Rotterdam ligt op koers

NR.4
Deze informatiekrant over passend onderwijs wordt meegestuurd
met het Onderwijsblad 7 van 5 april 2014.
Infokrant
passend onderwijs
Scholen zijn
nog steeds
niet klaar
Rotterdam
ligt op koers
Ondersteuningsplan mist vaak
essentie
Scholen zijn nog niet veel verder in hun voorbereiding op passend onderwijs. Dat blijkt uit de
AOb-actie waarbij ruim tweehonderd scholen
bezocht werden. De bond heeft staatssecretaris
Sander Dekker van Onderwijs gevraagd om in
te grijpen. Daarnaast trekken de onderwijsorganisaties gezamenlijk op om leerkrachten en
ouders nog voor 1 mei te informeren.
foto: Fred van Diem
Scholen nog steeds niet klaar
van ambulante begeleiders. De AOb
constateert dat er in het mbo weinig
tot niets is geregeld en dat het personeel zeer slecht op de hoogte is. “Zorgleerlingen dreigen hierdoor geen of
halfslachtige begeleiding te krijgen”,
zegt Verheggen. “Daarnaast ontvangen
we signalen dat zorgleerlingen aan de
poort worden geselecteerd, en dat er
dus voor sommige leerlingen geen plek
op het mbo is. Dat staat haaks op wat
we met passend onderwijs voor ogen
hebben.”
Tijdens de actiedagen op 6 en 13
zijn op veel scholen nog in de maak en
maart heeft de AOb ruim 200 scholen
worden nauwelijks met het personeel
Draagvlak
bezocht. Leraren, onderwijsonder-
besproken. Er is veel onduidelijkheid
De AOb heeft de staatssecretaris
steuners en directieleden gaven aan
over hoe de ondersteuning georgani-
in een brief gevraagd om actie te
de hand van een checklist van tien
seerd en betaald moet worden: veel on-
ondernemen. Zo moet de praktijktoets
punten aan hoe de school er voor
dersteuningsplannen zijn hierin sum-
verplicht worden waarmee samenwer-
staat. “Positief is dat directeuren nu
mier en onvolledig (zie ook artikel op
kingsverbanden kunnen beoordelen
zeggen redelijk goed op de hoogte te
achterzijde). Verder zijn er zorgen over
of hun ondersteuningsplan werkt.
zijn”, vertelt AOb-bestuurder Lies-
de klassengrootte en de toenemende
Bovendien moet de inspectie besturen
beth Verheggen. “Maar het is jammer
werkdruk, en blijkt professionalisering
niet alleen aanspreken op onvolledige
dat de informatie daar blijft steken.
geen prioriteit te krijgen. “Het zijn de
plannen, maar ook met maatregelen
Leerkrachten weten totaal niet wat
leerkrachten die van passend onderwijs
komen zodat er op korte termijn een
hun te wachten staat, laat staan dat ze
een succes kunnen maken”, benadrukt
goed plan ligt dat draagvlak heeft.
actief meedenken over de invulling van
Verheggen. “En dat kan alleen met
Daarnaast werken alle onderwijsorga-
passend onderwijs.”
kleinere klassen, goede ondersteuning
nisaties samen om leerkrachten en
en de juiste deskundigheid.”
ouders nog voor 1 mei bij de invoering
Zorgelijk
van passend onderwijs te betrekken.
Het overgrote deel van de scholen
Mbo
zegt niet klaar te zijn voor passend
In het mbo is volgens de AOb sprake
gigantische operatie en die gaat niet
onderwijs, waarbij de situatie in het
van een acuut probleem. De ‘rug-
lukken zonder draagvlak. Vandaar dat
voortgezet onderwijs volgens Verheggen
zakmiddelen’ gaan vanaf 1 augustus
we een gezamenlijke oproep doen aan
zorgelijker is dan in het primair onder-
rechtstreeks naar de instellingen en
besturen om nu echt het gesprek op de
wijs. De schoolondersteuningsprofielen
het roc beslist dan zelf over de inzet
werkvloer te gaan voeren.”
Verheggen: “Passend onderwijs is een
foto: Jan Anninga
‘De gevolgen worden onderschat’
‘Afwachten is gevaarlijk’
Francien Hagenaars werkt als leer-
beperkingen van jou en de school zijn,
kracht op basisschool Oscar Carré in
kun je als leerkracht beter je grenzen
Amsterdam en bezocht als AOb-consu-
bewaken en aan de bel trekken als die
lent een tiental scholen tijdens de ac-
overschreden worden.”
Hayo Bohlken is docent geschiedenis
tijdens de AOb-actie. “In het vmbo zijn
een vmbo-feestje is, of dat alles wat
tie. “Leerkrachten zijn totaal nog niet
havo/vwo op het Bogerman in Sneek.
docenten beter op de hoogte dan in
met zorg te maken heeft, wel wordt
op de hoogte van wat er gaat gebeuren.
Daarnaast werkt hij als consulent voor
havo/vwo. Ik ben bang dat de gevolgen
opgepakt door het zorgteam of de
Dat is geen onwil, maar passend onder-
de AOb en bezocht hij verscheidene
daar onderschat worden. Docenten
zorgcoördinator. Het gesprek erover
wijs blijkt vooral een speeltje van het
scholen voor voortgezet onderwijs
denken dat passend onderwijs vooral
op scholen verloopt moeizaam. Maar
management. Opvallend vond ik ook
niet meedoen is echt een gemiste
dat veel samenwerkingsverbanden nog
kans om het onderwijs mede vorm te
niet klaar zijn. Als nog niet duidelijk is
geven. In het noorden zal er voorlopig
hoe passend onderwijs wordt vormge-
niet veel veranderen. Leerlingen die
geven, hoe moeten leerkrachten dat
niet te handhaven zijn, zullen net als
dan weten? Veel leerkrachten wachten
nu snel naar reboundvoorzieningen of
het af en denken dat er weinig veran-
het speciaal onderwijs gaan. Doordat
dert omdat ze allang passend onderwijs
de verevening van de ondersteunings-
bieden. Maar dat is een gevaarlijke
middelen positief uitvalt, hoeven we
houding. De klassen zijn al groot en als
hier niet te bezuinigen op het speciaal
er meer zorgleerlingen komen, zullen
onderwijs en kunnen oude structuren
leerkrachten hun grenzen steeds verder
blijven bestaan. Maar ik houd mijn
oprekken. Uiteindelijk lukt het niet
hart vast voor docenten in de regio’s
meer om kwaliteit te leveren en wordt
die met een negatieve verevening te
de kans op opbranden groter. Als voor-
maken krijgen.”
af duidelijk is wat de mogelijkheden en
1
AGENDA
10 april
Passend onderwijs
Netwerkbijeenkomst voor
MR-leden in Den Haag en
omstreken
Meer> www.aobevents.nl
Rotterdam ligt op koers
Scholen sterker maken, zodat ze
komt. Pas als je weet wat je te bieden
in principe zelf de leerling kunnen
hebt, kun je profiteren van elkaars
bieden wat deze nodig heeft. Dat is
kwaliteiten. Ik denk dat op den duur
waar samenwerkingsverband Koers
allerlei flexibele varianten ontstaan.
VO in de regio Rotterdam op inzet. Zo
Dat leerlingen vanuit het speciaal
krijgt elke vo-school zelf de middelen
onderwijs tijdelijk naar een reguliere
om ondersteuning te betalen en een
school gaan en daar bijvoorbeeld een
eigen begeleider passend onderwijs, de
havodiploma halen. Tot nu toe kon dit
bpo’er. “Het gaat om ambulante bege-
alleen met staatsexamens.”
foto: Rob Niemantsverdriet
In de regio Rotterdam kunnen ouders via een
website het ondersteuningsaanbod van alle
middelbare scholen met elkaar vergelijken. Er
is een programma dat docenten voorbereidt op
passend onderwijs en via schoolreisjes wordt
samenwerking tussen scholen bevorderd. Samenwerkingsverband Koers VO ligt op stoom.
leiders die niet alleen docenten gaan
adviseren, maar ook ondersteuning
bieden door zelf met leerlingen aan
de slag te gaan”, vertelt Jaap van der
Have, voorzitter college van bestuur
Koers VO.
Het samenwerkingsverband ligt goed
op schema met de invoering van
passend onderwijs. Veel lof oogst de
website waar ouders het schoolprofiel
van alle 110 middelbare scholen eenvoudig kunnen vergelijken. ‘Docenten
aan zet’ heet het programma waarin
een groep docenten per school bekijkt
wat nodig is om passend onderwijs te
‘Leerlingen
zijn veel
gemotiveerder
als ze zelf mogen
kiezen hoe ze iets
doen’
kunnen bieden en dit vervolgens sa-
Succesteacher Olivia van Roon: “Ik verwacht dat een leerling straks eenvoudiger kan overstappen.”
ze het in de toekomst beter kunnen
gewoon meedoen aan alle sportacti-
onderwijs zou dit kunnen werken door
aanpakken, bijvoorbeeld door een
viteiten. Zo ver zijn we hier nog lang
per vak meer in groepjes les te gaan
langere wenperiode af te spreken. De
niet, maar we vonden de benaming van
geven.”
komende jaren zullen veel meer van
succesteacher wel mooi passen bij de
dit soort initiatieven worden uitge-
ontwikkelingen hier. Passend onderwijs
Achterstand
probeerd, verwacht Van der Have.
gaat ook veel meer uit van de kwalitei-
Per 1 augustus ziet de gemiddelde
“Passend onderwijs heeft tijd nodig en
ten van een leerling in plaats van de
klas er nog niet veel anders uit, ver-
ik hoop van harte dat de politiek ons
problemen of achterstanden.”
wacht Van Roon. Wel lijkt het aantal
die gunt.”
Van Roon werkte hiervoor als wiskun-
leerlingen met een grote achterstand
dedocent. Ze volgde de master SEN
in begrijpend lezen toe te nemen,
(Special Educational Needs) en gaf
waarvoor de school een aparte aanpak
Tolk
men met het hele team gaat realiseren.
En met schoolreisjes langs vso-scho-
Twee leerlingen met autisme stapten
Olivia van Roon is blij met de visie en
gedurende tien jaar met twee docen-
zal moeten opstellen. Dat het sa-
len probeert Koers VO samenwerking
vorig jaar op eigen verzoek al over naar
de ondersteuning van het samenwer-
ten het onderwijs op de internationale
menwerkingsverband contacten met
tussen speciaal en regulier onderwijs
een derde klas vwo. Na acht maanden
kingsverband. Op het Rotterdams Vak-
schakelklas anders vorm. “We zagen
andere scholen stimuleert, juicht
te stimuleren.
keerden ze terug op hun vso-school.
college de Hef werkt zij als succestea-
dat leerlingen veel gemotiveerder zijn
ze toe. “Daardoor hoeven we niet
“Dat was voor alle partijen geen mis-
cher. Een term die de school overnam
als ze zelf mogen kiezen hoe ze iets
allemaal hetzelfde wiel uit te vinden.
lukking, maar juist een enorm mooie
na een bezoek aan scholen in Toronto
doen en de lesstof meer op het eigen
Ik verwacht dat een leerling straks ook
“We werken hier al meer dan vijftien
ervaring”, legt Van der Have uit. Zo
(Canada), die hun zorgcoördinatoren zo
niveau krijgen aangeboden. Als je
eenvoudiger kan overstappen naar een
jaar intensief samen”, verklaart Van
hebben de leerlingen een goede tijd
noemen. “Daar is inclusief onderwijs
niet goed bent in schrijven maar juist
andere vmbo-school als die een betere
der Have de vooruitgang. “Maar er
gehad, waar ze straks nog profijt van
heel normaal. Het was geweldig om te
wel in praten, is het fijn als je kunt
aanpak voor hem of haar heeft.”
moet ook nog veel gebeuren. Stap 1
hebben in de maatschappij. En de
zien hoe bijvoorbeeld dove kinderen
kiezen voor een opdracht waarin je iets
is elkaar leren kennen nu het vso erbij
scholen hebben van elkaar geleerd hoe
met een tolk les kunnen volgen en ook
moet presenteren. Ook in het regulier
Flexibel
Ondersteuningsplan mist vaak essentie
Veel ondersteuningsplannen zijn onvolledig of gelden
slechts voor één in plaats van vier jaar. De AOb vindt de
situatie zorgwekkend. “Met een slechte basis zwabbert
het schip passend onderwijs alle kanten op.”
Het gevolg is dat samenwerkingsver-
schip alle kanten op. Bovendien is het
banden op papier aan de deadlines
zorgwekkend als er niets is afge-
lijken te voldoen, maar dat de inhoud
sproken over arbeidsvoorwaardelijke
gevolgen voor het personeel, terwijl
de consequenties voor leerkrachten of
‘De gevolgen voor
leerkrachten
of ambulante
begeleiders
kunnen groot zijn’
ambulante begeleiders in het speciaal
onderwijs groot kunnen zijn.”
In het ondersteuningsplan legt een
AOb-bestuurder Albert Krist: “We zien
samenwerkingsverband vast hoe en
veel samenwerkingsverbanden een on-
op welke manier de middelen worden
dersteuningsplan opstellen voor één in
verdeeld en wat elke school moet
plaats van vier jaar. Bovendien ontbre-
kunnen bieden aan passend onderwijs.
ken vaak de laatste twee essentiële on-
Het plan moet gebaseerd zijn op de
derdelen: de financiën en de personele
ondersteuningsprofielen die scholen
gevolgen. Ze noemen het vervolgens
zelf opstellen. Al eerder constateerde
een groeidocument, maar dat slaat ner-
de AOb dat het plan vaak al klaar is
gens op. Het kan best zijn dat je nog
tijdsdruk al wel ingestemd, maar naar
voordat scholen in een profiel hebben
niet precies weet hoe bepaalde zaken
verwachting zal de inspectie vervolgens
vastgelegd wat zij kunnen bieden
in de praktijk uitpakken, maar samen-
aan ondersteuning. Nu blijkt dat veel
werkingsverbanden hebben tijd genoeg
in de praktijk weinig voorstelt. “Het
van passend onderwijs loopt hierdoor
ondersteuningsplannen bovendien
gehad om concrete afspraken te maken
plan vormt de basis van passend
onnodig vertraging op.”
onvolledig zijn en maar voor korte tijd
over hoe ze passend onderwijs willen
onderwijs in de regio”, vertelt Krist.
worden opgesteld.
vormgeven in de regio.”
“Met een slechte basis zwabbert het
Vertraging
Ondersteuningsplanraden (OPR), waarin de medezeggenschap van personeel
en ouders is geregeld, krijgen het
advies niet in te stemmen met onvolledige ondersteuningsplannen. Krist:
“Veel OPR’en hebben vanwege de
het plan alsnog afkeuren. De invoering
2
De AOb biedt leden
van de Ondersteuningsplanraad advies
en ondersteuning. Zie
voor meer informatie
over het servicepakket: www.aob.nl
Colofon
Uitgave AOb
Redactie Daniëlla van ’t Erve
Ontwerp Typetank
Layout Willem Dijkman
Meer informatie
www.aob.nl

Download Report