Teelttechnische innovatie Oostwaardhoeve

ZATERDAG 19 JULI 2014
23
gewas & glas
Teelttechnische innovatie Oostwaardhoeve
Auteur: Han Reindsen
Foto’s: Nieuwe Oogst
De innovatiedag van proeftuin Zwaagdijk en LTO Noord, op donderdag 10 juli op
lieten de telers zien welke nieuwe producten en teeltstrategeën het beste passen
proefboederij Oostwaardhoeve in Slootdorp, werd bezocht door zo’n 350 telers.
in toekomstige regelgeving. Het ging vooral om bemesting, gewasbescherming
Twintig fabrikanten en leveranciers gaven een toelichting bij de veldproeven. Ze
en rassendemo’s.
‘Let bij bemesting op twaalf elementen’
Bij bemesting gaat de meeste aandacht uit naar stikstof, fosfaat en
kali. Voor een goed gewas zijn echter twaalf elementen van belang.
‘De behoefte per soort element is
per gewas verschillend’, zegt Marco
Driedijk van meststoffenimporteur
Agrocentrum.
Tijdens de akkerbouw innovatiedag zette Driedijk uiteen hoe een
plant met twaalf bemestingselementen optimaal is te versterken tegen
zieken en plagen. Het gaat om fosfaat, kali, stikstof, calcium, magnesium, zwavel, borium, ijzer, koper,
mangaan, molybdeen en zink.
Elk element heeft bij de groei van
gewassen een eigen functie. ‘Schrijf
bij een gebrekverschijnsel in een
gewas alle twaalf elementen op en
streep ze op basis van de symptomen stuk voor stuk af. Uiteindelijk
moet er één element overblijven. De
snelheid van het vaststellen van het
probleem is van belang om op tijd te
kunnen bijsturen’, zegt Driedijk.
Er zijn een aantal aspecten die de
analyse moeilijker maken. Zo is de
pH van invloed op hoe goed de plant
een bepaald element kan opnemen.
Ook bodemtemperatuur, vocht en
organische stof kunnen een rol spelen. Daarnaast is er een relatie tussen elementen. Bekend is de relatie
tussen kalium en magnesium, maar
er zijn er meer.
Gebreksymptomen
Stikstof is nodig voor vegetatieve groei. Een tekort geeft vaak
een geelverkleuring van het hele
perceel. De gebreksymptomen van
zwavelgebrek lijken veel op stikstofgebrek. De geelverkleuring komt
echter alleen voor bij de jongste
bladeren. Ook mangaan geeft geelverkleuring van het jongste blad.
Kenmerkend is daarnaast de steile
bladstand bij bieten.
IJzergebrek geeft complete geelverkleuring van het blad, maar geen
necrotische vlekken zoals bij mangaan of magnesium. Magnesiumge-
De innovatiedag akkerbouw op proefboerderij Oostwaardhoeve in Slootdorp werd bezocht door zo’n 350 telers.
brek geeft geelverkleuring van het
oudste blad. Tekorten komen vooral
voor op gronden met lage pH, hoog
kaligetal of hoge kaligiften.
Kali is nodig voor de vochthuis-
houding. Kalitekorten zijn herkenbaar aan afsterving van bladranden
en bronsverkleuring. Kali spoelt
snel uit bij zware neerslag. Fosfaat
heeft de plant nodig voor celdeling
en -strekking. Het element is slecht
opneembaar bij lage temperaturen.
Fosfaatgebrek is herkenbaar aan
de roodpaarse verkleuring, bijvoorbeeld in maïs.
Ander etiket herbiciden
‘Mengsels vaak een gok’
‘BCA-bietenras altijd goed’
Weinig loof op zware klei
Natuur helpt chemie
Tijdens de open avond op de Oostwaardhoeve toonde Bayer een
onkruidbestrijdingsproef in bieten. ‘Alle
herbiciden krijgen een tabel met het
maximaal aantal keren van toepassing,
de intervallen en het maximum aantal
liters per hectare per seizoen. Met deze
proef spelen we daarop in’, legt Simon
Jensma van Bayer uit.
In de proef vergelijkt de Bayer het
middel Betanal Expert met zijn opvolger,
op de proefboerderij aangegeven met de
letters EXP. In de proef liggen objecten
waarbij het nieuwe middel is gemengd
met Safari, Lontrel, Centium en Dual
Gold. ‘Het nieuwe middel krijgt een gunstig etiket: een interval van minimaal vijf
dagen, maximaal vijf keer toe te passen
en maximaal 4,5 liter per hectare per
seizoen’, weet Jensma. Een overtreding
van de gebruiksregels kan van invloed
zijn op de toeslagrechten.
Hendrik Nagelhout van Innoseeds
adviseert akkerbouwers niet snel om
bij groenbemesters te kiezen voor een
mengsel van verschillende soorten. ‘Je
weet niet altijd wat er met dat soort
mengsels aan aaltjes onder de grond
groeit. Het is een gok. Bij bijvoorbeeld
vlinderbloemigen moet je oppassen met
het wortellesieaaltje. Vlinderbloemigen
kunnen hoge dichtheden achterlaten.’
Biofumigatie is een vorm van grondontsmetting met behulp van stoffen die
vrijkomen bij het hakselen van de verse
gewasresten van sommige koolachtige
gewassen. Nagelhout: ‘Weten we wat
er bij de teelt van het gewas in de grond
gebeurt? Als de aaltjesbesmetting toeneemt en bij de biofumigatie gaat niet
alles goed, heb je een probleem. Gebruik
daarom een goed mengsel, zoals BioVitaal.’ Op de foto Japanse haver. Innoseeds
kijkt naar het effect op chitwoodi.
Nieuwe BCA-bietenrassen doen
qua financiële opbrengst niet onder
voor gangbare rassen. ‘Wel of geen
besmetting met gele en/of witte bietencystenaaltjes, het maakt geen verschil
meer. Kiezen voor het ras Lisanne KWS
is altijd goed’, zegt Marcel Arts van
KWS. Door kweekwerk is er ten opzichte
van gangbare rassen een inhaalslag
gemaakt. ‘Lisanne KWS is qua financiële
opbrengst geklommen naar het beste
rhizomanieresistente ras.’
De bietenrassen van Strube zijn volgens
Bart van der Weijden qua eigenschappen
niet veel anders dan die van KWS. ‘Het
verschil zit niet in de opbrengsten, maar
in het begin van het seizoen. Strube
heeft een blauwe pil en dat geeft verschil in zaaizaadkwaliteit. Het zorgt voor
een snelle opkomst, snelle doorgroei en
daardoor meer loof. Het resultaat is 2
procent meer suikeropbrengst.’
‘Uien hebben het dit jaar op zware grond
moeilijk. In verhouding is er veel bol
en weinig loof (foto). Bij schraal weer
kan het loof verbranden en is de teler
de pisang. Op lichte gronden staat dit
jaar meer gewas en speelt het probleem niet’, zegt Hein Molenkamp van
Nickerson-Zwaan. Het bedrijf toont op
de proefboerderij zeven uienrassen op
lichte en zware grond.
Daarnaast ligt op de Oostwaardhoeve een
proef met pillen en zaad in verschillende
dichtheden in het rode uienras Retano. Bij
gebruik van pillen staan de uien over het
algemeen beter op de ruimte. Het resultaat is een grovere maat. Om die reden
gebruiken de Engelsen alleen pillen. In de
proef zijn de verschillen gering. ‘Door de
droogte in het voorjaar was er te weinig
vocht om de coating rond het zaad op te
lossen’, zo is de verklaring van Molenkamp.
Producten van natuurlijke oorsprong
die de bodem voeden en/of de plant
versterken staan in de belangstelling.
Biofeed maakt onder andere gebruik
van zeewier en bacteriepreparaten.
Ze maken planten weerbaarder tegen
bacteriën en stimuleren de wortelgroei.
Omdat het natuurlijke producten zijn,
tonen in de praktijk vooral biologische
telers interesse.
Op een proefveld liggen diverse combinaties van middelen. Op één van de
objecten zijn vijf verschillende producten
tegelijk toegepast. Het resultaat is een
egale partij - geen aardappelen boven
de maat 55 - en minder schurft (foto).
De opbrengsten zijn wisselend, maar
vaak hoger. ‘Een 3 ton hogere opbrengst
is veel geld. Daarnaast is de kwaliteit
beter’, zegt Kees Kranenburg van Koppert, die er van overtuigd is dat we niet
alles chemisch kunnen oplossen.
‘Beperken wildschade vraagt om afwisseling’
Wildschade voorkomen vraagt om
afwisselen en combineren van
verjagingsmiddelen. Dat is de
boodschap van André Frijters van
handelsonderneming A. Frijters
uit Rijsbergen op de open dag van
proefboerderij Oostwaardhoeve.
De Hawk Kite vogelverschrikker.
De handelsonderneming levert
een groot aantal verschillende mid-
delen om wild te verjagen. Bijvoorbeeld de Scary Man, een manshoge
opblaasbare vogelverschrikker die
elektronisch en automatisch werkt.
‘Maar je moet zo’n opblaaspop niet
een maand op dezelfde plek zetten,
dan gaat het effect weg’, zegt Frijters.
Tijdens de open middag was
onder andere de Hawk Kite te zien,
een realistische namaak-valk die is
bevestigd aan een glasfiber paal en
tot 12 meter hoog kan vliegen. Andere mogelijkheden zijn laserzaklampen, knalapparaten, vliegers, draaiende bollen of windmolens.
Het advies is om af te wisselen en
verschillende verjagingsmiddelen te
combineren. ‘Het mag niet steeds hetzelfde zijn. Na tien à veertien dagen
treedt gewenning op’, zegt Frijters,
die hoopt dat er drones komen die
zelfstandig elk uur een rondje gaan
vliegen om wild te verjagen.
De akkerbouwers zijn het er
snel over eens: vooral ganzen zorgen voor veel wildschade. ‘Gazenschade is een grotere schadepost op
het bedrijf dan elk ander probleem
dat op proefboerderij wordt onderzocht’, zo geeft een aan.

Download Report