Postbus 1 3 4 3 0 AA IBAN: s S t a d s p l e i n 1 3 4 3 1 LZ NL49 BNGH 0 2 8 5 0 0 4 3 8 7 www.nieuwegein.nl B I C : BNGHNL2G 20 1 4 - 4 5 9 Nieuwegein College van Burgemeester en Wethouders. Contactpersoon Telefoon N a d i n e O n r u s t en G e r a r d Rikhof 14 030 Fax ( 0 3 0 ) 6 0 5 1 1 77 E-mail Gemeenteraad Nieuwegein Postbus 1 3430 AA NIEUWEGEIN [email protected] Datum 16 d e c e m b e r 2 0 1 4 Kenmerk Zaaknummer Berichtnummer Om rwerp Reisgids Toekomstvisie 2025 Geachte leden van de raad, Zoals eerder aangegeven in ons coalitieakkoord 2014-2018 zien wij aanleiding om samen met de stad én u te werken aan een heldere toekomstvisie, die houvast biedt bij het maken van fundamentele keuzes. Waar staan we met Nieuwegein in 2025? Tijdens de Begrotingsraad op 6 november hebben wij u toegezegd om een werkplan met u te bespreken. Als bijlage bij deze brief sturen wij u onze reisgids om te komen tot een toekomstvisie 2025. Graag gaan wij met u in gesprek over onze ideeën om de reis met elkaar te maken op weg naar een toekomstvisie 2025. Wij stellen u voor om dat te doen tijdens de commissie Algemene en Bestuurlijke Zaken van 15 januari. Wij hopen dat u net zo enthousiast wordt als wij om deze reis met elkaar te gaan maken! " Met vriendelijke groet, burgemeester en wethouders, irs. P.C.M, van Elteren secretaris Bijlagen F.T.J.MT Backhuijs burgemeester R e i s g i d s : Op w e g n a a r een t o e k o m s t v i s i e 2 0 2 5 Postbus 1 3430 AA Bezoekadres Stadsplein 1 3 4 3 1 LZ www.nieuwegein.nl 20 14 45 9 Nieuwegein > \ • Hf Reisgids: Op weg naar een toekomstvisie 2025 " l!::.-i;i:;iv.::-'|-.!!:i- Datum 17 december 2014 Versie 1 Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 d cember 2014 2 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 3 (24) Inhoudsopgave Voorwoord 5 1 7 Aanleiding 1.1 1.2 Maatschappelijke context Bestuurlijke context 7 8 Wat willen we bereiken? 2.1 2.2 2.3 Uitgangspunt conform het coalitieakkoord 2014-2018 Doel toekomstvisie Nieuwegein 2025 Wat moet deze toekomstvisie opleveren? Stappenplan toekomstvisie 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 4 Startfase Verkenningsfase Dialoogfase Verbindingsfase Besluitvormingsfase Communicatie en participatie 4.1 4.2 Extern Intern 9 9 9 11 11 12 14 15 16 17 17 17 5 Kosten 18 6 Risico's 19 7 Procesorganisatie 20 Bijlage: Overzicht lopende strategische projecten 22 Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 4 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 Voorwoord Geachte leden van de Raad, Voor u ligt een plan van aanpak om tot een toekomstvisie Nieuwegein 2025 te komen. Deze visie is nodig om ook in de toekomst de juiste keuzes te kunnen maken voor onze stad. En geld en aandacht goed te besteden. Alle inwoners kunnen meedenken en met elkaar in gesprek gaan over de toekomst van onze gemeente. Hoe ziet Nieuwegein er in 2025 uit? Waar is behoefte aan en wat moet anders? Wat betekent dat voor de parken en het groen in de stad? Maar ook wat voor een soort samenleving willen we zijn? Hoe zorgen wij er in 2025 bijvoorbeeld voor dat jongeren Nieuwegein niet gaan verlaten? En hoe voorzien we in de zorg voor de groeiende groep kwetsbare ouderen? In dit plan van aanpak willen we graag volop ruimte bieden aan de inbreng vanuit de samenleving. Meer dan ooit is het belangrijk om samen te werken en eikaars talenten en expertise te benutten. De gemeente wil meedenken, meewerken of verbindingen leggen om plannen en dromen waar te maken die Nieuwegein verder helpen richting 2025. Want de toekomst maken we samen. Het college van burgemeester en wethouders legt in dit document een aantal ideeën en keuzes aan u voor, hoe we dit het beste kunnen doen. Tot slot hopen we dat u net zo enthousiast wordt als wij om deze reis met elkaar te gaan maken! Namens het college van burgemeester en wethouders, De secretaris, Drs. P.C.M, van Elteren de burgemeester, F.T.J.M. BackhuijSi 5 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 d e c e m b e r 2014 6 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 Aanleiding 1.1 Maatschappelijke context Het zelforganiserend vermogen in de gemeente Nieuwegein neemt toe. Het komt steeds vaker voor dat inwoners en instellingen niet meer wachten op politieke besluiten, maar zelf maatschappelijke kwesties oplossen. Het onderhoud van speeltuinen of lokale voorzieningen voor ouderen bijvoorbeeld. Wat mensen in eigen kring tot stand brengen om maatschappelijke kwesties op te lossen, noemen we de doe-democratie. Het is een krachtige ontwikkeling die ruimte en vertrouwen moet krijgen. 1. Er zijn drie hoofdoorzaken waarom de doe-democratie actueel is: Toegenomen mondigheid van burgers en organiserend vermogen in de samenleving. Door de beschikbaarheid van sociale media en internet ontstaan er daarnaast ook allerlei virtuele gemeenschappen en is informatie gemakkelijk te vinden. Door deze openheid van informatie zullen beslissingen van de overheid meer en meer ter discussie gesteld worden, 2. Terugtredende verzorgingsstaat omdat deze tegen budgettaire en stuurbaarheidsgrenzen oploopt. Er is sprake van onvermijdbare bezuinigingen en er is een trend om steeds efficiënter en duurzamer te werken. Dit leidt tot een spanningsveld tussen de verwachtingen van burgers dat de overheid zorgt voor bepaalde kwaliteiten, terwijl de overheid de burger in toenemende mate aanspreekt op het nemen van eigen verantwoordelijkheden. 3. Gebrek aan sociale samenhang in een steeds meer gefragmenteerde samenleving. Hierdoor zullen inwoners in toenemende mate behoefte ontwikkelen om lid te zijn van een gemeenschap. Deze veelsoortige verbanden tussen mensen zullen een lokaal karakter hebben. Daarnaast zijn er voor Nieuwegein een aantal andere maatschappelijke ontwikkelingen van belang: Een vergrijzingsgolf is begonnen. Immers, de starters uit de groeikernperiode zijn of worden binnenkort grijs. Dit heeft gevolgen voor de gemiddelde woningbezetting. Bovendien krijgen starters niet voldoende kansen op de woningmarkt, terwijl ook veel jongeren die in Nieuwegein geboren zijn hier graag willen blijven wonen. 7 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 Ook de kenmerken van de bevolking veranderen. De Nieuwegeinse bevolking is gemiddeld lager opgeleid en heeft een lager inkomen dan de rest van de regio. Desondanks zijn opleiding en welvaart gestegen ten opzichte van de periode dat we onze bestaande voorzieningen hebben ingesteld. Bij de fysieke omgeving lopen we tegen de houdbaarheidsdatum van bepaalde wijken en civiele kunstwerken aan. Dit vraagt om investeringen. Tegelijkertijd heeft Nieuwegein haar grenzen aan groei bereikt. De gehele driehoek tussen de rivier de Lek, de rijkswegen A27, A12 en A2 is bebouwd of bestemd. Dit vraagt om een integrale visie op de (binnenstedelijke) ontwikkeling van Nieuwegein. Uitdagender geformuleerd: hoe blijven we een nieuwe stad? Regionale samenwerking. De komende jaren zal Nieuwegein in toenemende mate samen met andere gemeenten opgaven en vernieuwingen tot stand brengen. Enerzijds omdat dit efficiënter is (zoals bij afvalinzameling), anderzijds omdat de opgave daarom vraagt (bijvoorbeeld bij de veranderingen in de jeugdzorg). De vraag die dan rijst is: Waardoor onderscheidt Nieuwegein zich in de regio en hoe kunnen we ons profileren? Nieuwegein maakt immers deel uit van de stedelijke agglomeratie Utrecht en in dit kader moeten we onze positie bepalen. Economische ontwikkelingen. De vanouds sterke werkgelegenheidskant van Nieuwegein verandert. Onder meer door kantorenleegstand en transformatie van kantoren in woningen. Daarnaast was er recent sprake van een algehele economische teruggang. 1.2 Bestuurlijke context De taak en rol van de gemeente Nieuwegein (gemeenteraad, college en haar ambtelijke organisatie) zal door deze veranderende samenleving ook veranderen, Van een sturende overheid verschuift de behoefte naar een overheid die ontwikkelingen mogelijk maakt. Inwoners, maatschappelijke instellingen, bedrijven en overheid worden meer eikaars partner. Een moderne gemeente geeft ruimte aan initiatieven en experimenten van deze andere partners. Vervolgens kan de gemeente een keuze maken welke rol zij wil spelen bij initiatieven die in de samenleving ontstaan. Dat kan betekenen d a t j e als overheid initiatieven volledig loslaat, maar het kan ook een bewuste keuze zijn om initiatief te omarmen en reguleren als dat echt nodig is. We gaan dus van burgerparticipatie naar"overheidsparticipatie": de overheid die participeert bij een initiatief vanuit de samenleving. De rol van de gemeente Nieuwegein is in de toekomst vooral het scheppen van kaders, het verbinden van partijen en het inspireren van de samenleving met visies en strategieën. Daarnaast zijn er uiteraard de wettelijke taken van de gemeente en haar zichtbare taken en rollen in de samenleving (infrastructuur, veiligheid, basisvoorzieningen, vangnet voor burgers die in moeilijke omstandigheden verkeren). Dat blijven we uiteraard doen. 8 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 Wat willen we bereiken? 2.1 Uitgangspunt conform het coalitieakkoord 2014-2018 Samenvattend: "bestuurlijke effectiviteit is afhankelijk van de kwaliteit van voorstellen maal maatschappelijke betrokkenheid/acceptatie" 2.2 Een maatschappelijk • • • Doel toekomstvisie Nieuwegein 2025 gedragen en scherp geformuleerde visie op Nieuwegein in 2025. De visie geeft onder andere antwoord op de vragen: Welke ambities willen we nastreven en waar zetten we dus op in? Waar ligt Nieuwegein wakker van? Wat is de rol van de gemeente versus samenleving, welke trends zien we daarin en tot welke keuzes moet dit leiden? We kiezen voor het jaar 2025 omdat we niet iedere vier jaar onze gezamenlijke basis willen veranderen. Met lange termijn doelen kan Nieuwegein zich beter ontwikkelen 1 . Het helpt om daarmee beter gefundeerde keuzes te maken* 2.3 Wat moet deze toekomstvisie opleveren? De toekomstvisie is een leidraad om toekomstige vraagstukken aan te toetsen en af te wegen. De stad verandert immers continue en daarmee ook de vraagstukken waarvoor zij geplaatst wordt. 1 Andere steden hebben laten zien dat een toekomstvisie hen veel heeft opgeleverd. Een van deze voorbeelden is Bilbao, waar twintig jaar van leiderschap, visie en consistentie hebben geresulteerd in een moderne en toekomstgerichte metropool in een regio die in de vroege jaren '80 nog een achterstandsgebied was. 9 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 d e c e m b e r 2014 Ten aanzien van de taken en rollen van de Nieuwegeinse samenleving en haar overheid: De visie en het daarin opgenomen profiel van Nieuwegein wordt gedragen door de Nieuwegeinse samenleving en haar bestuursorganen, de gemeenteraad en het college van Burgemeester en Wethouders, Dit stelt zwaarwegende eisen aan het proces van visievorming. Belangrijk is het proces om keuzes te inventariseren, tot keuzes te komen en de consequenties te accepteren. Dit vraagt veel van ons college, raad en samenleving. Niet iedereen zal blij zijn met de uitkomsten. Immers, hoe scherper de keuzes, hoe meer men hiervan vindt. • Het proces van visievorming draagt er aan bij om de samenwerking tussen samenleving en haar bestuur te versterken en de vraag te beantwoorden wat de gezamenlijke doelen en ambities zijn. En wie welke taak en rol op zich neemt om dit te realiseren. Dit betekent dat de visie aangeeft welke veranderingen in de taken en rollen van de gemeente en de Nieuwegeinse samenleving plaats moeten vinden. • • • De inhoud van de toekomstvisie: De visie dient de toekomstige koers van de gemeente Nieuwegein aan te geven en is daarmee basis voor een samenhangend en consistent beleid. De onderbouwing daarvan, maar ook de betrokkenheid van de samenleving biedt duidelijkheid en bevordert de betrouwbaarheid van de gemeentelijke overheid op de langere termijn. Op dit moment loopt er een aantal trajecten die van fundamenteel belang zijn voor Nieuwegein. Voorbeelden zijn de invoering van de drie transities, de woonvisie, de economische visie, leefbare wijken en buurten, cultuurvisie enz. Deze trajecten hebben wij geïnventariseerd en treft u aan in een bijlage. We kunnen en willen dergelijke projecten niet stopzetten. Wel is het belangrijk om in het proces van visieontwikkeling dergelijke trajecten een plek te geven en een zorgvuldige verbinding tot stand te brengen, zodat er afstemming en betrokkenheid is. Nieuwe inhoudelijke en financiële keuzes kunnen aan de visie getoetst worden. Het maken van een toekomstvisie is geen eenmalige exercitie. Het is de start van een proces. De omgeving om ons heen blijft zich immers ontwikkelen. Dat houdt in dat we permanent moeten nadenken over nieuwe ontwikkelingen en trends, en hun betekenis voor een goede toekomst voor de samenleving en haar bestuur. Daarin past ook ons voornemen deze toekomstvisie na enkele jaren te evalueren en indien nodig, te herijken. 10 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 Stappenplan toekomstvisie Het wordingsproces van de toekomstvisie is verdeeld in een aantal stappen met daarin te bereiken deelresultaten. De inhoud van de deelresultaten wordt in hoge mate bepaald door de inbreng van participanten uit de samenleving. Om het proces en de dialoog te begeleiden kunnen er scenario's worden opgesteld waarin keuzes voor de toekomst van Nieuwegein scherp en onderscheidend worden omschreven. Ook hierover worden participanten uit de samenleving naar hun opvattingen en daarbij behorende argumenten gevraagd. Dit alles leidt tot een voorstel voor een toekomstvisie waarbij de Raad van de gemeente Nieuwegein wordt gevraagd, alle inbreng overwegende, een besluit te nemen. In dit plan van aanpak willen we graag volop ruimte bieden aan de inbreng vanuit de samenleving. Het proces om tot een visie te komen is daardoor niet op voorhand exact aan te geven en kan gedurende de reis veranderen. Met andere woorden: We gaan op reis en weten globaal waar we naartoe willen. Het kan best zijn dat we halverwege besluiten een toeristische route te nemen in plaats van de snelweg. Ook ons reisgezelschap wisselt. Maar hoe de reis ook verloopt, wij maken u steeds deelgenoot van de keuzes die we maken. In sommige gevallen kunt u zelf meereizen en meebeslissen over de uitstapjes die we maken. En aan het eind vragen we u of u hebt genoten van de reis en of u zich kunt vinden in hetgeen het heeft opgeleverd. We onderscheiden in deze aanpak vijf fasen om tot een toekomstvisie te komen: dialoog Doel: Werkwijze: verbinding 3.1 Startfase Een met de Raad van Nieuwegein afgestemde aanpak voor de toekomstvisie 2025 vaststellen. Het college legt de gemeenteraad van Nieuwegein een plan van aanpak voor. Daarbij wordt voorgesteld dat de Raad zich uitspreekt over vier vragen: 1. 2. Op welke momenten en wijze wilt u actief aan dit proces deelnemen? Wat vindt u van het voorgestelde werkproces? 3. Welke mensen uit de Nieuwegeinse samenleving wilt u daarbij betrekken? Welke verwachtingen heeft de Raad bij het eindproduct Toekomstvisie Nieuwegein 2025? 4. 11 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 Mogelijke keuzevarianten zijn •Tussenrapportages na ledere fase bespreken in de commissie AS •Voor de start van ledere fase de opzet bespreken. •Meedehkteam uit de Raad samenstellen, die het gehele proces volgt en van Ideeën voorziet. •Samen met de Raad de scenario's voor de discussie voorbereiden •Andere mogelijkheden en ideeën? C "O ra ra 2* Tijdspad: Resultaat: januari 2015 Een vastgesteld en gedragen aanpak om tot de toekomstvisie Nieuwegein 2025 te komen. 3.2 Verkenningsfase Doel: De verkenningsfase is erop gericht de huidige situatie van Nieuwegein en trends en ontwikkelingen die in de samenleving spelen in beeld te brengen. We maken als het ware een soort foto. Werkwijze: De verkenningsfase bestaat uit een aantal stappen die overigens ook deels parallel kunnen lopen: 1. Er wordt breed informatie verzameld over de huidige situatie van Nieuwegein. Dit gebeurt zoveel mogelijk waardevrij. Dat wil zeggen: zoveel mogelijk gebaseerd op feiten en nog niet gekleurd door persoonlijke waarden en belangen. We beginnen met deskresearch, straatinterviews en expertinterviews. Op deze manier kan een eerste foto van 2015 worden gemaakt. 2. Een grootschalige online bevraging over wat de inwoners belangrijke thema's vinden voor Nieuwegein. 3. In februari en maart 2015 organiseren we een aantal toekomstcafés in het atrium waarin inwoners, maatschappelijke instellingen, bedrijven en medewerkers van de gemeente in gesprek met elkaar op zoek gaan naar wat zij samen belangrijk vinden voor Nieuwegein en wat bepaalde trends en ontwikkelingen voor onze stad betekenen. De dialoog is gebaseerd op een open gesprek waaraan alle deelnemers op basis van gelijkwaardigheid deel kunnen nemen en is geïnspireerd op de G-1000 methode uit België2. We kunnen experts uit de onderzoekswereld vragen om samen met ons te kijken naar de match tussen de objectieve gegevens en de informatie die uit de dialoog naar voren komt, 2 De GlOOO-methode is een fysieke ontmoeting van leden van een gemeenschap, die met behulp van dialoog op zoek gaan naar wat zij samen belangrijk vinden voor die gemeenschap. Deze succesvolle aanpak is al gebruikt door een aantal Nederlandse gemeenten zoals Amersfoort. 12 (24) Raadsnummer 4. Versie 1.1 Datum 13 (24) 17 december 2014 De ideeën uit deze fase w o r d e n s a m e n g e b r a c h t in een ranglijst van 25 t h e m a ' s . Deze lijst van 25 v o o r s t e l l e n z e t t e n w e vervolgens o n l i n e (daarvoor m a k e n w e g e b r u i k van onze ' M e e d e n k e n in N i e u w e g e i n ' t o o l ) . En via de media r o e p e n w e i n w o n e r s o p o m t e s t e m m e n o p de t h e m a ' s die zij het meest belangrijk v i n d e n v o o r N i e u w e g e i n . W a a r zit de energie in de samenleving? Deze r u i m e publieke raadpleging en de s t e m p r o c e d u r e zorgen e r v o o r dat de t o e k o m s t a g e n d a op een open m a n i e r t o t stand k o m t , en we u i t e i n d e l i j k t o t een b e p e r k t aantal t h e m a ' s k o m e n o m in de v o l g e n d e fase v e r d e r o v e r in gesprek te g a a n , Mogelijke C CD E L_ o > CD '-4-J fU u 'c 13 E E o u CU -^ "Ö5 en o invulling Straatintervii •Digitale enquête •Speciale website met irteeenhus en digitaal platform www.meedenkenin ieuwegein.nl • Expertinterviews • Een externe denktank vanuit de samenleving • (sociale) media inzetten om mensen te bereiken, bv. speciaal katern in de krant, Facebook, etc. •Toekomstcafe in het atrium •Ideeenbus in het atrium • Er kan voor worden gekozen om raadsleden en bestuurders te vragen wie er in ieder geval benaderd zou moeten worden om mee te denken (stakeholderbena ring) Tijdspad: Resultaat; van de Ln TH O fN C ro > O -I-J o verkenningsfase: Srte historisch schets van Nieuwegein • Beschrijving van het huidige Nieuwegein • Nieuwegein in cijfers en feiten zoals kenmerken bevolking, woon- en leefklimaat, gezondheid, welzijn, economie, werkgelegenheid, u ; enz. • Hoe wordt Nieuwegein gewaardeerd •Tevredenheid van Inwoners, bedrijfsleven, etc. over Nieuwegein. •Sterkte - zwakte analyse van Nieuwegein (vormen van SWOT analyses). • Plek van Nieuwegein in de regio en Randstad c o c CD i/i T3 C CD volklngsontwi ingen •Woningbehoefte • Woon zorg ontwikkelingen •Transitie van verzorgings- naar participatiesamen leving • Schaalvergroting versus schaalverkleining (globalisering versus glokalisering) • Netwerksamenleving/ict /technologische ontwikkelingen • Economie • Duurzaamheid •Andere trends en ontwikkelingen f e b r u a r i , m a a r t , april 2 0 1 5 . Een breed in de s a m e n l e v i n g g e d r a g e n , beeldende t o e k o m s t a g e n d a dat een overzicht geeft v a n de m e e s t i m p a c t r i j k e o n t w i k k e l i n g e n die op de g e m e e n t e a f k o m e n en de f u n d a m e n t e l e keuzes en o p g a v e n die hieruit voortvloeien. Raadsnummer Doel: Versie 1.1 Datum 17 december 2014 3.3 Dialoogfase De analysefase levert bouwstenen voor een dialoog in de Nieuwegeinse samenleving. Deze fase heeft als doel om de verzamelde informatie op waarde te schatten en keuzes te maken voor de toekomst. Werkwijze: Met elkaar het gesprek aangaan over wat voor een stad Nieuwegein in de toekomst wil zijn. De dialoog kan worden gestimuleerd door hiervoor verschillende keuzes en scenario's voor te leggen. Scenario's zijn de mogelijke ontwikkelingen die zich voordoen, de keuzes betreffen de wijze hoe we in elk van die scenario's onze visie/ doelen proberen te realiseren. De scenario's en keuzes presenteren we zoveel mogelijk beeldend in bijvoorbeeld filmpjes en/of prikkelende verhalen. De gemeente heeft een duidelijk faciliterende rol in deze fase. De samenleving bepaalt welk toekomstscenario voor Nieuwegein het meest aanspreekt, welke keuzes zij hierbij wil maken en welke bijdrage de samenleving hier zelf voor wil leveren. 14 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 Mogelijke invulling van de dialoogfase: l./i •Inwonersdag waarbij we 1000 inwoners uit Nieuwegein steekproefsgewijs uitnodigen. •Gebruik maken van het digitale platform www.rneedenkeninnieuwegein.nl •Ook in deze fase mensen zelf volledige zeggenschap geven over de manier waarop ze bepaalde onderwerpen willen behandelen {ze kunnen bijvoorbeeld bepaalde experts en belanghebbenden bevragen) • Eventueel kunnen er themagroepen worden opgericht om na de inwonersdag de oplossingen voor een bepaald thema uit te werken( voorbeeld: gezond en gelukkig nieuwegein, een groep welke al bestaat). • Doelgroepensegmentatie kan hier een piek krijgen, bv. door jongeren, ouderen of andere categorieën Nleuwegeiners. •Ten behoeve van de dialoog scenario's opstellen samen met een denktank uit de Raad en/of samenleving •Overige initiatieven die opbloeien uit de verkenningsfase kunnen hier worden vormgegeven. 0> N 0) c CD § Tijdspad: C 0J c CD o 1_ • Inwoners •Ondernemers ■ Bedrijven • Maatschappelijke organisaties • Regionale partners • Raad -M CU CD mei, juni, eerste helft juli 2015. Resultaten: 1. 2. 3. Doel: 3 Input voor de toekomstvisie Inventarisatie en facilitering van concrete initiatieven vanuit de samenleving waar voldoende draagvlak vanuit die samenleving voor is (sponsoren) 3 Een denktank vanuit de samenleving voor de verbindingsfase 3.4 Verbindingsfase In deze fase vertalen we de uitkomsten van de verkennings- en dialoogfase naar een richtinggevende visie op Nieuwegein. De visie wordt scherp geformuleerd in een aantal hoofdambities. Waarschijnlijk komen er tijdens dit traject concrete initiatieven en ideeën naar boven. We vragen ze niet actief uit, maar als deze worden genoemd, brengen we deze zoveel mogelijk onder bij een "loket" bij de gemeente (servicelijn, accounthouders, wijkmanagers, e t c ) . Zo vervuilt de discussie niet en komen we uiteindelijk verder, zonder dat degenen die de ideeën inbrachten teleurgesteld naar huis gaan. 15 (24) Raadsnummer Werkwijze: Versie 1.1 Datum 17 d e c e m b e r 2014 Hoewel de kern van participatie in de dialoogfase plaatsvindt, is het ook in deze fase van belang dat er een groep betrokkenen uit de samenleving meekijkt met deze vertaalslag. Dit verhoogt het draagvlak van de visie. De eerder genoemde denktank uit de dialoogfase zou hier een rol in kunnen vervullen. toekomstvisie Het proces begint open, breed en dynamisch. Uiteindelijk trechteren om tot besluitvorming te kunnen komen. Tijdpad: moeten we gaan augustus, september en oktober 2015 Resultaten: Een toekomstvisie met op hoofdlijnen de volgende inhoud: • Profiel van Nieuwegein:kernwaarden, identiteit en plek in de regio. • • Hoofdambities voor Nieuwegein 2025: waar kiezen we voor? Een opvatting over vernieuwingen in het bestuur van de gemeente in relatie met de veranderingen in de samenleving. Een act lijst met initiatieven uit de samenleving. Dit is een continuering- of vervolgstap van het eerder aangegeven overzicht van concrete initiatieven, waarvoor genoeg draagvlak in de Nieuwegeinse samenleving bestaat om deze verder uit te werken. Vanuit de toekomstvisie zal er vervolgens geen regie worden gevoerd op deze activiteiten, maar is er per initiatief een duidelijk "loket" bij de gemeente. Wel werkt het enthousiasmerend in het traject van de toekomstvisie om concrete tussenresultaten te kunnen laten zien. 3.5 Besluitvormingsfase De concept Toekomstvisie Nieuwegein 2025 wordt in november 2015 aangeboden aan de gemeenteraad. Daarbij krijgt de raad niet alleen een concept )ekomstvisi gelegd, maar ook de achtergror natie en de diversiteit in opvattingen, zoals die in het gehele wordingsproces van de visie door de deelnemers ingebracht zijn. Het is aan de Raad hoe zij haar besluitvormingsproces wil inrichten en de informatie wil afwegen in haar keuzes. 16 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2 0 1 ' Communicatie en participatie 4.1 Extern De fasering van het geeft een beeld van wie in welke fase betrokken kan worden. Dit wordt per fase verfijnd met behulp van factor C. Factor C is een werkwijze om meer omgevingsbewust te werken. Concreet houdt het in dat er per fase een krachtenveldanalyse wordt gemaakt, een kernboodschap en een activiteitenkalender wordt opgesteld. Op die manier wordt duidelijk wie in welke fase en op welke wijze betrokken kan worden. We kiezen voor een afgewogen en gevarieerde inzet van communicatiemiddelen en -vormen die elkaar versterken en inspelen op diverse doelgroepen en leefstijlen. Denk aan persoonlijke gesprekken met stakeholders, bijeenkomsten met grotere groepen, een enquête, de participatietool 'Meedenken in Nieuwegein', acties in de stad [flashmobs e.d.), inzet van sociale media (facebook, twitter) maar ook de inzet van traditionele media (zoals artikelen in de gemeentepagina, persberichten, website). Het gaat om een gevarieerde communicatiemix en een combinatie tussen persoonlijke- (met de mensen die meedenken) en massacommunicatie (met de overige inwoners van Nieuwegein). Het is van groot belang dat we in dit proces vanuit de gemeente snel en effectief reageren op inbreng uit onze stad. Daar zullen wij onze processen op inrichten. 4.2 Intern Draagvlak binnen de gemeente zelf is ook een belangrijk punt. Ambtenaren zijn veelal zelf ook inwoners van Nieuwegein en experts op vele gebieden* Daarnaast kunnen zij de visie vervolgens ook mede uit gaan dragen in hun proji eten en adviezen. Het personeel wordt op de volgende wijze betrokken: • De burgemeester en wethouder geven een (interactieve) presentatie aan het personeel over het Plan van Aanpak van de toekomstvisie (januari) • (Selectieve) uitnodigingen om mee te doen met gesprekken met de samenleving. • Deskundigen uit de ambtelijke organisatie leveren bijdragen in de verschillende fasen ook om de uitkomsten uit deelvisies een goede plek te geven. 17 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 Kosten De intentie is om het project Toekomstvisie Nieuwegein 2025 zo veel als mogelijk in eigen beheer te doen. De inzet van middelen, nodig voor de uitvoering van de verschillende fases van het Toekomstvisie traject zullen met bestaande ambtelijke capaciteit uitgevoerd worden. Dit betekent dat er keuzes gemaakt dienen te worden om capaciteit vrij te maken. Tegelijkertijd betekenen deze keuze ook, dat in werkzaamheden geprioriteerd of getemporiseerd kan worden. 1. Op drie onderdelen zal het noodzakelijk zijn om middelen in te zetten: Het ontwerpen van een communicatiecampagne (advertenties, films, beeldtaal en logo's). Het verdient aanbeveling meer met beelden te werken dan met teksten. Korte films met een heldere boodschap spreken uiteraard meer tot de verbeelding dan een nota. Dit geldt ook voor de inric iting van een website als informatie- en communicatiemiddel. 2. Inhuur van specifieke expertise om onderdelen van visietrajecten te begeleiden. Bijvoorbeeld in het geval van het (bege)leiden van workshops en grootschalige bijeenkomsten. 3. Het organiseren van (grootschalige) bijeenkomsten zoals een inwonersdag. Kosten zijn er dan o.a. voor de catering, techniek (beeld en geluid), stemkastjes, locatiehuur, etc. Voorgesteld wordt een budget van 100.000 euro voor de bekostiging van bovengenoemde drie onderwerpen vrij te maken. Dit budget zal opgenomen worden in de Voorjaarsnota 2015 evenals de daarbij behorende dekking. Per fase stelt de werkgroep een begroting op en legt een voorstel voor aan de stuurgroep. Dit wordt ook gecommuniceerd met de raad (via de vorm voor betrokkenheid die de raad kiest). '" ■ ' ■-. • »£« U ■ ■'-■- ■ * * w ,." ^^BkK.:£»S»Sffi^9--.T 18 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 december 2014 Risico's Mogelijk risico's en oplossingen om deze te voorkomen: Het risico dat de samenleving wordt overbevraagd, ook vanuit andere visietrajecten zoals bijvoorbeeld de visie op gezondheid en welbevinden in Nieuwegein, de woonvisie, etc. die in dezelfde looptijd worden opgesteld en die ook samen met de samenleving worden vormgegeven. De oplossing hiervoor is een goed op elkaar afgestemde participatieagenda. Inhoudelijk gezien is de toekomstvisie leidend voor deelvisies, maar zolang er geen contouren voor een visie op de stad zijn kunnen en willen we bepaalde lopende trajecten niet afremmen. Resultaten dienen als input voor de toekomstvisie. Nadenken over een visie op de stad is niet voor iedereen weggelegd. Het is niet concreet, heeft een lange doorlooptijd en heeft niet direct concreet resultaten. Om toch een grote groep uit de samenleving hiervoor te enthousiasmeren is het voorstel vooral beelden te gebruiken en een en ander zo concreet mogelijk te maken. Een risico is dat wanneer we met inwoners gaan praten over waar we vooral op in willen zetten (waar dromen we van), het gevaar bestaat dat mensen het te vrijblijvend en niet concreet genoeg vinden. Zeker tegen het i t van de bezuinigingsopgaven. Dit kunnen we ondervangen door van meet af aan duidelijk te zijn over het proces. We gaan eerst dromen ophalen, dan scenario's schetsen en keuzes maken. De visie moet wel voldoende scherpte hebben om toekomstige (financiële) keuzes op te kunnen baseren, 19 (24) Raadsnummer Versie 1.1 Datum 17 d e c e m b e r 2014 20 (24) Procesorganisatie Om het proces vorm te geven wordt de volgende projectorganisatie in het leven geroepen: Raad: [Toevoegen de keuze van de Raad met betrekking tot haar betrokkenheid! Stuurgroep: Taak: Beslissen over de voortgang en afwijkingen van het project. Burgemeester Frans Backhuijs Wethouder Peter Snoeren Rollen: • Bestuurlijke opdrachtgevers. • Bewaken projectdoelstellingen en proces (op basis van het door de raad vastgestelde plan). • Bestuurlijke afstemming • Bestuurlijk boegbeeld van het project Toekomstvisie 2025 Gemeentesecretaris Piet van Etteren Rol: • Ambtelijke bewaking projectdoelstellingen en proces, • Betrokkenheid en informeren bestuur en ambtelijke organisatie. • Zorgdragen voor voldoende middelen voor de realisatie en voortgang project. Projectleider toekomstvisie Rol: • Ambtelijk secretaris van de stuurgroep. Raadsnummer Versie 1 Datum 17 december 2014 Werkgroep: Functionaris Capaciteit gedurende 2015 Gerard Rikhof (projectleider)(tot half januari 2015)(daarna zal een projectleider benoemd worden die het gehele proces ambtelijk zal leiden). • Zorgdragen goed functioneren projectteam. • Realiseren project binnen de gestelde kaders. • Verantwoording afleggen aan de bestuurlijke en ambtelijke opdrachtgevers. 18 uur per week Nadine Onrust (projectsecretaris) • Zorgdragen voor de organisatie van het project. 12 uur per week Stagiar(e), bv. van de opleiding bestuurskunde, communicatie of sociale geografie: PM • Allerhande ondersteunende en uitvoerende werkzaamheden 16 uur per week Dionne Baaré (ruimtelijk domein) • Projectuitvoering 4 uur per week Jeroen de Jong (stafdomein) • Projectuitvoering 4 uur per week Arthur Koeken (sociaal domein) • Projectuitvoering 4 uur per week Mireille Geurts • Doordenken, adviseren en uitvoeren communicatie i.s.m. met in-of externe ondersteuning 12 uur per week Xandra Feije 8 uur per week Communicatiemedewerker De werkgroep zal breed vanuit de organisatie ondersteund worden in de verschillende fases van het proces. Daartoe zal de werkgroep tijdig voor de start van iedere fase aangeven welke activiteiten er verricht dienen te worden en van welke afdelingen dit inzet zal vragen. Het gaat daarbij onder meer om: • Inzet van de webmaster • Inzet van Statistiek en Onderzoek bij de analysefase • Inzet van diverse beleidsmedewerkers in de analyse fase • Een medewerker van de afdeling Financiën bij het formuleren van scenario's en het doorzien van de keuze voor een scenario. 21 (24) Raadsnummer Versie 1.1 22 (24) Datum 17 december 2014 Bijlage: Overzicht lop ende strategische projecten Voor iedere fase van de toekomstvisie maken we een deelplan. In deze deelplannen geven wij steeds aan hoe andere visietrajecten bij de betreffende fase worden betrokken en hoe de afstemming geregeld is. Hiervoor maken we o.a. een participatieagenda per fase. Project/progra mma Planning Projectmanager Verbinding Cultuurvisie Visie is in afrondingsfase Cindy Bergman Input voor toekomstvisie Woonvisie 2 e kwartaal woonvisie naar de Raad Conny Hofstede Input voor toekomstvisie Economische visie 3 e kwartaal 2015 startnotitie naar de Raad Eckhardt Regeer Wederzijdse afstemming noodzakelrk over inhoud en proces Structuurvisie (herijking) ntb Hanneke Peeters Wederzijdse afstemming noodzakelijk over inhoud en proces Dienstverlening Waarschijnlijk start januari Marco Schermer en Esther ter Horst Afstemming noodzakelijk zodra meer bekend is over svisie dit traject e Gezonde wijkenaanpak l Betere buurten 3e kwartaal 2015 naar de Raad met meerjarig plan plus Gezond en gelukkig Nieuwegein in 2024 kwartaal 2015 start voorstel voor eerste aan te pakken buurt in 2016 ■■» 25 november Positieve Toekomstverkenning 04 december Nieuwsbrief over 8 ambities en 10 acties Maart 2015 Vervolgbijeenkomst over stand van zaken Sabrina Eijk Wederzijdse afstemming noodzakelijk over inhoud en proces Nadine Onrust Wederzijdse afstemming noodzakelijk over inhoud en proces Sabrina Eijk Wederzijdse afstemming noodzakelijk over inhoud en proces
© Copyright 2025 ExpyDoc