Download Powerpoint als PDF.

4‐9‐2014
Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr.
1.2 Steden in Mesopotamië.
Kenmerkende aspecten
3. Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Waar?
Vruchtbare Sikkel /
Halvemaan
Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr.
1.2 Steden in Mesopotamië.
Kenmerkende aspecten
3. Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen (ontwikkeling).
•
Waarom daar? Voedseloverschotten door:
o Akkerbouw, veeteelt gecombineerd met nieuwe uitvindingen zoals
ploegen en de mogelijkheid van irrigatielandbouw (verschijnsel).
Ook nu nog vaak op een traditionele manier..
1
4‐9‐2014
Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr.
1.2 Steden in Mesopotamië.
Kenmerkende aspecten
3. Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Gevolgen irrigatielandbouw
voedseloverschotten:
•
•
Bijvoorbeeld; 20 boeren
produceren het voedsel voor 25
mensen.
5 mensen die geen voedsel
meer hoeven te produceren
kunnen andere werkzaamheden
gaan doen b.v.:
o
o
o
o
o
Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr.
Besturen, organiseren
(leiders / ambtenaren)
Bescherming bezit (militairen)
Ruilen overschot, kopen verkopen
(handelaren)
Contact met de goden (priesters)
Constructie gebouwen, productie
werktuigen etc. (ambachtslieden)
1.2 Steden in Mesopotamië.
Kenmerkende aspecten
3. Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Door voedseloverschotten kunnen steeds grotere gemeenschappen ontstaan. In Soemerië
waren rond 3500 v. Chr. al zo’n 30 stadstaten met elk een eigen bestuur en gespecialiseerde
beroepen ontstaan.
Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr.
1.2 Steden in Mesopotamië.
Kenmerkende aspecten
3. Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Kenmerken van deze Soemerische stadstaten:
1.
2.
3.
4.
Specialisatie in beroepen
Hiërarchische opbouw samenleving
Een godsdienstig centrum
Het gebruik van schrift
Koning + familie
Bestuur namens de goden, legerleider,
rechtspraak
Priesters
Contact met de goden
polytheïsme
ambachtslieden BOEREN Bouw, productie
Voedselproductie
Slaven/krijgsgevangenen
2
4‐9‐2014
Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr.
1.2 Steden in Mesopotamië.
Kenmerkende aspecten
3. Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Kenmerken van deze Soemerische stadstaten:
1.
2.
3.
4.
Specialisatie in beroepen
Hiërarchische opbouw samenleving
Een godsdienstig centrum
Het gebruik van schrift
Moderne Ziggurat in Californië
3
4‐9‐2014
De Ziggurat bij de tempel van Mardoek, de voornaamste god van Babylonië (koninkrijk in Mesopotamië van 1800‐539 v. Chr.) werd Bab‐Iloe, Poort van God genoemd. Volgens sommige historici vormde deze toren de basis van de mythe van de toren van Babel.
Babylonische spraakverwarring
• Om de macht van dat ongedeelde volk te
beperken, dat tegen Gods bevel in bijeen bleef,
verwarde Hij hun taal en verspreidde hen over de
hele aarde. Zo kwam het dat de toren en de stad
niet afgebouwd werden. Volgens de Bijbel is dit ook
de reden waarom de stad Babel genoemd werd
(in het Hebreeuws betekent Balal "verwarren"). Uit
deze ontstaansgeschiedenis van de talen is de
uitdrukking 'Babylonische spraakverwarring' (een
situatie waarin allen door elkaar praten en niemand
er meer wijs uit wordt) voortgekomen.
Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr.
1.2 Steden in Mesopotamië.
Kenmerkende aspecten
3. Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Kenmerken van deze Soemerische stadstaten:
1.
2.
3.
4.
Specialisatie in beroepen
Hiërarchische opbouw samenleving
Een godsdienstig centrum
Het ontstaan/gebruik van schrift.
4
4‐9‐2014
Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr.
1.2 Steden in Mesopotamië.
Kenmerkende aspecten
3. Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
In een complexere samenleving is het
schrift belangrijk voor:
•
Het bijhouden van de voorraden,
boekhouding, belastinginning.
•
Het vastleggen afspraken, regels en
wetten.
Beroemd is de:
Codex van Hammoerabi
•
(persoon)
Opgesteld rond 1780 v. Chr.
(gebeurtenis)
Link Youtube
De Codex Hammurabi kende de
doodstraf onder meer voor :
1. het valselijk iemand
beschuldigen van moord,
2. meineed,
3. het ontduiken van een
mobilisatieoproep,
4. overspel en
5. het verkrachten van een maagd.
De Wetten (= codex) van
Hammurabi waren ‘in steen gegrift’
(onveranderbaar) en er kwam
het beroemde "oog om oog"
principe“ in voor. (gedachte)
5
4‐9‐2014
In de Wet van Hammurabi komt het beroemde "oog om oog"
principe“ voor. In sommige landen wordt dit nog steeds toegepast!
In augustus 2000 vermeldde de Saoedi-Arabische
media dat Abdel Moti Abdel Rahman Mohammad,
een 37-jaar oude Egyptenaar werd gedwongen tot
chirurgische verwijdering van zijn linkeroog in het
King Fahd Medisch Centrum in Medina.
De operatie werd uitgevoerd als een gerechtelijke
straf (qisas), nadat hij schuldig was bevonden van
het toetakelen van Shahata Ajami Mahmoud, een
53-jarige Egyptenaar, door zuur in zijn gezicht te
gooien en zo zijn linkeroog beschadigde
Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr.
1.2 Steden in Mesopotamië.
3. Samenvatting ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
‘Ontdekking’ van landbouw en veeteelt als bron van voedsel Neolithische Revolutie
Mensen gaan steeds meer op een plek bij elkaar wonen
Sedentaire Revolutie
Door de vergroting van de voedselopbrengsten (irrigatielandbouw) konden er ook nieuwe beroepen ontstaan.
Sommige boeren produceren meer dan andere ze worden machtiger en gaan de leiding nemen en de groeiende samenleving organiseren
Ontstaan van een bestuur en ambtenarenapparaat.
Ontwikkeling van het schrift en einde prehistorie.
Behoefte aan vastleggen afspraken, belastingen en het bijhouden van voorraden en het doorgeven van kennis.
Nederzettingen groeien door, de samenleving wordt ingewikkelder en er ontstaan hiërarchische georganiseerde stedelijke gemeenschappen (b.v. in Egypte & Mesopotamië).
Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr.
1.2 Steden in Mesopotamië.
2013 1e tijdvak 2007 1e tijdvak 6