Trombonist Raymond Munnecom backstage, Teatro Colón, Buenos Aires, juni 2013
1
2
INHOUD
4
Abonnementen: Informatie & Series
6
Inleiding
10
‘Janine is theatraal interessant’
14 Tan Dun: soms yin & soms yang
18 Ontdekkingsreis
22
All in the family
26 Goud waard
30
Muziek voor de hele familie
34
Essentials
38
Het gevoel van een volk
44
Tradities
48
Stichting Donateurs
50
Kamermuziek - vriendenpodium
54
Concertgebouworkest op reis
62 Beschermvrouwe en ambassadeurs, dirigenten,
orkest, stichtingsbestuur en staf
6 7
Algemene informatie
68
PLATTEGROND GROTE ZAAL
69
CONCERTKALENDER
4
BESTELLEN ABONNEMENTEN
Abonnementen kunt u bestellen via
• www.concertgebouworkest.nl/series
• 020 305 10 15, ma-vr van 9.30 - 12.30 uur
• bestelformulieren
69
BESTELLEN LOSSE KAARTEN
Losse kaarten kunt u bestellen vanaf 1 juni 2014 via
•www.concertgebouworkest.nl
•Concertgebouwlijn 0900 671 83 45, 10.00 - 17.00 uur
•Concertgebouw kassa, Concertgebouwplein 2-6
3
WAAROM
EEN ABONNEMENT
BIJ HET KONINKLIJK
CONCERTGEBOUWORKEST ?
UW VOORDELEN
+
+
+
+
+
Bestel nu uw abonnement en verzeker uzelf
van een kwalitatief hoogstaand cultureel seizoen.
De mooiste stoelen in de zaal
Een seizoen lang een vaste plaats
Per serie gemiddeld één concert gratis
Met korting en voorrang kaarten bestellen voor extra concerten
In één bestelling alles geregeld voor het hele seizoen
ABONNEMENTEN BESTELLEN
ONLINE TELEFONISCH SCHRIFTELIJK
www.concertgebouworkest.nl/series
via het bestelformulier
020 305 10 15 > ma-vr 9.30-12.30 uur
Administratiekosten € 6 per bestelling.
WANNEER BESTELLEN?
27 februari 2014: startdatum bestellen abonnementen
1 april 2014: sluitingsdatum voor het verlengen van uw series
1 juni 2014: startdatum bestellen van losse kaarten
Uitgebreide informatie over de bestelprocedure en algemene voorwaarden vindt u op de website via
www.concertgebouworkest.nl/series
English information about subscriptions can be found at www.rcoamsterdam.com/series
4
DE ABONNEMENTENSERIES
pagina 13
pagina 29
Serie AAA donderdag
Serie E
4 concerten
8 concerten
Actueel, Avontuurlijk, Aangrijpend
De Grote Maestro’s
Altijd verrassende concerten rondom een actueel thema.
De serie rondom grote dirigenten. Met natuurlijk
Na het Voorprogramma volgt een uur orkestmuziek
chef-dirigent Mariss Jansons, Andris Nelsons,
zonder pauze, dan de /entrée Late Night. Met wereld-
Valery Gergiev, Daniele Gatti, maar ook een jongere
premières van Tan Dun en Michel van der Aa.
maestro als Andrés Orozco-Estrada.
pagina 17
pagina 33
Serie A
Serie F
6 of 3 concerten
3 concerten
Actueel, Avontuurlijk, Aangrijpend
Familieserie
Het succesvolle laboratorium van het Concertgebouw–
Kinderen maken samen met hun ouders en/of
orkest. Hedendaags werk en traditie gaan samen in
grootouders kennis met de wereld van het Koninklijk
deze serie vol premières en opdrachtwerken, o.a. van
Concertgebouworkest. Drie betoverende programma’s
Michel van der Aa, Richard Rijnvos en Tan Dun.
met leuke interactieve inleidingen.
pagina 21
pagina 37
Serie Bwo - Serie Bdo
Serie S
12 of 6 concerten
3 concerten
Het groot symfonisch repertoire
Nieuw: Essentials
De symfonische traditie komt tot leven in de grootste
Concerten op de zaterdagavond in een nieuw format.
en oudste serie van het orkest. Met een hoofdrol voor
Maak kennis met symfonische meesterwerken die u
Mariss Jansons en grote solisten als Maria João Pires,
gehoord moet hebben, én met het nieuwste toptalent
Anne-Sophie Mutter en Janine Jansen.
in een soloconcert.
pagina 25
pagina 41
Serie D
Serie Z
8 concerten
8 of 4 concerten
De Klassiekers
De Matinee
Een klassiek menu vol variatie. Symfonieën van Schubert
Een uitgebalanceerde serie concerten op zondagmiddag.
en Mahler, pianoconcerten van Mozart en Rachmaninoff,
U hoort solisten en maestro’s van wereldfaam, met heel
maar ook minder bekend werk, uitgevoerd door een keur
veel prachtige muziek. Van Haydn tot Mahler, van Mozart
aan gevierde maestro’s en solisten.
tot Liszt.
5
6
DEEL
DE VERVOERING
Geachte muziekliefhebber,
Ziehier de seizoensbrochure nieuwe stijl van het
In het nieuwe seizoen lanceren we een nieuw, korter
Koninklijk Concertgebouworkest. De interviews en
concertformat onder de naam Essentials. Wie nog niet
achtergrondinformatie die deze brochure sieren, maken
(vaak) het Concertgebouworkest bezocht, maar wel
uw keuze uit de vele mogelijke abonnementen en de
geïnteresseerd is in symfonische concerten op het
koppeling met onze website nog makkelijker.
hoogste niveau, kan op een zaterdagavond bij Essentials
terecht om kennis te maken met een onbetwist meesterwerk én een jonge topsolist. Meer hierover vindt u op
Verbindingen
pagina 34.
We investeren op verschillende manieren in de toekomst.
Het Concertgebouworkest is immers niet alleen een
Natuurlijk blijven onze vertrouwde abonnementenseries
belangrijke schatbewaarder van de grote klassieke
bestaan. Daarin halen we de banden verder aan met
muziektraditie, maar kijkt ook voortdurend vooruit.
vermaarde componisten, dirigenten en solisten.
Om verbindingen te maken tussen oud en nieuw, tussen
musici en luisteraars, tussen Amsterdam, Nederland en
de rest van de wereld. Sinds de recente lancering van de
Grote componisten, geliefde dirigenten
app RCO Editions verbindt het orkest wereldwijd vele
Het Concertgebouworkest heeft van oudsher een bijzon-
duizenden muziekliefhebbers.
dere relatie met een groot aantal componisten. Tot de
dirigerende componisten die voor het orkest stonden
In Amsterdam heeft het orkest de afgelopen jaren zijn
behoort de alom bekende Tan Dun. Hij komt voor het
publiek weten te verbreden en verdiepen, bijvoorbeeld
eerst sinds 2009 terug om twee van zijn nieuwe solo­
met de thematische concerten in het AAA Festival Muziek
concerten te dirigeren, waaronder een wereldpremière.
en Kunst. In het seizoen 2014/2015 kunt u bijzondere
Ook van onze huiscomponisten Richard Rijnvos en Michel
concertprogramma’s boeken rondom de thema’s Het
van der Aa zullen dit seizoen wereldpremières klinken.
Sublieme, 1914 een eeuw later, CHINA here en Oorsprong |
Nederlandse premières zijn er van Henri Dutilleux, die ­
volkskunst als inspiratie.
in 2013 overleed, Tan Dun en Luc Brewaeys.
Onze geliefde chef-dirigent Mariss Jansons brengt dit
seizoen een veelzijdig repertoire met enkele verrassende
werken, maar ook Mahlers Vierde symfonie. Meer hierover
<
leest u in het interview met Mariss Jansons op pagina 18.
Julie Moulin, Soiree, september 2013
7
Daniele Gatti zal het orkest voorgaan in Mahlers Derde en
Zesde symfonie. Een andere graag geziene gastdirigent is
Andris Nelsons. Dit seizoen staan bij hem maar liefst
drie symfonieën van Sjostakovitsj op het programma.
Valery Gergiev dirigeert eveneens Sjostakovitsj en geeft
een publieke masterclass. In Seoul en Luxemburg leidt
Iván Fischer alle Beethoven-symfonieën. Richard Egarr,
Thomas Hengelbrock, Antony Hermus en Andrés OrozcoEstrada maken hun debuut bij het Concertgebouworkest.
In de schijnwerpers: de solisten
Met violist Leonidas Kavakos heeft het orkest en zijn
publiek de afgelopen jaren een hechte muzikale vriendschap opgebouwd. Dit seizoen is hij Artist in Residence:
bij drie orkestprogramma’s geeft hij acte de présence,
daarnaast zal hij een masterclass geven, medewerking
verlenen aan een kamermuziekconcert én centraal staan
in de nieuwe RCO Club Night (zie pagina 28). Andere
solisten die we graag terug verwelkomen zijn onder meer
de violisten Janine Jansen en Anne-Sophie Mutter en de
al even bewonderde vocalisten Christianne Stotijn en
Thomas Hampson. Tot de grote pianisten die dit seizoen
met het Concertgebouworkest zullen soleren behoren
Katia en Marielle Labèque, Stefano Bollani, Alexander
Gavrylyuk en Denis Matsuev. Daarnaast zullen maar liefst
zes aanvoerders uit het orkest als solist optreden.
Orkest
De musici van het Koninklijk Concertgebouworkest
brengen door hun uniek samenspel het publiek wereldwijd steeds weer in vervoering. ‘Deel de vervoering’ is
dan ook meer dan een slogan. De vaak bejubelde klank
van het Concertgebouworkest is een resultaat van de
bevlogenheid van de musici en de permanente wil om
naar elkaar te luisteren. Je hoort en ziet dat al deze
sterren ontzettend graag met elkaar samenspelen.
Onze musici willen al dat moois met u delen in die
prachtige zaal die al meer dan 125 jaar onze thuisbasis
vormt. Laten we samen beleven wat muziek vermag.
Jan Raes, algemeen directeur
Livin Prunaru, repetitie in
Carnegie Hall, New York, 2012
8
>
9
10
JANINE IS
THEATRAAL
INTERESSANT
Michel van der Aa schrijft in opdracht van het orkest
een vioolconcert voor Janine Jansen, dat binnen de serie AAA donderdag
zijn wereldpremière beleeft.
De componist vertelt over zijn plannen.
Een nieuw vioolconcert
Schaamteloze dramatiek
Michel van der Aa moet ten tijde van dit interview nog
Jansen speelde van Van der Aa eerder het korte lied Miles
beginnen aan zijn vioolconcert. ‘Maar het hoeft pas in
Away voor viool, contrabas, piano en mezzosopraan. Ter
de zomer af,’ redeneert hij, ‘en ik heb zeven maanden
voorbereiding woonde ze een repetitie bij van Up-Close
fulltime begroot voor het componeren van 25 minuten.
(2010), Van der Aa’s prijzen winnende multimediale
Al is zo’n creatief proces lastig in te plannen. Eerlijk
celloconcert, waarin de solocelliste op filmbeelden wordt
gezegd schiet ik mezelf soms in de voet.’ Ondertussen
gespiegeld door een ouder evenbeeld. Het melodische
denkt Van der Aa, één van de drie huiscomponisten van
gehalte van die muziek sprak Jansen aan, weet de
het Koninklijk Concertgebouworkest, stiekem al ruim
componist, alsook de ‘schaamteloze dramatiek’ en fysieke
een jaar na over de grote vormen van het nieuwe werk.
uitbarstingen. Dat komt goed uit voor het vioolconcert
Dat Janine Jansen de soliste is, mag meer dan een
van Van der Aa: ‘Ik wil nu het contrast gaan onderzoeken
gegeven heten. ‘Ik streef naar nauwe samenwerking en
tussen explosieve muziek als in een hogedrukketel en
wil het werk zoveel mogelijk in overleg schrijven. Bij
momenten van verstilling, tussen klankgroepen van grote
sommige solisten kun je je ogen dichtdoen zonder een
complexiteit en juist van schijnbare eenvoud.’ Hij voegt
extra laag te missen. Maar Janine is theatraal interessant,
toe dat het een puur akoestische verkennig wordt, dus
ze neemt de luisteraar ook visueel mee in haar verhaal.
ditmaal geen elektronica.
Daar ga ik zeker gebruik van maken.’
Geen elektronica? Juist met multimediale muziek­
projecten vergaarde Van der Aa internationaal veel lof en
bekendheid. Zijn After Life bevat film en leidde tot veel
discussies bij het publiek: in welk dierbaar moment van
jouw leven zou je na de dood eeuwig willen verblijven?
<
Janine Jansen en Mariss Jansons met het Concertgebouworkest,
De occulte opera Sunken Garden, geschreven met best­
Sterrenjubileum, 10 april 2013
sellerauteur David Mitchell en uitgevoerd in onder meer
11
bracht in Groot-Brittannië verhitte debatten tussen
voor- en tegenstanders voort. De in opdracht geschreven
‘Het orkest wil voorwaarts, wil alternatieve concert­
liedcyclus Spaces of Blank is meermaals door het Koninklijk
vormen vinden naast het soloconcert en de symfonie.
Concertgebouworkest uitgevoerd; hierin brengt een
Daarmee is het Concertgebouworkest echt een trendset-
elektronisch penseel een subtiele, soms verontrustende
ter, want dit soort programma’s […] zijn zeldzaam onder
schaduw aan bij de akoestische orkestpartij.
de wereldberoemde orkesten.’ Zo verklaarde klarinettist
het Holland Festival, verkende de 3D-filmtechniek en
AAA donderdag
Concertgebouworkest als trendsetter
Martin Fröst in een interview met Preludium zijn enthou‘Dat werk werd vorig jaar hernomen, en deed mij weer
siasme voor de serie AAA donderdag. Een vernieuwende
beseffen wat een te gekke klank het Concertgebouw­
serie van vier concerten rondom actuele thema’s die
orkest heeft. Daar kun je eindeloos mee kleuren. Het zal
deel uitmaken van het AAA Festival Muziek en Kunst.
voor mij leerzaam zijn om weer met puur akoestische
De thema’s zijn dit seizoen Het Sublieme, 1914 Een eeuw
noten te werken, daar kan ik iets nieuws van mezelf
later, CHINA here en Oorsprong l volkskunst als inspiratie.
in kwijt. Het wordt pas mijn vierde werk voor groot
Voorafgaand aan het concert geeft een prominente
symfonieorkest, en mijn eerste als huiscomponist. Ik ben
gastspreker zijn of haar visie op het thema en het
dus niet de typische componist voor grote orkesten, maar
concertprogramma op het podium van de Grote Zaal.
ik vermoed dat het Concertgebouworkest mij juist ook
Na afloop van het concert is er het spannende /entrée
dáárom gevraagd heeft voor deze samenwerking voor
Late Night Café. Toelichtingen en achtergronden bij de
onbepaalde tijd.’
concerten en de andere festivalonderdelen leest u in
het kosteloos aan de deur verkrijgbare AAA festivalblad.
De akoestiek van het Concertgebouw is beroemd, maar
Zie voor meer informatie www.AAAfestival.nl.
ook lastig, weet hij. ‘Ideaal voor Bruckner en Mahler, maar
‘AAA serie vind ik een vondst! Hierdoor leer ik veel nieuwe componisten en stukken kennen.’
bij een soloconcert kan de balans lastig zijn. Wie op de
zesde rij zit, hoort een andere solist dan de luisteraar op
het frontbalkon. Ook zijn overgangen tussen muzikale
passages minder scherp getekend dan bijvoorbeeld in
Naast Michel van der Aa’s nieuwe vioolconcert valt er
het Muziekgebouw aan ’t IJ. Daarentegen klinkt de
nog veel meer te ontdekken in de serie AAA donderdag.
versmelting van mengklanken nergens mooier dan in
Zoals een concert rondom de beroemde componist/
Het Concertgebouw. Ik wil mezelf dwingen om met zo’n
dirigent Tan Dun. En het hypnotiserende Requiem van
galmende ruimte toch een heel bevredigend en gebalan-
György Ligeti, dat in Het Sublieme gecombineerd wordt
ceerd concert te leveren. Dat betekent: veel lucht, zodat
met overweldigende muziek van Maurice Ravel en Edgard
de solist goed uit de verf komt. Die lucht mis je bij
Varèse. Maar ook een concert met als thema Oorsprong l
moderne vioolconcerten vaak. Ook streef ik naar veel
volkskunst als inspiratie, waarin de befaamde Amerikaanse
percussie. De strijkersgroepen zullen microsteekjes van
bariton Thomas Hampson liederen van Gustav Mahler en
het slagwerk krijgen, opgezweept worden. Dit alles
Aaron Copland zingt.
natuurlijk met het oog op Janine’s expressieve en zeer
V
an der Aa’s vioolconcert wordt ook uitgevoerd
fysieke spel. Ik kijk ernaar uit.’
in de serie A, zie pagina 17.
Floris Don
Janine Jansen zal bovendien dit seizoen met de
jonge dirigent Andrés Orozco-Estrada het
12
Vioolconcert van Mendelssohn spelen. Dit kunt
u meemaken in de series B en E, zie pagina 21
en 29.
ACTUEEL AVONTUURLIJK AANGRIJPEND
1 hele serie 4 concerten
Serie AAAdo
aanvang concert 21.15 uur | Voorprogramma 20.15 uur
regulier (één rang) € 140,– | Concertvrienden € 125,–
Rondom de concerten
1 donderdag 25 september
3 donderdag 29 januari
Het Sublieme
CHINA here
Voorprogramma door Tom Lanoye
Voorprogramma door
AAA Festival Muziek en Kunst
Jonathan Nott, dirigent
Bettine Vriesekoop
Alle concerten maken deel uit van AAA
Jane Archibald, sopraan
Tan Dun, dirigent
Festival Muziek en Kunst. Zie pagina
Allyson McHardy, alt
Dominic Seldis, contrabas
42 en www.AAAfestival.nl.
Groot Omroepkoor
Petra van der Heide, harp
Vlaams Radio Koor
Tan Dun contrabasconcert
Voorprogramma
Ockeghem Kyrie uit ‘Missa prolationum’
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
Voorafgaand aan de concerten vindt
Tan Dun Nu Shu: The Secret Songs of
een Voorprogramma in de Grote Zaal
Ligeti Requiem
Varèse Arcana
w
i
Women (opdrachtcompositie,
plaats. De gratis toegangskaart hier-
Ravel La valse
Nederlandse première)
voor kunt u direct met uw abonne-
2 donderdag 6 november
4 donderdag 19 maart
1914 Een eeuw later
Oorsprong l volkskunst
Voorprogramma door Femke Halsema
als inspiratie
/entrée Late Night Café
Vladimir Jurowski, dirigent
Voorprogramma door
Na afloop van de concerten organi-
Janine Jansen, viool
Nynke Laverman
seert jongerenvereniging /entrée het
Debussy Berceuse héroïque
Mariss Jansons, dirigent
Late Night Café in het Concertgebouw
Van der Aa vioolconcert
Thomas Hampson, bariton
Café, de entreehal en de Koorzaal
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
Mahler Liederen uit ‘Des Knaben
(gratis toegankelijk).
Janácˇek Taras Bulba
Wunderhorn’ (selectie)
ment bestellen of vanaf 1 juni 2014 via
de Concertgebouwlijn of aan de kassa.
Copland Old American Songs (selectie)
Programmatoelichting
Bartók Concert voor orkest
Bij deze concerten ontvangt u het AAA
festivalprogramma kosteloos aan de
deur. In Preludium staat extra achtergrondinformatie, zie pagina 53.
Bestellen, rangen en plattegrond
Eenvoudig en snel bestellen via:
www.concertgebouworkest.nl/series.
Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30 1 2.30 uur of via het bestelformulier.
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
eerste uitvoering door
het Koninklijk Concertgebouworkest
w
13
14
TAN DUN
SOMS YIN & SOMS YANG
A
Bij het Koninklijk Concertgebouworkest brengt Tan Dun
de wereldpremière van een contrabasconcert en de Europese
première van zijn ‘harpconcert’ Nu Shu: The Secret Songs of Women. Een portret van een bruggenbouwer tussen culturen.
Geheimzinnige taal
De Chinese componist-dirigent Tan Dun stelt zich ten
in deze taal schrijven, zingen en communiceren.’ Tan Dun
doel de eeuwenoude klassieke cultuur van zijn land te
ging met zijn digitale camera op pad en wist de laatste
verdedigen. Met tomeloze energie spoort hij vergeten
acht vrouwen op te sporen die deze geheimzinnige taal
tradities op in zijn geboortestreek Hunan om vervolgens
nog verstaan. Een wisselwerking tussen de beelden op het
door middel van multimediale composities een muzikale
scherm en de klanken van solist en orkest is het resultaat.
dialoog tussen heden en verleden tot stand te brengen.
Exemplarisch voor deze zoektocht is The Map, een concert
voor cello, video en orkest uit 2002 waarin Tan Dun
Oost en west
achtereenvolgens sjamanistische rituelen met slagwerk,
Tan Duns zelf opgelegde missie om bedreigd cultuurgoed
liefdesliederen door een bladblazer uit het Tujia-volk,
in de schijnwerpers te zetten houdt direct verband met
tonggezangen van Dong-vrouwen en de muziek van een
zijn jeugdervaringen. Hij groeide op tijdens de donkere
overleden ‘steenman’ weer tot leven brengt.
jaren van de Culturele Revolutie en wist als tiener aan het
zware landarbeid te ontsnappen door zich bij een reizend
Tot Tan Duns zoektocht behoort ook Nu Shu: The Secret
operagezelschap aan te sluiten. Als arrangeur en bespeler
Songs of Women, een ‘symfonie voor 13 microfilms, harp
van de erhu (een viool-achtig instrument) maakte hij zich
en orkest’ waarvan het Koninklijk Concertgebouworkest
de klankrijkdom van de Peking Opera eigen, een invloed
mede-opdrachtgever was. Nu-Shu (‘vrouwenschrift’) is
die tot op heden de boventoon voert in zijn muziek.
voor zover bekend de enige taal ter wereld die aan één
sekse is voorbehouden. Eeuwenlang waren berichten in
Na zijn studie aan het conservatorium van Peking ver-
Nu-Shu – geschreven op waaiers of in stof geborduurd –
trok Tan Dun in 1986 naar New York, waar hij zich in de
de enige manier voor een vrouw om te communiceren
westerse klassieke muziek verdiepte. Hij oogstte bijval
met haar zussen of dochters in andere dorpen. ‘Nu-Shu is
in de jaren negentig met de opera Marco Polo, maar
een taal van intimiteit en lijden’, zegt Tan Dun. ‘Het is aan
verwierf nog veel grotere internationale bekendheid met
het verdwijnen… nog maar heel weinig vrouwen kunnen
de soundtrack voor de film Crouching Tiger, Hidden Dragon
in 2000 en de Internet Symphony voor YouTube in 2008. In
datzelfde jaar vond hij zijn grootste podium ooit bij de
Olympische Spelen van Peking, waarna hij zich weer in
<
China vestigde.
Tan Dun tijdens researchfase voor The Map
15
Sjamanen
Vanwege zijn diepgaande kennis van de Chinese volks-
dat tot tweemaal toe - in 1836 en in 1996 - afbrandde. De
muziek én het westerse idioom wordt Tan Dun vaak
vooraanstaande Belgische componist Luc Brewaeys staat
omschreven als een ‘fusion’-componist die in gelijke mate
altijd garant voor verbazingwekkende orkestkleuren, zoals
uit beide werelden zou putten. Zelf benadrukt hij liever
in zijn Symphony n° 6. Van Henri Dutilleux, met wie het
zijn verankering in de Chinese cultuur. Geïnspireerd door
orkest altijd een zeer hechte band had, beleeft Le temps
de sjamanen die als bemiddelaars tussen hemel en aarde
l’horloge zijn Nederlandse première, helaas postuum –
optreden, wil hij graag met zijn composities de rol van
Dutilleux overleed op 22 mei 2013.
bruggenbouwer spelen, bijvoorbeeld tussen vergeten
‘Ik ben echt een heel bijzondere ervaring rijker
na dit mooie concert in de A-serie! Het bewijst voor mij
hoeveel moois er nog te ontdekken valt’
culturen en toekomstige generaties. In een gesprek naar
aanleiding van de Cello Biënnale Amsterdam 2012, waarvan hij artist in residence was, omschreef Tan Dun zijn
muziek als ‘soms reëel en soms surreëel, soms tonaal en
soms atonaal, soms “random” en soms ritmisch, soms yin
Naast al dat wereldpremièregeweld klinken moderne en
en soms yang’. Hij benadrukte dat hij zich afzijdig houdt
minder moderne klassiekers, zoals György Ligeti’s even
van het politieke debat. Als hij zijn stem in het publieke
mystieke als overrompelende Requiem, Maurice Ravels
debat laat horen, dan is dat uitsluitend om de bedreigde
meeslepende deconstructie van de wals - La valse – en
Chinese cultuur te beschermen. Hierin weet hij zich
Bartóks Concert voor orkest. Maar ook werken die meer
gesteund door de bijna zeven miljoen sympathisanten
in de romantische traditie staan, zoals Mahlers orkest­
die hem op de Chinese versie van Twitter volgen.
liederen uit Des Knaben Wunderhorn en Aaron Coplands
Michel Khalifa
Old American Songs - met bariton Thomas Hampson.
Aan de concerten in deze serie gaat een inleiding vooraf.
Verbazingwekkende orkestkleuren in serie A
Na het concert kunt u een blik achter de schermen werpen bij Meet the Artists. Van de zes concerten in de serie
U kunt Tan Dun als dirigent aan het werk zien in CHINA
A – alle op vrijdagavond - maken er vier deel uit van het
here, een van de zes concerten in de serie A. De solopar-
AAA Festival Muziek en Kunst. Deze thematische con-
tijen van Tan Duns concerten worden vertolkt door res-
certen volgen steeds op de concerten van de serie AAA
pectievelijk harpiste Petra van der Heide en contrabassist
donderdag. Over die serie leest u meer op pagina 11.
Dominic Seldis. Klarinettist Olivier Patey soleert in Claude
Debussy’s Rapsodie voor klarinet en orkest. Een concert vol
CHINA here met Tan Dun maakt - zonder
AAA donderdag, zie pagina 13.
betoverende klanken, zowel oosterse als westerse.
Serie A is het succesvolle laboratorium van het Koninklijk
Concertgebouworkest. Actuele muzikale ontwikkelingen
worden in deze concerten gepresenteerd als onderdeel
van een lange traditie. Vele belangrijke orkestwerken
beleefden hun wereldpremière tijdens de ‘A-concerten’ en
dat zal dit seizoen niet anders zijn. Naast het contrabasconcert van Tan Dun zal bijvoorbeeld een nieuw vioolconcert van huiscomponist Michel van der Aa het levenslicht
zien. Meer hierover kunt u lezen op pagina 11. Richard
Rijnvos - eveneens huiscomponist van het orkest - schreef
fuoco e fumo over het Venetiaanse Gran Teatro La Fenice
16
Debussy’s Rapsodie - ook deel uit van de serie
ACTUEEL AVONTUURLIJK AANGRIJPEND
1 hele serie 6 concerten
2 halve series 3 concerten
Serie A
Serie A 1 of Serie A 2
aanvang concert 20.15 uur | inleiding 19.15 uur
aanvang concert 20.15 uur | inleiding 19.15 uur
regulier (één rang) € 255,– | Concertvrienden € 235,–
regulier (één rang) € 126,– | Concertvrienden € 117,50
1 vrijdag 26 september
Het Sublieme
A1
4 vrijdag 30 januari
CHINA here
A2
Rondom de concerten
inleiding door Jacqueline Oskamp
inleiding door Pay-Uun Hiu
AAA Festival Muziek en Kunst
Jonathan Nott, dirigent
Tan Dun, dirigent
Vier van de zes concerten maken deel
Jane Archibald, sopraan
Olivier Patey, klarinet
uit van AAA Festival Muziek en Kunst.
Allyson McHardy, alt
Dominic Seldis, contrabas
Zie pagina 42 en www.AAAfestival.nl.
Groot Omroepkoor
Petra van der Heide, harp
Vlaams Radio Koor
Debussy Rapsodie voor klarinet en orkest
Zuidam Trance Dance
w
Ockeghem Kyrie uit ‘Missa prolationum’
Ligeti Requiem
Varèse Arcana
w
Ravel La valse
2 vrijdag 7 november
1914 Een eeuw later
A2
Inleiding
i
Tan Dun contrabasconcert
Voorafgaand aan de concerten vindt
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
een Inleiding in de Koorzaal plaats.
Tan Dun Nu Shu: The Secret Songs of
De gratis toegangskaart hiervoor kunt
Women (opdrachtcompositie,
u vanaf 1 juni 2014 bestellen via de
Nederlandse première)
Concertgebouwlijn of aan de kassa.
5 vrijdag 20 maart
Oorsprong l volkskunst als
A1
Meet the Artists
Na afloop van de concerten bent u
inleiding door Frederike Berntsen
inspiratie
welkom in de Spiegelzaal voor een
Vladimir Jurowski, dirigent
inleiding door Florian de Backere
ontmoeting met de uitvoerenden.
Janine Jansen, viool
Mariss Jansons, dirigent
Stravinsky Symphonies
Thomas Hampson, bariton
Programmatoelichting
d’instruments à vent
Mahler Liederen uit ‘Des Knaben
Bij de vier AAA Festival concerten ont-
Debussy Berceuse héroïque
Wunderhorn’ (selectie)
vangt u het AAA festivalprogramma
Van der Aa vioolconcert
Copland Old American Songs (selectie)
kosteloos aan de deur. Voor de twee
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
Bartók Concert voor orkest
andere concerten ontvangt u een losse
Ljadov Uit de Apocalyps
Janáçek Taras Bulba
w
programmatoelichting aan de deur.
6 vrijdag 12 juni
inleiding door Floris Kortie
3 vrijdag 12 december
A1
A2
In Preludium staat extra achtergrondinformatie, zie pagina 53.
Daniel Harding, dirigent
Stefano Bollani, piano
Bestellen, rangen en plattegrond
David Robertson, dirigent
Verdi Voorspel derde bedrijf ‘La traviata’
Eenvoudig en snel bestellen via:
Sally Matthews, sopraan
Rijnvos fuoco e fumo
www.concertgebouworkest.nl/series.
Ives The Unanswered Question
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30 -
Brewaeys Symphony n° 6 (Ned. première)
Gershwin Rhapsody in Blue
1 2.30 uur of via het bestelformulier.
Debussy Recitatief en aria van Lia uit
(versie voor jazzband)
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
‘L’enfant prodigue’
Stravinsky Petroesjka
inleiding door Magda de Meester
Dutilleux Le temps l’horloge (Ned. première)
Messiaen L’ Ascension
eerste uitvoering door
het Koninklijk Concertgebouworkest
w
17
B
ONTDEKKINGSREIS
Chef-dirigent Mariss Jansons over reizen, Richard Strauss,
Gustav Mahler en Kerstmis. ‘Geen enkele zoektocht is zonder dieptepunten,
anders kun je ook niet boven jezelf uitstijgen.’
Wereldtournee
Op het moment dat wij Mariss Jansons spreken bevindt
volwassen werd, lang voordat hij beschouwd werd als
hij zich aan de andere kant van de wereld. Het is de
een van de grootste dirigenten op aarde. ‘Ach, op een dag
laatste week van de Wereldtournee ter gelegenheid van
zal ik er toch eens mee op moeten houden, met al dat
het 125-jarig bestaan: een tournee waarbij het Koninklijk
reizen, maar voorlopig kan ik dat nog niet. Het is zeer
Concertgebouworkest zes werelddelen bezocht om
stimulerend en inspirerend. Je ontmoet zoveel verschil-
ruim 50 concerten te geven in 33 steden. De laatste
lende mensen, van zoveel verschillende achtergronden,
etappe duurde bijna vier weken en omvatte concerten in
en toch blijkt elke keer weer dat ze allemaal iets gemeen
Rusland, China, Japan en Australië. Een onwaarschijnlijk
hebben. Alle mensen delen een behoefte aan intermen­
druk reisschema. De chef-dirigent klinkt desondanks ont-
selijk contact en aan zingeving. Zingeving wil zeggen:
spannen. ‘Het is zwaar, maar dat wisten we van tevoren.
jezelf leren kennen en de wereld om je heen; dat is
Zo’n wereldtournee is een hachelijke onderneming, maar
waarom kunst en religie zo belangrijk zijn, en dus ook
soms moet je risico’s nemen, je nek uitsteken. Dat doet
muziek. Het is die innerlijke ontdekkingsreis die leidt
het Concertgebouworkest, en het heeft resultaat. Deze
tot de grootste meesterwerken.’
tournee heeft heel veel aandacht opgeleverd, de wereld
heeft opnieuw kunnen zien en horen wat een prachtig
orkest Amsterdam heeft. En wat heel belangrijk is:
Diepzinnig maar niet te zwaar
onderweg hebben we veel nieuwe vrienden gemaakt.’
Gustav Mahlers Vierde symfonie bijvoorbeeld, die Mariss
Jansons enkele malen zal dirigeren, onder andere tijdens
de Kerstmatinee? ‘Ja, die zeker. Mahlers Vierde is juist
Verloren zoon
zo’n werk dat over die zoektocht gaat. Een spirituele
zoektocht. Zoals al zijn symfonieën eigenlijk.’
Nieuwe vrienden zijn ook zeker gemaakt in Australië,
een continent dat het Concertgebouworkest nooit eerder
bezocht. ‘Dat klopt, maar zo voelt het niet. Het is alsof
Het is een nieuwe loot aan de Mahler-boom van Mariss
we de verloren zoon zijn, alsof we na lange afwezigheid
Jansons en het Concertgebouworkest. De symfonieën
weer terugkeren, zozeer heeft men hier naar onze komst
nummer 1, 2, 3, 5, 6 en 8 waren eerder aan de beurt en
uitgekeken. Het enthousiasme is enorm. Ik ben er nog
zijn ook allemaal op het eigen label van het orkest
steeds beduusd van’. Mariss Jansons is het reizen wel
verschenen, RCO Live. Hoe verhoudt de Vierde zich tot
gewend. Hij is chef in Amsterdam, maar ook bij het
Mahlers andere symfonieën?
Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks in
München; met beide orkesten is hij vaak op tournee.
Ook dirigeert hij nog wel eens de Wiener en de Berliner
Philharmoniker. En een deel van de tijd woont hij in
Sint-Petersburg, november 2013
Sint-Petersburg - de stad waar hij ooit studeerde en
18
>
19
‘De Vierde is Mahlers lichtvoetigste symfonie – de kortste,
muziek. Ik heb er heel veel zin in om dit werk met het
maar ook relatief licht van toon - bescheiden, menselijk,
Concertgebouworkest uit te voeren – ik denk dat het veel
naïef bijna. En vol ironie. Deze symfonie laat zien dat de
mensen zal verrassen.’
zoektocht naar waarheid geen tranendal hoeft te zijn – het
is juist de vreugde, het genieten van het leven, dat naar
symfonie zo geschikt voor de Kerstmatinee. ‘Ze begint met
sledebelletjes en eindigt met een visioen van de hemel
U kunt Mahlers Vierde symfonie onder leiding van Mariss
– kerstachtiger kan het niet! Ik ben heel blij dat we deze
Jansons horen in de Kerstmatinee, of in combinatie met
symfonie op Eerste Kerstdag mogen spelen. Het is ook
Strauss’ Der Bürger als Edelmann in de serie B. In deze
precies het soort muziek waar ik zelf behoefte aan zou
grootste en oudste serie van het Concertgebouworkest
hebben als ik naar een Kerstmatinee zou gaan. Diepzinnig,
leeft de symfonische traditie voort. Maar dan wel onder
maar niet te zwaar. De symfonie is een spirituele reis die
Gustav Mahlers motto: ‘Traditie is het doorgeven van
iedereen kan volgen en waar iedereen iets van zichzelf in
het vuur, niet het aanbidden van de as’. De chef-dirigent
kan vinden. Natuurlijk, er is ook droefenis, en er zijn con-
vervult binnen de serie een hoofdrol. Zo dirigeert hij in
flicten, momenten waarop strijd geleverd moet worden;
september het Eerste pianoconcert van Sjostakovitsj, met
geen enkel leven en geen enkele zoektocht is zonder diep-
Yuja Wang als soliste, en Prokofjevs Vijfde symfonie. In
tepunten, anders kun je ook niet boven jezelf uitstijgen.’
december is Mariss Jansons met pianist Denis Matsuev te
de hemel leidt.’ Juist door die lichte toon is Mahlers Vierde
Serie B
Mariss Jansons geeft het vuur door
zien en horen in een spetterend rapsodieën-programma.
Waarheidszoekers
‘Vlak voor het concert begon vroeg ik me af
of de muziek nog hetzelfde met me zou doen als
toen ik die voor het eerst hoorde. Dat deed het.
En nog veel meer dan dat. Vanaf het moment
dat de strijkers begonnen te spelen
zat ik ademloos te luisteren.’
Boven jezelf uitstijgen – dat is bij uitstek ook een thema
bij die andere gigant in Mariss Jansons’ oeuvre, Richard
Strauss. ‘Mahler en Strauss, ja, dat waren waarheidszoekers. Strauss was zijn leven lang op zoek naar de verbinding tussen het aardse en het bovenaardse. En de manier
waarop hij dat in zijn composities vorm gaf was geniaal.
Die muziek is zo rijk, zo vol met ideeën.’
Ook Andris Nelsons, ooit een leerling van Jansons, dirigeert Sjostakovitsj in de serie B, namelijk de Vijfde en
In het seizoen 2014/2015 staat Strauss’ Der Bürger als
de Tiende symfonie. Daarnaast staan bij hem onder meer
Edelmann op het programma, ook bekend onder de Franse
het Hoboconcert van Richard Strauss en het Vioolconcert
naam Le bourgeois gentilhomme. ‘Het werk past wonderwel
van Sibelius met soliste Anne-Sophie Mutter op het
bij Mahlers Vierde symfonie. Net als die symfonie is Der
programma. Artist in Residence Leonidas Kavakos hoort
Bürger als Edelmann een werk met een lichtere toets. We
u met Daniele Gatti in Bergs hartverscheurende Viool­
kennen van Strauss natuurlijk de grote, laatromantische
concert ‘Dem Andenken eines Engels’. Over grote solisten
symfonische gedichten zoals Also sprach Zarathustra en
gesproken: pianiste Maria João Pires komt terug bij het
Ein Heldenleben, dat hij aan het orkest opdroeg. In Der
Concertgebouworkest voor Mozarts Pianoconcert in G
Bürger als Edelmann komt de humor van Strauss meer
groot onder leiding van Herbert Blomstedt.
naar de oppervlakte, en in de muziek hoor je zijn beMariss Jansons is ook te horen in alle andere
wondering voor Bach en Mozart. Het is van een latere
abonnementenseries.
periode, waarin hij wat afstand nam van de Romantiek
en een minder hoogdravende, meer uitgebalanceerde stijl
zocht. Maar het blijft echt Strauss in zijn ongelofelijke
instrumentatiekunde, en in het sterk verhalende van de
20
B
HET GROOT SYMFONISCH REPERTOIRE
2 hele series 12 concerten
4 halve series 6 concerten aanvang 20.15 uur
Serie Bwo (woensdag) of Bdo (donderdag)
B 1: Serie Bwo 1 (woensdag) of Bdo 1 (donderdag)
aanvang 20.15 uur
B2: Serie Bwo 2 (woensdag) of Bdo 2 (donderdag)
serie rang 1+ rang 1
rang 2
rang 3
serie
rang 2
rang 3
Bwo € 1175,- € 930,- € 690,-
€ 490,-
Bwo 1 of Bwo 2 € 587,50 € 465,- € 345,-
€ 245,-
Bdo € 1380,- € 1050,- € 765,-
€ 530,-
Bdo 1 of Bdo 2 € 690,- € 382,50 € 265,-
1
wo 17 / do 18 september
Mariss Jansons, dirigent
B1
5 wo 3 / do 4 december
Daniele Gatti, dirigent
rang 1+ B1
rang 1
€ 525,- 9 wo 11 / do 12 februari
Mariss Jansons, dirigent
B2
Yuja Wang, piano
Leonidas Kavakos, viool
Genia Kühmeier, sopraan
Rossini Ouverture ‘La gazza ladra’
Schumann Symfonie nr. 3, ‘Rheinische’
R. Strauss Suite ‘Der Bürger als Edelmann’
Sjostakovitsj Pianoconcert nr. 1
Berg Vioolconcert ‘Dem Andenken eines
Mahler Symfonie nr. 4
Prokofjev Symfonie nr. 5
Engels’
2 wo 8 / do 9 oktober
Andris Nelsons, dirigent
B2
10 wo 4 / do 5 maart
uit ‘Tristan und Isolde’
Andris Nelsons, dirigent
w
Mariss Jansons, dirigent
R. Strauss Hoboconcert
Denis Matsuev, piano
Sjostakovitsj Symfonie nr. 5
Martinu
˚ La Rhapsodie
B2
w
B2
van Paganini
Sibelius Vioolconcert
Sjostakovitsj Symfonie nr. 10
11 wo 13 / do 21 mei
Lutosławski Variaties op een thema
3 wo 29 / do 30 oktober
Jan Willem Vriend, dirigent
w
Mozart Balletmuziek uit ‘Idomeneo’,
Kate Lindsey, mezzosopraan
Chabrier España
KV 367
Schumann Symfonie nr. 4
Ravel Rapsodie espagnole
Mozart Pianoconcert nr. 9,
Haydn Scena di Berenice
Liszt Hongaarse rapsodie nr. 2
‘Jeunehomme’, KV 271
Haydn Symfonie nr. 104, ‘Londen’
Schubert Symfonie nr. 1
7 wo 7 / do 8 januari
4 wo 12 / do 13 november
B1
Mariss Jansons, dirigent
B1
12 wo 17 / do 18 juni
Debussy Ibéria
Andrés Orozco-Estrada, dirigent
El¯ına Garancˇa, mezzosopraan
Falla El sombrero de tres picos
Janine Jansen, viool
Fauré Suite ‘Pelléas et Mélisande’
Massenet Scènes napolitaines
Weber Ouverture ‘Euryanthe’
Berlioz La mort de Cléopâtre
Respighi Pini di Roma
Mendelssohn Vioolconcert
Robin Ticciati, dirigent
Ravel Valses nobles et sentimentales
Debussy La mer
B1
Kristian Bezuidenhout, fortepiano
Gershwin Rhapsody in Blue
Thomas Hengelbrock, dirigent
B1
Anne-Sophie Mutter, viool
6 wo 17 / do 18 december
Alexei Ogrintchouk, hobo
Flothuis Nocturne
Wagner Vorspiel und Liebestod
B2
Dvoˇrák Symfonie nr. 7
8 wo 21 / do 22 januari
Herbert Blomstedt, dirigent
B2
Rondom de concerten
Maria João Pires, piano
Mozart Pianoconcert nr. 17, KV 453
Dineren in de Spiegelzaal
Tsjaikovski Symfonie nr. 6, ‘Pathétique’
Om 18.15 uur kunt u dineren in de
Spiegelzaal. Abonnementhouders
ontvangen in augustus bericht.
eerste uitvoering door
het Koninklijk Concertgebouworkest
w
www.concertgebouworkest.nl/diners.
21
2
22
ALL IN
THE FAMILY
D
Na lange tijd zijn de zussen Katia en Marielle Labèque terug
met Mozarts Concert voor twee piano’s en orkest:
bij het Koninklijk Concertgebouworkest,
ze stappen in een stukje familiegeschiedenis.
Katia en Marielle Labèque
‘Ik zou dit concert best met andere musici kunnen spelen,
in Blue, die ook op de lessenaar stond tijdens hun debuut
maar het gevoel zal nooit hetzelfde zijn als wanneer
bij het Concertgebouworkest (onder Riccardo Chailly) in
we het met z’n drieën uitvoeren’, zegt Marielle Labèque.
1985. Twee jaar later soleerden ze een tweede keer met
Samen met haar zus Katia soleert ze in Mozarts Concert
het orkest, nu met Mendelssohns Concert voor twee piano’s
voor twee piano’s in Es groot. Haar man Semyon Bychkov
en orkest onder leiding van Semyon Bychkov. De dames
dirigeert. De Labèques zetten hiermee een familietraditie
speelden sindsdien vaak in de Grote Zaal.
voort; Mozart componeerde dit concert om het samen
met zijn zusje Nannerl te kunnen spelen. Katia Labèque:
In Mozarts concert neemt Katia Labèque de hoog geno-
‘Dat het concert een stukje familiegeschiedenis met zich
teerde partij voor haar rekening, terwijl haar zus in het
meedraagt, is een buitengewoon inspirerend idee, en
lage register speelt. ‘Mozart heeft het concert geschre-
ook het mooie van dit programma. Muziek gaat niet over
ven alsof het voor twee zangers is: een bariton en een
perfectie, maar over het gevoel dat je hebt bij de mensen
sopraan. De verdeling van de partijen tussen mijn zus en
met wie je samenspeelt. Je zegt ook veel makkelijker
mij zou niet andersom kunnen; Marielle heeft altijd een
dingen over de uitvoering, over de interpretatie, als de
voorkeur voor de lagere stem, ze spreekt ook lager dan
musici dicht bij je staan. Tegen vreemden ben je minder
ik en ze voelt zich beter in dat register. De stemverdeling
snel zo open.’
ligt in het verlengde van onze karakters.’
Marielle: ‘We komen alle twee uit de Franse pianoschool,
Persoonlijkheden
maar onze bouw is niet hetzelfde, we hebben niet
De pianospelende zussen vielen al op jonge leeftijd op,
dezelfde handen en niet dezelfde stem en we hebben
mede vanwege hun eigenzinnige repertoirekeuze. In 1980
ons onafhankelijk van elkaar ontwikkeld. Dat is ook het
braken ze internationaal door met Gershwins Rhapsody
interessantste, om twee verschillende persoonlijkheden
op het podium te hebben. Omdat we allebei anders zijn,
vullen we elkaar aan.’
23
‘Mozarts concert hebben we op ons repertoire sinds we
samenspelen, dat is al zo’n dertig jaar’, zegt Katia. ‘Maar
Dit concert, waarbij ook Richard Strauss’ laatste
onze interpretatie is enorm veranderd nadat we veel heb-
symfonische gedicht Eine Alpensinfonie op het programma
ben gewerkt met barokmusici als Giovanni Antonini en
staat, maakt deel uit van de Serie D. Het is een serie vol
Reinhard Goebel, op fortepiano – dat maakt een wereld
afwisseling, stevig verankerd in de klassieke traditie.
van verschil. Als we Mozart op een modern instrument
Geniet van Serge Rachmaninoffs Tweede pianoconcert door
uitvoeren, zoals met het Koninklijk Concertgebouworkest,
klanktovenaar Alexander Gavrylyuk. Wees getuige van
is onze visie niet te vergelijken met die van vroeger.’
het Concertgebouworkestdebuut van de Britse dirigent
‘Articulatie, tempo, frasering; dat zijn dingen waar je
Richard Egarr met Bachs Johannes-Passion. Luister hoe de
heel anders mee omgaat als je speelt met de authentieke
gevierde Zuid-Afrikaanse pianist Kristian Bezuidenhout
uitvoeringspraktijk in gedachten. Waar we eerst lange
het ‘Jeunehomme’-concert van Mozart speelt op forte­
bogen maakten en vrij langzame tempi hanteerden, zijn
piano. Ervaar een echte emotionele snelkookpan: de
we nu veel bewuster bezig met de fijne en duidelijke
Vierde symfonie van Dmitri Sjostakovitsj. Laat u onder­
In een handomdraai
Serie D
De Klassiekers
articulatie. Van het orkest vragen we precies hetzelfde.
dompelen in Debussy’s altijd overweldigende La mer.
Semyon Bychkov heeft eenzelfde ontwikkeling als wij
Hoor hoe Daniele Gatti twee Mahler-symfonieën dirigeert
doorgemaakt. We zagen het in de tijd van onze opname
die van elkaar verschillen als dag en nacht: de Derde en
met Semyon en de Berliner Philharmoniker eind jaren
de Zesde. Van Schubert tot Brahms, van Berlioz tot Fauré.
tachtig echt heel anders. Lange frasen, zwaar aangezet,
U maakt het allemaal mee in de Serie D.
trage tempo’s. Ook hij is daarin veranderd, heeft een
evolutie doorgemaakt, en daarom is het zo fijn om samen
Het concert met Katia en Marielle Labèque series E en Z, zie pagina 29 en 41.
te werken in deze Mozart.’
Marielle: ‘Bij dit concert heb ik altijd het gevoel alsof ik
maakt ook deel uit maakt ook deel uit van de
het voor het eerst speel, het is zo fris. Het stuk vormt een
dialoog waarin iedere lijn perfect is uitgewerkt. Mozart
zet telkens een ander karakter in, iedere paar seconden
brengt hij je in een nieuwe gemoedstoestand, hij speelt
met de emotie. Het is eigenlijk net opera, door die verscheidene karakters. Typisch Mozart.’
Katia vult aan: ‘Iedere maat is prachtig en heeft ook z’n reden. Er is geen noot in het concert waar ik niet van houd.
Als ik een plek moet noemen die ik bijzonder mooi vind,
is het het mineurgedeelte in het Rondo. Alles verandert in
een handomdraai, van vrolijk naar dramatisch. Ik ben gek
op contrasten in muziek.’
Frederike Berntsen
24
Eine Alpensinfonie onder leiding van Semyon Bychkov wordt bovendien uitgevoerd in de nieuwe serie Essentials, zie pagina 37.
D
DE KLASSIEKERS
1 hele serie 8 concerten
Serie D
aanvang 20.15 uur
rang 1+ rang 1
rang 2
rang 3
regulier
€ 665,- € 510,- € 385,-
€ 280,-
Concertvrienden € 600,- € 470,- € 350,-
€ 245,-
1 donderdag 2 oktober
4 donderdag 27 november
8 vrijdag 15 mei
Michael Schønwandt, dirigent
Daniele Gatti, dirigent
Jan Willem de Vriend, dirigent
Alexander Gavrylyuk, piano
Mahler Symfonie nr. 6
Kristian Bezuidenhout, fortepiano
Sibelius Pohjola’s dochter
Mozart Balletmuziek uit ‘Idomeneo’,
Rachmaninoff Pianoconcert nr. 2
5 donderdag 15 januari
KV 367
Nielsen Symfonie nr. 4,
Daniele Gatti, dirigent
Mozart Pianoconcert nr. 9,
‘Het onuitblusbare’
Christianne Stotijn, mezzosopraan
‘Jeunehomme’, KV 271
Groot Omroepkoor
Schubert Symfonie nr. 1
2 donderdag 23 oktober
Nationaal Jongenskoor
Andris Nelsons, dirigent
Mahler Symfonie nr. 3
Liviu Prunaru, viool
Bestellen, rangen en plattegrond
Eenvoudig en snel bestellen via:
Gregor Horsch, cello
6 donderdag 5 februari
www.concertgebouworkest.nl/series.
Brahms Concert voor viool,
Semyon Bychkov, dirigent
Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30 -
cello en orkest
Katia en Marielle Labèque, piano
1 2.30 uur of via het bestelformulier.
Sjostakovitsj Symfonie nr. 4
Mozart Concert voor twee piano’s
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
en orkest, KV 365
3 vrijdag 14 november
R. Strauss Eine Alpensinfonie
Robin Ticciati, dirigent
El¯ına Garancˇa, mezzosopraan
7 vrijdag 27 maart
Fauré Suite ‘Pelléas et Mélisande’
Passie-uitvoering
Berlioz La mort de Cléopâtre
Richard Egarr, dirigent
Ravel Valses nobles et sentimentales
Michael Schade, Evangelist
Debussy La mer
Andrew Foster-Williams, Christus
Carolyn Sampson, sopraan
Ann Hallenberg, alt
Benjamin Hulett, tenor
Christopher Purves, bas
Nederlands Kamerkoor
Bach Johannes-Passion
25
GOUD WAARD
Dit seizoen is Leonidas Kavakos als Artist in Residence
De Griekse violist beschouwt het als een hoogtepunt in zijn carrière:
bij het Koninklijk Concertgebouworkest volop te beluisteren
in diverse vioolconcerten, maar ook met kamermuziek en een masterclass.
‘ik voel me zeer vereerd.’
Leonidas Kavakos
Hij kon het bijna niet geloven toen de uitnodiging
chef-dirigent van het Concertgebouworkest zal hebben
binnen­kwam: Artist in Residence bij het Koninklijk
uitgevoerd.’ Verder speelt de violist Alban Bergs Vioolconcert
Concertgebouworkest. Leonidas Kavakos lijkt nog steeds
‘Dem Andenken eines Engels’ onder leiding van Daniele Gatti
verbaasd. Hij was de afgelopen jaren regelmatig te gast
en zal Valery Gergiev het Eerste vioolconcert van Dmitri
bij het orkest en noemt de samenwerking meer dan
Sjostakovitsj dirigeren.
prettig. Kavakos: ‘De residency komt voort uit de warme
band die er door de jaren heen ontstaan is. Afgelopen
zomer - tijdens het jubileumjaar - ging ik met het orkest
Sjostakovitsj-klank
op tournee en was er meer tijd om de musici te spreken.
Dat laatste concert vreesde Kavakos lange tijd zo zeer dat
Toen werd het me duidelijk hoe goed de werksfeer binnen
het pas sinds een jaar of vijf op zijn repertoirelijst staat:
het orkest is. De loyaliteit onder de musici is groot, dat
‘Met Sjostakovitsj’ Eerste vioolconcert heb ik heel lang een
krijg je als solist zeker mee.’
haat-liefdeverhouding gehad. Jarenlang was het alleen in
mijn studeerkamer te horen. Ik kon gewoon de juiste
klankkleur niet vinden en ben het pas gaan uitvoeren toen
In residence
ik helemaal tevreden was. De moeilijkheid van dit werk is
Alhoewel orkesten niet vaak residencies vergeven, heeft
dat ieder deel op zich staat. Het zijn deeltjes met een
Kavakos er net twee achter de rug. In 2012-2013 was hij
totaal verschillend karakter, dus ook een ander geluid.
zowel bij de Berliner Philharmoniker als bij het London
Zo heeft het eerste deel, de Nocturne, een impressionisti-
Symphony Orchestra te gast. En nu dus bij het Concert­
sche en kalme sfeer. Maar het moet wel een dramatische
gebouworkest, waarbij vioolconcerten van Berg, Brahms
kalmte zijn. Het tweede deel is een manische, bijna
en Sjostakovitsj op het programma staan. Kavakos: ‘Wat
duivelse dans waarbij het ritme heel belangrijk is. Het
me in deze werken aantrekt, is dat ze alle drie een totaal
derde deel, de Passacaglia met de bijbehorende Cadenza,
verschillende stijl hebben. En’ – zegt hij glimlachend – ‘ik
moet vooral heroïsch klinken. Het laatste deel, de
voer ze ook nog eens met drie totaal verschillende
Burleske, is weer een snelle dans, maar niet met dezelfde
dirigenten uit.’
gekte als het tweede deel. Dit deel heeft veel drama en
sarcasme nodig.’ Tegenwoordig is hij tevreden met zijn
Zo staat het Vioolconcert van Johannes Brahms onder lei­­­­-
Sjostakovitsj-klank en voert hij het werk met veel plezier
ding van Mariss Jansons. Kavakos nam het werk recent op
uit. Kavakos: ‘Ik verheug me enorm op de samenwerking
met dirigent Riccardo Chailly en het Gewandhausorchester.
met Gergiev en het Concertgebouworkest. Ik denk dat
Kavakos: ‘Dit concert krijgt nu een speciale betekenis
de combinatie Sjostakovitsj, Gergiev en dit orkest uniek
omdat ik het met zowel een voormalig als met de huidige
zal zijn.’
26
27
Kamermuziekgevoel
als de Zesde symfonie. Gastdirigenten die het orkest met
Kavakos zal tijdens zijn residency niet alleen werken met
open armen terug ontvangt zijn Daniele Gatti, Semyon
orkest uitvoeren, maar ook een masterclass verzorgen.
Bychkov en Michael Schønwandt. Ten slotte is er binnen
Voor lesgeven is er doorgaans weinig tijd in zijn drukke
de serie E ruimte voor een debutant. En wat voor een: het
schema, desondanks organiseert de violist ieder jaar
‘wonder van Wenen’ werd Andrés Orozco-Estrada bij zijn
in zijn geboortestad Athene een workshop voor jonge
doorbraak in 2004 genoemd. Met Janine Jansen voert hij
violisten. Zoals hij zelf zegt vindt hij het belangrijk om
Mendelssohns Vioolconcert uit.
de ‘weinige kennis’ die hij heeft te delen met jongeren.
Kavakos: ‘Ik vind het mijn taak om talentvolle jonge men-
Valery Gergiev geeft op de ochtend van 3 april een open-
sen te helpen en te begeleiden tijdens hun zoektocht naar
bare masterclass in de Grote Zaal met het Koninklijk
wat ze nog niet hebben kunnen vinden.’ Daarnaast zal de
Concertgebouworkest. Zie concertkalender achterin.
violist samen met leden van het Concertgebouworkest
een kamermuziekconcert verzorgen. Kavakos: ‘Dat vind
ik vanzelfsprekend tijdens zo’n residency. Zeker bij dit
Artist in Residence: Kavakos van dichtbij
orkest, dat ik sterk met kamermuziek associeer. Voor
Al op 26 augustus, soleert Kavakos tijdens de Robeco
mij is dat de kracht van het Concertgebouworkest: hoe
SummerNights in Het Koninklijk Concertgebouw in het
groot of klein de bezetting ook is, dit orkest functioneert
Vioolconcert van Johannes Brahms. Als het Koninklijk
altijd als een kamermuziekensemble. De combinatie van
Concertgebouworkest vervolgens op tournee gaat is de
fantastische individuele spelers met een groot gevoel voor
violist eveneens van de partij, met naast Brahms ook
kamermuziek is goud waard.’
Wolfgang Rihms vioolconcert Lichtes Spiel.
Inge Jongerman
‘Alsof de zaal werd opgetild en even
in de hemel mocht kijken in het laatste deel.
Het publiek was extatisch.’
In december soleert Kavakos in Alban Bergs aangrijpende Vioolconcert ‘Dem Andenken
eines Engels’. Dat concert, met bovendien muziek van
Schumann en Wagner, maakt deel uit van de serie B,
zie pagina 21.
Serie E
Muzikaal vuurwerk
Maar er is meer. Op dinsdag 31 maart geeft Leonidas
Kavakos een openbare masterclass aan academisten van
Sjostakovitsj’ Eerste vioolconcert door Leonidas Kavakos,
het orkest. Op 7 december vindt een extra kamermuziek-
geleid door Valery Gergiev: liefhebbers van muzikaal
concert met Kavakos plaats binnen Close-up: orkestleden
vuurwerk en tomeloze passie komen ruimschoots aan
op het vriendenpodium, zie pagina 50. Ook staat Kavakos
hun trekken bij het concert op vrijdag 3 april. Het concert
centraal in de RCO Club Night op 3 april, zie te zijner tijd
maakt deel uit van de serie E. In deze serie rondom de
de website. Allemaal uitgelezen kansen om de virtuoze
grote maestro’s treffen we naast Gergiev natuurlijk chef-
Griek van dichtbij mee te maken.
dirigent Mariss Jansons aan. Hij stort zich eveneens op
Sjostakovitsj: met pianiste Yuja Wang voert hij diens
Eerste pianoconcert uit. Andris Nelsons ziet zich in Brahms’
Concert voor viool, cello en orkest geflankeerd door twee
orkestleden: Solocellist Gregor Horsch en concertmeester
Liviu Prunaru.
Symfonieën van Mahler ontbreken uiteraard niet in de
serie E. Daniele Gatti dirigeert dit seizoen zowel de Derde
28
DE GROTE MAESTRO‘S
1 hele serie 8 concerten
Serie E
aanvang 20.15 uur
rang 1+ rang 1
rang 2
rang 3
€ 735,- € 570,- € 425,-
€ 315,-
Rondom de concerten
1 vrijdag 19 september
5 vrijdag 16 januari
Mariss Jansons, dirigent
Daniele Gatti, dirigent
Yuja Wang, piano
Christianne Stotijn, mezzosopraan
Dineren in de Spiegelzaal
Rossini Ouverture ‘La gazza ladra’
Groot Omroepkoor
Voorafgaand aan twee van de con-
Sjostakovitsj Pianoconcert nr. 1
Nationaal Jongenskoor
certen in de serie E kunt u dineren in
Prokofjev Symfonie nr. 5
Mahler Symfonie nr. 3
de Spiegelzaal. Abonnementhouders
2 vrijdag 3 oktober
6 vrijdag 6 februari
het bestellen van diners. Of bestel via
Michael Schønwandt, dirigent
Semyon Bychkov, dirigent
www.concertgebouworkest.nl/diners.
Alexander Gavrylyuk, piano
Katia en Marielle Labèque, piano
Sibelius Pohjola’s dochter
Mozart Concert voor twee piano’s en
Bestellen, rangen en plattegrond
Rachmaninoff Pianoconcert nr. 2
orkest, KV 365
Eenvoudig en snel bestellen via:
Nielsen Symfonie nr. 4,
R. Strauss Eine Alpensinfonie
www.concertgebouworkest.nl/series.
ontvangen in augustus bericht over
Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30 -
‘Het onuitblusbare’
7 donderdag 2 april
1 2.30 uur of via het bestelformulier.
3 vrijdag 24 oktober
Valery Gergiev, dirigent
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
Andris Nelsons, dirigent
Leonidas Kavakos, viool
Liviu Prunaru, viool
Sjostakovitsj Vioolconcert nr. 1
Masterclasses bijwonen
Gregor Horsch, cello
Wagner Voorspel en Karfreitagszauber
Als abonnementhouder kunt u de
Brahms Concert voor viool, cello en
uit ‘Parsifal’
masterclasses van Gergiev en Kavakos
orkest
Wagner Tagesgrauen en Siegfrieds
met uw abonnement mee bestellen,
Sjostakovitsj Symfonie nr. 4
Rheinfahrt uit ‘Götterdämmerung’
met 10% korting. Voor prijzen zie de
Wagner Voorspel uit ‘Die Meistersinger
concertkalender.
4 vrijdag 28 november
van Nürnberg’
Daniele Gatti, dirigent
Mahler Symfonie nr. 6
Let op: Het zevende concert uit de serie E
8 vrijdag 19 juni
vindt plaats op een donderdag in plaats
Andrés Orozco-Estrada, dirigent
van op de gebruikelijke vrijdagavond.
Janine Jansen, viool
Weber Ouverture ‘Euryanthe’
Mendelssohn Vioolconcert
Dvoˇrák Symfonie nr. 7
29
Peter en de wolf, Familieconcert onder leiding van Otto Tausk
met verteller/slagwerker Eric Robillard, november 2012
30
MUZIEK VOOR
DE HELE FAMILIE
F
Een imaginaire wereldreis aan de hand van kleurrijke,
vaak swingende muziek. Dat kunt u dit seizoen verwachten
als u kiest voor een Familieabonnement.
Op wereldreis
Het Familieabonnement is een serie van drie concerten,
tijdens de Tweede Wereldoorlog, hopend op een betere
waarin (groot)ouders hun kinderen kunnen laten kennis­
wereld. Maar Prokofjev zou Prokofjev niet zijn als hij niet
maken met de wereld van het Koninklijk Concertgebouw­
zou eindigen met een knipoog.
orkest. U krijgt met uw kinderen zitplaatsen op de podia
achter het orkest, zodat u de musici en de dirigent goed
Het concert op 11 januari is als een reis vol zuidelijke
kunt zien. We laten ons meevoeren naar de straten van
ritmes en kleuren. Opnieuw is Mariss Jansons de dirigent.
Napels en Rome - en door naar Venetië, waar we er
Claude Debussy liet zich graag inspireren door de cultuur
getuige van zijn hoe een theater in vlammen opgaat. Op
van Spanje. Zijn Ibéria beschrijft op een heel beeldende
naar Spanje, waar een feest wordt voorbereid in het dorp,
manier een Spaans dorp waar een feest voorbereid wordt.
terwijl zich vreemde gebeurtenissen afspelen op het plat-
Dat geldt ook voor Manuel de Falla’s El sombrero de tres
teland. We steken zelfs de oceaan over om mee te maken
picos (De driekanten steek), dat zich afspeelt op het
hoe de jazz de klassieke muziek verovert.
Zuid-Spaanse platteland. Het is kleurrijke muziek vol
Spaanse folklore. Na de pauze gaan we naar Italië. In
Napels maakten de uitbundige feesten zo’n indruk op
Eksters, feest en vuur
Jules Massenet, dat hij later de vrolijke Scènes napolitaines
Het eerste concert in de serie, op 21 september, wordt ge-
schreef. Ottorino Respighi’s symfonische gedicht Pini di
leid door chef-dirigent Mariss Jansons. De jonge Chinese
Roma is geïnspireerd door bijzondere plekken in Rome
pianiste Yuja Wang speelt de solopartij van Sjostakovitsj’
aan de hand van de pijnbomen die daar staan.
Eerste pianoconcert. De trompet speelt daarin een grote rol,
eigenlijk is het dan ook een concert voor piano, trompet
Op 12 juni blijven we nog even in Italië. We horen een
en strijkers. Sjostakovitsj schreef het in een nog onbe-
voorspel van Verdi’s opera La traviata, die in première
zorgde tijd. Wie goed luistert hoort hoe hij leentjebuur
ging in het opnieuw opgebouwde Gran Teatro La Fenice.
speelt bij andere componisten. Niet zo vreemd dus dat
Het theater was enkele jaren eerder tot op de grond
het orkest de al even vrolijke Ouverture ‘La gazza ladra’
afgebrand. Dat gebeurde in 1996 opnieuw. De ramp inspi-­­
van Rossini als inleiding speelt: de titel betekent ‘de dief-
reerde de Nederlandse componist en Venetië-liefhebber
achtige ekster’.
Richard Rijnvos tot fuoco e fumo (vuur en rook). Vervolgens
steken we hand in hand met de Italiaanse pianist Stefano
Ook Sergej Prokofjev pikte wel eens een melodietje. Zijn
Bollani de Atlantische Oceaan over. In het bekende
Vijfde symfonie is energiek en ritmisch. Hij schreef deze
Rhapsody in Blue van George Gershwin wanen we ons in
31
het New York van 1924, waar klassiek en jazz elkaar
Betoverende concerten voor kinderen
ontmoeten. Bollani laat bovendien nog eens horen wat
Voor kinderen van acht tot twaalf jaar biedt het orkest
improvisatie is, want dat kan hij als de beste. Uiteindelijk
bovendien Familieconcerten en schoolconcerten in
keert de Familieserie terug waar ze begon: in Rusland.
samenwerking met de Stichting Donateurs en – in
We eindigen met Stravinsky’s uitbundige balletmuziek
het geval van de schoolconcerten - met Het Koninklijk
voor Petroesjka.
Concertgebouw. Leuke concerten met tot de verbeelding
sprekende muziek. Wat er allemaal in die muziek gebeurt
‘Dit wilde ik meemaken, zeker nadat mijn vader zei:
“het Concertgebouworkest, dat moet je
een keer gehoord hebben.’
wordt extra levendig doordat musici er van alles over
vertellen. Ook mogen de kinderen de instrumenten van
dichtbij bekijken. In 2013 kreeg het orkest met Prokofjevs
Peter en de Wolf heel veel handjes op elkaar. Humperdincks
Voorafgaand aan de concerten is er een inleiding voor de
Hans en Grietje stond in het seizoen 2013/2014 op het
kinderen. Een uur voor aanvang van het concert worden zij
programma. Op 19 oktober staat weer een sprookje
ontvangen in een van de foyers van Het Concertgebouw.
op stapel: Assepoester, met Prokofjevs muziek voor het
Daar krijgen ze achtergrondinformatie over de muziek
gelijknamige ballet. En op 7 juni kunnen kinderen en hun
die tijdens het concert wordt gespeeld. Ook vertellen de
ouders of grootouders meemaken hoe in Moesorgski’s
musici iets over hun instrument en is er ruimte om vragen
Schilderijen van een tentoonstelling sprookjesachtige
te stellen. Als (groot)ouder of begeleider bent u natuurlijk
schilderijen op kleurrijke wijze tot leven worden gebracht.
ook van harte welkom bij deze inleidingen. Kaarten en
Echt een aanrader! Zie voor meer informatie de concert­
informatie over de inleidingen krijgt u toegestuurd.
kalender achterin.
Inleiding bij concert Familieserie, december 2013
32
F
FAMILIESERIE
1 hele serie 3 concerten
Serie F
zondag concert 14.15 uur, inleiding 13.15 uur | vrijdag concert 20.15 uur, inleiding 19.15 uur
kinderen 8 t/m 16 jaar € 30,– inclusief lidmaatschap /entrée
begeleider € 165,–
Rondom de concerten
1 zondag 21 september
3 vrijdag 12 juni
Mariss Jansons, dirigent
Daniel Harding, dirigent
Yuja Wang, piano
Stefano Bollani, piano
Inleiding
Rossini Ouverture ‘La gazza ladra’
Verdi Ouverture derde bedrijf ‘La traviata’
Voorafgaand aan de concerten wordt
Sjostakovitsj Pianoconcert nr. 1
Rijnvos fuoco e fumo
een inleiding georganiseerd, speciaal
Prokofjev Symfonie nr. 5
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
voor de kinderen in de Familieserie.
Gershwin Rhapsody in Blue
Uiteraard zijn (groot)ouders ook
2 zondag 11 januari
(versie voor jazzband)
welkom. Abonnementhouders van de
Mariss Jansons, dirigent
Stravinsky Petroesjka
Familieserie ontvangen nader bericht
Debussy Ibéria
over deze inleidingen.
Falla El sombrero de tres picos
Massenet Scènes napolitaines
Begeleider en kind
Respighi Pini di Roma
De Familieserie is alleen verkrijgbaar in
begeleider-kindcombinatie. Minimaal
één begeleider per twee kinderen.
Inclusief lidmaatschap
De kinderen krijgen bij hun abonnement een seizoen lang het lidmaatschap van Jongerenvereniging /entrée
cadeau.
Bestellen, rangen en plattegrond
Eenvoudig en snel bestellen via:
www.concertgebouworkest.nl/series.
Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30 1 2.30 uur of via het bestelformulier.
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
33
S
NIEUW ESSENTIALS
Dit seizoen start het Koninklijk Concertgebouworkest
Een ideale introductie voor wie iets met symfonische muziek heeft,
met een nieuwe concerformule: Essentials.
maar nog niet (vaak) het Concertgebouworkest bezocht.
Drie concerten in een nieuw format
Wat zijn nu echt de grote symfonische werken die een
Een etentje voor het concert hoeft niet in alle haast te
muziekliefhebber gehoord moet hebben? Wie zijn de
worden afgesloten. Want bij Essentials begint een concert
toptalenten van vandaag, de gevierde solisten van mor-
om 21.00 uur. De energieke Vlaamse presentator Thomas
gen? En waar kan ik op een zaterdagavond uitgaan met
Vanderveken geeft op het podium van de Grote Zaal een
garantie op de beste klassieke muziek? Het Koninklijk
korte toelichting op het programma. Na het concert
Concertgebouworkest geeft de antwoorden bij Essentials:
kan met een drankje worden nagepraat. Er zijn drie
concerten op de zaterdagavond met een compleet nieuwe
Essentials-concerten per seizoen, die als losse concerten
opzet. Drie maal een bijzondere avond uit met muziek
of als serie te bestellen zijn.
op topniveau. Ervaar een onbetwist meesterwerk, en laat
u verrassen door een jonge, net doorbrekende solist. En
dat al jaren tot de drie beste orkesten ter wereld wordt
De symfonische meesterwerken van
het eerste Essentials-seizoen
gerekend.
De allereerste Essentials vindt op zaterdag 11 oktober
dat allemaal door het Koninklijk Concertgebouworkest,
plaats. Andris Nelsons dirigeert dan de beroemde Vijfde
Op pagina 37 vindt u de programma’s van de drie
symfonie van Dmitri Sjostakovitsj. Sjostakovitsj presen-
Essentials-concerten. Het is in een oogopslag duidelijk
teerde de even toegankelijke als dramatische symfonie als
wie de concerten zullen dirigeren, en een deel van het
een openlijke boetedoening, nadat hij door het sovjetre-
programma staat vermeld. Maar wie de jonge solisten
gime was gestraft omdat zijn muziek niet beantwoordde
zijn en welke werken zij met het Concertgebouworkest
aan het sovjet-ideaal. Maar was het wel een knieval voor
gaan uitvoeren staat er niet bij. Dat blijft voorlopig een
de onderdrukkers? Wie goed luistert kan zowel de wan-
verrassing. Enkele weken voor elk concert maken wij
hoop als de bijtende kritiek horen. Lees meer over Andris
bekend wie de solist zal zijn en welk openingswerk er
Nelsons en over deze symfonie op pagina 39.
gespeeld gaat worden.
Onder leiding van onze geliefde chef-dirigent Mariss
Jansons speelt het Koninklijk Concertgebouworkest bij
Essentials enkele rapsodieën: muziekstukken met een
vrije vorm waarin de muzikale fantasie alle ruimte krijgt.
Sommige rapsodieën zijn zo populair geworden dat ze
nu nog altijd bekender zijn dan hun componist. Zoals
Emmanuel Chabriers bekendste werk, het lichtvoetige
34
Orkestleden tijdens een repetitie voor het
Kennismakingsconcert in juni 2013
35
España. Het is een voorbeeld van de grote invloed die
Andris Nelsons is een graag geziene gast bij het
Spaanse muziek heeft gehad op Franse componisten. Dat
Concertgebouworkest sinds zijn debuut in 2008. Vorig
gold zeker voor Maurice Ravel, die een Baskische moeder
seizoen dirigeerde de nog jonge Letse maestro bij het
had. Ravel was een meester van kleurrijke orkestratie.
Concertgebouworkest bijvoorbeeld de Kerstmatinee.
Rapsodie espagnole was een van zijn eerste orkestwerken.
Hij is populair bij zowel publiek als musici wegens zijn
ogenschijnlijk relaxte dirigeerstijl, waarachter een com-
We waren werkelijk overweldigd door zoveel moois, zo’n klankkleur, zo’n perfectie. Ik dacht dat
ik droomde, had nog nooit zoiets gehoord’
promisloze precisie schuil gaat. Vanaf het huidige seizoen
is hij music director van het Boston Symphony Orchestra.
Gelukkig heeft hij ook nog tijd om diverse mooie programma’s met het Concertgebouworkest uit te voeren.
En wie het over meesters van orkestratie heeft kan niet
om Richard Strauss heen. Op 7 februari klinkt zijn laatste
Het Essentials-concert in februari wordt gedirigeerd
symfonische gedicht, Eine Alpensinfonie. Met Strauss heeft
door de even expressieve als sympathieke Russische
het Concertgebouworkest altijd een hechte band gehad.
dirigent Semyon Bychkov. Op zijn tweeëntwintigste
In 1898 droeg hij Ein Heldenleben op aan het nog maar
emigreerde hij naar Amerika en maakte van daaruit
tien jaar oude orkest. en sindsdien dirigeerde de grote
naam. Vanaf 1997 was hij dertien jaar lang chef-dirigent
romanticus het Concertgebouworkest met grote regel-
van het WDR Sinfonieorchester in Keulen. Sinds enkele
maat. Zijn werk wordt vaak als zwaar ervaren, maar Eine
jaren zit Bychkov niet meer ‘vast’ aan een orkest en is hij
Alpensinfonie is een grotendeels zonnige beschrijving van
louter actief als gastdirigent. In de jaren tachtig leidde
een dag in de Alpen.
hij enkele malen het Concertgebouworkest. Sinds zijn
succesvolle terugkeer in 2011 zijn de banden met deze
bijzondere dirigent opnieuw aangehaald.
Drie dirigenten: een introductie
De concerten van Essentials worden geleid door drie heel
verschillende dirigenten. We stellen ze kort aan u voor.
Mariss Jansons is sinds 2004 de chef-dirigent van het
Concertgebouworkest. Hij wordt tot een van de allerbeste
dirigenten ter wereld gerekend. Zijn perfectionisme is bijna legendarisch, maar tegelijkertijd is hij zeer geliefd en
wordt hij door orkestmusici als een heel aardige, humane
dirigent beschouwd. In oktober 2013, een kwart eeuw na
zijn eerste concert met het Concertgebouworkest, werd
hij twee maal in een maand geridderd: hij ontving toen
twee ridderorden: het Duitse Bundesverdienstkreuz en de
Orde van de Nederlandse Leeuw. Op pagina 18 vindt u een
interview met de chef-dirigent.
36
ESSENTIALS
NIEUW
S
1 hele serie 3 concerten
Serie S
aanvang 2 1.00 uur
rang 1+ rang 1, 2 en 3
€ 140,- € 120,- 1 zaterdag 11 oktober
2 zaterdag 20 december
3 zaterdag 7 februari
Andris Nelsons, dirigent
Mariss Jansons, dirigent
Semyon Bychkov, dirigent
soloconcert, jong talent (verrassing)
soloconcert, jong talent (verrassing)
soloconcert, jong talent (verrassing)
Sjostakovitsj Symfonie nr. 5
Chabrier España
R. Strauss Eine Alpensinfonie
Ravel Rapsodie espagnole
Liszt Hongaarse rapsodie nr. 2
Bestellen, rangen en plattegrond
Eenvoudig en snel bestellen via:
www.concertgebouworkest.nl/series.
Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30 1 2.30 uur of via het bestelformulier.
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
man met snor
solohoboïst Lucas Macías Navarro
37
38
HET GEVOEL
VAN EEN VOLK
Andris Nelsons dirigeert bij het Koninklijk Concertgebouworkest Sjostakovitsj,
Achter de krachtige en intense klank van de symfonie schuilt een bittere geschiedenis.
Z
onder meer diens beroemdste symfonie, de Vijfde. Hoe pakt de jonge, levenslustige dirigent dat aan?
Dmitri Sjostakovitsj
De Vijfde symfonie van Dmitri Sjostakovitsj heeft een veel-
een historisch werk, geschreven toen de Russen zuchtten
bewogen ontstaansgescheidenis. Sjostakovitsj schreef de
onder het juk van Stalin. Sterker dan nu drukten mensen
symfonie in 1937 – Stalin had de Sovjet-Unie in zijn greep
zich uit in muziek, omdat het verboden was in woorden.
– nadat hij zware kritiek van de machthebbers had ge-
Zijn symfonieën zijn boodschappers van de tijd waarin hij
oogst. Hij gaf de symfonie een wellicht honend bedoelde
leefde. Mijn mentor Mariss Jansons, die zelf werd opgeleid
ondertitel mee: ‘Het antwoord van een sovjetkunstenaar
in de sovjettijd, zegt altijd over Sjostakovitsj: Alles is
op terechte kritiek’. De sovjetleiders waren tevreden. Dit
verborgen achter de noten.’
was de muziek die ze wilden horen: een goed in het gehoor liggende symfonie met marsen en triomfgeschal. Dat
het cynisme er doorheen vlamde hoorden de autoriteiten
Bravoure
niet. Het publiek had de dubbele bodem en de vrijheids-
Wie Andris Nelsons heeft zien dirigeren, vergeet niet snel
drang achter de noten kennelijk wèl gehoord. Het applaus
zijn flamboyante stijl, zijn grote overtuigingskracht en
duurde een uur. De mensen die erbij waren geweest lie-
zijn jongensachtige bravoure. Hoe is Andris Nelsons van
pen opgewonden over straat om elkaar te feliciteren met
plan Sjostakovitsj’ Vijfde symfonie aan te pakken?
deze gebeurtenis.
‘Een dirigent fungeert als de ziel van het stuk,’ vindt hij.
‘Als dirigent moet je laten zien hoe je “geïnfecteerd” bent
‘Het leven van Sjostakovitsj was erg zwaar’, vertelt Andris
door de muziek, waarom je de componist op een voetstuk
Nelsons. ‘Zijn muziek verwoordt vaak de menselijke
zet. Je moet de musici duidelijk maken wat de muziek wil
emoties in de sovjettijd en zijn houding tegenover het
vertellen. Er zijn zo veel arrogante dirigenten die bij een
regime van Stalin. De Vijfde symfonie is een heel emotio-
orkest allerlei dingen willen. Wat doet het ertoe wat de
neel stuk en heeft veel te maken met de innerlijke wereld
dirigent wil? Het is de componist die iets wil, zelfs als hij
van de componist enerzijds en zijn houding ten opzichte
dood is. Als dirigent sta je in de eerste plaats op die bok
van het communisme en de oorlog anderzijds. Het is echt
om jezelf in dienst te stellen van de muziek. Niet als een
nederige bediende, wel als een respectvolle boodschapper naar de mensen in de zaal. Als ik de partituur van
<
Andris Nelsons dirigeert het Concertgebouworkest
“Sjostakovitsj Vijf” in mijn handen houd, voelt dat als een
in Wagners Der fliegende Holländer, mei 2013
heilige bijbel vol geniale noten.’
39
oversteken. Bij elk orkest dat ik dirigeer zal een Vijfde
symfonie van Sjostakovitsj dus een beetje anders klinken.
Nelsons dirigeert op zondagmiddag 12 oktober naast
Maar mijn eigen dramaturgie van de symfonie houd ik
Sjostakovitsj’ Vijfde symfonie ook het prachtige Hoboconcert
vast. Of ik nu in Birmingham of in Amsterdam dirigeer.
van Richard Strauss, en Nocturne van Marius Flothuis.
Wel is mijn interpretatie in constante ontwikkeling. Met
Laatstgenoemde componist was lange tijd artistiek leider
de levenservaring en leeftijd verandert mijn visie. Dat is
van het Concertgebouworkest. Flothuis zou in oktober
niet zo gek. Het leven beïnvloedt en verdiept je manier
100 jaar geworden zijn. Van Strauss vieren we in 2014 zijn
van muziek maken. Je móet het leven kennen om veel
150ste geboortedag.
‘Je kunt een rivier nooit twee keer op dezelfde manier
Serie Z
De mooiste zondagmiddagen
werken te kunnen dirigeren. Als je niets van liefde weet,
hoe kun je dan Tristan und Isolde of de Symphonie fantasti-
Na dit concert is er tijd genoeg om na te praten in een
que begrijpen? Als je geen verdriet hebt gehad, hoe kun
café, en misschien een restaurant te zoeken, met de mu-
je dan Beethoven of Mahler dirigeren? Als je nooit in God
ziek nog in je oren. Dat is een van de voordelen van een
hebt gelooft, hoe kun je dan Bruckner of Bach dirigeren?
concert op zondagmiddag.
Muziek is verbonden met het leven.’
Grote symfonieën van Brahms en Mahler, een rapsodische
reis, Mozart door Katia en Marielle Labèque - de serie Z
Antilichamen
biedt een mooie evenwichtige selectie. Zo dirigeert Mariss
‘De Vijfde symfonie is een monumentaal werk met zijn
Jansons een swingend, mediterraan gekleurd programma
machtige openingsdeel, dat groteske tweede deel, het
met werken van onder anderen Debussy en Falla. De
pijnlijke en dramatische derde deel, en de rampzalige
chef-dirigent staat in deze serie ook tweemaal met een
worsteling in de finale die in victorie of in totale onder-
grote pianist voor het Concertgebouworkest. De Chinese
gang eindigt. Er is jaren gediscussieerd over die finale.
Yuja Wang soleert in Sjostakovitsj’ Eerste pianoconcert. De
Moeten we daarin een glorieuze overwinning op het com-
Russische pianovirtuoos Denis Matsuev kan vele kan-
munisme horen? Of is het een afgrijselijke hel? Ik denk
ten van zijn pianospel aanspreken in George Gershwins
dat laatste. Ik hoor daar een dramatische schreeuw om
Rhapsody in Blue en Witold Lutosławski’s Paganini variaties.
hulp van de ziel. Na een meedogenloos gevecht aan het
De piano speelt in nog twee concerten een belangrijke
begin van de finale komt in de stilte een bloedstroom op
rol: Katia en Marielle Labèque soleren in het Concert voor
gang en in zacht golvende strijkers ontwaakt een hoorn-
twee piano’s en orkest, dat Mozart schreef om samen met
solo. Dan volgt een poging tot protest, als antilichamen
zijn zusje uit te voeren. En aan Jan Willem de Vriend is een
die tegen een ziekte vechten. Aan het eind van het deel
even eigenzinnig als toegankelijk klassiek programma wel
krijsen de hout- en koperblazers het uit, en hoor je in de
toevertrouwd – deze keer heeft hij iets moois bekokstoofd
paukenslagen het noodlot dreunen: een heel dramatisch
met de fenomenale Kristian Bezuidenhout.
slot.’
Ook aan symfonieën geen gebrek in serie Z: Thomas
Volgens Andris Nelsons hoef je niet per se de context
Hengelbrock debuteert bij het Koninklijk Concertgebouw–
te kennen om de muziek op waarde te schatten. ‘Voor
orkest met Schumans Vierde symfonie. Daniele Gatti leidt
mensen die weten hoe de Sovjet-Unie was, waarin
Mahlers Zesde symfonie, Mariss Jansons dirigeert de Vijfde
Sjostakovitsj leefde, beschrijft dit stuk de gevoelens van
symfonie van Prokofjev. En zo zijn we weer terug bij Andris
een volk. Maar ook mensen die geen flauw idee hebben
Nelsons en Sjostakovitsj’ Vijfde.
van de politieke achtergrond van deze muziek, zullen
erdoor worden aangegrepen.’
Agnita Menon
40
Het concert met Sjostakovitsj’ Vijfde symfonie
maakt ook deel uit van de serie B, zie pagina 21.
Z
DE MATINEE
1 hele serie 8 concerten
2 halve series 4 concerten
Serie Z
Serie Z1 of Serie Z2
aanvang 14.15 uur
aanvang 14.15 uur
rang 1+ rang 1
rang 2
rang 3
rang 1+ rang 1
rang 2
rang 3
€ 735,- € 570,- € 425,-
€ 315,-
€ 367,50
€ 285,-
€ 212,50
€ 157,50
1 zondag 21 september
Mariss Jansons, dirigent
Z1
5 zondag 21 december
Mariss Jansons, dirigent
Yuja Wang, piano
Denis Matsuev, piano
Rossini Ouverture ‘La gazza ladra’
Martinu
˚ La Rhapsodie
Sjostakovitsj Pianoconcert nr. 1
Lutosławski Variaties op een thema
Prokofjev Symfonie nr. 5
van Paganini
2 zondag 12 oktober
Andris Nelsons, dirigent
Z2
Alexei Ogrintchouk, hobo
Flothuis Nocturne
w
w
Mozart Pianoconcert nr. 9,
‘Jeunehomme’, KV 271
Chabrier España
Schubert Symfonie nr. 1
Ravel Rapsodie espagnole
Bestellen, rangen en plattegrond
Eenvoudig en snel bestellen via:
Sjostakovitsj Symfonie nr. 5
Mariss Jansons, dirigent
Z1
Kate Lindsey, mezzosopraan
Z1
1 2.30 uur of via het bestelformulier.
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
Massenet Scènes napolitaines
Respighi Pini di Roma
7 zondag 8 februari
Haydn Symfonie nr. 104, ‘Londen’
Semyon Bychkov, dirigent
Katia en Marielle Labèque, piano
Mahler Symfonie nr. 6
Z2
Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30 -
Falla El sombrero de tres picos
Haydn Scena di Berenice
Daniele Gatti, dirigent
www.concertgebouworkest.nl/series.
Debussy Ibéria
Schumann Symfonie nr. 4
4 zondag 30 november
Z2
KV 367
Gershwin Rhapsody in Blue
6 zondag 11 januari
Thomas Hengelbrock, dirigent
Jan Willem de Vriend, dirigent
Mozart Balletmuziek uit ‘Idomeneo’,
Liszt Hongaarse rapsodie nr. 2
w
8 zondag 17 mei
Kristian Bezuidenhout, fortepiano
R. Strauss Hoboconcert
3 zondag 2 november
Z2
Mozart Concert voor twee piano’s
en orkest, KV 365
R. Strauss Eine Alpensinfonie
eerste uitvoering door
het Koninklijk Concertgebouworkest
w
41
Z1
D
/e e G
EY nt roe
H E rée ne
A
K et
m
o
C
M ni on
st
er
SP uz nkl ce
da
i
St UI ek ijk rtg
m
ge C
2
a
e
St d 5
m
b
o
b
er
ed ss
ou nc ou
er w
el ch
w
ijk ou
t
g
aa
e
w
M
b
n
us bu
’t ou
eu rg
IJ wo
m Am
rk
es
st
t
er
da
m
AAA
FESTIVAL
MUZIEK EN KUNST
Vier keer per jaar een week waarin alle mogelijke
kunstvormen aan bod komen. Verzorgd door een
A-selectie van kunstinstellingen op Amsterdamse
A-locaties. Elk van de weken heeft een actueel
thema als leidraad.
Centraal staan concerten van het Koninklijk
Concertgebouworkest. Daaromheen meer muziek
en ook: beeldende kunst, film, dans, toneel,
beschouwing en debat en feest.
In AAA zijn alle kunsten op een hoog
kwaliteitsniveau verenigd – naast, tegenover en in
combinatie met elkaar.
21–28 SEPT
HET SUBLIEME
2-9 NOV
1914 Een Eeuw Later
25-31 JAN
CHINA here
15-22 MRT
OORSPRONG | volkskunst
als inspiratie
AAA
ACTUEEL, AVONTUURLIJK, AANGRIJPEND
MEER INFO EN TICKETS: AAAFESTIVAL.NL
Founding partners:
42
INTERNATIONAL FRIENDS RCO
In Londen, Parijs, Brussel, Luzern, Tokyo of New York,
muzieklief­hebbers vind je overal. En zij weten het Koninklijk
Concertgebouworkest te vinden. Zij ontmoeten elkaar en de musici rondom
concerten van het orkest in hun land en organiseren bijzondere evenementen
met kamermuziek en masterclasses door leden van het orkest.
www.concertgebouworkest.nl/steun/internationaal
Dutch Masters Foundation
Cercle des Amis en France
Vriendenvereniging van het KCO in België
Freundeskreis Schweiz
American Friends of the Royal Concertgebouw Orchestra
Het Koninklijk Concertgebouworkest in Tokyo
43
TRADITIES
HEFTIGE EMOTIES,
WIEGEND
SLOTKOOR
Bachs Johannes-Passion
‘Herr, Herr, Herr, unser Herrscher!’ Het begin van Bachs
deze aarde; de Matthäus-Passion ergens in een ruimte
Johannes-Passion moet in april 1724 ingeslagen zijn als een
buiten de tijd als een herinnering welke wij meedragen’,
bom. De spannende tonen van de hobo’s, de onbestemde
zo schreef ooit de Nederlandse componist Matthijs
beweging in de strijkers, de hardnekkige toonherhalingen
Vermeulen. ‘De eerste is de Passie van Martha, die de
in de basgroep én de uitroepen in het koor: menig
dingen doet, de tweede die van Maria, die over de dingen
luisteraar zal destijds zijn oren niet hebben geloofd.
nadenkt. De eerste actief, de tweede contemplatief ’.
Een kleine 300 jaar later spreekt deze passiemuziek ook
nog volop tot de verbeelding van eenentwintigste-eeuwse
Enkele jaren vóór de Matthäus-Passion liet Bach in
luisteraars. Het is een meesterwerk, dat lange tijd in de
de Johannes al horen dat hij een meester was in het
schaduw heeft gestaan van zijn grote broer, Bachs enkele
illustreren van bijbelteksten. Zo horen we Petrus ook in
jaren later geschreven Matthäus-Passion.
de noten bitter wenen, nadat hij Jezus verraden heeft.
Opvallend is verder het moment dat het gordijn van de
Wie de beide lijdenswerken met elkaar vergelijkt, kan
tempel openscheurt en de aarde gaat beven - iets wat
niet anders dan concluderen dat ‘de Johannes’ geheel
niet ongemerkt in de orgel- en cellopartij voorbijgaat.
eigen kwaliteiten heeft. De passie is een stuk compacter
En wat zijn ook de aria’s van de Johannes vol expressie,
dan de veel langer durende Matthäus. Bach houdt de
gevoel en vakmanschap! Wie anders dan Bach kon de
vaart er voortdurend in: het koor speelt in de Johannes
donkere gamba-aria Es ist vollbracht, de vertwijfelde
een heel actieve en beeldende rol en laat van zich horen
tenor-aria Ach mein Sinn, of de ontroerende sopraanaria
in ongemeen felle en dramatische bijdragen, zodat je
Zerfließe mein Herze op papier zetten?
als luisteraar volledig in het verhaal wordt gezogen.
‘De Johannes-Passion is gevoeld, gedacht, geplaatst op
Wat ook in het oog springt is de fascinerende structuur
van deze passie. In het tweede deel gebruikt Bach een
centraal koraal als scharnierpunt: de koren in grote
kringen eromheen krijgen steeds vergelijkbare noten.
De heftige emoties die Bach in deze passie weet op te
44
45
roepen, komen uiteindelijk in rustiger vaarwater als het
Verdi’s Falstaff op het programma onder leiding van
wiegende slotkoor klinkt en daarna het bevrijdende en
Daniele Gatti. In juni 2015 is het Concertgebouworkest in
troostende slotkoraal wordt aangeheven: ‘Ach Herr, laß
het Muziektheater te horen met Alban Bergs Lulu onder
dein lieb Engelein, am letzten Ende die Seele mein in
Fabio Luisi. Bijzonder is dat het de pas later voltooide
Abrahams Schoß tragen’.
versie is, mèt derde bedrijf. Berg zelf stierf voortijdig en
Dirk Luijmes
liet slechts twee bedrijven en schetsen voor het derde na.
Pas in de jaren zeventig kon Friedrich Cerha die schetsen
omwerken tot een volwaardig eind van deze opera over
Passie-uitvoeringen en andere tradities
het tragische lot van een femme fatale.
De Johannes-Passion werd al in januari 1889 voor het eerst
door het – nog maar enkele maanden oude -
Ook de Beethoven-cyclus kan een belangrijke traditie ge-
Concertgebouworkest uitgevoerd. Het geliefde werk
noemd worden bij het Koninklijk Concertgebouworkest.
keerde met grote regelmaat terug. Op 27 en 29 maart
Al in 1893 leidde Willem Kes de eerste serie concerten met
maakt de Britse dirigent Richard Egarr met Bachs Passie
alle symfonieën van Beethoven. Regelmatig kwam de
zijn debuut bij het Koninklijk Concertgebouworkest.
cyclus terug, vanaf 1922 jaarlijks – tot 1978. De traditie
Egarr en het orkest worden bijgestaan door het
werd vanaf 2013 nieuw leven ingeblazen door Iván Fischer,
Nederlands Kamerkoor en een keur aan solisten.
die de negen symfonieën in zijn unieke transparante
interpretaties over twee seizoenen verspreidde. Dit
De jaarlijkse Passie-uitvoering is een van de mooie,
seizoen voert hij de cyclus uit in Seoul en in Luxemburg,
eerbiedwaardige tradities van het Concertgebouworkest.
maar dan wel steeds op vier achtereenvolgende avonden.
Meestal betreft het de Matthäus-Passion of de Johannes-
Een tour de force van de Hongaar en het Koninklijk
Passion; soms staat een ander werk op het programma: in
Concertgebouworkest.
maart 2013 werd bijvoorbeeld gekozen voor Golgotha van
de Nederlands-Zwitserse componist Frank Martin.
Lang niet zo oud, maar heel veelbelovend, is de troostrijke
herfsttraditie die in 2011 is ingezet: ieder najaar staat een
Het Concertgebouworkest kent meer tradities. De
requiem op het programma. Eerder waren het Requiem
Kerstmatinee bijvoorbeeld. Kerstconcerten kende het
van Wolfgang Amadeus Mozart en Johannes Brahms’
orkest al vanaf het begin, maar sinds 1975 speelt het
Ein deutsches Requiem te horen. Vorig jaar was de uitvoe-
Concertgebouworkest jaarlijks een toepasselijk concert-
ring van Giuseppe Verdi’s Missa da requiem een enorm
programma op Eerste Kerstdag, dat live op televisie wordt
succes. Dit jaar staat een modernere klassieker op het
uitgezonden (sinds jaar en dag door de AVRO, tegenwoor-
programma: het Requiem van György Ligeti. Een indruk-
dig ook door Unitel Classica). Een sfeervolle traditie, die
wekkend bouwwerk van langzaam verglijdende kleuren
regelmatig leidt tot verrassende programma’s. Vorig jaar
en zwermen, een hedendaagse kathedraal van klank.
viel Andris Nelsons de eer te beurt een kerstprogramma
te dirigeren met werk van Wagner en Strauss. Dit seizoen
leidt Mariss Jansons de Vierde symfonie van Gustav Mahler;
waarin sopraan Anna Prohaska debuteert als soliste. Op
Bachs Johannes-Passion onder leiding van
Richard Egarr kunt u ook meemaken in de
Serie D, zie pagina 25.
pagina 18 vertelt Mariss Jansons waarom Mahlers Vierde
zo geschikt is voor de Kerstmatinee.
Een andere traditie is de lange, gewaardeerde samenwerking met De Nationale Opera, voorheen De Nederlandse
Opera. De maand juni staat regelmatig in het teken van
DNO-productie van Tsjaikovski’s Jevgeni Onjegin, 2011
indrukwekkende opera-uitvoeringen. In juni 2014 staat
46
>
TRADITIES
Abonnement bestellen, zie pagina 4
Losse kaarten bestellen, vanaf 1 juni 2014, zie de concertkalender
donderdag 25 december 14.15 uur
vrijdag 27 maart Kerstmatinee
Passie-uitvoering
prijs 1
Serie D
Mariss Jansons, dirigent
zondag 29 maart Anna Prohaska, sopraan
Palmzondaguitvoering
Mahler Symfonie nr. 4
prijs 2
20.15 uur
13 - 16 april 2015 Luxemburg
20 - 23 april 2015 Seoul
Beethoven-cyclus
14.15 uur
Iván Fischer, dirigent
Beethoven Symfonie 1 t/m 9
Richard Egarr, dirigent
maandag 1 juni 20.00 uur
Michael Schade, Evangelist
zaterdag 6 juni
20.00 uur
Andrew Foster-Williams, Christus
maandag 8 juni 20.00 uur
Carolyn Sampson, sopraan
zondag 14 juni 14.00 uur
Ann Hallenberg, alt
zaterdag 20 juni 20.00 uur
Benjamin Hulett, tenor
dinsdag 23 juni 20.00 uur
Abonnementskorting
Christopher Purves, bas
donderdag 25 juni 20.00 uur
Als abonnementhouder kunt u de
Nederlands Kamerkoor
zondag 28 juni 14.00 uur
Kerstmatinee en de Johannes-Passion
Bach Johannes-Passion
De Nationale Opera
direct met uw abonnement bestellen,
Amsterdam Muziektheater
met 10% korting.
Fabio Luisi, dirigent
Berg Lulu
47
Nog voordat Julie Moulin haar jaar in de
Academie van het Koninklijk Concertgebouworkest
beëindigde, werd zij aangenomen in het orkest.
Jong talent ondersteunen • nieuw publiek bereiken
bijzondere concerten mogelijk maken • hoogwaardige muziekinstrumenten verwerven
toekomst van het orkest zeker stellen
Bezoeker van kinderconcert probeert trommel uit
met hulp van slagwerker Mark Braafhart.
48
Voor de eeuwige schoonheid van muziek
Of het nu kinderconcerten zijn, jonge talenten van de Academie,
muziekinstrumenten, bijzondere concerten of de toekomst
van het orkest,muziek­liefhebbers ondersteunen
het Koninklijk Concertgebouworkest op alle mogelijke manieren.
En daarvoor zijn wij u zeer dankbaar.
www.concertgebouworkest.nl/steun
Inmiddels speelt ruim de helft van de musici uit het orkest op een instrument
dat kon worden verworven met de steun van donateurs uit binnen- en buitenland.
49
KAMERMUZIEK
Wilt u de musici van het Koninklijk Concertgebouworkest ook eens
kamermuziekconcerten in de Kleine Zaal onder de noemer Close-up:
van dichterbij zien – en horen? Dat kan! Al vele jaren verzorgen zij
orkestleden op het vriendenpodium.
Orkestleden op het vriendenpodium
De intieme concerten worden georganiseerd door
staan altviolist Ken Hakii, cellist Gregor Horsch en violiste
Concert­­vrienden, de vriendenvereniging van Het Concert­
Caroline Strumphler in de schijnwerpers, alsook de Orkest-­­
gebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest. Ze
academie van het Concertgebouworkest. Daar­naast zijn er
vormen een bijzondere gelegenheid om orkestleden eens
thematisch opgezette concerten rondom C.Ph.E. Bach en
in kleine bezetting mee te maken en van hun individuele
de klarinetfamilie.
kwaliteiten te genieten.
Op 7 december is er bovendien een bijzonder extra concert
In twee kleine series van drie concerten presenteren de
rondom Artist in Residence Leonidas Kavakos. Mis het niet!
orkestleden een veelzijdig palet aan klassieke kamermuziek. De gevarieerde en vaak avontuurlijke programma’s
bestaan uit bekende maar ook juist onbekendere werken
Orkestacademie
die de moeite waard zijn gehoord te worden. Zo zijn er
Tijdens het kamermuziekconcert op 6 januari kunt u leden
Portretconcerten rondom een orkestlid; dit seizoen
van de Academie van het Koninklijk Concertgebouworkest
aan het werk horen. De Academie biedt begaafde jonge
Marc Daniel van Biemen, eerste viool
musici de kans orkestervaring op te doen. Begeleid door
mentoren uit het orkest spelen de academisten een aantal
programma’s met het orkest. Ook verzorgen zij kamer­
muziekconcerten met orkestleden. Daarnaast krijgen de
academisten privé-lessen en trainingen, waaronder
proefspel- en mentale training. Inmiddels hebben vier
voormalige academisten een vaste plek in het Concert­­­ge­bouw­orkest verworven. De Academie wordt financieel
mogelijk gemaakt door de Stichting Donateurs Koninklijk
Concertgebouw­orkest.
Naast de Academie biedt het orkest nog andere educatieve
programma’s. Zo zijn er samenwerkingen met het
Conservatorium van Amsterdam en met de Muziekkapel
Koningin Elisabeth in Waterloo (België). Wanneer het
orkest op tournee gaat, geven orkestleden regelmatig
masterclasses aan jonge musici. Meer over de educatieve
activiteiten van het orkest kunt u vinden op www.
concertgebouworkest.nl.
50
CLOSE-UP
2 hele series 3 concerten in de Kleine Zaal
enkele serie Vrienden € 72,- concert dinsdag 20.15 uur | zondag 14.15 uur
Series I & II Vrienden € 135,- Niet-Vrienden € 88,Niet-Vrienden € 165,-
Serie I
dinsdag 16 juni
dinsdag 6 januari
zondag 14 september
Familieportret van de klarinet
Portretconcert Orkestacademie:
Happy Birthday
Emily Beynon, fluit
Goulash en Tokaj
Carl Philipp Emanuel Bach
Alexei Ogrintchouk, hobo
Academisten en leden van het
Mariya Semotyuk, fluit Arno Piters, Hein Wiedijk, klarinet/
Koninklijk Concertgebouworkest
Petra van der Heide, harp
bassethoorn
Kodály Strijkkwartet nr. 2
Tjeerd Top, Nienke van Rijn, viool
Davide Lattuada, bassethoorn/
Ligeti Zes bagatellen
Eva Smit, altviool
basklarinet
Brahms Serenade nr. 1
Benedikt Enzler, cello
Ronald Karten, fagot
Mariëtta Feltkamp, contrabas
Sharon St. Onge, hoorn
dinsdag 7 april
m.m.v. Lucie Horsch, blokfluit
m.m.v. Femke IJlstra, saxofoon
Portretconcert Gregor Horsch
David Schlaffke, klavecimbel
Mozart Divertimento nr.3, KV 439b
Liviu Prunaru,
en academisten van het Koninklijk
Flothuis Kwintet
Valentina Svyatlovskaya, viool
Concertgebouworkest
Haydn Divertimento Hob. IV:5,
Vilém Kijonka, altviool
Mozart Fluitkwartet nr. 4 bewerking voor fluit, klarinet en hoorn
Gregor Horsch, cello
C.Ph.E. Bach Fluitsonate in G, Wg 133
Mozart Divertimento nr. 2, KV 439b,
m.m.v. Dana Protopopescu, piano
Henze I sentimenti di Carl Philipp
Janácˇek Mladí
Beethoven Strijkkwartet nr. 11
Britten Cellosuite nr. 1
Emanuel Bach
C.Ph.E. Bach Kwartet in D, Wg 94 Serie II
Telemann Dubbelconcert, TWV 52:e1
zondag 5 oktober
Lekeu Pianotrio
Portretconcert Ken Hakii
zondag 1 maart
Kersten McCall, fluit
Portretconcert Caroline Strumphler
Olivier Patey, klarinet
Laurens Woudenberg, hoorn
Ken Hakii, altviool
Caroline Strumphler, viool
Petra van der Heide, harp
Johan van Iersel, cello
m.m.v. Cora Burggraaf, mezzosopraan
m.m.v. Katrien Baerts, sopraan
Frank van de Laar, piano
Jeroen Bal, piano
Royal Concertgebouw Violas
Rolf Somann, verteller
Schumann Märchenerzählungen
Mozart Pianotrio in G, KV 564
Kurtág Hommage à R. Schumann
Kurtág delen uit ‘Kafka-Fragmente’
Brahms Twee liederen, op. 91
Brahms Hoorntrio
Debussy Sonate voor fluit,
altviool en harp
Jacob Suite voor acht altviolen
De programma’s van 14 september en 16
juni worden op respectievelijk 13 september en 1 februari ook gespeeld in Parkstad
Limburg Theater Heerlen in het kader van
RCO Artist in Residence.
51
meer met
muziek
Word nu lid en profiteer
van muzikale privileges
/next
/entrée
·
·
·
·
< 30 jaar
Voor € 10 per jaar
€ 10 per kaartje
/entrée-selectie van
ruim 200 concerten
· Voor jou en je introducé
· /entrée-events zoals
Late Night Café
· Korting op cd’s en
Preludium
/vrienden
· < 40 jaar
· Voor € 30 per jaar
· 30 concerten met
/next-korting
· Geldig voor 2 personen
· Bijzondere /next-events
en borrels
· Openbare repetities
· Korting op cd’s en
Preludium
·
·
·
·
Voor alle leeftijden
/vriend voor € 40 per jaar
/vriend Royaal voor € 80
/vrienden-selectie van
ruim 100 concerten
· Geldig voor 2 personen
· Openbare repetities
· Korting op cd’s en
Preludium
Ga naar www.concertvrienden.nl en word lid
52
Preludium: uw programmablad
Preludium is al ruim 70 jaar het programmablad van Het Koninklijk
Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest. Preludium verschijnt
tien maal per seizoen en wordt uitgegeven door Concertvrienden.
In het magazine vindt u de programma’s, biografieën en toelichtingen
van bijna alle concerten die door Orkest en Gebouw worden georganiseerd in
zowel de Grote als de Kleine Zaal. Interviews, nieuwsfeiten, achtergrondartikelen
en columns maken het blad compleet. Zie www.preludium.nu.
Abonnees krijgen
Preludium thuisgestuurd
en hebben online via
concertgebouw.nl en
concertgebouworkest.nl per
concert toegang tot de
desbetreffende pagina’s.
Losse nummers zijn voor
en tijdens concerten in Het
Concertgebouw verkrijgbaar.
53
Natuurlijk heeft het Koninklijk
Concertgebouworkest zijn
thuisbasis in Het Koninklijk
Concertgebouw in Amsterdam.
Maar het orkest treedt ook
veelvuldig op in het buitenland.
In 2013 ondernam het orkest een
Wereldtournee met meer dan
50 concerten in ruim 30 steden
in zes werelddelen.
Ook dit seizoen geeft het orkest
concerten in het buitenland.
In augustus en september is er
de traditionele zomertournee,
waarbij in zalen en op festivals
door heel Europa wordt gespeeld
onder leiding van Mariss
Jansons. In het begin van 2015
zijn er buiten­land­concerten
met Mariss Jansons en Andris
Nelsons. Het Concert­gebouw­­­
orkest speelt onder meer in
de Musikverein in Wenen en
in zalen waar het orkest in
residence is: BOZAR in Brussel,
Salle Pleyel in Parijs en de Alte
Oper in Frankfurt. Spectaculair
is de tour­nee in april met
Iván Fischer, die in Seoul en
Luxemburg met het orkest zijn
bejubelde Beethoven-cyclus
zal uitvoeren, steeds op vier
achtereenvolgende avonden.
Junko Naito, eerste viool,
São Paulo, juni 2013
HET
ORKEST
OP REIS
solofagottist Gustavo Núñez
solohoornist Laurens Woudenberg
Mariss Jansons en Lisa Batiashvili in Sala Mare a Palatului,
Boekarest, september 2013
Annebeth Webb, tweede viool,
Soweto, Zuid-Afrika, maart 2013
>
openluchtconcert, São Paulo, juni 2013
slotconcert in het Sydney Opera House, december 2013
Altijd de nieuwste cd’s, dvd’s
en andere artikelen www.concertgebouworkest.nl/winkel
RCO EDITIONS
RCO Editions is een uniek videomagazine van het Koninklijk Concertgebouw­orkest
dat zes keer per jaar verschijnt. U kunt RCO Editions gratis downloaden
op uw iPad en genieten van meeslepende concertregistraties,
deskundig commentaar, inspirerende achtergrondartikelen en beeldfragmenten.
De app zelf en de eerste editie On the road. Mozart, reizende componist zijn helemaal gratis.
Daarna kosten de edities € 4,49 per stuk. Of u neemt een abonnement,
waarmee u het hele jaar goed zit. Kijk voor meer informatie op www.rco-editions.com
Geniet u al van RCO Editions?
Beschermvrouwe
Dirigenten
Sanne Hunfeld
Het Koninklijk Concertgebouworkest is bijzonder trots
Mariss Jansons, chef-dirigent
Mirelys Morgan Verdecia
op zijn beschermvrouwe Hare Majesteit Koningin
Bernard Haitink, eredirigent
Sjaan Oomen
Máxima. De koningin toont haar grote
Riccardo Chailly,
Jane Piper
betrokkenheid door geregeld repetities en concerten
conductor emeritus
Eke van Spiegel
te bezoeken en aanwezig te zijn bij bijzondere
Nikolaus Harnoncourt,
Annebeth Webb
gelegenheden.
honorair gastdirigent
Joanna Westers Ambassadeurs
Orkestleden
Altviool
Ken Hakii
Eerste viool
Michael Gieler
De kring van ambassadeurs van het Koninklijk
Vesko Eschkenazy,
Saeko Oguma
Concertgebouworkest is opgericht in april 2010 en
concertmeester
Frederik Boits
bestaat uit mensen die van groot belang zijn geweest
Liviu Prunaru,
Roland Krämer
voor de instandhouding en ontwikkeling van het orkest.
concertmeester
Guus Jeukendrup
Waar mogelijk ondersteunen de ambassadeurs het
Tjeerd Top
Jeroen Quint
orkest door hun kennis, hun netwerken maar vooral
Marijn Mijnders
Eva Smit
door hun enthousiasme.
Ursula Schoch
Eric van der Wel
Marleen Asberg
Martina Forni
Hedy d’Ancona
Keiko Iwata-Takahashi
Yoko Kanamaru
Sjoerd van den Berg
Tomoko Kurita
Vilém Kijonka
Louis de Bièvre
Henriette Luytjes
Edith van Moergastel
Kees Blekxtoon
Borika van den Booren
Vincent Peters
Jan Maarten Boll
Marc Daniel van Biemen
Jeroen Woudstra
Gerlach Cerfontaine
Christian van Eggelen
Cello
Walter Etty
Mirte de Kok
Gregor Horsch
Rokus de Groot
Junko Naito
Tatjana Vassiljeva
Ton Hartsuiker
Benjamin Peled
Johan van Iersel
Aukelien van Hoytema-van der Beugel
Nienke van Rijn
Fred Edelen
Cees van Lede
Jelena Ristic
Benedikt Enzler
Jan Willem Loot Valentina Svyatlovskaya
Yke Viersen
Paul Luijten
Michael Waterman
Arthur Oomens
Ruud van Ommeren
vacature
Chris van Balen
Roelf Rogaar
Tweede viool
Jérôme Fruchart
Wim Scherpenhuijsen Rom
Henk Rubingh
Christian Hacker
Tom de Swaan
Caroline Strumphler
Julia Tom
Maarten van Veen
Susanne Jaspers-Niesporek
vacature
Jan Willem Verloop
Josef Malkin
Contrabas
Anna de Vey Mestdagh Dominic Seldis
Paul Peter Spiering
Thomas Brændstrup
Herre Halbertsma
Jan Wolfs
Marc de Groot
Mariëtta Feltkamp
Arndt Auhagen
Carol Harte
Leonie Bot
Rob Dirksen
62
Directie en Staf
Pierre-Emmanuel de Maistre
Trompet
Georgina Poad
Omar Tomasoni
Algemene Zaken
Nicholas Schwartz
vacature
Jan Raes, algemeen directeur
Mediaproducties
Olivier Thiery
Hans Alting
Marjolein Schulting
Marcel van Tilburg
Fluit
Bert Langenkamp
Personeel en Organisatie
Tourneezaken
Emily Beynon
vacature
Marja Verhoogt
Else Broekman
Kersten McCall
Trombone
Brigit van den Broek
Manon Wagenmakers
Julie Moulin
Bart Claessens
Artistiek
Financiële administratie
Mariya Semotyuk-Schlaffke
Jörgen van Rijen
Joel Ethan Fried,
Hans Ekker
Piccolo
Nico Schippers
adjunct-directeur
Ilyas Bouharrou
Tenor-/Bastrombone
Mieke Bleeker
Noëlle Claessens-Houben
Vincent Cortvrint
Hobo
Sander Plas
Renske Vrolijk
Martin Schippers
Mark van Dongen
Carolina Eschweiler-Kreeft
Lucas Macías Navarro
Bastrombone
Jette Straub
Jacques Koekoek
Alexei Ogrintchouk
Raymond Munnecom
Mieke de Louwer
Nicoline Alt
Tuba
Planning / Productie
Jan Kouwenhoven
Althobo
Miriam Pastor Burgos
Klarinet
Frauke Bernds
Donateurs/Fondsenwerving
Perry Hoogendijk
Judith de Boer
Wouter Steijn
Pauken
Lisette Castel
Merel Geerlings
Marinus Komst
Orkestinspectie
Henriëtte Henny
Nick Woud
Peter Tollenaar
Maurits Musch
Olivier Patey
Slagwerk
Harriët van Uden
Hanna Philips-de Man
vacature
Mark Braafhart
Orkestbibliotheek
Corporate Relations &
Hein Wiedijk
vacature
Douwe Zuidema
Es-klarinet
Sponsoring
Herman Rieken
Marianne Butijn
Jan Meddens
Harp
Podiumstaf
Justine Tierolff
Petra van der Heide
Johan van Maaren
Bureau Concertvrienden
Gerda Ockers
Ton van der Meer
Rutger Brouwer
Jan Ummels
Christine van Blitterswijk
Arno Piters
Basklarinet
Davide Lattuada
Fagot
Zakelijk
Rosa van Dijk
Gustavo Núñez
David Bazen,
Annet de Nijs-Leijns
Helma van den Brink
adjunct-directeur
Yke Paulussen
Public Relations
Redactie Preludium
Ronald Karten
Jos de Lange
Contrafagot
= aanvoerder(s)
Stichtingsbestuur
Robert Reibestein, voorzitter
Anne Christin Erbe
Martijn Voorvelt
Simon Van Holen
Lodewijk Hijmans van den
Marian van den Beuken
Janneke Boeser
Hoorn
Bergh, vice-voorzitter
Akira Dieters
Liesbeth Immink
Laurens Woudenberg
Wiet Pot, vice-voorzitter
Martijn Voorvelt
vacature
Paul Schnabel, penningmeester
Receptie
Peter Steinmann
Thomas Brændstrup
Maaike van den Berg
Sharon St. Onge
Louise Fresco
Inge Neijenhoff
Fons Verspaandonk
Jan Hommen
Tine Vlam
Jaap van der Vliet
Herman Rieken
Marketing en verkoop
Paulien Weierink-Goossen
Yvonne van Rooy
Wietske Kuiper
Fons van Westerloo
Jacoba de Boer
Jan Wolfs
Marieke Mulder
63
25 jaar Koninklijk Concertgebouworkest & ING
ING is sinds 1989 hoofdsponsor van het Koninklijk Concertgebouworkest.
Het is een voorrecht om al 25 jaar sponsor te mogen zijn van het orkest dat zich na
de oprichting in 1888 al snel tot een van de beste orkesten ter wereld ontwikkelde.
Het orkest spreekt een breed publiek aan en vervult een belangrijke rol als ambassadeur
voor Nederland. ING is trots op de langdurige en inspirerende samenwerking.
We wensen u een prettig seizoen toe!
symfonie van talent
Unilever staat midden in de samenleving; met haar producten én door
haar brede maatschappelijke betrokkenheid. Ook kunst en cultuur kunnen
op onze steun rekenen. Wij zijn er bijzonder trots op als hoofdsponsor van
het Koninklijk Concertgebouworkest een bijdrage te kunnen leveren aan
de verdere ontwikkeling van dit geweldige orkest.
Wij wensen alle bezoekers van het Koninklijk Concertgebouworkest
een fantastisch en klankvol concertjaar toe!
66
Valentina Svyatlovskaya, eerste viool
ALGEMENE INFORMATIE
CONCERTEN IN HET CONCERTGEBOUW
ADRES
Tenzij anders aangegeven vinden de concerten plaats in Koninklijk Concertgebouworkest
de Grote Zaal van Het Concertgebouw te Amsterdam.
Jacob Obrechtstraat 51, 1071 KJ Amsterdam
Bij elk concertkaartje is inbegrepen:
Postbus 78098, 1070 LP Amsterdam
• Drankje voorafgaande aan concert
telefoon 020 305 10 10
en in pauze (tenzij ander aangegeven)
[email protected]
• Garderobe
www.concertgebouworkest.nl
facebook.com/RoyalConcertgebouwOrchestra
• 25% korting in Q-park Museumplein
@RCO_Live
RUILSERVICE
Het Koninklijk Concertgebouw
Verder maken wij al onze concertbezoekers graag attent
Concertgebouwplein 2-6, Amsterdam
op de online Ruilservice: Wilt u toch liever op een andere
0900 671 83 45 Concertgebouwlijn
dag naar het concert? Gebruik de ruilservice!
www.concertgebouw.nl
www.concertgebouworkest.nl/ruilservice
ABONNEMENTEN & KLANTENSERVICE
EXTRA SERVICE ABONNEMENTENHOUDERS
www.concertgebouworkest.nl/series
• Gratis openbaar vervoer Amsterdam
[email protected]
• Mogelijkheid betaling in drie termijnen
telefoon 020 305 10 15 ma-vr, 09.30-12.30 uur
• Extra ruilservice: indien de online ruilservice geen
uitkomst biedt, kunt u uw abonnementsconcert ruilen LOSSE KAARTEN
voor een ander concert met hetzelfde programma.
Losse kaarten kunnen worden besteld vanaf
1 juni 2014 voor het seizoen 2014/2015.
www.concertgebouworkest.nl/kaarten
telefoon 0900 671 83 45 Concertgebouwlijn
dagelijks 10.00-17.00 uur, € 1,- per gesprek
kassa Concertgebouw ma-vr 13.00-19.00 uur en za-zo
10.00–19.00 uur, indien geen avondconcert tot 17.00 uur
colofon
samenstelling Koninklijk Concertgebouworkest
redactie Martijn Voorvelt tekstbijdragen Frederike Berntsen,
Floris Don, Inge Jongeman, Dirk Luijmes, Michel Khalifa en
Agnita Menon grafisch ontwerp Atelier René Knip en Olga Scholten
lithografie en druk robstolk ®, Amsterdam fotografie Anne Dokter,
Simon van Boxtel (p.8), Umberto Nicoletti (p. 22), Marco Borggreve (p. 27),
Ronald Knapp (p. 30), Aran Goudsmit (p. 32), Forster (p. 47),
Jouk Oosterhof (p. 48 foto boven)
67
PLATTEGROND GROTE ZAAL
RAN G 1 PLU S
RAN G 1
RAN G 2
RAN G 3
RAN G 4
rolstoelplaats
68
2015
JANUARI
CONCERTKALENDER SEIZOEN 2014-15
APRIL
do 16 april | 20.00 uur
Passie-uitvoering
do 2 april | 20.15 uur
do 23 april | 20.00 uur
zo 7 juni | 13.30 & 15.30 uur
Voorprogramma 20.15 uur door
zondag 29 maart | 14.15 uur
Serie E prijs 1
Seoul Seoul Arts Center
Familieconcert
Nynke Laverman
prijs 2
za 4 april | 20.15 uur
Iván Fischer, dirigent
Jurjen Hempel, dirigent
Anne-Sophie Mutter, viool
Mariss Jansons, dirigent
Palmzondaguitvoering
Rotterdam De Doelen
Myrtò Papatanasiu, sopraan
Moesorgski Schilderijen van een
ma 16 feb | 19.30 uur
Sibelius Vioolconcert
Thomas Hampson, bariton
Richard Egarr, dirigent
Valery Gergiev, dirigent
Bernarda Fink, mezzosopraan
tentoonstelling (instrumentatie Ravel)
Sjostakovitsj Symfonie nr. 10
Mahler Liederen uit ‘Des Knaben
Michael Schade, Evangelist
Leonidas Kavakos, viool
Michael Schade, tenor
Wunderhorn’ (selectie)
Andrew Foster-Williams, Christus
Sjostakovitsj Vioolconcert nr. 1
vr 30 jan | 20.15 uur
wo 11 feb | 20.1 5 uur
di 10 maart | 20.00 uur
do 19 maart | 21.1 5 uur
vr 27 maart | 20.15 uur
Serie A prijs 5
Serie B-wo prijs 1
Parijs Philharmonie
Serie AAA do prijs 6
Serie D prijs 2
wo 7 jan | 20.1 5 uur
CHINA here
do 12 feb | 20.1 5 uur
vr 13 maart | 20.00 uur
Oorsprong l volkskunst als inspiratie
Serie B-wo prijs 1
Inleiding 19.15 uur door Pay-Uun Hiu
Serie B-do prijs 1
Dortmund Konzerthaus
do 8 jan | 20.1 5 uur
Tan Dun, dirigent
za 14 feb | 20.00 uur
Andris Nelsons, dirigent
Serie B-do prijs 1
Olivier Patey, klarinet
Frankfurt Alte Oper
zo 11 jan | 14.1 5 uur
Dominic Seldis, contrabas
Luxemburg Philharmonie
JUNI
Serie F & Serie Z prijs 1
Petra van der Heide, harp
Madrid Auditorio Nacional de Música
Mariss Jansons, dirigent
Debussy Rapsodie voor klarinet en orkest
wo 18 feb | 19.30 uur
Florian Boesch, bas
vr 12 juni | 20.15 uur
Debussy Ibéria
Tan Dun contrabasconcert
Wenen Musikverein
do 12 maart | 20.00 uur
Copland Old American Songs (selectie)
Carolyn Sampson, sopraan
Wagner Voorspel en Karfreitagszauber
Groot Omroepkoor (Luxemburg)
Serie A & Serie F
Falla El sombrero de tres picos
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
vr 20 feb | 20.00 uur
Brussel Palais des Beaux-Arts
Bartók Concert voor orkest
Ann Hallenberg, alt
uit ‘Parsifal’
National Choir of Korea en Seoul Motet
prijs 5
Massenet Scènes napolitaines
Tan Dun Nu Shu: The Secret Songs of
Parijs Salle Pleyel
Andris Nelsons, dirigent
Benjamin Hulett, tenor
Wagner Tagesgrauen en Siegfrieds
Choir (Seoul)
Inleiding 19.15 uur Floris Kortie
Respighi Pini di Roma
Women (opdrachtcompositie, Nederlandse
Mariss Jansons, dirigent
Alexei Ogrintchouk, hobo
vr 20 maart | 20.15 uur
Christopher Purves, bas
Rheinfahrt uit ‘Götterdämmerung’
Beethoven Symfonie nr. 8 & 9
Daniel Harding, dirigent
première)
Genia Kühmeier, sopraan
Strauss Hoboconcert
Serie A prijs 4
Nederlands Kamerkoor
Wagner Voorspel uit ‘Die Meistersinger
R. Strauss Suite ‘Der Bürger als Edelmann’
Sjostakovitsj Symfonie nr. 10
Oorsprong: volkskunst als inspiratie
Bach Johannes-Passion
van Nürnberg’
MEI
Mariss Jansons, dirigent
di 31 maart | 19.30 uur
vr 3 april | 10.00 uur
wo 13 mei | 20.15 uur
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
do 15 jan | 20.1 5 uur
Serie D prijs 1
vr 16 jan | 20.1 5 uur
FEBRUARI
Mahler Symfonie nr. 4
Inleiding 19.15 uur Florian de Backere
Stefano Bollani, piano
Verdi Voorspel derde bedrijf ‘La traviata’
Rijnvos fuoco e fumo
Serie E prijs 1
do 5 feb | 20.15 uur
zo 15 feb | 19.30 uur
Thomas Hampson, bariton
Het Concertgebouw, Kleine Zaal
prijs € 25,–
Serie B-wo prijs 4
Gershwin Rhapsody in Blue (versie voor
Daniele Gatti, dirigent
Serie D prijs 2
Madrid Auditorio Nacional de Música
Mahler Liederen uit ‘Des Knaben
prijs € 25,–
Masterclass dirigeren
vr 15 mei | 20.15 uur
jazzband)
Christianne Stotijn, mezzosopraan
vr 6 feb | 20.15 uur
do 19 feb | 19.30 uur
Wunderhorn’ (selectie)
Masterclass viool
Valery Gergiev en het Koninklijk
Serie D prijs 4
Stravinsky Petroesjka
Groot Omroepkoor, Nat. Jongenskoor
Serie E prijs 2
Wenen Musikverein
Copland Old American Songs (selectie)
Leonidas Kavakos
Concertgebouworkest
zo 17 mei | 14.15 uur
Mahler Symfonie nr. 3
zo 8 feb | 14.15 uur
Mariss Jansons, dirigent
Bartók Concert voor orkest
Serie Z prijs 2
Debussy Ibéria
wo 21 jan | 20.1 5 uur
Semyon Bychkov, dirigent
Falla El sombrero de tres picos
Serie B-wo prijs 1
Katia en Marielle Labèque, piano
Massenet Scènes napolitaines
do 22 jan | 20.1 5 uur
Mozart Concert voor twee piano’s en
Respighi Pini di Roma
Serie B-do prijs 1
orkest, KV 365
Herbert Blomstedt, dirigent
R. Strauss Eine Alpensinfonie
MAART
ABONNEMENTEN BESTELLEN
ONLINE
TELEFONISCH SCHRIFTELIJK
www.concertgebouworkest.nl/series
via het bestelformulier
020 305 10 15 ma-vr 9.30-12.30 uur
Semyon Bychkov, dirigent
do 5 maart | 20.1 5 uur
LOSSE KAARTEN BESTELLEN > VANAF 1 JUNI 2014
ONLINE
TELEFONISCH
KASSA
do 29 jan | 21.15 uur
soloconcert, jong talent (verrassing)
Serie B-do prijs 1
www.concertgebouworkest.nl
Serie AAA do prijs 6
R. Strauss Eine Alpensinfonie
za 7 maart | 20.00 uur
PRIJZEN LOSSE KAARTEN
Maria João Pires, piano
Mozart Pianoconcert nr. 17, KV 453
za 7 feb | 21.00 uur
wo 4 maart | 20.1 5 uur
Tsjaikovski Symfonie nr. 6, ‘Pathétique’
Serie S prijs 6+
Serie B-wo prijs 1
CHINA here
München Philharmonie am Gasteig
concertgebouwlijn 0900 671 83 45
Voorprogramma 20.15 uur Bettine
zo 8 maart | 20.00 uur
Voor informatie over rangen kijkt u op de plattegrond op pagina 68.
Vriesekoop
Düsseldorf Tonhalle
Tan Dun, dirigent
ma 9 maart | 20.00 uur
Dominic Seldis, contrabas
Stuttgart Liederhalle
prijs 2
€ 97,50
€ 72,-
€ 56,-
Petra van der Heide, harp
Andris Nelsons, dirigent
prijs 3
€ 87,-
€ 61,-
€ 46,-
Tan Dun, contrabasconcert
Anne-Sophie Mutter, viool
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
Sibelius Vioolconcert
Tan Dun Nu Shu:The Secret Songs of Women
Sjostakovitsj Symfonie nr. 10
(opdrachtcompositie, Ned. première)
prijs 1
prijs 4
prijs 5
rang 1 +
€ 122,50
€ 76,-
€ 46,-
rang 1 € 92,50
€ 56,-
€ 46,-
rang 2 € 66,-
€ 40,-
€ 46,-
wo 17 juni | 20.15 uur
do 21 mei | 20.15 uur
Serie B-wo prijs 2
Luxemburg Philharmonie
Serie B-do prijs 4
do 18 juni | 20.15 uur
ma 20 april | 20.00 uur
Jan Willem de Vriend, dirigent
Serie B-do prijs 2
Seoul Seoul Arts Center
Kristian Bezuidenhout, fortepiano
vr 19 juni | 20.15 uur
Iván Fischer, dirigent
Mozart Balletmuziek uit ‘Idomeneo’,
Serie E prijs 2
Beethoven Symfonie nr. 1, 2 & 5
KV 367
Andrés Orozco-Estrada, dirigent
Mozart Pianoconcert nr. 9,
Janine Jansen, viool
di 14 april | 20.00 uur
‘Jeunehomme’, KV 271
Weber Ouverture ‘Euryanthe’
Luxemburg Philharmonie
Schubert Symfonie nr. 1
Mendelssohn Vioolconcert
di 21 april | 20.00 uur
kassa van Het Concertgebouw
rang 3 Serie Z prijs 4
ma 13 april | 20.00 uur
Dvoˇrák Symfonie nr. 7
Seoul Seoul Arts Center
ma 1 juni | 20.00 uur
Iván Fischer, dirigent
za 6 juni | 20.00 uur
Beethoven Symfonie nr. 4
ma 8 juni | 20.00 uur
Beethoven Symfonie nr. 3, ‘Eroica’
zo 14 juni | 14.00 uur
za 20 juni | 20.00 uur
rang 4 (beperkt zicht)
€ 30,-
wo 15 april | 20.00 uur
di 23 juni | 20.00 uur
€ 41,-
€ 25,-
Luxemburg Philharmonie
do 25 juni | 20.00 uur
€ 35,-
€ 25,-
wo 22 april | 20.00 uur
zo 28 juni | 14.00 uur
€ 25,-
Seoul Seoul Arts Center
De Nationale Opera
€ 22,50
Iván Fischer, dirigent
Amsterdam Muziektheater
Fabio Luisi, dirigent
Berg Lulu
€ 51,-
€ 32,50
€ 46,-
prijs 6
€ 41,-
€ 41,-
€ 41,-
€ 41,-
€ 22,50
Beethoven Symfonie nr. 6, ‘Pastorale’
prijs 6+
€ 50,-
€ 41,-
€ 41,-
€ 41,-
€ 22,50
Beethoven Symfonie nr. 7
eerste uitvoering door het Koninklijk
Concertgebouworkest
w
2014
KONINKLIJK CONCERTGEBOUWORKEST
AUGUSTUS
SEPTEMBER
wo 17 sep | 20.15 uur
zo 28 sep | 17.00 uur
zo 19 okt | 13.30 & 15.30 uur
Serie B-wo prijs 1
Bochum Jahrhunderthalle Familieconcert
wo 20 aug | 20.00 uur
ma 1 sep | 20.00 uur
do 18 sep | 20.15 uur
Jonathan Nott, dirigent
Antony Hermus, dirigent
Robeco SummerNights
Ljubljana Cankarjev Dom
Serie B-do prijs 1
Jane Archibald, sopraan
Prokofjev Assepoester, delen uit de suites
wo 27 aug
do 4 sep | 19.30 uur
vr 19 sep | 20.15 uur
Allyson McHardy, alt
Edinburgh
Luzern Kultur- und Kongresszentrum
Serie E prijs 1
Groot Omroepkoor
Mariss Jansons, dirigent
Mariss Jansons, dirigent
zo 21 sep | 14.15 uur
Vlaams Radio Koor
Jean-Yves Thibaudet, piano
Jean-Yves Thibaudet, piano
Serie F & Serie Z prijs 1
Zuidam Trance Dance
Sjostakovitsj Symfonie nr. 1
Brahms Variaties over een thema van
Mariss Jansons, dirigent Varèse Arcana
Ravel Pianoconcert in G
Joseph Haydn
Yuja Wang, piano
Stravinsky Zvezdoliki
Ravel Daphnis et Chloé, suite nr. 2
Sjostakovitsj Symfonie nr. 1
Rossini Ouverture ‘La gazza ladra’
Ockeghem Kyrie uit ‘Missa prolationum’
Ravel Pianoconcert in G
Sjostakovitsj Pianoconcert nr. 1
Ligeti Requiem
Ravel Daphnis et Chloé, suite nr. 2
Prokofjev Symfonie nr. 5
ma 25 aug | 20.00 uur
Robeco SummerNights
w
w
w
OKTOBER
NOVEMBER
w
wo 12 nov | 20.15 uur
vr 12 dec | 20.15 uur
Dineren in de Spiegelzaal
Serie B-wo prijs 2
Serie A prijs 5
Voorafgaand aan dit concert, om 18.15
zo 2 nov | 14.15 uur
do 13 nov | 20.15 uur
David Robertson, dirigent
uur, kunt u dineren in de Spiegelzaal.
U kunt het diner direct met uw con-
Serie Z prijs 4
Serie B-do prijs 2
Sally Matthews, sopraan
Thomas Hengelbrock, dirigent
vr 14 nov | 20.15 uur
Inleiding 19.15 uur door
certkaart bestellen, of later apart via
do 23 okt | 20.15 uur
Kate Lindsey, mezzosopraan
Serie D prijs 2
Magda de Meester
de Concertgebouwlijn of aan de kassa.
Serie D prijs 2
Schumann Symfonie nr. 4
zo 16 nov | 20.00 uur
Ives The Unanswered Question
www.concertgebouworkest.nl/diners
vr 24 okt | 20.15 uur
Haydn Scena di Berenice
Brussel Palais des Beaux-Arts
Brewaeys Symphony n° 6 (Nederlandse
Serie E prijs 2
Haydn Symfonie nr. 104, ‘Londen’
ma 17 nov | 19.30 uur
première)
Inleiding of Voorprogramma
Luzern Kultur- und Kongresszentrum
Debussy Recitatief en aria van Lia
Voorafgaand aan dit concert vindt een
do 6 nov | 21.15 uur
di 18 nov | 19.30 uur
uit ‘L’enfant prodigue’
inleiding (Koorzaal, 19.15 uur) of
za 25 okt | 20.15 uur
Eindhoven Muziekcentrum Frits Philips
Andris Nelsons, dirigent
Serie AAAdo prijs 6
Wenen Konzerthaus
Dutilleux Le temps l’horloge (Nederlandse
Voorprogramma (Grote Zaal, 20.15 uur)
Liviu Prunaru, viool
1914 Een eeuw later
Robin Ticciati, dirigent
première)
plaats. De gratis toegangskaart hier-
Gregor Horsch, cello
Voorprogramma 20.15 uur door
El¯ına Garancˇa, mezzosopraan
Messiaen L’ Ascension
voor kunt u direct met uw concert-
Brahms Concert voor viool, cello en orkest
Femke Halsema
Fauré Suite ‘Pelléas et Mélisande’
Sjostakovitsj Symfonie nr. 4
Vladimir Jurowski, dirigent
Berlioz La mort de Cléopâtre
wo 17 dec | 20.15 uur
Janine Jansen, viool
Ravel Valses nobles et sentimentales
Serie B-wo prijs 1
Debussy La mer
do 18 dec | 20.15 uur
Meet the Artists
Serie B-do prijs 1
Na afloop van dit concert bent u
Mariss Jansons, dirigent
di 2 sep | 19.30 uur
do 25 sep | 21.15 uur
Leonidas Kavakos, viool
Graz Musikverein
Serie AAAdo prijs 6
do 2 okt | 20.15 uur
Brahms Vioolconcert
vr 5 sep | 19.30 uur
Het Sublieme
Serie D prijs 3
R. Strauss Tod und Verklärung
Luzern Kultur- und Kongresszentrum
Voorprogramma 20.15 uur door
vr 3 okt | 20.15 uur
wo 29 okt | 20.15 uur
Debussy Berceuse héroïque
R. Strauss Till Eulenspiegels lustige
Mariss Jansons, dirigent
Tom Lanoye
Serie E prijs 3
Serie B-wo prijs 4
Van der Aa vioolconcert
Streiche
Leonidas Kavakos, viool
Jonathan Nott, dirigent
Michael Schønwandt, dirigent
do 30 okt | 20.15 uur
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
do 27 nov | 20.15 uur
zo 21 dec | 14.15 uur
welkom in de Spiegelzaal voor een
Brahms Vioolconcert
Jane Archibald, sopraan
Alexander Gavrylyuk, piano
Serie B-do prijs 4
Janácˇek Taras Bulba
Serie D prijs 1
Serie Z prijs 1
ontmoeting met de uitvoerenden.
do 28 aug
R. Strauss Tod und Verklärung
Allyson McHardy, alt
Sibelius Pohjola’s dochter
Thomas Hengelbrock, dirigent
vr 28 nov | 20.15 uur
Mariss Jansons, dirigent
Edinburgh
R. Strauss Till Eulenspiegels lustige
Groot Omroepkoor
Rachmaninoff Pianoconcert nr. 2
Kate Lindsey, mezzosopraan
vr 7 nov | 20.15 uur
Serie E prijs 1
Denis Matsuev, piano
zo 31 aug | 11.00 uur
Streiche
Vlaams Radio Koor
Nielsen Symfonie nr. 4, ‘Het onuitblusbare’
Schumann Symfonie nr. 4
Serie A prijs 5
zo 30 nov | 14.15 uur
Martinu
˚ La Rhapsodie
Haydn Scena di Berenice
Inleiding 19.15 uur door
Serie Z prijs 1
Lutosławski Variaties op een thema
Haydn Symfonie nr. 104, ‘Londen’
Frederike Berntsen
Daniele Gatti, dirigent
van Paganini
za 8 nov | 19.30 uur
Mahler Symfonie nr. 6
Gershwin Rhapsody in Blue
Concertgebouw Café, de Entreehal en
Chabrier España
de Koorzaal (gratis toegankelijk).
Salzburg Grosses Festspielhaus
Ockeghem Kyrie uit ‘Missa prolationum’
Mariss Jansons, dirigent
za 6 sep | 20.00 uur
Ligeti Requiem
Leonidas Kavakos, viool
Berlijn Philharmonie
Varèse Arcana
Brahms Variaties over een thema van
Mariss Jansons, dirigent
Ravel La valse
Joseph Haydn
Brahms Variaties over een thema van
Rihm Lichtes Spiel
w
R. Strauss Ein Heldenleben
Joseph Haydn
Rihm Lichtes Spiel
w
w
wo 8 okt | 20.15 uur
Serie B-wo prijs 2
do 9 okt | 20.15 uur
Essen Philharmonie
Serie B-do prijs 2
1914 Een eeuw later
vr 26 sep | 20.15 uur
zo 12 okt | 14.15 uur
Vladimir Jurowski, dirigent
Serie A prijs 5
Serie Z prijs 2
Janine Jansen, viool
wo 3 dec | 20.15 uur
DECEMBER
kaart bestellen, of later apart via de
Concertgebouwlijn of aan de kassa.
/entrée Late Night Café
w
w
Na afloop van dit concert organiseert
jongerenvereniging /entrée
een Late Night programma in het
Ravel Rapsodie espagnole
Liszt Hongaarse rapsodie nr. 2
AAA Festival Muziek en Kunst
Dit concert maakt deel uit van
R. Strauss Tod und Verklärung
Het Sublieme
Andris Nelsons, dirigent
Stravinsky Symphonies
Serie B-wo prijs 2
za 20 dec | 21.00 uur
AAA Festival Muziek en Kunst, zie
vr 29 aug | 20.00 uur
R. Strauss Till Eulenspiegels lustige
Inleiding 19.15 uur door
Alexei Ogrintchouk, hobo
d’instruments à vent
do 4 dec | 20.15 uur
Serie S prijs 6+
www.AAAfestival.nl.
Keulen Philharmonie
Streiche
Jacqueline Oskamp
Flothuis Nocturne
Debussy Berceuse héroïque
Serie B-do prijs 2
Mariss Jansons, dirigent
Mariss Jansons, dirigent
Jonathan Nott, dirigent
R. Strauss Hoboconcert
Van der Aa vioolconcert
za 6 dec | 20.15 uur
soloconcert, jong talent (verrassing)
Brahms Variaties over een thema van
Jane Archibald, sopraan
Sjostakovitsj Symfonie nr. 5
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
Joseph Haydn
Allyson McHardy, alt
w
w
Ljadov Uit de Apocalyps
w
Heerlen RABO zaal (In het kader van
Chabrier España
‘RCO Artist in Residence’.)
Ravel Rapsodie espagnole
Daniele Gatti, dirigent
Liszt Hongaarse rapsodie nr. 2
Groot Omroepkoor
za 11 okt | 21.00 uur
R. Strauss Tod und Verklärung
Vlaams Radio Koor
Serie S prijs 6+
Leonidas Kavakos, viool
R. Strauss Till Eulenspiegels lustige
Zuidam Trance Dance
Andris Nelsons, dirigent
Schumann Symfonie nr. 3, ‘Rheinische’
do 25 dec | 14.15 uur
Streiche
Ockeghem Kyrie uit ‘Missa prolationum’
soloconcert, jong talent (verrassing)
Berg Vioolconcert ‘Dem Andenken
Kerstmatinee prijs 1
Sjostakovitsj Symfonie nr. 5
eines Engels’
Mariss Jansons, dirigent
Wagner Vorspiel und Liebestod uit
Anna Prohaska, sopraan
‘Tristan und Isolde’
Mahler Symfonie nr. 4
Rihm Lichtes Spiel
Ligeti Requiem
Varèse Arcana
Ravel La valse
w
w
Janácˇek Taras Bulba
eerste uitvoering door het Koninklijk
Concertgebouworkest
w
Het Koninklijk Concertgebouworkest dankt zijn Hoofdsponsors en Sponsors voor hun trouwe en waardevolle bijdrage.
Als partners streven we naar gezamenlijke activatie van excellentie, toptalent, leiderschap en diversiteit;
zowel op lokaal, nationaal als internationaal niveau.
HOOFDSPONSORS
SPONSORS
Het Koninklijk Concertgebouworkest dankt zijn subsidiënten voor de basisfinanciering van het orkest.

K.S.H. Phileutonia zoekt een nieuwe dirigent

Credits – Around the world in 50 concerts

Fantastisch concert van Heemsteeds Philharmonisch Orkest

Nieuwsbrief 2014-02 Patrick van der Linden

brief - Jeugd en Muziek Antwerpen

Rechterkolom: Kalender Vriendenactiviteiten – kalender

verschillende data

GRIEGS PIANOCONCERT - Het Gelders Orkest

Beleidsplan 2014-18

Beknopt verslag dd november 2014