De Moennik 37 binnenwerk.qxp - Heemkundevereniging Helden

Bèjeingezeumerd
Reacties
Dokter Smeets
Het heeft heel wat voeten in de aarde om
alle 'snijders' (kleermakers) op de foto in
De Moennik nummer 49 goed te benoemen. De afgebeelde persoon in het vorige
nummer is Sjeng Naus. Zijn broer
Matthieu staat precies boven hem op de
bewuste foto.
Het volgende is zeker een vermelding
waard voor onze rubriek.
In een boek over 135 jaar Koninklijke
Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst in Limburg (KNMG)
staat een artikel van Boy Smeets over zijn
vader en de kerkrazzia. In feite het verhaal
uit De Moennik 45 (pagina 15). Bij het
artikel staat dan ook keurig vermeld: 'Met
dank aan historisch tijdschrift De Moennik
van Heemkundevereniging Helden voor
deelteksten en illustraties.' Ook staat er een
artikel in over de huisartsenfamilie Smeets,
verteld door Boy en opgetekend door Hein
Berendsen.
De bevroren Maas
Op de prachtige middenpaginafoto in nummer 50 konden we zien dat de Maas in
1942 was dichtgevroren. Twaalf jaar later,
in de winter van 1954, vroor het óók dat
het kraakte en kon men weer over de Maas
lopen. Dit kleine gezelschap liep van
Helden naar Kessel omdat de 'Maas met ijs
ging'.
Op de foto, met op de achtergrond de
kasteelruïne, zien we v.l.n.r.: Sjraar Pubben
en zijn dochters Nellie, Mien en Trees,
Nellie van Erp, Jeu en Annie Hanssen. Op
de voorgrond staan Lenie en Annie Pubben
(van Dré), en Pietje Hanssen zit gehurkt.
2
Helden (of ergens anders), als herinnering
aan een klein stukje Heldense industriële
geschiedenis…
door Trees Dorssers
en Cor van Rees
Sacramentsdag 750 jaar
Voor de brand ▲
▼ Na de brand
Brand bij Lianmie
Bij de firma Lianmie van
de familie Janssen aan de
Ninnesweg stond een
prachtige oude zaagmachine. Tot de verwoestende brand van 22 januari
van dit jaar. Van de ooit
zo gekoesterde zaagmachine restte nog slechts
een hoop ‘oud ijzer’- en
zelfs die is nu verdwenen.
Cultureel erfgoed dat
helaas verloren is gegaan!
Onze huisfotograaf had
pas daarvoor nog contact
gehad met de eigenaar om foto's te maken
en de geschiedenis van de machine vast te
leggen. De brand heeft een abrupt einde
gemaakt aan deze voornemens. Wat na het
ruimen nog bleef staan waren enkele poten
en wat wielen en die werden ook nog
De Moennik
opgeruimd. Zelfs het naamplaatje was weggegooid. Pogingen van de eigenaar om het
restant voor het nageslacht te bewaren liepen door miscommunicatie op niets uit.
Het staal en gietijzer van deze machine was
bros geworden door de hitte, maar het conserveren was beter geweest dan de smeltkroes! Stel je eens voor hoe die machine
een prachtige plek had kunnen krijgen op
het gazon voor het Streekmuseum in
De Moennik
Een traditie, die in onze jeugd bij de kerk
en ons leven hoorde was de sacramentsprocessie.
Op sacramentsdag, tien dagen na Pinksteren, trokken geestelijken, bruidjes, zangkoor en gelovigen in processie door de dorpen en velden. Hostie en monstrans werden
plechtig rondgedragen, bewierookt en bezongen. Huizen en beelden werden in de
bloemen gezet en al biddend trok men rond.
De Limburgse Schuttersfederatie organiseerde dit jaar een tocht naar de plaats
waar de eerste keer deze processie werd
gehouden: Luik. Ook vanuit onze gemeente
namen schutters deel aan deze bedevaart.
Vanuit heel Limburg toog men met bussen
naar de bischopsstad om dit feest op te
luisteren.
Waarom Luik? In de buurt van deze
Belgische stad werd op 11 augustus 1264,
dankzij een zekere dame – Juliana van
Cornillon – door paus Urbanus IV sacramentsdag voor de hele wereldkerk ingevoerd. Vanaf de late Middeleeuwen won
het feest aan populariteit en het werd uiteindelijk een van de populairste kerkelijke
feesten. In verschillende plaatsen, vooral in
het zuiden van onze provincie, wordt nog
jaarlijks op grootse wijze de sacramentsprocessie gehouden.
Anekdote
Jeu Mertens vertelde de volgende anekdote:
'Tijdens de oorlog verbleef een Joods meisje, dochter van schrijver Herman de Man,
bij kapelaan Thomassen in Helden als zijnde zijn nichtje. Herman de Man verbleef in
3
Bèjeingezeumerd
Reacties
Dokter Smeets
Het heeft heel wat voeten in de aarde om
alle 'snijders' (kleermakers) op de foto in
De Moennik nummer 49 goed te benoemen. De afgebeelde persoon in het vorige
nummer is Sjeng Naus. Zijn broer
Matthieu staat precies boven hem op de
bewuste foto.
Het volgende is zeker een vermelding
waard voor onze rubriek.
In een boek over 135 jaar Koninklijke
Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst in Limburg (KNMG)
staat een artikel van Boy Smeets over zijn
vader en de kerkrazzia. In feite het verhaal
uit De Moennik 45 (pagina 15). Bij het
artikel staat dan ook keurig vermeld: 'Met
dank aan historisch tijdschrift De Moennik
van Heemkundevereniging Helden voor
deelteksten en illustraties.' Ook staat er een
artikel in over de huisartsenfamilie Smeets,
verteld door Boy en opgetekend door Hein
Berendsen.
De bevroren Maas
Op de prachtige middenpaginafoto in nummer 50 konden we zien dat de Maas in
1942 was dichtgevroren. Twaalf jaar later,
in de winter van 1954, vroor het óók dat
het kraakte en kon men weer over de Maas
lopen. Dit kleine gezelschap liep van
Helden naar Kessel omdat de 'Maas met ijs
ging'.
Op de foto, met op de achtergrond de
kasteelruïne, zien we v.l.n.r.: Sjraar Pubben
en zijn dochters Nellie, Mien en Trees,
Nellie van Erp, Jeu en Annie Hanssen. Op
de voorgrond staan Lenie en Annie Pubben
(van Dré), en Pietje Hanssen zit gehurkt.
2
Helden (of ergens anders), als herinnering
aan een klein stukje Heldense industriële
geschiedenis…
door Trees Dorssers
en Cor van Rees
Sacramentsdag 750 jaar
Voor de brand ▲
▼ Na de brand
Brand bij Lianmie
Bij de firma Lianmie van
de familie Janssen aan de
Ninnesweg stond een
prachtige oude zaagmachine. Tot de verwoestende brand van 22 januari
van dit jaar. Van de ooit
zo gekoesterde zaagmachine restte nog slechts
een hoop ‘oud ijzer’- en
zelfs die is nu verdwenen.
Cultureel erfgoed dat
helaas verloren is gegaan!
Onze huisfotograaf had
pas daarvoor nog contact
gehad met de eigenaar om foto's te maken
en de geschiedenis van de machine vast te
leggen. De brand heeft een abrupt einde
gemaakt aan deze voornemens. Wat na het
ruimen nog bleef staan waren enkele poten
en wat wielen en die werden ook nog
De Moennik
opgeruimd. Zelfs het naamplaatje was weggegooid. Pogingen van de eigenaar om het
restant voor het nageslacht te bewaren liepen door miscommunicatie op niets uit.
Het staal en gietijzer van deze machine was
bros geworden door de hitte, maar het conserveren was beter geweest dan de smeltkroes! Stel je eens voor hoe die machine
een prachtige plek had kunnen krijgen op
het gazon voor het Streekmuseum in
De Moennik
Een traditie, die in onze jeugd bij de kerk
en ons leven hoorde was de sacramentsprocessie.
Op sacramentsdag, tien dagen na Pinksteren, trokken geestelijken, bruidjes, zangkoor en gelovigen in processie door de dorpen en velden. Hostie en monstrans werden
plechtig rondgedragen, bewierookt en bezongen. Huizen en beelden werden in de
bloemen gezet en al biddend trok men rond.
De Limburgse Schuttersfederatie organiseerde dit jaar een tocht naar de plaats
waar de eerste keer deze processie werd
gehouden: Luik. Ook vanuit onze gemeente
namen schutters deel aan deze bedevaart.
Vanuit heel Limburg toog men met bussen
naar de bischopsstad om dit feest op te
luisteren.
Waarom Luik? In de buurt van deze
Belgische stad werd op 11 augustus 1264,
dankzij een zekere dame – Juliana van
Cornillon – door paus Urbanus IV sacramentsdag voor de hele wereldkerk ingevoerd. Vanaf de late Middeleeuwen won
het feest aan populariteit en het werd uiteindelijk een van de populairste kerkelijke
feesten. In verschillende plaatsen, vooral in
het zuiden van onze provincie, wordt nog
jaarlijks op grootse wijze de sacramentsprocessie gehouden.
Anekdote
Jeu Mertens vertelde de volgende anekdote:
'Tijdens de oorlog verbleef een Joods meisje, dochter van schrijver Herman de Man,
bij kapelaan Thomassen in Helden als zijnde zijn nichtje. Herman de Man verbleef in
3
de oorlog in Amerika en Canada. In
Canada bezocht hij de aldaar verblijvende
koninklijke familie. Hij kreeg toestemming
om een gesprek met de prinsesjes op plaat
op te nemen.
Een half jaar na de bevrijding ging ik bij
de kapelaan op bezoek en trof daar
Herman de Man aan die juist die grammofoonplaat wilde draaien. Ik mocht mee
luisteren. Ik kan me nog herinneren dat
Herman (op de plaat) de vraag stelde of ze
een lieve oma hadden. Een hele lange tijd
bleef het stil, totdat een van de prinsesjes
zei: "Ze is veel te oud om lief te zijn!”
Indië 1947-1948
Een prachtig land in oorlog
Kapper Harrie Brummans uit Panningen
wordt in 1947 als militair uitgezonden naar
Nederlands - Indië. Zijn dochter Lisette
heeft, na het overlijden van Harrie
in 1997, een boek
geschreven over de
tijd die hij daar
verplicht doorbracht. Uit honderden (!) brieven die
hij in de periode
van juni 1947 tot
augustus 1948 naar
zijn ouders, broer
Omslag boek
en acht zussen
schreef en uit de aantekeningen in zijn
dagboek, stelde Lisette een boek samen
over het wel en wee van een soldaat ver
van huis. Een stukje geschiedenis dat de
aangrijpende en spannende tijd van onze
jongens in Indië beschrijft met alles wat ze
daar als onervaren jongens meemaakten.
En een goed tijdsbeeld van de degelijke,
oerkatholieke achtergrond die ze van huis
uit meekregen.
4
Samen op de foto
Familie Van der Velden
Naar aanleiding van onze oproep voor bijzondere foto’s uit
familiealbums ontvingen wij bijgaande brief met foto. (red.)
De grafkelder
Open Kapeldag in Panningen
Op zaterdag 10 mei kwamen heel wat
bezoekers naar de Open Kapeldag bij de
Heren Lazaristen in Panningen en daar was
alle reden voor. Naast een bezoek aan de
kapel, de sacristie, de grafkapel en de
tuin(beelden) kon men die dag ook luisteren naar het unieke Cavaillé-Coll-Mutinorgel en een kijkje nemen in de grafkelder.
Deze grafkelder was tot voor enkele jaren
gesloten voor bezoekers.
Heeft u een bezoek aan de Lazaristen
gemist? Niet getreurd, want volgend jaar
komt er een vervolg. De grote opkomst liet
duidelijk zien dat mensen graag meer willen weten over dit markante gebouw en de
geschiedenis van zijn bewoners.
Geachte redactie, Ik ben al jaren enthousiast lezer van uw blad ‘De Moennik’ en vind het
reuze interessant om oude verhalen te lezen over mijn geboortedorp Panningen en omstreken. In De Moennik van november 2013 deed u een verzoek aan de lezers om bijzondere,
oude foto’s op te sturen. Graag stuur ik u zo’n oude foto van de familie Van der Velden uit
Helden-Panningen. Zij woonden tot de zestiger jaren van de vorige eeuw allemaal bij
elkaar op de Ruijsstraat. Het waren ambachtslieden; timmerlui, tuiniers / bloemist en een
elektricien. De familie Van der Velden heeft zich in de loop der jaren uitgebreid en is voor
een groot deel nog woonachtig in Helden-Panningen. Mijn vader (Sjeng van der Velden)
ging in 1928 als 13-jarige jongen werken bij Frans (Elektrisch Frenske) Tummers in Kepèl
en bleef bij dit, steeds groter wordende, bedrijf werken tot zijn pensioen in 1980. In de
jaren tachtig heb ik een stamboom gemaakt van de familie Van der Velden uit MiddenLimburg. Die is reeds in het bezit van de genealogieafdeling van uw Heemkundevereniging.
Met hartelijke groet, Mart van der Velden, Ede
Verzoek
Vester Reijnders is bezig met een extra
Moenniknummer over de Boerenbond
Helden en wil graag meer foto's van het
gebouw in Dörp, zoals het gebouw zelf,
interieur, medewerkers, bestuursleden, uitjes, vergaderingen, etc. Wie heeft materiaal
voor Vester? Tel.: 0621580720. Mailadres:
[email protected].
Foto’s:
Jac Willekens en Trees Dorssers
De Moennik
Op deze foto zien we een aantal mannen uit Kepèl en Helden-Dorp. De foto is genomen
rond 1925 in Kepèl op het Strötje (huidige Ruijsstraat) achter het huis van Peter (Pier) van
der Velden op de hoek van de huidige Wietelweg-Ruijsstraat. Hier had Frans van der Velden
later zijn timmerwerkplaats. Daarnaast op de Ruijsstraat had zijn broer, Herman (Maan)
zijn tuiniersbedrijf annex bloemisterij. Vlnr: zoon Jacques van der Velden (1909-1977), Jan
(Sjeng) van der Velden (1915-1990, vader van briefschrijver Mart, zoon van Anton (18811920) en broer van Peter), Frans Stammen (oudoom), Jacques en Leonard van Horen
(neven), zoon Frans van der Velden (1906-1958), zoon Herman van der Velden (1905-1970)
en vader Peter van der Velden (1877-1962).
De Moennik
5