Antwoorden Jaargang 13- nr. 4- 02/12/2014

Antwoorden
Jaargang 13- nr. 4- 02/12/2014
De science quiz Expert is een product van De Praktijk. De quiz wordt maandelijks gratis verstuurd naar de abonnees en daarnaast verspreid via www.
praktijk.nu en www.kennislink.nl. De Praktijk is als enige verantwoordelijk
voor de inhoud van de quiz, en volstrekt onafhankelijk in onderwerpkeuze,
formulering en verwijzing.
Veel sneeuw in noorden VS
In welk geval werkt zout strooien NIET?
c. als de temperatuur lager is dan -25 °C
Door zout te strooien ontstaat er een mengsel
van sneeuw en zout. Dit mengsel bevriest pas bij
een veel lagere temperatuur dan sneeuw. Maar
bij een temperatuur van -21,1 °C zal het mengsel
hoe dan ook bevriezen, het maakt dan niet uit
hoeveel zout er gestrooid is. Strooien heeft dan
dus geen zin meer.
http://nos.nl/artikel/2004687-meer-sneeuw-opkomst-in-vs.html
http://www.veiligverkeernederland.nl/node/18816
Mayo zonder ei?
2. Waarom is een emulgator nodig?
c.omdat olie hydrofoob is
Azijn bestaat grotendeels uit water. Olie is
hydrofoob: het mengt slecht met water. Water
is een polaire verbinding. Olie is een apolaire
verbinding en heeft dus een klein dipoolmoment. Daardoor mengen olie en water slecht.
Het ei in mayonaise functioneert als emulgator.
Door het eigeel wordt een emulsie tussen de olie
en azijn mogelijk.
http://nos.nl/artikel/720152-unilever-mayo-zonderei-geen-mayo.html
http://nl.wikipedia.org/wiki/Emulgator
Goud in het geheim verplaatst
3. Welk van de onderstaande beweringen over goud
is NIET waar?
d. Goud roest makkelijk.
Goud is zacht, en makkelijk te bewerken. Goud
geleidt ook goed elektriciteit, en wordt daarom
veel gebruikt in hoogwaardige elektrische
schakelingen. Het is vrijwel inert en reageert
dus bijna niet met andere stoffen. Goud roest
daardoor ook niet.
http://nos.nl/artikel/2004862-vier-miljard-aan-goudin-het-geheim-terugverhuisd.html
http://nl.wikipedia.org/wiki/Goud
Philae geland
4. Op welk principe berust de werking van een zonnepaneel?
d.fotovoltaïsch effect
Het fototropisch effect is het verschijnsel dat
organismes op een uitwendige lichtprikkel
reageren. Fotosynthese is het proces waarbij
lichtenergie wordt gebruikt om koolstofdioxide
om te zetten in koolhydraten. Fotochromatische
materialen veranderen van kleur onder invloed
van licht. Zonnepanelen gebruiken het fotovoltaïsch effect om elektriciteit op te wekken
met behulp van zonlicht.
http://nos.nl/artikel/722045-vogelgriep-bij-bedrijf-inhekendorp.html
http://nos.nl/artikel/721052-te-weinig-zonlicht-voorphilae.html
Raakt chocolade op?
http://nl.wikipedia.org/wiki/Fotovolta%C3%AFsche_
cel
8. Wat is een triglyceride?
c. een ester van glycerol en vetzuren
Chocolade is tegelijkertijd vet en zoet, daardoor
vinden veel mensen het lekker. Meer investeren
in de cacaoproductie zou de oplossing zijn
tegen het dreigende cacaotekort. Bijvoorbeeld
door resistente soorten te ontwikkelen en
betere meststoffen te leveren.
Dier in het nieuws
5. Wat is het nieuws bij deze foto?
d. Steenmarter verstoort voetbalwedstrijd
Tijdens een wedstrijd tussen Heracles Almelo
en PSV stak plotseling een steenmarter het
veld over. De scheidsrechter legde de voetbalwedstrijd even stil. De marter wist zelf van het
gras af te komen. De steenmarter is een klein
roofdier en komt in een groot gedeelte van
Europa voor. Het diertje is normaal te vinden
in parklandschap, in de buurt van dorpen en
boerderijen.
http://www.volkskrant.nl/dossier-de-vijfsportmomenten-van-het-weekeinde/
vijf-sportmomenten-van-het-weekeinde-martermotorbros-en-zwemkoningin-femke~a3786619/
http://www.zoogdiervereniging.nl/de-steenmartermartes-foina
Geen spiraaltje door huisarts
6. Hoe voorkomt het koperspiraaltje zwangerschap?
b. Het gaat innesteling van een bevruchte eicel
tegen.
Het koperspiraaltje is een soort ankertje dat in
de baarmoeder wordt geplaatst. Het bevat geen
hormonen. Het maakt het baarmoederslijmvlies
ongeschikt voor de innesteling van een bevruchte eicel en het beschadigt zaadcellen.
http://www.volkskrant.nl/dossier-het-eeuwigeleven/huisartsen-dreigen-geen-spiraaltjes-meer-teplaatsen~a3787438/
https://www.thuisarts.nl/spiraaltje/ik-wil-spiraaltjegaan-gebruiken
Vogelgriep opgedoken
7. Waardoor wordt een virus doorgaans niet als
organisme beschouwd?
c. het kan niet zelfstandig voortplanten
Een virus bestaat uit DNA of RNA en een
omhulsel van eiwitten. Een virus heeft een gastheercel nodig om zich te kunnen voortplanten.
Ook heeft een virus geen eigen metabolisme.
Daardoor wordt een virus doorgaans niet als
organisme gezien. Experts denken dat trekvogels de oorzaak zijn dat de vogelgriep in Nederland en in omliggende landen is opgedoken.
http://www.allesoverdna.nl/woordenboek/virus.html
http://www.ad.nl/ad/nl/1100/Consument/article/
detail/3793553/2014/11/19/Geniet-van-je-chocolade-over-5-jaar-is-het-onbetaalbaar.dhtml
http://www.bioplek.org/animaties/spijsvertering/
vetten.html
Berlijn herdenkt val muur
9. Welke soort straling dringt nog het diepst door in
beton?
c. gammastraling
UV-licht en gammastraling zijn vormen van
elektromagnetische straling. Hoe korter de
golflengte, hoe meer energie de straling bevat
en hoe makkelijker de straling door kan dringen
in materialen. Gammastraling heeft de kortste
golflengte en dringt dus het diepst door in
beton. Alfa- en bètastralen bestaan uit geladen
deeltjes. Door hun lading ioniseren ze de materie die ze tegenkomen. Hierdoor worden ze snel
tegengehouden.
http://www.nu.nl/buitenland/3924254/berlijn-herdenkt-val-muur-25-jaar-geleden.html
https://www.heel.al/2014/02/06/straling/
Grootste truffel ooit gevonden
10. Welke vorm van symbiose heeft een truffel met
een eik?
c. mutualistisch
De schimmeldraden (mycorrhiza) van de truffel
zijn verbonden aan de wortels van de eik. De
truffel levert mineralen en water aan de eik en
de eik zorgt voor voedingsmiddelen voor de
truffel, die hij via zijn fotosynthese verkrijgt.
Zo’n samenwerking waarbij beide partners
voordeel hebben noemen we mutualisme.
http://www.nu.nl/wetenschap/3925281/mogelijkgrootste-witte-truffel-ooit-gevonden-in-italie.html
http://nl.wikipedia.org/wiki/Symbiose
Tips voor wat er de komende tijd te doen en te zien is op het gebied van wetenschap.
Van de maand
Interstellar is naast een spannende actiefilm ook een bron van wetenschap. Voor de film is een zeer nauwkeurige computersimulatie van een zwart gat ontwikkeld, die ook onvermoede effecten aan het licht bracht (zie http://www.newscientist.nl/
blogs/reis-naar-de-sterren-interstellar/). Interstellar draait nu in de bioscoop.
De Praktijk 2014 - De Creative Commons Naamsvermelding-Niet-commercieel-Geen Afgeleide werken 3.0 Nederland Licentie is van toepassing op dit werk. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl/

Download Report