SCHOLEN - Royal Museum for Central Africa

SCHOLEN
Niet op de openbare weg gooien a.u.b. / Verantwoordelijke uitgever: Guido Gryseels, directeur KMMA
Programma januari – juni 2014
3
POP-UP MUSEUM
Kom tijdens de sluiting van het museum
naar onze verrassende POP-UP WORKSHOPS
in hartje Brussel!
Het is zover: het Koninklijk Museum voor MiddenAfrika gaat van start met de grote renovatiewerken waarover iedereen al een tijdje spreekt.
Eind november 2013 worden de educatieve
workshops in Tervuren stopgezet en sluit het
museum zijn deuren voor een periode van drie
jaar. De Afrika-activiteiten voor scholen worden
weliswaar in Brussel verdergezet.
Vanaf januari 2014 kunnen leerlingen van de
lagere school een workshop volgen in de nieuwe
STUDIO CONGO in BOZAR. Voor de leerlingen van
het secundair onderwijs worden er workshops
voorzien in het BELvue museum en in het Museum
voor Natuurwetenschappen. Ook de vormingen voor
leerkrachten blijven op deze plaatsen doorlopen.
Het KMMA bedankt alvast haar partners voor
hun warme ontvangst.
In 2017 wordt Brussel weer ingeruild voor Tervuren
en heropent het museum met een volledig nieuw
aanbod van educatieve en culturele activiteiten
voor kinderen en jongeren.
4
DE RENOVATIE VAN HET
KONINKLIJK MUSEUM
VOOR MIDDEN-AFRIKA
Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika werd
ontworpen door de Franse architect Charles
Girault en ingehuldigd in 1910. Vandaag staat het
voor de grootste renovatie uit zijn geschiedenis.
Deze renovatie is dringend nodig want de infrastructuur is niet meer aangepast aan de noden
van een modern museum en de permanente
tentoonstelling is sterk verouderd. Zo is er niet
genoeg aansluiting met het huidig wetenschappelijk
onderzoek en komt hedendaags Afrika te weinig
aan bod.
Tijdens de renovatie wordt het historisch
museumgebouw volledig gerestaureerd. Naast
het museum komt een nieuw onthaalpaviljoen
waarin functies als onthaal, shop en cafetaria
worden ondergebracht. Dit nieuwe paviljoen
wordt op harmonieuze wijze geïntegreerd in
de groene omgeving en via een ondergrondse
tentoonstellingsgalerij verbonden met
het museumgebouw. Dankzij het nieuwe
toegangsgebouw kan het museum zelf volledig
gebruikt worden als tentoonstellingsruimte.
Museologen, scenografen, wetenschappers en
pedagogen werken al enkele jaren aan een nieuw
en origineel scenario voor de nieuwe permanente
tentoonstelling. Deze zal aanknopen bij het actuele
onderzoek over Midden-Afrika en er wordt resoluut
gekozen voor een hedendaagse vormgeving.
Het renovatieteam werkt ook samen met kunstenaars en vertegenwoordigers van de Afrikaanse
gemeenschappen in België.
© Jo Van de Vijver
In het vernieuwde museum zijn aangepaste ruimtes
voorzien voor educatieve en culturele activiteiten.
5
Activiteiten
tijdens de sluiting
van het museum
Tijdens de sluiting wil het KMMA zijn activiteiten
zoveel mogelijk verderzetten en de band met zijn
publiek behouden. Hiertoe werkt het nauw samen
met musea in binnen- en buitenland.
Heel wat van de topstukken uit de museumcollectie
zullen de wereld rondreizen en er zijn reeds
tentoonstellingen gepland in New York, Los Angeles,
Florida en Parijs.
In België gaat het KMMA van start met een ‘POP-UP
programma’ op verschillende locaties. In samenwerking met een aantal partnerinstellingen worden
er nieuwe tentoonstellingen, culturele evenementen
en educatieve workshops ontwikkeld.
Op hun beurt krijgen andere Belgische musea de kans
om, met objecten uit de collecties van het KMMA,
zelf een tentoonstelling te creëren, al dan niet in
combinatie met stukken uit hun eigen verzameling.
© Jo Van de Vijver
Wie naar het speciaal ontwikkelde ‘online museum’
surft, kan er de collectie-databank van het KMMA
raadplegen, virtuele tentoonstellingen bezoeken en
een kijkje nemen op de renovatiewerf.
Schrijf je in op
onze nieuwsbrief en
volg onze activiteiten op
www.africamuseum.be
6
DE EDUCATIEVE WORKSHOPS
VAN HET KMMA
Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika
heeft heel wat ervaring in het ontwikkelen en
organiseren van educatieve workshops voor
klassen uit het kleuter- , lager, middelbaar en
buitengewoon (type 8) onderwijs. In het BELvue
museum, het Museum voor Natuurwetenschappen
en BOZAR, zetten we deze traditie verder.
Tijdens de workshops maken kinderen en jongeren
kennis met het Afrika van vandaag en wordt de
interesse voor niet-westerse culturen aangescherpt.
De pedagogische aanpak verschilt naargelang de
leeftijd van de deelnemers maar de voorkeur gaat
steeds uit naar leerprocessen waarbij creatief
denken, interactie en dialoog centraal staan.
De thema’s van de workshops sluiten aan bij welbepaalde aspecten van de leerplannen en eindtermen. Bij elke workshop hoort ook een dossier
of website waarmee de leerkracht de activiteit
kan voorbereiden of verder zetten in de klas.
7
8
9
Waar vind je de
Pop-up workshops
van het kmma?
Brussel
BOZAR
Ravensteinstraat 23
1000 Brussel
www.bozar.be
BELvue
Museum
Paleizenplein 7
1000 Brussel
www.belvue.be
Museum
voor natuurwetenschappen
Vautierstraat 29
1000 Brussel
www.natuurwetenschappen.be
10
STUDIO CONGO
Workshop voor leerlingen van het 2de tot 6de jaar
lager onderwijs
Waar ? BOZAR
BOZAR
Het KMMA krijgt in BOZAR een ruimte ter beschikking voor zijn
gloednieuwe STUDIO CONGO. Kinderen van de lagere school kunnen
er deelnemen aan een workshop waarin één van de meest tot de
verbeelding sprekende landen in het hart van Afrika centraal staat:
de Democratische Republiek Congo.
In STUDIO CONGO maken kinderen van 7 tot 12 jaar spelenderwijs
kennis met de Congolese samenleving en zijn culturele tradities.
Daarnaast wordt er ook aandacht besteed aan het regenwoud,
de savanne, de Congo-stroom, … en de ongewoon rijke biodiversiteit
die deze ecosystemen kenmerkt.
STUDIO CONGO is opgebouwd uit verschillende speel- en werkstations
die de leerlingen individueel, in kleine groepjes of met heel de
klas kunnen exploreren. Er wordt ook permanent een selectie van
voorwerpen en dieren uit de collecties van het KMMA tentoongesteld.
Speciaal voor kinderen van de lagere school is er
http://kids.africamuseum.be, een educatieve website
die in de klas kan gebruikt worden als voorbereiding
op STUDIO CONGO en als follow-up. Naast informatie
over de D.R.Congo en het dagelijks leven van de kinderen
die er wonen, vind je op deze site ook fijne verhaaltjes
en doe-opdrachten.
©Arno.com
STUDIO CONGO is te gast in BOZAR tot de heropening
van het KMMA in 2017.
Carol Kohen © KMMA
11
12
GROENE AARDE.
Landbouw in Afrika
Workshop voor leerlingen van
het 3de tot 6de jaar secundair onderwijs
WAAR ? Museum voor Natuurwetenschappen
Museum
voor natuurwetenschappen
De bestaande workshop Groene Aarde werd herwerkt met het oog
op zijn nieuwe opstelling in het Museum voor Natuurwetenschappen:
de inhoud en de voorbereidende fiches werden geactualiseerd
en er wordt gebruik gemaakt van nieuw audiovisueel materiaal,
een nieuwe maquette en aangepaste educatieve modules.
Met behulp van kaarten, foto’s en filmmateriaal ontdekken de leerlingen
de verscheidenheid aan natuurlijke biotopen, de culturele diversiteit
en het belang van de landbouw binnen de Afrikaanse economie.
Ze leren de belangrijkste voedings- en exportgewassen kennen:
bananen, maniok, suikerriet, palmolie en koffie staan op het menu maar
ook voedselzekerheid, de ecologische gevolgen van de ongecontroleerde
houtkap en de schommelende koffieprijs op de internationale markt
komen aan bod.
Met deze informatie trekken de leerlingen naar Nambere, een heuvel
in Tanzania. Een maquette van deze heuvel is het spelterrein. Onderverdeeld in families krijgen de deelnemers een akker toegewezen die
ze moeten bewerken, rekening houdend met externe factoren zoals
erosie, droogte en parasieten.
Zal er voldoende geoogst kunnen worden om in de voedselbehoeften
van de familie te voorzien, om de kinderen naar school te sturen, enz.
Elke groep verdedigt zijn keuze.
De workshop eindigt met een korte beschouwing over de millenniumdoelstellingen en de actuele uitdagingen van de internationale
ontwikkelingssamenwerking.
Deze workshop sluit nauw aan bij het lessenpakket aardrijkskunde
van het secundair onderwijs maar past ook in het kader van de lessen
economie, sociale vorming of een Noord-Zuidproject. De workshop
wordt best voorbereid in de klas met behulp van het voorbereidend
dossier (inbegrepen in de prijs en opgestuurd na inschrijving).
De workshop GROENE AARDE is te gast in het Museum voor
Natuurwetenschappen tot de heropening van het KMMA in 2017.
Carol Kohen © KMMA
13
14
CONGO :
kolonisatie en dekolonisatie
Workshop voor leerlingen van
het 5de en 6de jaar secundair onderwijs
waar ? BELvue museum
BELVUE
museum
· DEEL 1 Bij het begin van de workshop maken de leerlingen kennis met
de context waarin het Europese imperialisme zich ontwikkelde
en met de internationale kolonisatiegolf die daarop volgde.
Onderverdeeld in groepjes gaan ze daarna in de zalen van het
BELvue museum informatie zoeken over de kolonisatie van Congo
door België. Ze staan stil bij een aantal sleutelmomenten uit de
Congolese koloniale geschiedenis en plaatsen deze gebeurtenissen
op een tijdslijn.
· DEEL 2
De leerlingen verkennen nu de omgeving van het BELvue museum
en de nabij gelegen Matongewijk. Omkaderd door de gids en gewapend
met een tablet gaan ze op zoek naar historische monumenten en
plaatsen die getuigen van ons gedeelde koloniale verleden.
Het is mogelijk om enkel voor het eerste deel van de workshop
te reserveren.
Deze workshop sluit aan bij de eindtermen geschiedenis van
de 3de graad secundair onderwijs en bij het vakoverschrijdende
thema van de herinneringseducatie.
De begeleidende leerkracht ontvangt het pedagogisch dossier
CONGO: kolonisatie/dekolonisatie. De geschiedenis in documenten,
waarmee het thema verder kan worden uitgewerkt in de klas.
(dossier inbegrepen in de prijs)
De workshop CONGO: kolonisatie en dekolonisatie is te gast in
het BELvue museum tot de heropening van het KMMA in 2017.
Carol Kohen © KMMA
15
16
CONGO :
kolonisatie en dekolonisatie
Vorming voor (toekomstige) leerkrachten
WAAR ? BELvue museum
BELVUE
museum
Het KMMA organiseert al enkele jaren vormingen voor
geschiedenisleerkrachten van het 5de en 6de jaar secundair
onderwijs. Het complexe thema van de kolonisatie en
dekolonisatie van Congo staat hierin centraal.
Met deze vorming wil het museum kennis aanreiken met betrekking
tot de Belgisch-Congolese koloniale geschiedenis, het actuele
wetenschappelijke onderzoek binnen de instelling voorstellen en
origineel lesmateriaal aanbieden voor in de klas.
Tijdens de vorming maken de deelnemers enerzijds kennis met de
workshop Congo: kolonisatie en dekolonisatie en het pedagogisch
dossier CONGO: kolonisatie/dekolonisatie. De geschiedenis in
documenten. Anderzijds krijgen ze de kans om de sporen die de
kolonisatie heeft nagelaten in de buurt rond het Koninklijk Paleis
en in de Brusselse Matongewijk, beter te leren kennen. Er is ook
ruimte voor het uitwisselen van ervaringen en voor discussie.
Aan het einde van de vorming wordt er gekeken hoe BelgischCongolese jongeren vandaag een balans opmaken van 80 jaar
koloniale overheersing.
© KMMA
Elke deelnemer ontvangt het pedagogisch dossier CONGO:
kolonisatie/dekolonisatie. De geschiedenis in documenten.
17
CONGO :
kolonisatie/dekolonisatie.
De geschiedenis in documenten.
Nieuw – pedagogisch dossier
Voor leerkrachten van het 5de en 6de jaar secundair onderwijs
Deze publicatie bestaat uit een rijk geïllustreerd handboek en een
bijbehorende dvd-rom met een brede waaier aan documenten: foto’s,
kaarten, schilderijen, propagandateksten, brieven, redevoeringen,
getuigenissen, documentaires, enz. Elk document wordt in zijn context
geplaatst en geconfronteerd met andere, soms tegengestelde, bronnen.
Zo kan de leerkracht de verschillende documenten samen met de
leerlingen kritisch analyseren.
De uitgave omvat verschillende delen:
· Een drieledige tijdslijn (Congo, Afrika en de wereld) met een focus
op de koloniale periode.
· Een beknopt overzicht van de vier grote perioden waarin de
kolonisatie van ‘Belgisch Centraal-Afrika’ kan worden opgedeeld:
de verovering van het gebied, de Onafhankelijke Congostaat, Belgisch
Congo en de dekolonisatie.
· Een thematische benadering van de koloniale tijd in Congo.
· Een reflectie over de koloniale beeldvorming.
· Een appendix met kaarten, een woordenlijst en een uitgebreide
bibliografie.
© KMMA
Het pedagogisch dossier CONGO: kolonisatie/dekolonisatie.
De geschiedenis in documenten kan besteld worden via
[email protected] en kost 26 € + verzendingskosten.
De publicatie wordt gratis aangeboden aan leerkrachten
die deelnemen aan:
· de workshop CONGO: kolonisatie en dekolonisatie.
· de vorming CONGO: kolonisatie en dekolonisatie.
18
BLIJF OP DE HOOGTE
Schrijf je in op de nieuwsbrief voor scholen
via de website van het KMMA.
Driemaal per jaar licht deze nieuwsbrief
je in over workshops, vormingen en andere
activiteiten die georganiseerd worden
voor scholen en leerkrachten.
In deze nieuwsbrief vind je eveneens
informatie over alle andere ‘POP-UP
evenementen’ die het museum
organiseert en over de renovatiewerken op de werf in Tervuren.
www.africamuseum.be
19
20
Praktisch
BOZAR
Ravensteinstraat 23
1000 Brussel
www.bozar.be
Workshop // STUDIO CONGO
2de tot 6de jaar lager onderwijs
·· Prijs 90 €
·· Duur 2u
·· Max. 23 deelnemers
Informatie – reserveringen – betaling
1. Van maandag tot vrijdag van 9u tot 12u en van 13u tot 16u
op 02 769 52 46 of [email protected]
(minstens 1 maand op voorhand)
2. Betaling per overschrijving op het rekeningnummer van het KMMA,
vermeld in de bevestigingsbrief.
Bereikbaarheid BOZAR
·· Metro Centraal Station en Park
·· Tram 92, 94
·· Bus
27, 29, 38, 63, 65, 66, 71, 95
·· Trein Centraal Station. Op 5 min. wandelafstand van het station.
·· ParkingStuiversstraat (bij de Albertina-bibliotheek), Paleizenplein,
Troonplein, Hertogstraat
Lunch in het BIP (Brussel Info Plein)
·· Koningsstraat 2-4, 1000 Brussel
·· Cafetaria voor 110 personen, open van 12u tot 14u
·· prijs 0,50 € (cash ter plekke te betalen)
·· Verplicht reserveren: [email protected]
21
BELvuE
MuSEuM
Paleizenplein 7
1000 Brussel
www.belvue.be
Workshop // CONGO: kolonisatie en dekolonisatie
5de en 6de jaar secundair onderwijs
·
·
·
·
·
Prijs 115 €
Waneer Op maandag, dinsdag en donderdag
Duur 4u (van 10u tot 12u en van 13u tot 15u)
Max. 23 deelnemers
Het is ook mogelijk om enkel aan het eerste deel van de workshop
in het BELvue museum deel te nemen (2u/90€)
Informatie – reserveringen – betaling
1. Van maandag tot vrijdag van 9u tot 12u en van 13u tot 16u
op 02 769 52 46 of [email protected]
(minstens 1 maand op voorhand)
2. Betaling per overschrijving op het rekeningnummer van het KMMA,
vermeld in de bevestigingsbrief.
Vorming // CONGO: kolonisatie en dekolonisatie
Voor leerkrachten en toekomstige leerkrachten geschiedenis en
humane wetenschappen van het 5de en 6de jaar secundair onderwijs
· Prijs gratis, inschrijving noodzakelijk
· Datum Dinsdag 25 maart 2014, inschrijven via
[email protected] of op 02 769 52 46
(van 9u tot 12u en van 13u tot 16u)
Bereikbaarheid BELvue
· Metro Centraal Station, Park, Troon en Naamse Poort
· Tram 92, 94
· Bus
27, 38, 71, 95
· Parking Stuiversstraat (Bij de Albertina-bibliotheek), Paleizenplein,
Troonplein, Hertogstraat
Lunch in het BIP (Brussel Info Plein)
· Koningsstraat 2-4, 1000 Brussel
· Cafetaria voor 110 personen, open van 12u tot 14u
· prijs 0,50 EUR. (cash ter plekke te betalen)
· Verplicht te reserveren: [email protected]
22
museum
voor natuur wetenschappen
Vautierstraat 29
1000 Brussel
www.natuurwetenschappen.be
Workshop // Groene Aarde. Landbouw in Afrika.
3de tot 6de jaar secundair onderwijs
·· Prijs 90 € + toegang tot het museum
·· Duur 2u30
·· Max. 23 deelnemers
Informatie – reserveringen – betaling
Er zijn twee reserveringen nodig:
1. Bij het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika:
Wat?
Workshop ‘Groene Aarde’
Hoe reserveren?
· Van maandag tot vrijdag van 9u tot 12u en van 13u tot 16u
op 02 769 52 46 of [email protected]
(minstens 1 maand op voorhand)
· Betaling per overschrijving op het rekeningnummer van het KMMA, vermeld in de bevestigingsbrief.
2. Bij het Museum voor Natuurwetenschappen:
Wat?
· Toegangstickets voor het museum: 2.50 euro per leerling
(reserveren op voorhand is verplicht)
· Facultatief: extra activiteiten uit het aanbod van het Museum voor natuurwetenschappen (tijdelijke tentoonstellingen en workshops)
Hoe reserveren?
· Van maandag tot vrijdag van 9u tot 12u en van 13u tot 16u30
op 02 627 42 52
· De leerkracht ontvangt een bevestigingsbrief van het Museum
voor Natuurwetenschappen die ondertekend moet worden teruggestuurd (per fax of post).
23
Bereikbaarheid Museum voor Natuurwetenschappen
·· Metro Maalbeek en Troon
·· Bus
34 et 80 halte Museum, 38 et 95 halte Idalie
·· Trein Station Brussel-Luxemburg
·· Parkinger is geen parking voor bussen. De leerlingen worden
best afgezet ter hoogte van de Waversesteenweg nr. 260,
in de daarvoor voorziene zone. De bus kan daarna parkeren aan het Jubelpark.
Lunch in het Museum voor Natuurwetenschappen
·· Picknickruimte (100 plaatsen): gratis toegankelijk van 11u30
tot 14u30, 30 min. per groep. Reservatie verplicht: 02 627 42 52
·· Dino café: drank en broodjes, picknick niet toegelaten.
Reserveringen: 02 640 21 60
Grafische vormgeving
Megaluna
Illustraties
Bart Deputter
Gedrukt door
FedoPress
Wettelijk depot
D/2013/0254/17