Nu al wachtlijst voor appartementen Smalstad XL

Donderdag 21 augustus 2014
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
11
’We bieden 24-uursbegeleiding
aan mensen met een beperking’
Smalstad XL in Tholen is populair. De woonvoorziening wordt volgende week
vrijdag ofﬁcieel geopend, nu al is er een wachtlijst. Bewoners hebben een eigen appartement met keuken en badkamer. In de inrichting zijn ze vrij. Bij
de een zijn de muren paars, bij de ander geel. Zelfstandigheid staat voorop.
Smalstad XL is de nieuwe woonvoorziening van Sjaloom Zorg in Tholen. Er wonen 37 bewoners met een beperking. Van links naar rechts: Raymonda van
der Straten, Jucelia van der Reest, Rian Maurer, locatiemanager Arianne Ligtendag, Patrick Gorissen, Carola van As, Jantine van der Rhee, Dennis Segers,
Leen van der Kleijn, Roel Timmermans en Antal Slager.
Nu al wachtlijst voor appartementen Smalstad XL
’Ongelooﬂijk hoe gesmeerd het is verlopen’
Sjaloom Zorg opent volgende week vrijdag de deuren
van Smalstad XL, een nieuwe woonvoorziening in de
wijk stadszicht II in Tholen. Het complex bestaat uit drie
woonlagen en biedt plaats aan 37 bewoners met een beperking. De ontwikkeling is er een van een lange adem.
Projectontwikkelaars zonder geld. Bewoners die de plannen afkeurden. Bestuursvoorzitter Henk Brinkman van
Sjaloom Zorg heeft het allemaal meegemaakt.
Toen de stichting Sjaloom Zorg uit
Dirksland in 2004 voorzichtig zijn
intrede deed in de gemeente Tholen,
kon ze niet bevroeden waar dat tot uit
zou groeien. Destijds werd begonnen
met brasserie Du Bois (tegenwoordig eeterij de Thoolse Brug), waar
cliënten een vorm van dagbesteding
vinden. Tien jaar later schieten de
projecten als paddenstoelen uit de
grond. Volgende week vrijdag opent
de zorginstelling Smalstad XL, een
fonkelnieuwe woonvoorziening met
37 appartementen in de Thoolse
wijk Stadszicht II. De stichting, die
begeleiding biedt aan mensen met
een verstandelijke of lichamelijke
beperking, is opgericht in 1964.
Lange tijd richtte ze zich uitsluitend
op Goeree-Overﬂakkee, maar in de
loop der jaren is de organisatie de
Philipsdam over gekomen. Het is
nooit een doel op zich geweest om
groot te worden in de gemeente Tholen. ,,Maar als er mooie kansen op
je pad komen, laat je die niet aan je
voorbij gaan”, zegt bestuursvoorzitter Henk Brinkman.
Du Bois
Het begon in 2004, toen Henk Brinkman werd benaderd door Erik van
Houte, de eigenaar van Van Houte
wonen in Tholen. Hij wilde bij zijn
meubelzaak een restaurant beginnen en had het idee om daar een
dagbestedingsproject van te maken.
Sjaloom Zorg hapte toe. En daarmee
was de eerste stap op Tholen een
feit. Uit de samenwerking met Van
Houte ontstond brasserie Du Bois.
Bezoekers konden daar kofﬁe drinken en een hapje eten. Lange tijd
ging het goed. Totdat in 2008, aan
het begin van de crisis, Van Houte
failliet ging. De onzekerheid sloeg
toe. Onduidelijk was of de brasserie
wel in het pand aan de Stevinweg
kon blijven. Door het vertrek van
de meubelwinkel verloor Du Bois
veel klanten. Toch hield de brasserie stand. Begin dit jaar wijzigde
Sjaloom Zorg de naam in Eeterij de
Thoolse Brug.
Hemi
De brasserie was het begin van
meer. De eeterij is al lang niet meer
het enige wapenfeit van Sjaloom
op Tholen. Sinds 2009 werken er
cliënten in Klavertje Vier, het winkeltje in zorgcentrum Maartenshof in Sint-Maartensdijk. Een jaar
later, in november 2010, ging er
in samenwerking met woningcorporatie Stadlander en de Spar uit
Sint-Maartensdijk een buurtwinkel
open in Scherpenisse. Inmiddels is
die winkel gesloten door gebrek aan
klandizie. Sjaloom Zorg timmerde
aan de weg. De zorginstelling kreeg
voet aan de grond bij verschillende
Thoolse organisaties. Zo worden
de tuinen van enkele basisscholen
onderhouden door cliënten. En met
interieurinrichter Hemi, die in maart
2011 vanuit Halsteren naar Tholen
verhuisde, heeft Sjaloom Zorg een
grote partij aan de haak geslagen.
De cliënten van de zorginstelling
onderhouden het terrein, beheren de
kantine en doen de schoonmaak.
Woonvoorziening
De laatste jaren kreeg Sjaloom Zorg
steeds vaker het verzoek om naast
dagbesteding ook een woonvoorziening voor mensen met een beperking te beginnen op Tholen. ,,Philadelphia Zorg, nu Sien, kwam met
het verzoek”, vertelt Henk Brinkman. Dat werd ingediend door Albert Zwerus, Rien Moerland en Bap
Leunis. De insteek was een woonvoorziening in Tholen. Al snel blijkt
dat op korte termijn geen geschikte
locatie gevonden kan worden. De
christelijke stichting wijkt noodgedwongen uit naar Sint-Maartensdijk
om tijdelijk in de woonbehoefte
te voorzien. Op de wachtlijst staan
dan 26 mensen. Oktober 2010 opent
wethouder Jan Oudesluijs twee appartementen in het ’nieuwe’ gedeelte van het voormalige gemeentehuis
in de Blauwstraat. Daar krijgen
vijf clienten 24-uursbegeleiding.
Ondertussen zit Sjaloom Zorg niet
stil. Achter de schermen wordt hard
gewerkt aan het zoeken van permanente huisvesting.
Buitenzorg
Sjaloom Zorg gaat aan de tafel met
zorgorganisatie SVRZ, ggz-instelling Emergis en woningcorporatie
Stadlander. Er ontstaan plannen
voor appartementen in nieuwbouwcomplex Buitenzorg. Daarin is
ruimte voor twaalf cliënten. Het
blijkt al snel onvoldoende. Brinkman: ,,De vraag naar appartementen op Tholen nam enorm toe. We
hadden een gebouw nodig met meer
volume.” Daar kwam bij dat SVRZ
en Stadlander het niet eens konden
worden. Sjaloom Zorg zet een streep
door Buitenzorg en gaat opnieuw
Patrick Gorissen
wil niet meer terug
Patrick Gorissen is bewoner van het eerste uur. In Smalstad XL woont hij voor het eerst op zichzelf.
Patrick Gorissen (43) is een van de bewoners van Smalstad XL. Hij woont op de
tweede verdieping van het complex, met
uitzicht over de akkers. Als hij uit zijn raam
kijkt, ziet hij in de verte de kerktoren van
Tholen. Dichterbij de bibliotheek. Het uitzicht bevalt. Patrick heeft inmiddels zijn
draai gevonden. Eigenlijk zag hij zelfstandig begeleid wonen helemaal niet zitten.
Tot een jaar terug woonde Patrick nog bij
zijn ouders. Toen hij bij een vriend in Hulst
op bezoek was, raakte hij enthousiast over
zijn woonsituatie: begeleid zelfstandig.
’Zo wil ik ook wonen, in een eigen appartement’, had hij tegen zijn ouders gezegd.
Het delen van een sanitaire voorzieningen,
zoals een douche en keuken, zag Patrick
namelijk niet zitten. Dat is meteen de reden
waarom hij nooit in de woonvoorziening
in Sint-Maartensdijk is gaan wonen. Daar
kwam hij af en toe wel eens een dagje langs
om aan het idee van wonen in een groep
te wennen. Toen de bouw van Smalstad XL
begon, wist Patrick niet hoe snel hij zich
in moest schrijven. En daar heeft hij geen
moment spijt van gehad. Het zelfstandig
wonen bevalt. Vooral het contact met de
medebewoners spreekt Patrick aan. In het
weekend kookt hij samen met Maarten
Nagtegaal en Jordy Ligtendag. Doordeweeks werkt hij bij Hapro in Kapelle. Daar
zet hij dakkoffers in elkaar.
De christelijke stichting Sjaloom Zorg
uit Dirksland begeleidt van oudsher
mensen met een geestelijke en lichamelijke beperking. De bewonersgroep in Smalstad XL is divers, vertelt
locatiemanager Arianne Ligtendag.
,,We bieden 24-uursbegeleiding aan
mensen met autisme, het syndroom
van down, niet-aangeboren hersenletsel en mensen met een lichamelijke
beperking. Ons team biedt de cliënten
hulp op allerlei levensgebieden. Zoals
structuur houden in een dag of het
vinden van een zinvolle dagbesteding.
Maar ook met het opbouwen van een
sociaal netwerk.”
De leeftijd van de bewoners loopt
sterk uiteen, van krap zeventien jaar
tot begin zestig. Ieder heeft zijn eigen
appartement, met badkamer, keuken
en slaapkamer. Het complex bestaat
in totaal uit 37 appartementen, verdeeld over drie woonlagen. De meest
zelfstandige bewoners wonen op de
bovenste woonlaag. Cliënten die veel
zorg nodig hebben of lichamelijk beperkt zijn, wonen op de begane grond.
Voor die opzet is volgens Ligtendag
bewust gekozen. ,,Puur uit praktische
zin. Iemand in een rolstoel heeft meer
vrijheid als ie beneden een kamer
heeft.”
Kookcursus
De appartementen zijn identiek, maar
de inrichting verschilt sterk. ,,Bewoners zijn volledig vrij in de inrichting”,
vertelt Ligtendag. ,,Wat we willen
voorkomen is de uitstraling van een
tehuis: dat zijn we vooral niet.” Bij
Smalstad XL geen zelfde gordijnen, of
spierwitte muren. De een heeft de muren paars geverfd. De ander geel. ,,Bewoners moeten zich hier thuis voelen.
Dat kan alleen als je zelf beslissingen
kunt nemen.” Sjaloom Zorg stimuleert
zelfstandigheid. Zo is een aantal cliënten recentelijk op kookcursus geweest.
En dat werpt volgens Ligtendag nu al
vruchten af. ,,Een groepje bewoners
maakt in het weekend zelf avondeten.
Dat gaat heel goed. Ze doen alles zelf:
van de boodschappen tot de afwas.”
Degenen die niet zelfstandig koken,
eten wat de pot schaft. Dagelijks is er
de keuze uit drie koelversmaaltijden.
De verschillen tussen de bewoners zijn
groot. De een maakt gebruik van een
rolstoel of rollator, de ander lijkt niet of
nauwelijks beperkt en heeft slechts een
aantal uren per week ondersteuning
nodig. Ongeveer driekwart van de bewoners heeft werk of gaat naar de dagbesteding. Het gaat vaak om begeleid
werk, zoals bij een sociale werkvoorziening. ,,We hebben mensen werken
bij werkvoorzieningsschap de Betho
en WVS, inpakbedrijf Budelpack,
de gemeente Tholen, interieurinrichter Hemi, bouwmarkt Fixet, de Spar,
Hapro dakkoffers, Klavertje Vier, de
Vlinderbloem, eeterij de Thoolse Brug
en zorgonderneming Equimio.” Werk
vinden voor mensen met een beperking is lastig, weet Ligtendag. ,,Vooral
voor jongeren is het moeilijk. Dat
geldt niet alleen voor werk. Maar ook
voor zelfstandig wonen. Jongeren tussen de 19 en 23 jaar krijgen nog geen
volledige wajong-uitkering. De kosten
voor wonen komen daardoor vaak op
de schouders van de ouders terecht,
vanwege de nieuwe regeling scheiden
van wonen en zorg.”
Vrijwilligers
Geen bewoner is hetzelfde, zegt Ligtendag. ,,Het is maatwerk. Voor iedere
cliënt maken we een passend plaatje.
Dat kost veel tijd, maar zorgt wel
voor de juiste ondersteuning op de
juiste plaats.” In Smalstad XL werken
twaalf vaste krachten, aangevuld met
zes invallers en een huismeester. Die
worden ondersteund door nog eens
tien vrijwilligers. De rol van de vrijwilligers, of gastvrouwen zoals Ligtendag ze noemt, is heel belangrijk.
,,Ze ontzorgen het team. Dat is erg
prettig.” Voor Ligtendag is de woonvorm haar tweede thuis. ,,Het is net
een tweede familie.” De Smalstadbewoners krijgen veel inspraak. Alles
gaat in overleg met de begeleiding.
Zo is er een activiteitencommissie
opgericht. Vandaaruit worden er regelmatig uitstapjes georganiseerd,
zoals varen, wandelen, meedoen aan
de wandelvierdaagse, bowlen of een
ﬁlmpje kijken. Aan de activiteiten kan
iedereen meedoen. Ook mensen van
buiten Smalstad XL.
De woonlocatie is populair. Nu al is er
een wachtlijst. De vraag is groter dan
het aanbod. Ligtendag heeft een appartement gereserveerd voor logees.
,,Gezinnen waar de nood hoog is kunnen daar gebruik van maken”, vertelt
de locatiemanager. ,,Op toerbeurt kunnen vier mensen gebruikmaken van
het appartement. Ze kunnen ervaren
hoe het wonen in een groep er aan toe
gaat. Bevalt het, dan is de stap naar
permanent wonen minder groot.”
aan tafel. Dit maal alleen met Stadlander. De Dalemsestraat in Tholen
komt in beeld. Het pand naast boekhandel Dieleman. Sjaloom Zorg ziet
wel wat in het pand, midden in het
centrum. De christelijke stichting
laat een omgevingsanalyse uitvoeren. Daaruit komt naar voren dat bewoners een woonvoorziening voor
mensen met een beperking niet zien
zitten.
Ondanks de tegenslagen geeft Sjaloom zich niet gewonnen. Henk
Brinkman komt in contact met zorgorganisatie ASVZ uit Sliedrecht, dat
de ambitie heeft om zorg te gaan
verlenen in Zeeland. Samen ontwikkelen ze een plan voor een woonvoorziening in Stadszicht II in Tholen. De eerste tekeningen bestaan
uit een gebouw met twee vleugels,
vertelt Brinkman. ,,Veel groter dan
wat er nu staat. Komt doordat ASVZ
uiteindelijk noodgedwongen moest
afhaken. Zorgkantoor CZ verleende
geen toelating tot de Zeeuwse zorgmarkt.” Sjaloom staat er alleen voor.
Met ontwikkelaar CRA uit Eindhoven wordt een nieuw ontwerp geschetst.
Diepe zucht
Het lijkt Sjaloom Zorg niet gegund.
CRA heeft onvoldoende liquide
middelen voor de bouw van de
woonvoorziening in Tholen. Henk
Brinkman zit met de handen in het
haar. Via zijn netwerk komt hij in
contact met Bernard de Nijs, directeur-eigenaar van aannemersbedrijf
B. de Nijs-Soffers uit Hoogerheide.
Dat neemt het ontwerp over. Het is
dan inmiddels herfst 2012. De Nijs
verzekert Brinkman dat de bouw
het eerste kwartaal van 2014 gereed
is. Na alle tegenspoed heeft Henk
Brinkman zo zijn twijfels. Hij is verrast wanneer de Nijs-Soffers begin
2013, exact volgens planning, de
eerste voorbereidingen treft. Verrast zijn ook de toekomstige bewo-
Voor locatiemanager Arianne Ligtendag (tweede van links) is Smalstad XL als een tweede familie. Links van haar Patrick Gorissen, rechts Carola van As
en Jucelia van der Reest.
ners en familieleden wanneer Henk
Brinkman op 31 januari 2013 in
Meulvliet de plannen toelicht. ,,Ouders dachten dat ik die avond zou
mededelen dat de plannen voor een
woonvoorziening van de baan waren. Maar niets was minder waar. Er
klonk een diepe zucht van blijdschap
in de zaal. Dat moment vergeet ik
niet meer.”
Gesmeerd
De bouw verloopt geheel volgens
schema. Voor de bouwvakvakan-
tie is de fundering gestort, de infrastructuur aangelegd en de vloer
gestort. Enkele maanden later, in
oktober, is de ruwbouw klaar en
kan de afwerking van het complex
beginnen. ,,Het is ongelooﬂijk hoe
gesmeerd alles is verlopen”, zegt
Henk Brinkman. In april heeft aannemersbedrijf de Nijs-Soffers het
complex opgeleverd. Ondertussen
hadden de vijf bewoners van de
tijdelijke woonvoorziening in SintMaartensdijk een nieuwe naam bedacht voor het pand: Smalstad XL.
Een knipoog naar het onderkomen
Carola van As: Het is
net één grote familie
Carola van As (rechts) verhuisde van woonvoorziening Smalstad, in het voormalige gemeentehuis in
Sint-Maartensdijk, naar Smalstad XL in Tholen. Ze vindt de naam van het nieuwe complex maar niets.
De naam Smalstad XL vindt Carola van As
(24) eigenlijk maar niets. Zelf had ze een
andere naam voor de woonvoorziening in
gedachten. Maar die is het niet geworden.
Kwestie van de meeste stemmen gelden. Ze
kan er niet wakker van liggen. Haar nieuwe
thuis bevalt daarentegen goed. Vooral het
hebben van een eigen appartement bevalt
haar. Naar eigen smaak heeft ze haar huis
ingericht. Paars voert de boventoon. Haar
lievelingskleur. Het komt overal terug. In
de kussens op de bank, het schilderij aan
de muur, zelfs de lamp in haar slaapkamer
en een deel van de muur. Het is de vrijheid
die de bewoners krijgen en nemen. Carola
geniet van de gezelligheid in de woonvoor-
ziening. Ze kan goed opschieten met haar
huisgenoten. ,,Het is net een grote familie,
het voelt erg vertrouwd.” Toch moet ze toegeven dat de tijdelijke woonvoorziening
in het voormalige gemeentehuis in SintMaartensdijk ook prima was. Alleen daar
had ze niet de luxe van een eigen keuken.
Een keer in de week kookt ze voor zichzelf.
Meestal op zaterdag. De andere dagen eet
ze met de groep mee. Het eten bevalt haar
niet altijd. Zo was het laatst veel te kruidig.
,,Toch is het absoluut niet verkeerd.” Doordeweeks werkt Carola twee dagen in het
gemeentearchief in Tholen en twee dagen
in lunchroom De Colweghe in de Dorpsstraat in Halsteren.
in Sint-Maartensdijk. De naam is
democratisch gekozen. Vervolgens
is het gebouw overgedragen naar
de nieuwe eigenaar. En dat is niet
Sjaloom Zorg maar de heer Hoogstrate uit Kloetinge. Hij verhuurt
de woonzorgvoorziening voor de
komende twintig jaar aan de christelijke stichting.
De afgelopen maanden is door onderaannemers en medewerkers van
Sjaloom Zorg hard gewerkt aan de
afwerking en inrichting van Smalstad XL. Henk Brinkman is trots op
het eindresultaat: ,,Het is de eerste
woonlocatie van Sjaloom Zorg op
Tholen en met 37 appartementen
gelijk onze grootste woonvorm.”
De zorginstelling uit Dirksland timmert hard aan de weg. Het bestaat
dit jaar vijftig jaar. Henk Brinkman
werd in 2002 aangesteld als directeur-bestuurder. Toen met 65 clienten. Inmiddels is dat aantal bijna
vertienvoudigd tot 600 cliënten,
verdeeld over twaalf woonvormen,
begeleid door 340 medewerkers en
165 vrijwilligers. Een deel van de
cliënten heeft een baan of gaat naar
de dagbesteding.
Tholense Boys supporter
Leen van der Kleijn
Leen van der Kleijn woonde voorheen in de Annewas in Sint-Annaland. Daar zat hij niet op zijn
plek. Nu hij in Smalstad XL woont zit hij dichterbij zijn favoriete voetbalclub Tholense Boys.
Terug naar de Annewas in Sint-Annaland
zag Leen van der Kleijn niet zitten. Terug
naar huis evenmin. Hij wilde maar een
ding: wonen in Smalstad XL.
Maanden zat hij in spanning. Want lange
tijd was er onduidelijkheid over de toekomst van de woonvoorziening. En onduidelijkheid zorgt bij mensen met een
beperking vaak voor onrust.
Leen kon zijn blijdschap niet op toen er
groen licht kwam. Inmiddels heeft Leen
het erg naar zijn zin in de woonvoorziening. Hij woont in een appartement op de
begane grond, vlakbij de gemeenschappelijke woonkamer. Vandaaruit kan hij zo
de tuin in lopen.
Ook Leen heeft zijn appartement een eigen sausje gegeven. Er hangen allerlei
voetbalattributen, waaronder vaantjes
van Feyenoord, zijn favoriete club. Maar
nog groter is zijn passie voor Tholense
Boys. Daar is hij o.a. assistent van de trainer. Leen bezoekt alle wedstrijden en
houdt de wedstrijduitslagen voortdurend
bij.
Doordeweeks werkt hij bij de Betho. Daar
is hij veertig jaar in dienst. Dat wordt morgen in Goes gevierd. Helaas kan Leen daar
niet blijven werken. Maar de Betho is op
zoek naar vervangende dagbesteding,
zodat hij toch een zinvolle daginvulling
heeft.

Download Report