1Parkstad nl__visie_231013_LOS

1Parkstad.nl - het grenzeloos belang
Visiedocument
0. Algemeen
Voor u ligt het eerste visiedocument van 1Parkstad.nl. Een nieuwe en regionaal gerichte politieke beweging
‘van onderop’ die zich, in tegenstelling tot de traditionele ‘van bovenaf ’ georganiseerde politieke partijen en
de lokaal gerichte groeperingen, alleen en volledig wil richten op het dienen van de gezamenlijke belangen
van de regio Parkstad Limburg. En in dat kader streeft naar een gefuseerde en daardoor sterke en toekomstbestendige Stadsregio Parkstad Limburg met behoud van de eigen identiteit van de stedelijke en landelijke
kernen die onze mooie regio rijk is. Het beoogde fusieproces is voor ons echter geen doel op zich, maar zien
we als het belangrijkste hulpmiddel om onze regio sociaal-economisch en cultureel sterker te maken. Met
zekerheid zal dit een ingrijpend transformatieproces zijn, doch wel noodzakelijk om Parkstad Limburg als
goed georganiseerd geheel toekomstgericht te maken via het varen van een nieuwe en duidelijke politieke
koers, die denkt in regionale kansen, uitdagingen en gezamenlijke belangen in plaats van in problemen, beperkingen en lokale tegenstellingen.
1Parkstad.nl is opgericht, omdat de afgelopen jaren is gebleken dat bij de huidige 8 gemeenten binnen
Parkstad Limburg de noodzakelijke politiek-bestuurlijke samenwerking onvoldoende draagvlak heeft en
er te weinig bestuurskracht aanwezig is om de gezamenlijke belangen van de regio Parkstad Limburg
optimaal te dienen en op provinciale en landelijke schaal te vertegenwoordigen. Als gevolg hiervan moet
worden voorkomen dat onze regio onvoldoende mee beweegt met een aantal belangrijke ontwikkelingen
binnen Limburg en we ook de aansluiting met de ons omringende regio’s dreigen te verliezen. Een voortdurend gebrek aan politiek-bestuurlijke slagkracht en versnipperd lokaal beleid biedt evenmin een oplossing voor een aantal hardnekkige problemen binnen onze regio. Denk hierbij met name aan werkloosheid, volksgezondheid, leegstand in onze woonkernen en winkelcentra alsmede de herstructurering van
de regionale woningmarkt als gevolg van de bevolkingskrimp. Daardoor ontstaat ook steeds meer negatieve druk op de aandacht voor de jongeren in Parkstad Limburg. Jongeren die onze toekomst zijn, doch
die in toenemende mate wegtrekken om elders te gaan studeren en werken en daarna geen reden meer
zien om terug te keren. We maken onze regio blijkbaar niet aantrekkelijk genoeg, met name doordat er
momenteel te weinig interessante werkgelegenheid is om de jongeren te binden aan onze regio of ze te
laten terugkeren naar hier.
1Parkstad.nl wil Parkstad Limburg op voortvarende wijze ontwikkelen tot een sociaaleconomisch sterke regio met een optimaal vestigingsklimaat. Een ondernemende regio waar
kennisontwikkeling, innovatiekracht, hoogwaardig onderwijs, retail & leisure, toerisme &
recreatie, leefbaarheid & duurzaamheid en cultuur & sport hoog in het vaandel staan en
waar het gezond en veilig leven, werken en wonen is.
1
1Parkstad.nll vindt dat, met het oog op een voorspoedige toekomst, de inwoners en het bedrijfsleven
van Parkstad Limburg recht hebben op een kwalitatief goed openbaar bestuur, dat georganiseerd is op
het juiste d.w.z. meest effectieve schaalniveau. We zijn dan ook van mening dat een politiek bestuur op
regionaal niveau, dat op basis van een stabiel en samenhangend beleid doelgericht en efficiënt kan opereren en anticiperen op de maatschappelijke opgaven en veranderingen die op ons afkomen, hiervoor de
beste garantie is. Een regionaal bestuur dat haar verantwoordelijkheid neemt en het lokale denken durft
te overstijgen ten behoeve van de gezamenlijke belangen en doelen van Parkstad Limburg. Een regio die
in vele opzichten grote potenties heeft. Echter ook een bestuur dat terdege beseft dat zij dit niet allemaal
alleen kan realiseren. En daarom een open dialoog wil voeren met haar burgers en ook de samenwerking
zoekt met het regionale bedrijfsleven, de onderwijs- en onderzoeksinstellingen, de andere Limburgse
regio’s, de Euregio, de provincie en de rijksoverheid om Parkstad Limburg vooruit te brengen.
2
1Parkstad.nl wil, via een realistische aanpak, de vele kansen die onze regio onbenut laat grijpen en de
besparingsmogelijkheden die onvoldoende worden gebruikt wel invullen. Zonder dat lokale sentimenten
hierin de boventoon voeren en deze de nodige vooruitgang in de weg staan. Onze regio is zeker niet gebaat bij het denken tot aan de gemeentegrenzen binnen een grotendeels verstedelijkt gebied, dat vanuit
de gezamenlijke historie en cultuur zodanig met elkaar is vergroeid, dat er nauwelijks nog sprake is van
afzonderlijke woongebieden. Wij zien het dan ook als een onomstotelijke hoofdverantwoordelijkheid van
het politieke bestuur binnen Parkstad Limburg om die dingen te doen, die alle inwoners van deze regio
welvaart en welzijn brengen.
1Parkstad.nl verwacht in dat proces van het politieke bestuur bekwaam regiogericht leiderschap, dat in
staat is om op strategisch niveau in gezamenlijke belangen en doelen te denken en dit vervolgens kan
terugbrengen tot haalbare operationele ideeën met tastbare resultaten, waar we met z’n allen sterker van
worden.
1Parkstad.nl vindt dat het hoogste tijd is om een andere weg in te slaan en dat het onontkoombaar is de
regio te laten samensmelten tot één politiek-bestuurlijk geheel in de vorm van één adequaat georganiseerde en slagvaardige Stadsregio Parkstad Limburg. Een kansrijke regio die goed is voorbereid op een
innovatieve en duurzame toekomst op basis van een integrale regiovisie gecombineerd met daadkracht
in de uitvoering. Onze regio zouden we ernstig tekort doen als het niet op deze slagvaardige wijze wordt
aangepakt.
1. Rol van 1Parkstad.nl
1Parkstad.nl ziet zich als het politieke en maatschappelijke vliegwiel om het fusieproces van de huidige
8 gemeenten tot één bestuurlijke Stadsregio Parkstad Limburg op een voortvarende wijze in gang te zetten en uiteindelijk ook te realiseren.
1Parkstad.nl zal bij elk politiek voorstel bekijken in hoeverre er een bijdrage wordt geleverd aan de vorming van één Stadsregio Parkstad Limburg. En in hoeverre deze voorstellen passen binnen het beleid
voor de nieuwe Stadsregio en bijdragen aan welvaart en welzijn van onze inwoners en de versterking van
het regionale bedrijfsleven. Dit betekent dat elk voorstel dat niet past binnen de kaders van versterking
van de samenhang en samenwerking binnen dan wel de fusie van de Stadsregio Parkstad Limburg niet
onze goedkeuring zal krijgen.
1Parkstad.nl wil af van de circa 172 raadsleden, meer dan 31 wethouders, 8 burgemeesters, 8 separate
ambtenarenapparaten, een onafhankelijk voorzitter van het Parkstad-bestuur, een ‘ondemocratisch’ benoemde Parkstad-raad en een aparte Parkstad Limburg-organisatie. En dat voor een regio van ongeveer
250.000 inwoners. Ter vergelijking: de gemeente Eindhoven met ongeveer 218.000 inwoners en 7 grote
stadsdelen heeft naast een burgemeester, 6 wethouders en 45 raadsleden. Met andere woorden: in
Parkstad Limburg heerst een overmatige en onnodige bestuurlijke drukte met bijbehorende bureaucatie,
die in geen enkele verhouding staat tot hetgeen dat écht nodig is om onze regio beter en efficiënter te
besturen en de uitvoering van de strategische regioagenda ter hand te nemen. Het hervormen van het
politieke bestuur in onze regio tot één gemeenteraad en één college van burgemeester en wethouders tot
het niveau van Eindhoven kan gemiddeld een bezuiniging opleveren van ruim € 3 miljoen per jaar. En
dan spreken we alleen nog maar over de directe kosten (dus exclusief de huisvestingskosten en de griffies van de gemeenten. Onze partij wil het aantal bestuurders en raadsleden dan ook drastisch reduceren
tot een niveau dat doelmatig en efficiënt is voor onze regio. De meest eenvoudig verdiende bezuiniging
die denkbaar is en ook meteen ten goede komt aan de bundeling van de kracht en de kwaliteit van het
politieke bestuur in onze regio. En ook meer financiële ruimte kan bieden voor andere noodzakelijke
maatschappelijke investeringen.
1Parkstad.nl wil een gefaseerde afslanking van het totale ambtelijk apparaat in Parkstad Limburg realiseren, waardoor ook aanzienlijk kan worden bespaard op de gemeentelijke overhead. De hoogte van deze
besparing is nog niet helemaal te kwantificeren, maar loopt naar verwachting ook al gauw in de miljoenen euro’s per jaar. Als gevolg van de decentralisatie van taken naar de afzonderlijke gemeenten en de
daardoor toenemende druk op de ambtelijke organisaties zal de komende jaren de noodzaak tot samenwerking op dit vlak binnen onze regio sowieso in een stroomversnelling komen. De afslanking van het
ambtelijke apparaat dient wel op een verantwoorde wijze plaats te vinden d.w.z. mag niet ten koste gaan
van de kwaliteit van de dienstverlening aan de burgers en bedrijven. Om dit te faciliteren kunnen er lokaal ‘stadsdeelwinkels’ met een breed dienstenpakket worden gerealiseerd, die tevens fungeren als ontmoetingsplaats voor burgers en bedrijven. Echter de gemeentelijke dienstverlening moet parallel hieraan
op een efficiënte wijze worden geprofessionaliseerd (‘meer kwaliteit tegen minder kosten en zo min mogelijk inhuur van dure externe deskundigheid’). Hierbij dient ook rekening te worden gehouden met de
reeds in gang gezette en geplande regionale ambtelijke samenwerkingsverbanden, zoals de Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen Limburg (BsGW) , de Shared Service Centers Zuid-Limburg
(SSC-ZL) en de Regionale UitvoeringsDienst Zuid-Limburg (RUD-ZL).
3
Ook op het gebied van personeel & organisatie, informatiebeveiliging, gegevensbeheer, jeugdzorg en de
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) valt in dat opzicht veel efficiencywinst te behalen.
1Parkstad.nl wil met steun en mandaat van onze inwoners de beoogde fusie van de huidige gemeenten
binnen Parkstad Limburg de komende jaren bespoedigen en gaat zich daarom richten op deelname aan
de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 in een aantal grotere gemeenten binnen onze regio. Met dat doel
wil de partij ook haar bestuurlijke verantwoordelijkheid nemen en waar mogelijk plaatsnemen in de colleges van burgemeester en wethouders van deze gemeenten en de toekomstige (gefuseerde) Stadsregio
Parkstad Limburg.
4
2. Transparantie, Integriteit en Vertrouwen
Transparantie en integriteit staan voor vertrouwen, een onderdeel dat in de politiek in de laatste jaren behoorlijk aan erosie onderhevig is geweest. En zonder vertrouwen géén draagvlak, zonder draagvlak geen
democratische legitimatie!
1Parkstad.nl staat voor transparant en integer politiek bestuur binnen Parkstad Limburg. Iedereen die
deelneemt aan het openbaar bestuur en werkt voor een publieke organisatie dient zich goed te realiseren
dat hij/zij middelen van alle burgers inzet en gebruikt. Dat geldt in het bijzonder voor bestuurders en
raadsleden, want zij vervullen een bijzondere maatschappelijke rol en dus voorbeeldfunctie en komen
bij oneigenlijk gebruik van middelen altijd onder een vergrootglas te liggen. We staan daarom voor
openheid over de gebruikte algemene middelen en de besluitvorming hierover. Naast de reguliere gemeentebegroting, die de hoofdlijnen van de financiën behelst, dienen bestuurders en raadsleden ook
openlijk verantwoording af te leggen voor alle middelen die zij van de gemeente ontvangen. Wij vinden
dat alle vergoedingen aan bestuurders en raadsleden direct en zonder voorbehoud publiekelijk dienen te
worden bekend gemaakt. Dit betekent, dat naast de reguliere wedde en onkostenvergoeding, alle declaraties en vergoedingen die buiten de reguliere onkostenvergoeding vallen, via internet openbaar dienen te
worden gemaakt en wel binnen een periode van 30 dagen nadat de vergoeding aan hen is uitgereikt of overgemaakt.
1Parkstad.nl is van mening dat bestuurders en raadsleden ook een voorbeeldfunctie behoren te vervullen op het gebied van integriteit. Integriteit is een groot woord voor iets dat eigenlijk redelijk eenvoudig
is. Integer handelen houdt in, dat men functies in het openbaar bestuur adequaat en onberispelijk dient
uit te oefenen in dienst van het algemeen belang, met inachtneming van de hierbij horende verantwoordelijkheden en de geldende waarden en normen. Professionaliteit, dienstbaarheid, onafhankelijkheid,
betrouwbaarheid en zorgvuldigheid vormen hierbij de kernwaarden en het is van essentieel belang dat
over de gemaakte keuzes steeds verantwoording kan worden afgelegd. Op regionale schaal dient er een
onafhankelijke integriteitcommissie te komen die bestuurders en raadsleden kan voorzien van advies
over integriteitvraagstukken alsmede de autonome bevoegdheid heeft om meldingen en andere signalen
over de schijn van belangenverstrengeling of vermeende integriteitschendingen bestuurlijk te laten onderzoeken.
1Parkstad.nl vindt dat het herstellen van het vertrouwen van de burgers in het politieke bestuur hoog in
het vaandel behoort te staan in Parkstad Limburg. Dit vertrouwen kan deels worden opgebouwd door
zonder voorbehoud openheid van zaken te geven op materieel gebied en als politiek bestuur in zijn totaliteit integer te functioneren.
5
6
3. Economische structuurversterking, Innovatie en Kennis
Na de mijnsluitingen in de vorige eeuw is Parkstad de financieel-administratieve en informatieve hotspot
van Limburg geworden. Onze regio kent een relatief grote dichtheid van bedrijven, instellingen en opleidingen op het gebied van financiële, economische en administratieve dienstverlening. Deze organisaties maken
bovendien intensief gebruik van elkaars systemen, infrastructuur en personeel. Momenteel is onze regio echter kwetsbaar vanwege de voortdurende dreiging van het wegtrekken van hoofdkantoren, het afstoten van
personeel (hoofdzakelijk in de administratieve processen), de toenemende vergrijzing en ontgroening en
onvoldoende aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. Echter krimp en vergrijzing zijn niet alleen
kommer en kwel, maar bieden Parkstad Limburg ook grote economische kansen. In onze regio is de werkgelegenheid vrij sterk geconcentreerd op goed bereikbare bedrijventerreinen. Het is daarom van groot belang
om deze terreinen aantrekkelijk te laten blijven door ze bij de tijd te houden en, waar nodig, toekomstgericht
te maken. Het BusinessPark C-Mill in Heerlen (Molenberg) is hiervan een aansprekend en ook nationaal
bekroond voorbeeld. Dit werkgebied verenigt werken met kunst en cultuur, recreatie, onderwijs, sport en
wonen. In combinatie met de oorspronkelijke architectuur en vormgeving levert dat een niet-conventionele
en inspirerende omgeving op.
1Parkstad.nl wil in afstemming met het regionale bedrijfsleven één samenhangende regionale gebiedsvisie opstellen én slagvaardig uitvoeren om de sociaal-economische structuur van Parkstad Limburg bij te
sturen en te versterken.
1Parkstad.nl is van mening dat er meer dan voldoende mogelijkheden zijn om op basis van een samenhangende regionale visie de economische structuur en arbeidsmarkt van Parkstad Limburg bij te sturen
en te versterken. Echter het is niet alleen een kwestie van mooie plannen maken, maar het is ook zaak
om dit op regionaal niveau waar te maken door het tonen van daadkracht bij de uitvoering van deze
plannen. En daar schort het in de praktijk nog vaak aan met name vanwege het gebrek aan politiek
draagvlak op lokaal niveau, hetgeen erom vraagt dat deze ingrijpende en langdurige operatie plaatsvindt
onder de leiding en directe verantwoordelijkheid van één politiek bestuur.
1Parkstad.nll vindt dat - als integraal onderdeel van de regionale herstructureringvisie - een toekomstvaste en innoverende kwaliteitsslag in onze woonkernen moet worden gemaakt, die onze regionale economie een flinke impuls geeft en de daarbinnen gemaakte keuzes voor de lange termijn verankerd. De
opgedane kennis en deskundigheid in het kader van de noodzakelijke herstructurering kan eveneens
worden vermarkt aan de rest van Nederland, die op den duur ook met krimp te maken krijgt.
1Parkstad.nl is voorstander van het beter afstemmen van het retailaanbod op de omvang en aard van de
regionale vraag oftewel de huidige winkelleegstand moet doelmatig worden teruggebracht tot een acceptabel niveau, dat past bij het bevolkingsaantal en de koopkracht in onze regio. Echter zonder dat dit ten
koste gaat van de diversiteit van het aanbod en de vernieuwingskracht binnen deze bedrijfsbranche. Verdere doorontwikkeling en functieverbreding van perifere locaties in de regio, die zich als concurrenten
voor de stedelijke kernen kunnen ontwikkelen, is niet gewenst. Hierdoor creëren we een nieuwe balans
in deze voor Parkstad Limburg belangrijke economische sector. Het regionale MKB, pandeigenaren,
banken en andere investeerders dienen nauw te worden betrokken bij de maatschappelijke dialoog hierover.
7
1Parkstad.nll is van mening dat de toeristische voorzieningen (leisure) aan de Oostflank van Parkstad
Limburg kunnen worden doorontwikkeld, hetgeen wel op een maatschappelijk verantwoorde wijze dient
plaats te vinden d.w.z. niet ten koste mag gaan van leefomgeving, milieu en natuur.
1Parkstad.nl wil dat de landelijke kernen hun authentieke karakter behouden. Duurzaam toerisme en
recreatieve natuurbeleving behoren daarbij de motor te zijn achter de lokale economie.
1Parkstad.nl is van mening dat dient te worden onderzocht of de Open Campus Avantis kan worden
ontwikkeld tot de een van de 4 belangrijke innovatieve campussen in Limburg (d.w.z. naast de Chemelot
Campus in Sittard-Geleen, Maastricht Health Campus en Greenport Venlo). In het licht van de open
innovatiegedachte dienen niet alleen de mogelijkheden voor energie-innovatie, higtech-bedrijvigheid en
hoogwaardige gezondheidszorg te worden bekeken, maar ook de vestiging van duurzame en hoogwaardige logistiek (b.v. value added logistics) worden bevorderd vanwege de uitstekende infrastructurele ligging van dit moderne en grensoverschrijdende bedrijvenpark. Het intensiveren van de relatie met Aken
is ook in dit verband van groot belang.
8
1Parkstad.nl vindt dat Parkstad Limburg ook moet aansluiten op het provinciaal economisch beleid en
men op dit gebied ook samenhang en samenwerking zoekt met de andere Limburgse regio’s en de regio
Aken. Daarnaast dient Parkstad Limburg zich actief aan te sluiten bij het Kenniscentrum Zuid-Limburg,
de Limburg Economic Development (LED) en de Kennis-As Limburg, een mega-investering en samenwerkingsverband van de Limburgse hoger onderwijsinstellingen, het bedrijfsleven, regio’s en de provincie.
1Parkstad.nl wil dat via een open dialoog en door het stimuleren van burgerparticipatie het draagvlak
voor de gewenste sociaal-economische ontwikkelingen bij de inwoners van Parkstad Limburg wordt vergroot. Het is namelijk van belang dat onze burgers beter op de hoogte zijn van waarover het precies gaat
en wat de collectieve voordelen hiervan zijn. Een doelbewuste en heldere communicatie hierover met
onze inwoners en het bedrijfsleven zorgt er tevens voor, dat de maatschappelijke krachten beter kunnen
worden gebundeld en ook het politieke bestuur het nodige vertrouwen krijgt om deze cruciale operatie
op het hiervoor geëigende (regionale) schaalniveau uit te voeren.
4. Verkeer en Vervoer
Parkstad Limburg ligt centraal in de Euregio Maas-Rijn, een dichtbevolkt gebied met bijna vier miljoen inwoners, vijf universiteiten, 250.000 bedrijven en tal van andere goede onderwijs- en onderzoeksinstellingen.
Steden als Luik, Aken, Maastricht, Genk en Hasselt liggen in directe nabijheid van Parkstad Limburg en
Eindhoven, Keulen en Brussel bevinden zich op ongeveer een uur rijden. Ook het regionale vliegveld Maastricht-Aachen Airport ligt dichtbij. Een goede (inter)nationale bereikbaarheid is essentieel voor onze regionale economie, het vestigingklimaat en dus de kracht van Parkstad Limburg. Bovendien draagt een goede
regionale en lokale bereikbaarheid bij aan de kwaliteit van de leefomgeving. Het vervoer van mensen en
goederen binnen onze regio moet betrouwbaar, vlot, veilig en duurzaam zijn.
1Parkstad.nl vindt dat onze internationaal gunstige ligging binnen de zogenaamde Charlemagne Grensregio middels een optimale bereikbaarheid, zowel via spoor en bus als de weg, sterker moet worden ingezet om bij te dragen aan de sociaal-economische ontwikkeling van onze regio.
Wij ondersteunen een betere grensoverschrijdende spoorverbinding met Duitsland, in het bijzonder van
het doortrekken van de huidige intercityverbinding Amsterdam-Eindhoven-Heerlen naar Aken. Hierdoor ontstaat niet alleen een hoogwaardige verbinding met deze zich sterk ontwikkelende universiteitsstad, maar ook met het Europese net van hogesnelheidstreinen en andere stedelijke knooppunten in het
Duitse achterland.
1Parkstad.nl is ook voorstander van de nieuwe spoorverbinding: de Avantislijn. Deze spoorlijn zorgt
voor een rechtstreekse verbinding zonder overstap tussen Maastricht, Heerlen en Aken via Kerkrade,
bedrijventerrein Avantis (Open Campus) en de Technische Universiteit (RWTH) in Aken.
1Parkstad.nl vindt het belangrijk dat onze regio beschikt over een volwaardig en efficiënt werkend regionaal netwerk van busverbindingen, waarin een uitstekende dienstverlening aan de reizigers centraal
staat en dat ook optimaal aansluit op het vervoer per trein en het wegen- en fietsnetwerk. Hierdoor hebben onze inwoners, bezoekers en toeristen ook een maximale keuzevrijheid voor het combineren van
openbaar vervoer, fiets en autogebruik. Aan de hand van duidelijke kwaliteitscriteria en ruimte voor een
marktconforme invulling door de verantwoordelijke vervoerder dient een minimumniveau aan openbaar vervoer en bereikbaarheid te worden gegarandeerd, met bijzondere aandacht voor de landelijke kernen binnen onze regio. Wij zijn tevens voorstander van een onderzoek naar de herstructurering van het
openbaar vervoer binnen Parkstad Limburg in de vorm van een alternatief regionaal bekostigingsarrangement, waarbij onze inwoners b.v. tegen een vaste jaarlijkse bijdrage onbeperkt gebruik kunnen maken
van het busvervoer. De mogelijkheid van snelbusverbindingen tussen onze stedelijke kernen, grotere
treinstations en de belangrijke toeristisch-recreatieve en economische locaties alsmede de inzet van
nachtbussen in de weekeinden voor het horeca-publiek dient ook te worden onderzocht.
1Parkstad.nl is voorstander van optimale aansluitingen op de nationale en internationale wegverbindingen gekoppeld aan een goede aansluiting op het regionaal verbindend wegennet binnen onze regio. Wij
gaan uit van een integrale regionale gebiedsvisie en zijn, onder voorwaarden, voorstander van aanleg van
de Buitenring Parkstad Limburg (BPL) in de vorm van een tweebaansvariant met in beginsel uitbreidingsmogelijkheden in de toekomst, mits de noodzaak hiervan in de praktijk kan worden aangetoond.
9
De aanleg van de BPL in met name kwetsbare gebieden, zoals nabij Vaesrade (Kathagerbroek), Schinveld
(Breukberg), de Brunssummerheide en omgeving de Ham in Kerkrade dient met grote omzichtigheid
plaats te vinden en er mogen geen onverantwoorde, onomkeerbare situaties worden gecreëerd.
Op deze wijze krijgt onze regio een in- en externe ontsluiting die de economie en het leefklimaat zal
bevorderen en die past bij een toekomstgericht stedelijk gebied van ruim 250.000 inwoners.
1Parkstad.nl wil op dit vlak geen compromis, maar wil datgene gerealiseerd zien dat het beste is voor de
regio waarbij natuur- en milieubelangen zeker niet uit het oog mogen worden verloren. Dat laatste is namelijk ook een belangrijk onderdeel van een zorgvuldige besluitvorming en dit bevestigt tevens dat men
als overheid maatschappelijk verantwoord handelen serieus neemt.
1Parkstad.nlvindt dat duurzaam beheer en onderhoud van de bestaande (inter)lokale wegen op efficiënte wijze dient plaats te vinden door een juiste prioritering van maatregelen, het faciliteren van een goede
bereikbaarheid van de kernen en een adequate instandhouding van het wegennet (en fietspaden) met
een optimale aansluiting op de provinciale en rijksinfrastructuur. Hierbij dient intensiever te worden
samengewerkt tussen de drie wegbeheerders (rijk, provincie en gemeenten) om bepaalde infrastructurele
knelpunten op te lossen.
10
5. Onderwijs en Arbeidsmarkt
De bevolkingskrimp in Parkstad Limburg is ook al meerdere jaren voelbaar binnen het onderwijsveld, hetgeen heeft geleid tot toenemende spanningen als gevolg van het tot aan de gemeentegrens-denken, ingegeven
door politieke en dus stembusgevoelige sentimenten. Concurrentie tussen scholen in een krimpregio werkt
echter averechts. De economische bedrijvigheid in onze regio is namelijk sterk afhankelijk van een kwalitatief en kwantitatief goed aanbod van werknemers.
1Parkstad.nl is mening dat Parkstad Limburg zich moet richten op een evenwichtige onderwijsspreiding, doorontwikkeling van de regionale kennisinfrastructuur en doelgerichte competentieontwikkeling
van onze beroepsbevolking. Onze regio kent een gevarieerd aanbod van onderwijs- en kennisinstellingen, waarmee overheid en bedrijfsleven met dat doel effectiever kunnen samenwerken. Samenwerking
op dit vlak met de andere regio’s (incluis de Euregio) en de provinciale overheid is ook van belang om
deze kwaliteitslag te laten slagen.
1Parkstad.nl vindt dat niet de gemeentegrens, maar kwalitatief hoogwaardig onderwijs en goed bereikbare scholen als norm moet worden gehanteerd. We worden in de regio namelijk al geconfronteerd met
onderwijsstichtingen die niet-gemeentegrensgebonden zijn, maar zich op regionaal en zelfs op bovenregionaal niveau organiseren en profileren. Binding, samenwerking en efficiënte spreiding van het onderwijs in onze regio staan voorop.
1Parkstad.nl vindt dat de fusie tot één Stadsregio Parkstad Limburg direct een einde maakt aan de overbodige gemeentegrensdiscussie op dit vlak, wat er onherroepelijk toe zal leiden dat de discussie wordt
gevoerd waarover zij dient te gaan: ‘Hoe kunnen we kwalitatief hoogwaardig onderwijs bieden aan de
jongeren binnen Parkstad Limburg dat aansluit op de vraag uit de regionale arbeidsmarkt en hoe kunnen
we ervoor zorgen dat idealiter de ‘Regio van Morgen’ in Parkstad wordt gevonden? Door deze ambitieuze opstelling kan onze regio een sterkere gesprekspartner worden voor de onderwijsstichtingen, die
het schoolaanbod bedienen. Aansluiting van het voortgezet onderwijs bij het Kenniscentrum WT&E
voor Zuidoost-Nederland is daarbij van groot belang.
1Parkstad.nl is van mening dat de kwaliteit van het onderwijs staat en valt met de kwaliteit van de leraar.
Op dit moment wordt in Limburg al een op de vijf lessen in het voortgezet onderwijs gegeven door niet
bevoegde leraren. Het is daarom van belang, dat binnen onze regio meer geld beschikbaar wordt gesteld
voor de opleiding en bijscholing van het lerarenkorps.
1Parkstad.nl pleit voor een brede maatschappelijke discussie in (inter)regionaal verband over HBO en
universitair onderwijs in Zuid Limburg. Zuyd Hogeschool, de Universiteit van Maastricht en de Open
Universiteit zien we als een groot studiecentrum voor Zuid-Limburg. Grensoverschrijdend kan er met de
RWTH Aachen worden onderzocht in hoeverre succesvolle kennisintensieve samenwerking kan worden
georganiseerd, waarbij voor alle betrokken partijen een win-winsituatie kan ontstaan.
11
12
Arbeidsmarkt
De arbeidsmarkt in Parkstad Limburg kenmerkt zich met name door een kwalitatieve mismatch tussen
vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Vanuit economisch perspectief is deze mismatch negatief: bedrijven
vinden moeilijker geschikt personeel. Dit vertraagt de ontwikkeling in investeringen en zet daarmee een
rem op de economische groei van onze regio. Vanuit sociaal-maatschappelijk oogpunt heeft deze mismatch
ook ongewenste gevolgen: mensen vinden steeds moeilijker passend werk en hebben een minder rooskleurig
toekomstperspectief. Een lagere maatschappelijke participatie en uitval kunnen het gevolg zijn, hetgeen
weer een negatieve vestigingsfactor is voor het bedrijfsleven. Deze negatieve spiraal moet worden doorbroken, want een gezonde arbeidsmarkt binnen onze regio is noodzakelijk. Een regionale arbeidsmarkt die
voldoende flexibel is om in te kunnen spelen op een steeds sneller veranderende wereld. Een vitale arbeidsmarkt is een cruciale vestigingsfactor, die ondersteunend is aan de economische structuurversterking en
leidt tot werkgelegenheid in de volle breedte.
1Parkstad.nl is van mening dat een vraaggestuurde en adequate aansluiting tussen onderwijs en
arbeidsmarkt van groot belang is voor een duurzame sociaal-economische ontwikkeling van onze
regio. Het regionale beroepsonderwijs (MBO en HBO) en het interregionale wetenschappelijk
onderwijs (UM , RWTH en OU) zijn de toeleveranciers voor de kennisontwikkeling alsmede voor
onze toekomstige werknemers én ondernemers. Hierdoor blijven goed opgeleide jongeren en vakbekwame ouderen behouden voor onze regionale arbeidsmarkt. De alsmaar stijgende jeugdwerkloosheid moet structureel worden aangepakt op basis van een uniforme regionale visie en uitvoeringsstrategie, waarbij nauw wordt samengewerkt tussen gemeenten, het bedrijfsleven, UWV, de onderwijsinstellingen en het provinciaal bestuur. Bijzondere aandacht moet er ook zijn voor de bijscholing van
50-plussers die werkloos zijn of dreigen te worden. En voor jonge mensen op het VMBO die goed zijn
met hun handen, maar nu geen diploma halen doordat ze de theoretische vakken niet met een voldoende resultaat kunnen afsluiten. Met dat doel dienen er geïntegreerde beroepsopleidingen VMBO-MBO
met praktijkgericht vakonderwijs te komen.
1Parkstad.nl is van mening, dat in onze regio met name moet worden geïnvesteerd in stimulering van
de in- en doorstroom in de zorg, het techniek- en bouwonderwijs en de financieel-administratieve
dienstverlening. Dit kan ondermeer plaatsvinden met hierop gerichte educatie en initiatieven binnen
de gehele onderwijsketen (bovenbouw primair onderwijs, voortgezet onderwijs, MBO, HBO en WO).
In dat brede proces zal er ook meer aandacht moeten zijn voor het bij- en opscholen van zittend personeel, zij-instroom en de positie van kennismigranten. Het techniekonderwijs moet weer terugkeren in
het lesprogramma van alle basisscholen in Parkstad Limburg.
1Parkstad.nl is voorstander van het eigen initiatief en de eigen verantwoordelijkheid van mensen om
in te stromen in de arbeidsmarkt. Vrijwilligerswerk en ondersteunende werkzaamheden bij bedrijven
mogen nimmer door UWV worden verboden met het oog op beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt.
Wij willen hierover concrete afspraken maken met deze uitkeringsinstantie.
13
1Parkstad.nl vindt dat - met het oog op onze economische ambities - mensen zoveel als mogelijk behouden moeten blijven voor de regionale arbeidsmarkt. Vergroten van de arbeidsparticipatie door middel
van vraaggestuurde reïntegratie in het arbeidsproces, maar ook ‘een leven lang leren’ in de vorm van ondermeer specifiek beleid voor oudere werknemers en een regionaal scholingsfonds voor werkzoekenden
en werkenden (gericht op de sectoren zorg, bouw en techniek) is belangrijk in dit maatschappelijke proces. Bijzondere aandacht moet er ook zijn voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Dit
kunnen overheden en maatschappelijke instellingen ondermeer doen via het instrument van ‘Social Return on Investment’ (SROI), waarbij maatschappelijk rendement (sociale opbrengsten) wordt verkregen
via voorwaarden, eisen en wensen in het inkoop-, aanbestedings- en subsidiebeleid voor leveranciers en
subsidieontvangers. Dit instrument kan in de regio met name worden ingezet bij grotere infra- en
bouwprojecten (als onderdeel van de herstructureringsopgave) alsmede kleinschalige facilitaire projecten en diensten (b.v. schoonmaak, groenonderhoud en catering).
14
6. Herstructurering regionale woningmarkt
Vergrijzing en bevolkingskrimp hebben een grote impact hebben op woningmarkt in Parkstad Limburg. We
moeten daarom voorkomen, dat de regio terecht zou komen in een vicieuze cirkel van dalende woningprijzen, leegstand, wegvallen van sociale cohesie, concentratie van kansarmen en leefbaarheidsproblemen. De
urgentie is hoog en de ambitie is groot. Hierop moet voortvarend en daadkrachtig worden geanticipeerd
door middel van een integrale, regionaal gerichte aanpak en via een effectieve samenwerking tussen alle betrokken maatschappelijke partners (woningcorporaties, markt en overheden). Met als vooruitstrevend
hoofddoel: we maken van Parkstad Limburg weer een toekomstbestendige groeiregio.
1Parkstad.nl vindt dat de woningmarkt binnen Parkstad Limburg dient te worden afgestemd op de omvang en de aard van de regionale vraag d.w.z. deze markt een ambitieniveau krijgt dat beter past bij het
toekomstige bevolkingsaantal en de specifieke samenstelling van onze bevolking.
Onze regio heeft namelijk nu al méér woningen dan we de komende 10 jaar nodig zullen hebben. Meer
dan genoeg woningen, maar ze zijn niet allemaal van voldoende kwaliteit. Transformatie van onze woningmarkt moet daarom centraal staan oftewel: niet méér, maar anders en toekomstbestendig bouwen.
Minder en kwalitatief beter bouwen is daarom nu onze gezamenlijke regionale opgave. Het aantal woningen zal dus aanzienlijk moeten afnemen en ook de begrote winsten op grondexploitaties dienen te
worden afgeschreven.
1Parkstad.nl vindt dat bestaande bouwplannen moeten worden gemoderniseerd en de woningbehoefte
sterker wordt afgestemd op de demografische ontwikkeling, omdat de samenstelling van onze bevolking
ingrijpend zal veranderen. Er is in de toekomst dan ook een groeiende behoefte aan met name levensbestendige woningen: woningen in één woonlaag, drempelloos en geschikt voor het verlenen van zorg.
Ook gezinnen worden gemiddeld kleiner en het aantal eenpersoonshuishoudens stijgt, hetgeen ook
vraagt om andere soorten woningen.
1Parkstad.nl is voorstander van een regionaal investeringsplan voor de woningbouw, waarmee de regionale en lokale economie alsmede de werkgelegenheid in de bouwsector en binnen het MKB in Parkstad
Limburg kunnen worden gestimuleerd.
1Parkstad.nl is van mening dat waar nog nieuwbouwprojecten kunnen plaatsvinden, dit zoveel mogelijk
moet gebeuren op basis van spraakmakende architectuur met hightech-invloeden en met gebruik van
innovatieve en duurzame technologieën. (o.a. energiebesparende technieken, inzet hernieuwbare energiebronnen en gebruik van duurzaam geproduceerde materialen en producten).
1Parkstad.nl vindt dat het komende decennium een kwaliteitsslag moet plaatsvinden van de bestaande
woningvoorraad, met name bij woningen in de sociale huursector die in grote hoeveelheden zijn gebouwd tussen ongeveer 1945 en de jaren ’80. Naar schatting betreft het circa de helft van de woningvoorraad in onze regio. De mindere kwaliteit van deze woningen heeft met name te maken met het materiaalgebruik en energieverbruik. Als de energieprijzen zouden blijven stijgen, dan zijn onze inwoners straks
mogelijk meer kwijt aan energielasten dan aan huur of hypotheek. Met een adequate renovatie gecombineerd met functionele isolatiemaatregelen valt daar veel aan te doen, althans voor zover deze woningen
de komende decennia nog tot de regionale woningvoorraad blijven behoren.
15
1Parkstad.nl is van mening dat er op een slimme en creatieve manier moet worden omgegaan met de
woningbouw binnen onze regio. Dat betekent met name: alleen plannen maken voor woningen die aantoonbaar voldoen aan de regionale behoefte gekoppeld aan sloop en meer duurzame woningen alsmede
aantrekkelijke en betaalbare woningen voor met name de starters op de woningmarkt. Echter niet alleen
woningen, maar ook ander vastgoed zoals leegstaande schoolgebouwen, winkels, kantoren, bedrijfspanden, agrarische gebouwen en gedateerde bedrijfsterreinen kunnen onderwerp van herstructurering zijn.
Daarnaast kan een nieuwe invulling worden gegeven aan leegstaande cultuurhistorische panden in de
kernen en landelijk erfgoed (b.v. monumentale hoeves) in het buitengebied. Kleinschalige initiatieven,
waarbij particuliere eigenaren van woningen in oudere stadswijken gezamenlijk hun woningen kwalitatief willen verbeteren, kunnen op een efficiënte manier worden gefaciliteerd. Denk hierbij aan het treffen
van energiebesparende maatregelen, toepassing van zonnepanelen, vernieuwen en isoleren van daken en
gevels in combinatie met een opfrisbeurt van de buitengevels en het omringende groen. Tegelijkertijd
dient de kwaliteit van de woon- en leefomgeving in onze wijken en buurten te worden versterkt met het
inzetten van groen- en natuurverbindingen alsmede door middel van adequate zorg- en welzijnsvoorzieningen en sociaal-culturele en recreatieve faciliteiten met een goede bereikbaarheid.
16
1Parkstad.nlvindt dat de onomkeerbare ontwikkeling op de regionale woningmarkt op positieve wijze
moet worden aangegrepen om het woningoverschot om te zetten in een structurele kwalitatieve verbetering van de woningmarkt. Alleen op deze manier zal de huizenmarkt in onze regio weer in balans komen
en een toekomstvaste kans krijgen, waardoor de aantrekkelijkheid van en leefbaarheid binnen Parkstad
Limburg zal worden vergroot.
1Parkstad.nl is van mening dat de omvang en het belang van de transformatieopgave veel potentie biedt
voor innovatie, economie, werkgelegenheid en duurzame gebiedsontwikkeling in Parkstad Limburg.
Met andere woorden: herstructurering is geen vrijblijvende opdracht, maar een maatschappelijke noodzaak met grote sociaal-economische kansen!
7. Ontwikkeling centrumgebieden binnen Parkstad Limburg
Vitale centrumgebieden in Parkstad Limburg zijn een cruciale vestigingsfactor voor burgers en bedrijven.
Onze inwoners vinden het van belang dat ze kunnen wonen op korte afstand van aantrekkelijke stadscentra
met een interessante mix van kennis, cultuur en goede voorzieningen of dat deze centra in elk geval goed
bereikbaar zijn. Aantrekkelijke stedelijke kernen dragen door hun ontmoetingsfunctie in belangrijke mate
bij aan de versterking van het regionale kennisklimaat en hun cultuurdragende rol.
1Parkstad.nll is van mening dat elk centrumgebied in Parkstad Limburg, dat aan herontwikkeling onderhevig is, op basis van een gedegen en samenhangendevisie dient te worden ingericht. Het is echter
niet vanzelfsprekend dat elk centrum de winkelfunctie dient te versterken. Versterking van de winkelfunctie dient op een zodanige wijze plaats te vinden dat er een goed vestigingsklimaat voor lokale ondernemers kan worden gecreëerd, anders dienen de centra compacter te worden gemaakt of hieraan een
andere functie worden toegekend. Bekeken vanuit het oogpunt van economische structuurversterking,
kennistoepassing en innovatie dient er in ieder geval op te worden ingezet, dat bij herontwikkeling van
een centrumgebied idealiter wordt gestreefd naar een ‘Centrum van de Toekomst’ met een duidelijke
identiteit, kwaliteit en levendigheid. Een centrum met spraakmakende architectuur, ‘State of the Art’-innovatie gericht op aantrekkingskracht met een moderne uitstraling. Naast de ‘Wijk van Morgen’ (voorbeeldwijk duurzaam bouwen op het bedrijventerrein Avantis) zou binnen Parkstad Limburg ook sprake
kunnen zijn van een ‘Centrum van Morgen’, met een bovenregionale uitstraling.
1Parkstad.nl is, onder het motto ‘voor en door ondernemers’, tevens voorstander van het gebruikmaken
van de wettelijke mogelijkheid om een zogenaamde Bedrijven InvesteringsZone (BIZ) in te stellen. Een
BIZ is een afgebakend gebied, bijvoorbeeld een winkelcentrum of een bedrijventerrein, waarbinnen ondernemers gezamenlijk investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. Het is in feite een ondernemersfonds dat wordt gevuld met bijdragen van ondernemers, landelijke winkelketens en pandeigenaren
in winkelcentra. Een BIZ maakt het mogelijk voor ondernemers om gezamenlijk te investeren in een
aantrekkelijke en veilige bedrijfsomgeving, waar alle ondernemers in de zone bij voldoende draagvlak
aan meebetalen. Ondernemers in een specifiek gebied bepalen of zij voor dat gebied gezamenlijke investeringen willen doen en maken daarvoor een plan van aanpak (inhoudelijk en financieel). Als de gemeente met het plan akkoord gaat en er is voldoende draagvlak, dan kan een heffing worden ingesteld
voor alle ondernemers in het betreffende gebied. De gemeente keert de opbrengst uit aan een speciaal
voor de BIZ opgerichte vereniging of stichting, die de activiteiten namens de ondernemers uitvoert. De
activiteiten van een BIZ zijn gericht op het bevorderen van de leefbaarheid, veiligheid, bereikbaarheid,
ruimtelijke kwaliteit of een ander mede publiek belang in de openbare ruimte van de BIZ. Oftewel de
ondernemers bepalen zelf de activiteiten, de gemeenteraad moet wel instemmen en toetsen op algemeen
belang in de openbare ruimte. Middels de BIZ worden ondernemers structureel medeverantwoordelijk
voor de benoemde speerpunten, hetgeen ook ten goede komt aan een kwalitatieve en duurzame verbetering van de winkelcentra in Parkstad en tevens kan bijdragen aan een gerichte en breed gedragen aanpak
van de leegstand hierbinnen.
17
18
Gebiedsvisie voor Parkstad Limburg
Werken in de stad en wonen in het groen is voor 1Parkstad.nl het ideale beeld. Een integrale en duurzame gebiedsvisie waar voorstellen en besluiten aan kunnen worden getoetst, is daarbij onontbeerlijk.
Heerlen als centrumstad met winkels, uitgaansgebied en de hoofdzetel voor culturele uitingen aan een
breed publiek.
Kerkrade als congres- en concertstad met de Rodahal en Rolduc als belangrijkste mijlpalen met een
klein theater dat zodanig is ingericht dat congressen kunnen worden gehouden. De ontwikkeling van
het centrum op het terrein van innovatie, waarbij het aanbod voor de congresgangers is afgestemd en
de toeristische sector ook rekening kan houden met de wensen van toeristen die na een rit met de
ZLSM-stroomtrein het centrum bezoeken en worden doorgeleid naar Rolduc.
Landgraaf en Brunssum die samen met Kerkrade Gaiazoo de toeristische band markeren. Via Park
Gravenrode, Snowworld, de ontsluiting van het gebied achter de Winselerhof richting Brunsummerheide
strekt het gebied zich verder uit, waarbij aanhaking aan een nieuw te realiseren pretpark in Brunssum
zeer wordt toegejuicht. Daarnaast dient er binnen Parkstad in de toeristische band gezocht te worden
naar een geschikte locatie voor een landschappeljk ingepast en duurzaam gebouwd bungalowpark ten
behoeve van meerdaagse recreatie. De vier kleinere gemeenten Onderbanken, Simpelveld (en Bocholtz),
Voerendaal en Nuth moeten hun authentieke karakter vooral bewaren. Landelijke woongebieden die
hun aantrekkingskracht kennen in prachtige natuur en een sterk verenigingsleven. Deze aantrekkingskracht leidt tot een trek naar de kleine gemeenten, waardoor schoolvoorzieningen, winkelkernen en de
verenigingen een bestaansmogelijkheid houden. Op deze wijze blijven deze landelijke kernen ook aantrekkelijk voor met name jonge gezinnen om zich daar te vestigen.
Elk landelijk woongebied kent daarnaast zijn eigen compacte winkelkern voor met name dagelijkse
boodschappen en andere noodzakelijke voorzieningen. De kleinschaligheid van deze kernen moet steeds
worden bewaakt, ook als er een opschaling heeft plaatsgevonden naar één grote gemeente. Actief burgerschap in de vorm van ondermeer goed georganiseerde buurt- en wijkraden die nauw samenwerken met
de gemeente en maatschappelijke instellingen is in dit proces van groot belang, zowel in de landelijke als
stedelijke woongebieden.
19
20
8. Leefbaarheid en Veiligheid
De kwaliteit van de leefomgeving wordt met name bepaald door de veiligheid op straat, overlast, de staat
van de woningvoorraad, nabijheid van winkels en horeca, mogelijkheden voor sport- en recreatie en participatie van bewoners in wijk- en buurtactiviteiten. Leefbaarheid en veiligheid zijn essentiële randvoorwaarden om de sociaal-economische kwaliteit, het imago en dus de aantrekkingskracht van Parkstad Limburg te
vergroten en voor de lange termijn te borgen. Leefbare en veilige woongebieden binden en verbinden onze
burgers en ondernemers en trekken ook meer bezoekers, toeristen en nieuwe bedrijvigheid aan. Naast een
regionale en zoveel mogelijk integrale visie vergt dit een wijk- en buurtgerichte aanpak van bepaalde problemen binnen onze regio. Hierbij moet nauw worden samengewerkt tussen overheden, maatschappelijke organisaties, burgerplatforms, het bedrijfsleven en investeerders. Met andere woorden: in het belang van onze
burgers en ondernemers moeten we gezamenlijk zorgen voor een leefbaar en veilig Parkstad Limburg, met
oog voor lokaal maatwerk. Maar we dienen ons er ook van bewust te zijn, dat we alleen de leefbaarheid en
veiligheid kunnen vergroten, want er bestaat geen probleemloze en risicoloze samenleving.
1Parkstad.nl wil op basis van een samenhangende en daadkrachtige regionale aanpak de leefbaarheid en
veiligheid structureel verbeteren en vergroten, met name via de kwaliteitsverbetering van woningen (gekoppeld aan de herstructureringsopgave), een gezonde leefomgeving, het realiseren van adequate en brede maatschappelijke voorzieningen en het bevorderen van burgerparticipatie.
In combinatie met
adequaat gemeentelijk toezicht en een zorggerichte aanpak alsmede in samenwerking met woningstichtingen en politie moeten bewoners op wijk- en buurtniveau sterker worden gestimuleerd om te gaan samenwerken (actief burgerschap) om de leefbaarheid en veiligheid in hun directe woonomgeving te kunnen behartigen. De burgers van Parkstad Limburg houden rekening met elkaar en leven samen op basis
van respect en fatsoen. Ze gedragen zich sociaal en hufterig gedrag wordt niet getolereerd. Goede inburgering en het versterken van de sociale cohesie zijn eveneens belangrijke factoren bij het creëren van een
aangenaam en veilig woon- en leefklimaat.
1Parkstad.nl wil bijzondere aandacht voor het veilig opgroeien van onze jeugd, de veiligheid van ouderen, verkeersveiligheid, sociale veiligheid rondom winkelcentra en in het openbaar vervoer, veilige opslag en veilig vervoer van gevaarlijke stoffen alsmede de integrale aanpak van georganiseerde criminaliteit op regionale schaal (een combinatie van bestuursrechtelijke, strafrechtelijke en fiscale aanpak).
1Parkstad.nl wil een stevige en gerichte aanpak van overlastgevende, intimiderende en potentieel gevaarlijke situaties en veelplegers, sociale misstanden en criminaliteit, met name wat betreft drugsoverlast
in wijken en buurten. De pakkans moet worden vergroot en berechting en tenuitvoerlegging van opgelegde straffen en maatregelen worden versneld. Er moet ook bijzondere aandacht zijn voor huiselijk en
seksueel geweld, kinder- en ouderenmishandeling en geweld en discriminatie op basis van geaardheid.
De aangifte- en meldingsbereidheid hiervoor moet op regionale schaal worden bevorderd via actieve
voorlichting en een centraal meldpunt. Professionele en laagdrempelige eerste opvang en multidisciplinaire slachtofferhulp zijn hierbij eveneens van groot belang.
21
1Parkstad.nl is voorstander van het ontwikkelen van een regionale (integrale) veiligheidsstrategie, waarbij de verschillende veiligheidspartners (gemeenten, politie, welzijnsinstellingen, openbaar ministerie en
regionale Veiligheidshuizen) hun krachten bundelen om specifieke veiligheidproblemen binnen de regio
op een effectieve wijze aan te pakken. Regionale samenwerking is namelijk een belangrijke voorwaarde
en kans voor de inrichting en versterking van het lokale veiligheidsbeleid, want de veiligheidsproblematiek gaat vaak over gemeentegrenzen heen en vergt daarom een breed gedragen en gezamenlijke (maatwerk)aanpak. De combinatie van preventieve, zorggerichte en repressieve aanpak bij complexe veiligheidsproblematiek moet worden geïntensiveerd. De gerichte aanpak van drugsgerelateerde overlast dient
regionaal te worden doorgezet via het speciale politieteam DOEN (Drugs Overlast Effe Niet). Snelle inzet van zogenaamde gemeentelijke ‘Flexteams’ bij herhaaldelijke overlastklachten over panden moet op
regionale schaal worden gecontinueerd.
22
1Parkstad.nl is van mening dat de bevoegdheden en uitrusting van gemeentelijke toezichthouders en
handhavers (BOA’s) beter moet worden geregeld. Onderdeel hiervan is ook bij- en opscholing om de
kwailteit van toezicht en handhaving te borgen. Er moet meer geld komen voor het cameratoezicht in
met name de centra van de stedelijke kernen in Parkstad Limburg. De politie moet meer zichtbaar aanwezig zijn in de wijken en buurten door middel van gerichte inzet van meer wijkagenten of interventieteams bij ernstige situaties in de openbare ruimte. Voor potentïële groepen van jeugdige overlastgevers
(op hangplekken) dienen deskundige buurtcoaches, jeugdboa’s of jeugdagenten te worden ingezet.
1Parkstad.nl vindt dat de inwoners en het bedrijfsleven van onze regio jaarlijks moeten worden gevraagd wat zij als grootste leefbaarheids- en veiligheidsproblemen ervaren en wat naar hun mening als
eerste moet worden aangepakt. In dat kader kunnen zij tevens hun mening geven over het gevoerde regionale beleid op dit vlak in hun directe woon- en werkomgeving en vervolgens bij de verdere aanpak
hiervan actief worden betrokken.
9. Leefmilieu en Duurzaamheid
Parkstad Limburg moet een vitale regio zijn, waar het goed wonen en leven is met een bruisend cultureel
leven. Een schoon, gezond en veilig leefmilieu is hierbij ook een belangrijke factor en draagt tevens bij aan
een goed vestigingsklimaat voor bedrijven. In een toekomstgerichte regio is het ook van groot belang dat bij
maatschappelijke ontwikkelingen het aspect ‘duurzaamheid’ hoog in het vaandel staat, zowel in sociaal-cultureel, ecologisch als economisch opzicht. Duurzaamheid gaat namelijk niet alleen over energie, milieu en
natuur, maar ook over een goede en veilige inrichting van de openbare ruimte, maatschappelijk verantwoord ondernemen alsmede een eigentijdse en toekomstbestendige woningvoorraad. Duurzaamheid is meer
dan een morele verplichting om onze planeet in goede staat door te geven aan ons nageslacht, maar heeft
ook een economische dimensie én urgentie gekregen gelet op de sterk groeiende vraag naar en de stijgende
prijzen van energie en grondstoffen als gevolg van de afnemende beschikbaarheid, marktspeculatie en complexere winning van fossiele brandstoffen en natuurlijke materialen. De financieel-economische component
van duurzaamheid wordt steeds belangrijker: in toenemende mate vormt deze factor integraal onderdeel
van businesscases, investeringsmodellen en verdienmodellen. Duurzame ontwikkeling en ‘groene’ economische groei richt zich op de korte én lange termijn en leidt tot sociale en economische innovatie, meer werkgelegenheid, lagere (energie)kosten voor onze inwoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen, brede milieuwinst en tot een grotere aantrekkingskracht op werkgevers en werknemers van buiten onze regio.
Duurzaamheid betekent echter ook dat er een gezamenlijke maatschappelijke verantwoordelijkheid ligt voor
duurzame productiemethoden en zorgvuldig gebruik van schaarser wordende grondstoffen, hoogwaardige
recycling en bewust gebruik van onze leefomgeving. En dat vergt ook één slagvaardig regionaal politiek bestuur, dat goed samenwerkt met onze ondernemers, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en burgers.
1Parkstad.nl is voorstander van een gebiedsgericht milieubeleid (geluid, lucht, bodem en externe veiligheid) binnen Parkstad Limburg dat bijdraagt aan de specifieke kwaliteiten van de leefomgeving. Hierbij
moet gestreefd worden naar een zo’n optimaal mogelijke omgevingskwaliteit op basis van een weloverwogen en integrale keuze.
1Parkstad.nl wil in samenwerking met ons bedrijfsleven en burgers en op basis van een realistisch regionaal klimaat- en energieplan een klimaatvriendelijk Parkstad Limburg bewerkstelligen via duidelijke en
haalbare doelstellingen voor vermindering van de CO2-uitstoot. Teveel uitstoot van CO2 is namelijk een
belangrijke oorzaak van de opwarming van de aarde en daarmee de klimaatverandering. Gestreefd kan
worden naar een reductie van de CO2-uitstoot van 20% in 2020 (t.o.v. 1990) met als lange termijnambitie een CO2-arme regio uiterlijk in 2040 (80-90% minder CO2-uitstoot t.o.v. 1990). Het aandeel hernieuwbare energieopwekking (zon, wind en biomassa) dient toe te nemen tot 16% en 20% energiebesparing in 2020 (t.o.v. 2005). In dat verband moet er ook bijzondere aandacht zijn voor duurzaam inkopen,
innovatief aanbesteden, regionale en/of lokale energiecoöperaties, energiebesparende maatregelen, toepassing van duurzame energie in de vorm van zonnepanelen, kosteneffectief gebruik van mijnwater en
industriële restwarmte en invoering van zogenaamde ‘smart grid’-systemen (energienetten met slimme
meet- en regelsystemen), het optimaliseren en verduurzamen van de openbare verlichting alsmede energiebesparing en collectieve energievoorzieningen op bedrijventerreinen en locaties met leisure-voorzieningen alsmede in winkelcentra, kantoorgebouwen en onderwijs- en zorginstellingen. Wij zijn geen
voorstander van de winning van steenkool- en schaliegas.
23
1Parkstad.nl is van mening dat het thema ‘duurzaamheid’ een sterke relatie dient te hebben met de regionale economie en kennisinstituten. Voor onze ondernemers en onderwijsinstellingen biedt dit namelijk
kansen voor innovaties, onderzoek en toepassing van nieuwe technologieën. In dat kader kan ook een
regionaal duurzaamheidsnetwerk- of knooppunt worden gerealiseerd waarin onderwijs, onderzoeksinstellingen, bedrijfsleven, overheid en burgers kennis delen en vermenigvuldigen ten behoeve van de versterking van het ondernemerschap en ter bevordering van de sociale innovatie in onze toekomstgerichte
regio. Sociale innovatie ondersteunt namelijk in belangrijke mate het draagvlak voor technologische innovatie en deze combinatie is zeer gunstig voor de concurrentiekracht van onze regio. Uit onderzoek
(Universiteit Maastricht) is namelijk gebleken, dat bedrijven hierdoor beter presteren: ze maken meer
omzet, brengen meer nieuwe producten en diensten op de markt, werken structureel duurzamer (maatschappelijk verantwoord ondernemen) en hebben minder ziekteverzuim.
24
1Parkstad.nl wil dat - naast energie-innovatie (Nieuwe Energie) - in Parkstad Limburg ook sterk wordt
ingezet op het stimuleren van een zogenaamde ‘circulaire economie’. In een circulaire economie (ook wel
‘kringloopeconomie’) worden alle gebruikte materialen in een product nuttig ingezet in hetzelfde of een
ander product zonder kwaliteitsverlies (‘upcycling’). Wanneer alle biologische en technologische restproducten hoogwaardig kunnen worden hergebruikt en de producten milieuneutraal zijn is deze kringloop
compleet. Op dit gebied dient ook de actieve samenwerking te worden gezocht met het bedrijfsleven en
het provinciaal bestuur om deze innovatieve economische ontwikkeling binnen onze regio te kunnen
faciliteren en optimaliseren.
1Parkstad.nl vindt dat duurzaamheid structureel onderdeel dient te zijn van de besluitvorming over de
ruimtelijke planning en inrichting van onze regio. En ook moeten worden geïntegreerd in de uitvoering
van de herstructureringsopgave in de vorm van duurzaam bouwen en renoveren, ondermeer via energiebesparende maatregelen, inzet van hernieuwbare energiebronnen, hoogwaardige recycling van vrijkomende afvalstoffen/reststoffen en gebruik van duurzame materialen en producten.
1Parkstad.nl is voorstander van het bevorderen van duurzame vormen van vervoer in onze regio.
Dit levert een positieve bijdrage aan onze klimaatdoelstellingen, luchtkwaliteit, geluidbeleving, bereikbaarheid en verkeersveiligheid. Gebruik van schone motorvoertuigen, de fiets en het openbaar vervoer
moet meer worden gestimuleerd in overleg met de andere betrokken overheden, vervoerders, het bedrijfsleven en andere maatschappelijke belanghebbenden. Waar mogelijk kunnen de centra van de stedelijke kernen of delen daarvan autoluw worden gemaakt. Hybride- en elektrisch (openbaar) vervoer verdienen bijzondere aandacht in het kader van de gewenste CO2-vermindering, verbetering van de
luchtkwaliteit en afname van geluidsoverlast in met name de stedelijke kerngebieden. Waar dit zinvol is,
dient een verbindend fietspadennet te worden aangelegd ten behoeve van het woon-werkverkeer en toeristisch-recreatief gebruik, mede ter vermindering van het autoverkeer op het (inter)lokale wegennet
binnen onze regio. Ten behoeve van particulieren, bedrijven en toeristen moeten er op strategische plekken (kernen, bedrijventerreinen en recreatieve voorzieningen) meer elektrische oplaadpunten worden
geplaatst.
1Parkstad.nl is voorstander van een duurzame en toekomstbestendige landbouw binnen onze groene
regio. In de vorm van een innovatieve landbouwsector met aandacht en respect voor natuur, milieu,
volksgezondheid en dierenwelzijn. En die zich ook medeverantwoordelijk voelt voor een slim beheer van
ons landschap, zodat het aantrekkelijk blijft voor onze inwoners, recreanten en toeristen. In dat proces
dient de regio de samenwerking te zoeken met provincie, waterschappen, LLTB, natuur- en milieuorganisaties en dierenbescherming.
1Parkstad.nl vindt dat herstructurering van onze regio ook goede kansen biedt voor de ontwikkeling
van biologische stadslandbouw. Dat is een kleinschalige grondgebonden vorm van landbouw met een
directe afzetmogelijkheid onder de bewoners van de stedelijke kernen. Stadslandbouw vergroot de leefbaarheid van de stad, is milieuvriendelijk, produceert gezond voedsel, heeft een educatieve functie voor
onze jeugd en versterkt de sociale cohesie in wijken en buurten.
1Parkstad.nl vindt dat een geloofwaardige overheid in Parkstad Limburg ook op het gebied van leefmilieu en duurzaamheid een voorbeeldfunctie behoort te vervullen en haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en betrokkenheid moet tonen. Niet alleen in de vorm van behoorlijk bestuur alsmede transparante en samenhangende besluitvorming, maar ook door de eigen bedrijfsvoering op een efficiënte
manier te verduurzamen en te streven naar een integraal bedrijfsvoeringsconcept, waarin maatschappelijk verantwoordelijk handelen centraal zou moeten staan. Dat kan ondermeer door het stimuleren van
duurzaam gedrag bij het eigen personeel, effectieve verduurzaming van de gemeentelijke gebouwen en
werkprocessen alsmede het toepassen van een eerlijk, duurzaam en innovatiegericht inkoopbeleid. Hiermee kan ook een flinke impuls worden gegeven aan de regionale economie (MKB) en het biedt de bedrijven meer kansen voor innovatie, creativiteit en toepassing van nieuwe kennis en technologie én zorgt
voor werkgelegenheid.
25
26
10. Sport en Cultuur
Een aantrekkelijke regio waar mensen, jong en oud, graag verblijven dient voor voldoende vertier, levendigheid en ontspanning te zorgen. Twee belangrijke randvoorwaarden hiervoor zijn sport en cultuur. Sport en
cultuur binden en verbinden onze burgers en het bedrijfsleven, bevorderen de sociale cohesie, verbeteren de
gezondheid van onze inwoners en leveren daardoor een flinke bijdrage aan een goed woon- en vestigingsklimaat in Parkstad Limburg.
1Parkstad.nl vindt dat de verdeling van de breedtesport binnen Parkstad Limburg op een zodanige wijze
wordt vormgegeven, dat er een aansprekend en evenwichtig aanbod is in geheel Parkstad Limburg met
voldoende kwalitatief geschikte accommodaties in de kernen. En een zo groot mogelijke variëteit in het
aanbod verdeeld over onze regio, zodat hiervan optimaal gebruik kan worden gemaakt. De inrichting
van de infrastructuur voor de sportbeoefening kan op basis van een regionaal uitvoeringsplan en in
overleg met de maatschappelijke betrokkenen op een efficiënte wijze vorm worden gegeven.
1Parkstad.nl is van mening dat - naast herverdeling van de breedtesport - het genieten van topsport een
ander element is dat onze regio aantrekkelijk maakt. Niet alleen voor onze eigen inwoners, maar het
werkt ook uitnodigend op onze bezoekers en is gunstig voor het toerisme. En het heeft ook een positieve
invloed op het imago van onze regio en trekt daardoor ook de bijzondere aandacht van werkgevers en
werknemers afkomstig van buiten de regio.
1Parkstad.nl vindt dat er in samenwerking met het bedrijfsleven, de Sportzone in Sittard en in overleg
met de provinciale en/of nationale overheid en sportbonden gewerkt zou moeten worden aan een uitgekiend beleid om een aantal topsportevenementen te organiseren in Parkstad Limburg en deze voor de
langere termijn te binden aan onze regio. In die context moet er daarom niet alleen gekeken worden naar
eenmalige evenementen, maar ook naar de mogelijkheden voor structurele topsport op (inter)nationaal/
Euregionaal niveau.
1Parkstad.nl is van mening dat cultuur voor een breed publiek ook een krachtige sociale magneet vormt
en de maatschappelijke dynamiek binnen onze regio versterkt. Het afgelopen decennium is al veel energie gestoken in de cultuurontwikkeling binnen onze regio, met name in een aantal stedelijke kernen.
Echter onze ambities op dit gebied moeten verder gaan, echter zonder dat dit ten koste hoeft te gaan van
de lokaal gekleurde ‘culturele identiteit’ binnen de verschillende kernen. Integendeel, dit kan elkaar versterken en win-winsituaties opleveren. Wij willen daarom de kracht van de Culturele Lente in Parkstad
op basis van een eigen regionaal en lokaal profiel op efficiënte wijze verder versterken. Daarbij gaat het
niet alleen om grote instellingen en ‘zware’ cultuur. De Culturele Lente is namelijk van en voor de gehele
regio en daarom het gevolg van de uitstraling van een combinatie van allerlei grote en kleine culturele
activiteiten. De komst van het ‘Glazen Huis’ van 3FM naar Heerlen in 2015 is een unieke kans om
Parkstad Limburg ook in cultureel opzicht te promoten. En dat is weer goed voor het zelfvertrouwen, de
trots en de maatschappelijke kracht van onze regio.
27
1Parkstad.nlziet met name het grote bedrijfsleven als dé grote motor om onze culturele ambities te kunnen verwezenlijken. In die context gaat het dan om grote evenementen met een bovenregionale en (inter)nationale/Euregionale uitstraling. Om dit op een efficiënte wijze te kunnen organiseren en te faciliteren is het noodzakelijk dat dit op het juiste schaalniveau wordt opgepakt d.w.z. door één regionaal
bestuur dat met de grote bedrijven, zowel gevestigd binnen als buiten de regio, om tafel kan gaan zitten
om hun investeringen in onze regio te kunnen bevorderen. Hierdoor zal Parkstad Limburg ook in cultureel opzicht verder kunnen bloeien en groeien!
28
11.
Gezondheid en Vitaliteit
Een vitale bevolking is gezond, mobiel, goed opgeleid en kent een evenwichtige demografische samenstelling
met voldoende kenniswerkers. Gezien de vergrijzing in onze regio en de verwachte krapte op de arbeidsmarkt is het in Parkstad Limburg belangrijk dat werknemers duurzaam inzetbaar zijn en blijven. Daarom
moet er bijzondere aandacht zijn voor het stimuleren van een gezonde leefstijl van onze beroepsbevolking.
Preventieve gezondheidszorg wordt steeds belangrijker. Dit betekent niet alleen dat er meer aandacht moet
zijn voor gezonde voeding en het vinden van de juiste balans tussen werk en privé, maar het is ook vaak een
kwestie van meer bewegen. Diverse onderzoeken over gezondheid en vitaliteit tonen aan, dat de inwoners
van Zuid-Limburg helaas tot minst gezonde en vitale inwoners van Nederland moeten worden gerekend.
Hierdoor nemen de risico’s op zogenaamde welvaartziektes, zoals obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten
in onze regio ook steeds meer toe, ook onder kinderen en jongeren. Die ontwikkeling heeft enorme consequenties voor de zorgkosten, waardoor op termijn goede zorg voor velen onbetaalbaar zal worden. Onze
inwoners, met name kinderen, worden ook steeds a-sportiever. Uit onderzoek is gebleken, dat het aantal
sportblessures onder 9-12 jarigen in 6 jaar tijd met 50% procent is gestegen Belangrijke oorzaak van deze
toename is het gebrek aan dagelijkse beweging met als gevolg een slechtere motoriek. Kwalitatief goede ouderenzorg is ook een maatschappelijk onderwerp dat bijzondere aandacht behoeft in onze regio, waar de vergrijzing hard toeslaat en de maatregelen op rijksniveau het eerst voelbaar zijn als het gaat om die belangrijke zorg. De gezondheidszorg binnen onze regio dient op een effectieve en efficiënte manier te worden
georganiseerd.
1Parkstad.nl vindt dat ook het politieke bestuur in Parkstad Limburg haar verantwoordelijkheid dient te
nemen en er voor moet zorgen, dat met visie en beleid structureel wordt gewerkt aan gezondere en vitalere inwoners en werknemers in Parkstad. Wij willen daarom dat er in samenwerking met de GGD
Zuid-Limburg, de onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven een regionaal programma Parkstad Vitaal
2020 wordt opgesteld.
1Parkstad.nl is van mening dat kwalitatief goed bewegingsonderwijs belangrijk is voor de gezondheid
en de motorische ontwikkeling van onze kinderen. Niet alleen maken de kinderen kennis met sporten en
bewegen, maar ze leren ook om te gaan met regels alsmede sportief en eerlijk om te gaan met elkaar. Wij
zijn voorstander van een specifiek plan van aanpak voor het stimuleren van bewegen én educatie over
gezonde voeding voor kinderen in het primaire onderwijs in Parkstad Limburg, waarbij ook de ouders/
opvoeders worden betrokken en voorgelicht. Het schoolzwemmen moet weer een regulier onderdeel
worden van het lesprogramma.
Wij vinden dat elke school in het primaire onderwijs dient te beschikken over een goed opgeleide vakleerkracht gymnastiek/lichamelijke opvoeding. De beschikbare tijd voor gymnastiekles dient te worden
verhoogd, waardoor aanzienlijk wordt bijgedragen aan de Norm Gezond Bewegen (NGB) voor kinderen
van minimaal 60 minuten per dag. De lessen lichamelijke opvoeding in het voortgezet onderwijs moeten
ook meer gericht zijn op het versterken van de bewustwording over meer bewegen, sporten en gezonde
voeding als onderdeel van het ontwikkelen en onderhouden van een fit blijvende persoonlijke levensstijl
om zodoende het risico op welvaartziektes te verminderen en de weerbaarheid tegen ziektes te verhogen.
Bewegingsactiviteiten in de buitenschoolse situatie kunnen worden gestimuleerd door het op school aanbieden van ‘clinics’ door sportverenigingen of bekende sporters.
29
1Parkstad.nl is voorstander van de inzet van zogenaamde ‘buurtsportcoaches’ t.b.v. het creëren van voldoende sport- en beweegaanbod voor alle inwoners van jong tot oud in de kernen en wijken, waarbij ook
een functionele combinatie kan worden gemaakt met de sectoren cultuur en onderwijs. Ook moeten er
meer natuurspeelplaatsen in onze regio worden gerealiseerd. Dit stimuleert niet alleen het natuurlijk spelen en bewegen, maar hierdoor komen kinderen ook weer meer in aanraking met de natuur waaraan dan
ook een educatieve component kan worden gekoppeld. Daarnaast moet de aanleg van speelterreinen
voor oudere kinderen (vanaf 10 jaar) en sportveldjes op b.v. braakliggende terreinen in met name de stedelijke kernen worden bevorderd. De bestaande speeltuinen in onze regio kunnen eveneens worden betrokken bij het proces voor het stimuleren van meer bewegen.
1Parkstad.nl vindt dat er een regionaal preventieprogramma moet komen om kinderen én ouders bewuster te maken van de ernstige gezondheidsrisico’s van het al op jonge leeftijd beginnen met het drinken van alcohol, roken en gebruik van drugs. Bijzondere aandacht moet worden besteed aan kinderen op
het speciaal onderwijs en in de jeugdzorg, omdat uit onderzoek is gebleken dat zij ontvankelijk zijn voor
overmatig middelengebruik met daardoor grotere nadelige fysieke en sociale gevolgen voor deze kinderen.
30
1Parkstad.nl is voorstander van actieve deelname aan de Kennis-As Limburg, waarbinnen ondermeer
gericht wetenschappelijk onderzoek naar gezondheidsverstorende en gezondheidsbevorderende factoren
van fysieke en mentale gezondheid plaatsvindt. De uitkomsten van deze onderzoeken zullen via verschillende programma’s worden geïmplementeerd. Parkstad Limburg kan in dat kader een proeftuin zijn voor
het stimuleren van gezond leven en bewegen door de opgedane kennis in samenwerking met de Zorgvallei in onze regio uit te rollen en in de praktijk toe te passen als onderdeel van een integraal en innovatief
zorgperspectief.
1Parkstad.nl vindt dat het politieke bestuur in onze regio een verbindende factor zou moeten zijn om de
samenwerking met het Academisch Ziekenhuis Maastricht, de Universiteit van Maastricht (in het kader
van de Maastricht Health Campus) en de grensoverschrijdende samenwerking in het gebied Luik Maastricht - Heerlen - Aken levend te houden en te versterken.
1Parkstad.nl is van mening dat er beter één groot, kwalitatief goed ziekenhuis met een optimale bereikbaar in Parkstad Limburg kan zijn, dan dat er allerlei nevenvestigingen zijn die de overheadkosten dermate opvoeren dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de zorg en deze op termijn ook onbetaalbaar
zal maken.
1Parkstad.nl vindt een goede uitvoering van de decentralisatie van de zorg met een zo efficiënt mogelijke inzet van middelen van groot belang. De zorgverlening moet veel dichter bij huis plaatsvinden in de
vorm van passende zorg in de buurt. Bij huisartsen, in wijkteams en gezondheidscentra. Mensen in een
kwetsbare positie blijven tegenwoordig namelijk langer zelfstandig wonen, waardoor een groot beroep
wordt gedaan op mantelzorg, extramurale ouderenzorg en eerstelijnshulpverleners.
1Parkstad.nl is voorstander van de realisatie van een evenwichtig verspreid netwerk van zogenaamde
‘eerstelijnsplus’-centra binnen onze regio. Deze centra bieden laagdrempelige zorg waarin huisartsen,
medische specialisten en andere zorgprofessionals nauw samenwerken. Dit moet worden gecombineerd
met een goed georganiseerd regionaal netwerk van mantelzorg.
31
32
12.
Toerisme en Recreatie
Het afgelopen decennium heeft Parkstad Limburg zich zeer succesvol ontwikkeld tot de snelst groeiende toeristische regio van Nederland. De omzet in onze toeristische sector is met meer dan 75% toegenomen door
een breed scala van attracties en evenementen met een (boven)regionale en (inter)nationale uitstraling.
Denk hierbij met name aan SnowWorld, GaiaPark, Continium Discovery Center, ZLSM, PinkPop, WMC
en de Folkloristische Parade. En natuurlijk de Woonboulevard in Heerlen, de Openbare Golfbaan in Brunssum en Mondo Verde in Landgraaf met hun bovenregionale en Euregionale uitstraling. Naast deze - met
name dagtoeristische - publiekstrekkers beschikt onze regio ook over een fraai landschap (de groene Westflank die Parkstad Limburg verbindt met het Heuvelland en diverse natuurgebieden aan de Oostflank) en
een rijk cultuurhistorisch verleden, dat ondermeer tot uitdrukking komt in diverse bezienswaardigheden en
evenementen. Toerisme en recreatie geven een belangrijke impuls aan de regionale en lokale economie en
hebben ook een positieve invloed op ons imago en dragen dus bij aan een aantrekkelijk leef- en vestigingsklimaat.
1Parkstad.nl is van mening dat de ingezette toeristisch-recreatieve ontwikkelingslijn op een maatschappelijk verantwoorde manier moet worden doorgetrokken, waarbij de Oostflank van Parkstad Limburg
als meest kansrijke gebied wordt gezien. Hierdoor wordt onze regio nog sterker op de toeristische landkaart gezet. Wij zijn voorstander van duurzaam toerisme d.w.z. een toekomstbestendig toerisme waarbij
natuur, landschap, leefmilieu, woonomgeving en cultuurhistorie worden beschermd en de lokale gemeenschappen mee profiteren.
1Parkstad.nl wil een betere economische balans tussen dagtoerisme en verblijfstoerisme; de verhouding
tussen de omzet van beide bedraagt respectievelijk circa 80% en uit verblijfstoerisme circa 20%. Er moet
derhalve veel intensiever worden ingezet op het stimuleren van het verblijfstoerisme in onze regio en de
hiermee samenhangende voorzieningen met een goede vindbaarheid en toegankelijkheid. De ontwikkelde verblijfsaccommodaties kunnen dan tevens worden ingezet om meer bijeenkomsten en vergadertoerisme aan te trekken, een segment waarin Parkstad Limburg achterblijft bij andere stedelijke regio’s.
Daarnaast dient de samenwerking tussen Parkstad Limburg en het aangrenzende Heuvelland in toeristisch-recreatief opzicht worden versterkt. Met name in de zomermaanden raakt het Heuvelland op veel
plaatsen overvol. Een dergelijke samenwerking biedt derhalve kansen om het Heuvelland te ontlasten en
gelijktijdig het verblijfstoerisme in onze regio verder te laten groeien. Met andere woorden: we creëren
hierdoor een bovenregionale win-winsituatie. We zien in dat verband de ontwikkeling van een landschappelijk ingepast en duurzaam gebouwd bungalowpark in Park Gravenrode (omgeving Kerkrade/
Landgraaf) in beginsel als een serieuze optie. Ook een verdere verantwoorde uitbreiding van dagtoeristische voorzieningen en de hierop gerichte ontwikkeling van de centra van onze kernen biedt legio kansen, die in het kader van een regionale toekomstvisie voor Parkstad Limburg onderzocht zouden moeten
worden.
1Parkstad.nl vindt dat de landelijke kernen aan de rand van onze regio met het klassieke Zuid-Limburgse landschap hun authentieke karakter dienen te behouden. Ter stimulering van toerisme en recreatie
moeten met name de ecologische en cultuurhistorische kwaliteiten van deze groene gebieden worden
benadrukt.
33
34
13. Natuur en Groen
De naam Parkstad Limburg roept landelijke en stedelijke associaties op. Dat komt door de unieke combinatie van vrij dichtbevolkte kernen en daartussen parkgebieden verbonden met de weidse buitengebieden met
volop recreatiemogelijkheden. Hellingbossen, beekdalen en plateaus worden afgewisseld met glooiende akkerbouw en prachtige natuurgebieden, zoals de Brunssummerheide, het Bronnenbos, de Schinveldse bossen,
Park Gravenrode, het Wormdal en het Imstenraderbos. En daarnaast de aanwezigheid van diverse bijzondere tuinen en landgoederen, zoals de Botanische Tuin in Kerkrade, IVN Heemtuin in Brunssum, Huys de
Dohm in Heerlen, de ABP-tuin in Heerlen en Landschapspark Terworm, een groot landschapspark als statige voortuin van onze regio. Parkstad Limburg wordt daarom ook wel eens de groene oase van Zuid-Limburg
genoemd en dat moeten we zo houden en versterken, waarbij ingespeeld moet worden op de gebiedseigen
kwaliteit van het landschap. Natuur en groen vormen namelijk een belangrijke basis voor het toerisme en
versterken de recreatieve belevingswaarde van onze regio.
1Parkstad.nl wil in onze mooie regio een goede balans tussen veel ruimte en groen enerzijds en voldoende stedelijke dynamiek aan de andere kant. We zijn voorstander van hoogwaardige groene investeringen in de openbare ruimte in combinatie met een verdere verantwoorde doorontwikkeling van de
regionale attracties met een optimale bereikbaarheid aan de Oostflank van Parkstad Limburg.
Het binnenstedelijk groenareaal moet verder worden vergroot en kwalitatief verbeterd via het realiseren
van ‘mensgerichte’ natuur. Beek(dal)herstel binnen onze regio verdient bijzondere aandacht, want beken
hebben een belangrijke waterbergende en ecologische functie alsmede een grote toeristisch-recreatieve
aantrekkingskracht. De waardevolle groene gebieden aan de Westflank moeten een optimale bescherming behouden met versterking van de groene uitlopers in de bebouwde omgeving en aansluiting op de
aangrenzende ecologische hoofdstructuur, de Natura2000-gebieden en het Nationaal Landschap
Zuid-Limburg.
1Parkstad.nl wil dat in het kader van de grootschalige herstructureringsopgave (sloop om leegstand terug te dringen) binnen Parkstad Limburg de vrijkomende extra openbare ruimte op een efficiënte en
duurzame wijze wordt ingevuld door middel van een verdere vergroening van de kernen en wijken. In
met name de stedelijke kernen kan dat plaatsvinden door een toename van het buurtgroen via het realiseren van zogenaamde ‘pocketparks’. Dat zijn kleinschalige, kwalitatief hoogwaardige en overzichtelijke
themaparkjes, waarvan de inrichting mede wordt bepaald door de omwonenden. Daarnaast kan worden gedacht aan nieuwe wijk- en buurtverbindingen (zoals nieuwe doorsteken met paden en fruitbomen, inrichting van aaneensluitende vrijkomende percelen voor privaat en publiek gebruik) en andere
groene ruimte (uitbreiding bestaande parken, groene fietspaden en beheerde groente- en kruidentuinen). Hierdoor verbetert de omgevingskwaliteit, wordt de sociale cohesie versterkt en voelen bewoners
zich ook meer verantwoordelijk voor de leefbaarheid in hun directe woonomgeving.
35
36
[email protected]
www.1Parkstad.nl
Visiedocument 1Parkstad.nl
Status: aangepast eindconcept d.d. 5 oktober 2013.
37

Download Report