IUP 2014 dr. C. Lafaire brandwonden

Interuniversitair
Postgraduaat
Brandwonden
dr. Cindy Lafaire
medisch afdelingshoofd BWC Antwerpen
INHOUDSTABEL
Overzicht (diepte van brandwonden)
Beoordeling van een brandwonde
Wat als je twijfelt?
Wat stuur je best door?
Wanneer chirurgie?
Overzicht (diepte van brandwonden)
EERSTE GRAAD
•
erythema
TWEEDE GRAAD OPPERVLAKKIG
•
dermal burn
TWEEDE GRAAD DIEP
•
deep dermal
DERDE GRAAD
•
full thickness
ROOD
–
DROOG
–
PIJNLIJK
–
KANS OP INFECTIE GERING
–
EERSTE GRAAD
EERSTE GRAAD
GEEN SPECIFIEKE BEHANDELING
–
SYMPTOMATISCH : PIJNSTILLING EN
HYDRATEREN
–
NATUURLIJK HERSTEL ZONDER
LITTEKENVORMING
–
2DE OPPERVLAKKIG
BLAREN
–
VOCHTIG
–
PIJNLIJK
–
CAPILLAIRE HERVULLING
–
CAPILLAIRE HERVULLING
POSITIEF
–
capillairen doorgankelijk
NEGATIEF
capillairen gesloten
–thrombose
–gefixeerd spasme
–
CAPILLAIRE HERVULLING
HEEFT EEN PROGNOSTISCHE WAARDE
2DE DIEP
GEMARBREERD
–
DROOG
–
GEEN CAPILLAIRE HERVULLING
–
DERDE GRAAD
ASPECT AFHANKELIJK VAN DE ETIOLOGIE
–
BRUIN: VLAM
»WIT:
CONTACT, SKALD
»
DERDE GRAADS
Geen gevoel meer met pinpriktest
Naald loodrecht in wonde aanbrengen en voorzichtig
doorduwen, er wordt geen pijngevoel meer waargenomen.
Bij derde graads letsels is dit minstens 2mm diep!
DERDE GRAAD
BRUIN GEBLAKERD BIJ VLAMVERBRANDING
DERDE GRAAD
VAAK BIJ EEN HUISBRAND
DERDE GRAAD
WIT BIJ CONTACTVERBRANDING
DERDE GRAAD
UITLAAT AUTO
DE HUID LIJKT GEKOOKT TE ZIJN
DERDE GRAAD
WIT BIJ EEN DERDE GRAAD SKALD
BEOORDELING VAN EEN BRANDWONDE
Oppervlakte
Regel van de hand
Diepte (cfr. vorige slides)
Eerste graads
Tweede graads
Oppervlakkig
Diep
Derde graads
Etiologie
OPPERVLAKTEBEPALING
BSA = Body Surface Area
•Is het percentage van het lichaamsoppervlak dat verbrand is ( normaal
lichaamsoppervlak is 1,7 tot 2 m²)
•Er wordt gerekend met
• de regel van 9
• lund and browder chart
• regel van de hanpalm
cave: 1ste graad telt niet mee
De regel van 9
10-14
jaar
5
15 jaar
– volw
4
7
6
5
1
1
1
1
1
1
1
1
1
4
4
4
4
4
4
L BA
4
4
4
4
4
4
R OA
3
3
3
3
3
3
LOA
3
3
3
3
3
3
R HA
1
1
1
1
1
1
LI HA
1
1
1
1
1
1
R VI
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
L VI
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
V TH
7
7
7
7
7
7
D TH
8
8
8
8
8
8
V AB
6
6
6
6
6
6
D AB
5
5
5
5
5
5
R GL
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
L GL
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
V GE
1
1
1
1
1
1
R BB
9.5
5.5
6.5
8
8.5
9
L BB
9.5
5.5
6.5
8
8.5
9
R OB
7
5
5
5.5
6
6.5
L OB
7
5
5
5.5
6
6.5
R VO
3.5
3.5
3.5
3.5
3.5
3.5
L VO
3.5
3.5
3.5
3.5
3.5
3.5
% 2de
graad
% 3de
graad
Volw.
3
1 jaar
8
D HO
4
11
10
V NE
1
1
D NE
1
R BA
Lokalisatie
V HO
TOTAAL
% totaal
1-4 jaar 5-9 jaar
7
6
28
1%
Wat als je twijfelt?
Start klassieke therapie
Pijnstilling
Zalfverbanden met flaminal Hydro-Jelonet
Doorsturen voor LDI
Gratis
Tussen 48 en 96 uur na ontstaan brandwonde
Bepaalt diepte en HP met 96% zekerheid
Niet invasief, niet pijnlijk
KB 1999 BWC
1.
2de - en 3degraads brandwonden > 10%BSA (patiënten < 10 of > 50 jaar).
2.
2de - en 3degraads brandwonden > 20% BSA (patiënten tussen 10 en 50).
3.
2de - en 3degraads brandwonden met ernstige functionele of esthetische bedreiging van
aangezicht, handen, voeten, genitalia, perineum en andere cruciale punten.
4.
3degraads brandwonden > 5% BSA in 1 locus
5.
Specifieke brandwonden door elektriciteit of bliksem of chemische agentia.
6.
Inhalatieletsels.
7.
Circulaire brandwonden ter hoogte van hals, thorax en ledematen.
8.
Voorafbestaande medische aandoeningen die het herstel zullen verlengen of bemoeilijken
9.
Pediatrische brandwondenpatiënten opgenomen in hospitalen zonder pediatrie.
10.
Concomitant trauma waarbij de brandwonde de grootste risicofactor voor overlijden
vormt. Voor transport eerst alle traumata stabiliseren!
Uitgebreide letsels
> 10% TLO
WAT STUUR JE ZEKER
DOOR?
WAT STUUR JE ZEKER DOOR?
Tweede graads diepe BW
Genitaliën
Electrocutieletsels
Hart en nieren
Compartimentsyndroom
Fluorwaterstof
NaOH
Fenol
CaOH
WAT STUUR JE ZEKER
DOOR?
Vlamverbrandingen
Vlamverbrandingen gelaat
Circulaire brandwonden
Escharotomies
Diabetes
Uitgebreide weefseldefecten
Kinderen met tweede graads oppervlakkige
scalds
Voor donorhuidapplicatie
Meestal ambulant
WAT STUUR JE ZEKER
DOOR?
WANNEER CHIRURGIE?
Bij diepe tweede en derdegraadsbrandwonden
WAT IS HET?
Laagje per laagje wegsnijden van het eschar tot in goed bloedend weefsel met een
speciaal mes (handdermatoom)
»
Bij diepe tweedegraads tot in de lederhuid.
Bij derdegraads tot in het onderhuids vet.
»
WELKE TECHNIEKEN?
»
»
Excisietechnieken
- Tangentiële excisie
- Avulsie
- Versajet
Bedekkingstechnieken
- Klassieke:
Sheet graft
Mesh graft
Donorhuid
Meek – Wall procedure
- “Inovaties”:
Integra
Keratinocyten
EXCISIETECHNIEKEN
TANGENTIELE EXCISIE
WEGSNIJDEN VAN HET ESCHAR
EXCISIETECHNIEKEN
AVULSIE
“LOSRUKKEN” VAN HET ESCAR
EXCISIETECHNIEKEN
VERSAJET
– Wat? hydrochirurgisch debridement, hoge snelheidsstraal die steriele
zoutoplossing langs wondbed spuit en opzuigt.
– Voordeel:
– snel + effectief debridement
– nauwkeurige verwijdering van debris
– Nadeel: kostprijs
HUID OOGSTEN VOOR EEN AUTOGREFFE
De zo gewonnen huid
is zeer dun zodat er op
de donorplaats geen
litteken overblijft
BEDEKKINGSTECHNIEKEN
SHEET GRAFT
–
GELAAT
–
HANDEN
–
ESTHETISCH BETER
DE HUID VERGROTEN
Met het mesh-graft
dermatoom kan men
vergrotingen van
1/1.5 tot 1/9
bekomen.
Meestal wordt 1/1.5
of 1/3 gebruikt.
BEDEKKINGSTECHNIEKEN
MESH GRAFT
De bewerkte huid
vertoont kleine
sneetjes
die de vergroting
bepalen.
BEDEKKINGSTECHNIEKEN
MESH GRAFT
Bij het aanbrengen
gaat men de huid
expanderen.
Een mesh
graft laat ook toe om
een contourprobleem op
te lossen en geeft een
goede drainage van bloed.
BEDEKKINGSTECHNIEKEN
MESH GRAFT
Deze transplantatie
groeit in ongeveer vijf
dagen vast en de
gaatjes zijn dan
meestal ook gesloten.
VERBANDTECHNIEKEN OP GREFFE
BEDEKKENDE VERBANDEN OM DRUK AAN TE BRENGEN EN
WRIJVING TEGEN TE GAAN
»
- TEGADERM CONTACT
- MEPITEL
- VETVERBAND bv. JELONET
- VAC
TEGADERM CONTACT
TEGADERM CONTACT
MEPITEL
JELONET
VAC
VAC
VERBANDTECHNIEKEN OP DONORSITE
OPSITE
–KALTOSTAT
–MEPILEX AG
–JELONET + ISOBETADINE
–
OPSITE
OPSITE
MEPILEX AG
KALTOSTAT
BEDEKKINGSTECHNIEKEN
DONORHUID
–
Tijdelijke bedekking
–
Sandwich – techniek
–
Skalds bij kinderen
TIJDELIJKE BEDEKKING
SANDWICH TECHNIEK
SKALDS BIJ KINDEREN
Meestal tweedegraads oppervlakkige letsels
SKALDS BIJ KINDEREN
CAVE! littkenhypertrofie bij babies en kleine kinderen
HOE DIT VOORKOMEN?
APPLICATIE VAN DONORHUID
»
BEDEKKINGSTECHNIEKEN
MEEK – WALL PROCEDURE
WAT IS HET ?
INDICATIES ?
TECHNIEK
RESULTATEN
WAT IS HET?
–
1958 C.P.MEEK
–
“POSTAGE STAMP” autogreffen
Speciaal dermatoom
»Kurkje
»Voorgeplooide gaasjes (surfasoft)
»
–
EXPANSIE RATIO 1:4 ; 1:6 ; 1:9
INDICATIES
UITGEBREIDE BRANDWONDEN MET BEPERKTE
DONORSITES
–
–
NOOD AAN GROTE EXPANSIE
–
> MEEK
TECHNIEK
1ste INGREEP
•
EXCISIE EN HEMOSTASE
–SPLITT SKIN GREFFE
–TWEEMAAL SNIJDEN
–LIJMEN OP VOORGEPLOOIDE GAASJES
–UITREKKEN
–AANBRENGEN MET NIETJES
–
KURKJE
TWEEMAAL SNIJDEN
OP GEPLOOID GAAS KLEVEN
ONTPLOOIEN
VASTNIETEN
5 DAGEN TER PLAATSE
TECHNIEK
2de INGREEP NA 5 DAGEN
•
SURFASOFT° VERWIJDEREN
–GLYCEROL GEPRESERVEERDE ALLOGREFFES 1/1.5
–SEMITRANSPARANT POLYAMIDE VERBAND
–
NA WEGNAME DRAGERS
RESULTATEN
COSMETISCH ACCEPTABEL
Besluit
Goed alternatief bij uitgebreide brandwonden met
beperkte donorsites
INOVATIETECHNIEKEN
INTEGRA
INTEGRA = artificieel derm
HUID:
- epiderm: bescherming van het lichaam
- dermis: comfort van de huid
souplesse
beweeglijkheid
expressie
Voordelen:
- geen hypertrofie
- geen krimp
Nadelen:
- prijs
- operatietechniek
- immobilisatie
- infectiegevoelig
INOVATIETECHNIEKEN
INTEGRA
Dermal Regeneration Template
INOVATIETECHNIEKEN
KERATINOCYTEN
WAT?
- keratinocyten geïsoleerd uit epiderm en gekloond in
medium
- meerlagige epitheliale celstructuur
- op drager
INOVATIETECHNIEKEN
KERATINOCYTEN
INOVATIETECHNIEKEN
KERATINOCYTEN
Types:
»
»
Autologe keratinocyten
Voordeel:
- transplantatie: take
- wondheling:groeifactoren
Nadeel: - duur
- groot infectierisico
- incubatietijd
Alloculturen (uit donorhuid)
Voordeel: wondheling: leverancier van groeifactoren.
Nadeel: - contracturen
- instabiele huid
- infectierisico
Vragen?