20141106 Deltacongres14 verslag workshops DBRA

Vijfde
e Nation
naal De
eltacong
gres 6 novemb
n
er 2015
5
Breako
outsessie Ruimtelijk
ke adapta tie in de praktijk
p
Tijdens het Deltaco
ongres op 6 novemberr 2014 hebb
ben Robert de
d Graaff een Albert Els
shof drie
breakou
utsessies be
egeleid ove
er het in de p
praktijk aan
n de gang gaan met ruiimtelijke adaptatie.
De bela
angstelling was
w groot. De
D eerste tw
wee sessies
s waren me
eer dan vol. Alleen de derde
d
sessie h
had nog ruim
mte over.
Het prog
gramma om
mvatte:
- A
Algemene introductie van
v de hand
dreiking ove
er de stress
stest en de aadaptatiestrategie
- Ervaringen van het in de
d praktijk ttoepassen van
v de hand
dreiking bij gemeenten
n
- T
Tafel-discusssies over inhoud van de handreiking en het proces vann toepassen
n van de
handreiking
g
De pressentaties zijn op te vrag
gen bij: Albe
ert Elshof (e
[email protected])
Hierond
der gaan we
e in op de uitkomsten vvan de tafel-discussies.
Algeme
ene noties van de discussies
De tafell-discussiess richtten zic
ch op de uittvoering van
n de stressttest/klimaattscan als ba
asis van
de imple
ementatie van
v Deltabe
eslissing Ru
uimtelijke Ad
daptatie. Zo
owel inhoud als proces
kwamen
n daarbij aa
an de orde.
De ca 120 aanwezzigen discus
ssieerden in
n tafels met 10 persone
en over de vvraag of de
stresste
est beter in de
d vorm van een quickk scan of ee
en ‘gedegen
n’ systeemkkennis uitge
evoerd
kon worrden? Meerr in detail:
• W
Werk je eerrst een analyse eerst in
nhoudelijk goed
g
uit voo
ordat je er m
mee naar ‘buiten’
g
gaat?
• W
Wil je eerstt inhoudelijk
k goed wete
en (systeem
mkennis) waarover je heet hebt, voo
ordat je
maatregele
en bedenkt?
?
• W
Wat ontbree
ekt er in de handreikin g? Waterkw
waliteit,
..?
De twee
ede vraag ging
g
over de
e vormgevin
ng van het proces.
p
Vragen daarbij waren:
• W
Wanneer be
etrek je and
dere stakeh
holders (niett overheden
n)? Pas als intern de ‘p
petten’
g
gelijk staan, of eerder?
?
• W
Wanneer be
etrek je bes
stuurders? V
Vanaf het begin?
b
Wanneer is manndaat nodig
g?
• Krijgt de be
estuurder ee
en rol naar b
buiten? Als ambassadeur? Welkee bestuurder betrek
jje: economische zaken
n, RO of wa
ater?
• O
Op welke wijze
w
betrek je stakehollder? Inform
meer je ze? Of laat je zee meedoen
n?
De
D kwestie oover nut en
noodzaak vaan klimaatad
daptatie
hebben we nniet aan de orde
gesteld. We gaan er vanuit dat
het rijk en dee koepels VNG,
V
IP
PO en UvW
W dit hebben
n
onderstreeptt door het
ondertekeneen van het
bestuursakko
koord
Deltaprogram
D
mma, waariin ze
onder andere
re afspreken
n om
een stressteest uit te voe
eren en
een adaptatiiestrategie op
o te
stellen.
Op 9 okktober jl. hebben meer dan 100 m
marktpartijen
n, branchev
verenigingenn en overhe
eden die
samen cca 10.000 organisaties
o
s vertegenw
woordigen de
d urgentie onderstreep
o
pt met het
onderte
ekenen van de Algemene Intentievverklaring ru
uimtelijke ad
daptatie.
degen’ syste
eemkennis?
?
Quick sscan of ‘ged
Klimaatscan/kaarte
en zijn basis
s voor en m
middel om ge
esprek/proc
ces op gangg te brengen.
Zowel vvoor het inho
oudelijke als procesma
atige aspec
ct geldt dat deze
d
altijd m
maatwerk betreffen.
Een quick scan woordt als nuttig
gezien, vooral als eer nog wein
nig
bekend is. Voor heet bepalen van
v
(effectie
eve) maatreegelen is me
eer
systeem
mkennis noddig. Naast
systeem
mkennis is hhet voor de uitvoer
van maatregelen oook van bela
ang te
weten met
m welke aandere (ruim
mtelijke)
ontwikk
kelingen meeegekoppeld
d kan
worden en welke m
maatregelen
n altijd
goed zijjn (‘no regreet’ maatregelen).
Zowel de
d quick scaan resultate
en als de
werking
g van het (w
water)systee
em zou
je helde
er met de ‘bbuitenwacht’
moeten communice
ceren. Door
informatie in een vvroeg stadium met
de burgers en bedrrijfsleven te
e
communiceren kan
n het bewus
stzijn van de
e ‘eigen’ verantwoorde
elijkheid verggroot worde
en.
Hierbij kkan een quiick scan een vliegwiel ffunctie hebben.
Door ge
een van de groepen is expliciet
over ontbrekende thema’s
t
ges
sproken.
Wel is a
aangegeven
n dat inzichtt in vitale
en kwettsbare objeccten en infra
astructuur
van groot belang iss. Ook is ve
erwezen
naar de
e resultaten van het pro
ogramma
Kennis voor Klimaa
at en de voo
orloper
ARK, o..a. op het ge
ebied van hitte-stress
h
en de effecten van groenvoorz
zieningen.
Processsturing
De nadrruk van de discussies
d
bij de
meeste tafels betro
of het ‘proce
es’ en de
‘commu
unicatie’. Ge
emeenten en
e watersch
happen word
den in het algemeen
a
a ls de
initiatieffnemers cq regisseurs beschouwd
d. Over wie hierin het primaat
p
heeeft, is geen
eenduid
dig beeld. Wel
W lijkt er ov
vereenstem
mming dat borging
b
via de
d ‘Algemenne Democra
atie’
moet pla
aatsvinden.. Vraag blijfft wel op we
elke wijze, welke
w
planvo
orm?
Bij één tafel werd een
e belangrrijke rol van de veilighe
eidsregio’s toebedacht:
t
: zij voeren al risico
scans u
uit en zijn go
oed in staat te schakele
en tussen partijen.
p
Een
n andere taffel gaf expliciet aan
dat we a
af moeten van
v het idee
e dat de ‘ovverheid ons wel veilig houdt. Ook i s er gerefereerd
aan hett OESO-rap
pport: burgers beter bettrekken bij het
h ‘waterbe
eleid’.
Het Deltaprogramm
ma is een go
oede parap
plu voor de bestuurlijke
b
e legitimatie . Bestuurlijk
k zou
een mandaat gege
even moeten
n worden de
e problema
atiek volgens een afgessproken pro
oces op
te pakke
en.
Urgentie
e
Ondankks dat dit nie
et als discus
ssie onderw
werp ter tafe
el gebracht was, is het onderwerp
p
geregeld aan de orrde gekome
en. Veel tafe
els gaven aan
a dat ande
ere thema’ss bij gemeenten
hoger scoren; klima
aat adaptattie is geen vvanzelfsprekendheid. Hierbij
H
worddt een rol aa
an de
VNG toe
ebedacht.
Borging
g
Een aan
ntal aanwezzigen stelde
e de vraag i n hoeverre uitvoering van
v de stressstest en he
et
treffen vvan maatreg
gelen geborgd is of wo
ordt. Ons an
ntwoord was
s dat de bo rging van de
uitvoerin
ng vooral viaa het
bestuurs
sakkoord Deeltaprogram
mma en
loopt. Ju
uridische boorging is aanwezig
via het verplichte
v
W
Watertoetsprroces.
Borging via bijvoorbbeeld het
bouwbesluit is op oonderdelen wel
w
mogelijk
k. Maar in dee meeste gevallen
is maatw
werk en innoovatie nodig
g om
doelmatige klimaataadaptatie te
e
bereiken
n. Wetgevinng kan dan juist
j
contraprroductief weerken