JAARVERSLAG 2013 - UPSI-BVS

JAARVERSLAG 2013
Jaarverslag 2013
Woord
van de Voorzitter
Beste collega’s,
Beste vrienden,
Indien u me vandaag vraagt wat de belangrijkste
karaktertrekken zijn van de vastgoedsector,
dan kan ik u zonder aarzelen antwoorden met
termen als “bereidheid tot dialoog”, “kracht en
doorzettingsvermogen” en “aanpassingsvermogen
en de wil om er tegenaan te gaan”. Inderdaad, ook
al is het moeilijk te oordelen of de economie zich
eind 2013 nog steeds in een crisis bevindt dan wel
of er sprake is van een heropleving, onze sector kan
in elk geval prat gaan op zijn proactiviteit door een
indrukwekkend aantal projecten voor te stellen die
dagelijks aantonen dat wij er met volle goesting
voor willen gaan.
Bereidheid tot dialoog
Een antwoord bieden op de demografische uitdaging,
vastgoed bouwen dat duurzaam en toegankelijk is
voor zowel de gezinnen als voor onze bedrijven: dat
zijn alvast enkele belangrijke uitdagingen die onze
sector de komende jaren te wachten staan! 2014
wordt geen jaar zoals de andere, met de Europese,
federale en regionale verkiezingen. De BVS heeft
deze gelegenheid dan ook aangegrepen om al
vanaf juni 2013 federale en regionale memoranda
uit te werken zodat die breed verspreid kunnen
worden aan al onze (toekomstige) politieke
vertegenwoordigers. Aangezien ik aanwezig was
op verschillende bilaterale gesprekken, kan ik u
5
BVS Jaarverslag 2013
bevestigen dat wij goed ontvangen werden door
alle Belgische politieke partijen, zowel de Franstalige
als de Nederlandstalige, en dat de discussies die wij
gevoerd hebben en de standpunten die wij verdedigd
hebben, systematisch zeer goed onthaald werden.
Ook al leggen de politieke partijen niet allemaal
dezelfde accenten in de verschillende domeinen die
met de vastgoedsector te maken hebben, toch lijken
zij allemaal te beseffen hoe belangrijk en dringend
het is om een gunstig antwoord te bieden op de
uitdagingen waar wij voor staan.
Maar laat ons met beide voeten op de grond blijven:
de kloof tussen een “positief onthaal” tijdens een
bilateraal gesprek en een “verkiezingsbelofte” is
groot en die tussen een “verkiezingsbelofte” en
“concrete acties na de verkiezingen” is soms nog
groter! Ons bewustmakingsproces van de politieke
wereld is een werk van lange adem, houdt nooit
op en heeft pas kans op slagen als wij er niet
alleen voor staan. Daarom onderhouden wij
nauwe banden met de andere beroepsfederaties
(bouwsector, interprofessionele federaties…) om
onze verschillende boodschappen over te brengen.
Tot op heden lijkt die aanpak vruchten af te werpen
en wij doen er dan ook alles aan om dat zo te
houden tot aan de volgende verkiezingen, en erna
natuurlijk.
Kracht en doorzettingsvermogen
Uit de gezondheidsanalyse van de verschillende
segmenten van de vastgoedsector (voor meer
details, zie verder) blijkt dat onze leden er globaal
gezien in geslaagd zijn om deze economisch
turbulente tijden het hoofd te bieden. En dat is niet
onbelangrijk.
Naast de grote internationale commerciële merken
die onze regio’s wisten aan te trekken, mag de retail
trots zijn op de investeringscijfers die vergelijkbaar
zijn met de belangrijke cijfers van 2012.
Het segment van de kantoren krijgt opnieuw kleur.
Ook al werd het de voorbije jaren bijzonder zwaar
getroffen, toch kunnen wij ons verheugen op het feit
dat de markt vandaag langzamerhand weer meer
vertrouwen heeft in dit segment en interessante
investeringscijfers kan voorleggen.
Hoewel bepaalde actoren erin slagen zich te redden,
toch moeten we erkennen dat het industriële en
logistieke segment in zijn geheel al betere periodes
gekend heeft dan in 2013 (o.a. in 2011 & 2012!). De
rendementen zijn stabiel maar de investeerders zijn
bijzonder voorzichtig in hun ontwikkelingsprojecten.
Net als iedereen wachten zij ongetwijfeld op
duidelijke tekens van economisch herstel om zich
nog meer te engageren.
Tot slot merken wij dat de woningbouw ook
standhoudt. En terwijl de demografische druk
bijzonder motiverend is voor de sector en de
bevolking (volgens de statistieken) vertrouwen
blijft hebben in de woningbouw, heeft de sector
het moeilijk om zich te ontwikkelen omwille van de
(fiscale en financiële) verplichtingen die de toegang
tot wonen belemmeren.
7
BVS Jaarverslag 2013
Aanpassingsvermogen en de wil om er tegenaan te
gaan
Ik zou willen afsluiten door de nadruk te leggen
op het aanpassingsvermogen en de wil om er
tegenaan te gaan die volgens mij zo typerend zijn
voor de vastgoedsector. Crisissen hebben actoren
altijd al kansen geboden om zich opnieuw uit
te vinden en hun ontwikkelingsstrategieën te
herzien; dat geldt ook voor onze sector! Van de
omvorming van kantoren (naar woningen), over
de meest uiteenlopende initiatieven om wonen
ook in de toekomst betaalbaar te houden, tot de
ontwikkeling van vernieuwende en duurzame
vastgoedprojecten, ben ik persoonlijk onder de
indruk van de hoeveelheid aan en de kwaliteit van
de initiatieven die tot doel hebben de groei van onze
sector te stimuleren.
Dankzij al deze elementen geloof ik dat wij 2014
met een zeker optimisme tegemoet kunnen zien en
ik wens u dan ook veel succes met al uw projecten!
Etienne Dewulf
Voorzitter
Inleiding
Terugblik op 2013
2013 kende heel wat vonkjes en lichtpuntjes voor
de vastgoedmarkt en dat geldt voor zowat alle
segmenten. Maar om nu meteen een vreugdevuur
aan te steken? Niemand uit de sector die je zover
zal krijgen.
Maar het feit dat deze vonken zichtbaar waren op
het vlak van investeringen, heeft onze sectorgenoten
wel gerustgesteld: de Belgische baksteen schittert
nog altijd door zijn stabiliteit. Investeerders blijven
terugkomen, meer omwille van zijn stabiele – en
geïndexeerde – rendementen dan omwille van de
meerwaarde die hij op korte termijn zou kunnen
genereren.
Twee cijfers bewijzen dit vertrouwen.
60% van het financiële vermogen van de
gezinnen – dat volgens ING hoger ligt dan
1.000 miljard �, d.w.z. meer dan 10%
hoger dan voor de crisis – wordt in vastgoed
geïnvesteerd, tegenover 40% 20 jaar geleden.
En deze stijging is niet enkel te wijten aan het
duurder geworden vastgoed.
volgens Jones Lang LaSalle (JLL), bedroegen
de investeringen op de professionele markt
– voor alle sectoren, op de residentiële na –
2 miljard � voor de eerste 9 maanden van
het jaar; m.a.w. bijna 37% hoger dan over
dezelfde periode in 2012. Het gemiddelde van
1,9 miljard � op de laatste vijf jaar zal veruit
overschreden worden.
De interesse voor retail blijft intact
Van alle segmenten is retail misschien wel het
segment dat het meest geschitterd heeft in
2013. Een voorteken ongetwijfeld: bepaalde
merken maken een opvallende entree in Brussel
en Antwerpen (Lego, Christian Louboutin, Karl
Lagerfeld…); terwijl andere hun pionnen naar voren
schuiven (zoals Primark, dat al 4 jaar aanwezig is
in Luik en dat openingen aankondigt in Brussel,
8
BVS Jaarverslag 2013
Gent en Charleroi). Merken wij hierbij op dat de
privé-investeerders – die bijzonder geïnteresseerd
zijn in deze markt en waarvan de meerderheid
zich ingeschreven heeft in al even private fondsen
– bereid zijn een tipje van de sluier te lichten wat
hun aankopen betreft. Inderdaad, heel wat privéinvesteerders, zowel nationale als internationale,
hebben in de loop van 2013 van de retail geproefd.
Het gaat o.a. om Provestel (acquisitie van een
portefeuille van Redevco verspreid over 7 sites),
Gérald Hibert (Louise Village in Brussel), Quares
(Century Center in Antwerpen).
Zo is, na het recordjaar 2012 (755 miljoen �), de
interesse van de investeerders voor de retail intact
gebleven. Nog steeds volgens JLL, overschrijdt
het investeringsvolume voor de eerste 9 maanden
van 2013 de 500 miljoen �. Het retailvastgoed is
overigens het op één na grootste marktsegment
in België, na de kantoren maar vóór de industrie.
Voor de AAA-straten spreekt de makelaar over
stabiele prime yields van 4,25%, ook al werden er
transacties getekend op 4% en zelfs minder. Voor
de winkelcentra blijven ze op 5%, terwijl die voor de
retail warehousing klommen tot 6%.
De huurmarkt presteerde ook goed, met een stijging
van bijna 40% in gehuurde of gekochte vierkante
meters voor eigen gebruik in de eerste 9 maanden
van het jaar (met een take up van 247.800 m²) in
vergelijking met dezelfde periode in 2012. En bijna
een kwart meer transacties. Bepaalde ketens blijven
het dus groots zien, zeer groots zelfs.
Het feit dat voorrang gegeven werd aan de stadsrand
(58% van de take up), is enerzijds te wijten aan
de komst van nieuwe mogelijkheden (waaronder
het Crescend’eau winkelcentrum in Verviers) en
anderzijds aan het gebrek aan aanbod in de high
streets (30% van de take up) en de winkelcentra
(12%); ondanks de herinrichting van een vleugel
van het Wijnegem Shopping Center in Antwerpen
en de vernieuwing van het Kortrijkse Ring shopping
center.
Van het afgelopen jaar 2013 onthouden wij ook het
einde van een eerste episode in de wedloop naar
de bouw van een shopping center ten noorden
van Brussel. Equilis heeft inderdaad het officiële
startschot gegeven voor de ontwikkeling van zijn
winkelcentrum “Just under the Sky” bij de van
Praet-brug, dat trouwens de meer commerciële
klinkende naam “Docks Bruxsel” meekreeg.
Misschien omdat het... dichter bij het Kanaal ligt dan
bij de hemel, merkte een journalist op. De 41.000
m² van dit stedelijke winkelcentrum worden begin
2016 opgeleverd. Niet ver daarvandaan, op de
Heyzelvlakte, ontving Neo (met een winkelcentrum
van 72.000 m²), in september, de tweede versie
van de projecten die aan de concurrentiedialoog
deelnemen, Hammerson/Soficom Development/
Codic, Klépierre/AG Real Estate/Wereldhave
Belgium en Unibail-Rodamco/CFE/Besix. De
winnaar wordt in maart of april 2014 aangeduid.
Tot slot maakte Uplace (81.000 m² alleen al voor
shopping, Machelen) op drie fronten vooruitgang:
voorbereiding van het terrein (sanering), mobiliteit
(verbinding met de Ring en de Woluwelaan) en
commercialisering (intentieverklaringen voor 40%
van de oppervlakte).
De grootste kantoortransactie van
het decennium
De schittering van de retail in 2013 is vooral een
mediatiek gegeven, want op het veld heeft dit
segment zich enkel gestabiliseerd, terwijl de
secundaire locaties bleven afzien.
De kantoorsector, daarentegen, schitterde als een
echte ster... zonder dat het echt zichtbaar is: terwijl
de sector 2012 nog down was, zien wij duidelijk een
stijgende lijn in 2013.
Zeker, de take up (ingebruikname) over de eerste 9
maanden lijkt aan te geven dat 2013 een minder goed
jaar zal zijn dan 2012: zo’n 270.000 m², een daling
van 6% in vergelijking met de 9 eerste maanden van
2012. En tenzij er nog een grote verrassing uit de
buis komt, zal het jaar afkloppen op een bescheiden
350.000 m², terwijl het gemiddelde van de voorbije
10 jaar boven de 500.000 m² ligt.
Toch kunnen twee opstekers op het conto van
de huurmarkt geschreven worden voor 2013.
Vooreerst werd deze take up grotendeels (70%)
bewerkstelligd door de corporates; en dan vooral
door één onder hen, Axa, om hem niet te noemen.
En dat is des te beter voor de markt. Europa en de
andere internationale administraties (21%) vervulden
meer dan een figurantenrol (met de Meeûs- en de
Wetstraat 15-deals), terwijl de nationale overheden,
met op de eerste plaats de Regie der Gebouwen,
wel verlamd lijken te zijn. Ten tweede, de Brusselse
decentralisering krijgt weer kleur, al moeten wij
toegeven dat het vergelijkingspunt – het jaar 2012 –
wel zeer slecht was.
9
BVS Jaarverslag 2013
De prime rents zijn niet geëvolueerd in vergelijking
met 2012 (285 euro/m²/jaar), verduidelijkt JLL nog,
maar in 2010 bedroegen ze nog 310 euro/m²/jaar.
Terwijl de huurprijzen voor de gemiddelde goederen
zakken tot 167 euro/m²/jaar.
Wat de investeringen betreft, ging de sector door
het dak: 1,1 miljard �! Bijna 60% meer dan in de
eerste 9 maanden van 2012. En al meer dan in het
volledige jaar 2010 en 2011. Dit heeft o.a. te maken
met de transactie op de Belair (ex-Rijksadministratief
Centrum in Brussel) door Breevast-Immobel. Een
deal van meer dan 300 miljoen � – de grootste van
het decennium, waarin bovendien de komst van een
Aziatisch fonds plaatsvond, een primeur in Brussel
– aangebracht door de investeerder Hannover
Leasing. Op het vlak van investeringen waren ook de
Belgische institutionele investeerders actief (Belfius,
L’intégrale…). De makelaars gewagen overigens van
druk op de CBD-producten, met prime yields tussen
5,8 en 6,25.
Merken wij nog op dat op het eind van het 3e
trimester de leegstandcijfers voor Brussel en de rand
stabiliseerden op 10,5% (wat overeenkomt met iets
meer de 1,38 miljoen m² op een totale stock van
13,2 miljoen). Maar die leegstand is steeds te wijten
aan niet-gerenoveerde gebouwen die ouder zijn
dan 15 jaar. De tijd is aangebroken – en dat beseffen
de investeerders steeds meer – om die gebouwen
te vernieuwen of te verkopen met het oog op een
reconversie. Het tijdperk van de “wait and see” is
inderdaad aan het keren.
Industrie en logistiek: de rode lantaarns
Wie vergelijkt, heeft niet altijd gelijk. Dat geldt
zeker voor de investeringen in logistiek en semiindustrieel vastgoed in 2013, dat je wel met 2011
en 2012 moet vergelijken, twee uitzonderlijke jaren
gedragen door de talrijke KMO’s die beslisten te
investeren in de muren rond en het dak boven hun
werktuigen. Voor de eerste 9 maanden van 2013,
spreekt JLL van 150 miljoen euro – d.w.z. onder
het gemiddelde van de voorbije 5 jaar. De vraag is
gedaald en de onderhandelingen sleepten langer
aan, maar de rendementen bleven stabiel op 7%. De
Belgische investeerders blijven de markt domineren,
maar na vier jaar afwezigheid, herinnerden
enkele internationale investeerders (Nederland,
Noorwegen) zich hun goede ervaringen met de
Belgische vastgoedontwikkelaars. En ook al gaat
het om de aanschaf van delen van een portefeuille
of de aankoop voor eigen gebruik, het blijven wel
investeringen.
Wat de huurmarkt betreft, maken de makelaars
een onderscheid tussen de logistieke en de
semi-industriële markt.
Voor die eerste merkt JLL een kleine stijging van de
bezettingsgraad op (340.000 m² tijdens de 3 eerste
trimesters; een stijging die wel onder het gemiddelde
van de laatste 5 en 10 jaar blijft), zonder evenwel het
woord groei in de mond te nemen. De motor hier is
enerzijds de heronderhandeling van contracten en
de uitbreiding van de oppervlakten, en anderzijds
de optimalisering van de logistiek en de aanpassing
aan de veranderende keten. Met als gevolg een
doeltreffender gebruik van de oppervlakten –
het typevoorbeeld hier is het nieuwe Colruyt
distributiecentrum in Lessines (30.000 m²), waarvan
de eerste steen officieel gelegd werd in september.
Maar deze motor wordt enigszins tenietgedaan door
het gebrek aan onmiddellijk beschikbare logistieke
ruimtes. De vastgoedontwikkelaars beschikken
over grondreserves waarmee ze zeer kort op de bal
zouden kunnen spelen, maar zij staan weigerachtig
tegenover het opstarten van blanco projecten. De
makelaars trekken dan ook hard van leer, want
hoe kunnen zij dan een antwoord bieden op de
eventuele vragen van grote internationale spelers,
die zich dreigen terug te plooien op Nederland,
Frankrijk of Duitsland?
Voor het semi-industriële segment spreekt JLL van
een take up van meer dan 710.000 m² en benadrukt
hij dat de kaap van 1 miljoen in zicht was. De gouden
driehoek ligt nog steeds tussen Antwerpen, Brussel
en Gent... maar er waren ook enkele lichtpuntjes in
Gembloux en Komen.
Seniorieën en “koten”, minder en minder
outsiders
Het is al 8 jaar geleden dat de huisvesting voor
bejaarden en de verzorgingstehuizen opgenomen
werden in de balansen van het professionele
vastgoed, tengevolge van de eerste acties van
investeringsmaatschappijen als Cofinimmo en
Aedifica. Na verloop van tijd gingen ook de
institutionele beleggers (verzekeringen...) er
zich voor interesseren, in die mate zelfs dat hun
investeringsbedrag bepaalde jaren hoger lag dan de
investeringen in het logistieke en semi-industriële
segment. Dat zal waarschijnlijk niet het geval zijn
voor 2013, ook al lopen de verrichtingen (er waren
er meer dan in 2012) voor de eerste drie trimesters
al op tot 100 miljoen �.
AEDIFICA
Rustoord Ter Venne - Sint-Martens-Latem
Arch.: EL architects cvba
AG REAL ESTATE
Immeuble Arts & Lux - Bruxelles
Arch.: Archi+I, Philémon Wachtelaer
ALIDES
Project Dampoort - Gent
10
BVS Jaarverslag 2013
Arch.: EVR- architecten
Maar als wij op het vlak van “outsiders” één iets
moeten onthouden voor 2013, dan moeten wij
bij de studentenhuisvesting kijken. Er werden
immers verschillende residenties geopend op de
campussen, waaronder het gebouw dat naar
Nelson Mandela genoemd werd en dat het
resultaat is van een partnership tussen de ULB en
Cofinimmo. Sinds het einde van de jaren 2000,
gaven al deze gemengde of in vastgoed bedreven
bevaks toe dat ze het “kot”-segment volgden,
zonder evenwel echte operaties op te starten.
Deze residentie is de eerste en werd in april 2012
opgestart. Er zouden er nog kunnen volgen, maar
ongetwijfeld altijd in gelijkaardige structuren, d.w.z.
in samenwerking met een universiteit; terwijl in de
gezondheidssector, de investeringsmaatschappijen
en institutionele investeerders volledig eigenaar zijn
van de gebouwen en de erfpacht aan de gebruikers
overlaten. Maar wie weet… misschien is er een
trend gezet.
Residentieel, stabiel zonder schittering
De hypotheekrente bleef ook in 2013 historisch laag.
Ook al herwon zij voorzichtig enkele basispunten
vanaf mei en vooral vanaf september. Niets dat de
kandidaat-kopers zou afschrikken of tegenhouden.
Want hoewel zij er gevoelig voor zijn, zijn het eerder
de banken die hen tegenhouden… Volgens het BIV,
het Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars, wordt
bijna één kredietaanvraag op drie afgewezen. Het
probleem stelt zich sterker in het segment van de
“bescheiden” goederen en is duidelijker in het
zuiden dan in het noorden van het land. En het
zijn de jongeren en alleenstaanden die het gelag
betalen.
De
investeringsmarkt
houdt
daarentegen
wel relatief goed stand, deels door financiële
repatriëringoperaties. Een deel daarvan is naar de
Kust gegaan, die deze injectie broodnodig had: in
de eerste 6 maanden van het jaar zouden er 12%
minder appartementen verkocht zijn dan in 2012,
terwijl het totaal aantal verkochte appartementen
voor heel Vlaanderen over dezelfde periode een
stijging van 2,12% kende in vergelijking met het
gemiddelde van de voorbije 10 jaar.
Hoe dan ook, in de cijfers is er geen sprake van een
echte terugval. Het vertrouwen van de gezinnen in de
bouw blijft stevig. De barometer van de notarissen,
die gebaseerd is op de verkoopovereenkomsten,
geeft aan dat de activiteit (het aantal transacties) in
de eerste 9 maanden van 2013 stagneerde (-0,6%
in vergelijking met dezelfde periode in 2012) en dat
de woningprijzen hoogstens lichtjes gestegen zijn
(+1,8%), ook al is die stijging sterker in Brussel dan
in Vlaanderen en Wallonië.
Als bewijs voor de stabiliteit van de Belgische markt,
zowel wat de gehanteerde prijzen als wat de activiteit
betreft, opperen de notarissen de bestendiging van
de inkomsten afkomstig van de registratierechten. In
de eerste negen maanden van 2011, 2012 en 2013
schommelden ze telkens rond de 1,8 miljard �,
11
BVS Jaarverslag 2013
binnen een marge van … 55.000 �.
Wat de toekomst betreft, wordt het uitkijken of
het grote publiek bekwamer is op het vlak van
vooruitzichten dan de analisten…
Volgens een studie van ING verwachten de Belgen
immers een prijsstijging in de komende jaren. Meer
dan de helft van de ondervraagde Belgen (57%)
verwacht dat de vastgoedprijzen zullen blijven
stijgen. En hoewel het minder is dan in 2012 (61%),
is het vooral net het tegenovergestelde van wat
de auteur van de studie voorspelt. Eind juli 2013
opperde hij immers een stagnering van de prijzen
in 2014, gevolgd door een flinke daling gedurende
de drie volgende jaren, waardoor de gemiddelde
vastgoedprijzen een globale correctie van 15%
zouden kennen tegen 2017. En het gaat niet om een
krach, zegt hij, geen bubble die uiteenspat maar de
markt die zich aanpast aan de koopkracht van de
Belgen.
Onheilstijding? Binnen een jaar weten wij al iets
meer.
Inhoudstafel
12
Verslag activiteiten 2013
Samenstelling van de Raad van Bestuur
Werkgroepen
Voorzitterschap Werkgroep fiscaliteit
22Federaal
32
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
38 Waals Gewest
46 Vlaams Gewest
54 BVS - Intern & Extern
01
Verslag activiteiten 2013
Samenstelling .......................................................................... 14
van de Raad van Bestuur
Werkgroepen............................................................................... 16
Voorzitterschap ...................................................................... 18
Werkgroep Fiscaliteit
Samenstelling
van de Raad van Bestuur
Op 15 januari 2013 heeft de Algemene Vergadering
de wijzigingen in de samenstelling van de Raad van
Bestuur in de loop van het jaar 2012 geratificeerd,
namelijk:
het einde van de bestuurdersmandaten van
Mevrouw Bénédicte Panis (Benefice bvba) en
van de heren Alain Devos – als afgevaardigde
van AG Real Estate - en Serge Fautré – als
afgevaardigde van Cofinimmo
de benoeming tot Bestuurder van de heren
Serge Fautré – als afgevaardigde van AG Real
Estate – en Jean-Edouard Carbonnelle – als
afgevaardigde van Cofinimmo
Op 15 januari 2013 heeft de Algemene Vergadering
de nieuwe samenstelling van de Raad van Bestuur
goedgekeurd, evenals de functies die zijn toegekend
aan de bestuurders:
14
Voorzitter
Dewulf Etienne
(bvba Etienne Dewulf)
Ondervoorzitter (Waals Gewest)
Piron Louis-Marie
(Thomas & Piron)
Ondervoorzitter
(Brussels Hoofdstedelijk Gewest)
van Caloen Didrik
(Banimmo)
Penningmeester
Creten Kim
(KBC Real Estate)
Ondervoorzitter (Vlaams Gewest)
Maes Sophie
(Alides - Group Maes)
Secretaris
Hannecart Gaëtan
(Matexi Group)
BVS Jaarverslag 2013
Leden Anglade Patrick
(Immoflandria)
Verbeeck Eric E.
(Kairos / Interbuild)
Buess Jean-Paul
(Eiffage Development)
Verhellen Kris
(Extensa –
Group Ackermans & van Haaren)
Carbonnelle Jean-Edouard
(Cofinimmo)
Weicker Philippe
(Codic International)
De Blieck Benoît
(Befimmo)
Wilhelm Peter
(Wilhelm & Co)
Desimpel Christophe
(Immo Desimpel - De Speyebeek)
De Wolf Jo
(Montea)
Fautré Serge
(AG Real Estate)
Gurickx Michaël
(Novus Projects)
Le Clercq Sophie
(JCX Immo)
Lefèvre Jacques
(BPI)
Mertens Xavier
(Home Invest Belgium)
Piret Gaëtan
(Immobel)
Sonneville Stéphan
(Atenor Group)
Van Wymersch Guy
(Axa Belgium)
15
BVS Jaarverslag 2013
Afgevaardigd Bestuurder
Carrette Olivier
(Policam nv)
Erevoorzitters
Sougné André
Thomas Jean
Verbeeck Eric E.
Er zijn in de loop van 2013 twee wijzigingen binnen de Raad
van Bestuur van de BVS opgetreden:
in haar brief van 19 februari 2013 heeft Eiffage
Development het einde van het mandaat van de heer
Jean-Paul Buess, als bestuurder, aangekondigd en
ook meegegeven dat de heer Edouard Herinckx dit
mandaat zou verderzetten
in april 2013 is de heer Pierre-Alain Franck (P.A. Franck
bvba) als bestuurder en vast lid van de BVS medewerkers
toegetreden, waarbij hij verantwoordelijk zal zijn voor
het dagelijks bestuur van de Vereniging
Beide wijzigingen zullen ter goedkeuring aan de Algemene
Vergadering van 23 januari 2014 worden voorgelegd.
Anderzijds zullen alle mandaten van de bestuurders van
de BVS vervallen tijdens de Algemene Vergadering van 23
januari 2014; er zullen verkiezingen georganiseerd worden
voor de samenstelling van een nieuwe Raad van Bestuur
voor een termijn van drie jaar.
Werkgroepen
Drie werkgroepen zijn ingedeeld volgens sector van
bedrijfsactiviteiten van de BVS leden:
Drie werkgroepen zijn transversaal ten opzichte van
bovenvermelde activiteitensectoren:
1.Residentiële Ontwikkelaars & Verkavelaars
1.Werkgroep Wetgeving & Europa
2.Ontwikkelaars van kantoren, retail & logistieke
gebouwen
2.Werkgroep Fiscaliteit
3.Technische Werkgroep
3.Beleggers
De werkzaamheden binnen alle werkgroepen
worden gecoördineerd door de Algemene Raadgever
van de Raad van Bestuur, de heer Philippe Helleputte
(Immobel).
Werkgroep Residentiële
Ontwikkelaars & Verkavelaars
Voorzitter:
Carl Van
Den Eynde
Werkgroep Ontwikkelaars van
kantoren, retail en logistieke
gebouwen
Werkgroep Beleggers
Voorzitter:
Philippe
Weicker
Voorzitter:
Xavier Denis
Algemeen Raadgever van de Raad van Bestuur
Philippe
Helleputte
Werkgroep Fiscaliteit
Voorzitter:
Françoise
Roels
16
BVS Jaarverslag 2013
Technische Werkgroep
Voorzitter:
Rikkert Leeman
Werkgroep Wetgeving & Europa
Voorzitter:
Filiep
Loosveldt
Binnen
haar
werkgroepen
zijn
meerdere
subwerkgroepen opgericht die in 2013 specifieke
materies hebben opgevolgd en behandeld:
de subwerkgroep CWATUPE, bijgestaan
door Meester M. Delnoy (Bours & Associés),
heeft alle specifieke onderwerpen van
het Waals Gewest opgevolgd, en in het
bijzonder de CoDT, (Code du Développement
Territorial), het bodembeheer en le Schéma de
Développement de l’Espace Régional ( SDER)
de BVS werkgroep – de Waalse
Confederatie Bouw - de Koninklijke
Federatie van het Belgisch Notariaat
hebben voor de drie federaties een aantal zaken
van gemeenschappelijk belang behandeld,
namelijk de stedenbouwkundige vergunningen
voor groepswoningbouwprojecten
de
subwerkgroep
BTW
op
infrastructuurwerken heeft in samenwerking
met de BLSC (Belgian Luxembourg Council of
Shopping Centers) reeds meermaals contact
gehad met de BTW Administratie over een
nieuwe publicatie
De
subwerkgroep
«
Antimisbruikbepalingen » bijgestaan door
Meester Ch. Laurent (Loyens &Loeff) en
Meester D. Garabedian (Liedekerke) heeft met
de DVB (Dienst Voorafgaande Beslissingen in
fiscale zaken) onderhandeld
De subwerkgroep « Stedenbouwkundige
lasten » bijgestaan door Meester M. Scholasse
en Meester N. Barbier (Haumont-Scholasse &
Partners) heeft met het kabinet van MinisterPresident van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest samengewerkt voor het opstellen van
een nieuw besluit
De gemeenschappelijke subwerkgroep
BVS – COMEOS heeft de wet op
handelshuurovereenkomsten behandeld en
heeft advies gekregen van de heer S. Van Dyck
van het advocatenkantoor Laga
17
De subwerkgroep « federaal en regionale
Memoranda » heeft alle werkgroepen
en subwerkgroepen geraadpleegd met als
doel alle bevindingen en vorderingen in de
desbetreffende memoranda te vermelden
ALLFIN
De BVS subwerkgroep - Febelfin heeft de
nieuwe mogelijkheden om betaalbaar wonen te
bevorderen onderzocht door het ontwikkelen
van alternatieve financieringstechnieken.
Verkaveling Bergbos - Merelbeke
Arch.: A2D Architecten, NU architectuuratelier, ARJM, Bert
BVS Jaarverslag 2013
Project Ernest - Elsene
Arch.: A2RC Architects en Jaspers & Eyers
ARCADIS
Haerynck & Tijl Van Meirhaeghe, Abscis Architecten,
reArch, Studio Mau
Voorzitterschap
Werkgroep
Fiscaliteit
Na talrijke jaren van dienstverlening aan de BVS als
Voorzitter van de Werkgroep Fiscaliteit, heeft de
heer L. Stalens gevraagd zijn ambt als Voorzitter ter
beschikking te stellen van de Raad van Bestuur.
Via dit jaarverslag bedankt de Raad van Bestuur
oprecht de heer L. Stalens voor zijn medewerking,
zijn doeltreffendheid, zijn pragmatisme en
analytisch vermogen om moeilijke en delicate fiscale
onderwerpen te behandelen dewelke hij steeds op
de voet volgde.
De Raad van Bestuur heeft mevrouw Fr. Roels
(Cofinimmo) als Voorzitter van de BVS Werkgroep
Fiscaliteit benoemd.
--De onderwerpen die door de werkgroepen en
subwerkgroepen van de BVS werden behandeld
worden hierna afzonderljk toegelicht.
Ter herinnering, enkel de werkende leden van de
BVS kunnen deel uitmaken van de werkgroepen,
evenals vertegenwoordigers van haar structurele
partners indien de behandelde materies hen
aanbelangen. Voor speciefieke materies nodigt de
BVS regelmatig deskundigen en/of specialisten uit bij
haar werkgroepen en subwerkgroepen.
---
ARTHUS PROJECTONTWIKKELING
Residentie Lake View - Berlare
Arch.: Vandecasteele en Vanhooren Architectenbureau bvba
ATENOR GROUP
Projet TREBEL - Bruxelles
Arch.: Jaspers-Eyers & partners
18
BVS Jaarverslag 2013
AXA BELGIUM
BanK Degroof - Nexity
The Louise Centre - Bruxelles
Arch.: GS3 Architectes associés
Projet Bassem pour compte de Bassem Certificates SA
(filiale de la Banque) - Auderghem.
Arch.: DDS Partners
BANIMMMO
Projet Electrolux - Bruxelles
Arch.: Assar / Copyright photographe: Yvan Glavie
19
BVS Jaarverslag 2013
Befimmo
Tour Paradis à Liège
Arch.: Jaspers - Eyers Architects
Kalender van de vergaderingen van de
werkgroepen en subwerkgroepen in 2013
Algemene Vergadering
15 januari 2013
Raad van Bestuur:
15 januari 2013
16 april 2013
20 juni 2013
24 september 2013
4 december 2013
Werkgroep Wetgeving & Europa (plenair):
7 maart 2013
5 juni 2013
17 oktober 2013
Voorafgaande Beslissingen)
5 februari 2013
8 maart 2013
12 december 2013
Subwerkgroep BTW op infrastructuurwerken
(interne vergaderingen + BTW
Administratie)
9 januari 2013
28 februari 2013
26 maart 2013
6 september 2013
Subwerkgroep federale en regionale
Memoranda
7 mei 2013
15 mei 2013
4 juni 2013
Subwerkgroep CWATUPE (intern BVS):
24 januari 2013
25 maart 2013
27 mei 2013
19 september 2013
Gemeenschappelijke subwerkgroep BVS &
CCW& FRNB & UWE
4 februari 2013
25 maart 2013
19 november 2013
Subwerkgroep Handelsvestigingen
25 februari 2013
Gemeenschappelijke subwerkgroep BVS &
COMEOS
2 oktober 2013
Subwerkgroep Stedenbouwkundige lasten
(interne vergaderingen + kabinet van Minister
- President van het BHG)
28 februari 2013
6 maart 2013
28 maart 2013
26 april 2013
Werkgroep Verkavelaars & Residentiële
Ontwikkelaars:
23 mei 2013
21 november 2013
Technische Werkgroep (plenair):
6 februari 2013
Subwerkgroep federale en regionale
Memoranda
22 mei 2013
Werkgroep Beleggers (plenair):
23 april 2013
16 oktober 2013
8 november 2013
Subwerkgroep federale en regionale
Memoranda
23 mei 2013
BVS subwerkgroep / Febelfin «
Erfpachtconstructies »
22 januari 2013
6 maart 2013
26 april 2013
4 oktober 2013
Subwerkgroep Effectenrapportage
21 januari 2013
22 april 2013
Subwerkgroep federale en regionale
Memoranda
5 juni 2013
Werkgroep Fiscaliteit (plenair):
22 april 2013
Subwerkgroep Anti-misbruikbepalingen (interne vergaderingen+ Uitspraken Dienst
20
BVS Jaarverslag 2013
Subwerkgroep federale en regionale
Memoranda
7 mei 2013
15 mei 2013
4 juni 2013
Hetzij 51 werkvergaderingen in 2013.
acquireboostcare
© Sara M.Peeters
We offer an integrated
platform of Real Estate
and Sustainability services
that reduce costs, improve
building performance and
drive greater value into
your properties.
www.bopro.be
Registered Office
Oude Houtlei 140
9000 Gent
T: +32 (0)9 261 54 00
Second Office
Zandvoortstraat C27/20
2800 Mechelen
T: +32 (0)15 74 74 74
02
Federaal
Federale Juridische Materies............................... 24
a.
b.
c.
d.
Wet Breyne - verzekering.............................................................................24
Betaalbaar wonen – Alternatieve financieringstechnieken.........................24
Zesde Staatshervorming – bevoegdheidsoverdracht...................................24
Memoranda Federale Verkiezingen 2014 – Juridisch gedeelte....................25
Federale Fiscale Materies......................................... 27
a.
b.
c.
d.
Fiscale hervorming......................................................................................27
Anti-misbruikbepalingen.............................................................................27
B
TW op infrastructuurwerken......................................................................27
Memoranda Federale Verkiezingen 2014 – Fiscaal gedeelte.......................28
Federale Technische Materies............................ 31
a.
b.
Referentieel « duurzame gebouwen »........................................................... 31
Memoranda federale verkiezingen 2014 – Technisch gedeelte................... 31
Federale Juridische Materies
a.
Wet Breyne - verzekering
De Wet Breyne voorziet twee vormen van
waarborgsystemen, afhankelijk van het feit of
een vastgoedontwikkelaar of aannemer al dan
niet erkend is en al dan niet beantwoordt aan de
kwalificatieregels voor de uitvoering van contracten
krachtens de wet van 20 maart 1991 die de
erkenning van aannemers regelt in het kader van de
overheidsmarkten:
De erkende aannemer moet een waarborg
leveren van 5% van de prijs van het verkochte
gebouw en de waarborg kan in twee keer
vrijgemaakt worden (50% bij de voorlopige
oplevering en 50% bij de eindoplevering)
haar subwerkgroep « Wet Breyne » vanaf 2014
heractiveren om nieuwe stappen op wetgevend
niveau te overwegen.
b.
Om de verwerving van betaalbare woningen
te stimuleren heeft de BVS voorgesteld dat
de kandidaat-kopers hun aankoop (woning/
appartement) in twee stappen kunnen volbrengen:
1.Aankoop van de woning met betaling bij de
levering
De
niet-erkende
aannemer
of
de
vastgoedontwikkelaar moet de voltooiing van
het hele gebouw waarborgen en een garantie
van 100 % leveren; deze kan vrijgemaakt
worden bij de voorlopige levering.
Ingevolge de economische crisis van de laatste jaren
en de afwachtende houding van de banken om 100%
voltooiingswaarborgen te verlenen, hebben de BVS
en CEA Real Estate Insurance, structurele partner van
de BVS, verkregen dat de Minister A. Turtelboom de
wet aanpast opdat de niet-erkende aannemers en
vastgoedontwikkelaars beroep zouden kunnen doen
op de verzekeringsmaatschappijen (op dezelfde
wijze als bij de banken) om de voltooiingswaarborg
in het voordeel van de consument te kunnen leveren.
De wetswijziging is goedgekeurd door het Koninklijk
Besluit van 21 september 2012.
In de loop van 2013 hebben de BVS en CEA Real
Estate Insurance de fase van de commercialisatie op
de Belgische markt behandeld en talrijke operatoren
ontmoet om bepaalde technische problemen bij de
verzekeringsmaatschappijen te behandelen.
In de mate waarin Frankrijk als voorbeeld dient
voor deze materie wordt eind 2013 een vergelijking
met het Franse systeem uitgevoerd en zal de BVS
24
BVS Jaarverslag 2013
Betaalbaar wonen – Alternatieve
financieringstechnieken
2.Optie op de aankoop van de grond, met twee
mogelijkheden bij het verlopen van de optie:
hetzij het lichten van de optie met de aankoop
van de grond tegen een vooraf afgesproken
prijs, hetzij herverkoop van de woning tegen
marktprijs aan de grondeigenaar die het
voorkooprecht heeft.
De banken verlenen reeds deze vorm van hypothecaire
kredieten
voor
appartementsgebouwen
of
belangrijke vastgoedprojecten maar nog niet voor
de individuele gebouwen.
De BVS heeft in de loop van het jaar 2013 met
Febelfin een werkgroep opgericht om deze nieuwe
piste te kunnen analyseren.
c.
Zesde Staatshervorming –
bevoegdheidsoverdracht
Al hebben de belangrijkste bevoegdheidsoverdrachten voor de 6e Staatshervorming
hoofdzakelijk betrekking op o.a. de arbeidsmarkt,
het gezondheidsbeleid, kinderbijslag, rechtvaardigheid en mobiliteit, toch heeft de BVS uit de
teksten afgeleid dat deze 6e Staatshervorming een
impact zou kunnen hebben op 4 niveaus voor de
vastgoedsector.
ο de overdracht aan de Gewesten van het
huurbeleid:
handelshuurovereenkomsten: in september
2013 heeft de BVS samen met COMEOS een
subwerkgroep opgericht om af te stemmen
inzake de politiek met betrekking tot de
handelshuurovereenkomsten tussen de drie
Gewesten
woninghuurwet: in 2012 heeft de BVS een
subwerkgroep opgericht die een analyse
heeft gemaakt van de woninghuurwet en
de omkadering van de huurgelden. De BVS
heeft haar opmerkingen en suggesties aan de
overheden meegedeeld
de
regionalisering
van
de
onteigeningsprocedure: eind 2013 verandert
het onderwerp nauwelijks; de BVS blijft
hieromtrent aandachtig
de regionalisering van de wetgeving
betreffende
handelsvestigingen:
een
subwerkgroep BVS – BLSC (Belgian
Luxembourg Council of Shopping Centers)
bestaat sinds enkele jaren en heeft aan
de Minister-President van de 3 Gewesten
een gemeenschappelijke nota van eisen en
voorstellen overgemaakt. De vergaderingen
van de specifieke subwerkgroepen zijn
georganiseerd geweest voor het Vlaams &
Waals Gewest en er heeft een gesprek met
Minister J.C. Marcourt op 22 oktober 2013
plaatsgevonden
de regionalisering van de aftrek van de kosten
voor het behoud of de verwerving van een
eigen woning (woonbonus): de BVS heeft
haar opmerkingen via de memoranda kenbaar
gemaakt
25
BVS Jaarverslag 2013
d.
Memoranda Federale
Verkiezingen 2014 – Juridisch
gedeelte
Zoals steeds in de aanloop naar federale verkiezingen
bereidt de BVS een memorandum voor de politieke
partijen en de toekomstige verkozenen voor.
Begin mei 2013 heeft de BVS de werkgroepen en
de subwerkgroepen geraadpleegd om hun eigen
prioriteiten te kennen.
Op fiscaal federaal niveau geven wij hierbij een
voorbeeld van enkele van de geselecteerde
eisen: het afschaffen van de verstoring van de
mededinging op niveau van de voltooiingswaarborg
van de wet Breyne (erkende aannemers - 5% - en
vastgoedontwikkelaars - 100%), de problematiek
van verlening van de vergunningen en het respect
van de naleving van de termijnen in het kader van
de hervorming van de Raad van State.
BELFIUS IMMO
BOSTOEN
Projet Belfius Immo d'éco-quartier de 154 logements à
Engis, zoom sur la crèche ONE de 21 lits. Mise en
PASSIEFHUIS - Lochristi
Arch.: Jan Blomme van 3XA Architectenatelier
oeuvre du béton bois en partenariat avec B2éco
Arch.: Artau, EG: Wust, béton: Préfer
Bouygues Immobilier Belgium
BESIX RED
Projet Résidences Ensor & Delvaux - Woluwé St Lambert
104 appartements + 1 commerce
Arch.: Assar et
26Accarain-Bouillot
BVS Jaarverslag 2013
Villa Victoria (en cours de commercialisation) - Evere
Arch.: A2RC Architects
BPI
Bataves 1521 - Bruxelles
Arch.: Urban Platform
Federale Fiscale Materies
a.
Fiscale hervorming
effectenoverdracht: in principe geen herkwalificering
Politici gaan akkoord met de noodzaak van een
grondige hervorming van de Belgische belastingen,
met als doel de vermindering van de werklasten
en de compensatie van deze budgettaire verliezen
door andere vormen van belastingsinkomsten.
Daarom is een parlementaire commissie op federaal
niveau opgericht. De BVS heeft van haar kant een
specifieke subwerkgroep opgericht met leden
van de Werkgroep Fiscaliteit met het oog op de
opvolging van de activiteiten van deze parlementaire
commissie.
In juli 2013 heeft deze werkgroep contact
opgenomen met alle leden van de parlementaire
commissie, teneinde haar wens tot overleg kenbaar
te maken. Eind 2013 hebben reeds meerdere
gesprekken plaatsgevonden. Het rapport van de
openbare hoorzittingen wordt verwacht tegen
januari 2014; de BVS zal dit onderwerp aandachtig
blijven opvolgen.
b.
Anti-misbruikbepalingen
Ten gevolge van een anti-misbruikbepaling van 2012
(artikels 344 van het Wetboek Inkomstenbelastingen
en 18 van het Wetboek der Registratierechten)
heeft de Administratie het recht om een verrichting
te betwisten wanneer blijkt dat de keuze van de
rechtshandeling of rechtshandelingen van een
belastingplichtige in strijd is met de doelstelling van
de fiscale wet en dat deze keuze enkel genomen
wordt met de bedoeling belastingen te ontwijken.
Gezien de mogelijke impact van deze maatregel
op de activiteiten van haar leden, heeft de BVS,
samen met haar structurele partner Deloitte en
de gespecialiseerde advocaten (Loyens & Loeff
en Liedekerke) vele initiatieven ondernomen bij
het Ministerie van Financiën en bij de Dienst
Voorafgaande Beslissingen (DVB).
In maart 2013 is een goedkeuringsontwerp als volgt
bepaald:
27
BVS Jaarverslag 2013
overdracht activa:
erfpacht zonder aankoopoptie -> nietherkwalificeerbaar. Men moet vermijden dat
het bedrag van de éénmalige vergoeding
te veel aanleunt bij de waarde van de volle
eigendom
erfpacht met aankoopoptie uitoefenbaar door
de toekomstige overnemer van de erfpacht ->
verschillende voorwaarden zullen vastgesteld
worden ondermeer dat de aankoopoptie van
de koper enkel kan uitgeoefend worden tegen
marktwaarde 27 jaar na het afsluiten van de
initiële erfpachtovereenkomst. De éénmalige
canon mag 87,5% van de waarde van de volle
eigendom niet overschrijden (90% voor het
Vlaams Gewest).
Op 17 september 2013 heeft de BVS een
informatieseminarie voor haar leden georganiseerd
met de medewerking van drie advocaat-raadgevers,
zijnde Meester Ch. Laurent (advocaat-vennoot
Loyens&Loeff), Meester D. Garabedian (advocaatvennoot Liedekerke et Professor aan de ULB) en
Meester Luc De Broe (advocaat-vennoot Laga en
professor fiscaal recht aan de KULeuven).
Eind 2013 blijft de BVS in contact met de DVB, om,
in de mate van het mogelijke, de juridische zekerheid
te krijgen voor de transacties en voor de algemene
juridische constructies die van toepassing zijn in de
vastgoedsector.
c.
BTW op infrastructuurwerken
Begin mei 2013 heeft een gemeenschappelijke
werkgroep BVS – BLSC (Belgian Luxembourg Council
of Shopping Centers) het nieuwe ontwerp van
omzendbrief van de BTW Administratie onderzocht
aangaande de BTW op infrastructuurwerken.
Ervan uitgaande dat dit tekstvoorstel niet alle
veronderstellingen dekte hebben beide professionele
organisaties, met de hulp van Deloitte & Laga,
structurele partners van de BVS, nieuwe voorstellen
bij de Administratie ingediend.
Een vertegenwoordiger van de Administratie heeft
op 17 september 2013 tijdens het seminarie dat
georganiseerd werd door de BVS, met als onderwerp
BTW op infrastructuurwerken, een nieuw voorstel
van publicatie voorgesteld.
De publicatie van de nieuwe omzendbrief wordt
verwacht tegen eind 2013.
d.
Memoranda Federale
Verkiezingen 2014 – fiscaal
gedeelte
Zoals steeds in de aanloop naar federale verkiezingen
bereidt de BVS een memorandum voor de politieke
partijen en de toekomstige verkozenen voor.
Begin mei 2013 heeft de BVS de werkgroepen
en subwerkgroepen geraadpleegd om hun eigen
prioriteiten te bepalen.
Op fiscaal federaal niveau geven wij hierbij een
voorbeeld van enkele van de geselecteerde
eisen: coherente vastgoedfiscaliteit tussen de
verschillende overheidsniveaus (federaal, regionaal
en gemeentelijk), de BTW-neutraliteit in het
kader van B2B vastgoedoperaties (voorbeeld: de
professionnele huur onder BTW-stelsel), de BTW
aan 6% op de aankoop van woningen bij afbraak
/ heropbouwoperaties, BTW aan 6% op de
bouw van geconventioneerde woningen door de
private sector.
BURCO
Projet Condor - en association avec Thomas & Piron Bâtiments 1ère phase 62 logements - Bruxelles
Arch.: DDS & partners
CBRE Global Investors Belgium
Projet Wijnegem Shopping Center - Turnhout
Arch.: M. & J-M. Jaspers - J. Eyers & Partners
CITY MALL
Centre commercial "Au fil de l'Eau"- Verviers
28
BVS Jaarverslag 2013
Arch.: DDS & partners / Altiplan et Actel Architects
geef uw
project
meer
ruimte
dankzij onze
voltooiingswaarborg
Slimme ontwikkelaars kiezen voor de
cea voltooiingswaarborg.
De voltooiingswaarborg van CEA REAL ESTATE INSURANCE is een verzekering voor de
afwerking van uw project. Alleen leden van de BVS kunnen er gebruik van maken.
U voldoet ermee aan al uw waarborgverplichtingen van de Wet Breyne, zonder de nadelige
gevolgen van een klassieke bankwaarborg.
meer kredietruimte
scherp en transparant tarief
Een bankgarantie legt een
hypotheek op uw financiële
speelruimte. Een verzekering
laat die intact.
We bepalen uw premie op
basis van een doorgedreven
risicoanalyse. U betaalt dus
geen cent te veel.
minder risico
professionele partner
Wij werken samen met een
topverzekeraar met een
stevige financiële basis.
Wij helpen u bij de
samenstelling van uw dossier
en verzekeren u een snel
antwoord op uw aanvraag.
Meer weten? Bel vrijblijvend naar 02 536 13 80. Of mail naar [email protected]
29
BVS Jaarverslag 2013
COFINIMMO
Projet PPP avec l'ULB: la rénovation lourde de la résidence
Mandela - Bruxelles
Arch.: Art & Build
COMPAGNIE HET ZOUTE
Projet Duinhof - Cadzand-Bad, Pays-Bas
Arch.: Arcas Groep
DANNEELS
Ontwikkeling van Danneels - Lokeren
Arch.: Johan De Brabander (Architectenbureau Cottreel en De
Brabander)
DC Belgium
Project Lauwe aan de Leie - Lauwe
Arch.: Groep 3
De Speyebeek - Immo Desimpel
30
BVS Jaarverslag 2013
Woonzorgcentrum St-Vincentius - Leuven
Arch.: 360 Architecten
Federale Technische Materies
a.
Referentieel
« duurzame gebouwen »
Sinds de invoering van het initiatief heeft de BVS
altijd voor een uniek en internationaal erkend
referentieel gepleit, alsook voor een referentieel
overeenstemmend met Breeam en voor een open
systeem, met een praktijkgerichte toenadering en
duidelijke doelstellingen.
De BVS heeft aan vergaderingen deelgenomen
voor het opstellen van het referentieel « Ref B » of
« Referentieel Nationaal Duurzaam Bouwen ».
Echter, gezien de betrokkenheid van het aantal
federale en nationale actoren bij dit onderwerp, zijn
de werkzaamheden gedurende het jaar 2013 traag
geëvolueerd. Dit is de reden waarom het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest beslist heeft een tussentijds
initiatief te nemen door de invoering van een «
Breeam.be », overeenstemmend met Breeam maar
met eigen criteria; « Breeam.be » zal vervolgens
opgenomen worden in het « Ref B ».
Dit onderwerp zal verder behandeld worden in het
hoofdstuk bestemd voor het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest
31
BVS Jaarverslag 2013
b.
Memoranda federale verkiezingen
2014 – Technisch gedeelte
Zoals steeds in de aanloop naar federale verkiezingen
bereidt de BVS een memorandum voor de politieke
partijen en de toekomstige verkozenen voor.
Begin mei 2013 heeft de BVS de werkgroepen
en subwerkgroepen geraadpleegd om hun eigen
prioriteiten te kennen.
De Technische werkgroep heeft enkele voorstellen
gedaan die hoofdzakelijk bestemd zijn voor de
Gewesten (zie hierna in de hoofdstukken bestemd
voor de verschillende Gewesten).
Haar voorstellen gaan hoofdzakelijk over:
de noodzaak een samenwerkingsakkoord
aan te gaan in het kader van de
berekeningsmethode
betreffende
de
Energieprestatie van Gebouwen (EPB),
en beter overleg tussen de interregionale
subwerkgroepen
de noodzaak om een duidelijk & overzichtelijk
agenda te ontwikkelen tussen de 3 Gewesten
voor de toepassing van de normen voor
de energieprestatie en duurzaamheid van
gebouw
03
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
h.
i.
j.
k.
l.
Breeam.be....................................................................................................34
Passief 2015 .................................................................................................34
Energieprestatie van gebouwen ..................................................................34
Stedenbouwkundige lasten..........................................................................34
Wetboek van Lucht, Klimaat en Energiebeheer (BWLKE).............................34
Demografisch GBP........................................................................................35
Huisvestingscode.........................................................................................35
Parkeerbeleidsplan ......................................................................................35
R
econversie van leegstaande kantoorgebouwen in woningen....................35
Adviesraad voor Huisvesting........................................................................36
Economische en Sociale Raad voor..............................................................36
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ESRBHG)
Memorandum Brussels Hoofdstedelijk Gewest – .........................................36
regionale verkiezingen 2014
a.
Breeam.be
Zoals hierboven beschreven in het hoofdstuk
« Referentieel Duurzaam Bouwen » heeft het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest beslist om een
« Breeam.be » in te voeren in overeenstemming met
Breeam, maar met lokale criteria; « Breeam.be » zal
naderhand opgenomen worden in het « Ref B ».
De BVS heeft een mandaat gekregen van Minister E.
Huytebroeck om dit tijdelijk instrument, aanvullend
op het supraregionaal labelling/certificatiesysteem
van de duurzame gebouwen, voor te bereiden
en om te onderhandelen met BRE om erkend te
worden als Belgisch Breeamschema voor duurzame
kantoorgebouwen. BOPRO en Vinçotte, twee
structurele partners van de BVS, leveren hun
steun en kennis aan de werkzaamheden van deze
specifieke subwerkgroep.
b.
Passief 2015
Pro memorie: de BVS heeft aan talrijke vergaderingen
van de subwerkgroep Passief 2015 deelgenomen,
die vertegenwoordigers van het Kabinet van Minister
E. Huytebroeck en verschillende sectoren (de BVS,
CBB – Confederatie Bouw Brussel Hoofdstad, AriB –
Architects in Brussels, ORI – Organisatie van adviesen ingenieursbureaus, PMP – Plate-forme Maisons
Passives – et PHP – PassiefHuis Platform) verenigt.
Na een lang onderhandelingsproces heeft de
subwerkgroep een versoepeling van bepaalde
criteria verkregen, met name met betrekking tot
de luchtdichtheid, het stelsel van automatische
afwijking, het verbruik van primaire energie en een
algemene versoepeling voor de renovaties.
In 2013, heeft de werkgroep haar werkzaamheden
opnieuw hervat, hoofdzakelijk om te bepalen welke
begeleidingsmaatregelen er ingevoerd of versterkt
moeten worden tegen 1 januari 2015.
c.
Energieprestatie van gebouwen
In de technische luik van haar memorandum
voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft
de BVS gevraagd of het BHG een initiatief
aangaande een samenwerkingsakkoord in het
kader van de berekeningsmethode van de EPB
wil nemen, aangezien er tegen eind 2013 nog
steeds geen overleg tussen de subwerkgroepen
van de Gewesten is, waardoor incoherenties in de
protocols verschijnen en werkoverlast. In het kader
34
BVS Jaarverslag 2013
van dit samenwerkingsakkoord wenst de BVS de
ontwikkeling van een agenda die vooruitstrevend,
duidelijk en logisch is tussen de drie Gewesten
voor de toepassing van de EPB normen en de
duurzaamheid van de gebouwen.
d.
Stedenbouwkundige lasten
Sinds eind 2012 heeft de BVS onderhandelingen
gevoerd met het Kabinet van de Minister-President
van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest over de
nieuwe reglementering voor de stedenbouwkundige
lasten.
De BVS heeft duidelijk haar belangrijkste
problematische bevindingen en eisen meegedeeld,
met name wat de inschatting van de lasten betreft,
de voorziene termijn voor de overgangsperiode, de
keuze om de stedenbouwkundige lasten in geld
of natura te betalen, de vrijstelling voor de zones
RVOHR (Ruimtes voor Versterkte Ontwikkeling
van de Huisvesting en de Renovatie) evenals de
vrijstelling voor de parkings.
Het nieuwe besluit werd gepubliceerd in het Belgisch
Staatsblad op 2 december 2013; de BVS heeft de
nieuwe tekst bekeken met haar raadgevers en zal
haar reacties laten weten begin 2014.
e.
Wetboek van Lucht, Klimaat en
Energiebeheer (BWLKE)
Ondanks de aanvraag van de BVS en andere
beroepsverenigingen
eind
2012,
om
het
goedkeuringsproces van het BWLKE uit te stellen en
zonder enig overleg, is de Ordonnantie van 2 mei
2013 betreffende het Brussels Wetboek van Lucht,
Klimaat en Energie gepubliceerd geweest in het
Belgisch Staatsblad op 21 mei 2013.
Indien het BWLKE naar vereenvoudiging streeft
en moet gelezen worden in het kader van een
globaal proces (namelijk het demografisch
Gewestelijk Bestemmingsplan en het Besluit inzake
stedenbouwkundige lasten), betreurt de BVS
meerdere aspecten, waaronder:
de
milieubelasting
parkeerplaatsen
op
overtollige
het gebrek aan hiërarchie van alle « plannen
» waarbij gebrek is aan voorspelbaarheid en
juridische zekerheid
de concurrentiefactor tussen de verschillende
Europese landen, waaronder België zich
als beste acteur zou moeten opstellen, en
laat zij zo de volle prijs aan de beleggers/
investeerders betalen en aan de bevolking die
een eigen woning wenst te verwerven.
Belgisch Staatsblad op 18 juli 2013.
De BVS heeft er akte van genomen.
h.
Parkeerbeleidsplan
De Werkgroep Beleggers van de BVS is op 16
oktober 2013 samengekomen om de problematiek
van de parkings, gerelateerd aan het BWLKE te
onderzoeken en heeft gevraagd gehoord te worden
door het Kabinet van de Minister E. Huytebroeck; dit
overleg heeft op 12 november 2013 plaatsgevonden
en heeft geleid tot een intentieverklaring vanwege
het Kabinet.
In het kader van het samenwerkingsakkoord
met BECI heeft de BVS het parkeerbeleidsplan
sinds begin februari 2013 behandeld; de twee
professionele organisaties merken echter nu reeds
volgende punten op:
Parallel aan deze onderhandeling heeft de Raad van
Bestuur van de BVS op 15 november 2013 besloten
een beroep in te dienen bij het Grondwettelijk
Hof, ervan uitgaande dat enkele bepalingen van
het BWLKE constitutief zijn door de inbreuk op
het eigendomsrecht, met name een vorm van
onteigening van de « overtollige » parkeerplaatsen.
Het advocatenbureau Scholasse & Partners is belast
geweest met het opstellen en het indienen van het
beroep tegen 21 november 2013. De BVS zal in
2014 dit dossier aandachtig blijven opvolgen.
het gebrek aan coördinatie tussen de
gewestelijke mobiliteitsplannen (BWLKE en
Iris II)
f.
Demografisch GBP
Begin 2013 is ten gevolge van het openbaar
onderzoek en talrijke verzoeken het demografisch
GBP in belangrijke mate herwerkt geweest. De Raad
van State heeft in april 2013 haar mening geuit. Op
29 november 2013 heeft het Belgisch Staatsblad
het besluit van 2 mei 2013 tot goedkeuring van
de gedeeltelijke wijziging van het gewestlijk
bestemmingsplan gepubliceerd; dit GBP is in
werking getreden 15 dagen na publicatie, dus op 14
december 2013.
g.
Huisvestingscode
In maart 2013 heeft de Werkgroep Wetgeving &
Europa reeds enkele aspecten aan het licht gebracht
over het project van de Brusselse Huisvestingscode,
namelijk de oneerlijke concurrentie tussen private
en publieke sector, de versterking van de « sociale
» aspecten en de voordelen voorbehouden aan de
overheidsinstellingen.
De ordonnantie van 11 juli 2013, tot wijziging van
de ordonnantie van 17 juli 2003, houdende de
Huisvestingscode is gepubliceerd geweest in het
35
BVS Jaarverslag 2013
uniformisering van het parkeerbeleid in de 19
gemeenten van het BHG
het gebrek aan een alternatief bij het
afschaffen van de parkeerplaatsen
de focus op het lot van de buurtbewonbers
i.p.v. op de bereikbaarheid voor de
ondernemingen en werknemers.
De gemeenten zullen nog zeker een jaar na het
openbaar onderzoek (eind maart 2013) de tijd hebben
om wijzigingen aan hun eigen mobiliteitsplan door
te voeren (na openbaar onderzoek op gemeentelijk
niveau).
De BVS zal samen met BECI dit onderwerp
aandachtig blijven opvolgen.
i.
Reconversie van leegstaande
kantoorgebouwen in woningen
In het kader van de verschillende contacten met
Staatssecretaris Ch. Doulkeridis en zijn medewerkers
is de BVS altijd voorstander geweest om het aanbod
van huisvesting te versterken en heeft voorgesteld
om leegstaande of ongebruikte kantoorgebouwen
om te vormen tot woningen, middels fiscale stimuli
of andere maatregelen zoals bijvoorbeeld de
bevordering van de PPS.
Het is in dit kader dat de BVS in augustus 2013
gecontacteerd is geweest door de stad Brussel
teneinde op een informele wijze te spreken
over een ontwerp « belasting op leegstaande
kantoorgebouwen » in de hoop bovenvermelde
gebouwen zo snel mogelijk om te bouwen.
Eind 2013 lijkt het onderwerp niet meer op de
agenda te staan. De BVS zal dit onderwerp in 2014
aandachtig blijven opvolgen.
j.
Adviesraad voor Huisvesting
Sinds eind 2011 zetelt de BVS in de Adviesraad
voor Huisvesting en wordt er sinds april 2013
vertegenwoordigd door de heer P.A. Franck,
Bestuurder van de BVS; op die manier verdedigt
zij regelmatig haar standpunten, suggesties
en voorstellen over de onderwerpen die door
deze instantie behandeld worden, waaronder
stedenbouwkundige lasten, subsidies voor de
verwerving van eigen woning, enz.
k.
Economische en Sociale Raad
voor het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest (ESRBHG)
De BVS heeft aan BECI gevraagd en ook verkregen
dat zij als expert binnen de ESRBHG als specialist/
expert beschouwd wordt voor alle materies die
de vastgoedsector en de ruimtelijke ordening
aanbelangen.
l.
Memorandum Brussels
Hoofdstedelijk Gewest –
regionale verkiezingen 2014
Zoals steeds in de aanloop naar federale verkiezingen
bereidt de BVS een memorandum voor de politieke
partijen en de toekomstige verkozenen voor.
Begin mei 2013 heeft de BVS haar werkgroepen
en subwerkgroepen geraadpleegd teneinde hun
prioriteiten te kennen; uit deze raadpleging kwamen
volgende eisen en voorstellen naar boven:
de noodzaak om te evolueren naar een
coherente vastgoedfiscaliteit tussen de
verschillende overheidsniveaus (federaal,
regionaal en gemeentelijk)
de noodzaak om het geheel van
vastgoedgebonden
belastingen
te
vereenvoudigen, te herkaderen en te
structureren
DETRE INVEST
Résidence RED & BLUE - Bruxelles
Arch.: Atelier Quattra
E-MAPROD
Le Parc Savoy - Ixelles
Arch.: Marc Corbiau Bureau d'Architecture et A.D.E.
Marc Stryckman & Partners - Architecs
Eaglestone
Projet Aquila 36
Garden -BVS
Etterbeek
Jaarverslag 2013
Arch.: Archi 2000
beperking en meeneembaarheid van de
registratierechten teneinde de aankoop van
een woning beter betaalbaar te maken
stimulering van de toekenning van de
« woonbonus» onder de vorm van een
premie bij de aankoop van een nieuwe en
energiezuinige woning
herziening
van
het
nieuwe
besluit
over
de
reglementering
aangaande
stedenbouwkundige lasten
bespoediging en vereenvoudiging van
de procedures voor het afleveren van de
vergunningen
evolutie van de Regionale Stedenbouwkundige
Verordening (GSV)
de aanmoediging van de Publieke Private
Samenwerking (PPS) door tussenkomst van
een gewestelijk agentschap van de PPS
deelname van de private sector aan de
realisatie van sociale en geconventioneerde
woningen
verbetering van de mobiliteit
behouden van de aantrekkelijkheid van de
huurmarkt via de beperking van belastingen
overleg voor een berekeningsmethode van
de EPB en een toepassing van de norm voor
duurzame gebouwen.
EIFFAGE DEVELOPMENT
Projet Immeuble Matériaux - Anderlecht
Arch.: Mahieu et associés - DDS & Partners
ERTZBERG
Projet: de Balk van Beel - Leuven
Arch.: Stéphane Beel
EXTENSA Group
37
BVS Jaarverslag 2013
BIM (Brussels Leefmilieu) - Tour & Taxis
Arch.: Cepezed, Nederland
04
Waals Gewest
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
h.
i.
j.
k.
l.
Code du Développement Territorial (CoDT)..................................................40
Stedenbouwkundig Vergunningen voor Groepswoningbouw (PUCG) ......... 41
Toegang tot de informatie over ................................................................... 41
het administratieve statuut van gebouwen
Plan Horizon 2022 – ....................................................................................42
demografische uitdagingen en vastgoedfiscaliteit
Schéma de Développement de l’Espace Régional (SDER) ............................42
Etudes d’Incidences sur l’Environnement (EIE) ...........................................42
Charter « Duurzame woonwijk »...................................................................44
Energieprestatie van Gebouwen (Nearly Zero Energy Building)..................44
Bodembeheer...............................................................................................44
“Schéma Régional de Développement Commercial”....................................45
Gewestelijke Commissie Ruimtelijke Ordening (CRAT) ...............................45
Memorandum Waals Gewest – regionale verkiezingen 2014 ......................45
a.
Code du Développement
Territorial (CoDT)
In het kader van een evaluatieproces van de
CWATUPE (Code Wallon de l’Aménagement du
Territoire, de l’Urbanisme, du Patrimoine et de
l’Energie) heeft de BVS aan de overheden haar
prioriteiten kenbaar gemaakt, namelijk:
1.de administratieve vereenvoudiging en een
grotere doeltreffendheid in de processen
2.de juridische zekerheid en een grotere
zichtbaarheid voor onze investeringen
3.meer initiatief voor de private sector,
volwaardige speler voor de ruimtelijk
ontwikkeling, en een gelijkheidsbeginsel
tussen de private en publieke sectoren
Voor de BVS zal het antwoord op de uitdaging in
termen van duurzame ontwikkeling enkel kunnen
worden opgenomen in een nauwkeurig, duidelijk
en overzichtelijk kader en in de bundeling van alle
initiatieven van de private en publieke sector.
De voorstellen van de BVS zijn als volgt:
de vermindering van het aantal normatieve
instrumenten bestemd voor de ruimtelijke
ordening en de stedenbouw, hun hierarchische
verdeling, en de duidelijke reglementaire
waarde van de vooropgestelde documenten;
de versnelling en vereenvoudiging van de
procedures betreffende het afleveren van
vergunningen en de realisatie van projecten;
de vermindering van het aantal verplichte
documenten voor de realisatie van een project,
inbegrepen de milieueffectenrapportage;
de herziening van de regels betreffende
onteigeningen en voorkeurrechten;
FENIXCO
Project Fenixhof - Gent
Arch.: SUM project Architecturen & Engineering
FUTURN
Businesspark 16 (multifunctioneel bedrijvenpark)
kantoren, showrooms en KMO-units - Melsele
Arch.: POLO Architects
G-Label
Project SkylinE40
40- AalstBVS Jaarverslag 2013
Arch.: Architect Bureau Project
voorafgaandelijk aan de aanvraag tot
vergunning, nood aan een overlegvergadering
met de verschillende gemeentelijke instanties
(in geval van gemeentelijke vergunning) of
regionale instanties (in geval van regionale
vergunningen) om beter kennis te nemen
van alle verwachtingen, verplichtingen en
richtlijnen, vooraleer een aanvraag wordt
ingediend;
in de te volgen procedure, toepassing van het
adagium “l’accessoire suit le principal” (het
bijkomstige volgt op het belangrijke) voor alle
private en publieke projecten
b.Stedenbouwkundige
Vergunningen voor
Groepswoningbouw (PUCG)
vereenvoudiging van de verdelingsregels in het
geval van stedenbouwkundige vergunningen
voor groepswoningbouw;
De BVS heeft de problematiek rond de
Stedenbouwkundige
Vergunningen
voor
Groepswoningbouw behandeld (PUCG) in overleg
met de Koninklijke Federatie van het Belgisch
Notariaat (KFBN) en de Waalse Confederatie Bouw
(CCW).
de uitbreiding van de uitzonderingsmogelijkheden in het kader van artikel 127 § 3;
de beperking van de weigeringsmogelijkheden
op basis van een eenvoudige goedkeuringsbeslissing of in herzieningstelling van
een PCA (BPA) of bestemmingsplan of RCU
(RUP) in het kader van artikel 107;
de opheffing van de mogelijkheid tot
schorsing door de gemachtigde ambtenaar
van een vergunning afgeleverd door het
Schepencollege, indien hij van oordeel is
dat deze niet conform is met de indicatieve
bepalingen van de Code
de omkadering van de stedenbouwkundige
lasten, die proportionneel en coherent met de
projecten moeten blijven;
het afschaffen van de belasting op de
onbebouwde percelen van de verkavelingen
gedurende een periode van 5 jaar vanaf het
gemeentelijke certificaat voor de eventuële
stedenbouwkundige lasten, en de invoering
van een gelijkheidsbeginsel ongeacht wie de
bouwheer van het project is;
de
vereenvoudiging
van
de
regels
betreffende de aanpassingen van de
verkavelingsvergunningen (zoals trouwens
ook voorgesteld door de Waalse VVSG).
De BVS heeft kennis genomen van de evaluatie
van de CWATUPE door de Waalse Regering, heeft
gesprekken gehad met de Minister-President R.
Demotte en met Minister Ph. Henry, en heeft dan in
mei 2013 eveneens kennis genomen van de nieuwe
CoDT.
In juni en in september 2013 heeft de BVS een
vergelijkende analyse uitgevoerd tussen, enerzijds,
haar prioriteiten (zie hierboven), en, anderzijds, de
CoDT die in 1ste en 2de lezing werden goedgekeurd,
en heeft haar opmerkingen aan de bevoegde
overheden ook meegegeven.
De CoDT zou begin 2014 definitief moeten worden
goedgekeurd.
41
BVS Jaarverslag 2013
Het is opmerkelijk dat de gemeenschappelijke
subwerkgroep BVS – KFBN – CCW niet gewacht
heeft op de resultaten van de globale evaluatie
van de CWATUPE om een praktische oplossing
voor de problematiek van de Stedenbouwkundige
Vergunningen voor Groepswoningen (PUCG) voor
te stellen (artikel 90 §1e 5° van de CWATUPE), die
een duidelijke belemmering betekende voor de
vastgoedactiviteiten in het Waals Gewest en een
werkelijke juridische onzekerheid veroorzaakte.
Het voorontwerp van CoDT, zoals het beschikbaar
was in juni 2013, heeft rekening gehouden
met de voorstellen van de subwerkgroep BVS –
KFBN – CCW en heeft een vrijstelling van de PUR
ingeschreven (Permis d’Urbanisation) in geval
van Stedenbouwkundige Vergunningen voor
Groepswoningbouw (PUGC).
c.
Toegang tot de informatie
over het administratieve statuut
van gebouwen
De gemeenschappelijke subwerkgroep BVS – KFBN
– CCW heeft aan de Waalse autoriteiten voorgesteld
om wijzigingen, via decretale bepalingen, door te
voeren, die toegang geven tot informatie over het
administratief statuut van de gebouwen.
De 3 professionnele organisaties hebben
voorgesteld dat de Overheid deze informatie
niet enkel ter beschikking stelt van de notarissen,
maar eveneens van vastgoedontwikkelaars en
andere professionelen uit de vastgoedsector.
Deze « klassieke » stedenbouwkundige informatie
zou via een elektronische databank toegankelijk
moeten zijn; de databank zou door de overheden
aangeleverd worden, die bevoegd zijn voor
stedenbouw, ruimtelijke ordening, milieu evenals alle
bevoegdheden die gebonden zijn aan grondgebruik.
Alle informatie die in de databank opgenomen is
zou beschikbaar zijn door de introductie van een
identificatiecode en een paswoord en mits een
vergoeding onder de vorm van een jaarabonnement.
Eind 2013 wachten de BVS, de KFBN en de CCW
op de mening van de autoriteiten aangaande hun
voorstel.
d.
Eind 2013 blijven de BVS en de CCW in contact
met de bevoegde autoriteiten aangaande dit
onderwerp.
Plan Horizon 2022 –
demografische uitdagingen en
vastgoedfiscaliteit
e.
In juni 2013 hebben de BVS en de CCW, in het kader
van bepaalde bevoegdheidsoverdrachten aan de
Gewesten en in navolging van hun gesprekken met
Minister-President R. Demotte, enkele voorstellen
inzake vastgoedfiscaliteit gedaan teneinde de
kwaliteit van het gebouwde en het verwerven van
eigendom en betaalbaar wonen te verbeteren.
Hier
vindt
u
enkele
aanbevelingen
aandachtspunten van de BVS en de CCW:
de heropleving van de bebouwde zones te
dynamiseren
en
het behoud van de fiscale aftrekbaarheid van
de hypothecaire leningen
een vermindering van de registratierechten
(zoals in het Vlaams Gewest: 10% in plaats
van 12,5%) en een uitbreiding van de
meeneembaarheidmogelijkheden die in heel
het land toepasbaar zouden moeten zijn
een systeem van belastingsaftrek voor de
schenkingsrechten
Schéma de Développement de
l’Espace Régional (SDER)
De SDER heeft als doelstelling een territoriaal
kader te creëren dat aangepast is aan de huidige
en toekomstige uitdagingen van de maatschappij
teneinde een nieuwe consensus tussen de actoren
van de ruimtelijke ontwikkeling tot stand te brengen.
In de overlegronde heeft de BVS het standpunt
verdedigd dat een Gewestelijk Ruimtelijk
Ontwikkelingsplan investeringen moet stimuleren
en nieuwe duurzame ontwikkelingszones moete
identificeren; de BVS heeft daarna ook kennis
genomen van het standpunt van Minister Ph.
Henry die voorstelde om passende doelstellingen
te integreren naast een ruimtelijke structuur,
ordeningsmaatregelen evenals evaluatie- en
opvolgingsmaatregelen.
Op 21 november 2013 heeft het Waalse Gewest
de SDER voorlopig goedgekeurd en het openbaar
onderzoek heeft plaats tussen 29 november 2013
en 13 januari 2014.
een verlaging van de successierechten
een tussenkomst bij de onroerende
voorheffing: bvb via vrijstelling bij de
transformatie van een handelsvestiging naar
een nieuwe woning of voor heropbouw na
afbraak
de invoering van een erfpachtsysteem op
bouwgronden met de mogelijkheid tot latere
aankoop ervan
f.
Milieueffectrapportage (MER)
de aanmoediging van particuliere initiatieven
voor het bouwen van sociale woningen
(zelfde BTW verlaging, zelfde regionale
steunmaatregelen, zelfde subsidies, enz)
In het kader van haar samenwerkingsakkoord met
de UWE (Union Wallonne des Entreprises) heeft de
BVS in 2013 deelgenomen aan de subwerkgroep
« Task Force EIE » met als missie verschillende
reglementeringen en praktijken te analyseren met
betrekking tot het project MER-screening en om
oplossingen voor te stellen ter verbetering van de
goedkeuringsprocedures van de ontwerpers van de
studies en de evaluatie van de effecten alsmede de
kwaliteit van het project MER-screening.
de toepassing op het gehele grondgebied
van een BTW van 6% op alle werken van
afbraak/ wederopbouw, in de strijd tegen
de stadskankers en om de re-urbanisatie of
De doelstelling van deze « Task Force EIE » is om aan
de overheid een actieplan voor te stellen onder de
vorm van aanbevelingen.
Eind 2013 blijft de BVS aandachtig voor de evolutie
de bevordering van nieuwe alternatieve
financieringsmiddelen in combinatie met
fiscale stimuli
42
De BVS heeft eind 2013 dit tekstvoorstel onderzocht
en zal haar opmerkingen in de vooropgestelde
termijnen van het openbare onderzoek (begin
januari 2014) indienen.
BVS Jaarverslag 2013
9000 STUDIOS
WE MAKE WEBSITES
[email protected] • WWW.9000.BE • 0800 99 600
RESPONSIVE
WEBDESIGN
APPLICATIONS
GOOGLE
E-COMMERCE
COPYWRITING
E-MAILS
SOCIAL MEDIA
MULTIMEDIA
GRAPHIC
DESIGN
LET’S WORK TOGETHER
facebook.com/9000studios
twitter.com/9000studios
linkd.in/9000studios
van dit onderwerp, o.a. via haar vertegenwoordiger
bij de CRAT (Gewestelijke Commissie voor
Ruimtelijke ordening).
g.
Charter « Duurzame woonwijk »
De BVS heeft vernomen dat enkele gemeenten van
het Waals Gewest het initiatief hebben genomen om
charters « duurzaam wonen » op te maken, en dat
deze vaak aan particuliere vastgoedontwikkelaars
worden opgelegd.
De BVS heeft aan de UVCW (Union des Villes
et Communes de Wallonie) haar bezorgdheid
geuit voor een zekere veralgemening van deze
documenten.
Al zijn deze charters in principe niet bindend, toch
kunnen ze een reeks engagementen impliceren
met betrekking tot inplantingen, densificatie van
aangepaste woningen of sociale mixen en functies;
zij leggen ook een reeks maatregelen op betreffende
afmetingen, geaardheid of energiebesparing..
De BVS is van mening dat ondanks het feit dat dit
instrument « indicatief » is, ze niet te verwaarlozen
rechtsgevolgen heeft en een aanzienlijke juridische
onzekerheid met zich meebrengt (instrument
ontwikkeld buiten de Code, en ontwijking van
internationale en europese procedurele vereisten
met betrekking tot de publieke deelname en de
milieu-evaluatie).
De BVS blijft zeer aandachtig omtrent alle nieuwe
informatie waarover ze zou kunnen beschikken
i.v.m. dit onderwerp.
h.
Energieprestatie van Gebouwen
(Nearly Zero Energy Building)
De BVS, CCW en andere professionele organisaties
hebben in juni 2013 een gemeenschappelijk
standpunt uitgewerkt betreffende de wettelijke
verplichting van de criteria van gebouwen “Nearly
Zero Energy Building” (NZEB).
De professionele organisaties hebben de wil en
de steun van het Waals Gewest gewaardeerd
betreffende de invoering van een duidelijk en
ambitieus wetgevend kader met het oog op het
invoeren van de Europese doelstelling om vanaf 2020
“nearly-zero” gebouwen op te leggen. Toch hebben
zij gevraagd dat de invoering van deze nieuwe
regelgeving coherent zou verlopen met de andere
Belgische Gewesten, zowel op vlak van terminologie
als van voorschriften. Ze hebben eveneens gevraagd
44
BVS Jaarverslag 2013
dat de eisen op een progressieve wijze zouden
worden opgelegd met een middellange en lange
termijn visie, en hebben er op aangedrongen dat de
vastgoedprijzen op een aanvaardbaar niveau zouden
blijven door passende financieringsmechanismen te
voorzien.
Op 30 september 2013 heeft Minister J.M. Nollet
bevestigd dat hij op korte termijn een duidelijk
wetgevend kader wenst te definiëren, met het
oog op een coherentie met de andere Gewesten,
met ambitieuze en duidelijke doelstellingen op
middellange en lange termijn en met de invoering
van opleidingen en kwaliteitsbewaking.
De DGO4 heeft op 24 oktober 2013, in het
kader van een goed overleg met de actoren
van de private sector, de ondertekenaars van
het gemeenschappelijk standpunt op een
informatiebijeenkomst voor discussie en uitwisseling
van standpunten uitgenodigd.
De BVS zal in 2014 de evolutie van dit onderwerp
blijven volgen.
i.
Bodembeheer
Na kennis te hebben genomen van het voorontwerp
van wijziging van het decreet van 5 december 2008
inzake bodembeheer, heeft de BVS aan Minister Ph.
Henry op 23 september laten weten dat ze het volledig
eens is met het advies van de Union Wallonne des
Entreprises hieromtrent; verder heeft de BVS enkele
bijkomende opmerkingen overgemaakt. De BVS
betreurde vooral het feit dat iedere persoon die een
vergunningsaanvraag doet met betrekking tot een
stuk grond waarop vroeger een bodemvervuilende
activiteit heeft plaatsgevonden, verplicht is de grond
automatisch te laten onderzoeken en indien nodig
te saneren. Het voorontwerp van decreet richt zich
dus tot elke vergunningsaanvrager al heeft hij/zij
niets te maken met de vervuiling, hij/zij geen enkele
activiteit op het terrein uitoefent en beschikt hij/zij
over geen enkel zakelijk recht.
Het voorontwerp voorziet geen procedure als
de vergunning geweigerd wordt, zodat de
aanvrager kan onderworpen worden aan verplichte
onderzoeken en bodemsanering, zelfs indien hij
het project - waarvoor hij een vergunning heeft
ingediend - niet realiseert. De BVS heeft de aandacht
van de overheden getrokken op het feit dat deze
bepaling, indien ze wordt behouden, de reconversie
van verontreinigde grond door de private sector zal
ontmoedigen.
Eind 2013 is de BVS nog steeds in contact met de
overheid aangaande dit probleem.
en eisen van de leden van het Waalse Gewest te
kennen.
j.
Hierbij enkele elementen die voortvloeien uit deze
raadpleging en opgenomen zijn in het memorandum:
“Schéma Régional de
Développement Commercial”
In het kader van haar verklaring over de regionale
politiek, heeft de Waalse Regering aangekondigd dat
ze een gevarieerd aanbod in de commerciële kernen
zou garanderen door het ontwikkelen van een
“Schéma Régional de Développement Commercial”.
Zo had de Waalse Regering een evaluatiekader
voorzien, zonder afbreuk te maken van de
bestaande « planologische » instrumenten,
gebaseerd op een actuele cartografie van bestaande
winkels. Via de multicriteria-analyse, zouden de
gemeenten beter uitgerust zijn om projecten te
vergelijken, om beslissingen over de inplanting
van handelsvestigingen te nemen, en zouden ze
beschikken over een waardevol analyse- instrument
van de handel in het Gewest. De Regering heeft zich
geëngageerd om een coherente politiek te voeren bij
het verlenen van socio-economische vergunningen.
De gemeenschappelijke werkgroep BVS / BLSC heeft
op 22 oktober 2013 een gesprek gehad op het
Kabinet van Minister J.C. Marcourt. Bij de officiële
ontvangst van het voorstel van het Schema en het
ontwerp van Decreet dat de Minister voorbereidt,
zullen de BVS en de BLSC samenkomen en eventuele
opmerkingen en suggesties voor verbetering aan de
overheden voorstellen.
de noodzaak om te evolueren naar een
coherente vastgoedfiscaliteit tussen de
verschillende overheidsniveaus
de noodzaak om het geheel van
vastgoedgebonden
belastingen
te
vereenvoudigen, te herkaderen en te
structureren
beperking en meeneembaarheid van de
registratierechten teneinde de aankoop van
een woning beter betaalbaar te maken
stimulering van de toekenning van de «
woonbonus» onder de vorm van een premie bij
de aankoop van een nieuwe en energiezuinige
woning
versnelling en vereenvoudiging van de
procedures bij de verlening van vergunningen
aanmoediging van de Publieke Private
Samenwerking (PPS) via het creëren van een
gewestelijk kantoor voor PPS
verhoogde deelname van de private sector aan
de productie van sociale en geconventioneerde
woningen
Gewestelijke Commissie
Ruimtelijke Ordening (CRAT)
behouden van de aantrekkelijkheid van
de huurwoningen via de beperking van
belastingen
Het besluit van 31 januari 2013, met publicatie in het
Belgisch Staatsblad op 11 februari 2013, heeft voor
5 jaar werkende leden en plaatsvervangers van de
CRAT benoemd.
De heer E. Schartz (Matexi) blijft de BVS
vertegenwoordigen als vervangend lid in de Afdeling
“Aménagement Actif”.
overleg voor een berekeningsmethode van de
EPB en een toepassing van de normen voor
duurzame gebouwen.
k.
l.
Memorandum Waals Gewest –
regionale verkiezingen 2014
Zoals steeds in de aanloop naar federale verkiezingen
bereidt de BVS een memorandum voor de politieke
partijen en de toekomstige verkozenen voor.
Vanaf mei 2013 heeft de BVS de subwerkgroep
CWATUPE geraadpleegd teneinde de prioriteiten
45
BVS Jaarverslag 2013
05
Vlaams Gewest
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
h.
i.
j.
k.
l.
m.
n.
o.
p.
Decreet Grond- en Pandenbeleid .................................................................48
Vlaamse Wooncode......................................................................................48
Woonuitbreidingsgebieden..........................................................................48
Nieuw procedurebesluit Wonen....................................................................49
Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening - VCRO .............................................49
Onroerend erfgoed ......................................................................................50
MER- screening............................................................................................ 51
Heffing op leegstaande bedrijfsruimten ...................................................... 51
Versnellen investeringsprojecten ................................................................ 51
Omgevingsvergunning ................................................................................ 51
Zelfrealisatiebeginsel .................................................................................52
Handelsvestigingen......................................................................................52
Vlaams Bouw Overleg Comité (VBOC)...........................................................52
Energieprestaties van Gebouwen (EPB) .......................................................52
samenwerking met het Vlaamse Energie Agentschap (VEA)
VLORO (Vlaams Overleg Ruimtelijke Ordening) ..........................................52
Memorandum Vlaams Gewest – Verkiezingen 2014....................................52
a.
Decreet Grond- en Pandenbeleid
Pro memorie, het Europees Hof van Justitie werd
in 2012 door het Grondwettelijk Hof ondervraagd
betreffende meerdere prejudiciële vragen – namelijk
op vraag van enkele leden van de BVS – over de
Staatssteun in de sociale huisvestingssector en
de oneerlijke concurrentie tussen de publieke en
particuliere sector.
Op 8 mei 2013 heeft het Europees Hof van Justitie
het besluit openbaar gemaakt met volgende
belangrijke punten:
sociale last: het vrije verkeer van kapitaal wordt
geremd maar kan eventueel gerechtvaardigd
worden door eisen inzake het sociale
huisvestingsbeleid
Fiscale stimuli en subsidiemechanismen:
kunnen eventueel beschouwd worden
als Staatssteun zodat ze eerst aangemeld
moeten worden bij de Europese Commissie;
het Grondwettelijk Hof blijft echter
verantwoordelijk voor het definitief advies
Toepassing van de Europese Dienstenrichtlijn:
deze Richtlijn is niet van toepassing op het
Vlaams decreet grond- en pandenbeleid
Toepassing
van
overheidsopdrachten:
deze regeling op overheidsopdrachten kan
van toepassing zijn in het geval waar de
sociale lasten uitgevoerd zijn « in natura »;
het Grondwettelijk Hof blijft echter
verantwoordelijk voor het definitief advies
Eind mei 2013 is het prejudiciële arrest van het
Europees Hof van Justitie overgemaakt aan het
Grondwettelijk Hof; de betrokken partijen werden
daarna uitgenodigd door het Grondwettelijk Hof
om een laatste aanvullende memorie in te dienen
met hun opmerkingen op het arrest van het Hof van
Justitie en de besluiten van de advocaat-generaal.
Op 7 november 2013 heeft het Grondwettelijk
Hof, door haar arresten 144/2013 en 145/2013,
in het grond-en pandendecreet, de bepalingen
betreffende het regime « Wonen in eigen streek »
en betreffende sociale lasten voor sociaal
woonaanbod geschrapt.
Eind november 2013 is de BVS geïnformeerd geweest
door de Vlaamse overheden over hun voornemen
om te reageren ten opzichte van het arrest van het
Hof. Twee opties zijn naar voren gebracht: hetzij
een ‘reparatiedecreet’ opstellen, hetzij een nieuw
48
BVS Jaarverslag 2013
decreet herschrijven, in overleg met de vastgoeden bouwsectoren. De sectoren hebben de tweede
optie verkozen, er zich van bewust zijnde dat het
herschrijven van een decreet wel een jaar kan duren.
Teneinde de zekerheid en de opvolging van de
projecten tijdens het jaar 2013 te garanderen, heeft
de BVS tevens aan de Vlaamse overheden gevraagd
om een omzendbrief op te stellen voor de steden
en gemeenten om zo een einde te maken aan de
‘stand-still’ situatie, waarmee de leden van de BVS
vaak te maken hebben.
In 2014 zal de BVS zeer aandachtig blijven over de
evolutie van dit onderwerp.
b.
Vlaamse Wooncode
Na haar opmerkingen te hebben overgemaakt
aan Minister Fr. Van den Bossche over het nieuwe
ontwerp van de Wooncode eind 2012 is de BVS
in februari 2013 tijdens de hoorzitting binnen de
parlementaire Commissie Huisvesting gehoord
geweest en heeft haar opmerkingen herhaald.
De BVS heeft tevens een voorstel van amendement
naar de parlementariërs gestuurd betreffende de
sociale lasten en heeft de problematiek bij MinisterPresident K. Peeters en andere Vlaamse Ministers
tijdens de jaarlijkse vergadering van het Vlaams
Bouw Overleg Comité toegelicht.
In maart 2013 hebben de BVS, de Vlaamse
Confederatie Bouw en de BouwUnie een gezamenlijk
standpunt ingenomen om de negatieve effecten
van het ontwerp van reglementering te blijven
benadrukken betreffende de sociale verplichtingen
in geval van verkoop van gronden en het opleggen
van maximumprijzen (amendementen nr 11 en nr
20).
Dankzij de tussenkomst en het blijven aandringen
van de 3 organisaties heeft de Commissie
Huisvesting van het Vlaams Parlement op 25 april
2013 de amendementen nr 11 en nr 20 betreffende
de invoering van de « plafondprijzen » of
« maximumprijzen » geschrapt voor de verkoop van
gronden in uitvoering van de sociale lasten.
In 2014 zullen de federaties van de vastgoed- en
bouwsectoren dit onderwerp aandachtig blijven
opvolgen.
c.
Woonuitbreidingsgebieden
Begin 2013 stelde de Vlaamse Overheid voor dat de
woonuitbreidingsgebieden, die vanuit « ruimtelijk
oogpunt » niet geschikt zijn voor ontwikkeling
van woningbouw, gevrijwaard worden. Deze
reglementering, initieel en uitsluitend bedoeld
voor de private sector, is fel bekritiseerd geweest
door de BVS en de Vlaamse Confederatie Bouw;
de 2 organisaties zijn van mening dat een correcte
ruimtelijke ordening van toepassing moet zijn op
zowel de private als op de publieke sector, zonder
enige vorm van discriminatie.
Wat de compensaties m.b.t. de schrapping van slecht
gelegen woonuitbreidingsgebieden betreft heeft de
BVS niet gepleit voor een planologische compensatie
ten gunste van de eigenaar/vastgoedontwikkelaar
van het betrokken woonuitbreidingsgebied, maar
voor een globale planologische herbestemming
in het Vlaams Gewest, ten gunste van alle
vastgoedontwikkelaars.
Eind 2013 verwacht de BVS een antwoord van
de Vlaamse overheid; ze zal in 2014 omtrent dit
onderwerp aandachtig blijven.
d.
Anderzijds betreurde de BVS het gebrek aan overleg
met de betrokken actoren bij de voorbereiding van
deze nieuwe reglementering.
Er valt op te merken dat de Vlaamse Confederatie
Bouw, VOKA en BouwUnie de BVS ondersteund
hebben en zij dezelfde opvattingen verdedigd
hebben.
Op 25 oktober 2013 heeft de Vlaamse Regering
het « nieuw procedurebesluit wonen »
definitief goedgekeurd en dankzij haar actief
lobbywerk heeft de BVS verkregen dat de private
vastgoedontwikkelaars niet onderworpen worden
aan de toepassing van dit nieuwe besluit, indien zij
geen sociale woningen « in natura» gaan bouwen.
De BVS zal in 2014 aandachtig blijven voor de
evolutie van dit onderwerp.
Nieuw procedurebesluit Wonen
Sinds juli 2013 heeft de BVS kennis genomen van
het Nieuw procedurebesluit Wonen dat werd
voorgesteld door Minister Fr. Van den Bossche aan
de Vlaamse Regering.
Dit ontwerp van besluit introduceert nieuwe
regels welke heel nefast zullen zijn voor de private
residentiële ontwikkeling in het Vlaamse Gewest.
Het is zo dat alle vastgoedprojecten die principieel
onder het grond- en pandendecreet vallen – dus
projecten van minimum 10 woningen, minimum 10
loten of minimum 50 appartementen – dan vanaf 1
januari 2014
onder de aandacht moeten gemeld worden
aan de VMSW (Vlaamse Maatschappij voor
Sociaal Wonen) waarbij o.a. ook gegevens
zullen moeten worden overgemaakt over de
wijze waarop de private actoren hun projecten
gaan financieren, ook als er geen beroep
wordt gedaan op Staatssteun (premies,
subsidies, enz)
verplicht voorafgaand moeten besproken
worden op een lokaal woonoverleg dat de
private actoren zelf niet kunnen initiëren en
dus volledig afhankelijk zijn van de goodwill
van de gemeenten
verplicht onderworpen worden aan een
bindend advies van Wonen Vlaanderen, de
Vlaamse Administratie ter zake.
49
De BVS heeft door middel van diverse brieven en
berichtgevingen de Overheid laten weten dat dit
besluit tot een drastische vermindering van talrijke
vastgoedprojecten zou kunnen leiden en zo de
woningbouw zou afremmen.
BVS Jaarverslag 2013
e.
Vlaamse Codex Ruimtelijke
Ordening - VCRO
Voorontwerp van decreet
Na kennis te hebben genomen van het ontwerp van
decreet houdende een wijziging van de Vlaamse
Codex Ruimtelijke Ordening heeft de BVS haar
bemerkingen op 6 september 2013 aan minister Ph.
Muyters overgemaakt.
Indien de BVS positief is over enkele onderwerpen
van de ontwerptekst, meer bepaald
inkorting van de termijnen voor de realisatie
van een Ruimtelijk Uitvoeringsplan – RUP
een grotere flexibiliteit in de verdeling van
de bevoegdheden tussen de Gewesten,
provincies en gemeenten voor de realisatie
van een ruimtelijk uitvoeringsplan
meer flexibiliteit voor het aanbrengen
van wijzigingen aan de plannen (bouwen
of verkavelen) in de loop van de
vergunningsprocedure,
heeft zij echter sterk betreurd dat de gemeenten,
provincies en de Vlaamse Overheid, via de ruimtelijke
ordening de mogelijkheid zouden kunnen hebben
enkele functies, die reeds toegelaten zijn in een
ruimtelijk uitvoeringsplan, te beperken of zelfs uit te
sluiten.
De BVS is van mening dat deze situatie een aanzienlijke
juridische onzekerheid zal teweegbrengen en heeft
daarom aan de overheden gevraagd deze bepaling
(artikel 27, 2° en 3°) van het voorontwerp van
decreet te schrappen.
Besluit nr 114/2013 van 31 juli 2013 van het
Grondwettelijk Hof
Parallel met het decretale initiatief, hierboven
vermeld, heeft het Grondwettelijk Hof het artikel
l7.4.1/2 van de VCRO wegens onverenigbaarheid
van dit artikel met de beginselen van gelijkheid en
non-discriminatie, geannuleerd.
Pro memorie:→
« Art. 7.4.1/2. § 1. De gewestelijke, provinciale
en gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen
worden geldig verklaard met ingang van de datum
van inwerkingtreding ervan. De geldigverklaring is
beperkt tot de schending van het gelijkheidsbeginsel,
doordat het definitief vastgestelde plan tot stand
gekomen is met toepassing van het besluit van de
Vlaamse Regering van 18 april 2008 betreffende het
integratiespoor voor de milieueffectrapportage over
een ruimtelijk uitvoeringsplan. Dat besluit zou een
onverantwoorde ongelijke behandeling inhouden
van personen die wensen betrokken te worden bij de
publieke consultatie over de inhoudsafbakening van
een plan-MER voor een ruimtelijk uitvoeringsplan
dat wordt opgemaakt volgens de regels die gelden
wanneer het integratiespoor wordt gevolgd, en de
personen die wensen betrokken te worden bij de
publieke consultatie over een plan-MER volgens de
algemene regeling.
De geldigverklaring geldt voor gewestelijke,
provinciale
en
gemeentelijke
ruimtelijke
uitvoeringsplannen waarvoor de beslissing van
de dienst Mer over de volledigheid van de nota
voor publieke consultatie genomen werd vóór de
inwerkingtreding van dit artikel.
De geldigverklaring geldt tot het tijdstip van de
inwerkingtreding van een ruimtelijk uitvoeringsplan
dat, voor het gebied waarop het betrekking heeft,
het geldig verklaarde ruimtelijke uitvoeringsplan
vervangt.
§ 2. De Vlaamse Regering is ertoe gemachtigd de
besluiten houdende definitieve vaststelling van
gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen die
volgens een vernietigingsarrest van de Raad van
State aangetast zijn door een schending, vermeld in
§ 1, voor de toekomst ongewijzigd vast te stellen
voor de percelen waarop het arrest betrekking
heeft.
50
BVS Jaarverslag 2013
De provincieraad is ertoe gemachtigd de besluiten
houdende definitieve vaststelling van provinciale
ruimtelijke uitvoeringsplannen die volgens een
vernietigingsarrest van de Raad van State aangetast
zijn door een schending, vermeld in § 1, voor de
toekomst ongewijzigd vast te stellen voor de
percelen waarop het arrest betrekking heeft. De
Vlaamse Regering is er tevens toe gemachtigd deze
besluiten opnieuw goed te keuren.
De gemeenteraad is ertoe gemachtigd de besluiten
houdende definitieve vaststelling van gemeentelijke
ruimtelijke uitvoeringsplannen die volgens een
vernietigingsarrest van de Raad van State aangetast
zijn door een schending, vermeld in § 1, voor de
toekomst ongewijzigd vast te stellen voor de
percelen waarop het arrest betrekking heeft. De
deputatie is er tevens toe gemachtigd deze besluiten
opnieuw goed te keuren.”
Deze annulatie heeft tot direct gevolg dat alle
ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s) zijnde
regionaal, provinciaal of gemeentelijk die zijn
vastgesteld volgens het besluit over de wijze van
integratie, onwettig zijn, alsmede alle vergunningen
die zijn toegekend op basis van deze plannen.
De vergunningen riskeren hetzij geschorst hetzij
geannuleerd te worden door de Raad voor
Vergunningsbetwistingen.
De BVS zal in 2014 dit onderwerp met veel aandacht
blijven volgen.
f.
Onroerend erfgoed
Eind 2012 heeft de BVS haar bezorgdheid geuit
over de beslissing van de Administratie die
bepaalt dat een « archeologisch attest » verplicht
is voor het aanvragen van een stedenbouw- of
verkavelingsvergunning – wat tegenstrijdig is met
het politiek akkoord. Op 6 maart 2013 werd de
BVS gehoord door de Commissie voor Leefmilieu en
Ruimtelijke Ordening van het Vlaamse Parlement;
de BVS heeft gepleit voor de rechtszekerheid van
haar leden, voor de voorspelbaarheid van de kosten,
voor een vrije deelname aan het archeologiefonds
en voor een « level-playing field » tussen de private
en publieke sector.
De BVS heeft eveneens kennis genomen van de «
conceptnota » aangaande de uitvoeringsbesluiten
van dit decreet en heeft enkele specifieke
onderwerpen in haar brief van 6 september
2013 aan minister G. Bourgeois benadrukt,
nl. het feit dat enkel de kleine particulieren of
kleine ondernemingen op deze « premies » een
beroep zouden kunnen doen omwille van de
buitensporige kosten rechtstreeks verbonden aan
de verplichtingen van archeologisch onderzoek. De
organisaties of professionele bedrijven die optreden
als bouwmeester zouden van dergelijke premies niet
kunnen genieten. De BVS betreurt hierbij het niet
naleven van de beginselen van gelijkheid en nondiscriminatie.
Het decreet van 12 juli 2013 met betrekking tot het
Onroerend Erfgoed is gepubliceerd geweest in het
Belgisch Staatsblad op 17 oktober 2013 maar zal
slechts in werking treden na de publicatie van de
uitvoeringsbesluiten.
Uit dit nieuwe decreet blijkt dat het begrip
archeologie verder zal worden opgenomen
in de vastgoedprojecten. Volgens de goed
geformuleerde criteria van « oppervlakten » zal het
archeologisch traject versterkt worden en een strikte
archeologienota zal aan de vergunningsaanvraag
moeten worden toegevoegd. De mogelijkheid van
de oprichting van een nieuw fonds is tevens in het
decreet opgenomen. De BVS zal zeer aandachtig
blijven voor de publicatie van de uitvoeringsbesluiten
in 2014 en zal haar leden over de evolutie van dit
onderwerp blijven informeren.
g.
MER- screening
Begin 2013 heeft een kleine werkgroep van de
BVS en UEPC (Union Européenne des PromoteursConstructeurs) de voorstellen van de Europese
Richtlijnen, tot wijziging van de Europese Richtlijn
2011/92 van 13/12/2011 onderzocht aangaande de
evaluatie van de effecten van bepaalde publieke en
private projecten op het milieu en enkele voorstellen
van amendement opgemaakt.
Er valt op te merken dat sinds de publicatie deze
Richtlijn aan alle beleggers een « screening van
de milieueffectenrapportage » zal opleggen
voorafgaand aan alle vergunningsaanvragen, met
uitzondering van de individuele woningen.
Na de publicatie van het besluit van 1 maart 2013
(Belgisch Staatsblad van 29 april 2013) inzake
nadere regels van het project MER-screening,
heeft de BVS in samenwerking met de Vlaamse
Confederatie Bouw een informatiesessie voor haar
leden georganiseerd.
h.
Heffing op leegstaande
bedrijfsruimten
In mei 2013 heeft de BVS haar leden geïnformeerd
over het voorstel van decreet houdende maatregelen
51
BVS Jaarverslag 2013
ter bestrijding en voorkoming van leegstand en
verwaarlozing van bedrijfsruimten.
De BVS heeft dit tekstvoorstel onderzocht en leverde
kritiek op het feit dat de private sector is uitgesloten
van de subsidies voorzien voor de verwerving van
en de saneringswerken aan deze geïnventariseerde
ruimten. De BVS is van mening dat elke opportuniteit
overgelaten is aan de publieke sector en er dus een
concurrentievervalsing is tussen de publieke en
private sector.
i.
Versnellen investeringsprojecten
Pro memorie: de Vlaamse Overheid heeft een
initiatief gelanceerd gericht op het versnellen van
verschillende procedures om de realisatie van grote
investeringsprojecten te herverdelen – vanaf het
« voortraject » (beginfase tot het indienen van de
vergunningsaanvraag) tot aan het « na-traject »
(beroepsprocedures bij de Bestendige Deputatie of
bij de « Raad voor Vergunningsbetwistingen»).
De BVS heeft een draaiboek opgemaakt met
de belangrijkste problematieken waarmee de
vastgoedontwikkelaars geconfronteerd worden
tijdens de verschillende uitwerkingsfases van het
voorstel en heeft haar draaiboek aan Minister Ph.
Muyters en de Administratie R.O. in maart 2013
overgemaakt.
j.
Omgevingsvergunning
Het ontwerpdecreet inzake de « omgevingsvergunning » kadert in de context van het
versnellen van belangrijke investeringsprojecten
en heeft als doel de procedures voor de projecten
die een bouw- en milieuvergunning vereisen, te
vereenvoudigen of te versnellen. De BVS betreurt
nochtans de impact van deze nieuwe procedure
op de residentiële projecten voor dewelke er geen
milieuvergunning maar enkel een bouwvergunning
en/of verkavelingsvergunning vereist is.
In een vergelijking tussen de nieuwe geplande
regeling en de huidige procedures voor de aanvraag
van een bouwverunning met wegenistracé op
basis van de bepalingen van het Vlaams Wetboek
Huisvesting en de vergunningsanvraag voor
groepswoningbouwprojecten, heeft de BVS
afgeleid dat de nieuwe regeling de termijn voor de
afgifte van de vergunning aanzienlijk verlengt. De
BVS heeft daarom de overheid gewaarschuwd en
haar eind oktober 2013 gevraagd om het voorstel
van decreet aan te passen om rekening te houden
met de negatieve impact van de eventuele nieuwe
regelgeving op de kleinschalige vastgoedprojecten
of om een kern van woningen te versterken, zonder
de globale impact die ze op het bouwen van een
woonwijk zou kunnen hebben, over het hoofd te
zien.
aanbelangen en die onder de bevoegdheid van
de Vlaamse Regering vallen. De sectoren zouden
moeten geraadpleegd worden voor alle nieuwe
initiatieven van de Vlaamse Ministers die een impact
zouden kunnen hebben op de vastgoedsector.
De nieuwe reglementering zal in werking treden
ten vroegste één jaar na publicatie in het Belgisch
Staatsblad.
De volledige impact van dit « kaderdecreet » zal pas
beoordeeld kunnen worden na publicatie van de
uitvoeringsbesluiten.
De BVS zal dit onderwerp met veel aandacht blijven
volgen.
Zoals ieder jaar heeft de BVS aan de vergadering van
het VBOC op 7 maart en 30 mei 2013 deelgenomen
en dit in aanwezigheid van Minister-President
K. Peeters en talrijke Ministers van de Vlaamse
Regering.
De BVS heeft er haar ideeën en voorstellen kunnen
uiten met het oog op de herziening van de « Vlaamse
Wooncode », het « decreet onroerend erfgoed » en
het “decreet grond- en pandenbeleid ».
k.
Zelfrealisatiebeginsel
In 2013 blijft de BVS pleiten voor het principe van
zelfrealisatie: de private grondeigenaars die over
zakelijke en/of eigendomsrechten beschikken op
gronden en die over de technische en administratieve
know-how en financiële middelen beschikken,
moeten de mogelijkheid hebben om deze gronden
te ontwikkelen in eigen beheer en voor eigen
rekening.
Dit onderwerp heeft deel uitgemaakt van een
gesprek op het Kabinet van Minister Ph. Muyters in
juni 2013.
Eind 2013 blijft de BVS de evolutie van dit onderwerp
volgen.
l.
Handelsvestigingen
Na kennis te hebben genomen van de nieuwe nota
« Winkelen in Vlaanderen 2.0 » heeft de BVS begin
2013 een overlegvergadering gehad met de BLSC
(Belgian Luxembourg Council of Shopping Centers)
en heeft vervolgens aan een adviseur van het Kabinet
van Minister-President K. Peeters gevraagd een
mondelinge uiteenzetting over deze nota te houden.
In het kader van de toekomstige regionalisering van
de bevoegdheden m.b.t. de handelsvestigingen en
de sociaal-economische vergunningen, zal de BVS
in 2014 aandachtig blijven voor de evolutie van het
onderwerp.
n.
Energieprestaties van Gebouwen
(EPB)
samenwerking met het Vlaamse
Energie Agentschap (VEA)
De
heer
Domien
Szeker
(Cofinimmo)
vertegenwoordigt de BVS bij de vergaderingen,
seminaries en studiedagen die door het VEA
worden georganiseerd en brengt verslag uit van
haar activiteiten tijdens de plenaire vergaderingen
van de Technische werkgroep van de BVS.
Een opsomming van de besproken onderwerpen:
energieprestaties
en
bouwtechnieken
in
bestaande gebouwen, berekeningsmethode EPB,
Energierenovatieprogramma 2020 & kostenoptimale
niveaus (ERP 2020) en hernieuwbare energie.
o.
VLORO (Vlaams Overleg
Ruimtelijke Ordening)
De BVS is sinds vele jaren lid van VLORO en neemt
deel aan de vergaderingen van de Raad van Bestuur
en aan verschillende overleggroepen.
In januari 2013 heeft het VLORO eveneens de
kandidaturen van twee BVS leden ingediend voor de
PROCORO Oost-Vlaanderen (Provinciale Commissie
Ruimtelijke Ordening): Mevrouw M. Dhondt (Alides
– Group Maes) en de heer M. Gurickx (Novus
Projects).
m. Vlaams Bouw Overleg Comité
(VBOC)
p.
Pro memorie: het VBOC (Vlaams Bouw Overleg
Comité) treedt op als overlegorgaan voor alle
materies die de bouw- en vastgoedsectoren
Zoals steeds in de aanloop naar federale verkiezingen
bereidt de BVS een memorandum voor de politieke
52
BVS Jaarverslag 2013
Memorandum Vlaams Gewest –
Verkiezingen 2014
partijen en de toekomstige verkozenen voor.
Sedert mei 2013 heeft de BVS haar subwerkgroepen
geraadpleegd teneinde de prioriteiten en eisen van
de leden van het Vlaams Gewest te kennen.
Enkele elementen die voortvloeien uit deze
raadpleging en opgenomen zijn in het memorandum:
de noodzaak om te evolueren naar een
coherente vastgoedfiscaliteit tussen de
verschillende overheidsniveaus (federaal,
regionaal en gemeentelijk)
de noodzaak om het geheel van
vastgoedgebonden
belastingen
te
vereenvoudigen, te herkaderen en te
structureren
beperking van de registratierechten teneinde
de aankoop van een woning beter betaalbaar
te maken
stimulering van de toekenning van de
«woonbonus» onder de vorm van een
premie bij de aankoop van een nieuwe en
energiezuinige woning
versnelling en vereenvoudiging van de
procedures om vergunningen te verlenen
ondersteuning van het zelfrealisatiebeginsel
level-playing field tussen publieke en private
actoren voor de ontwikkeling van residentiële,
commerciële en industriële vastgoedprojecten
deelname van de private sector aan de
realisatie van sociale en geconventioneerde
woningen
behouden van de aantrekkelijkheid van de
huurmarkt via de beperking van belastingen
overleg voor een berekeningsmethode van
de EPB en een toepassing van de norm voor
duurzame gebouwen.
GANDS
Residentie Melopee (start bouw 01/2014) - Antwerpen
Arch.: Crepain Binst Architecture
Groep Huyzentruyt
Modus 7 - Kijkdorp woningbouw Huyzentruyt - Deerlijk
Arch.: Patrick Six
53
BVS Jaarverslag 2013
06
BVS- Intern & Extern
Externe lidmaatschappen ....................................... 56
Samenwerkingsovereenkomsten ............... 57
Charter voor duurzame samen- .........................59
werking BVS & Regie der Gebouwen
Informatie naar de leden .........................................60
Evenementen ............................................................................ 66
Structurele partners ....................................................... 70
Vergadering ministeriële ........................................ 75
kabinetten & administraties
Dankwoord ................................................................................... 77
Externe
lidmaatschappen
BECI (Brussels Enterprises Commerce and
Industry)
Sinds verschillende jaren is de BVS lid van BECI
(Brussels Enterprises Commerce and Industry), net
zoals zij lid is van UWE in het Waals Gewest en van
VOKA in het Vlaams Gewest.
Binnen BECI wordt de BVS vertegenwoordigd
door één van haar bestuurders, de heer Stéphan
Sonneville (Atenor Group).
VOKA (Vlaams Economisch Verbond – Kamer
van Koophandel)
Sinds verschillende jaren werken de BVS en VOKA
op een positieve en constructieve manier samen
voor materies die de twee organisaties aanbelangen.
UWE (Union Wallonne des Entreprises)
In het kader van haar lidmaatschap bij UWE
heeft de BVS aan talrijke vergaderingen van de
subwerkgroepen Leefmilieu en Ruimtelijke Ordening
van UWE deelgenomen.
In 2013 heeft het overleg tussen de twee
professionele organisaties vooral betrekking gehad
op het project van de “Code de Développement du
Territoire (CoDT)”.
UEPC (Union Européenne des PromoteursConstructeurs)
Group GL
Project de Ijsfabriek - Strombeek-Bever
Arch.: Studiebureau WJ & MC Van Campenhout
Home Invest Belgium
Projet Rue Pépinière - Rue Brederode à Bruxelles
Arch.: Trio Architecture
56
BVS Jaarverslag 2013
UEPC (de Europese Unie van Vastgoedontwikkelaars)
is een Europese federatie van nationale federaties
die vastgoedontwikkelaars groeperen.
De BVS is sinds vele jaren lid van UEPC en is binnen
de Beheerraad vertegenwoordigd door twee van
haar Bestuurders, de heren Eric E. Verbeeck en D.
Van Caloen.
De heer A. Sougné, Erevoorzitter van de BVS en van
UEPC, neemt eveneens deel aan de vergaderingen
van deze Europese federatie.
Samenwerkingsovereenkomsten
Samenwerking met de Confederatie Bouw
De BVS heeft een samenwerkingsakkoord met de
Confederatie Bouw (CB) op federaal niveau en heeft
regelmatig contacten met de regionale Kamers
(CBB, VCB en CCW). De organisaties overleggen
over materies die hun respectievelijke leden
aanbelangen.
Samenwerking met de BLSC
In het kader van hun samenwerkingsakkoord
onderzoeken de BVS en BLSC (Belgian Luxembourg
Council of Shopping Centers) samen hoofdzakelijk de
problematiek over de inplanting van de winkelcentra.
In 2013 waren de prioritaire onderwerpen die door
deze twee organisaties behandeld werden, de
BTW op infrastructuurwerken, de politiek van de
inplanting van de handelsvestigingen in het Vlaamse
Gewest en de “Schéma régional de Développement
commercial” in het Waalse Gewest.
Samenwerking met RICS en RES
Op vraag van RICS (Royal Institution of Chartered
Surveyors) en van RES (Real Estate Society) en met
het oog op een betere vertegenwoordiging van deze
twee instanties in België, heeft de BVS aanvaard
de logo’s van deze twee organisaties op haar
uitnodigingen van de seminaries aan te brengen,
alsook tijdens studiedagen of andere seminaries te
gebruiken. De samenwerking zal in 2014 worden
verdergezet.
57
BVS Jaarverslag 2013
Samenwerking
met
Vastgoedpromotoren
CIB
–
Federatie
In het kader van hun samenwerkingsovereenkomst
behandelen de BVS en de vzw Federatie
Vastgoedpromotoren
van
de
Confederatie
van Immobiliënberoepen samen problemen
die een impact hebben op het beroep van
vastgoedontwikkelaar en die van direct belang zijn
voor de activiteiten van hun leden.
Samenwerking met het Brussels Agentschap
voor de Ondernemingen (BAO)
Dankzij haar samenwerkingsakkoord met BECI heeft
de BVS een mandaat verkregen voor de Algemene
Vergadering van het BAO.
We open the door
to your new property perspectives
Visit www.deloitte.com/be/realestate
© 2013 Deloitte Belgium
A wise choice
to see the full legal picture
A top legal practice in Belgium, Laga is a full service business law
firm, highly recommended by the most authoritative legal guides.
Laga comprises 100 qualified lawyers, based in Brussels, Antwerp and
Kortrijk.
Laga offers expert advice in the fields of banking & finance, commercial,
corporate/M&A, employment, IT/IP, public/administrative, insolvency and
reorganisations, real estate, tax law and litigation. Where appropriate to ensure a
seamless and comprehensive high-quality service, Laga lawyers work closely with
financial, assurance and advisory, tax and consulting specialists, and with select EU
and US law firms. Laga provides thorough and practical solutions tailored to the
needs of clients ranging from multinational companies, national large and mediumsized enterprises, and financial institutions, to government bodies.
For further information please contact our real estate team on + 32 2 800 70 00 or
email [email protected]
Berkenlaan 8a, 1831 Diegem, Tel. + 32 2 800 70 00
© 2013 Laga.
2524
www.laga.be
Charter voor
duurzame
samenwerking BVS
& Regie der
Gebouwen
In juni 2013 heeft de BVS gunstig geantwoord op de
uitnodiging van de Regie der Gebouwen en heeft
de intentieverklaring over de ontwikkeling van een
Charter voor duurzame samenwerking ondertekend
waarin de volgende krachtlijnen aan bod zullen
komen:
de samenwerking met de Regie der Gebouwen
onder de vorm van een partnerschap op basis
van wederzijds respect en waardering, heldere
informatie en communicatie
een professionele correcte houding
deelname aan overheidsopdrachten
bij
een gepaste omgang met vertrouwelijke
informatie
het respecteren van de veiligheid op de werf
het inzetten op duurzame ontwikkeling en
ecologische oplossingen
het gebruik van sociale clausules om bepaalde
overheidsopdrachten voor te behouden aan
invoegbedrijven
het respecteren van de dienstverlening van de
klant van de Regie der Gebouwen en van de
bezorgdheden van de buurtbewoners
het voorkomen van belangenconflicten
de behandeling van en het zoeken naar
constructieve oplossing voor geschillen en
klachten
oog hebben voor de nazorg en de controle op
de naleving van de afgesproken principes
De officiële plechtigheid voor de ondertekening van
de intentieverklaring om samen te werken aan het
opstellen van een charter ‘duurzame samenwerking’
heeft op 30 oktober 2013 plaatsgevonden, op het
Kabinet van de Staatssecretaris van de Regie der
Gebouwen, de heer S. Verherstraeten.
59
BVS Jaarverslag 2013
HOPROM
Residentie Zilverzand - Koksijde
Arch.: Paret 2 Architecten
HUYSMAN BOUW
Lage energie kijkwoning te Eeklo
Arch.: Kurt Dyselinck (Dedalus)
Informatie naar de
leden
WEBSITE
De website van de BVS www.upsi-bvs.be draagt
bij tot een betere visibiliteit van de Vereniging ten
opzichte van haar leden, de autoriteiten en de
vastgoedsector in het algemeen.
IMMO BAM
Project Bara De Lijn, Gebouwen B2 B3 & B3' - Anderlecht
Arch.: DDS & Partners
IMMOBEL - CODIC
Projet Gateway Zaventem
Arch.: M. & J-M. Jaspers - J.Eyers & Partners & A2RC Architects
Immobel
Projet Lindepark - Tervuren
Jaarverslag
2013
Arch.: M. & J-M60
Jaspers -BVS
J.Eyers
& Partners
+ A-concept
NEWSLETTER
De BVS heeft eind 2013 een nieuw initiatief
genomen teneinde een betere communicatie naar
haar leden te kunnen voeren.
Aanvullend bij de nieuwsflashes en haar jaarverslag
zal de BVS iedere twee maanden een « Newsletter
» of « BVS Gazet » sturen. Dit document,
gepresenteerd in de vorm van een A4-formaat zal
meerdere rubrieken bevatten: prioritaire dossiers,
BVS evenementen, interviews met een politicus, een
wetenschapper of andere vastgoedexperten alsook
projecten van werkende leden.
IMMOFLANDRIA
Project 't Fortje - Oudenaarde
Arch.: Koen Heijse / CAANARCHITECTEN bvba
IMMOGRA
Residentie Canal View - Gent
Arch.: Arch & Teco
IMMPACT
61
BVS Jaarverslag 2013
Projet Laerbeek - Jette
Arch.: Assar Architects
FLASHES
In 2013 hebben de BVS leden systematisch
belangrijke uittreksels uit het Belgisch Staatsblad per
e-mail ontvangen, alsook interessante en belangrijke
berichtgevingen binnen de vastgoedsector.
Hieronder een samenvatting van de «flashes»
verstuurd in 2013:
Flash 01/2013 Uittreksel BS – BHG - ontwerp van
gewestelijk parkeerbeleidsplan:
openbaar onderzoek
Flash 02/2013 Vlaams Gewest – Nota « Winkelen
in Vlaanderen 2.0 »
Flash 03/2013 Vlaams Gewest – Decreet Wonen
– gemeenschappelijke actie BVSVCB - BouwUnie
Flash 04/2013 Vlaams Gewest – Brownfield
Flash 05/2013 Bouwvergunningen in België:
kerncijfers vastgoed 2013
Flash 06/2013 Uittreksel BS – Vlaams
Gewest – Raad voor
Vergunningsbetwistingen
Flash 07/2013 Uittreksel BS – Vlaams Gewest –
project MER screening
Flash 08/2013 Vlaams Gewest – Ontwerp van
decreet m.b.t. wonen: schrapping
amendementen 11 en 20
Flash 09/2013 Uittreksel BS – RBC – BWLKE
INTERPARKING
Parking Hopmarkt - Aalst
Arch.: Jaspers-Eyers
Flash 10/2013 Vlaams Gewest – Subsidies
bedrijventerreinontwikkeling
Flash 11/2013
UEPC – Newsletter Mei 2013
INVESTPRO
Residentie De Schalk - Willebroek
Arch.: Architectenbureau SIGNA nv
JCX IMMO
Projet Ducuroir - Bruxelles
62
BVS Jaarverslag 2013
Arch.: Archi 2000
Flash 12/2013 BHG – BWLKE – milieubelasting
op overtollige parkeerplaatsen
Flash 13/2013 UEPC – Newsletter Juni 2013
Flash 14/2013 Uittreksel BS – Programmawet
28/06/2013 – Registratie-,
hypotheek- en griffierechten
Flash 15/2013 BVS zakenlunch 20/06/2013 –
Stakeholderdialoog & enquête
Flash 28/2013 Uittreksel BS – BHG – missie
stadsvernieuwingsprojecten van
de GOMB
Flash 29/2013 Vlaams Gewest – « Nieuw
Procedurebesluit Wonen »
Flash 16/2013 Vlaams Gewest - Brownfield
Flash 30/2013 Vlaams Gewest – Arresten
Grondwettelijk Hof – Grond-en
Pandendecreet
Flash 17/2013 BHG – Overzicht van de
huisvestingsvergunningen
2009/2011
Flash 31/2013 Uittreksel BS – Waals Gewest
– SDER – mening openbaar
onderzoek
Flash 18/2013 Uittreksel BS - BHG – EPB –
omzendbrief van 05/07/2013
Flash 19/2013 BVS Memoranda – Verkiezingen
2014
Flash 32/2013 Vlaams Gewest – gronden pandenbeleid – Analyse
vernietigingsarresten van
het Grondwettelijk Hof van
07/11/2013
Flash 20/2013 Verkoop van onroerende goederen
– statistieken van FOD Economie
Flash 33/2013 Uittreksel BS – BHG –
Demografisch GBP
Flash 21/2013 Uittreksel BS - BHG – Brussels
Wetboek van Ruimtelijke Ordening
(BWRO)
Flash 34/2013 Uittreksel BS – BHG – Besluit
Stedenbouwkundige lasten
Flash 22/2013 BVS in de pers – Immobilier
surévalué
Flash 23/2013 UEPC –Newsletter Juli –Augustus
2013
Flash 24/2013 Uittreksel BHG – BHG –
Gewestelijk Parkeersbeleidsplan
Flash 25/2013 Uittreksel BS – Vlaams Gewest–
decreet integraal waterbeleid
Flash 26/2013 Uittreksel BS – Vlaams Gewest
– omzendbrief 28/06/2013 –
watertoets - signaalgebieden
Flash 27/2013 Uittreksel BS – Vlaams Gewest –
Decreet archeologisch onroerend
erfgoed
63
BVS Jaarverslag 2013
Alle informatie en flashes van de BVS zijn terug te
vinden op haar website www.upsi-bvs.be.
Alle leden beschikken over een code en een
paswoord om toegang te krijgen tot de voor
hen voorbehouden documenten.
JM CONSTRUCTION
Le Quartier des Musiciens - Anderlecht
Arch.: Axent Architects
KAIROS
KOLMONT WOONPROJECTEN
Project Zuidzicht - Hasselt
Arch.: Buro II & Archi+I
KUMPEN
Vlaams Administratief Centrum - Gent
Arch.: Polo Architects, Poponcini & Lootens, IR. Architecten bvba
Project Jordaenspark - Hasselt
Arch.: Architectengroep J. Drieskens & Dubois
KBC REAL ESTATE
LEASINVEST ReAl Estate
Gerechtsgebouw Gent
BVS Jaarverslag
Arch.: THV Beel64
& Achtergael
Architecten2013
- Technum nv
Shopping center Pommerloch - Groothertogdom Lux.
acquis en septembre 2013
LES ENTREPRISES LOUIS DE WAELE
Brugmann Square Résidence - Ixelles
Arch.: Vizzion Architectes
Makhzen
Project: Take Off Office Park (maakt deel uit van Site The Loop) - Gent
Arch.: John Bontinck Architecture and Engineering
MATEXI
Turnhout Anco Torens - Turnhout
65
BVS (nieuwbouw)
Jaarverslag 2013
Arch.: Haverhals-Heylen
en Ro Berteloot (renovatie)
MITISKA
Parc commercial Les Dauphins - Mouscron JV avec Abli
Arch.: Atelier d'Architecture Van Oost
NEXITY Belgium - Bank Degroof
Projet Bassem - Auderghem
Arch.: DDS et AAO
NOVUS PROJECTONTWIKKELING
Project Stichelgatstraat - Dilbeek
Arch.: Plan+
Evenementen
REALTY
De BVS was officiële partner van de vijfde editie
van het vastgoedsalon in België « Realty 2013 »,
dat plaatsvond op 28, 29 en 30 mei 2013 op de
site van Tour & Taxis te Brussel.
Woensdag 29 mei heeft de BVS een conferentie
georganiseerd met als titel « La relève à la tête de
la Région de Bruxelles-Capitale ».
Oud Minister-President, de heer Ch. Picqué, heeft
zijn beleid verdedigd, en de heer R. Vervoort,
nieuw Minister-President, heeft zijn uitdagingen
voor de toekomst kenbaar gemaakt voor het
Gewest.
ZAKENLUNCH / CONFERENTIES
16 april 2013:
gastspreker:
Mevrouw Gwendolyn Rutten
Voorzitter van de Open VLD
29 mei 2013:
gastspreker:
De heer Charles Picqué
Oud Minister-President
van het BHG
De heer Rudy Vervoort
Minister-President van het BHG
20 juni 2013:
gastspreker:
De heer Charles Michel
MR Voorzitter
24 september 2013:
ORYX Projects
Project Lievehof - Gent
Arch.: 360 Architecten
PALLADIUM BELGIUM
Résidence Donatello - Ganshoren
Arch.: Walter Van Besien & Co
66
BVS Jaarverslag 2013
gastspreker:
De heer Koen Geens
Minister van Financiën
4 december 2013:
gastspreker:
De heer Rudy Vervoort
Minister-President van het BHG
PYLOS
S.I.G.G.
Projet Watson & Crick Hill - Gebouw T - Louvain-laNeuve
Arch.: Jaspers-Eyers Architects
La Traviata Façade Rue des Pierres 34-36 - Bruxelles
Arch.: A2RC
RETAIL ESTATES
Centre commercial Crescend’Eau - Verviers
Arch.: DDS & Partners
67
BVS Jaarverslag 2013
SOGERIM CONSTRUCTION
Résidence Chassagne - Woluwe-Saint-Lambert
Arch.: Géry Janssens
68
BVS Jaarverslag 2013
EVENEMENTEN / SEMINARIES
15 januari 2013:
23 october 2013:
Nieuwjaarsreceptie
In samenwerking met Solvay Brussels School of
Economics and Management, RES (Real Estate
Society vzw) en RICS (Royal Institution of Chartered
Surveyors)
Partnerday
Lunch met alle structurele partners van de BVS,
de Raad van Bestuur en de voorzitters van de BVS
Werkgroepen – bezoek aan de gevangenis van
Sint-Gilles, belangrijke site die moet gerestaureerd
worden
29 augustus 2013:
24 october 2013:
Seminarie “Europese vastgoedsector: analyse en
vergelijking in 27 belangrijke Europese steden”
In samenwerking met Artexis Exhibition (Luzern –
Zwitserland)
« Antwerp Real Estate »
Georganiseerd door de stad Antwerpen in
samenwerking met VOKA, RES en de BVS.
Thema: « Antwerp 2050: challenges and
opportunities in the Antwerp Real Estate sector »
17 september 2013:
Informatieseminarie – fiscale materies:
BTW op infrastructuurwerken: presentatie
door Deloitte en de vertegenwoordigers van
de BTW Administratie
Anti-misbruikbepalingen: implicaties voor
de vastgoedsector: presentatie door de
advocatenkantoren Loyens&Loeff, Liedekerke
en Laga
69
BVS Jaarverslag 2013
5 november 2013:
« Vastgoed Event Gent »
Georganiseerd in samenwerking met de Vlaamse
Confederatie Bouw, de CIB (Confederatie van
Immobiliënberoepen) en RES (Real Estate Society),
BLSC (Belgian Luxembourg Council of Shopping
Centers), RICS (Royal Institution of Chartered
Surveyors), en FIABCI (International Real Estate
Federation) en met de steun van de Gentse
autoriteiten en de provincie Oost-Vlaanderen.
Structurele partners
Tegen eind 2013 telde de BVS 7 structurele partners:
1.Artexis - Realty
2.Deloitte & Laga Real Estate
3.Immoweb
4.Vinçotte
5.CEA Real Estate
6.9000 Studios
7.Bopro
Alle partners hebben activiteitenbranches die een
verband houden met de activiteiten van de leden
van de BVS.
De partners van de BVS wonen regelmatig
werkvergaderingen / werkgroepen bij waarbij hun
kennis over specifieke materies met onze leden
gedeeld wordt.
70
BVS Jaarverslag 2013
Real Estate
THOMAS & PIRON
UPLACE
JAZZ GARDEN Résidences - Forest
Arch.: Montois & Partners
UPLACE Brussels: de grootste winkel- en ervaringsbestemming in de BeNeLux
Arch.: Benoy, Jaspers & Eyers
Upgrade Estate
Ter Plaeten Upkot - Gent
Arch.: Baeyens & Beck Ir. Architecten
71
BVS Jaarverslag 2013
VANHAERENTS
Project: 't Groen Kwartier (voormalig Militair Hospitaal)nieuwbouwwoningen Arsenaal - Antwerpen
Arch.: Beel & Achtergael, Collectief Noord Architecten en
360 Architecten
VASTGOED C.W.
Vlasimmo
Project Poorthuys en Poortershof - Hoogstraten samenwerking tussen familie Coenegrachts Woestenborghs
Lotissement à Rixensart
Arch.: Atelier Blockx, Peeters & Van Looveren
Project het Withof - Kontich
Arch.: Architectenburo Louis Caron
VIRIX
Project: Kanaalpark, Cantecleer - Vilvoorde
Arch.: a33 en BOB361
72
BVS Jaarverslag 2013
VOSSEMEREN
Let’s talk real estate
13, 14 & 15 May 2014
Tour & Taxis Brussels
Your view
on the real estate market
All info on www.realty-brussels.com
@realtybrussels
Realty Brussels
6.300 participants / 130 key-players
High-level seminars + social events
I M MOW E B
74
HEEF T
BVS Jaarverslag 2013
AL L ES
I N
HU I S
Vergadering ministeriële kabinetten
& administraties
feDeraal
17 oktober 2013:
Waals Parlement (MR)
Anti-Misbruikbepalingen:
Dienst Voorafgaande Beslissingen in fiscale zaken
24 oktober 2013:
VOKA: Memorandum Vlaams
Gewest – luik Ruimtelijke
Ordening
8 maart 2013
BTW op infrastructuurwerken:
BTW Administratie
28 oktober 2013:
UWE: Overdracht
Memorandum Waals Gewest
26 maart 2013
6 september 2013
BTW op handelsvestigingen:
Kabinet van Minister K. Geens
2 mei 2013
Memoranda (federaal en gewesten)
07 november 2013:
VOKA: Memorandum
Vlaams Gewest –
economisch luik
14 november 2013:
BECI: Memorandum Brussels
Hoofdstedelijk Gewest
26 augustus 2013:
Groen
brussels hoofDsTeDeliJk geWesT
17 september 2013:
Centre Jean Gol
Kabinet E. Huytebroeck / Kabinet Minister–
President Ch. Picqué en R. Vervoort:
18 september 2013:
Instituut Emile Vandervelde
Stedenbouwkundige lasten
6 maart 2013
18 september 2013:
Kabinet Ministre P. Smet
23 september 2013:
FDF
26 april 2013
Referentieel duurzame gebouwen - EPB
4 februari 2013
02 oktober 2013:
Kabinet Ministre G. Lutgen
25 februari 2013
BLWKE – bepalingen met betrekking tot parkings
03 oktober 2013:
Waals Parlement (PS)
12 november 2013
11 oktober 2013:
Federaal Parlement (NVA)
Heffing op leegstaande kantoorgebouwen
11 september 2013
75
BVS Jaarverslag 2013
Vlaams Gewest
Administratie Ruimtelijke Ordening / Kabinet van Minister
Ph. Muyters / Kabinet van Minister Fr. Van den Bossche
Woonuitbreidingsgebieden
22 januari 2013
18 maart 2013
14 mei 2013
18 juni 2013
Wooncode
5 februari 2013
12 maart 2013
19 juni 2013
Grond- en Pandendecreet
19 maart 2013
Waals Gewest
Kabinet van Ministers Ph. Henry, J.C. Marcourt en J.M. Nollet
Code du Développement Territorial (CoDT)
21 mei 2013
Schéma régional de développement commercial
22 oktober 2013
WERELDHAVE BELGIUM
Project Shopping 1 - Genk
Arch.: B-Architecten en Jaspers-Eyers
WILHELM & CO
Projet La Strada - La Louvière
Arch.: DI International (UK) et Skope (Belgium)
Nearly Zero Energy Building (NZEB)
24 oktober 2013
Nood aan huisvesting in Wallonië en invoering van
financieringsmechanismen
13 december 2013
76
BVS Jaarverslag 2013
Dankwoord
Via dit jaarverslag wil de BVS in het bijzonder
iedereen bedanken die hun steun en medewerking
verlenen aan al haar acties en initiatieven.
De BVS bedankt
haar structurele partners: Artexis-Realty,
Deloitte & Laga Real Estate, Immoweb,
Vinçotte, CEA Real Estate, 9000 Studios et
BOPRO
haar leden die gratis vergaderzalen,
conferentie- of lunchruimten ter beschikking
stellen
de gastsprekers die aanvaard hebben het
woord te nemen tijdens haar conferenties of
andere informatiesessies
alle werkende en steunende leden
de leden van de Raad van Bestuur en haar
Voorzitter, zonder wiens samenwerking de
BVS niet zou kunnen functioneren of zich niet
zou kunnen ontwikkelen op een constructieve
manier
in het bijzonder de Voorzitters van de BVSwerkgroepen voor hun toewijding en
expertise.
WILLEMEN Real Estate
Cobelfroi - Brussel
Arch.: Architectenbureau ADE - Marc Stryckman
MAISONs Blavier
Construction de 4 maisons contemporaines - Frameries
Arch.: Bernard Poulet
77
BVS Jaarverslag 2013
Werkende leden
(Ontwikkelaars, verkavelaars en investeerders)
Aconcept
Aedifica
AG Real Estate
Alides (Group Maes)
Allfin
Allianz
APE
Ap&D Verkavelingen
Arcadis Building Projects
Arthus
Atenor Group
Atos Promotions
Axa Belgium
Banimmo
Bank Degroof
BBR Belgique/ E-maprod
Befimmo
Belfius
Belfius Immo
Bene Property (Ikea Groep)
Besix RED
BNP Paribas Real Estate
Bouygues Immobilier
Bostoen
BPI
Breevast Dev. Belgium
Brookville
Brummo
Buelens
Burco
Canal Properties
CBRE Global Investors Belgium
City Mall
Codic Belgique
Cofinimmo
Compagnie de Promotion
Compagnie Het Zoute
Connectimmo
Consortium Immobilier Général
Construction & Investment Part.
Cores Development
Danneels Projects
DCB
Dedeyne Projects
De Speyebeek – Immo Desimpel
Detré Invest
DMI Vastgoed
Eaglestone Services
Eiffage Development
Ertzberg
Ethias
Etienne Dewulf sprl
Eurostation
78
BVS Jaarverslag 2013
Extensa Group
Faregan
Fenixco
Fidentia Real Estate Investments
Federale Real Estate
Futurn
G-Label
Gands
Generali Real Estate Investments
Ghelamco
Groep Huyzentruyt
Group GL International
Herpain Urbis
Home Invest Belgium
Hoprom
Huysman Bouw
ICM
Immo BAM
Immo Durabrik
Immo Pottelberg
Immobel
Immoflandria
Immpact Ontwikkeling
Imroder
Indimmo
Intégrale
Interparking
Intervest Offices & Warehouses
Investpro
Invimmo
J.M. Construction
JCX Immo
Kairos
KBC Real Estate
Kolmont Woonprojecten
Koramic Real Estate
Kumpen
Leasinvest Real Estate
Les Entreprises Louis De Waele
Macan Development
Machon Vastgoedpromotoren
Maisons Baijot
Maisons Blavier
Makhzen / Probam
Matexi Group
Mitiska REIM
Montea
Nexity Belgium
Novus
Optima Financial Planners
Orbis
Oryx Creative Project Development
Palladium Belgium
Propintra
ProWinko België
PSR
Pylos
Real Estate International
Management (REIM)
Real Houses
Redevco Retail Belgium
Resiterra
Retail Estates
Re-Vive
Rockspring
Rova
Segro Belgium
Simonis Entreprises
Socatra
Société Internationale de Gestion
et de Gérance (SIGG)
Sogerim Construction
Thomas & Piron
U Place
Upgrade Estate
Van de Walle Bouwgroep
Vanhaerents
Vastgoed C.W.
Vastned Retail Belgium
Virix
Vlasimmo
Vlerick Vastgoed
Vooruitzicht
Vossemeren
Warehouses Estates Belgium
Wereldhave Belgium
Wilhelm & Co
Willemen Real Estate
Wilmarc Invest
Steunende leden
3E
A-RES
A.2R.C Architects
Aannemingen Verelst
Aareal Bank AG
Abcis Van Wetter
AD Properties
ADE Architects - Marc Stryckman & Partners
Advisers
Alfi
Alg. Aannemingen Van Laere
Allen & Overy LLP
Alma Consulting Group
Altiplan° Architects
Altius CVBA
Anixton
AON Belgium
Aprodec
Archi 2000
Architectes Associés
Art and Build
Assar Architects
Astridcenter
Atelier des Architectes Associés
B Legal
BakerMcKenzie
Bayer
Belgibo
Belvi
Berquin Notarissen
Bindji & Van Steenwinckel
Blue Properties
BNP Paribas Fortis
Bontinck Architecture & Engineering
Bours & Associés Avocats
Buro II & Archi+i
C02LOGIC
CBRE
Cegelec
Chapman Taylor Benelux
Credit Foncier
Cuisenaire consultancy
Cushman & Wakefield VOF
Decathlon
Desso
Diversis
DLA Piper UK LLP
DTZ Winssinger Tielung
Editions & Séminaires
Eeman & Partners
Elegis, Hannequart & Rasir
79
BVS Jaarverslag 2013
Ernst & Young
Establis Group
Eubelius
Eversheds Brussels
FL Consult
G. Pierson & Associés
Geomex
GOM
Haumont - Scholasse & Partners
Hooox Real Estate
Communication
IDB Real Estate Wealth
Management
Immo Dussart
Immobiliën Hugo Ceusters
Imtech Belgium NV
ING Belgique
Interbuild
Jones Lang Lasalle
K Law
Knight Frank
KPMG Advisory
Latour & Petit
Le Tissage d'Arcade
Lenders Advocaten
Les Portes de l’Immobilier
Leyton Belgium
Liedekerke Wolters
Linklaters Advocaten
Living Stone Promotions
Loosveld Dirk
Loyens & Loeff Advocaten
Luissan
Lydian Lawyers
M. & J.M. Jaspers - J. Eyers & Partners
Marcq & Roba
Mazars - Reviseurs d'Entreprises
MCS
Mètrecarré
Miele
Mitsubishi Electric Europe BV
Modulyss
Montois & Partners
Mourik
Nautadutilh
Nibelle Avocat
Orens-Van Grimbergen
Architecten
Orys Advocaten
Panarea
Phicap
Pierre Van den Eynde & associés
PP Belgium
PriceWaterHouseCoopers
Procos
Santerra
Seco
Service A
Siemens
Sigoma
Socotec
Sodexo Belgium
Sofidev
Sophia Engineering
Stibbe
Syntaxe Architectes
Tase
Taylorwessing Advocaten
Technum
TecnoSpace
Tiberghien Advocaten
Turner & Dewaele
Universoil
Urban Nation Associates
Urban Platform
Valens
Van Impe & Partners
Van Roey
Viessman Belgium
VK Engineering
White Capital
Widnell Europe
80
BVS Jaarverslag 2013
R E A L
E S TAT E
Lijst van de logo’s zoals deze werden ter beschikking gesteld door de werkende leden.
Sommige bedrijven deden dit niet, andere beschikken over geen logo.
81
BVS Jaarverslag 2013
Beroepsvereniging van de Vastgoedsector
Violetstraat 43
B-1000 Brussel
tel.: 02/511 47 90
fax: 02/219 71 99
e-mail: [email protected]
website: www.upsi-bvs.be
De BVS, opgericht in 1956, is een beroepsvereniging
die de vastgoedontwikkelaars, verkavelaars en
vastgoedbeleggers groepeert.
Het logo van de BVS verwijst naar het Chinese
tangram; een vierkant wordt verdeeld in 7
geometrische stukken waarmee een oneindig aantal
figuren kunnen gecreëerd worden.
De vastgoedontwikkelaar brengt juridische,
financiële, technische, en stedenbouwkundige
elementen samen tot een coherent, duurzaam,
milieubewust en creatief geheel.
DISCLAIMER
Onderhavig document werd opgemaakt met de nodige
aandacht en werd enkel en alleen opgesteld met als doel
de opmerkingen en voorstellen van de Beroepsvereniging
van de Vastgoedsector (BVS) over te maken.
Dit document is louter informatief en niet limitatief; noch
de auteurs noch zij die het document verspreiden, kunnen
aansprakelijk gesteld worden voor de inhoud ervan.
designed by
printed by
STRUCTURELE PARTNERS:
Real Estate
Violetstraat 43
B-1000 Brussel
tel.: 02/511 47 90
fax: 02/219 71 99
e-mail: [email protected]
website: www.upsi-bvs.be