Sporen van God nummer 18, augustus 2014

Op zoek naar sporen van God
- missienieuwsbrief CMBR, nr. 18, augustus 2014
REDACTIONEEL
Het zal niemand ontgaan zijn dat we deze maand herdenken dat 100 jaar geleden de Eerste
Wereldoorlog uitbrak. En als het iemand is ontgaan, komt dat waarschijnlijk doordat de kranten
en journaals gevuld zijn met de burgeroorlog in Oekraïne, die bijna tweehonderd Nederlandse
slachtoffers heeft gemaakt (naast duizenden Oekraïense), en de oorlog in Gaza. Bij zo'n
herdenking van de Eerste Wereldoorlog hoop je, tegen beter weten in, dat we geleerd hebben
van de fouten van het verleden. Eén lichtpuntje is er in ieder geval: vijandschappen van duizend
jaar, zoals tussen Frankrijk en Duitsland, kunnen worden verzoend.
Maar voor het overige roepen de vele situaties van geweld de vraag op of mensen echt iets leren
van fouten uit het verleden. Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog was al reden tot
vertwijfeling. Daarna werd oorlog pas echt een wereldwijd gegeven, met een eindeloze lijst van
landen waar oorlog heeft gewoed. Intussen wordt oorlog gezien als een goede manier om
conflicten op te lossen. De Russische president Poetin krijgt veel steun van zijn bevolking, omdat
hij met zijn wapengekletter het land weer zijn vroegere grootheid teruggeeft. Een Amerikaanse
expert veegt de Nederlandse regering de mantel uit, omdat deze te laf is een contingent
mariniers naar Oekraïne te sturen. De Israëlische bevolking staat pal achter haar regering, die
Gaza bombardeert, terwijl, aan de andere kant, Hamas nog nooit zoveel steun heeft gehad als
nu. Geweld wordt openlijk aangeprezen. Mensen die vrede nastreven, worden voor naïef, laf of
zwak versleten.
Een bekend gezegde luidt: Er is geen weg naar vrede, vrede is de weg. Is dit een vrome
uitspraak die alleen mensen in het veilige, rijke, westerse deel van de wereld zich kunnen
veroorloven? Het tegendeel is waar. Er zijn heel goede voorbeelden van omwentelingen die door
geweldloos verzet tot stand kwamen: de onafhankelijkheid van India/Pakistan van GrootBrittannië, de omwentelingen in Oost Europa, het einde van het apartheidsregime in Zuid-Afrika.
In al deze situaties werd er ook geweld gebruikt, maar de omwenteling was niet het gevolg van
dat geweld. Het verzet van Gandhi en Mandela was geweldloos, maar wel heel taai. Tegenover
het brute geweld van hun tegenstanders stelden zij een goed doordachte strategie, waardoor zij
de morele winnaars werden, en na lange tijd ook de politieke. Het visioen van Jes. 2 is nog ver
weg. Wij moeten nog steeds ‘de oorlog leren’. Vraag is wel hoe wij leren te strijden.
Tom Boesten
Kleurrijke demonstraties en protestmarsen zijn van vitaal belang
om oorlog te stoppen, maar ze zijn op zichzelf niet sterk genoeg.
Oorlogen zullen alleen ophouden als soldaten weigeren te
vechten, als arbeiders weigeren wapens aan boord van schepen
en vliegtuigen te brengen, als mensen de economische
voorposten van grootmachten, die overal op aarde te zijn
neergezet, gaan boycotten.
(Arundhati Roy, Indiase schrijfster)
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
1
ARTIKELEN
De schoenmaker en de vredesactivist
De Amerikaanse troepen die zich momenteel opmaken om zich definitief terug te trekken
uit Afghanistan, laten een verscheurd land achter. Een kleine gemeenschap in Kabul werkt
onder de bezielende leiding van een mensenrechtenactivist uit Singapore aan het
herstellen van diep verstoorde relaties tussen bevolkingsgroepen. Contact met
internationale vredesbewegingen helpt hen uit hun isolement.
In 2008 namen 50 studenten deel aan een drie maanden durende workshop aan de universiteit
van Bamiyan. De workshop werd gegeven door dr. Hakim, een arts uit Singapore. Na drie
maanden concludeerden de meeste studenten ontmoedigd dat vrede in Afghanistan niet mogelijk
is. Zestien studenten echter, afkomstig uit zes verschillende etnische groeperingen, namen de
uitdaging aan om een semester lang samen te wonen. Bedoeling was om aan te tonen dat leven
in verbondenheid, ondanks alle verschillen, mogelijk is. Dit initiatief leidde tot het ontstaan van de
Afghan Peace Volunteers, een jongerenbeweging die zich concreet inzet voor de armsten in de
samenleving en tegelijk actief is op het vlak van vrede en duurzaamheid. Een kleine kern vormde
een leefgroep in Kabul, waar jonge mannen uit drie verschillende stammen samen wonen in een
arme buurt. Geïnspireerd door Gandhi zijn ze van mening dat vrede alleen tot stand kan komen
op basis van de wil en vastberadenheid om de verschillen tussen de verschillende volkeren te
overwinnen. De groep stelt hun huis open voor mensen uit de buurt. In een kamer worden
naaicursussen gegeven voor lokale vrouwen. Elke middag geven enkele leden van de
gemeenschap, samen met vrouwelijke vrijwilligers huiswerkles aan de lokale kinderen.
De kwaadaardige drieling
De Peace Volunteers voeren ook campagne voor een eind aan het oorlogsgeweld. Een van hun
eerste campagnes in Kabul vond in 2011 plaats onder het motto I wish to live without war. Daarbij
nodigde de groep 25 internationale vredesactivisten uit van de Amerikaanse vredesgroep Voices
for Creative Nonviolence, VFCN.
Kathy Kelly, oprichtster van VFCN en in 2000 genomineerd voor de Nobelprijs voor Vrede, reist
regelmatig naar Kabul. In de Huffington Post doet ze zeer regelmatig verslag van haar ervaringen
en ontmoetingen. Ze schreef: “Het is een privilege om deze jonge en kwetsbare mensen te zien
die risico’s durven te nemen voor mensen die er nog slechter aan toe zijn dan zijzelf. Bittere
armoede, een gevolg van een oorlog die al bijna een halve eeuw woedt in het land, is net zo
gevaarlijk als oorlog. Hier in Kabul kan je niet heen om het verband tussen wat Martin Luther
King ‘de kwaadaardige drieling’ noemde van armoede, discriminatie en oorlog.”
De statistieken voor Afghanistan zijn inderdaad schrikbarend. Er leven 630.000 interne
vluchtelingen in het land. 36% van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Een miljoen
kinderen zijn ondervoed. Van de meisjes gaat 54% niet naar school. De Wereldbank spreekt over
een werkeloosheidspercentage van 56%.
Barmhartigheid
Kathy Kelly schrijft over een ontmoeting met een schoenmaker, die haar de barre realiteit van de
arbeidssituatie beter deed begrijpen. “Rustom Ali kwam onlangs bij ons op bezoek. Hij werkt
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
2
twaalf uur per dag als schoenmaker op straat. Zijn ‘winkel’ bestaat uit een doos met gereedschap
en een draagbare overdekking die hem enigszins beschermt tegen de felle zon. Hij verdient elke
dag 250 Afghanis, ongeveer 4,50 US dollar. Daarvan moet hij zijn vrouw, twee kleine kinderen en
werkeloze vader onderhouden. Elke dag besteedt het gezin 100 Afghanis ($1.76) aan brood. Hij
zal nooit in staat zijn om geld te sparen, hoezeer hij ook verlangt naar een betere toekomst voor
zijn kinderen.
Rustom vertelde me dat hij twintig jaar geleden in Iran leefde. Hoewel Afghaanse mensen in Iran
in het algemeen veel discriminatie ondervinden, lukte het hem om naar school te gaan. Hij bleek
een goede leerling, en werkte daarnaast als straatverkoper. Op een dag werd hij geschept door
een auto. Hij kwam op zijn hoofd terecht. Na 48 dagen in het ziekenhuis en drie verdere
maanden herstel, kon hij eindelijk weer lopen en praten. Maar nog steeds heeft hij last van het
ongeluk. Rustom nam een advocaat onder de arm in de hoop dat de chauffeur die het ongeluk
had veroorzaakt zou bijdragen in de medische kosten. Maar hij kreeg nul op zijn rekest. Dat
onrecht trof hem nog dieper dan de fysieke wonden. ‘Behandeld worden alsof ik geen mens was,
[door de Iraanse rechter] — was het pijnlijkst. Ik kon dat soort van discriminatie tegen Afghanen
elke dag zien in Iran.” Daarop pakte hij zijn boeltje en keerde terug naar Kabul.
Abdulhai, een van de Afghan Peace Volunteers, vertaalde voor me. De twee waren een aantal
maanden eerder bevriend geraakt. Abdulhai had een praatje met Rustom gemaakt en hem
toevertrouwd dat hij zich soms triest en eenzaam voelde in de grote stad. Rustom had hem
getroost en bemoedigd. Rustom vertelde dat Abdulhai de eerste was tijdens de vier jaar dat hij
dagelijks op dezelfde plek schoenen zat te repareren, die echt een gesprek met hem was
begonnen.”
Kathy Kelly eindigt haar beschrijving van het gesprek aldus: “Hoop licht op in kleine
gemeenschappen zoals die van de Afghan Peace Volunteers in Kabul en in de vele mensen die
blijven werken aan een betere samenleving. Zij verzetten zich tegen het geweld. Zij geloven dat
het verrichten van daden van barmhartigheid ons in staat zal stellen de oorlog achter ons te
laten. En ze vinden nieuwe hoop en kracht in hun solidariteit met anderen die, net als zij, ernaar
verlangen om menselijke relaties tot stand te brengen en die net als zij bezig zijn om ‘een nieuwe
samenleving te creëren binnen de verharde structuren van de oude’.”
Ingekort en vertaald door Gerard Moorman
Ik predik geen sociaal evangelie. Ik preek het evangelie,
punt uit! Het evangelie van onze heer Jezus Christus
gaat over heel de mens. (...) Voor iemand die honger
heeft, is de blijde boodschap: brood.
(Desmond Tutu)
De evangelische verbeelding aan de macht
door Frans van der Hoff
Frans van der Hoff woont en werkt sinds 1973 in Mexico. In de zuidelijke deelstaat
Oaxaca zag hij van nabij hoe kleine koffieboeren nauwelijks nog het hoofd boven water
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
3
konden houden. Samen met ontwikkelingsorganisatie Solidaridad stond hij aan de wieg
van fair trade koffie, die voor betere werkomstandigheden en betere prijzen voor de
boeren zorgde. In reactie op de brief die de KNR afgelopen mei presenteerde over de
economische crisis, schreef hij vanuit Mexico een kritisch commentaar.
Ondanks de grote verworvenheden van de moderne tijd met meer vrijheid, eigen inbreng en
verantwoordelijkheid, onderkent men vaak niet dat vrijheid zijn grenzen heeft. Paulus zegt in zijn
eerste brief aan de Corinthiërs: ‘U zegt: ‘Alles is toegestaan’. Zeker, maar niet alles is goed. Alles
is toegestaan, maar niet alles is opbouwend’(1 Kor. 10.23). Het is juist de ander, de medemens,
en de Ander die medebepalend is voor de reikwijdte van de vrijheid. Vrijheid is steeds een
gebonden vrijheid, essentieel medebepaald door het welzijn en het anders-zijn van de ander.
De economische crisis is ook, en misschien wel vooral een moreel-culturele crisis met
verschillende ethische implicaties. Er is een cultuur ontstaan waarin mensen legaal anderen
kunnen uitbuiten en buitensluiten. Het ‘evangelie’ van een neoliberale, geseculariseerde cultuur
is dat het hoogste goed het eigenbelang is. Dit liberale denken heeft oude wortels. De
Nederlandse arts en filosoof Bernard Mandeville (1670 - 1733) verkondigde al in 1714 in zijn
‘Fabel van de Bijen’ dat de ondeugd de eigenlijke bron van het algemeen welzijn is, terwijl de
deugd die juist kan schaden. Filosofisch werd dit soort denken verder uitgewerkt door Locke en
Hume. Ayn Rand populariseerde dit denken, vooral in haar filosofische roman ‘Atlas Shrugged’
(verplichte literatuur op Amerikaanse High Schools!). Mensen als Mark Rutte en Hans van Balen
gaan er prat op in deze filosofische lijn te staan.
Doorgedrukt door Ronald Reagan en Margareth Thatcher (“There is no alternative”) is deze
denktrant inmiddels in maatschappelijke structuren gegoten. Door de westers gedomineerde
globalisering is het mondiaal verspreid. Het gaat in mijn mening om een ‘heilig geloof’, namelijk in
de werking van een vrije markt. Daarbij hoort een antropologie van het ego dat wars is van
altruïsme en solidariteit. Eigenbelang is tot ijkpunt gemaakt van economie, politiek en cultuur.
Ieder moet voor zichzelf opkomen; als ieder dat doet, komt dat het bonum commune (algemeen
welzijn) ten goede. Armoede wordt afgedaan als een probleem van onvoldoende
zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid.
Deze overdreven nadruk op het individu staat haaks op de joods-christelijke visie op de mens en
de menselijke samenleving. Delen is met het mens-zijn gegeven, omdat we leven ontvangen via
anderen en de Ander. Wij zijn geroepen om te delen, niet alleen materieel maar in allerlei
vormen. Delen vloeit voort uit het bewustzijn deel uit te maken van een gemeenschap. Solidariteit
is met het mens-zijn gegeven.
Een eerste evangelische opdracht is om kritisch te kijken naar de cultuur die immers ten
grondslag ligt aan de manier waarop een samenleving wordt ingericht. Ik constateer dat we leven
in een geseculariseerde, ver-egoiseerde, gexenofobiseerde samenleving. Het evangelie draait de
gewone gang van zaken om: daar wordt het rijk Gods juist vanuit de armen gedacht,
aangekondigd en bewerkt. Veel Bijbelteksten zijn op het lijf van armen geschreven. De
buitengeslotenen en afgedankten in het centrum stellen is een evangelische keuze. Een keuze
die omdenken vereist, tegen-denken, bekering. Redding en uitweg uit de crisis kan niet alleen
met een moreel appel opgelost worden, maar zal in praktische termen vertaald mogen worden.
Waar zijn de mensen die honger en dorst hebben (in zijn vele vormen), die naakt gaan, ziek zijn
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
4
en gevangen zitten en waar de kerk, zeker de religieuze gemeenschappen, hun plek mogen
zoeken en hebben.
Dit staat haaks op de huidige neoliberale ego-cultuur, die voorgesteld wordt als vooruitgang. Het
is een cultuur die verslavend werkt, mensen losweekt van hun sociale omgeving en een doelloos
perspectief biedt. De evangelische verbeelding moet weer aan de macht, dwars op deze egocultuur die de ene crisis na de ander voortbrengt en eigen goden schept waar je geen kant mee
uit kunt.
De verborgen christenen van Japan
door Ben Engelbertink mhm, O’Henro-san
Het christendom is in Japan diverse keren terecht gekomen. De eerste christenen waren
Nestorianen, rond 600 n.Chr. Na verloop van tijd ging deze gemeenschap op in het
Japanse boeddhisme. Een hele tijd later kwam het christendom in Japan op een heel
andere manier weer tot leven.
Kobo Daishi en de Bergrede
Een zekere Kukai, later genoemd Kobo Daishi, ging vanuit het eiland Shikoku in Japan
naar China om daar het boeddhisme te bestuderen aangezien hij niet tevreden was met de
traditionele religie van Japan, het shintoïsme. Hij kwam tijdens zijn studie in aanraking met het
christendom. Op een grote steen was een gedeelte van het evangelie van Mattheüs gebeiteld.
Terug in Japan schreef hij een kritiek op de Bergrede (Mat. 6): ‘De verhandeling van de Heer van
het Universum over liefdadigheid’. Kukai werd de stichter van het shingonboeddhisme,
gebaseerd op het verkrijgen van verlossing door middel van goede werken, in tegenstelling tot
het gewone boeddhisme dat door ascese en meditatie het nirwana probeert te bereiken. Het
eiland Shikoku, waar de pelgrimstocht langs de 88 tempels wordt gehouden, is nog steeds de
plaats waar deze leer van Kukai in alle openheid wordt beleden en gepraktiseerd in een hoge
mate van gastvrijheid en liefdadigheid. De tempels van het shintoïsme en het boeddhisme staan
gewoonlijk in alle vrede en openheid naast elkaar en zijn toegankelijk voor iedereen. Het is
opmerkelijk dat de Bergrede de basis vormt van deze boeddhistische stroming. Geen wonder dat
er veel overeenkomsten zijn in de uitspraken van Jezus en Boeddha, (zie het boek van Borg:
Jezus en Boeddha, Verrassende Overeenkomsten in hun Uitspraken).
Missionarissen en vervolging
Franciscus Xaverius kwam in 1549 naar Japan en verbleef daar twee jaar. Binnen korte tijd was
het aantal christenen gegroeid naar 300.000, voornamelijk door het werk van Portugese en
Spaanse Franciscanen en Jezuïeten. De invloed van de boeddhistische priesters nam af. Dit
werd de voornaamste oorzaak van de vervolging, die in alle hevigheid ontbrandde tijdens het
shogunaat van Toyotomi Hideyoshi. Deze periode is zeer indringend beschreven door theoloog
Shusaku Endo in zijn roman Stilte. Het zeer trieste hoogtepunt van de vervolging is de kruisiging
van Paul Miki en gezellen na een barre tocht van Kyoto naar Nagasaki, ongeveer 800 km. Zoals
Kukai de grondlegger is van de pelgrimstocht langs de 88 tempels, de Henro Michi (de Weg van
de Pelgrim), zo is Franciscaan Harrie Horstink de initiator van de nieuwe pelgrimstocht van Kyoto
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
5
naar Nagasaki in 2012, de Jesu Michi (de Weg van Jezus) ter herinnering aan de barre tocht van
de martelaren van Japan.
De vervolging van de christenen door Hideyoshi ging in alle heftigheid door, zodat vele
christenen wegvluchtten en in het verborgene gingen leven. Ze worden genoemd ‘de Kakure
Kirishitan’. Hun beelden gingen er uit zien als boeddhistische beelden, de kruisvorm van de
lantaarns bij de ingang van hun huizen werd onzichtbaar voor buitenstaanders, niemand sprak in
het openbaar over zijn of haar geloof en bij duizenden verdwenen ze in de afgelegen hoge
bergen of trokken weg naar de kleine Goto-eilanden. Daar werd het echte Japanse christendom
geboren, in alle stilte en gelouterd door lijden, verdiept en getroost door de studie van de Bijbel.
Deze Verborgen Christenen hadden een geheime organisatie, bestaand uit vier personen:
iemand die de kerkelijke kalender bijhield, een catechist, een doper en een boodschapper; deze
laatste is vergelijkbaar met de ‘klopjes’, die medegelovigen op de hoogte brachten van een dienst
her of der in de tijd van de verborgen en vervolgde katholieken in Nederland. Tijdens deze
geheime diensten werd het Woord gesproken en gaven de mensen elkaar een papiertje met een
bijbeltekst in plaats van het Brood met elkaar te breken en te delen. Het was een eigenstandige
kerk, vindingrijk, zonder hiërarchie, een kerkgemeenschap die wist te overleven zonder
inmenging van buiten. De overheid had eveneens een geheime organisatie, namelijk om hen op
te sporen, te bekeren naar het boeddhisme of hen te straffen en te doden.
Tot aan de heropening van Japan voor buitenlanders en na de opheffing van het verbod op het
christendom halverwege de 19de eeuw, bijna drie eeuwen later, bleven deze christenen
verborgen. Langzaam en schuchter, bang dat ze verraden zouden worden of in een val zouden
lopen, sloten ze zich toen weer aan bij de Katholieke kerk, ofschoon een paar groepen zelfs nu
nog steeds zelfstandig doorgaan zonder aansluiting te zoeken bij de vrije kerk.
Invloed op Evangelii Nuntiandi
Het verhaal van de Verborgen Christenen is hiermee niet afgesloten. Deze Christenen,
voornamelijk levend in de buurt van Nagasaki, bouwden een nieuwe kerk, de latere
Urakamikathedraal van Nagasaki. De tweede atoombom bracht dood en verderf aan de nazaten
van de Verborgen Christenen en verwoestte dit kerkgebouw. Overlevenden, zoals Dr. Takashi
Nagai, schrijver van The Bells of Nagasaki, keerden zich niet af van een geloof in de toekomst en
bleven vastberaden openstaan voor nieuw leven, vrede voor alle mensen, een nieuwe wereld. De
bijzondere theologie van het lijden, die zij hadden ontwikkeld en ervaren, kreeg uitstraling in de
Wereldkerk.
Het document Evangelii Nuntiandi over de verkondiging van het evangelie is namelijk terug te
leiden tot de mentaliteit van dialoog en openheid van de Japanse kerk en is een aanwinst voor de
gehele Katholieke kerk geworden. De onderliggende gedachten in Evangelii Nuntiandi waren
gepresenteerd door de Japanse kerk tijdens een congres in Manilla, bijgewoond door paus
Paulus VI. Kardinaal Stephen Hamao, geboren op het eiland van Kobo Daishi, Shikoku, was het
boegbeeld van deze open en gastvrije Japanse kerk. Hij werd later president van de pauselijke
Raad voor de Pastorale Zorg voor Migratie en Reizigers en zorgde voor eenzelfde openheid en
gastvrijheid in het pastoraat voor migranten.
De Verdwenen Christenen, de Verborgen Christenen en de Vernietigde Christenen zijn in de loop
der eeuwen geworden tot een levende en telkens weer opbloeiende kracht en werden
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
6
gekenmerkt door een nieuwe geest van hoop en vertrouwen. Voor het voortbestaan van de kerk
in Japan is deze mentaliteit van openheid en dialoog van levensbelang.
Ben Engelbertink heeft in eigen beheer een boekje uitgegeven: Het Fluisterend Bamboebos
Besteladres: [email protected], prijs € 13,00
Grenzen aan de bloei van de kerk in Zuid-Korea
Samenvatting van het artikel Urgent Issues Facing Modern Korea Catholicism and Their Subtext,
door Park Moon-su, verschenen in Korea Journal 52-3; samenvatting door TB
Deze week bezocht paus Franciscus Zuid-Korea. De katholieke kerk in dit land maakt een
forse groei door. Vooraanstaande Koreaanse katholieken constateren echter dat deze
groei niet in alle opzichten een vooruitgang betekent. De katholieke godsdienstsocioloog
Park Moon-su schreef een kritische beschouwing
Sinds de jaren negentig is het Koreaanse katholicisme sterk veranderd. De belangrijkste
verandering is dat katholieken niet meer vooral te vinden zijn in de lagere middenklasse, maar
vooral in de hogere middenklasse. De sterke betrokkenheid bij maatschappelijke kwesties, die
het Koreaanse katholicisme vroeger kenmerkte, is duidelijk afgezwakt.
Groei en groeistuipen
De katholieke gemeenschap blijft groeien. In 2000 waren er in Zuid-Korea 4,1 miljoen
katholieken, in 2011 telde men er 5,3 miljoen, een groei van 30%. Katholieken maken nu 10,3%
van de bevolking uit. Intussen is de groei van het boeddhisme en van de protestantse kerken
duidelijk minder groot geweest. Het aantal priesters en religieuzen steeg mee. Er waren in 2011
4415 priesters, 1521 mannelijke religieuzen en 10146 vrouwelijke. Deze groei is te verklaren
omdat de katholieke kerk biedt wat Koreanen belangrijk vinden: eerlijke, integere pastores,
barmhartigheid jegens de zwaksten in de samenleving, harmonie tussen de godsdiensten, trouw
aan de eigen missie.
Maar niet alles is goud wat er blinkt. De katholieke kerk, die in het verleden zo vaak haar stem
verhief in maatschappelijke kwesties (met name in de tijd van de dictatuur, die tot 1987 heerste),
is een stuk stiller geworden. Sommigen vinden dat de kerk zelf nu een machtsblok is geworden.
Verder heeft de snelle groei van het aantal priesters de leken naar het tweede plan geduwd. Er
zijn ook steeds meer katholieken die weinig aan hun geloof doen, en de aansluiting bij de jongere
generatie wordt een probleem.
Kritische theologen waarschuwen al heel lang voor dit soort verschijnselen. Zij wijzen op gebrek
aan rijpheid in het geloof van veel kerkleden. Ze zijn bang dat de kerk meer door externe factoren
groeit dan door eigen innerlijke kracht.
Pogingen tot vernieuwing
Toch is het niet zo dat de kerk alleen afwacht. Je viering van het jaar 2000 heeft een impuls
gegeven. Veel bisdommen hielden diocesane synodes, om te inventariseren wat er moest
gebeuren. Prioriteiten bleken: de catechese voor kinderen, de permanente vorming van de
gelovigen en priesters, begeleiding van de groeiende groep ouderen, het zoeken naar een
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
7
pastorale invalshoek voor het sociale werk. De uitkomsten hebben echter niet tot verbetering
geleid. Ze waren niet goed voorbereid, gelovigen werden er te weinig in betrokken, de kerkleiders
waren niet daadkrachtig genoeg, en de gelovigen vonden het eigenlijk niet zo nodig iets te
veranderen. Pogingen bijvoorbeeld om basisgemeenschappen op te richten, worden niet
enthousiast ontvangen.
De kerk heeft ook steeds gereageerd op kwesties die zich in de maatschappij voordeden: het
invoeren van de vijfdaagse werkweek, het optreden van allerlei nieuwe sektes, pseudoontdekkingen van een Koreaanse wetenschapper over stamcellen. Bij deze kwesties bleek dat
katholieken in Korea zich weinig profileren, en zich niet echt onderscheiden van anderen.
Intussen heeft de overheid veel sociale inloopcentra aan de katholieke kerk toevertrouwd. Dat
versterkt het beeld van de kerk als een religieuze machtsfactor. Het lukt echter niet om deze
centra een duidelijke eigenheid mee te geven.
Kerk en politiek
Had de kerk vroeger een duidelijke opvatting, en kwam ze daar stevig voor uit, tegenwoordig wil
dat niet echt meer lukken. Er hebben zich in de laatste jaren enkele grote kwesties aangediend:
een enorm project voor watermanagement, een vrijhandelsverdrag met de VS, de bouw van een
grote marinebasis en het gebruik van kernenergie. De betrokkenheid van kerkelijke figuren bij
deze kwesties deed denken aan de jaren zestig en tachtig, toen de katholieke kerk grote invloed
kreeg met haar stevige standpunten. Nu wordt de kerk echter geplaagd door verdeeldheid, zowel
aan de top als aan de basis. Er gaan steeds meer stemmen op dat de kerk zich maar niet meer
met politiek moet bemoeien. Dit heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat de kerk
tegenwoordig gedomineerd wordt door de hogere middenklasse. Die klasse is conservatief, dus
de kerk wordt, politiek gezien, ook steeds conservatiever. Opiniepeilingen laten dat ook zien.
Binnenkerkelijke ontwikkelingen
Er is sinds de jaren negentig behoorlijk geïnvesteerd in vorming van gelovigen. Toch heeft dit niet
geleid tot een vuriger geloof bij de Koreanen. Het heersende beeld, dat de katholieke kerk open
is ten opzichte van andere godsdiensten en dat ze niet veel dingen verbiedt, blijft bestaan.
Priesters hebben niet bijzonder veel gezag. Katholieken laten hun politieke opvattingen niet
bepalen door wat de kerk zegt.
Conclusie
De katholieke kerk in Zuid-Korea lijkt mee te drijven op stromen die de hele maatschappij in
beweging brengen. Het behoren tot de katholieke kerk is aantrekkelijk voor een deel van de
hogere middenklasse, ook al omdat men verder niet zo veel hoeft te veranderen aan de manier
van leven. De kracht van de kerk om de maatschappij te veranderen, die zo sterk was in de jaren
tachtig, is minder geworden. Zo bezien is de groei in aantal katholieken niet per se een voorbode
voor een bloeiende toekomst.
Park Soon-mu is religiewetenschapper en vice-president van de Katholieke Academie voor de
Koreaanse Cultuur.
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
8
BERICHTEN
Kerk Wereldwijd
Opinie: Anglicaanse vrouwelijke bisschoppen en het gesprek met de RK kerk
Vanuit Ierland, van de Association of Catholic Priests, komt onderstaande beschouwing
over het ambt. Het is een ingekorte versie van een opiniestuk van Brendan Hoban.
Vorige maand heeft de Algemene Synode van de Church of England besloten het bisschopsambt
ook voor vrouwen open te stellen. Daarmee heeft de Anglicaanse kerk de Katholieke een grote
dienst bewezen. lees verder...
Er is decennialang gestreden over dit punt. Evangelicalen binnen de Church of England waren
tegen, en anderen waren bang dat het oecumenische gesprek met Rome eronder zou lijden.
Er is inderdaad altijd druk uitgeoefend op de anglicanen om deze stap niet te zetten. In 2008
sprak kardinaal Kasper, als voorzitter van de Pauselijke Raad voor de Bevordering van de
Eenheid van de Christenen, op de Lambethconferentie in deze geest. Voor de katholieke kerk is
de wijding van vrouwen een politiek en een theologisch probleem. Slechts weinigen zullen
ontkennen dat de loop van de geschiedenis deze kwestie vroeg of laat op de katholieke kust zal
spoelen. Maar hoewel veel katholieken ongeduldig wachten op deze enorme verandering, zal ze
zich slechts heel langzaam voordoen.
Het tekort aan priesters doet zich voelen. Bidden voor meer roepingen helpt niet. Geleidelijk aan
verliest de Kerk het geloof in het exclusief mannelijke en celibataire priesterschap. Het celibaat
wordt gezien als te moeilijk, het leidt tot persoonlijk isolement, het heeft door de recente
geschiedenis geloofwaardigheid verloren, en we zien zelfs dat ouders hun zoons afraden om
ervoor te kiezen.
De paus weet het, de bisschoppen weten het, de priesters en de gelovigen weten het. Maar als
kerk doen we net alsof onze neus bloedt. Verandering zal er moeten komen. De eucharistie is
immers belangrijker dan het celibaat. De eerste stap zal zijn de wijding van gehuwde mannen. Zo
zal heel geleidelijk de verandering van het ambt inzetten.
De anglicanen hebben lang gewacht, hopend het gesprek met de katholieke kerk niet te
belasten. Nu hebben ze een stap vooruit gezet. Vrouwen kunnen al enige tijd priester worden, en
nu is een derde van de anglicaanse priesters vrouw. In de wereldwijde anglicaanse kerk zijn er al
37 vrouwen bisschop. En ergens in de achterhoede morren sommige katholieken, dat er weer
een obstakel ligt op de weg naar christelijke eenheid. Maar niets is minder waar. De anglicanen
hebben juist de katholieke Kerk een dienst bewezen. Op de lange termijn worden we zo
gestimuleerd om vrede te sluiten met de moderne tijd. Op de korte termijn doet het curieuze feit
zich voor dat er weer enkele anglicaanse priesters die het niet eens zijn met de wijding van
vrouwen tot bisschop, naar de katholieke Kerk overgaan. Daarmee wordt de katholieke kerk
enkele getrouwde priesters rijker.
Shakespeare schreef: ‘Er is een getijde in het lot van mensen, dat, wanneer men het juiste
moment aangrijpt, tot geluk leidt.’ Dat geldt voor vrouwen net zo goed als voor mannen.
bron: Anglicanen, vrouwelijke bisschoppen en de RK Kerk
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
9
Kritische brief van de Eritrese bisschoppen aan eigen regering
Op 25 mei, onafhankelijkheidsdag in Eritrea, publiceerden de Eritrese bisschoppen een pastorale
brief van 38 bladzijden, met als titel ‘Waar is uw broeder?’. Niet toevallig dezelfde woorden die
paus Franciscus centraal stelde in zijn preek op het Italiaanse eiland Lampedusa. De brief
verwijst naar de afschuwelijke scheepsramp op 3 oktober 2013 waarbij meer dan 300
vluchtelingen omkwamen, het merendeel afkomstig uit Eritrea.
Eritrea is een van de meest gesloten landen ter wereld en wordt sinds 1993 met een ijzeren vuist
geregeerd door Isaias Afewerki. Veel Eritreëers ontvluchten het land, maar lopen enorme risico’s
op hun vlucht. De vier bisschoppen klagen de sfeer van onderdrukking aan in het land, de sociale
ontwrichting, de erbarmelijke omstandigheden in de gevangenissen, aan. Ze steken met hun brief
ongetwijfeld een hart onder de riem van hun landgenoten.
(Bron: Vatican Insider)
Bisdom in Chiapas mag weer diakens wijden
De houding van het Vaticaan tegenover de theologie en praxis van de bevrijding in Latijns
Amerika verschuift. Dit is te zien aan diverse signalen, waaronder de opheffing van het verbod
voor een bisdom in Chiapas (Mexico) om permanente diakens te wijden.
Na een verbod van veertien jaar mag het bisdom San Cristóbal de Las Casas weer permanente
diakens wijden. In de jaren tachtig en negentig diende de toenmalige bisschop, mgr. Samuel Ruiz
García enkele honderden catechisten deze wijding toe. De mannen kwamen uit de
Mayabevolking, die altijd is gediscrimineerd in Mexico, en die in de jaren negentig in opstand
kwam. Bisschop Ruiz veranderde veel in de pastoraal van zijn bisdom, om zo de kerk toe te
rusten om verbetering aan te brengen in het leven van de twee miljoen Maya's in het gebied.
Tijdens hun opleiding leerden de catechisten veel over de theologie van het Tweede Vaticaans
Concilie en velen raakten voor het eerst thuis in de bijbel. Het Vaticaan was echter niet blij met
de sociaal ingestelde bisschop, net als met veel van zijn Mexicaanse collega's. Via
bisschopsbenoemingen werd de kerk in het land bijgestuurd. Het bisdom San Cristóbal de Las
Casas mocht geen permanente diakens meer wijden.
Nu is dit verbod opgeheven, en er staan ongeveer honderd kandidaten klaar. De hoop bestaat
dat er nu weer gebouwd kan worden aan een inheemse kerk, geleid door het volk en in ware
communio bestuurd door de bisschoppen.
bron: www.religiondispatches.org 24 juni 2014
Toenadering tussen paus en evangelicale kerken en pinksterkerken
Op een ontmoeting in Zuid-Italië met zo'n 200 vertegenwoordigers van pinksterkerken heeft paus
Franciscus gevraagd om vergeving voor de vijandigheid die de katholieke kerk in het verleden
tentoon heeft gespreid jegens deze kerken. Een voorman van de evangelicale kerken
beantwoordde dat enige dagen later met een vraag om vergeving voor de situaties waarin
evangelicale kerken hetzelfde hebben gedaan met katholieken. lees verder...
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
10
Paus Franciscus blijft de wereld verrassen met stappen die mensen nader tot elkaar moeten
brengen. Eind juli was hij op een bijeenkomst van pinksterchristenen in Zuid Italië. Hier vroeg hij
vergiffenis voor het feit dat katholieken soms jegens de pinksterchristenen zijn opgetreden zoals
de zonen van Jacob jegens hun broer Jozef, door hen te verketteren en voor gek te verklaren. De
paus stelde dat christenen moeten wandelen met Jezus. Wandelen wil zeggen: niet stilstaan. We
moeten altijd in beweging blijven.
Enkele dagen later reageerde ds. Geoff Tunnicliff, secretaris-generaal van de World Evangelical
Alliance, verheugd op dit gebaar. Hij vond het een daad die in lijn staat met de bijbelse
boodschap en met wat we van Jezus leren. Hieraan voegde hij ook zelf het verzoek aan toe om
vergiffenis waar katholieken gediscrimineerd zijn door evangelicalen. Ds. Tunnicliff heeft daarom
goede verwachtingen van verdere gesprekken tussen de WEA en de RK kerk.
bron: www.zenit.org
Religieuzen zonder grenzen
‘Nuns on the Bus’ ontvangt prestigieuze vredesprijs
Zuster Simone Campbell (68), van de congregatie van Sisters of Social Service, zet zich al vijftig
jaar in voor een samenleving waarin recht wordt gedaan aan de armsten. Op 21 september
ontvangt zij de Pacem in Terris Peace and Freedom Award, die zal worden uitgereikt aan de
Ambrosius Universiteit in Davenport, Iowa.
Zr. Campbell is directeur van NETWORK, een katholieke NGO die campagne voert voor sociale
gerechtigheid. Eerdere prijswinnaars zijn o.a. Martin Luther King Jr., Moeder Teresa en
aartsbisschop Desmond Tutu. Vanuit bezorgdheid over het feit dat bijna 50 miljoen Amerikanen
geen ziektekostenverzekering hebben, gaf NETWORK haar steun aan de plannen van de
regering Obama om de gezondheidszorg toegankelijk te maken voor allen. De brief die
NETWORK daarover opstelde werd ondertekend door talloze oversten van vrouwelijke
congregaties. De steun van veel zusters aan de hervormingen was volgens zuster Campbell
mede oorzaak van het onderzoek dat het Vaticaan instelde naar de Leadership Conference of
Women Religious, de grootste koepelorganisatie van congregaties van vrouwelijke religieuzen in
de V.S. Het Vaticaan noemde daarbij specifiek NETWORK en beschuldigde de organisatie
ervan teveel gericht te zijn op sociale gerechtigheid, zonder het geheel van de katholieke leer te
aanvaarden. Het optreden van het Vaticaan leidde tot een diepgaande bezinning binnen
NETWORK. Daaruit ontstond het plan voor een ‘Nuns on the Bus’-toernee. Zusters toerden in
2012 door negen staten om te pleiten voor economische en sociale gerechtigheid. Zuster
Campbell schreef daarover: “De hele reis was in feite een ode van 2700 mijl aan het werk van al
die geweldige gemeenschappen en zusters die dag in, dag uit, daden van barmhartigheid
uitvoeren. En dat al decennia-, ja eeuwenlang.”
(Bron: Catholic Messenger)
Missionarissen in Sierra Leone en de ebolaepidemie
Er zijn al bijna duizend mensen overleden in West-Afrika aan ebola. De
Wereldgezondheidsorganisatie spreekt over een internationale noodsituatie en pleit voor een
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
11
internationale aanpak om de verdere verspreiding van het virus te stoppen. Het missionaire
persagentschap MISNA sprak met missionarissen in Sierra Leone, een van de getroffen landen,
om te horen hoe zij omgaan met de crisis. Pater Luigi Brioni vertelde dat momenteel het
autoverkeer is stopgezet door de overheid. Alleen politie en ambulance mogen rijden. In kerken
wassen de gelovigen hun handen met een desinfecterend middel bij aankomst en vertrek.
Tijdens de vieringen worden geen vredesgroeten uitgewisseld. Allemaal maatregelen om
verspreiding van het virus te voorkomen, zegt pater Brioni. Een probleem is volgens hem dat
mensen niet goed geïnformeerd zijn over de dodelijke ziekte. “Sierra Leone is Europa niet. Vooral
in afgelegen gebieden heerst veel onwetendheid”, legde hij uit. Goede klinieken zijn er
nauwelijks. “Het land is nog steeds bezig de gevolgen van de burgeroorlog te boven te komen.
Geld voor goede gezondheidszorg is er haast niet,” aldus pater Luigi.
(Bron: Misna)
Zes nieuwe heiligen
door KN/KNA
Paus Franciscus verklaart op 23 november, het hoogfeest van Christus Koning, zes mensen
heilig. Dat heeft het Vaticaan gemeld na het consistorie waarin Franciscus gisteren de in Rome
aanwezige kardinalen bijeenriep.
De nieuwe heiligen zijn de Italiaanse bisschop en ordestichter Giovanni Antonio Farina (18031888), de Indiase ordestichter Kuriakose Elias Chavara (1805-1871), de tot de door hem
gestichte orde behorende mystica Eufrasia Eluvathingal (1877-1952), de franciscaan Ludovico da
Casoria (1814-1885), pater oblaat Nicola da Longobardi (1650-1709) en Amato Ronconi (12251292), lid van de derde orde van Sint-Franciscus.
Na de heiligverklaring mogen de zes wereldwijd vereerd worden in de Kerk. Ruim een maand
eerder, op 19 oktober, verklaart paus Franciscus zijn voorganger Paulus VI zalig. Het officiële
overzicht van de zaligen en heiligen, het Martyrologium Romanum, bevat ongeveer 6700 namen.
Amerikaanse Jezuïeten beginnen eigen Youtubekanaal
Enkele Amerikaanse Jezuïeten hebben het initiatief genomen om filmpjes van het werk van hun
sociëteit op YouTube te zetten. lees verder...
Amerikanen nemen wekelijks ongeveer zestig uur informatie tot zich via het een of andere
beeldscherm: televisie, computer, mobiele telefoon. Dat gegeven heeft enkele Amerikaanse
Jezuïeten ertoe gebracht een YouTubekanaal te beginnen. Zij zijn een productiemaatschappij
begonnen, waarin ze filmpjes maken over de vele vormen van apostolaat van de Sociëteit van
Jezus. Initiatiefnemer pater Eddie Siebert legt uit: ‘Wij Jezuïeten hebben een lange traditie van
artistiek werk: dichters, schrijvers, dansers, musici, regisseurs; allemaal met het oogmerk
mensen dichter bij God te brengen op onverwachte, creatieve manier. Ik zie mijn werk als een
natuurlijke voortzetting van wat mijn voorgangers al 450 jaar doen. We gebruiken alleen andere
platforms.’ Hij vervolgt: ‘Diepgang lijkt uit de mode, het moet je allemaal even uit de echte
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
12
werkelijkheid weghalen. Maar wij geloven dat de Amerikaanse programmamakers hun publiek
onderschatten. De mensen hebben honger naar iets dat meer biedt dan ontspanning.’
bron: www.NCRonline.org 1 augustus
Het YouTubekanaal is te vinden op http://www.youtube.com/user/IgnatianNewsNetwork
Gerechtigheid, vrede en heelheid van de schepping
Sociale media stoken het vuur van religieuze vervolging aan
Sir Jonathan Sacks, voormalige opperrabbijn van de Verenigde Hebreeuwse Congregaties van
het Britse Gemenebest, maakt zich grote zorgen over de toename van geweld tegen religieuze
minderheden. lees verder...
‘God zelf huilt over al het kwaad dat in zijn naam geschiedt’, zei hij tijdens een emotionele
toespraak tot het Britse Hogerhuis. Hij sprak over het gevaar van een terugkeer naar de ‘dark
ages’ en waarschuwde dat sociale media zoals Twitter in dit kader een negatieve rol spelen,
omdat deze worden gebruikt om het geweld tegen religieuze minderheden aan te wakkeren. De
golf van aanvallen in het Midden-Oosten en delen van Afrika en Azië op christenen zal ooit
worden gezien, als “een van de ergste misdaden tegen de menselijkheid die nu plaatsvinden”,
aldus Sachs. Hij zei verder dat geweld tegen religieuze minderheden ook zichtbaar is in Europa,
waar Joden steeds vaker te maken hebben met aanvallen. Ook het geweld van islamisten tegen
andere moslims en de vervolging van Bahá'í in Iran ziet Sachs als tekenen van een ‘nieuw
tribalisme’ dat opgekomen is in de nasleep van de Koude Oorlog. Het feit dat mensen in de 21e
eeuw op zo’n grote schaal moorden en vermoord worden in naam van religie is niet alleen een
moreel en politiek schandaal, maar “de ontheiliging van het geloof zelf”, zei hij.
(Bron: The Telegraph)
Kinderen worden verkocht als slaaf
De Salesianen in Benin (West-Afrika) voeren onder de slogan ‘I am not for sale’ campagne tegen
slavenhandel. Ze richten zich in het bijzonder tegen de verkoop van kinderen. Pater Juan José
Gómez, directeur van het Don Bosco ontvangstcentrum in Porto Novo, schrijft: ‘We hebben
kinderen opgevangen die voor 30 euro’s waren verkocht door hun ouders.’ De oorzaken van de
slavenhandel zijn complex, aldus pater Gomez. Armoede, gebrek aan onderwijs en sociale
ontwrichting spelen een belangrijke rol. Een gewelddadige context en politieke instabiliteit in een
aantal Afrikaanse en Aziatische landen en de rechteloosheid die er heerst spelen de
slavenhandelaars in de kaart. Volgens de International Labor Organization zijn momenteel een
miljoen kinderen slachtoffer van mensenhandel. Maar dat cijfer is veel hoger wanneer ook illegale
adopties, gedwongen huwelijken en orgaanhandel worden meegeteld. Volgens de VN maken
kinderen 27% uit van alle slachtoffers van mensenhandel.
(Bron: Fides)
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
13
Yad Vashem eert zusters en priesters voor redden Joden
Twee zusters en drie priesters ontvingen begin juni de titel 'Rechtvaardige onder de Volkeren'.
Dat is de onderscheiding waarmee Israël niet-Joden eert die hun leven op het spel zetten om
Joden te redden van de Holocaust. De medaille wordt toegekend door Holocaustgedenkplaats
Yad Vashem. De Poolse zusters Serafia Rosolińska en Kornelia Jankowska kregen de medaille
omdat zij, met hun medezusters, een driejarig meisje onder een valse naam opnamen in hun
weeshuis. De Poolse priester Jan Raczkowski kreeg de onderscheiding omdat hij verschillende
Joden redde. Hij zette een hulpgroep op van geestelijken en leken in en rond zijn parochie. De
eveneens Poolse priesters Mikołaj Ferenc en Antoni Kania werden geëerd voor het verbergen
van een vrouw en haar zoon in hun pastorie.
(Bron: KN/ Zenit)
Vrouwen in Zuid-Soedan nemen vredesinitiatief
Eind vorig jaar braken gewelddadige onlusten uit in Zuid-Soedan. Honderden mensen werden
gedood in confrontaties tussen aanhangers van zittende president Salva Kiir – voornamelijk
leden van het Dinkavolk - en de voormalige vice-president Riek Marchar voornamelijk Nuer. In
april vond in Bor, de hoofdstad van de oostelijke provincie Jonflei, een van de meest bloedige
confrontaties plaats, waarbij meer dan 50 burgers werden gedood door een commando dat
voornamelijk uit Dinka bestond.
Tegen deze achtergrond vond onlangs in Bor een opmerkelijke ontmoeting plaats tussen
vluchtelingenvrouwen uit beide stammen. Doel van de ontmoeting was de onderlinge
vooroordelen te overstijgen en te zoeken naar mogelijkheden om samen te werken. Op die
manier hopen de vrouwen te werken aan vergeving en verzoening tussen beide stammen.
(Bron: Misna)
Argentinië: levenslang voor rol in moord op bisschop
door KN/KNA
In Argentinië zijn twee ex-militairen tot levenslang veroordeeld voor hun rol in de dood van
bisschop Enrique Angelelli. Die kwam in augustus 1976 om toen zijn auto door twee andere
auto's van de weg gedrukt werd. lees verder...
Persbureau ARG Noticias meldt dat een rechtbank in La Rioja het vrijdag bewezen achtte dat exgeneraal Luciano Benjamin Menendez (87) en voormalig viceadmiraal Luis Fernando Estrella
(81) de dood van de bisschop uitgelokt hebben. Angelelli en een medepassagier waren op de
terugweg van een mis voor de vermoorde priesters Carlos Murias en Gabriel Longueville. De
auto werd van de weg gedrongen en sloeg over de kop. De bisschop overleed op de plek van het
ongeval. Mgr. Angelelli maakte deel uit van een groep bisschoppen die de
mensenrechtenschendingen onder de militaire dictatuur aan de kaak stelde. De rechtbank volgde
in zijn vonnis de eis van de openbaar aanklager, en van de kerk en de familie van Angelelli, die
als nevenaanklagers optraden. Het huisarrest van de twee ex-militairen is opgeheven; zij moeten
worden overgebracht naar een gevangenis in Córdoba. De twee veroordeelden bleven tot het
laatste moment zeggen dat zij onschuldig zijn.
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
14
Tijdens de militaire dictatuur kwamen volgens mensenrechtenorganisaties negentien geestelijken
door geweld om het leven of verdwenen spoorloos. Nog eens elf geestelijken werden ontvoerd
en gefolterd, en tweeëntwintig werden opgepakt.
Scorcese verfilmt boek over vervolgde christenen Japan
De bekende Amerikaanse filmregisseur Martin Scorcese begint in september met de verfilming
van het boek 'Stilte' uit 1966 van de katholieke auteur Shusako Endo (1923-1996). Daarin wordt
het verhaal verteld van Tome Ferreira (1580-1650), een Portugese jezuïet die in de zeventiende
eeuw als leider op missie werd gestuurd naar Japan. lees verder...
Het land stond in rep en roer na een rebellie in 1637. Christelijke boeren protesteerden tegen de
drastische belastingverhoging, waarna het leger op brute wijze de boeren vermoordde en het
katholieke geloof vervolgens verboden werd. In schuilkerken beleden de christenen hun geloof in
het geheim.
Ferreira zweerde na marteling zijn geloof af, om de groep christenen te redden die tegelijk met
hem werd gearresteerd. Zijn geloofsafval had dramatische gevolgen, omdat hij later werd
gedwongen de verblijfplaatsen van christenen in Japan bekend te maken.
Scorsese laat zich bij de verfilming onder meer adviseren door de Amerikaanse jezuïet James
Martin van het katholieke tijdschrift America en Renzo de Luca, een Argentijnse jezuïet en
directeur van het museum van de martelaren van Nagasaki. Een professor Japanese cultuur
helpt Scorsese ervoor te zorgen dat de historische details correct worden weergegeven. De
voorbereiding van de film nam 8 tot 10 jaar in beslag. De hoofdrol wordt gespeeld door Liam
Neeson.
Bron: IKON/Kerknet
GEBED
Goede God,
Wij danken u voor alles wat u ons heeft gegeven,
voor het leven, voor de schoonheid van de schepping,
voor alle mensen op de hele wereld, onze zusters en broeders,
voor het dagelijks brood dat u ons geeft,
voor alles wat we nodig hebben om te leven.
Help ons te doen wat goed is in uw ogen,
om te behouden wat leven schenkt,
om te beschermen wat in gevaar is,
om met allen te delen de vruchten van de schepping.
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
15
Zend uw Geest, zoals beloofd is
door Jezus Christus, uw Zoon.
Amen.
AGENDA
31 augustus 2014
13 september 2014
17 september 2014
20 september 2014
27 september 2014
16 oktober 2014
18 oktober 2014
Landelijk
Den Bosch
Tilburg
Maastricht
Utrecht
Landelijk
Den Bosch
Miva-collecte
Nationale Vredesdag Religieuzen
AMA-dag
Informatiedag mensenhandel
Inspiratiedag Missiemaand over Myanmar
Wereldvoedseldag
Kleurrijk Religieus Leven
Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –augustus 2014
16

Download Report