Wie is Cinéart ? 40 jaar geleden legden een paar liefhebbers

Wie is Cinéart ?
40 jaar geleden legden een paar liefhebbers, zonder het te weten, de eerste
steen van een liefdesverhaal over de cinema. Een verhaal met grote namen
en verborgen schatten, grote successen en kleine parels waardoor Cinéart
een speler zal worden waar je niet omheen kan bij de verdeling van films op
ons territorium.
Door altijd bereid te zijn opkomende filmmakers te steunen bracht Cinéart
toekomstige grote namen van de internationale cinema in onze bioscopen met
enkele kleppers zoals “Le Temps des Gitans” of “Lost Highway”. Zijn trouw
tegenover Michael Haneke, Ken Loach, Abbas Kiarostami, Emir Kusturica, Jim
Jarmusch, Wim Wenders, Amos Gitaï, Ang Lee, Takeshi Kitano, Wong KarWai, Woody Allen, Walter Salles of ook nog Pedro Almodovar is het bewijs dat
er belang wordt gehecht aan kwalitatieve auteursfilms.
Cinéart heeft nooit een bekrompen idee gehad van het begrip kwaliteit.
“Slumdog Millionnaire”, “The Artist”, “Lord of the Rings” zijn daarvan
doorslaggevende voorbeelden. Het is trouwens door het leveren van kwaliteit
in al haar maten en vormen dat Cinéart een grote verscheidenheid aan films,
van de kleinste tot de grootste, blijft aanbieden.
U ziet hoe uitgebreid en gekleurd de catalogus is ! Te midden van 17 Gouden
Palmen (“Amour”, “La Vie d’Adèle”, “Elephant”, “The Pianist”, “Le Goût de la
Cerise” enz.) brachten de broers Dardenne, bekroond voor “Rosetta” en
“L’Enfant”, wat Belgisch bloed in het palmares van Cannes van Cinéart. Een
hele eer voor een verdeler die zijn nationale regisseurs van bij hun begin
steunt (Frédéric Fonteyne, het duo Abel en Gordon, Patrick Toye…) en die
van “C’est arrivé près de chez vous” een cultfilm maakte, of er is ook nog “Les
Barons” en de film “Ernest et Célestine” waarmee de festivals werden
aangedaan. Cinéart heeft zich kunnen aanpassen aan een steeds
veranderende markt om de duurzaamheid van zijn catalogus in de Benelux te
verzekeren en ging door met de uitbouw van de sterke auteursfilms door de
ontwikkeling van de VOD (Video on Demand) en de uitgave van dvd’s die
worden verdeeld door TWIN PICS.
Kort historisch overzicht
Het ontstaan van Cinéart gaat terug naar mei ’68 wanneer Belgische
studenten, waaronder Eliane Dubois, toekomstig directrice van Cinéart,
beslissen om militante films vanuit Frankrijk te verdelen. Die context van
geëngageerde cinema, die de toekomstige acteurs van Cinélibre (de vroegere
naam van Cinéart) verenigt, wijst reeds op een zeker doorzettingsvermogen
om zinvolle cinema te verdedigen. Het veertigjarige bestaan is daarvan een
bevestiging.
De eerste stuiptrekkingen bepalen reeds het begin van een avontuur met
verschillende ervaringen. Met een catalogus die hoofdzakelijk bestaat uit
documentaires zal Cinélibre in het begin geen genoegen nemen met het
vertonen van films. De eerste vertoningen in 1975, met discussies en
ontmoetingen, zijn een voorbode van de creatieve geest van de vzw en
forceren een ontmoeting tussen de meesterwerken en het publiek. Alle
mogelijke energie zal worden gebruikt om avant-premières, retrospectieven,
integrale werken en sneak previews (onaangekondigde voorvertoningen) te
organiseren met Cinédit, een kwalitatieve filmclub die zal bijdragen tot
ontdekken van talenten zoals Philippe Garrel, Raul Ruiz, Richard Dindo,
Derek Jarman, Nanni Moretti en Amos Gitaï. Het is trouwens op initiatief van
deze filmclub dat het zomerfestival “Ecran total” zal ontstaan.
Op dat moment doet Cinélibre ook zijn intrede in het circuit van de zalen door
zijn flair en verstandige keuze. In 1979 krijgt “Harlan County, USA” van
Barbara Kopple de Grand Prix de l’Union de la Critique de Cinéma. Dit is de
eerste commerciële release van Cinélibre in het filmhuis “Les Studios
Arenberg”. Films van Ken Loach en de broers Taviani zullen volgen. Maar om
de films een leven in de zalen te garanderen zal Cinélibre niet aarzelen om
vanaf 1984 de Studios Arenberg uit te baten en daarna de Arenberg Galeries
(tot 1987). Op dat moment duikt de naam Cinéart op in de geschiedenis van
de verdeler.
Na de eerste twee opeenvolgende Gouden Palmen (“YOL” in 1982 en “La
Ballade de Narayama” in 1983) wint Cinélibre/Cinéart aan belang en wordt
een breder publiek overtuigd met films zoals “Mauvais Sang” van Leos Carax
en “Bagdad Café” van Percy Adlon. Vanaf het einde van de jaren ‘90 wordt de
hele Belgische markt bereikt en in 1992 wordt dit uitgebreid naar de Benelux.
Met een meer mainstream catalogus ontwikkelt Cinéart Distribution zich vanaf
1995 naast Cinélibre en worden een paar grote successen behaald die de
positie van de verdeler zullen versterken. Een positie die Cinéart ook wil
versterken op andere vlakken door actief te zijn in de hergroepering van de
Europese verdelers enerzijds en de verdeling van zijn dvd’s anderzijds. We
zien dat in 2004 wanneer Cinéart en de firma PIAS (Play it again Sam), eerste
onafhankelijke muziekverdeler, zich verenigen en TWIN PICS oprichten. Een
joint venture die gespecialiseerd is in de verdeling van dvd’s om zo nog beter
in te spelen op de noden van het publiek.
Hun catalogus krijgt een permanent karakter met nieuwe aanwinsten, maar
ook via de verdeling van de catalogus van Studio Canal (langspeelfilms) en
die van de RTBF. Sinds 2012 is TWIN PICS ook feedreader voor iTUNES en
Google/Youtube.
In 2005 staat Cinéart officieel op nummer 1 van de onafhankelijke verdelers
dankzij de successen van 2003 en 2004 en in 2008 wordt een filiaal geopend
in Nederland. In dat jaar blijft de firma zich ontwikkelen en wordt het een van
de eerste verdelers die zijn films als VOD aanbiedt en zo inspeelt op de
nieuwe technologieën. Vandaag vertegenwoordigt de VOD een groot deel van
het zakencijfer van Cinéart.
De oprichting van Cinéart Nederland was een beslissende stap in de
ontwikkeling van de firma. Dit laat Cinéart voor het eerst toe een volwaardige
Benelux-verdeler te zijn.
In 2009 viert Cinéart zijn vijftiende Gouden Palm met “Das weisse Band” van
Michael Haneke, die voor een tweede Palm zorgt in 2012 met “Amour”. “La vie
d’Adèle” van Abdellatif Kechiche wordt in 2013 aan het palmares van Cinéart
toegevoegd.
Vanaf 2007 zullen Eliane Dubois, Stephan De Potter en Marc Smit samen
Cinéart leiden in België en Nederland. Op 20 augustus 2013 overlijdt Eliane
Dubois, oprichtster van Cinéart, bijgenaamd de talentenjaagster. Ze laat een
parel na, als getuige van haar passie en liefde voor kwaliteitsfilms. De
overdracht van eigendom en macht is geleidelijk verlopen. Stephan en Marc,
die al decennia het klappen van de zweep kennen, gaan verder op de
ingeslagen weg en met dezelfde overtuiging. Op de volgende 40 jaar !