Informatie voor startende grensarbeiders - Wonen in

Informatie voor startende
grensarbeiders
Wonen in Nederland en werken in Duitsland
0981NX/0514
Inhoud
Hoe zit het met uw inkomstenbelasting?
2
Hoe zit het met uw sociale zekerheid? 4
Hoe zit het met u zorgverzekering?
4
Hoe zit het met uw gezinsbijslag?
7
Wat moet u regelen bij ziekte?
8
Wat zijn uw vakantierechten?
8
Zo blijft u op de hoogte
8
Overige adressen en telefoonnummers
9
Informatie voor startende grensarbeiders - Wonen in Nederland en werken in Duitsland
2 van 9
Informatie voor startende grensarbeiders over de
inkomstenbelasting en sociale zekerheid.
Deze informatie is op u van toepassing, als
-- u in Nederland woont;
-- u uitsluitend in Duitsland in loondienst gaat werken; en
-- uw werkgever in Duitsland is gevestigd.
Deze folder is gemaakt door Belastingdienst, Zorgverzekeraar CZ en Sociale
Verzekeringsbank/Bureau voor Duitse Zaken.
Hoe zit het met uw
inkomstenbelasting?
Hoe doet u belastingaangifte in Duitsland?
U bent in Duitsland belastingplichtig als u voor een werkgever met woonplaats
Duitsland uw werkzaamheden fysiek in Duitsland uitoefent.
Uw werkgever houdt de Duitse loonbelasting op uw brutoloon in. Omdat Duitsland verschillende belastingtarieven (Lohnsteuerklassen I tot en met VI) kent, moet
u voor elk kalenderjaar dat u in Duitsland werkt een aanvraag indienen om in een
bepaald tarief ingedeeld te worden. Zonder aanvraag wordt u automatisch in het
meest ongunstige tarief VI ingedeeld.
In principe bent u beperkt belastingplichtig en kunt in tarief I ingedeeld
worden. Als beperkt belastingplichtige bent u niet verplicht belastingaangifte te
doen. Onder bepaalde voorwaarden kunt u dit wel vrijwillig doen.
U kunt ervoor kiezen als onbeperkt belastingplichtig aangemerkt te worden. Dit
kan als uw niet in Duitsland belastbaar inkomen per kalenderjaar niet meer is dan
€ 8.354,00 of als u voor minimaal 90% van uw wereldinkomen in
Duitsland belastingplichtig bent.
Onbeperkt belastingplichtigen genieten alle belastingtechnische voordelen die
een inwoner van Duitsland ook heeft. U kunt dan van belastingtechnische
voordelen voor uw kinderen gebruik maken (bijvoorbeeld tarief I met 2 kinderen).
Voor gehuwde is tarief III het meest voordelige Duitse belastingtarief. Hiervoor
komt u in aanmerking als uw niet in Duitsland belaste inkomen per kalenderjaar
niet boven € 8.354 komt of uw inkomen voor ten minste 90 % in Duitsland belast
is. Ook mag het inkomen dat niet in Duitsland belast is van u en uw partner per
kalenderjaar niet boven € 16.708 zijn of het inkomen van u en uw partner is in het
kalenderjaar voor ten minste 90 % belast in Duitsland.
Als onbeperkt belastingplichtige bent u verplicht voor 31 mei van het volgende
jaar in Duitsland aangifte te doen. Uw inkomsten die niet in Duitsland belastbaar
Informatie voor startende grensarbeiders - Wonen in Nederland en werken in Duitsland
3 van 9
zijn, tellen wel mee voor het bepalen van het door u te betalen belasting­
percentage. Het belastingtarief stijgt in verhouding met het fiscale inkomen.
Omdat uw werkgever bij de belastingafdracht uitsluitend van uw salaris uitgaat,
wordt doorgaans een lager belastingpercentage toegepast dan u verschuldigd
bent. Houdt u er daarom rekening mee dat u achteraf belasting bij moet betalen.
Als u tarief III heeft aangevraagd, tellen ook de inkomsten van uw huwelijkspartner
mee bij het bepalen van het belastingpercentage.
Het betreffende aanvraagformulier en de belastingaangifte vindt u onder
www.formulare-bfinv.de. De formulieren worden niet per post verstuurd.
U kunt de formulieren ook bij een Duitse belastingdienst naar uw keuze ophalen.
De aanvraag stuurt u naar de belastingdienst die voor uw werkgever
bevoegd is (de zogenaamde ‘Betriebsstätten-Finanzamt’ van de werkgever).
Alleen bij onbeperkte belastingplicht kunt u uw belastingaangifte digitaal
indienen. Dit kan via www.elster.de.
Hoe doet u belastingaangifte in Nederland?
U moet elk jaar aangifte voor de inkomstenbelasting doen in Nederland. U kunt de
aangifte digitaal of schriftelijk doen. U moet uw wereldinkomen opgeven, dus ook
het inkomen uit Duitsland. Het Duitse inkomen moet u eerst omrekenen voordat u
dit in uw aangifte vermeldt. De rekenhulp ‘Aanvullende toelichting: wonen in
Nederland en werken in Duitsland’ vindt u terug op de website van de Belastingdienst: www.belastingdienst.nl, en kies voor Brochures en publicaties. Kies daarna
voor doelgroep ‘Particulier’, onderwerp ‘Aangifte doen’, en belastingjaar ‘2014’.
Let op: het kan zijn dat de Belastingdienst deze Aanvullende toelichting pas later
in 2014 publiceert.
U hoeft in Nederland geen inkomstenbelasting te betalen over uw inkomen uit
Duitsland. Anders zou u tweemaal belasting betalen over hetzelfde inkomen.
Dat is niet de bedoeling. U krijgt daarom een korting op de door u te betalen
inkomstenbelasting.
Wanneer krijgt u financiële compensatie?
De Belastingdienst vergelijkt het bedrag dat u in Duitsland aan belasting betaalt
met het bedrag dat u in Nederland had moeten betalen als u in Nederland had
gewerkt. Betaalt u in Duitsland meer belasting dan in Nederland? Dan krijgt u een
financiële compensatie van de Belastingdienst. De Belastingdienst berekent deze
aan de hand van de Duitse aanslag.
U krijgt de financiële compensatie na afloop van het kalenderjaar, als u in
Nederland belastingaangifte doet. Daarna stelt de Belastingdienst het definitieve
bedrag van de compensatie vast.
Informatie voor startende grensarbeiders - Wonen in Nederland en werken in Duitsland
4 van 9
Kiest u niet voor financiële compensatie? Dan geldt voor u de doorschuifregeling. Kijk voor meer informatie op www.belastingdienst.nl. Deze regeling
zal waarschijnlijk op 1.1.2015 ingaan.
Hoe zit het met uw
sociale zekerheid?
U bent sociaal verzekerd in uw werkland Duitsland. U moet in Duitsland
premies betalen. Uw werkgever houdt de procentuele premies van 20,175%
in op uw brutoloon.
Uw werkgever is verplicht u als werknemer aan te melden bij een Duitse zorgverzekeraar (Krankenkasse) van uw keuze. Voor deze aanmelding moet u een
identificatienummer (Versicherungsnummer) voor sociale zekerheid hebben.
Als u dit nog niet heeft, geeft de Krankenkasse een Versicherungsnummer uit.
U
-----
krijgt in Duitsland recht op
medische zorg,
gezinsbijslag,
uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid en
pensioenen.
Als u start met werken in Duitsland, moet u meteen iets regelen voor uw recht
op medische zorg en gezinsbijslag. Over wat u precies moet doen, krijgt u
hieronder uitleg. Informeer voor het recht op uitkeringen (werkloosheid,
arbeidsongeschiktheid) of pensioenen bij de voorlichters van SVB/Bureau voor
Duitse Zaken of kijk op www.svb.nl/bdz.
Hoe zit het met uw
zorgverzekering?
U bent als grensarbeider in Duitsland tegen ziektekosten verzekerd. U en uw
meeverzekerde gezinsleden hebben het keuzerecht om gebruik te maken van
medische zorg in Nederland of Duitsland.
Wie is grensarbeider?
Degene die in loondienst of anders dan in loondienst in de ene lidstaat werkt
en een andere lidstaat woont en in beginsel dagelijks of ten minste eenmaal
per week terugkeert naar de woonplaats.
Wie is gezinslid van de grensarbeider?
In Nederland zijn de huwelijkspartner of geregistreerde partner en kinderen
tot de leeftijd van 18 jaar gezinsleden. De niet geregistreerde partner en
kinderen van 18 jaar of ouder, worden niet als gezinslid aangemerkt.
Wat moet u doen voor uw verzekering in Duitsland?
U werkt voor het eerst in Duitsland. Meldt u onmiddellijk aan bij een
Krankenkasse in Duitsland door een aanmeldingsformulier in te vullen.
Voor de aanmelding stuurt u een recente pasfoto mee. De Krankenkasse
vraagt voor u een ‘Sozialversicherungsnummer’ aan bij de Deutsche
Informatie voor startende grensarbeiders - Wonen in Nederland en werken in Duitsland
5 van 9
Rentenversicherung. Van de Krankenkasse krijgt u een ‘Mitgliedbescheinigung’.
Met deze verklaring zorgt uw werkgever voor de definitieve inschrijving bij de
Krankenkasse. Hebt u binnen twee weken nadat u in Duitsland bent gaan
werken, nog geen Krankenkasse gekozen, dan bepaalt uw werkgever bij welke
Krankenkasse u wordt aangemeld.
Bent u 55 jaar of ouder, dan kunt u pas worden ingeschreven als de
Krankenkasse weet dat u voorafgaand aan het werken verplicht tegen
ziektekosten verzekerd was. Dat is het geval als u bijvoorbeeld volgens de
zorgverzekeringswet (Zvw) verzekerd was. De Krankenkasse stuurt uw huidige
zorgverzekeraar het verzoek om een formulier E 104 op te sturen. Het is ook
mogelijk dat u dit verzoek krijgt. Wendt u zich dan onmiddellijk hiermee bij uw
zorgverzekeraar.
Als u in Duitsland meer verdient dan de geldende loongrens (€ 4462,50) bent
u niet ‘pflichtkrankenversichert’ en moet u zich particulier tegen ziektekosten
verzekeren. Ook kunt u een ‘freiwillige Krankenversicherung’ afsluiten. Om in
de ‘freiwillige Krankenversicherung’ ingeschreven te worden, heeft de
Krankenkasse een verklaring over uw verplichte verzekeringstijdvakken nodig.
De Krankenkasse stuurt ook in dit geval uw huidige zorgverzekeraar het
verzoek een formulier E 104. Het is mogelijk dat u dit verzoek krijgt. Wendt u
zich dan onmiddellijk hiermee bij uw zorgverzekeraar.
Wat moet u doen voor uw verzekering in Nederland?
Wanneer u in Nederland woont en in Duitsland werkt, bent u grensarbeider.
U hebt in Nederland aanspraak op medische zorg.
Om deze zorg te krijgen, krijgt u van uw Krankenkasse een formulier E 106/S1.
Hiermee meldt u zich bij CZ. CZ is de zorgverzekeraar in Nederland die de
administratie uitvoert voor mensen die in Nederland wonen en in het buitenland wettelijk tegen ziektekosten verzekerd zijn. U en uw gezinsleden worden
bij CZ geregistreerd als verdragsverzekerde. U moet wel nog een aanmeldingsformulier voor de CZ Verdragspolis invullen.
Bent u niet bij CZ verzekerd, dan moet uw zorgverzekeraar uw verzekering
stopzetten. De zorgverzekeraar moet ook de verzekering stopzetten van uw
gezinsleden als uw huwelijkspartner of geregistreerde partner niet werkt en
geen WW- of Zw-uitkering krijgt. In dit geval worden uw gezinsleden ook als
verdragsverzekerde bij CZ geregistreerd. Anders is uw huwelijkspartner in
Nederland verplicht ziektekostenverzekerd en worden de minderjarige
kinderen bij uw partner medeverzekerd.
Ontvangt uw huwelijkspartner of geregistreerde partner een WIA, WAO,
ANW-uitkering of een AOW-pensioen, dan moet uw huidige zorgverzekeraar
alleen de verzekering van uw minderjarige kinderen stopzetten. Zij worden
net als u bij CZ geregistreerd als verdragsverzekerde.
Informatie voor startende grensarbeiders - Wonen in Nederland en werken in Duitsland
6 van 9
Wat zijn uw rechten op medische zorg in Nederland?
U betaalt slechts in één land ziektekostenpremies, namelijk in Duitsland. U
betaalt dus geen (nominale) premie aan CZ. U hebt wel aanspraak op de
volledige medische zorg in Nederland volgens de voorwaarden van uw CZ
verdragpolis en de AWBZ (Algemene wet bijzondere ziektekosten). De CZ
verdragspolis is te vergelijken met de Zvw-basisverzekering, de zogenaamde
kortdurende zorg. Tot deze zorg hoort bijvoorbeeld een bezoek aan de huisarts of
specialist, medicijngebruik en behandeling en verzorging in een ziekenhuis. Op
grond van de AWBZ hebt u aanspraak op langdurige medische zorg. Denk hierbij
aan zorg zoals verpleging en verzorging in een verpleeg- of verzorgingstehuis of
de zorg volgens de Wet Maatschappelijk Ondersteuning bijvoorbeeld het persoonsgebonden Budget (PGB).
Moet u het ‘eigen risico’ betalen?
U hebt in Nederland aanspraak op medische zorg, zoals het in Nederland
(woonland) wettelijk is geregeld. Dat betekent dat u voor medische zorg in
Nederland uit het CZ verdragspakket, de eerste € 360 zelf betaalt. Met
uitzondering van de kosten van onder andere een bezoek aan de huisarts,
verloskundige zorg, kraamzorg en kosten uit de aanvullende verzekering.
Deze kosten vallen niet onder het verplicht eigen risico. Over de medische
zorgkosten in Duitsland, betaalt u ook geen verplicht eigen risico. CZ rekent de
medische zorgkosten in Nederland, exclusief het verplicht eigen risico, af met uw
Krankenkasse.
Waarvoor kunt u een aanvullende verzekering afsluiten?
Voor zorg die niet of gedeeltelijk in uw CZ Verdragspolis zit. Denk hierbij aan
kosten voor tandheelkundige hulp vanaf 18 jaar, bepaalde hulpmiddelen
(brillen en contactlenzen) en fysiotherapie. CZ biedt verschillende aanvullende
verzekeringen. Hiervoor betaalt u extra premie. Neem voor aanvullende
verzekeringen contact op met CZ of ga naar www.cz.nl voor meer info.
Een aanvullende verzekering is ook mogelijk bij andere zorgverzekeraars.
Wat als de persoonlijke situatie van u of uw gezinsleden verandert?
Werkt u of uw huwelijkspartner uitsluitend in Nederland of krijgt u als
huwelijkspartner een Nederlandse uitkering of pensioen, dan bent u niet meer
verdragsverzekerd en bent u verplicht om u binnen vier maanden aan te
melden als Zvw-verzekerde. Meldt u zich niet tijdig aan en hebt u medische
zorgkosten gemaakt, dan mag CZ deze kosten niet meer met uw Krankenkasse
verrekenen en komen deze voor eigen rekening.
Krijgt u zorgtoeslag?
De zorgtoeslag is een tegemoetkoming op de nominale premie. Iedere Zvwverzekerde vanaf de leeftijd van 18 jaar betaalt de nominale premie aan de
zorgverzekeraar. U bent als grensarbeider of als gezinslid niet Zvw-verzekerd en
daarom krijgt u geen zorgtoeslag. Krijgt u momenteel zorgtoeslag? Laat deze dan
stopzetten, zodra u in Duitsland gaat werken. Ga naar www.toeslagen.nl/Privé/
Toeslagen/Informatie over toeslagen/Zorgtoeslag/Aanvragen en wijzigen.
Informatie voor startende grensarbeiders - Wonen in Nederland en werken in Duitsland
7 van 9
Minijob
Een Minijob of een geringfügige Beschäftigung is een deeltijdbaan met een
loon van niet meer dan € 450 per maand. Met een Minijob bent u niet voor
alle takken van de scoiale zekerheid verzekerd en ook niet tegen werkloosheid
en ziekte. Wanneer u als gezinslid een Minijob hebt, bent u niet meer
verdragsverzekerd en ook niet Zvw-verzekerd. U bent dan aangewezen op een
particulieren ziektekostenverzekering. Kunt u een ‘freiwillige
Krankenversicherung’ afsluiten en krijgt CZ een formulier E 106, dan kunt u
weer als verdragsverzekerde worden geregistreerd. Vraag een Krankenkasse
naar de voorwaarden.
Arbeidsongeschiktheidsuitkering
Krijgt u een arbeidsongeschiktheidsuitkering uit het buitenland en komt u met
de totale inkomsten van u en uw eventuele partner of gezin onder het sociaal
minimum, is de kans groot dat u van het UWV een toeslag krijgt. Bent u nu
verdragsverzekerd bij CZ, blijft u verdragsverzekerd en leidt de toeslag niet
tot een Zvw-verzekering. Wordt op de toeslag AWBZ- en Zvw-premie
ingehouden, neem dan contact op met het UWV of met CZ.
Hoe zit het met uw
gezinsbijslag?
Om u tegemoet te komen in de onderhoudskosten van uw kinderen, krijgt u
gezinsbijslag. U kunt gezinsbijslag uit Duitsland krijgen. Maar uw partner kan
ook gezinsbijslag krijgen, bijvoorbeeld uit Nederland. U en uw partner krijgen
dan niet allebei het volledige bedrag. Eén land betaalt bij voorrang gezins­
bijslag; het andere land betaalt niets, tenzij het bedrag in dat land hoger is.
Dan betaald dat land het verschil als aanvullende gezinsbijslag.
Wat moet u doen voor uw gezinsbijslag in Duitsland?
Duitsland kent een gezinsbijslag en dat is kinderbijslag (Kindergeld).
Dit vraagt u aan bij de Agentur für Arbeit in Saarbrücken. U krijgt iedere
maand Kindergeld. De hoogte van het Kindergeld hangt af van het aantal
kinderen waarvoor u Kindergeld ontvangt.
Wat moet u doen voor uw gezinsbijslag in Nederland?
In Nederland vraagt uw partner gezinsbijslag aan bij de Sociale
Verzekeringsbank (SVB) of de Belastingdienst/Toeslagen. Het gaat om:
-- kinderbijslag en eventueel Tegemoetkoming ouders van thuiswonende
gehandicapte kinderen (TOG) van SVB;
-- kindgebonden budget en kinderopvangtoeslag van Belastingdienst/
Toeslagen.
De kinderbijslag en TOG krijgt u ieder kwartaal. Kindgebonden budget of
kinderopvangtoeslag krijgt u per maand.
Krijgt u of uw partner al gezinsbijslag uit Nederland? Neem dan contact op
met de SVB en Belastingdienst/Toeslagen. Geef door dat u in Duitsland
gaat werken.
Informatie voor startende grensarbeiders - Wonen in Nederland en werken in Duitsland
Wat moet u regelen
bij ziekte?
8 van 9
Waar moet u zich ziek melden?
Kunt u door ziekte niet werken? Meld u dan ziek bij uw werkgever, maar ook
bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Dit is handig als
uw werkgever vraagt om een medische verklaring. Deze krijgt u namelijk niet
van uw huisarts. U krijgt een uitnodigingsbrief van de verzekeringsarts van
UWV om op controle te komen. Deze brief kunt u gebruiken als medische verklaring (Arbeitsunfähigkeitserklärung). Ziek melden bij UWV doet u het best
via 0900-9294. U krijgt een keuzemenu te horen. Kies voor de optie ziektewet.
Welke uitkering krijgt u als u ziek bent?
Bij ziekte krijgt u maximaal zes weken uw volledige loon van uw werkgever. Bent
u langer dan zes weken ziek? Dan krijgt u een ziektewetuitkering (Krankengeld)
van uw Krankenkasse. U ontvangt 70% van uw gemiddelde brutoloon met een
maximum van 90% van uw gemiddelde nettoloon. Het Krankengeld eindigt als
u weer kunt werken of als u 78 weken ziek bent geweest.
Wat als u langer dan 78 weken ziek bent?
Dan stopt uw Krankengeld. De Duitse Rentenversicherung beslist dan of u een
arbeidsongeschiktheidsuitkering (Erwerbsminderungsrente) krijgt. De Duitse
uitkering wordt berekend over de jaren dat u in Duitsland heeft gewerkt.
Werkte u eerder ook in Nederland? Dan kunt u ook in Nederland een uitkering
krijgen. Deze uitkering is alleen voor de jaren dat u in Nederland werkte en als
u ook volgens de Nederlandse regels arbeidsongeschikt bent.
De Nederlandse arbeidsongeschiktheidsuitkering kunt u pas na 104 weken
krijgen.
Wat zijn uw
vakantierechten?
Krijgt u vakantiegeld?
Vakantiegeld is in Duitsland niet wettelijk geregeld. U heeft alleen recht op
vakantiegeld als dit in de cao of uw eigen arbeidsovereenkomst is afgesproken.
Hoeveel vakantiedagen krijgt u?
Bij een vijfdaagse werkweek krijgt u minimaal 20 betaalde vakantiedagen
per jaar. Deze kunt u pas opnemen als u meer dan zes maanden in dienst bent.
In de eerste zes manden mag u slechts twee vakantiedagen per maand
opnemen. U neemt de vakantie altijd in overleg met uw werkgever op.
Zo blijft u op de hoogte De belastingdienst, zorgverzekeraar CZ en SVB/Bureau voor Duitse Zaken
hebben in deze folder in het kort uitgelegd wat de belangrijkste wijzigingen
zijn in uw situatie. Maar: niet alle wijzigingen en uitzonderingen staan in deze
leaflet. En wetten en regelingen veranderen. Kijk daarom regelmatig op onze
websites. Zo blijft u op de hoogte.
Heeft u vragen? Neem dan contact met ons op.
Wij helpen u graag verder.
Informatie voor startende grensarbeiders - Wonen in Nederland en werken in Duitsland
9 van 9
Belastingdienst/Limburg
Team Grensoverschrijdend Werken en Ondernemen (GWO)
Tel: 0800 - 024 12 12 (vanuit Nederland)
Tel: 0800 - 101 13 52 (vanuit Duitsland)
Terra Nigrastraat 10
Postbus 5750
6202 MB Maastricht
www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/prive/
internationaal/internationaal
Belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland
Bureau voor Duitse Zaken
Sociale Verzekeringsbank (SVB)
T +31 (0)24 343 1811
Takenhofplein 4, 6538 SZ Nijmegen
Postbus 10505, 6500 MB Nijmegen
[email protected]
www.svb.nl/bdz
CZ
Afdeling verzekerden, team buitenland Sittard
T +31 (0)46 459 59 86
Postbus 90152, 5000 LD Tilburg
[email protected]
www.cz.nl
Overige adressen en
telefoonnummers
Finanzamt Neubrandenburg (RiA)
T +49 395 44222 - 47000
Neustrelitzerstraße 120, 17033 Neubrandenburg
Postfach 110140, 17041 Neubrandenburg
[email protected]
Deutsche Verbindungsstelle der Krankenversicherung - Ausland (DVKA)
(auch zuständig für die Pflegeversicherung)
T +49 228 9530-0
GKV-Spitzenverband, Abt. DVKA - Ausland
Pennefeldsweg 12 c
53177 Bonn
www.dvka.de
Agentur für Arbeit Saarland
Hafenstr. 18
D - 66111 Saarbrücken
T 0800 4 5555 00 (alleen vanuit Duitsland)
www.arbeitsagentur.de