2014-459 Reisgids Toekomstvisie 2015

Postbus 1 3 4 3 0 AA
IBAN:
s S t a d s p l e i n 1 3 4 3 1 LZ
NL49 BNGH 0 2 8 5 0 0 4 3 8 7
www.nieuwegein.nl
B I C : BNGHNL2G
20 1 4 - 4 5 9
Nieuwegein
College van Burgemeester en
Wethouders.
Contactpersoon
Telefoon
N a d i n e O n r u s t en G e r a r d Rikhof
14 030
Fax ( 0 3 0 ) 6 0 5 1 1 77
E-mail
Gemeenteraad Nieuwegein
Postbus 1
3430 AA NIEUWEGEIN
[email protected]
Datum
16 d e c e m b e r 2 0 1 4
Kenmerk
Zaaknummer
Berichtnummer
Om
rwerp
Reisgids
Toekomstvisie 2025
Geachte leden van de raad,
Zoals eerder aangegeven in ons coalitieakkoord 2014-2018 zien wij aanleiding om
samen met de stad én u te werken aan een heldere toekomstvisie, die houvast
biedt bij het maken van fundamentele keuzes. Waar staan we met Nieuwegein in
2025?
Tijdens de Begrotingsraad op 6 november hebben wij u toegezegd om een
werkplan met u te bespreken. Als bijlage bij deze brief sturen wij u onze reisgids
om te komen tot een toekomstvisie 2025.
Graag gaan wij met u in gesprek over onze ideeën om de reis met elkaar te
maken op weg naar een toekomstvisie 2025. Wij stellen u voor om dat te doen
tijdens de commissie Algemene en Bestuurlijke Zaken van 15 januari.
Wij hopen dat u net zo enthousiast wordt als wij om deze reis met elkaar te gaan
maken!
" Met vriendelijke groet,
burgemeester en wethouders,
irs. P.C.M, van Elteren
secretaris
Bijlagen
F.T.J.MT Backhuijs
burgemeester
R e i s g i d s : Op w e g n a a r een t o e k o m s t v i s i e 2 0 2 5
Postbus 1 3430 AA
Bezoekadres Stadsplein 1 3 4 3 1 LZ
www.nieuwegein.nl
20 14
45 9
Nieuwegein
>
\ •
Hf
Reisgids: Op weg naar een toekomstvisie
2025 "
l!::.-i;i:;iv.::-'|-.!!:i-
Datum
17 december 2014
Versie
1
Raadsnummer
Versie
1.1
Datum 17 d cember 2014
2 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 december 2014
3 (24)
Inhoudsopgave
Voorwoord
5
1
7
Aanleiding
1.1
1.2
Maatschappelijke context
Bestuurlijke context
7
8
Wat willen we bereiken?
2.1
2.2
2.3
Uitgangspunt conform het coalitieakkoord 2014-2018
Doel toekomstvisie Nieuwegein 2025
Wat moet deze toekomstvisie opleveren?
Stappenplan toekomstvisie
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
4
Startfase
Verkenningsfase
Dialoogfase
Verbindingsfase
Besluitvormingsfase
Communicatie en participatie
4.1
4.2
Extern
Intern
9
9
9
11
11
12
14
15
16
17
17
17
5
Kosten
18
6
Risico's
19
7
Procesorganisatie
20
Bijlage: Overzicht lopende strategische projecten
22
Raadsnummer
Versie
1.1
Datum 17 december 2014
4 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum
17 december 2014
Voorwoord
Geachte leden van de Raad,
Voor u ligt een plan van aanpak om tot een toekomstvisie Nieuwegein 2025 te komen.
Deze visie is nodig om ook in de toekomst de juiste keuzes te kunnen maken voor
onze stad. En geld en aandacht goed te besteden. Alle inwoners kunnen meedenken
en met elkaar in gesprek gaan over de toekomst van onze gemeente. Hoe ziet
Nieuwegein er in 2025 uit? Waar is behoefte aan en wat moet anders? Wat betekent
dat voor de parken en het groen in de stad? Maar ook wat voor een soort samenleving
willen we zijn? Hoe zorgen wij er in 2025 bijvoorbeeld voor dat jongeren Nieuwegein
niet gaan verlaten? En hoe voorzien we in de zorg voor de groeiende groep kwetsbare
ouderen?
In dit plan van aanpak willen we graag volop ruimte bieden aan de inbreng vanuit de
samenleving. Meer dan ooit is het belangrijk om samen te werken en eikaars talenten
en expertise te benutten. De gemeente wil meedenken, meewerken of verbindingen
leggen om plannen en dromen waar te maken die Nieuwegein verder helpen richting
2025. Want de toekomst maken we samen.
Het college van burgemeester en wethouders legt in dit document een aantal ideeën
en keuzes aan u voor, hoe we dit het beste kunnen doen.
Tot slot hopen we dat u net zo enthousiast wordt als wij om deze reis met elkaar te
gaan maken!
Namens het college van burgemeester en wethouders,
De secretaris,
Drs. P.C.M, van Elteren
de burgemeester,
F.T.J.M. BackhuijSi
5 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 d e c e m b e r 2014
6 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 december 2014
Aanleiding
1.1
Maatschappelijke context
Het zelforganiserend vermogen in de gemeente Nieuwegein neemt toe.
Het komt steeds vaker voor dat inwoners en instellingen niet meer wachten op
politieke besluiten, maar zelf maatschappelijke kwesties oplossen. Het onderhoud van
speeltuinen of lokale voorzieningen voor ouderen bijvoorbeeld. Wat mensen in eigen
kring tot stand brengen om maatschappelijke kwesties op te lossen, noemen we de
doe-democratie. Het is een krachtige ontwikkeling die ruimte en vertrouwen moet
krijgen.
1.
Er zijn drie hoofdoorzaken waarom de doe-democratie actueel is:
Toegenomen mondigheid van burgers en organiserend vermogen in de
samenleving. Door de beschikbaarheid van sociale media en internet ontstaan
er daarnaast ook allerlei virtuele gemeenschappen en is informatie gemakkelijk
te vinden. Door deze openheid van informatie zullen beslissingen van de
overheid meer en meer ter discussie gesteld worden,
2.
Terugtredende verzorgingsstaat omdat deze tegen
budgettaire en stuurbaarheidsgrenzen oploopt. Er is
sprake van onvermijdbare bezuinigingen en er is een
trend om steeds efficiënter en duurzamer te werken. Dit
leidt tot een spanningsveld tussen de verwachtingen van
burgers dat de overheid zorgt voor bepaalde kwaliteiten,
terwijl de overheid de burger in toenemende mate
aanspreekt
op
het
nemen
van
eigen
verantwoordelijkheden.
3.
Gebrek aan sociale samenhang in een steeds meer gefragmenteerde
samenleving. Hierdoor zullen inwoners in toenemende mate behoefte
ontwikkelen om lid te zijn van een gemeenschap. Deze veelsoortige verbanden
tussen mensen zullen een lokaal karakter hebben.
Daarnaast zijn er voor Nieuwegein een aantal andere maatschappelijke
ontwikkelingen van belang:
Een vergrijzingsgolf is begonnen. Immers, de starters uit de
groeikernperiode zijn of worden binnenkort grijs. Dit heeft gevolgen voor de
gemiddelde woningbezetting. Bovendien krijgen starters niet voldoende kansen op de
woningmarkt, terwijl ook veel jongeren die in Nieuwegein geboren zijn hier graag
willen blijven wonen.
7 (24)
Raadsnummer
Versie
1.1
Datum 17 december 2014
Ook de kenmerken van de bevolking veranderen. De Nieuwegeinse
bevolking is gemiddeld lager opgeleid en heeft een lager inkomen dan de rest van de
regio. Desondanks zijn opleiding en welvaart gestegen ten opzichte van de periode dat
we onze bestaande voorzieningen hebben ingesteld.
Bij de fysieke omgeving lopen we tegen de houdbaarheidsdatum van
bepaalde
wijken en civiele kunstwerken aan. Dit vraagt om investeringen.
Tegelijkertijd heeft Nieuwegein haar grenzen aan
groei bereikt. De gehele driehoek tussen de rivier de
Lek, de rijkswegen A27, A12 en A2 is bebouwd of
bestemd. Dit vraagt om een integrale visie op de
(binnenstedelijke) ontwikkeling van Nieuwegein.
Uitdagender geformuleerd: hoe blijven we een
nieuwe stad?
Regionale samenwerking. De komende jaren zal Nieuwegein in
toenemende mate samen met andere gemeenten opgaven en vernieuwingen tot stand
brengen. Enerzijds omdat dit efficiënter is (zoals bij afvalinzameling), anderzijds
omdat de opgave daarom vraagt (bijvoorbeeld bij de veranderingen in de jeugdzorg).
De vraag die dan rijst is: Waardoor onderscheidt Nieuwegein zich in de regio en hoe
kunnen we ons profileren? Nieuwegein maakt immers deel uit van de stedelijke
agglomeratie Utrecht en in dit kader moeten we onze positie bepalen.
Economische ontwikkelingen. De vanouds sterke werkgelegenheidskant
van Nieuwegein verandert. Onder meer door kantorenleegstand en transformatie van
kantoren in woningen. Daarnaast was er recent sprake van een algehele economische
teruggang.
1.2
Bestuurlijke context
De taak en rol van de gemeente Nieuwegein (gemeenteraad, college en
haar ambtelijke organisatie) zal door deze veranderende samenleving ook veranderen,
Van een sturende overheid verschuift de behoefte naar een overheid die
ontwikkelingen mogelijk maakt. Inwoners, maatschappelijke instellingen, bedrijven en
overheid worden meer eikaars partner. Een moderne gemeente geeft ruimte aan
initiatieven en experimenten van deze andere partners. Vervolgens kan de gemeente
een keuze maken welke rol zij wil spelen bij initiatieven die in de samenleving
ontstaan. Dat kan betekenen d a t j e als overheid initiatieven volledig loslaat, maar het
kan ook een bewuste keuze zijn om initiatief te omarmen en reguleren als dat echt
nodig is. We gaan dus van burgerparticipatie naar"overheidsparticipatie": de overheid
die participeert bij een initiatief vanuit de samenleving.
De rol van de gemeente Nieuwegein is in de toekomst vooral het
scheppen van kaders, het verbinden van partijen en het inspireren van de samenleving
met visies en strategieën. Daarnaast zijn er uiteraard de wettelijke taken van de
gemeente en haar zichtbare taken en rollen in de samenleving (infrastructuur,
veiligheid, basisvoorzieningen, vangnet voor burgers die in moeilijke omstandigheden
verkeren). Dat blijven we uiteraard doen.
8 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 december 2014
Wat willen we bereiken?
2.1
Uitgangspunt conform het coalitieakkoord 2014-2018
Samenvattend: "bestuurlijke effectiviteit is afhankelijk van de kwaliteit
van voorstellen maal maatschappelijke betrokkenheid/acceptatie"
2.2
Een maatschappelijk
•
•
•
Doel toekomstvisie Nieuwegein 2025
gedragen en scherp geformuleerde visie op Nieuwegein in 2025.
De visie geeft onder andere antwoord op de vragen:
Welke ambities willen we nastreven en waar zetten we dus op in?
Waar ligt Nieuwegein wakker van?
Wat is de rol van de gemeente versus samenleving, welke trends zien we daarin
en tot welke keuzes moet dit leiden?
We kiezen voor het jaar 2025 omdat we niet iedere vier jaar onze
gezamenlijke basis willen veranderen. Met lange termijn doelen kan Nieuwegein zich
beter ontwikkelen 1 .
Het helpt om daarmee beter gefundeerde keuzes te maken*
2.3
Wat moet deze toekomstvisie opleveren?
De toekomstvisie is een leidraad om toekomstige vraagstukken aan te
toetsen en af te wegen. De stad verandert immers continue en daarmee ook de
vraagstukken waarvoor zij geplaatst wordt.
1
Andere steden hebben laten zien dat een toekomstvisie hen veel heeft opgeleverd. Een van deze voorbeelden
is Bilbao, waar twintig jaar van leiderschap, visie en consistentie hebben geresulteerd in een moderne en
toekomstgerichte metropool in een regio die in de vroege jaren '80 nog een achterstandsgebied was.
9 (24)
Raadsnummer
Versie
1.1
Datum 17 d e c e m b e r 2014
Ten aanzien van de taken en rollen van de Nieuwegeinse samenleving en
haar overheid:
De visie en het daarin opgenomen profiel van Nieuwegein wordt gedragen
door de Nieuwegeinse samenleving en haar bestuursorganen, de gemeenteraad en het
college van Burgemeester en Wethouders, Dit stelt zwaarwegende eisen aan het
proces van visievorming. Belangrijk is het proces om keuzes te inventariseren, tot
keuzes te komen en de consequenties te accepteren. Dit vraagt veel van ons college,
raad en samenleving. Niet iedereen zal blij zijn met de uitkomsten. Immers, hoe
scherper de keuzes, hoe meer men hiervan vindt.
•
Het proces van visievorming draagt er aan bij om de samenwerking tussen
samenleving en haar bestuur te versterken en de vraag te beantwoorden wat de
gezamenlijke doelen en ambities zijn. En wie welke taak en rol op zich neemt
om dit te realiseren. Dit betekent dat de visie aangeeft welke veranderingen in
de taken en rollen van de gemeente en de Nieuwegeinse samenleving plaats
moeten vinden.
•
•
•
De inhoud van de toekomstvisie:
De visie dient de toekomstige koers van de gemeente Nieuwegein aan te geven
en is daarmee basis voor een samenhangend en consistent beleid. De
onderbouwing daarvan, maar ook de betrokkenheid van de samenleving biedt
duidelijkheid en bevordert de betrouwbaarheid van de gemeentelijke overheid
op de langere termijn.
Op dit moment loopt er een aantal trajecten die van fundamenteel belang zijn
voor Nieuwegein. Voorbeelden zijn de invoering van de drie transities, de
woonvisie, de economische visie, leefbare wijken en buurten, cultuurvisie enz.
Deze trajecten hebben wij geïnventariseerd en treft u aan in een bijlage. We
kunnen en willen dergelijke projecten niet stopzetten. Wel is het belangrijk om
in het proces van visieontwikkeling dergelijke trajecten een plek te geven en een
zorgvuldige verbinding tot stand te brengen, zodat er afstemming en
betrokkenheid is.
Nieuwe inhoudelijke en financiële keuzes kunnen aan de visie getoetst worden.
Het maken van een toekomstvisie is geen eenmalige exercitie. Het is de
start van een proces. De omgeving om ons heen blijft zich immers ontwikkelen. Dat
houdt in dat we permanent moeten nadenken over nieuwe ontwikkelingen en trends,
en hun betekenis voor een goede toekomst voor de samenleving en haar bestuur.
Daarin past ook ons voornemen deze toekomstvisie na enkele jaren te evalueren en
indien nodig, te herijken.
10 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 december 2014
Stappenplan toekomstvisie
Het wordingsproces van de toekomstvisie is verdeeld in een aantal
stappen met daarin te bereiken deelresultaten. De inhoud van de deelresultaten wordt
in hoge mate bepaald door de inbreng van participanten uit de samenleving. Om het
proces en de dialoog te begeleiden kunnen er scenario's worden opgesteld waarin
keuzes voor de toekomst van Nieuwegein scherp en onderscheidend worden
omschreven. Ook hierover worden participanten uit de samenleving naar hun
opvattingen en daarbij behorende argumenten gevraagd. Dit alles leidt tot een
voorstel voor een toekomstvisie waarbij de Raad van de gemeente Nieuwegein wordt
gevraagd, alle inbreng overwegende, een besluit te nemen.
In dit plan van aanpak willen we graag volop ruimte bieden aan de
inbreng vanuit de samenleving. Het proces om tot een visie te komen is daardoor niet
op voorhand exact aan te geven en kan gedurende de reis veranderen. Met andere
woorden: We gaan op reis en weten globaal waar we naartoe willen. Het kan best zijn
dat we halverwege besluiten een toeristische route te nemen in plaats van de snelweg.
Ook ons reisgezelschap wisselt. Maar hoe de reis ook verloopt, wij maken u steeds
deelgenoot van de keuzes die we maken. In sommige gevallen kunt u zelf meereizen
en meebeslissen over de uitstapjes die we maken. En aan het eind vragen we u of u
hebt genoten van de reis en of u zich kunt vinden in hetgeen het heeft opgeleverd.
We onderscheiden in deze aanpak vijf fasen om tot een toekomstvisie te
komen:
dialoog
Doel:
Werkwijze:
verbinding
3.1
Startfase
Een met de Raad van Nieuwegein afgestemde aanpak voor de
toekomstvisie 2025 vaststellen.
Het college legt de gemeenteraad van Nieuwegein een plan van aanpak
voor. Daarbij wordt voorgesteld dat de Raad zich uitspreekt over vier
vragen:
1.
2.
Op welke momenten en wijze wilt u actief aan dit proces deelnemen?
Wat vindt u van het voorgestelde werkproces?
3.
Welke mensen uit de Nieuwegeinse samenleving wilt u daarbij
betrekken?
Welke verwachtingen heeft de Raad bij het eindproduct Toekomstvisie
Nieuwegein 2025?
4.
11 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 december 2014
Mogelijke keuzevarianten zijn
•Tussenrapportages na ledere fase bespreken in de commissie AS
•Voor de start van ledere fase de opzet bespreken.
•Meedehkteam uit de Raad samenstellen, die het gehele proces volgt en
van Ideeën voorziet.
•Samen met de Raad de scenario's voor de discussie voorbereiden
•Andere mogelijkheden en ideeën?
C "O
ra ra
2*
Tijdspad:
Resultaat:
januari 2015
Een vastgesteld en gedragen aanpak om tot de toekomstvisie Nieuwegein
2025 te komen.
3.2
Verkenningsfase
Doel:
De verkenningsfase is erop gericht de huidige situatie van Nieuwegein en
trends en ontwikkelingen die in de samenleving spelen in beeld te
brengen. We maken als het ware een soort foto.
Werkwijze:
De verkenningsfase bestaat uit een aantal stappen die overigens ook
deels parallel kunnen lopen:
1. Er wordt breed informatie verzameld over de huidige situatie van
Nieuwegein. Dit gebeurt zoveel mogelijk waardevrij. Dat wil zeggen:
zoveel mogelijk gebaseerd op feiten en nog niet gekleurd door
persoonlijke waarden en belangen. We beginnen met deskresearch,
straatinterviews en expertinterviews. Op deze manier kan een eerste
foto van 2015 worden gemaakt.
2. Een grootschalige online bevraging over wat de inwoners belangrijke
thema's vinden voor Nieuwegein.
3. In februari en maart 2015 organiseren we een aantal toekomstcafés in
het atrium waarin inwoners, maatschappelijke instellingen, bedrijven
en medewerkers van de gemeente in gesprek met elkaar op zoek
gaan naar wat zij samen belangrijk vinden voor Nieuwegein en wat
bepaalde trends en ontwikkelingen voor onze stad betekenen. De
dialoog is gebaseerd op een open gesprek waaraan alle deelnemers op
basis van gelijkwaardigheid deel kunnen nemen en is geïnspireerd op
de G-1000 methode uit België2. We kunnen experts uit de
onderzoekswereld vragen om samen met ons te kijken naar de match
tussen de objectieve gegevens en de informatie die uit de dialoog naar
voren komt,
2
De GlOOO-methode is een fysieke ontmoeting van leden van een gemeenschap, die met
behulp van dialoog op zoek gaan naar wat zij samen belangrijk vinden voor die gemeenschap. Deze
succesvolle aanpak is al gebruikt door een aantal Nederlandse gemeenten zoals Amersfoort.
12 (24)
Raadsnummer
4.
Versie
1.1
Datum
13 (24)
17 december 2014
De ideeën uit deze fase w o r d e n s a m e n g e b r a c h t in een ranglijst van 25
t h e m a ' s . Deze lijst van 25 v o o r s t e l l e n z e t t e n w e vervolgens o n l i n e
(daarvoor m a k e n w e g e b r u i k van onze ' M e e d e n k e n in N i e u w e g e i n '
t o o l ) . En via de media r o e p e n w e i n w o n e r s o p o m t e s t e m m e n o p de
t h e m a ' s die zij het meest belangrijk v i n d e n v o o r N i e u w e g e i n . W a a r zit
de energie in de samenleving?
Deze r u i m e publieke raadpleging en de s t e m p r o c e d u r e zorgen e r v o o r dat
de t o e k o m s t a g e n d a op een open m a n i e r t o t stand k o m t , en we u i t e i n d e l i j k t o t een
b e p e r k t aantal t h e m a ' s k o m e n o m in de v o l g e n d e fase v e r d e r o v e r in gesprek te g a a n ,
Mogelijke
C
CD
E
L_
o
>
CD
'-4-J
fU
u
'c
13
E
E
o
u
CU
-^
"Ö5
en
o
invulling
Straatintervii
•Digitale enquête
•Speciale website
met irteeenhus en
digitaal platform
www.meedenkenin
ieuwegein.nl
• Expertinterviews
• Een externe
denktank vanuit de
samenleving
• (sociale) media
inzetten om mensen
te bereiken, bv.
speciaal katern in
de krant, Facebook,
etc.
•Toekomstcafe in het
atrium
•Ideeenbus in het
atrium
• Er kan voor worden
gekozen om
raadsleden en
bestuurders te
vragen wie er in
ieder geval
benaderd zou
moeten worden om
mee te denken
(stakeholderbena
ring)
Tijdspad:
Resultaat;
van de
Ln
TH
O
fN
C
ro
>
O
-I-J
o
verkenningsfase:
Srte historisch
schets van
Nieuwegein
• Beschrijving van het
huidige Nieuwegein
• Nieuwegein in
cijfers en feiten
zoals kenmerken
bevolking, woon- en
leefklimaat,
gezondheid, welzijn,
economie,
werkgelegenheid,
u
;
enz.
• Hoe wordt
Nieuwegein
gewaardeerd
•Tevredenheid van
Inwoners,
bedrijfsleven, etc.
over Nieuwegein.
•Sterkte - zwakte
analyse van
Nieuwegein
(vormen van SWOT
analyses).
• Plek van
Nieuwegein in de
regio en Randstad
c
o
c
CD
i/i
T3
C
CD
volklngsontwi
ingen
•Woningbehoefte
• Woon zorg
ontwikkelingen
•Transitie van
verzorgings- naar
participatiesamen
leving
• Schaalvergroting
versus
schaalverkleining
(globalisering
versus
glokalisering)
• Netwerksamenleving/ict
/technologische
ontwikkelingen
• Economie
• Duurzaamheid
•Andere trends en
ontwikkelingen
f e b r u a r i , m a a r t , april 2 0 1 5 .
Een breed in de s a m e n l e v i n g g e d r a g e n , beeldende t o e k o m s t a g e n d a dat
een overzicht geeft v a n de m e e s t i m p a c t r i j k e o n t w i k k e l i n g e n die op de
g e m e e n t e a f k o m e n en de f u n d a m e n t e l e keuzes en o p g a v e n die hieruit
voortvloeien.
Raadsnummer
Doel:
Versie 1.1
Datum 17 december 2014
3.3
Dialoogfase
De analysefase levert bouwstenen voor een dialoog in de Nieuwegeinse
samenleving. Deze fase heeft als doel om de verzamelde informatie op
waarde te schatten en keuzes te maken voor de toekomst.
Werkwijze: Met elkaar het gesprek aangaan over wat voor een stad Nieuwegein in de
toekomst wil zijn. De dialoog kan worden gestimuleerd door hiervoor
verschillende keuzes en scenario's voor te leggen. Scenario's zijn de
mogelijke ontwikkelingen die zich voordoen, de keuzes betreffen de wijze
hoe we in elk van die scenario's onze visie/ doelen proberen te realiseren.
De scenario's en keuzes presenteren we zoveel mogelijk beeldend in
bijvoorbeeld filmpjes en/of prikkelende verhalen. De gemeente heeft een
duidelijk faciliterende rol in deze fase. De
samenleving bepaalt welk toekomstscenario
voor Nieuwegein het meest aanspreekt,
welke keuzes zij hierbij wil maken en welke
bijdrage de samenleving hier zelf voor wil
leveren.
14 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 december 2014
Mogelijke invulling van de dialoogfase:
l./i
•Inwonersdag waarbij we 1000
inwoners uit Nieuwegein
steekproefsgewijs uitnodigen.
•Gebruik maken van het digitale
platform
www.rneedenkeninnieuwegein.nl
•Ook in deze fase mensen zelf
volledige zeggenschap geven
over de manier waarop ze
bepaalde onderwerpen willen
behandelen {ze kunnen
bijvoorbeeld bepaalde experts en
belanghebbenden bevragen)
• Eventueel kunnen er
themagroepen worden opgericht
om na de inwonersdag de
oplossingen voor een bepaald
thema uit te werken( voorbeeld:
gezond en gelukkig nieuwegein,
een groep welke al bestaat).
• Doelgroepensegmentatie kan
hier een piek krijgen, bv. door
jongeren, ouderen of andere
categorieën Nleuwegeiners.
•Ten behoeve van de dialoog
scenario's opstellen samen met
een denktank uit de Raad en/of
samenleving
•Overige initiatieven die opbloeien
uit de verkenningsfase kunnen
hier worden vormgegeven.
0>
N
0)
c
CD
§
Tijdspad:
C
0J
c
CD
o
1_
• Inwoners
•Ondernemers
■ Bedrijven
• Maatschappelijke organisaties
• Regionale partners
• Raad
-M
CU
CD
mei, juni, eerste helft juli 2015.
Resultaten:
1.
2.
3.
Doel:
3
Input voor de toekomstvisie
Inventarisatie en facilitering van concrete initiatieven vanuit de
samenleving waar voldoende draagvlak vanuit die samenleving voor is
(sponsoren) 3
Een denktank vanuit de samenleving voor de verbindingsfase
3.4
Verbindingsfase
In deze fase vertalen we de uitkomsten van de verkennings- en
dialoogfase naar een richtinggevende visie op Nieuwegein. De visie wordt
scherp geformuleerd in een aantal hoofdambities.
Waarschijnlijk komen er tijdens dit traject concrete initiatieven en ideeën naar boven. We vragen ze niet
actief uit, maar als deze worden genoemd, brengen we deze zoveel mogelijk onder bij een "loket" bij de
gemeente (servicelijn, accounthouders, wijkmanagers, e t c ) . Zo vervuilt de discussie niet en komen we
uiteindelijk verder, zonder dat degenen die de ideeën inbrachten teleurgesteld naar huis gaan.
15 (24)
Raadsnummer
Werkwijze:
Versie 1.1
Datum 17 d e c e m b e r 2014
Hoewel de kern van participatie in de dialoogfase plaatsvindt, is het ook in
deze fase van belang dat er een groep betrokkenen uit de samenleving
meekijkt met deze vertaalslag. Dit verhoogt het draagvlak van de visie.
De eerder genoemde denktank uit de dialoogfase zou hier een rol in
kunnen vervullen.
toekomstvisie
Het proces begint open, breed en dynamisch. Uiteindelijk
trechteren om tot besluitvorming te kunnen komen.
Tijdpad:
moeten we gaan
augustus, september en oktober 2015
Resultaten:
Een toekomstvisie met op hoofdlijnen de volgende inhoud:
•
Profiel van Nieuwegein:kernwaarden, identiteit en plek in de
regio.
•
•
Hoofdambities voor Nieuwegein 2025: waar kiezen we voor?
Een opvatting over vernieuwingen in het bestuur van de
gemeente in relatie met de veranderingen in de samenleving.
Een act lijst met initiatieven uit de samenleving. Dit is een
continuering- of vervolgstap van het eerder aangegeven overzicht van
concrete initiatieven, waarvoor genoeg draagvlak in de Nieuwegeinse
samenleving bestaat om deze verder uit te werken. Vanuit de
toekomstvisie zal er vervolgens geen regie worden gevoerd op deze
activiteiten, maar is er per initiatief een duidelijk "loket" bij de
gemeente. Wel werkt het enthousiasmerend in het traject van de
toekomstvisie om concrete tussenresultaten te kunnen laten zien.
3.5
Besluitvormingsfase
De concept Toekomstvisie Nieuwegein 2025 wordt in november 2015
aangeboden aan de gemeenteraad. Daarbij krijgt de raad niet alleen een concept
)ekomstvisi
gelegd, maar ook de achtergror
natie en de diversiteit in
opvattingen, zoals die in het gehele wordingsproces van de visie door de deelnemers
ingebracht zijn. Het is aan de Raad hoe zij haar besluitvormingsproces wil inrichten en
de informatie wil afwegen in haar keuzes.
16 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 december 2 0 1 '
Communicatie en participatie
4.1
Extern
De fasering van het geeft een beeld van wie in welke fase betrokken kan
worden. Dit wordt per fase verfijnd met behulp van factor C. Factor C is een werkwijze
om meer omgevingsbewust te werken. Concreet houdt het in dat er per fase een
krachtenveldanalyse wordt gemaakt, een kernboodschap en een activiteitenkalender
wordt opgesteld. Op die manier wordt duidelijk wie in welke fase en op welke wijze
betrokken kan worden.
We
kiezen
voor
een
afgewogen
en
gevarieerde
inzet
van
communicatiemiddelen en -vormen die elkaar versterken en inspelen op diverse
doelgroepen en leefstijlen. Denk aan persoonlijke
gesprekken met stakeholders, bijeenkomsten met
grotere groepen, een enquête, de participatietool
'Meedenken in Nieuwegein', acties in de stad
[flashmobs e.d.), inzet van sociale media (facebook,
twitter) maar ook de inzet van traditionele media
(zoals artikelen in de gemeentepagina, persberichten,
website). Het gaat om een gevarieerde communicatiemix en een combinatie tussen
persoonlijke- (met de mensen die meedenken) en massacommunicatie (met de
overige inwoners van Nieuwegein).
Het is van groot belang dat we in dit proces vanuit de gemeente snel en
effectief reageren op inbreng uit onze stad. Daar zullen wij onze processen op
inrichten.
4.2
Intern
Draagvlak binnen de gemeente zelf is ook een belangrijk punt.
Ambtenaren zijn veelal zelf ook inwoners van Nieuwegein en experts op vele gebieden*
Daarnaast kunnen zij de visie vervolgens ook mede uit gaan dragen in hun proji eten
en adviezen. Het personeel wordt op de volgende wijze betrokken:
•
De burgemeester en wethouder geven een (interactieve) presentatie aan het
personeel over het Plan van Aanpak van de toekomstvisie (januari)
•
(Selectieve) uitnodigingen om mee te doen met gesprekken met de
samenleving.
•
Deskundigen uit de ambtelijke organisatie leveren bijdragen in de verschillende
fasen ook om de uitkomsten uit deelvisies een goede plek te geven.
17 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 december 2014
Kosten
De intentie is om het project Toekomstvisie Nieuwegein 2025 zo veel als
mogelijk in eigen beheer te doen. De inzet van middelen, nodig voor de uitvoering van
de verschillende fases van het Toekomstvisie traject zullen met bestaande ambtelijke
capaciteit uitgevoerd worden. Dit betekent dat er keuzes gemaakt dienen te worden
om capaciteit vrij te maken. Tegelijkertijd betekenen deze keuze ook, dat in
werkzaamheden geprioriteerd of getemporiseerd kan worden.
1.
Op drie onderdelen zal het noodzakelijk zijn om middelen in te zetten:
Het ontwerpen van een communicatiecampagne (advertenties, films, beeldtaal
en logo's). Het verdient aanbeveling meer met beelden te werken dan met
teksten. Korte films met een heldere boodschap spreken uiteraard meer tot de
verbeelding dan een nota. Dit geldt ook voor de inric iting van een website als
informatie- en communicatiemiddel.
2.
Inhuur van specifieke expertise om onderdelen van visietrajecten te
begeleiden. Bijvoorbeeld in het geval van het (bege)leiden van workshops en
grootschalige bijeenkomsten.
3.
Het organiseren van (grootschalige) bijeenkomsten zoals een inwonersdag.
Kosten zijn er dan o.a. voor de catering, techniek (beeld en geluid),
stemkastjes, locatiehuur, etc.
Voorgesteld wordt een budget van 100.000 euro voor de bekostiging van
bovengenoemde drie onderwerpen vrij te maken. Dit budget zal opgenomen worden in
de Voorjaarsnota 2015 evenals de daarbij behorende dekking.
Per fase stelt de werkgroep een begroting op en legt een voorstel voor
aan de stuurgroep. Dit wordt ook gecommuniceerd met de raad (via de vorm voor
betrokkenheid die de raad kiest).
'" ■
' ■-. •
»£« U ■
■'-■- ■ * * w
,."
^^BkK.:£»S»Sffi^9--.T
18 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 december 2014
Risico's
Mogelijk risico's en oplossingen om deze te voorkomen:
Het risico dat de samenleving wordt overbevraagd, ook vanuit andere
visietrajecten zoals bijvoorbeeld de visie op gezondheid en welbevinden in
Nieuwegein, de woonvisie, etc. die in dezelfde looptijd worden opgesteld en die
ook samen met de samenleving worden vormgegeven. De oplossing hiervoor is
een goed op elkaar afgestemde participatieagenda. Inhoudelijk gezien is de
toekomstvisie leidend voor deelvisies, maar zolang er geen contouren voor een
visie op de stad zijn kunnen en willen we bepaalde lopende trajecten niet
afremmen. Resultaten dienen als input voor de toekomstvisie.
Nadenken over een visie op de stad is niet voor iedereen weggelegd. Het is niet
concreet, heeft een lange doorlooptijd en heeft niet direct concreet resultaten.
Om toch een grote groep uit de samenleving hiervoor te enthousiasmeren is het
voorstel vooral beelden te gebruiken en een en ander zo concreet mogelijk te
maken.
Een risico is dat wanneer we met inwoners gaan praten over waar we vooral op
in willen zetten (waar dromen we van), het gevaar bestaat dat mensen het te
vrijblijvend en niet concreet genoeg vinden. Zeker tegen het
i t van de
bezuinigingsopgaven. Dit kunnen we ondervangen door van meet af aan
duidelijk te zijn over het proces. We gaan eerst dromen ophalen, dan scenario's
schetsen en keuzes maken. De visie moet wel voldoende scherpte hebben om
toekomstige (financiële) keuzes op te kunnen baseren,
19 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
Datum 17 d e c e m b e r 2014
20 (24)
Procesorganisatie
Om het proces vorm te geven wordt de volgende projectorganisatie in
het leven geroepen:
Raad:
[Toevoegen de keuze van de Raad met betrekking tot haar
betrokkenheid!
Stuurgroep:
Taak:
Beslissen over de voortgang en afwijkingen van het project.
Burgemeester Frans Backhuijs
Wethouder Peter Snoeren
Rollen:
• Bestuurlijke opdrachtgevers.
• Bewaken projectdoelstellingen en proces (op basis van het door de
raad vastgestelde plan).
• Bestuurlijke afstemming
• Bestuurlijk boegbeeld van het project Toekomstvisie 2025
Gemeentesecretaris
Piet van Etteren
Rol:
• Ambtelijke bewaking projectdoelstellingen en proces,
• Betrokkenheid en informeren bestuur en ambtelijke organisatie.
•
Zorgdragen voor voldoende middelen voor de realisatie en voortgang
project.
Projectleider
toekomstvisie
Rol:
• Ambtelijk secretaris van de stuurgroep.
Raadsnummer
Versie 1
Datum 17 december 2014
Werkgroep:
Functionaris
Capaciteit gedurende 2015
Gerard Rikhof (projectleider)(tot half
januari 2015)(daarna zal een projectleider
benoemd worden die het gehele proces
ambtelijk zal leiden).
•
Zorgdragen goed functioneren
projectteam.
•
Realiseren project binnen de
gestelde kaders.
•
Verantwoording afleggen aan de
bestuurlijke en ambtelijke
opdrachtgevers.
18 uur per week
Nadine Onrust (projectsecretaris)
•
Zorgdragen voor de organisatie
van het project.
12 uur per week
Stagiar(e), bv. van de opleiding
bestuurskunde, communicatie of sociale
geografie: PM
•
Allerhande ondersteunende en
uitvoerende werkzaamheden
16 uur per week
Dionne Baaré (ruimtelijk domein)
•
Projectuitvoering
4 uur per week
Jeroen de Jong (stafdomein)
•
Projectuitvoering
4 uur per week
Arthur Koeken (sociaal domein)
•
Projectuitvoering
4 uur per week
Mireille Geurts
•
Doordenken, adviseren en
uitvoeren communicatie i.s.m.
met in-of externe ondersteuning
12 uur per week
Xandra Feije
8 uur per week
Communicatiemedewerker
De werkgroep zal breed vanuit de organisatie ondersteund worden in de
verschillende fases van het proces. Daartoe zal de werkgroep tijdig voor de start van
iedere fase aangeven welke activiteiten er verricht dienen te worden en van welke
afdelingen dit inzet zal vragen. Het gaat daarbij onder meer om:
•
Inzet van de webmaster
•
Inzet van Statistiek en Onderzoek bij de analysefase
•
Inzet van diverse beleidsmedewerkers in de analyse fase
•
Een medewerker van de afdeling Financiën bij het formuleren van scenario's en
het doorzien van de keuze voor een scenario.
21 (24)
Raadsnummer
Versie 1.1
22 (24)
Datum 17 december 2014
Bijlage: Overzicht lop ende strategische
projecten
Voor iedere fase van de toekomstvisie maken we een deelplan. In deze
deelplannen geven wij steeds aan hoe andere visietrajecten bij de betreffende fase
worden betrokken en hoe de afstemming geregeld is. Hiervoor maken we o.a. een
participatieagenda per fase.
Project/progra
mma
Planning
Projectmanager
Verbinding
Cultuurvisie
Visie is in afrondingsfase
Cindy Bergman
Input voor
toekomstvisie
Woonvisie
2 e kwartaal woonvisie naar de
Raad
Conny Hofstede
Input voor
toekomstvisie
Economische
visie
3 e kwartaal 2015 startnotitie
naar de Raad
Eckhardt
Regeer
Wederzijdse
afstemming
noodzakelrk over
inhoud en proces
Structuurvisie
(herijking)
ntb
Hanneke
Peeters
Wederzijdse
afstemming
noodzakelijk over
inhoud en proces
Dienstverlening
Waarschijnlijk start januari
Marco
Schermer en
Esther ter Horst
Afstemming
noodzakelijk zodra
meer bekend is over
svisie
dit traject
e
Gezonde
wijkenaanpak
l
Betere buurten
3e kwartaal 2015 naar de
Raad met meerjarig plan plus
Gezond en
gelukkig
Nieuwegein in
2024
kwartaal 2015 start
voorstel voor eerste aan te
pakken buurt in 2016
■■» 25 november Positieve
Toekomstverkenning
04 december Nieuwsbrief
over 8 ambities en 10
acties
Maart 2015
Vervolgbijeenkomst over
stand van zaken
Sabrina Eijk
Wederzijdse
afstemming
noodzakelijk over
inhoud en proces
Nadine Onrust
Wederzijdse
afstemming
noodzakelijk over
inhoud en proces
Sabrina Eijk
Wederzijdse
afstemming
noodzakelijk over
inhoud en proces