in Oosterhout en Breda staan gepland voor 25 en 26
oktober, tijdsplanning is naar verwachting hetzelfde als in 2013.
Wadec Salewicz geeft aan dat er van de Gem. Oosterhout weinig te
verwachten is, in Breda zal het wel grootser worden aangepakt.
Er is al een vooroverleg geweest met de Stichting Jaarlijkse Herdenkingen
Breda en het kabinet over wat wij met zijn allen willen doen. Er is een
werkgroep gevormd onder de paraplu van de stichting, hierin nemen Poolse
Verenigingen in plaats, alsook het Gen. Maczek museum en
vertegenwoordigers van het kabinet van de gemeente Breda.
J.Figlarek is voorzitter van de stichting alsook van de werkgroep.
Er zijn 14 initiatieven ingebracht, welke voor 1 februari binnen moeten zijn.
Ook op vrijdagmiddag en zaterdagmiddag staan ter beschikking van de
activiteiten.
De Herdenking in Oosterhout op zaterdag en de feestavond in de avond van
Polonia blijven zoals in andere jaren.
Mevr. K.Daniels-Kierczak vraagt hoeveel oud-strijders er komen, Bolek zegt
toch wel een vrij grote groep uit Polen te verwachten.
Ook wordt eregevraagd of het V-fonds geld ter beschikking stelt, C.Nowak
zegt dat dit in juni 2014 gebeurt.
Ook zal er een peloton vaandeldragers uit Zagan (Polen) aanwezig zijn.
Ook de KMA zal zich actief opstellen, en de Grote Kerk van Breda zal de
gehele week indien nodig beschikbaar zijn.
8. Rondvraag:
Dhr. E.Szczerbinski zegt dat hij Dhr. Nowinski in Lelystad gaat opzoeken hij
komt hier toch regelmatig, verder gaat hij geen interviews meer geven, alles
wordt toch wel een beetje zwaar.
Dhr. J.v.Dongen vraagt waarom de tulpen bij Gen. S.Maczek eruit gehaald
zijn, Bolek zegt dit niet te weten, dit was in ieder geval niet op ons verzoek.
10
Bestuur gaat na waarom dit is gebeurt, en zal proberen volgend jaar de
tulpen weer in de grond te hebben.
Dhr. Van Gils zegt dat er in de Teteringse bossen op de Joodse
begraafplaats een Poolse militair begraven ligt, het bestuur zal kijken wat er
te achterhalen is.
Dhr. Bugaj zegt dat hij bezig is met een nieuwe website voor de Vereniging,
er wordt ook geprobeerd dit in een Poolse versie uit te voeren, in ieder geval
met de belangrijkste zaken. Vraag is wie dit gaat doen.
Voorts vraagt Dhr. Bugaj om hem informatie te sturen in de vorm van foto’s
en een verslag van een gebeurtenis m.b.t. de Vereniging zodat hij dit ook op
onze website kan plaatsen.
Mevr. K.Daniels-Kierczak vraagt of het mogelijk is het jaarverslag voor de
ledenvergadering per e-mail te versturen, de secretaris gaat hier zorg voor
dragen.
De vergadering wordt tegen 13.30 uurgesloten waarna er een koffietafel is.
Verslag opgesteld door de secretaris F.Olejek op 15-12-2013
APPEL:
Om meer zaken per e-mail te kunnen doen zoals het versturen van
uitnodigingen, verslagen en overzichten, verzoeken wij onze leden om
eigen e-mailadres naar onze secretaris Frans Olejek via [email protected]
te sturen.
ATTENTIE: In het jaar 2014, herdenkingen van bevrijding van Breda en
omgeving vinden plaats op zaterdag 25 oktober in Oosterhout en op
zondag 26 oktober in Breda.
UWAGA: W roku 2014 obchody kolejnej rocznicy wyzwolenia Bredy i okolic
odbędą się w sobotę 25 października w Oosterhout oraz w niedzielę 26
października w Bredzie.
11
E. SZCZERBINSKI EN N. GAWRONSKI BEVORDERD TOT LUITENANT
– 5 febr.
Twee Poolse oud-strijders; kaporaal Edward Szczerbinski en soldaat
Norbert Gawronski werden bevorderd tot luitenant en namen hun
getuigschrift op de Poolse ambassade in ontvangst op 5 februari 2014.
Foto’s ontvangen van de Poolse Defensie Attaché, kol. Waryszewski.
Edward Szczerbinski sluit zich aan de 1e Poolse Pantserdivisie in juli 1944
en was marconist op een tank. Hij maakte deel uit van de 2e Compagnie
van het 2e Pantserregiment.
Norbert Gawronski werd in 1943 als de 17-jarige door de Duitsers naar een
werkkamp weggevoerd. Hij wist in 1944 te ontvluchten en sloot zich aan in
augustus bij de 1e Poolse Pantserdivisie in Frankrijk dat nam deel aan de
bevrijding van Nederland. Hij diende in het 1e Antitank Artillerie Regiment.
12
ARCHITEKT NORBERT GAWRONSKI
http://www.onsamsterdam.nl/component/content/article/15dossiers/dossiers/716-architect-norbert-gawronski
Amsterdamse architecten (serie)
‘MIJN GEBOUWEN ZIJN TOCH NIET LELIJK!’
Beeldbepalende gebouwen in Amsterdam zijn van
hun hand. Zelf zijn ze soms vergeten. Een serie portretten van
bouwmeesters die hun stempel op de stad hebben gedrukt.
In deze aflevering: Norbert Gawronski, architect van het grote gebaar.
Hij tekende onder meer voor het universiteitscomplex in de
Roetersstraat, het Wibauthuis en de elektriciteitscentrale aan de
Hemweg. Hij is van de heldere lijn; voor gefrummel moet je niet bij hem
zijn.
Om het Wibauthuis en de Hemwegcentrale te bouwen, moet je geen
bescheiden persoon zijn, en dat is N.J.J. Gawronski (78) dan ook niet.
‘Architect in ruste’ is wel het laatste waaraan je denkt als je hem een
Hollandse regenbui ziet trotseren. We hebben afgesproken in het enorme
universiteitscomplex in de Roetersstraat, ironisch genoeg in het deel dat
later door Pi de Bruin aan Gawronski’s onvoltooide magnum opus is
toegevoegd.
Architectuurliefhebbers lopen niet bepaald weg met de creaties van de van
origine Poolse architect. De gebouwen passen niet in Amsterdam, zijn te
strak en vooral veel te groot. Wie is de man die Amsterdam heeft
opgezadeld met deze kolossen?
Norbert Gawronski werd in 1925 geboren in het Poolse Nowa-Wies. In 1943
werd de 17-jarige door de Duitsers naar een werkkamp weggevoerd. Hij wist
in het najaar van 1944 te ontvluchten, en sloot zich aan bij het vrije Poolse
13
leger in Frankrijk. Dat nam deel aan de bevrijding van Nederland. Gawronski
keerde er geregeld terug voor vakanties en trouwde in 1953 met een
Nederlandse.
Maar eerst moesten er nog andere dingen gebeuren. Het hele Poolse leger
werd naar Groot-Brittannië overgebracht. En zo kwam het dat Gawronski
naderhand een studie begon aan de School of Architecture van het Polish
University College in Londen. Hij studeerde in 1952 cum laude af op het
ontwerp voor een schoenfabriek. “Ik was een groentje. Ik kon niets, maar ik
heb het door hard werken wel gehaald.”
Onmiddellijk na zijn afstuderen kon de jeugdige Pool al aan de slag bij de
London County Council, in een enorme organisatie met 700 bouwkundigen.
“Ik heb woningen en flats gebouwd bij Hyde Park, en hele wijken bij
Greenwich en noem maar op. Ik had al jong een prachtige carrière.”
‘Ik werkte als een bezetene’
De geboorte van zijn zoon Jerzy (de huidige stadsarcheoloog van
Amsterdam) was aanleiding om te verkassen naar Nederland. “Ik was Pools,
mijn vrouw was Nederlandse, en Jerzy zou dan Brits worden. We hadden
daar geen familie, niets. Het leek ons beter om naar Nederland te gaan.”
Gewapend met een aanbevelingsbrief van de beroepsorganisatie BNA ging
hij de boer op, om meteen een aantal aanbiedingen te krijgen. Hij koos voor
Publieke Werken in Amsterdam. Met de pas aangetreden
stadsbouwmeester Ben Merkelbach (1901-1961) klikte het en de nauwelijks
30-jarige Pool kreeg meteen een hete aardappel doorgeschoven: het
Wibauthuis. Het moest een werkplek worden voor 2000 ambtenaren van
Publieke Werken zelf. Jaren van voorbereidend werk waren er in gestoken,
maar tot dan toe vergeefs. “Ik maakte een ontwerp met verticale kolommen
in de gevels, een strakke, hedendaagse conceptie. En ik tekende en
tekende, maakte perspectieven, ik werkte als een bezetene.” De oude garde
zag het niet zonder enige afgunst aan. “Het Wibauthuis is mijn eerste werk
in Nederland en echt, daar heb ik alles in gegeven wat ik in me had. Dat is
zo helder, en zo eerlijk.”
“Een kantoorgebouw, dat was in 1963 iets héél anders dan tegenwoordig.
Toen moest je met minimale middelen iets zien te bereiken. De kwaliteit die
er nu ingegooid wordt, die was er in mijn tijd niet. Ik zocht een antwoord op
een sociaal vraagstuk, dat maakte het voor mij boeiend. En het Wibauthuis
is een bijzonder gebouw. Het is gemaakt in prefab-techniek. Dat moest
omdat we de arbeidsmarkt voor woningbouw niet mochten belasten met de
bouw van kantoren.”
Het Wibauthuis werd ook de werkplek van Gawronski zelf. Hij werkte er aan
andere grote opdrachten, zoals het hoofdkantoor voor de
14
Gemeentewaterleiding, het Floraparkbad en de Jeugdherberg Vondelpark.
“Ik heb altijd graag voor grote organisaties gewerkt, want daar krijg je grote
en ingewikkelde opdrachten.”
Dat gold zeker voor Gawronski’s omvangrijkste opdracht: de uitbreiding van
de Universiteit van Amsterdam op het Roeterseiland. Het begon betrekkelijk
overzichtelijk met een nieuw laboratorium. Maar de geboortegolf kwam
eraan, en de welvaart groeide, en ineens had iedereen studerende kinderen.
De universiteit barstte uit haar voegen. Kon de groeiende instelling wel in de
binnenstad blijven?
“Iedereen wilde de universiteit de stad uit hebben, naar Purmerend of
Amstelveen. Maar ik heb laten zien dat het ook op eigen terrein kon, als je
maar naar tien verdiepingen zou gaan.” En zo werd het
Roeterseilandcomplex vanzelf groter en groter. “Het was een enorme
opdracht voor een jonge man. Ik was zó hard aan het werken: een plan, dan
weer een plan, het ene gebouw na het andere, en dan weer een masterplan.
Siegfried Nassuth (geestelijk vader van de hoogbouw in de Bijlmermeer –
SP) zei: ‘geen gefrummel’. En toen heb ik de gracht overkluisd. Niet met een
lullig bruggetje, maar functioneel, met een gebouw van tien verdiepingen.”
‘Nieuwe truttigheid’
De samenleving kon de voortvarendheid van de stadsontwikkelaars maar
nauwelijks bijbenen, en de universiteit evenmin. Het jaren durende project
roept bij Gawronski dan ook gemengde herinneringen wakker. “Ik moest in
fasen bouwen, weet je wat dat betekent? Dat je heel erg beperkt wordt in je
materiaalkeuze, omdat je anders verschillen krijgt. Dat je te maken krijgt met
veranderende inzichten. En dat je nooit een geheel kunt presenteren. Met
het bureau Bouw en Huisvesting van de universiteit viel haast niet te
werken. Zo tegen 1973 was iedereen me aan het aanvallen, met klachten
over het zogenaamde gebruik van modieuze materialen en zo. Het was een
nare tijd.”
Het eind van het liedje was dat Gawronski zijn Roeterseilandcomplex niet
heeft kunnen afbouwen. Aan de Universiteit van Amsterdam was de
stemming omgeslagen in de richting die door Gawronski wel vriendelijk met
“nieuwe truttigheid” wordt aangeduid. Een poging tot samenwerking met de
nieuwe bouwheer van de universiteit was gedoemd tot mislukken, en
uiteindelijk werd de inmiddels al lang niet meer bij de gemeente werkende
Gawronski bedankt voor zijn inzet. Stedenbouwkundig ‘troubleshooter’ Pi de
Bruin werd erbij gehaald om het complex te voltooien.
Over het geheel genomen is het toch trots die overheerst als hij zijn
Roeterseilandcomplex beziet. “Dat het nog steeds zo goed functioneert, ook
al is het zo vaak van functie veranderd, betekent dat ik een formule
15
gevonden heb die goed werkt. Ik ben er trots op dat het complex er staat, en
dat het werkt. De studenten studeren in Amsterdam, en niet ergens buiten
de stad. Dat is wat ik heb bereikt met mijn bezetenheid en hard werken.”
Kan het zijn dat esthetiek in het oeuvre van Norbert Gawronski een minder
belangrijke rol speelt dan in het werk van anderen?
Ai, dat had ik niet moeten zeggen.
In de ogen van de ‘architect in ruste’ begint een Oost-Europese storm op te
steken. “Mijn gebouwen zijn toch niet lelijk?” briest hij. Om dan, snel weer de
charme zelve, zijn credo te geven: “Architectuur is esthetica, constructie, en
functionaliteit. Die zijn gelijkwaardig.”
Niet vriendelijk, wel vrolijk
In 1969 stapte de inmiddels tot Nederlander genaturaliseerde Gawronski
over naar het Nijmeegse architectenbureau Haskoning. Gehecht aan zijn
stad, riep hij aan de Amsterdamse Reguliersgracht een filiaal in het leven.
Een grote verscheidenheid aan gebouwen vloeide uit zijn pen, variërend van
vakantiewoningen tot rioolzuiveringsinstallaties. Het gemeentehuis in
Rheden geldt als fraaiste. Een buitengewoon ‘sprekend’ gebouw van hem is
de in 1981 opgeleverde Nederlandse ambassade in Jakarta. Hij ontwierp
een aantal districtskantoren voor ABN-Amro, fabrieken, woningen, een
jachthaven en de Den Uylbrug in Zaandam. In Amsterdam plaatste hij de
Bank of Tokyo, tegenover de niet geringe concurrentie van de Hollandsche
Bank Unie van De Bazel op de Vijzelgracht.
In 1990 ging Gawronski met pensioen. Het laatste gebouw dat hij in
Amsterdam neerzette, is het Centraal Milieulaboratorium in Zuidoost.
Ook na zijn pensionering bleef Gawronski aan de slag, en niet zo’n beetje.
“Dit zijn enorme en ingewikkelde projecten,” zegt hij terwijl de tekeningen op
tafel komen van zijn elektriciteitscentrales aan de Hemweg en in Diemen. Hij
werkte eraan van 1990 tot 1996. “Hier ben ik erg trots op.
Elektriciteitscentrales zijn natuurlijk niet bepaald vriendelijke gebouwen.
Maar hier, de Hemwegcentrale, kijk naar die subtiele lijnen, de kleuren die
de bouwmassa verzachten, en de lichtval. Ik heb ook geprobeerd om zo veel
mogelijk licht in de centrales te krijgen. Ik probeer de mensen een vrolijke
omgeving te geven om in te werken.”
Tekst: Sjaak Priester
Maart 2004
16
Reklama van DRUKKER
17
18
POOLSE OUD-STRIJDER BEVORDERD IN BREDA
Bn/destem
10 februari 2014
Kolonel Dariusz Waryszewski bevordert sergeant Piotr Jan Nowinski tot
luitenant. foto Awé Krijger
BREDA - De Poolse oud-strijder Piotr Jan Nowinski uit Breda is zaterdag
bevorderd tot luitenant. De Poolse militairattaché uit Den Haag kwam de nu
90-jarige veteraan de bijbehorende oorkonde bij hem thuis overhandigen.
Zijn ouderdom verhinderde de ereburger, die op 29 oktober 1944 een van
Breda's jongste bevrijders was, zijn getuigschrift op de ambassade in
ontvangst te nemen.
Nowinski, oprichter van de Poolse zaterdagschool in Breda, was jarenlang
lokaal en landelijk bestuurder van de Poolse Katholieke Vereniging.
Toegevoegd door onze redactie:
Toen in september 1939 de oorlog uitbrak zat Piotr Jan Nowinski op het
Gymnasium in Polen. Hij verliet Polen met Pools leger via Hongarije.
Na omzwervingen door o.a. Joegoslavië, Portugal en Griekenland wist hij
Engeland te bereiken. Daar sloot Nowinski zich aan bij de 1e Poolse
e
Pantserdivisie in het begin van 1944 en diende in de 9 Jagers Bataljon. Na
de opmars door Frankrijk en België was hij een van de bevrijders van Breda
eind oktober 1944. Nadat hij hier zijn toekomstige vrouw Cisca Willigers
had ontmoet, vestigde hij zich voorgoed in Breda. Zie meer info:
http://www.stadsarchief.breda.nl/index.php?option=com_content&view=articl
e&id=97:jan-nowinski-1923-en-ciska-willigers-1923&catid=20:poolsebevrijders&Itemid=84
19
Foto’s ontvangen van de Poolse Defensie Attaché, kol. Waryszewski.
ATTENTIE: In het jaar 2014, herdenkingen van bevrijding van Breda en
omgeving vinden plaats op zaterdag 25 oktober in Oosterhout en op
zondag 26 oktober in Breda.
20
e
EDMUND SZCZYRBA BEVORDERD TOT 1 LUITENANT
– 7 febr.
Foto’s ontvangen van de Poolse Defensie Attaché kol. Waryszewski.
Edmund Szczyrba was geboren op 31.10.1924 te Radoszowy bij Katowice
in Polen. Tijdens de tweede wereld oorlog, als 15 jarige werd hij door de
Duitsers voor dwangarbeid naar een boerderij afgevoerd. Na een jaar
keerde hij terug naar huis. Maar na enkele weken werd hij weer voor
dwangarbeid naar Frankrijk gestuurd. Hij moest er in een fabriek van
goederenwagons werken. Daar heeft hij kennis met Franse van Poolse
afkomst gemaakt. Ze hebben hem geholpen te vluchten en hebben hem
naar Groot Brittannië in 1943 overgebracht. In Schotland werd hij soldaat
e
van de 10 Regiment van Bereden Jagers waar hij tot zijn demobilisatie in
1946.
De 89-jarige korporaal Szczyrba werd tijdens een ceremonie op de kazerne
in Swietoszów, op grond van beslissing van de Poolse President, tot de
eerste officiersgraad op 4 augustus 2013 bevorderd.
e
Op 7 februari werd hij tot 1 luitenant bevorderd. De Poolse militairattaché
kolonel Waryszewski uit het Poolse Ambassade in Den Haag kwam hem de
bijbehorende oorkonde bij hem thuis in Utrecht overhandigen.
21
NIEUW DIVISIECOMMANDANT IN ZAGAN – 17 febr.
Generaal-majoor Janusz Adamczak – divisiecommandant vanaf 17.11.2011e
heeft vaandel en met deze ook de leiding over de 11 Divisie in handen van
brigadegeneraal Jaroslaw Mika op 17.02.2014 in Zagan gegeven.
Foto vlnr: Generaal-majoor Adamczak, Brigadegeneraal Jaroslaw Mikadivisiecommandant, Brigadegeneraal Zbigniew Smok – plaatsvervanger
e
divisiecommandant, stafchef van de 11 Lubuska Cavalerie Pantserdivisie.
Bron: http://www.11ldkpanc.wp.mil.pl/pl/7.html
22
e
PROGRAMMA HERDENKINGEN waarin de Vereniging 1 Poolse
Pantserdivisie Nederland in het jaar 2014 deelneemt
Binnenland, België en Frankrijk:
Datum:
Plaats en herdenking: Wie van ons
Informatie /
bestuursleden opmerkingen
aanwezig;
Gem. Emmen;
Oud-strijder
Altijd op 10 april
10 april
19.00 uur Gen. MaczekE. Szczerbinski M. Kleijnenburg
donderdag monument in
Tel:0591-304031
Noordbarge
e-mail: vaartnz@
hotmail.com
12 april
Gem. Borger;
Wordt niet aan Bevrijdingscomite
zaterdag
18.30 uur in Hotel
deel genomen Gem. Borger
Hartlief te Buinen,
door ons
Contactpersoon
daarna stille tocht
bestuur.
Dhr. D.Veldkamp
naar monument aan
Tel:0599-236292
de Lindelaan.
Altijd op 12 april
4 mei
Oosterhout;
Bestuur
Organisator:
e
e
zondag
Dodenherdenking
Ver.1 PPD NL Ver.1 PPD NL
18.00 uur Pools
Militaire Erehof
4 mei
Breda;
Bestuur
4 mei Comité
e
zondag
Dodenherdenking
Ver.1 PPD NL
19.30uur Valkenberg
16 mei
Alphen NB;
C. Nowak
Bond van
vrijdag
18.30 uur; Ontvangst S. Szamrowicz Wapenbroeders en
genodigden in
Stichting
Cultureel Centrum
Dodenherdenking
Den Heuvel.
Alphen:
19.15 uur; Opstellen
Secretariaat
voor ceremoniële
J.Bijlsma
inspectie.
Baronielaan 26
19.30 uur;
5131BX Alphen
Herdenkingsdienst
N.B.
20.00 uur;
Tel: 013 5081516
Herdenking bij
Oorlogsmonument
20.30 uur; Stille gang
naar begraafplaats
en kranslegging
21.00 uur; afmars
23
15
augustus
vrijdag
15
augustus
vrijdag
21 t/m 24
augustus
19
september
vrijdag
20
september
zaterdag
Oosterhout;
Dag van Poolse
soldaat, 19:00 uur
Pools Militaire Erehof
Breda;
Dag van Poolse
soldaat, 20:00 uur
Pools Militaire
Ereveld, Ettensebaan
Herdenking in
Normandië (F);
Mont Ormel en Pools
Militaire Ereveld in
Langannerie
Axel; 13.00 uur
Dragonderkruis
aan de Hulsterseweg.
Aansluitend om
15:00 uur
kranslegging op het
Pools Militaire
Ereveld.
Driel; 15.00 uur
Kranslegging
Polenplein
18.00 uur: Poolse
Kerkdienst RK-kerk
Bestuur
e
Ver.1 PPD NL
Organisator:
e
Verenig.1 PPD NL
Bestuur
e
Ver.1 PPD NL
Organisator:
e
Verenig.1 PPD NL
B. Krzeszewski
C. Nowak
F. Olejek
W. Salewicz
S. Szamrowicz
B. Krzeszewski Dhr. Maas
W. Salewicz
0114-650657
[email protected]
C. Nowak
F. Olejek
28
Lommel (B);
september Poolse militaire
zondag
begraafplaats
W. Salewicz
S. Szamrowicz
F. Olejek
5 oktober
zondag
S. Szamrowicz
W. Salewicz
5 oktober
zondag
Baarle-Nassau /
Baarle-Hertog (B)
11.00 uur in de kerk
De Klinge (B);
Aanvang: 9.45 uur
Parkeerplaats
Kieldrechtstraat
Stichting DrielPolen;
De Houtkamp 11
6666 EA Heteren
T.(0)26-472 27 73
M.(0)6-22 34 35 78
Altijd 1 week voor
Herdenking in
Breda
Frans Tuijtelaars;
[email protected]
e
B. Krzeszewski Altijd 1 zondag okt.
C. Nowak
Nationale
strijderbond
Afdeling: De Klinge
Dhr. Claude Richet
Tel:003237706540
24
25 oktober
zaterdag
*Oosterhout;
Bestuur
Organisator:
e
e
Pools Militaire
Ver.1 PPD NL Verenig.1 PPD NL
Ereveld
Aanvang: 10:30 uur
26 oktober *Breda;
Bestuur
Organisator:
e
e
zondag
Pools Militaire
Ver.1 PPD NL Verenig.1 PPD NL
Ereveld aan
Ettensebaan,
Aanvang:12.30 uur
Organisator:
14 dec.
Breda;
Bestuur en
e
zondag
Sterfdag van gen.
leden
Verenig.1 PPD NL
e
Maczek 11-12-1994: Ver.1 PPD NL
9.15 uur H.Mis, Kerk
10.45 uur kransleg.
Ereveld Ettensebaan
11.30 uur Algemene
Ledenvergadering;
De Tourist
Teteringsedijk 145.
* In 2014 wijzigingen in het programma voorbehouden.
Buitenland: Polen
op 28 maart Bydgoszcz;
vrijdag
Patroonsdag van
School van Doven en
Slechthorende
Kinderen
op 25 april
Koronowo;
vrijdag
Patroonsdagen van
Technische
Scholengemeenschap
1 en 3
Swietoszów;
augustus
Feestdagen van de
10. Cavalerie
Pantserbrigade
12 en 13
Feestdagen van de
september
11. Lubuska
vrijdag en
Cavalerie
zaterdag
Pantserdivisie in
Zagan
Adrian en
Krystyna
Stopa
17 jaar na het
aannemen van
Generaal S.
Maczek als
patroon
Adrian en
16 jaar na het
Krystyna
aannemen van
Stopa
Generaal Maczek
als patroon
Adrian en
14 jaar na het
Krystyna
aannemen van
Stopa
generaal Maczek
als patroon
BKrzeszewski 31 jaar van het
W.Salewicz
aannemen van de
S.Szamrowicz Poolse Koning Jan
F. Olejek
3e Sobieski als
patroon.
25
KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING VOOR DE HEER BOGDANOWICZ
http://www.lansingerland.nl/internet/nieuws_264/item/koninklijkeonderscheiding-voor-de-heer-bogdanowicz_55907.html 25-05-2014.
Foto’s vlnr: Tadeusz – vader, Jacques – zoon – Bogdanowicz
Foto nr. 2 gemaakt door Ivo Knubben.
De burgemeester van Lansingerland, Coos Rijsdijk, reikte op 28 maart 2014
een Koninklijke Onderscheiding uit aan de heer Jacques Bogdanowicz.
Hij werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
De heer Bogdanowicz heeft van 1994 tot heden, onder meer via de
Rotaryclub Pijnacker-Nootdorp, geld en goederen ingezameld om de
medische zorg in Afrika te verbeteren…
De bevolking in Ghana en Tanzania heeft door zijn bijdrage betere zorg en
een beter bestaan gekregen. Hij doet dit werk nog steeds.
De uitreiking vond plaats bij het afscheid van de heer Bogdanowicz als
uroloog van het Reinier de Graaf Ziekenhuis in Delft. Hij heeft daar vanaf
1988 gewerkt.
Toegevoegd door onze Redactie:
Jacques Bogdanowicz is zoon van de Poolse oud-strijder Bogdanowicz
Tadek (Tadeusz Franciszek) geboren op 20 oktober 1915 te Srednia Wies,
powiat Lesko, Polen. Overleden te Breda op 15 mei 1990.
e
Tadeusz diende in de 1 Poolse Pantserdivisie, Bataljon Jagers van Podhale
e
(Batalion Strzelców Podhalanskich) als beroeps sergeant 1 klas. Tadeusz
Bogdanowicz was drager van De Orde Virtuti Militari (Latijn voor: "voor
militaire deugd") de hoogste militaire onderscheiding voor moed in
oorlogstijd van Polen voor actie bij Axel kanaal.
Na demobilisatie keerde hij vanuit Duitsland terug naar Nederland.
Was getrouwd met Diny Rompa op 23 augustus 1947.
26
PATROONSDAG IN BYDGOSZCZ – 28 maart
Festiviteiten zijn begonnen met een bloemenlegging bij het bord die
herinnerd het feit dat 17 jaar geleden werd generaal Stanislaw Maczek als
patroon door deze School voor Doven en Slechthorende Kinderen
aangenomen. Na het officiële gedeelte dat in het sportzaal plaats heeft
gevonden, hebben gasten het schoolmuseum bezocht die al talloze
e
tentoonstellingsstukken betreffende soldaten van de Poolse 1 pantserdivisie
en haar commandant generaal Stanislaw Maczek in bezit heeft: medailles,
uniformen, foto’s en boeken.
Daarna gingen gasten naar traditiekamer waar de tentoonstellingsstukken
zijn verzameld die de geschiedenis van het dovenonderwijs in regio van de
vergetelheid redden. Daar is te vinden diverse naoorlogse schoolmeubilair,
machines, kantoorapparatuur. Ook leermiddelen, schoolboeken, auditieve
apparaten die toen door leraren gebruikt waren.
HERDENKIG IN EMMEN - 10.04.2014
Burgemeester, dames en heren,
Na de 50e herdenking 19 j. geleden hoorden we de mensen vaak zeggen:
Het is mooi geweest, we moeten nu meer naar de toekomst kijken
En niet bij het verleden blijven steken.
Er is niets mis met de toekomst,
Tenminste als de 69 jaar geleden zo zwaar bevochten vrijheid een
garantie blijft voor de toekomst.
Maar als wij rondom onze Europese grenzen kijken
Hoe de situatie zich daar ontwikkelt
Is de dunne zijden draad die wij vroeger gesponnen hebben
Erg kwetsbaar
Herdenking is niet alleen een herinnering voor de ouderen- die dat
meegemaakt hebben
Maar ook een voorbeeld voor de jongere generatie.
Hoe ze het beter moeten doen – `dan wij vroeger…’
e
Oud-strijder 1 Poolse Pantserdivisie
Edward L. Szczerbiński
27
HERDENKING IN EMMEN – 10 april
Foto’s ontvangen van de Poolse oud-strijder Edward Szczerbinski.
1944 -1945 / 1994 - 1995
TER GELEGENHEID VAN 50 JAAR BEVRIJDING
Vechtend baanden ze zich een weg richting hun vaderland
Door Frankrijk,. België en ook Nederland
Het waren vreemdelingen
Want niemand kon ze verstaan
Wel overduidelijk waren hun bedoelingen
De vijand zo snel mogelijk verslaan
Aan de Maas kwamen ze tot stilstaan
Want de vijand was nog te sterk
28
Maar in de lente konden ze weer verder gaan
Met hun op leven en dood eerder begonnen werk
Ten afscheid kregen ze hier een warme, stevige handdruk
Die later uitmondde in hun levensgeluk
Want na het laatste beveel van staak het vuren
Stonden ze als overwinaars toch verloren in de verte te gluren
Want het beoogde einddoel kwam al in het zicht
En die te bevrijden was hun heilige plicht
Helaas anders besloten hun wapenbroeders, de geallieerden
Die zelf wel de eindoverwinning vierden
Aan het front hadden ze nog een doel en hoop
Helaas zelf met zoveel doden was hun vaderland niet te koop
In Wilhelmshaven aan de zee kwamen ze weer tot stilstaan
Omdat verder marcheren was niet meer toegestaan
De divisie was voor hen een huis, een groot gezin
Helaas die werd ontbonden omdat verder marcheren had geen zin
En voor de tweede keer in hun leven zochten ze alle contingenten af naar
een oord
Van west naar oost en van zuid naar noord
Waar ze met hun triomfen en overwinningen
Maar ook met grote teleurstellingen
Betere tijden konden afwachten
Want een vrij Polen was voor altijd ingegraveerd in hun gedachten
En met hun laatste wanhopige blik
Zochten ze de zee af naar een brug
Een camera maakte nog een laatste foto met een klik
En de zee fluisterde: kom over een halve eeuw terug
Gelukkig voelden ze nog steeds de warme toegestoken hand
Uit het door hen bevrijde land
Ze verlieten de oorlogshaven in Wilhelmshaven
En vonden hier hun nieuwe thuishaven
e
Voorgelezen door auteur oud-strijder van de 1 Poolse Pantserdivisie
Edward L. Szczerbiński
29
RENOVATIE VAN POOLS MILITAIRE EREHOF IN OOSTERHOUT
VOLTOOID
·
·
·
·
·
Stichting Begraafplaatsen Oosterhout heeft in januari 2014 de renovatie van
het Pools Ereveld besproken en deze houdt onder andere in:
Het verwijderen van de flagstones, een deel van de haag, het oude paadje
en het watertappunt;
Het opnieuw bestraten met Schellevistegels van 1x1m;
Aanplanten van nieuwe haag en inzaaien van gazon;
Aanbrengen van 3 vlaggenmasten en plaatsen van een betonnen bank;
De bomen, de grafzerken en het monument zullen blijven staan.
Het Pools Ereveld zal aanzienlijk groter worden, wat winst oplevert tijdens
herdenkingen. De werkzaamheden worden uitgevoerd door een
aannemers/hoveniersbedrijf.
De totale kosten van de renovatie zijn begroot op EUR 14.925,00 excl. BTW.
De werkzaamheden zijn, zoals gepland, voor 4 mei 2014 afgerond.
Zie foto beneden AUB.
Info en foto ontvangen van Wadec Salewicz.
30
PATROONSDAG IN KORONOWO – 25 april
Op 25 april werd in de Technische
Scholen Gemeenschap in Koronowo
Schoolfeestdag gevierd.
De plechtigheid begon met een
bloemlegging bij het herdenkingbord
van Generaal Maczek.
Op het schoolplein bij de
vlaggenmast waren gasten de
bloeiende Generaal Maczek tulpen
aan het bewonderen. Deze waren er
plechtig op 31 november 2013
geplant. Bollen hebben de school
van de Nederlandse Ambassade in
Warschau gekregen. Eerste bollen
heeft de Poolse oud-strijder
Stanislaw Orlikowski uit Buszkowo
geplant en de laatste schooldirecteur
Stanislaw Rybczynski.
Deze tulpbollen werden door dhr. Jan Ligthart in Nederland in 2012
gekweekt. Kleuren herinneren aan de Poolse vlag en stadskleuren van de
stad Breda.
In 2013 werd deze tulp symbool van de dankbaarheid van de Nederlanders
e
aan de commandant generaal Stanislaw Maczek en zijn 1 Poolse
pantserdivisie voor hun bijdrage aan de bevrijding van Nederland.
e
Eerste tulpbollen werden in Warschau bij het 1 Poolse Pantserdivisie
Monument aan de Invaliden Plein op 13 oktober 2012 plechtig geplant.
Daarna in Breda op het graf van generaal Maczek door zijn zoon Andrzej op
28 oktober 2012. Ook in de tuin van de Nederlandse Ambassade in
Warschau.
Doop van deze tulp met naam van Generaal Stanislaw Maczek vond plaats
op 25 april 2013 op de Nederlandse Ambassade in Warschau en op het
Pools Militaire Ereveld aan de Ettensebaan in Breda tegelijk.
Op de Generaal Maczek Plein in Zagan werden ze plechtig tijdens de
Divisiefeestdagen op 13 september 2013 geplant.
Tegenwoordig zijn ze in vrije verkoop en iedereen kan ze kopen en in eigen
tuin planten. Prachtig toch!
31
32
RIDDER IN HET GENERAAL MACZEK MUSEUM
h t t p : / / w w w . m a c ze k m u s e u m . n l / n i e u w s / 2 0 1 4 / 0 5 / 0 8 / r i d d e r - i n - h e t g e n e r a a l - m a c ze k - m u s e u m /
“Het heeft Zijne Majesteit de koning behaagd om Frans Ruczynski te
benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau”.
Deze woorden sprak de burgemeester van Breda, de heer van der Velde, uit
op Koningsdag in het Generaal Maczek Museum. Naast zijn militaire
loopbaan was Frans Ruczynski actief bezig bij de atletiekvereniging Sprint,
niet alleen als atleet (speerwerper) en trainer, maar ook als voorzitter van de
technische staf, jurylid en lid van het bestuur.
Als zoon van een Poolse bevrijder heeft Frans zich
met groot enthousiasme ingezet voor de groei van
het Generaal Maczek Museum. Het museum was tot
1997 gevestigd in een garagebox in de
Vogelenzanglaan. Toen het museum verhuisde naar
de Trip van Zoudtlandtkazerne werd Frans voorzitter
en groeide het museum onder zijn leiding uit tot een
museum welke grote bekendheid geniet. Zowel
nationaal als internationaal, en met name voor de
Poolse gemeenschap. Dat was ook de reden dat de
ambassadeur van Polen (dhr. J. Borkowski) en de
militair attaché (Kolonel D. Waryszewski) aanwezig
waren.
Niet alleen de expositie, maar ook het lesmateriaal voor de scholen en de
bibliotheek hebben een grote bekendheid. Frans is ook een wandelende
e
encyclopedie voor de ruim 50 vrijwilligers die vragen hebben over de 2
Wereld Oorlog. Een terecht verdiende onderscheiding.
Toegevoegd door onze redactie:
Frans Ruczynski is zoon van Poolse oud-strijder Konrad Ruczynski,
geboren op 04-01-1919 in Zelkowo, overleden op 15-12-2001 in Breda.
Hij was in december 1942, als alle dienstplichtigen in de bezette WestPoolse gebieden, door de Duitsers gedwongen zich te melden in militaire
dienst. In juni 1944 in Normandië werd zijn eenheid door Americanen onder
de voet gelopen. Na een kort verblijf in Schotland werd hij eind augustus
1944 ingezet bij de 1e Poolse Pantserdivisie, die zich op dat moment in
België bevond. Konrad was korporaal-chauffeur en schutter op een Brencarrier bij 1e onafhankelijk eskadron zware machinegeweren (1. Samodzielny Szwadron C.K.M.). Eind 1946 werd hij gedemobiliseerd en keerde
vanuit Duitsland terug naar Nederland."
http://www.digibron.nl/
33
DODENHERDENKING OP POOLS EREVELD
Weekblad Oosterhout, 07-05-2014.
Over cultuuroverdracht gesproken. Het is zondagavond 4 mei, 188.00
uur op de kop af. De Poolse Erebegraafplaats aan de Veerseweg. Van
Leerlingen uit groep 7 en 8 van de Rubenshof met een roos tot en met
Geert Heersche (80) die net zo oud was als de Rubenshovelingen toen
de Poolse soldaat, Poniatowski bij hem thuis werd ingekwartierd.
Geertje had een traantje gelaten toen de soldaat weer verder moest. En
tussen hen veel belangstellenden van alle leeftijden. Het middelpunt
zijn 30 Poolse mannen die van ver kwamen, altijd jong zijn gebleven en
nooit meer verder trokken.
Veel Poolse namen in de regio Breda, maar geen nazaten van de 30 die op
de Leijsenakkers begraven werden. Het is ook aan hen te danken dat de
vlaggen van Polen, Nederland en Oosterhout wapperen boven de
Harmonievereniging Oosterhout die onder leiding van Ad van Dun niet het
‘Deutschland, Deutschland über Alles’ maar twee andere volksliederen
speelde.
CULTUUROVERDRACHT
e
De vereniging 1 Poolse Pantserdivisie houdt de vlam brandend. Wadec
Salewicz, zoon van een Poolse oud-strijder en een Nederlandse vrouw, is
geboren en getogen Oosterhouter en sinds 2008 bestuurslid van de
Vereniging. Hij heette burgemeester Stefan Huisman welkom bij de
plechtigheid. Achter hen prijkte Paul Elshouts prachtige concretisering van
“Overbruggen”. Huisman sprak natuurlijk over vrijheid en vrede, over
mensen die hun leven geven voor de vrijheid en ook over de vredesmissies
waaraan Nederlandse militairen over de hele wereld deelnemen. (Koos
Postema liet ’s avonds op de tv weten veteranendag voor dit soort
overwegingen een geschiktere dag te vinden. Soit.) De Haronievereniging
speelde passende muziek, de Last Post werd geblazen en leerling Anique
Daniёls droeg het gedicht Vrede voor. De kinderen legden rozen bij de
graven en iedereen bewonderde de prachtige “herschepping”van de
begraafplaats waar Stichting Begraafplaatsen Oosterhout haar steentje aan
bijdroeg. Natuurlijk waren er die onmisbare, indrukwekkende twee minuten
stilte. Na afloop vroeg iemand naast me zich af hoe lang twee minuten duren
als je wacht voor op je executie. Als de een na de ander wordt
neergeschoten en jij wacht tot het moment daar is.
De plechtigheid duurde niet zo lang, maar was een prachtig voorbeeld van
c u l t u u r o v e r d r a c h t: het doorgeven van het gevoel voor elementaire
waarden van een beschaafde cultuur. Het Ereveld is een gewijde plaats.
HvdP
34
Foto links: WIM VERMEEREN; Dodenherdenking in Oosterhout.
Foto rechts HENK KETELAAR; Poolse oud-strijder R. Figiel en voorzitter
e
Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie Nederland, B. Krzeszewski leggen
krans namens onze Vereniging tijdens Dodenherdenking in Breda.
INDRUKWEKKENDE DODENHERDENKING IN STADSPARK
VALKENBERG
http://debredasebode.nl/articles/193337
BREDA - Jongeren van stichting Arjati legden zondag een krans bij het
monument 'De Vlucht' in stadspark Valkenberg in Breda.
Uit respect voor alle burgers en militairen die sinds het uitbreken van de 2e
Wereldoorlog binnen het Koninkrijk der Nederlanden en bij vredesmissies
zijn omgekomen, werd weer de jaarlijkse Dodenherdenking gehouden.
Honderden mensen waren in Breda bijeen om dit feit te gedenken en de zo
bevochten vrijheid staande te houden. Lees ook het verslag van de
Dodenherdenking op pagina 5 van deze Bode. (zie hier beneden AUB)
BREDA - Op zondag 4 mei hangen in Nederland vanaf 18.00 uur tot
zonsondergang de vlaggen halfstok. Om 20.00 uur houden we twee
minuten stilte. Dan herdenken we allereerst allen, burgers en militairen,
die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in het Koninkrijk
der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen. Ook
herdenken we de Nederlanders, die zijn gesneuveld in oorlogssituaties
en bij vredesoperaties na de Tweede Wereldoorlog.
In Breda vindt de herdenking plaats bij het monument “De Vlucht” in het
Park Valkenberg en begint om 19.30 uur. Belangstellenden worden verzocht
om 19.20 uur aanwezig te zijn. Stadsbeiaardier Paul Maassen speelt
voorafgaande aan de herdenking tussen 19.00 en 19.30 uur een stemmig
programma vanaf de toren van de Grote Kerk.
35
Na een kort welkomstwoord om 19.30 uur door de heer C.A. Hubert,
voorzitter van de Stichting 4 mei Dodenherdenking zal de burgemeester van
Breda, de heer P.A.C.M. van der Velden een toespraak houden. Gijs
Cooijmans, leerling van het OLV-lyceum draagt het door hem geschreven
gedicht ‘Stilte’ voor. Aansluitend wordt door de burgemeester namens de
Gemeente Breda samen met de dichter de eerste krans gelegd. Verder
worden bloemen gelegd door organisaties van oorlogsbetrokkenen, het
provinciaal en gemeentelijk bestuur, ambassades, maatschappelijke en
culturele groeperingen. Namens de jongste generatie zullen enkele kinderen
uit groep 7/8 van een basisschool uit Breda hun betrokkenheid tonen.
Het Klokkenluiders Gilde Breda luidt vanaf 19.50 uur handmatig met 4 man
de ± 3700 kg zware klok van de Grote Kerk. Voorafgaand aan de twee
minuten stilte blaast Paul Jankowski de Last Post. Daarna speelt de Nassau
Harmonie Breda achtereenvolgens de volksliederen van Nederland, België,
Canada, Groot Brittannië en Polen.
Na de officiële bloemlegging worden de overige aanwezigen in de
gelegenheid gesteld bloemen bij het monument te leggen. Met het leggen
van een krans door de Stichting 4 mei Dodenherdenking wordt de
plechtigheid in het Park Valkenberg afgesloten.
Tot slot van deze avond wordt in de Grote Kerk een herdenkingsconcert
aangeboden dat wordt verzorgd door het Concertkoor Breda o.l.v. Geert van
den Dungen. Het concert, dat voor iedereen vrij toegankelijk is, vangt aan
om 20.45 uur en eindigt omstreeks 21.30 uur.
WERELDLEIDERS HERDENKEN D-DAY IN NORMANDIË
De zeventigste verjaardag van de geallieerde landingen bracht een grote
groep staatshoofden, regeringsleiders en veteranen bijeen bij de stranden
langs de kust van Normandië.
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima woonden samen met
minister-president Mark Rutte en minister Hennis-Plasschaert van Defensie
op vrijdag 6 juni jl. in Arromanches de nationale herdenking bij. Ook prins
Jaime was aanwezig, als beschermheer van de veteranen van het
garderegiment Prinses Irene. Tijdens de plechtigheid werden kransen
gelegd en voerde onder anderen premier Rutte het woord. Na de ceremonie
was er een ontmoeting met veteranen die in 1944 betrokken waren bij de
invasie vanuit Engeland.
Vrijdagmiddag, om 15 uur, was dan de grote internationale herdenking op
'Sword Beach' in Ouistreham, waar negentien landen officieel waren
vertegenwoordigd.
36
Foto vlnr: Koning Willem-Alexander, B. Komorowski, B. Obama.
De keuze van de sector van Sword Beach voor de organisatie van de
internationale ceremonie van 6 juni 2014 maakte het daarnaast mogelijk een
eerbetoon te brengen aan de 177 mannen van het Kieffer Commando, de
enige Franse manschappen die aan de zijde van hun Britse kameraden
hebben deelgenomen aan de terreinacties van D-day.
De hele dag vonden er verspreid over Normandië plechtigheden plaats,
behalve voor de Nederlanders onder meer ook voor de Polen, Amerikanen
en Canadezen.
Vrijdag ochtend, bezocht de Poolse President Bronislaw Komorowski
Memoriał Coudehard in Montormel. Na de kranslegging was er een
ontmoeting met de Poolse veteranen die daar in augustus 1944 gevochten
hebben in de belangrijkste sluitfase van militaire operatie OVERLORD.
Poolse president verwelkomt Poolse veteranen o.a. Marian Slowinski.
37
Na de grote internationale herdenking, ’s middags om 17.00 uur, vond plaats
Pools-Frans herdenking onder leiding van President van Polen - Bronisław
Komorowski en van Frankrijk - Francois Hollande op het Pools Militaire
e
Ereveld in Urville-Langannerie, waar 615 soldaten van de 1 Poolse
pantserdivisie van Generaal Maczek rusten, die tijdens gevechten bij Caen
en Falaise gesneuveld waren.
Poolse President zit tussen de Poolse veteraan Stanislaw Jeziorny (links in
groen uniform) en de Poolse Ambassadeur in Parijs, Tomasz Orlowski.
Foto’s : http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/art,329,tobylo-zwyciestwo-swiata-demokracji-i-wolnosci-nad-przemoca.html
In 1994 aan herdenking in Normandië namen deel Poolse President Lech
Walesa en in 2004 – Aleksander Kwasniewski.
38
DE NATIONALE ORDE VAN HET LEGIOEN VAN EER
Met de Poolse President Komorowski was er ook de officiële delegatie
aanwezig met Minister Jan Stanislaw Ciechanowski – chef van het Ministerie
voor Combattanten- en Onderdrukten Zaken en 13 Poolse veteranen uit o.a.
Polen, Nederland, Frankrijk. Uit Polen waren er Jan Brzeski, Antoni
Badowski, Alojzy Jedamski, Stanislaw Jeziorny, Jan Kudła, Edmund
Semrau, Marian Słowiński, Janusz Goluchowski en Jan Janczak. Ook
W. Kohutnicki en L. Kossakowski (NL), Z. Mieczkowski (GB), E. Podyma (F).
Dit jaar de Nationale Orde van het Legioen van Eer (fr. L’Ordre national de
la Legion d’honneur) – de hoogste eer toegekend door de Staat Franse –
e
hebben twee Poolse soldaten: kol. Jan Kudła (1 Poolse Pantserdivisie) en
e
1 luitenant Jan Janczak (vliegenier) op 5 juni jl. in ontvangst genomen.
e
Foto vlnr: kol. Jan Kudła en 1 luitenant Jan Janczak.
http://www.udskior.gov.pl/pl,70_,rocznica,ladowania,wojsk,sprzymierzonych,
w,Normandii,3907,photo.html
39
E
RECONSTRUCTIE GROEP GRH 44/100 VAN DE 100 SCOUTS GROEP
GENOEMD NAAR GENERAAL S. MACZEK UIT POZNAN IN
NORMANDIË
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.663921506994357.107374199
4.176145919105254&type=1
40
POOLSE VETERAAN ONTDENKT IN HEEMSTEDE
http://www.023magazine.nl/van-025-naar-023/629-poolse-veteraan-ontdektin-heemstede
Foto: Onno van Middelkoop, vlnr: Kasimir Szczyglowski, zijn vader
Bernard, Maria (zittend), schoonzoon en dochter Marian Szczyglowski
BERNARD SZCZYGLOWSKI MEDEBEVRIJDER VAN NEDERLAND
Heemstede - Hoe de oudste veteraan van Heemstede, geboren op 10 mei
1917, in contact is gekomen met de Heemsteedse veteranen is een
opmerkelijk verhaal. Kasimir Szczyglowski, enige zoon en benjamin van het
gezin, vertelt: ”Enige tijd geleden wandelde ik door Heemstede toen de Jeep
van de heer Emond voorbij reed, dezelfde Jeep waar mijn vader nu ook in
meerijdt.
Hij verloor voor mijn neus zijn antenne en had dat niet in de gaten. Ik raapte
de antenne op en ben hem, al roepende, nagerend. Hij was bijzonder
dankbaar. De jeep eenmaal bekijkend zei ik dat mijn vader dat wel erg
bijzonder zou vinden. ‘Nu, dan rijden we toch naar je vader?’ Zo gezegd, zo
gedaan. Mijn vader vond het inderdaad prachtig. Via de heer Emond zijn we
in contact gekomen met de Heemsteedse veteranen. En vandaag wordt hij
speciaal geëerd!”
Bernard Szczyglowski is voor het eerst aanwezig op de Heemsteedse
Veteranendag. Hij is een Tweede Wereldoorlog veteraan die in gezelschap
van zijn vrouw, zoon, dochter en schoonzoon aanwezig is. De inmiddels 94jarige Szczyglowski is afkomstig uit Polen en woont sinds zeven jaar in
Heemstede. Zijn zoon Kasimir, zelf inmiddels bijna zestig, woont in Haarlem.
Kasimir vertelt het verhaal van vader. “Toen de Duitsers in 1939 Polen
binnenvielen, had mijn vader de keuze om te blijven en voor de Duitsers te
41
gaan werken of om te vluchten en tegen ze te gaan vechten. Hij koos voor
het laatste. Hij vluchtte naar Lille in Frankrijk, waar meer Polen heen gingen.
Toen de Duitsers Frankrijk binnenvielen vluchtten ze naar Engeland. Daar
meldden ze zich voor de dienst en werden naar Schotland gebracht, waar
grote opleidingskampen waren ingericht om mensen te trainen voor de
invasie. De Engelsen waren daar sinds het begin van de oorlog al mee
bezig.
In de drie jaar dat mijn vader in Glasgow was, is hij opgeleid tot pontenier en
e
heeft hij ook zijn rijbewijs gehaald. Hij maakte deel uit van de 1 Poolse
Pantserdivisie die louter uit Polen bestond en die onder meer heeft
gevochten bij Breda en Arnhem. Toen de invasie eenmaal op handen was
werd iedereen ingezet. Mijn vader heeft op het strand van Normandië
gezorgd dat de tanks het strand op konden rijden. Wonder boven wonder
heeft hij het overleefd en maakte hij deel uit van de troepen die België
hebben bevrijd. Uiteindelijk was hij medebevrijder van Breda. Daarvoor heeft
hij later uit handen burgemeester Ed Nijpels het ereburgerschap van Breda
ontvangen. Na de oorlog heeft mijn vader ook nog meegeholpen bij het
opruimen van concentratiekampen. Wat die man heeft gezien en
meegemaakt is gewoon onvoorstelbaar.”
Kasimir heeft duidelijk veel respect voor zijn vader. “Hij praat er niet veel
over, een mens kan ook maar zoveel hebben.” Na de oorlog vestigt Bernard
zich in Den Haag. Door een oorlogswond wond hij afgekeurd voor het
Nederlandse leger. “In Polen was hij bezig met een opleiding tot kleermaker.
Dat bood hem de mogelijkheid om als kleermaker in Nederland aan de slag
te komen. Eerst bij Kreymborg, later bij de firma Wulfsen & Wulfsen. Dat
heeft hij gedaan tot aan zijn pensioen in 1981.” In 1946 ontmoet Bernard zijn
vrouw, Maria Schaken. Zij krijgen drie kinderen, Marian, Helka en Kasimir.
“Wij zorgen nu samen voor onze ouders als mantelzorgers. Mijn moeder is
nu rolstoelgebonden. Maar vader kookt nog steeds en doet bijvoorbeeld nog
de was. Om ze goed te kunnen ondersteunen hebben we een huis hier in de
buurt gezocht. Dat werd dus Heemstede.”
Op de voorkant van de Jeep van Paul Emond prijkt een bord, deels voorzien
van Poolse tekst. Er staat op te lezen “Za wasza i nasza wolnosc”, vertaald
in het Engels “For your freedom and ours”. Daaronder een Pools logo met
de verdere tekst: ‘We begroeten veteraan Korporaal Bernard Szczyglowski,
e
deel uitmakende van de Poolse 1 Pantserdivisie. Ereburger van de stad
Breda The Netherlands. Liberation with cities like Breda, Stadskanaal,
Emmen, Veendam, Winschoten. Let’s not forget’. Na vijf jaar anonimiteit in
Heemstede is Bernard Szczyglowski, op 94-jarige leeftijd, een bekende
Heemstedenaar geworden.
Onno van Middelkoop
42
IN MEMORIAM
Bron: ONS WEEKBLAD, vrijdag 12 juni 20013.
Op 85-jarige leeftijd is overleden onze
afdelingvoorzitter, secretaris, veteraan en vriend
Wim de Jong.
Wim was sinds de oprichting in 1950 lid van de
Bond van Wapenbroeders, afdeling Alphen NB en
vervulde van 1990 tot 2008 de functie van secretaris
en was sinds 2008 tevens waarnemend voorzitter. Hij was de drijvende
kracht achter de Alphense wapenbroeders die ondanks hun vergevorderde
leeftijd nog steeds actief zijn. Wim onderhield de contacten met de diverse
afdelingen in de regio. Hij was een alom gerespecteerd en gewaardeerd
man, die zeer betrokken was bij de mensen om hem heen. Een aimabel
mens, die bijna van nature respect afdwong. Bij Wim lag vooral de jaarlijkse
e
dodenherdenking in Alphen hem na aan het hart. Dit jaar voor de 74 maal
en helaas mag hij het jubileumjaar 2014 niet meer mee maken.
Misschien uniek in Nederland, maar er wordt al sinds 1940 in Alphen NB
een dodenherdenking gehouden voor de gesneuvelde Alphense militairen.
Later, in 1944, werd dit uitgebreid met de herdenking voor onze Poolse
bevrijders. Dit alles mede dankzij de inzet van Wim. Hij was de stuwende en
leidende figuur bij “zijn” dodenherdenking en mede door zijn vooruitziende
blik werd onlangs de Stichting Dodenherdenking Alphen NB opgericht om
zodoende de dodenherdenking te waarborgen in de toekomst als de
wapenbroeders in verband met hun leeftijd zouden moeten afhaken. In 2009
heeft het Hare Majesteit de Koningin dan ook behaagd om hem te
benoemen als lid in de Orde van Oranje Nassau.
De leegte die Wim de Jong achterlaat, is niet met woorden te vullen.
Namens het bestuur van de Wapenbroeders afd. Alphen en de Stichting
Dodenherdenking Alphen wensen wij de familie veel kracht toe om dit verlies
te verwerken. Wim zal altijd in onze herinneringen blijven.
Dat hij moge rusten in vrede!
43
IN MEMORIAM
Mieczysław ŚCIEśYŃSKI
Geboren op 01-01-1928 te Warschau in Polen;
Overleden in de leeftijd van 85 in november 2013 in Warschau (PL);
e
Soldaat van de 1 Poolse Pantserdivisie na de bevrijding van concentratiekamp in
Bergen-Belsen.
Kazimierz PSUTY
Geboren op 10-10-1923 te Brodnica in Polen;
Overleden in de leeftijd van 90 jaar op 09-12-2013 in Brodnica (PL);
e
e
Soldaat van de 1 Poolse Pantserdivisie, 1 Antitank Artillerie Regiment;
Ereburger en bevrijder van de stad Breda.
Bernard SZCZYGŁOWSKI
Geboren op 10-5-1917 te Sugajnie in Polen;
Overleden op 30-01-2014 te Voorschoten;
Hij was korporaal bij de 1e Poolse Pantserdivisie;
Ereburger en bevrijder van de stad Breda;
e
Lid van de Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie Nederland.
44
IN MEMORIAM
Stefan Klemens BAŁUK
pseudoniem: Starba, Kubuś, Michał Bałucki, Michał Zawistowski
Geboren op 15-01-1914 te Warschau
Overleden op 30-01-2014 te Warschau (PL)
Fotograaf, oorlog fotojournalist;
Soldaat van de 10e Cavalerie Pantserbrigade onder bevel van kol. Maczek
e
en van de 10 Regiment Bereden Jagers (verkenningsregiment) in Frankrijk;
Hij diende in de 10e Cavalerie Pantserbrigade in Schotland;
Getraind in het Westen om de Poolse ondergrondse strijd te steunen,
gedropt met parachute boven de door Duitsland bezette gebieden;
Naam deel aan Opstand van Warschau in 1944;
Op 1-11-1945 gearresteerd door de Poolse veiligheidstroepen en
veroordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf voor zijn activiteiten voor de Poolse
ondergrondse Thuis Leger (AK); Brigadegeneraal bd. (2006)
Geertruida Maria (Gerry) WYLENZEK-VERMEULEN
Geboren op 31-05-1922 te Breda;
Overleden op 26-02-2014 in de lijftijd van 91 jaar in Teteringen;
Echtgenote van Wilhelm Wylenzek:
e
Oud-strijder van de 1 Poolse Pantserdivisie;
Ereburger en bevrijder van de stad Breda.
45
IN MEMORIAM
Antoni PRZYBYŁ
Geboren op 05-04-1921 te Poznan in Polen;
Overleden in de leeftijd van 93 jaar op 09-03-2014 in Poznan (PL);
Poolse soldaat sinds 1937;
e
Soldaat van de 1 Poolse Pantserdivisie;
e
10 lichte geneeskunde compagnie;
Ereburger en bevrijder van de stad Breda.
Zbigniew Mieczyslaw ROSIŃSKI
Geboren op 08-01-1919 te Przeworsk in Polen;
Overleden op 26-04-2014 te Wilrijk, Antwerpen (B);
Soldaat van de 10e Cavalerie Pantserbrigade onder bevel van kol. Maczek
en
e
van de 24 Ulanen Regiment in Frankrijk in 1940;
e
e
Officier bij de 1 Poolse Pantserdivisie en de 24 Ulanen Regiment;
Erevoorzitter van de Verbond van Poolse Oud-strijders en
e
Veteranen van de 1 Pantserdivisie van gen. Maczek in België.
Het Bestuur en de Redactie wensen de nabestaanden
veel sterkte toe met het verwerken van het verlies.
46
EERSTE STAATSBEZOEK KONING AAN POLEN
http://www.polen.travel/nl/nieuws/eerste-staatsbezoek-koning-aan-polen/
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima brengen op 24 en 25 juni
2014 een staatsbezoek aan Polen. Ze zijn uitgenodigd door de Poolse
president Bronislaw Komorowski. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst
vrijdag laten weten. Over het programma is nog niets bekend.
Het is het eerste 'uitgaande' staatsbezoek van het koninklijk paar.
GEOCACHING
Geocaching is een schatzoekspel in de echte wereld, gebruik makend van
GPS-ontvangers. Deelnemers navigeren naar een specifieke set van GPS
coördinaten en doen dan een poging de geocache (container) te vinden die
op die locatie is verstopt.
Momenteel is Theo Knijff van Breda bezig met het maken van een geocache
waarbij de bevrijding van Breda, in oktober 70 jaar geleden, en de rol van de
1e Poolse pantserdivisie hierin het thema zijn. D.m.v. het beantwoorden van
een aantal vragen over de 1e Poolse pantserdivisie kunnen deelnemers de
eindcoördinaten van de geocache vinden.
Zijn bedoeling is de geocache op of rond 29 oktober 2014 te publiceren op
de site www.geocaching.com . Nu wil hij bij de beschrijving van de cache
graag gebruik maken van het logo en de wapenspreuk van de 1e Poolse
pantserdivisie. Verder wil hij de mogelijkheid inbouwen voor de vinders om
het logo van de 1e Poolse pantserdivisie op hun profielpagina toe te voegen.
Ook is hij nog op zoek naar een foto om als achtergrond te gebruiken bij de
cachebeschrijving.
47
Het Bestuur en de Redactie
e
van de Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie
wenst u
een zonnige en prettige vakantie toe!
De redactie en het bestuur danken alle adverteerders voor hun financiële
bijdragen en het plaatsen van een advertentie, door welke steun deze
uitgave mogelijk is gemaakt.
Wij danken ook al onze donateurs en sponsors die onze vereniging met
verschillende bedragen hebben gesteund.
Wij danken ook de Ambassade van Republiek Polen in Den Haag en
mevrouw Malgorzata Pacek, de Poolse Consul, in het bijzonder voor de
samenwerking in het verkrijgen van financiële steun bij realisatie van
projecten van onze vereniging die uit de budget voor de Polen en Poolse
organisaties in het buitenland door het Ministerie voor Buitenlandse Zaken in
Polen beschikbaar in 2013 werd gesteld.
‘Onze activiteiten worden mede mogelijk gemaakt door opbrengsten uit de
BankGiro Loterij. Uw deelname aan deze loterij wordt daarom van harte
aanbevolen.’
Nog even deze oproep:
Mocht u op een van u vakantietrips iets tegen komen aangaande de
e
1 Poolse Pantserdivisie, monumenten en gedenktekens of andere zaken
van deze aard dan zijn wij zeer ingenomen met een foto of
iets dergelijks.
Bij voorbaat onze hartelijke dank hiervoor.
Het adres van onze redactie vindt u voor in dit blad op
pagina 4; Colofon.
48