02.1 bijlage 2e kwartaalrapportage 2014 nota

Kwartaalrapportage Nota Grûnbelied
2e kwartaal 2014
GS september 2014
A. Inleiding
De achtergrond van deze kwartaalrapportage
Provinciale Staten hebben op 27 februari 2013 de Nota Grûnbelied vastgesteld. Hierin is het integrale
provinciale grondbeleid vastgelegd, dat wil zeggen het grondbeleid voor alle beleidsterreinen. De directe
aanleiding om het grondbeleid aan te scherpen lag in de afspraken die in juni 2012 zijn gemaakt in de
Statencommissie Lân, Loft, Wetter, bij de behandeling van de nota ‘De uitvoering van het grondbeleid’.
Kort daarna, in september 2012, is het rapport verschenen van de Noordelijke Rekenkamer: ‘Naar
verantwoorde grondverwerving’. De belangrijkste conclusie van de Rekenkamer was dat de provincie
Fryslân door het streven naar het zo veel mogelijk op vrijwillige basis verwerven van de benodigde
gronden extra kosten heeft gemaakt en financiële risico’s heeft genomen. Dit rapport van de NRK heeft
extra urgentie gegeven aan de herformulering van het grondbeleid. Bureau Berenschot heeft vervolgens
onderzoek gedaan naar het proces van grondverwerving en hierover in december 2012 gerapporteerd.
De eerste kwartaalrapportage 2014 is op uw verzoek van PS uitgebreid geweest. Tegelijkertijd met de
behandeling van deze rapportage op 18 juni 2014 in de commissievergadering Lân, Loft en Wetter heeft
er een presentatie plaatsgevonden over de stand van zaken van de voortgang van de uitvoering van het
grondbeleid. Een groot aantal onderwerpen zijn afgehandeld. Hierover wordt in deze rapportage daarom
ook niet meer nader gerapporteerd, maar zal er melding van worden gemaakt dat ze zijn afgehandeld.
B. Organisatie
Het aanpassen van mandaten (actie 3)
In november 2013 is de gewijzigde mandaatregeling vastgesteld en van kracht geworden.
De organisatie Eenheid Grond op sterkte brengen (actie 6)
e
Acht van de negen vacatures zijn reeds ingevuld. De 9 vacature wordt binnenkort ingevuld.
Het financieel beheersplan voor de eenheid grond opstellen (actie 7)
Het financieel beheerplan is in maart 2013 vastgesteld door de directie. Wij zullen dit beheerplan in het
tweede halfjaar van 2014 actualiseren.
AO’s vaststellen (actie 8)
Alle AO’s voor de afdeling Vastgoed zijn vastgesteld. Bij het opstellen van de AO’s is de afspraak
e
gemaakt om deze AO’s regulier te actualiseren. De eerste actualisatie vindt plaats in het 2 halfjaar van
2014. De aangepast AO’s zullen dan weer door de directie worden vastgesteld.
Het organisatiebreed invoeren van het aankoopstrategieplan(ASP) en grondexploitatie (GREX) (actie 11)
Organisatiebreed wordt nu gewerkt met ASP’s en GREX’en. Inmiddels is ook het ASP N31 (traverse
Harlingen) vastgesteld. In de huidige werkwijze is het ASP nu gemeengoed geworden voor de aan en
verkopen over de volle breedte van het provinciale grondbeleid.
Het vaststellen van kwaliteitseisen aan taxateurs (actie 12)
De taxatiediensten zijn aanbesteed. In de opdrachtverlening is rekening gehouden met de kwaliteitseisen
die zijn verwoord in de Nota Grûnbelied. Deze zijn uitgewerkt in het Uitvoeringskader Grondbeleid. Deze
actie is daarmee afgerond.
Het proces van cultuurverandering rond de invoering van het nieuwe beleid en de nieuwe werkprocessen
(actie 13)
1
In juni heeft een teamdag van de afdeling Vastgoed plaatsgevonden waarin ook is stilgestaan bij de
nieuwe werkprocessen en de wijze waarop wij hiermee omgaan. Daarnaast heeft er begin juli een
bijeenkomst plaatsgevonden waarbij alle actoren die voor of in opdracht van de provincie Fryslan in het
aan- en verkoopproces werkzaam zijn, aanwezig waren (grondverwervers, taxateurs, juristen,
ondersteuners). Er is gesproken over het werken volgens het nieuwe grondbeleid, welke gevolgen dit
heeft gehad voor de werkwijzen en hoe dit nog verder is te verbeteren. Wij zijn voornemens om dit overleg
eens per kwartaal te houden.
Het invoeren van een nieuwe werkwijze voor informatie t.b.v. besluitvorming over projecten (actie 14)
In de Nota Grûnbelied is naar aanleiding van opmerkingen van de Noordelijke Rekenkamer opgenomen
dat wanneer GS een voorstel doet aan PS over een project waarvoor de provincie gronden zal moeten
verwerven, GS zorgen voor informatie over:
het deel van het krediet dat geraamd is voor grondverwerving
de hoeveelheid grond die nodig is
de planning van de grondaankoop
de hieraan verbonden risico’s.
Deze opdracht geldt voor alle beleidsterreinen waarbij dit soort voorstellen aan de orde kunnen komen.
Beleidsterreinen waarvoor veel grond nodig is, zijn landelijk gebied en verkeer en vervoer. Daarnaast
speelt dit ook een rol voor Economie, Recreatie en Toerisme.
Bovenstaand onderwerp is aandachtspunt bij stukken die via de reguliere weg via regiegroep Grond,
Bestuursoverleg Grond aan GS worden voorgelegd en is daarmee geborgd.
C. Informatie
De gronddatabase (actie 9)
De gronddatabank is gereed en in eerste instantie opgezet in Excel. Parallel hieraan loopt het traject voor
de vervanging van Geo-Obis en de zoektocht naar databaseomgevingen die geschikt zijn voor de afdeling
vastgoed. Zolang er nog geen zicht is op een vervangend databasesysteem, zal de gronddatabank in
Excel operationeel blijven. Op dit moment is er geen beter systeem beschikbaar. De borging komt tot
stand door een aansluiting met de financiele administratie, waar momenteel aan wordt gewerkt, en de
aansluiting met de GIS-kaarten (geografisch informatie systeem).
De dossiers op orde brengen (actie 10)
Alle projectdossiers zijn op orde gebracht. Daarnaast is in de AO’s opgenomen hoe wij de dossiers
bijhouden en archiveren.
D. Verantwoording
Het overzicht grondbezit ten behoeve van de jaarrekening 2012 (actie 4)
Gereed.
De invulling van de paragraaf grondbeleid van de begroting 2014 (actie 5)
Vooraf is de inhoud op hoofdlijnen voorgelegd aan de Auditcommissie. De Auditcommissie heeft op 28
mei 2013 ingestemd met de voorgestelde opzet van de paragraaf Grondbeleid. De commissie heeft als
wenselijke toevoeging aangegeven de planning van de grondverwerving bij projecten. Bij de begroting
2015 wordt hier invulling aan gegeven.
Ieder kwartaal informatie aan PS over de uitvoering van de Nota Grûnbelied (actie 16)
De eerste kwartaalrapportage is op 17 mei 2013 toegezonden aan Provinciale Staten (brief 01054301).
De rapportage is besproken in de Auditcommissie op 28 mei 2013. De commissie heeft ingestemd met de
opzet en heeft gevraagd om PS op de hoogte houden van het proces van de cultuuromslag, door te
2
rapporteren over de inzet van instrumenten. Op 6 november 2013 is de tweede kwartaalrapportage aan
e
e
Provinciale Staten gezonden. De gecombineerde 3 en 4 kwartaalrapportage is op 28 februari 2014 aan
Provinciale Staten gezonden. De eerste kwartaalrapportage over 2014 is op 15 mei 2014 aan PS
verzonden.
E. Beleid
Het vaststellen door GS van de verhuur- en verpachtingsprijzen (actie 1)
In de nota Grûnbelied is vastgelegd dat jaarlijks de tarieven voor verpachting en verhuur worden
vastgesteld. In januari 2013 hebben GS de tarieven voor 2013 vastgesteld.
In de vorige kwartaalrapportage gaven wij aan om in het derde kwartaal van 2014 de nota
grondprijzenbeleid aan GS voor te leggen. De nota is ambtelijk gereed en zal in het derde kwartaal aan
GS worden voorgelegd.
Het opstellen door GS van een plan voor verkoop van huidig vastgoed (actie 2)
Er is een projectplan vastgesteld om de vastgoedvoorraad van de provincie inzichtelijk te maken, inclusief
de bezittingen van BBL (Bureau beheer landbouwgronden). Gekoppeld hieraan is er een beleidskader
uitgewerkt voor de ver- en aankoop van vastgoed, inclusief het beheer ervan. In de eerste
kwartaalrapportage van 2014 gaven wij aan dat het stuk ambtelijk gereed was. Besluitvorming hierover
heeft nog niet plaatsgevonden. De reden hiervoor is dat er nog geen volledige overeenstemming is over
de lijst van te verkopen objecten. Dit zal in augustus 2014 plaatsvinden, waarna het stuk aan GS zal
worden aangeboden.
Een voorstel aan PS inzake gelijkberechtiging van natuurbeheerders in het kader van het natuurbeleid
(actie 15)
De verwachting was dat wij in het najaar van 2013 een beleids- en toetsingskader voor de doorlevering
van grond voor natuur ter kennisname naar PS zouden sturen..
Vanwege het naar PS brengen van het Natuurpact en de Bestuursovereenkomst Grond is het beleids- en
toetsingskader voor doorlevering later door GS vastgesteld. PS is hierover per brief van op 1 april 2014
geïnformeerd.
Uitvoering van het amendement over de onteigening voor natuurdoelen; overleg met belanghebbenden
en een voorstel aan PS. (actie 18)
Bij brief van 3 juli 2014 onder nr. 1144732 is PS geinformeerd over het overleg met de belanghebbenden
en de verdere stand van zaken mbt dit onderwerp.
F. Ontwikkelingen
Een belangrijke ontwikkeling is de overname van gronden van het Rijk geweest in het zogenaamde
Natuurpact. In januari 2014 heeft u hierover reeds een besluit genomen. Daarnaast is de ontmanteling
van DLG en de integratie hiervan naar de verschillende provincies een belangrijke ontwikkeling.
G. Overzicht van de acties zoals opgenomen in hoofdstuk 7 van de Nota
Grûnbelied.
Hieronder zijn de acties weergegeven, zoals opgenomen in de Nota Grûnbelied. De nummers van de
acties verwijzen naar die in hoofdstuk 7 van de nota. Actie 18 is toegevoegd op basis van het door PS
vastgestelde amendement. De opgenomen planning is die volgens de nota. De stoplichtkleur in de laatste
kolom is een indicatie voor het overeenkomstig planning realiseren van de acties. De kleur groen duidt er
op dat de actie afgerond is. De kleur oranje geeft aan dat het actiepunt nog niet is afgerond. De kleur grijs
duidt er op dat de actie nog niet kan plaatsvinden en wordt opgepakt wanneer dit mogelijk is.
3
Nummer
Maatregelen
Oorspronkelijke
Planning
Realisatie
3
Het aanpassen van
mandaten
Gereed 1 juni 2013
Gereed nov
2013
6
De organisatie Eenheid
Grond op sterkte brengen
Gereed 1 juli 2013
Gereed maart
2014
7
Het financieel beheersplan
eenheid grond
Januari / februari 2013
Gereed jan/febr
2013
8
AO’s vaststellen
Gefaseerd, in de
Gereed febr.
periode december 2012 2014
tot oktober 2013
11
De brede invoering van ASP
en GREX
Gereed dec 2013
Gereed
12
Het vaststellen van
kwaliteitseisen aan taxateurs
Een proces van
cultuurverandering rond de
invoering van het nieuwe
beleid en de nieuwe
werkprocessen
Het invoeren van een nieuwe
werkwijze voor informatie
t.b.v. besluitvorming over
projecten
Gereed 1 juli 2013
Gereed sept.
2013
9
De gronddatabase
10
De dossiers op orde brengen
Gereed eind december
2013
Gereed 1 julli 2013
Organisatie
13
14
Per direct (vanaf de
vaststelling van de nota)
Per direct (vanaf de
vaststelling van de nota)
Informatie
Gereed per 1
juni 2014
Gereed 1
augustus 2013
Verantwoording
4
5
16
Overzicht grondbezit ten
Gereed april 2013
behoeve van de jaarrekening
2012
De invulling van de Paragraaf Maart / april 2013
grondbeleid van de begroting
2014
Ieder kwartaal informatie aan Vanaf de vaststelling.
PS over de uitvoering van de
Nota Grûnbelied
Gereed april
2013
Vaststellen door GS van de
verhuur- en
verpachtingprijzen
3 kwartaal
2014
Gereed
maart/april 2013
Beleid
1
Eerste keer: januari
2013; vervolgens
jaarlijks, in
4
e
november/december
2
Het opstellen door GS van
Juni 2013; vervolgens
een plan voor de verkoop van elke twee jaar
huidig vastgoed
15
Een voorstel aan PS inzake
gelijkberechtiging van
natuurbeheerders in het
kader van het natuurbeleid
Uitvoering amendement
onteigening voor
natuurdoelen; overleg met
belanghebbenden en voorstel
aan PS
Voorstel GS inzake de
evaluatie van de Nota
Grûnbelied
18
17
2013
Wordt in
augustus 2014
aan GS
aangeboden
Gereed maart
2014
2014 (na vaststelling
herijkte EHS)
Verschoven naar medio
2014
Eind 2015/begin 2016
Bijna alle van de 18 te treffen maatregelen zijn gereed en 2 acties zitten in een afrondende fase. Dit
betreft het vaststellen door GS van de verhuur en verpachtrijzen en het opstellen door GS van een plan
voor verkoop van huidig Vastgoed.
5