Klik hier - Ypsilon

UITNODIGING
Jong, Kwetsbaar, Veerkrachtig. Persoonlijkheidspathologie
bij adolescenten en jong volwassenen
Een update van wetenschappelijke inzichten en resultaten uit onderzoek op het gebied
van diagnostiek en behandeling.
Datum: dinsdag 18 maart 2014
Locatie: Verkadefabriek, ‘s-Hertogenbosch
Programma dinsdag 18 maart 2014:
08.45 –09.30
Inschrijving en ontvangst
09.30 –09.35
Opening: H. van Benthem, centrummanager
09.35 –09.45
Raad van Bestuur
dagvoorzitter Prof. dr. M.A.G. van Aken; hoogleraar
ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit Utrecht
en Centrum Adolescentenpsychiatrie
09.45 –10.45
Lezing 1 (Engels): Associate Prof. A. Chanen
10.45 –11.15
Pauze
11.15 –12.00
Lezing 2: D
r. P.T. van der Heijden
12.00 –12.45
Lezing 3: Prof. dr. M.A.G. van Aken
12.45 –13.45
Lunch
13.45 –14.45
Parallelsessies eerste ronde
15.00 –16.00
Parallelsessies tweede ronde
16.00 –16.15
Pauze
16.15 –17.00
Afsluiting (Engels): Associate Prof. A. Chanen
17.00 –18.00
Borrel
Inhoud ochtendprogramma:
Lezing Associate Prof. A. Chanen:
Orygen Youth Health Research Centre and Centre for Youth Mental
Health, The University of Melbourne, Australia
Borderline personality disorder in young people: from validity to intervention
Once controversial, borderline personality disorder (BPD) is now taking
its place as a legitimate diagnosis in young people. BPD in this age group
has been found to be more notable for its similarities to and continuity
with adult BPD than for any differences. Studies of BPD in young
people have also offered a unique window into the neurobiology and
social-cognitive correlates of the disorder. Data also suggest considerable
flexibility and malleability of BPD traits in youth, making this a key
developmental period during which to intervene. This has given rise to
the first wave of prevention, early detection and intervention studies and
the integration of management of BPD in young people into national
treatment guidelines.
Lezing Dr. Paul van der Heijden:
Klinisch psycholoog-psychotherapeut en coördinator wetenschappelijk
onderzoek Centrum Adolescentenpsychiatrie
Op tijd, maar niet te snel!
Diagnostiek van persoonlijkheidspathologie bij adolescenten
De diagnostiek van persoonlijkheidspathologie bij adolescenten is
lastig: overlap met psychische stoornissen, contextuele factoren en de
levensfase zelf vertroebelen het beeld. In deze presentatie zal uitgebreid
worden stilgestaan bij de kansen en bedreigingen in de vroegdiagnostiek
van persoonlijkheidspathologie bij adolescenten. Er wordt een methode
gepresenteerd om persoonlijkheidsdiagnostiek op een betrouwbare en
klinisch relevante manier uit te voeren.
Lezing Prof. dr. M.A.G. van Aken:
Hoogleraar Ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit Utrecht en het
Centrum Adolescentenpsychiatrie
Persoonlijkheidspathologie en sociale relaties bij adolescenten
Ontwikkelingspsychologisch onderzoek laat zien dat de persoonlijkheid
van kinderen in samenspel met omgevingsfactoren tot verschillende
(eventueel ongunstige) ontwikkelingstrajecten kan leiden. Dergelijke
persoon-omgeving interacties lijken ook een rol te spelen in de ontwikkeling
en het verloop van persoonlijkheidspathologie bij adolescenten. In deze
lezing wordt ingegaan op de verschillende mechanismen die bij dat
samenspel een rol spelen, en worden resultaten gepresenteerd van eigen
onderzoek gedaan op dit gebied bij het Centrum Adolescentenpsychiatrie.
Tevens wordt ingegaan op wat de consequenties van deze mechanismen
kunnen zijn voor preventie en interventie.
Eerste ronde parallelsessies:
Sessie 1 (Engels)
Dr Louise McCutcheon, Senior Clinical Psychologist and the Senior
Project Manager -Orygen Youth Health Research Centre, Centre for
Youth Mental Health, The University of Melbourne&NorthWestern
Mental Health; Vice-Chair of the International Cognitive Analytic
Therapy Association (ICATA) and President of the Australian and
New Zealand Association for Cognitive Analytic Therapy (ANZACAT)
en Christel Hessels, klinisch psycholoog -psychotherapeut Centrum
Adolescentenpsychiatrie
‘Helping Young People Early’: Implementation of an Early Intervention
Program for Borderline Personality Disorder in Youth in the Netherlands
The Helping Young People Early (HYPE) program developed in Melbourne,
Australia provides detection and early intervention for BPD in youth (15-
24 year-olds). HYPE is an integrated, community team (outpatient) based
intervention model comprising assertive case management, general
psychiatric care and time-limited psychotherapy using Cognitive Analytic
Therapy (CAT; Ryle & Kerr, 2002). Specific aims of treatment are to
increase adaptive functioning (including effective help-seeking) and to
reduce psychopathology.
In 2012 the Centre Adolescent Psychiatry in ‘s-Hertogenbosch began
to implement the HYPE program alongside their existing longer-term
programs for youth with BPD. The early experiences of this implementation
will be presented.
Sessie 2
Marjolijn Nijrolder, Klinisch psycholoog-psychotherapeut, beleidsbehandelaar
Deeltijdbehandeling Centrum Adolescentenpsychiatrie en Miriam van
Vessem, GZ-psycholoog Centrum Adolescentenpsychiatrie
“Mag ik wat regels om over te mentaliseren?”
In de behandeling van (laat) adolescenten met borderlineproblematiek is
een pedagogisch kader, een ontwikkelings- en systeemgerichte benadering
noodzakelijk. Hoe is dit te verenigen met een MBT behandeling? Aan de
hand van praktijkvoorbeelden uit onze 1 daagse en 3 daagse deeltijdgroepen
lichten we onze visie toe op MBT met adolescenten/ jong volwassenen en
hun ouders.
Sessie 3
Dr. Paul van der Heijden:
Klinisch psycholoog-psychotherapeut en coördinator wetenschappelijk
onderzoek bij het Centrum Adolescentenpsychiatrie en Kim Rambelje,
Klinisch psycholoog i.o.
De Shelder-Westen Assessment Procedure: een doordacht DSM-5 alternatief voor
persoonlijkheidsdiagnostiek bij adolescenten.
In deze workshop presenteren we de Shedler-Westen Assessment Procedure
(SWAP), een Q-sort methode waarmee het persoonlijkheidsfunctioneren
op een betrouwbare manier in kaart kan worden gebracht. De SWAP is
bij uitstek geschikt voor de persoonlijkheidsdiagnostiek bij adolescenten omdat het resulteert in een rijke en dynamische persoonlijkheidsbeschrijving waarin naast kwetsbaarheden ook positieve kenmerken een
belangrijke plaats hebben. Aan de hand van casuïstiek zal de methode
worden geïllustreerd.
Sessie 4
Dr. Dineke Feenstra, GZ-psycholoog binnen de Unit Centrale Voordeur
en onderzoeker bij het Viersprong Institute for Studies on Personality
Disorders (VISPD), Halsteren
Muurbloempjes en perfectionista’s – cluster C en dan?!
Wat te doen met cluster C? Persoonlijkheidsstoornissen worden bij
jongeren nauwelijks vastgesteld. Ook in de wetenschappelijke literatuur
was het onderwerp van persoonlijkheidsstoornissen bij jongeren lange
tijd onderbelicht. Hoewel de laatste jaren de discussie omtrent het
vaststellen van persoonlijkheidsstoornissen bij jongeren steeds meer op
gang komt, komt dit nog niet tot uiting in de dagelijkse praktijk. Wel
worden er steeds meer studies gepubliceerd over (al dan niet) effectieve
behandelingen bij jongeren met Borderline kenmerken. Maar wat
met de jongeren die minder opvallend zijn; de jongeren met cluster C
problematiek? In deze workshop zal aan de hand van recente literatuur
besproken worden hoe persoonlijkheidsstoornissen op een valide en
betrouwbare manier kunnen worden vastgesteld. Aan de hand van een
casus zal de diagnostiek en behandeling van cluster C problematiek bij
jongeren worden toegelicht.
Tweede ronde parallelsessies:
Sessie 5
Agaath Koudstaal, Programmaleider Persoonlijkheidsproblematiek,
Cognitief gedragstherapeut/GZ-psycholoog, Curium-LUMC, Oegstgeest
Surfen op Emoties: Dialectische Gedragstherapie voor Jongeren (DGT-J)
“Iedereen is wel eens flink boos, verdrietig of in paniek. Maar wat moet je doen
als die gevoelens je zo overspoelen dat je er niet meer tegen kan. Als de paniek of
wanhoop zo sterk is dat je jezelf beschadigt om er even vanaf te zijn. Wat moet je
doen als de woede zo sterk kan zijn dat je puinhopen achter je laat in de relaties
die je hebt. En wat kun je doen als je geen verdriet durft te voelen over alles wat
er in je leven misgaat?”
Zo begint het werkboek voor jongeren: “Surfen op Emoties”, het werkboek
horend bij de DGT-J vaardigheidstraining. De vaardigheidstraining is onderdeel
van het behandelprogramma Dialectische Gedragstherapie voor Jongeren,
een nieuwe behandeling voor jongeren van 12-21 jaar met (kenmerken van)
een Borderline Persoonlijkheidsstoornis (BPS). In deze workshop maakt u
kennis met de beginselen van de DGT-J behandeling. U leert de theoretische
uitgangspunten kennen. Daarnaast maakt u op praktische wijze kennis met
de verschillende onderdelen en de manier van werken.
Sessie 6
Dr. Marieke Schuppert, Kinder- en jeugdpsychiater, opleider,
Accare, Groningen
De emotieregulatie training (ERT) voor jongeren met borderline (kenmerken):
resultaten van twee gerandomiseerde studies (RCT’s)
De ERT is een van de weinige behandelmethoden voor jongeren met
(kenmerken van) een borderline persoonlijkheidsstoornis die onderzocht
is in een RCT. De ERT wordt gegeven naast een reguliere behandeling,
die kan bestaan uit individuele therapie, systeem gesprekken,
farmacotherapie, etc. De training bestaat uit 17 wekelijkse sessies en een
informatiebijeenkomst voor het systeem. Er wordt uitgebreid aandacht
besteed aan het maken van gedragsanalyses en veranderplannen, maar
ook aan de eigen identiteit van de jongeren.
De ERT is onderzocht in een pilotstudy (n=43) en een hoofdstudie (n=109).
In beide studies waren de verschillen tussen de twee groepen niet erg
groot. Wel werd in beide groepen een significante afname van de ernst
van de borderline kenmerken gevonden. De resultaten zijn vergelijkbaar
met RCT’s naar andere behandelmethoden voor borderline bij jongeren.
In de workshop wordt het ERT-programma uitgebreid toegelicht en
worden de onderzoeksresultaten besproken. Met de deelnemers aan
de workshop zullen suggesties voor verbetering van behandeling van
borderline bij jongeren worden geïnventariseerd.
Sessie 7
Hélène Bögels, Klinisch psycholoog-groepspsychotherapeut
Centrum Adolescentenpsychiatrie en Daniel van Dijk, Psychiatergroepspsychotherapeut Centrum Adolescentenpsychiatrie
Groepspsychotherapie: springplank voor actie!
Er is de laatste jaren, ook tijdens dit congres, veel aandacht voor nieuwe
behandelingen van de borderline persoonlijkheidsstoornis. In de
gespecialiseerde GGZ zien we ook jongeren met (hardnekkige) cluster
C persoonlijkheidsproblemen. Binnen ons Centrum passen wij bij
deze groep vaak inzichtgevende groepspsychotherapie toe, zowel in een
ambulante als in een deeltijdsetting. We kijken naar de indicatiestelling
en de positionering van deze behandelvorm binnen een zorgprogramma
persoonlijkheidsstoornissen.
Daarnaast staan we in deze praktijkgerichte workshop stil bij de
ontwikkeling dat inzichtgevende groepstherapie steeds integratiever
wordt. Dé uitdaging bij cluster C problemen is te komen tot verandering
in gedrag. Wat kan hierbij helpen op verschillende momenten van het
therapieproces?
Sessie 8
Rick Blom, Psychiater Centrum Adolescentenpsychiatrie
Farmacotherapie bij adolescenten met een (borderline) persoonlijkheidsstoornis;
de huidige stand van zaken maar ook de psychologische betekenis ervan.
Veel patiënten met een persoonlijkheidsstoornis gebruiken medicatie,
en dikwijls meer dan 1 middel. Dit geldt niet alleen voor de volwassen
patiënten maar ook voor jongeren. Ook wanneer er geen harde wetenschappelijke basis bestaat voor het voorschrijven van medicatie bij deze
doelgroep, wordt farmacotherapie geregeld ingezet. Er spelen dan ook
andere factoren een rol bij het voorschrijven van medicatie, factoren
die te maken hebben met de noden en behoeften van deze patiënten
waarop de arts vervolgens inspeelt. In deze workshop wordt enerzijds de
huidige wetenschappelijke stand van zaken op het gebied van farmacotherapie bij jongeren met persoonlijkheidspathologie weergegeven. Anderzijds wordt dit thema ook belicht vanuit het psychotherapeutische/
psychoanalytische gedachtegoed.
Afsluiting:
Associate Prof. A. Chanen
Orygen Youth Health Research Centre and Centre for Youth Mental
Health, The University of Melbourne, Australia
Kosten
De kosten voor dit congres bedragen € 295,-- per persoon inclusief
lunch en afsluitende borrel.
Locatie
Verkadefabriek, Boschdijkstraat 45, 5211 VD ‘s-Hertogenbosch
Aanmelden
U kunt zich aanmelden voor dit congres via
www.reiniervanarkelgroep.nl/congres Na aanmelding ontvangt u een
bevestiging en factuur van congresbureau M2support. Bij schriftelijke
annulering tot 25 februari 2014 vindt restitutie plaats. Daarna worden
de kosten voor deelname in rekening gebracht. Een vervanger kan
gebruik maken van uw inschrijving, indien vooraf doorgegeven via
[email protected]
Accreditatie wordt aangevraagd bij NVvP, FGzP, NIP, NVRG en
VenVN
Meer informatie
Congresbureau M2support
Marja van der Meulen, [email protected], 06-19226525