Meer dan
school
alleen!
arverslag 2013
Jaarverslag 2013
Jaarverslag
Jaarverslag 2013
Jaarverslag 2013
Jaarverslag 2013
Jaarverslag 2013
Jaarverslag 20
Inhoudsopgave
2
1.Inleiding
3
7.1.4 Centrale inkoop
32
2. Identiteit, beleid & organisatie
4
7.1.5 Schoonmaak
32
2.1 Missie en visie
5
7.2 Onderwijstijd
32
2.2 Identiteit
5
7.3 ICT
33
2.3 Verenigings- en bestuursstructuur
7
7.3.1 ICT algemeen
33
2.4 College van Bestuur en directie
8
7.3.2 Onderwijsondersteunende systemen
34
2.5 Teams, vaksecties en afdelingen
8
7.3.3 ICT-beleid en mediawijsheid
34
2.6 Nieuwbouw voor de Gomarus
8
7.4 PR en communicatie
35
2.7 Klachten
8
3.Onderwijs
9
8.1 Vereniging
37
9
8.1.1Exploitatie
37
3.1 Onderwijs
8. Financiën36
3.2 Opbrengsten
10
8.1.2Balans
38
3.3 Doorstroom
12
8.2 Stichting Vermogensbeheer
38
3.4 Vmbo basis en kader
14
8.2.1Exploitatie
39
3.4.1Beroepenschool
14
8.2.2Balans
39
3.4.2 Lwoo in de bovenbouw
14
8.3 Stichting VO
40
3.4.3 Examenresultaten
14
8.3.1Exploitatie
42
3.4.4 Vernieuwingen bovenbouw
14
8.3.2Balans
42
3.4.5Studiedag
14
8.3.3 Financiële positie
43
3.5 Mavo
14
8.3.4Vooruitzichten
44
3.6 Havo/vwo onderbouw
15
3.7 Havo/vwo bovenbouw
17
9.1 DORVO (Directieoverleg reformatorisch 3.8 Secties
18
3.9 Engels
20
9.2 RPO (Regionaal plan onderwijsvoorzieningen)
46
21
9.3 GBO (Gorinchems besturenoverleg)
46
22
9.4
47
4.2 Zorgstructuur
23
9.5VO-raad
47
4.3 Satellietklas
23
9.6 VGS (Vereniging voor gereformeerd schoolonderwijs)
47
4.4 Specifieke leerlingenzorg
23
9.7
47
4. Leerlingenzorg
4.1
Passend Onderwijs
5.Personeelszaken
24
9. School en omgeving
45
46
voortgezet onderwijs)
Samenwerking leerlingenzorg
Gemeente Gorinchem
10.Raad van Toezicht
48
5.1 Algemeen
24
11. Verenigingsbestuur
50
5.2 Ziekteverzuim
25
12. Medezeggenschapsraad
51
5.3 Functiemix
26
13.Afsluiting en terugblik
54
6.Kwaliteitszorg
29
7.Bedrijfsvoering
31
7.1 Facilitaire dienst 31
7.1.1 Gebouwen
31
7.1.2 Energiebesparing 32
7.1.3 Personeelsbezetting 32
1. Inleiding
door Chr.J. Flikweert, College van Bestuur
werken en dat ze school zeker niet ‘vervelend’ vinden. Tegelijk
In december 2011 is het Strategisch
een wereld, in een maatschappij waar heel veel op hen afkomt.
beleidsplan vastgesteld. Dit is een
Er wordt van alle kanten aan hen getrokken. De media is, naast
plan waarin staat wat bestuur en
gezin, kerk en school, een vierde opvoeder geworden met een
personeel van de Gomarus belangrijk
grote invloed. Daar moeten we zeker rekening mee houden. Eén
vinden en waaraan ze de komende
van de speerpunten van dit schooljaar is dan ook het programma
vier jaar aandacht willen besteden.
voor ‘vorming en toerusting’ aanpassen, om zo de leerlingen nog
In dit plan komen vier hoofdaandachtsgebieden aan de orde:
beter voor te bereiden om als christen te functioneren binnen
‘Hart voor de leerling’, over alles wat de leerlingen aangaat;
de maatschappij. In 2013 is een leerlingtevredenheidsonderzoek
‘Professioneel en betrokken’, dat is wat u van medewerkers
(LTO) gehouden. De uitkomsten van dit onderzoek laten zien dat
van de Gomarus mag verwachten; ‘Gezond en in balans’, een
de leerlingen over het algemeen tevreden zijn. Wat opvalt uit dit
gezonde bedrijfsvoering is een noodzakelijke voorwaarde voor
onderzoek en andere onderzoeken is dat de (sociale) veiligheid
goed onderwijs; en ‘Zelfbewust en afhankelijk’, zo staan we in
op school en in de klas hoog is. Dit is een essentiële voorwaarde
de maatschappij: zeker niet bang, maar ook niet overmoedig. In
voor het leren. Gelukkig kunnen we daarnaast constateren dat
dit Strategisch beleidsplan heb ik onder andere geschetst welke
de opbrengstenkaart over het schooljaar 2012-2013 volledig
doelen ons voor ogen staan met betrekking tot de leerlingen:
groen is. Dat betekent dat de onderwijsresultaten ruimschoots
wat willen we graag bereiken? Daar staat: “De leerlingen
aan de gestelde doelen voldoen. Dat is zeker niet alleen aan
gaan over het algemeen graag naar school, omdat
de school te danken. De ondersteuning van het thuisfront, de
het een veilige, inspirerende en uitdagende omgeving
ouders/verzorgers (hierna te noemen: ouders), is van niet te
is, waar ze contacten leggen en onderhouden
onderschatten belang. We beseffen dat er Eén is Die kracht en
met medeleerlingen en omdat ze beseffen dat
wijsheid gegeven heeft om deze resultaten te behalen. Met de
het belangrijk is voor hun toekomst. Er is dan ook
dichter van Psalm 115 past het ons te zeggen: ‘Niet ons, o HEERE,
veel aandacht voor oriëntatie op de toekomst, met
niet ons, maar Uw Naam geef ere, om Uwer goedertierenheid,
betrekking tot zowel studie als toekomstig beroep.
om Uwer waarheid wil.’
De leerlingen leren en ervaren dat het als christen
mogen staan in deze wereld genade is en een grote
Dit jaarverslag geeft een beeld van wat in het afgelopen jaar is
verantwoordelijkheid met zich meebrengt.”
gepasseerd en welke resultaten dat heeft opgeleverd. Ook maakt
dit verslag duidelijk dat er nog voldoende aandachtspunten zijn
Nu, ruim twee jaar later, is het goed om te kijken wat er van dit
waar we onze schouders onder mogen zetten. Gelukkig worden
ideaal terechtgekomen is. Dan eerst mijn eigen ervaringen. Ik
en voelen we ons gesteund door de achterban, die met woorden
ben in 2013 twee keer een week opgetrokken met een groep
en daden laat merken dat de Gomarus zijn school is. De Heere
leerlingen: de burgerschapsweek en de Engelandexcursie naar
geve dat het onderwijs dat op de Gomarus wordt gegeven ook
York. Uit de gesprekken die ik met de leerlingen had, blijkt
een oogst mag laten zien met waarde voor de eeuwigheid.
dat ze gemotiveerd zijn om te leren en aan hun toekomst te
Jaarverslag 2013
onderstreepten deze gesprekken dat onze leerlingen leven in
3
2. Identiteit, beleid
& organisatie
4
door Chr.J. Flikweert, College van Bestuur
De Gomarus Scholengemeenschap voor vmbo, havo en vwo is een reformatorische school. De grondslag is verwoord in artikel
2 van de statuten van de Vereniging en luidt als volgt:
“De vereniging is gegrond op het onveranderlijke Woord van God, naar de overzetting daarvan uit de
oorspronkelijke talen, op last van de Staten-Generaal der Verenigde Nederlanden en volgens besluit
van de Nationale Synode, gehouden te Dordrecht in 1618 en 1619, nader uitgedrukt in de Drie
Formulieren van Enigheid, zoals die zijn vastgesteld door voornoemde Synode.”
2.1 Missie en visie
gemaakt worden voor een vak, voor een beroep. Door deze
De missie van de Gomarus Scholengemeenschap is het geven
bevlogenheid krijgen leerlingen van de Gomarus kwalitatief
van op de grondslag gebaseerd onderwijs, dat gekenschetst
goed onderwijs en worden ze gestimuleerd en nieuwsgierig
wordt door de kernwoorden ‘bewogen, bevlogen en
gemaakt verder te leren, zodat ze binnen de samenleving
betrokken’. De grondslag wordt als leidraad gebruikt bij het
kunnen functioneren en hun talenten gebruiken.
uitzetten van beleid, gebaseerd op deze drie kernwoorden
en het vertalen daarvan naar de praktijk. Deze kernwoorden
Betrokken
omvatten veel. Samengevat duiden we ze voor de Gomarus
Betrokkenheid geeft aan dat je om de ander geeft. De
als volgt:
ander: een leerling, een docent, een leidinggevende, een
Bewogen
weer. Het begrip veiligheid valt hier evenzo onder, zowel
Bewogenheid duidt in eerste instantie op het belang dat
de fysieke als de sociale veiligheid voor alle geledingen
gehecht wordt aan het eeuwig heil van onze medemens.
binnen de school. Een veilig klimaat is een voorwaarde voor
Binnen de school betekent dit primair het heil van leerlingen
een goed leerklimaat. Leerlingen moeten zich binnen de
en collega’s en daarnaast van allen die bij de school
school op hun gemak voelen, ook leerlingen die extra zorg
betrokken zijn. We belijden dat eenieder bekering nodig heeft
behoeven of een aangepast programma nodig hebben.
en dat die alleen verkregen kan worden door de genade
Docenten en onderwijsondersteunend personeel moeten zich
van God, door de verzoening door de Heere Jezus Christus
eveneens veilig weten binnen de school. Dat betekent ook
en de toepassing daarvan door de Heilige Geest. In tweede
de mogelijkheid hebben om vragen en problemen voor te
instantie duidt bewogenheid op zorg voor elkaar, in velerlei
leggen aan anderen, met als doel gezamenlijk ervan te leren
opzicht. Het betreft dan de tweede tafel van de wet: je
en te professionaliseren.
naaste liefhebben als jezelf. Dat betekent het goede zoeken
voor de ander: je leerling, je collega, je leidinggevende, je
2.2 Identiteit
teamlid enz.
Het inhoud geven aan en het bewaken van de identiteit is een
belangrijke taak voor het personeel en de directie van de school,
Bevlogen
het College van Bestuur (CvB), de Raad van Toezicht (RvT) en
Het woordenboek geeft voor bevlogen een aantal
het Verenigingsbestuur (VB). In het ‘Strategisch Beleidsplan
betekenissen en synoniemen. Bezield, geestdriftig, vurig,
2011-2016’ zijn een aantal speerpunten met betrekking tot de
gedreven, zeer enthousiast en met veel ideeën. Bevlogen
identiteit opgenomen. Daarin staat onder andere:
collega’s staan open voor nieuwe ideeën en dragen hun
“De school die we voor ogen hebben, onze
bevlogenheid over aan anderen in hun omgeving. Dat
Gomarus, is een school waar leerlingen, ouders,
is precies waar de Gomarus voor staat en voor gaat. Een
personeel, directie, CvB, RvT en VB vanuit de
school waar Bijbels gefundeerde zaken overgedragen
vaste waarden van Gods Woord geïnspireerd
worden op en gedeeld worden met leerlingen. Waar, door
zijn en elkaar inspireren. Inspiratie betekent
gedegen vakmanschap en kennis, leerlingen enthousiast
dat je een doel voor ogen hebt en dat bezield
‘‘Het is een leuke school en
je voelt je er snel thuis.’’
Jaarverslag 2013
medewerker of een ouder. Betrokkenheid geldt over en
5
nastreeft. Dat betekent leven vanuit vaste
het schooljaar, bij ouderavonden en bij de bijeenkomst
waarden, het hebben van idealen, proberen
met de kerkenraden uit de regio staat het thema ‘identiteit’
het hart van de ander te raken en dienstbaar
centraal. Zo stond de jaaropening van 2013 in het teken
te zijn. Gods Woord vat de verticale en de
van ‘Boze werken of goede vrucht?’: door wie laten we ons
horizontale lijn kernachtig samen met: ‘God
leiden, door Gods Geest of door ons eigen ik en de Satan?
liefhebben boven alles en onze naaste als
Op de ouderavond was het thema: ‘Bereik ik mijn kind nog
onszelf’. De Heere geve door Zijn genade dat dit
wel?’. Daarbij stond centraal op welke manier het contact
praktijk mag zijn en steeds meer worden op de
met kinderen, leerlingen onderhouden kan worden. Ook
Gomarus.”
is met de kerkenraden afgesproken om de contacten uit
te breiden. Tot nu toe werd er eenmaal per jaar een avond
In de praktijk betekent dit dat de Bijbel dagelijks geopend
voor kerkenraden belegd. Dit wordt nu uitgebreid met een
en besproken wordt. Romeinen 10 zegt daarvan: ‘Zo is dan
tweetal panelgesprekken per jaar tussen kerkenraadsleden,
het geloof uit het gehoor, en het gehoor door het Woord
Verenigingsbestuur en schoolleiding.
Gods.’ Alle vakken worden gegeven vanuit een Bijbels mensen wereldbeeld. In het bijzonder komt dat aan de orde bij
In de statuten van de schoolvereniging worden zes
vakken als godsdienst, geschiedenis, maatschappijleer en
participerende kerkverbanden genoemd. De deelname
culturele kunstzinnige vorming. Voor elk schooltype is er
van personeel en leerlingen vanuit deze kerkverbanden is
een programma voor ‘vorming en toerusting’. De identiteit
hieronder weergegeven.
heeft ook een belangrijke plaats bij werkweken (waaronder
de burgerschapsweek) en excursies. Het personeel houdt
jaarlijks een studie- en bezinningsdag. Bij de opening van
6
Kerkelijke gezindte leerlingen
12%
Gereformeerde Gemeenten
23%
Hersteld Hervormde Kerk
Christelijke Gereformeerde Kerken
35%
Gereformeerde Gemeenten in Nederland
8%
Protestantse Kerk in Nederland
Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland
11%
10%
1%
Overige
Kerkelijke gezindte personeel
14%
Gereformeerde Gemeenten
25%
Hersteld Hervormde Kerk
Christelijke Gereformeerde Kerken
39%
Gereformeerde Gemeenten in Nederland
3%
Protestantse Kerk in Nederland
Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland
10%
2.3 Verenigings- en bestuursstructuur
Vanuit het VB zijn een tweetal commissies gevormd, die door
De Gomarus heeft een bestuursstructuur die voldoet aan
het Verenigingsbestuur zijn gemandateerd om beslissingen te
de wet ‘Goed onderwijs, goed bestuur’. Binnen de structuur
nemen.
van de Gomarus is daarbij een belangrijke plaats voor
• De Benoemingscommissie is gemandateerd tot het
de Vereniging en het Verenigingsbestuur weggelegd. De
fiatteren of afwijzen van door het CvB ter benoeming
hoofdelementen van deze structuur zijn:
voorgedragen sollicitanten, mits de beslissing unaniem
A. Een Vereniging met een Verenigingsbestuur dat zich
primair richt op behoud en versterking van de identiteit
van de school. Deze Vereniging heeft een tweetal
is. Bij een niet-unanieme beslissing wordt het besluit
door het voltallige Verenigingsbestuur genomen.
• De Toelatingscommissie bepaalt of leerlingen al dan
gelieerde stichtingen opgericht: Stichting VO en Stichting
niet worden toegelaten op de Gomarus. Bij afwijzing
Vermogensbeheer.
kunnen betreffende ouders beroep aantekenen bij het
B.In de Stichting Vermogensbeheer is het private vermogen
Verenigingsbestuur.
van de Vereniging ondergebracht, dat wordt beheerd ten
Daarnaast houdt het Verenigingsbestuur visitaties bij de
behoeve van de school.
verschillende vaksecties om regelmatig met hen over
C.In de Stichting VO zijn de schoolactiviteiten van de school
ondergebracht, met daarbinnen een scheiding tussen
bestuur en toezicht. Binnen de Stichting VO bestaat
de bestuursstructuur uit het College van Bestuur (CvB,
‘eenhoofdig’) en de Raad van Toezicht (RvT, zeven leden).
‘‘Docenten hebben
aandacht voor mij.’’
Jaarverslag 2013
9%
identiteitszaken te spreken.
7
2.4 College van Bestuur en directie
Door de versterking van de positie van de vaksecties ontstaat
Het bevoegd gezag van de school is het College van Bestuur.
er een positieve spanning tussen de teams en de secties, die
Dit college is op de Gomarus eenhoofdig ingevuld door dhr. ir.
elk hun doelen willen verwezenlijken in het belang van de
Chr.J. Flikweert. In 2013 bestond de directie uit drie personen:
leerlingen. Dit levert afspraken op die recht doen aan zowel
• de directeur onderwijs (teams):
dhr. C. van Rijswijk
het team als de vaksectie. Een blijvend punt van aandacht is
• de directeur onderwijs (secties):
dhr. A.W.A. ter Harmsel
het evenwicht tussen genoemde geledingen.
• de directeur bedrijfsvoering:
dhr. J. de Deugd
De ondersteunende diensten zijn ondergebracht in de
Onderwijskundig gezien is de school een ‘matrixorganisatie’:
volgende afdelingen: facilitaire zaken, financiële- en
enerzijds wordt gewerkt met teams, teamleiders en een
leerlingenadministratie, ICT, logistiek, personeel & organisatie
directeur onderwijs (teams); anderzijds maakt elke docent
en secretariaat.
ook deel uit van een vaksectie, met een sectievoorzitter en
een directeur onderwijs (secties). De directeur onderwijs
2.6 Nieuwbouw voor de Gomarus
(secties) is ook verantwoordelijk voor de leerlingenzorg en
In december 2012 heeft het college van B&W van Gorinchem
de LD-docenten. De directeur bedrijfsvoering beheert de
laten weten dat de dependance vervangen gaat worden door
portefeuilles: facilitaire zaken (gebouwen etc.), financiën,
nieuwbouw bij het hoofdgebouw. Een paar maanden later,
informatie- en communicatietechnologie (ICT), kwaliteit,
voorjaar 2013, zijn deze plannen teruggedraaid als gevolg van
logistiek (roosters etc.), personeel & organisatie en public
de nijpende financiële situatie van de gemeente Gorinchem.
relations (PR).
Daarbij komt dat het voortgezet onderwijs in Gorinchem
een overschot aan onderwijshuisvesting heeft. In 2013 zijn
8
2.5 Teams, vaksecties en afdelingen
een aantal mogelijke scenario’s uitgewerkt, om zonder
Acht teamleiders geven leiding aan de vier teams binnen
nieuwbouw toch adequate huisvesting voor de Gomarus te
de school. De teamleiders zijn de direct leidinggevenden
realiseren. Hopelijk leidt dit in D.V. 2014 tot een definitieve
van de docenten. Er is in 2013 veel aandacht geweest voor
keus, zodat er een eind komt aan de onzekerheid.
professionalisering van de teamleiders en sectieleiders. Met
beide groepen is een ‘managementtweedaagse’ gehouden,
2.7 Klachten
die in het teken stond van de collectieve ambitie en het
De gezamenlijke reformatorische scholen hebben een
geven van feedback.
‘Klachtencommissie reformatorisch onderwijs’. Dit is een
onafhankelijke commissie van deskundigen. Bij deze
Daarnaast is er voor elk vak een vaksectie; alle docenten
klachtencommissie zijn in 2013 geen klachten gemeld
maken deel uit van een sectie. Onder aansturing van de
die betrekking hebben op leerlingen van de Gomarus
sectieleider geven ze vorm aan de inhoud van het vak en de
Scholengemeenschap.
doorlopende leerlijnen.
‘‘Ik heb het hier
erg naar mijn zin.’’
Jaarverslag 2013
3. Onderwijs
9
door C. van Rijswijk, directeur onderwijs (teams)
3.1 Onderwijs
handvatten voor, zoals een pedagogisch-didactische visie?
Onderwijs is het overbrengen van kennis, vaardigheden
Natuurlijk wordt er binnen de teams en binnen de secties
en attitudes met vooraf vastgelegde doelen. Daarbij houdt
over deze vraag gesproken en in grote lijnen staan we
men rekening met een beginsituatie, volgt men een
allemaal wel achter de aanpak van het team of de sectie,
onderwijsstrategie en worden de resultaten geëvalueerd,
maar die visie is nog niet geëxpliciteerd.
onder meer door toetsing, zelfevaluatie en peerevaluatie
(collegiale toetsing). Onderwijs wordt binnen een door de
In 2013 hebben we daar voorzichtig wat stapjes in gezet,
overheid bepaalde structuur gegeven door personen die
door een ‘didactisch model Gomarus’ te ontwikkelen. Een
daarvoor speciaal zijn opgeleid, zoals onderwijzers, leraren en
model om te spiegelen, een model dat dwingt om beter na
docenten.
te denken over de invulling en het rendement van de les. Een
vorm van opbrengstgericht werken dus. Een goede zaak!
Aldus luidt één van de meest actuele omschrijvingen van het
onderwijs, een mooie verwoording. De kunst is, en dat geldt
Natuurlijk willen we onderstrepen dat we een
voor iedere school, om er ook de juiste invulling of vertaling
reformatorische school zijn. Het onderwijs vanuit Gods Woord
naar de praktijk aan te geven. We spreken dan over de vraag:
neemt een centrale plaats in. ‘Eén ding is nodig’, zegt de
hoe willen we deze gestelde doelen bereiken? Welke route
Heere Jezus tegen Martha… en dat ene nodige overstijgt
gaan we daarbij volgen? Hebben we daar als school bepaalde
al het andere! ‘Tenzij iemand wederom geboren wordt,
hij kan het Koninkrijk Gods niet zien.’ Ook die boodschap
te optimaliseren. Inspirerend onderwijs was ook in 2013 voor
mocht iedere dag op de Gomarus uitgedragen worden. De
onze school een stip op de horizon. Dat blijft ook de stip
opbrengsten daarvan zijn niet zo duidelijk te meten, maar de
voor de komende jaren. Daar willen we dan ook graag over
kracht van het zaad van Gods Woord is zo groot dat het ook
doorpraten binnen de teams, maar ook binnen de secties.
jaren later nog kan ontkiemen. Wij hoeven alleen maar te
zaaien. De grote Landman zal Zelf voor de vrucht zorgen.
3.2 Opbrengsten
Om te illustreren dat de kwaliteit van het onderwijs op de
10
De kwaliteit van het onderwijs op de Gomarus is goed. De
Gomarus goed is, proberen we door middel van grafieken en
opbrengsten over het cursusjaar 2012-2013 zijn opnieuw
tabellen een beeld te schetsen van de resultaten. Als eerste
verblijdend. Al een aantal jaren achtereen worden er goede
ziet u de opbrengstenkaart 2014, die de resultaten weergeeft
resultaten neergezet (zie paragraaf 3.2). Zowel in de teams
van het cursusjaar 2012-2013. De ‘oogst’ van 2013, om het
als in de secties wordt hard gewerkt om het onderwijs verder
maar eens duidelijk te zeggen.
Jaarverslag 2013
11
Slagingspercentages schooljaar 2013
100%
95%
Gomarus
90%
Landelijk
85%
80%
75%
Vmbo-b
Vmbo-k
Vmbo-t
Havo
Vwo
Slagingspercentages schooljaar 2011-2013
100%
90%
80%
70%
2011
60%
50%
2012
40%
2013
30%
20%
10%
0%
Vmbo-b
Vmbo-k
Vmbo-t
Havo
Vwo
Verschil SE-CE schooljaar 2011-2013
12
Niveau
SE-CE
indicator
Schooljaar
SE-CE
SE
CE
Leerlingen
Vmbo-b
-0,15
2010/2011
-0,25
6,5
6,8
26
2011/2012
-0,09
6,4
6,5
31
2012/2013
-0,12
6,5
6,6
41
2010/2011
+0,23
6,6
6,3
52
2011/2012
+0,02
6,5
6,5
35
2012/2013
+0,17
6,5
6,3
33
2010/2011
+0,42
6,6
6,2
147
2011/2012
+0,22
6,5
6,3
152
2012/2013
+0,29
6,6
6,3
130
2010/2011
+0,05
6,3
6,3
128
2011/2012
-0,26
6,4
6,7
112
2012/2013
-0,49
6,4
6,9
95
2010/2011
+0,25
6,8
6,5
40
2011/2012
-0,11
6,6
6,7
50
2012/2013
-0,21
6,7
6,9
41
Vmbo-k
Vmbo-(g)t
Havo
Vwo
+0,17
+0,31
-0,25
-0,03
3.3 Doorstroom
achter bij de landelijke cijfers. Dit is niet direct een punt om
De doorstroom is ten opzichte van vorig jaar licht verbeterd. Dit
grote zorgen over te hebben. Het beleid is en blijft dat we
geldt met name voor havo en vwo. Bij vmbo-t is de doorstroom
proberen de leerling op de goede vervolgopleiding te krijgen.
van de examenklassen naar de havo met één procent gestegen
Bij vmbo-b en vmbo-k zien we dat meer leerlingen ook na
en komt deze nu uit op 5%. Daarbij blijven we behoorlijk
klas 2 op onze school blijven. Binnen de basisberoepsgerichte
leerweg is de uitstroom naar een andere school verminderd
in klas 3 h/v. Vergeleken met de landelijke cijfers doen we het
van 16% naar 5%, terwijl de opstroom naar vmbo-k klas 3
zeker niet slechter (rendement bovenbouw), maar… we denken
substantieel is toegenomen. In de onderstaande tabel wordt de
dat het beter kan! In de y-as wordt de jaarlaag weergegeven
doorstroom van de school getekend. Aandachtspunt blijft het
waar de leerlingen vandaan komen. In de x-as worden de
aantal afstromers in de bovenbouw van h/v, dat relatief groot
jaarlagen weergegeven waar de leerlingen naartoe gaan. Op de
is. Is het een aansluitingsprobleem onderbouw/bovenbouw?
kruispunten staan de relevante percentages. Een voorbeeld voor
Beide teams (obhv en bbhv) zijn daarover in gesprek en ook op
het lezen van deze tabel is: van h1 gaat 86% naar h2, 4% naar v2
sectieniveau worden de problemen geanalyseerd. Bovendien
en 10% naar vmbo-t2.
denken we na over de determinatie en het adviseringsbeleid
Doorstroomschema 2012-2013
Van
2012-2013
87%
b2
2%
11%
86%
b3
2%
7%
95%
2%
5%
5%
b4
2%
k2
8%
k3
2%
97%
2%
86% 83%
2%
3%
2%
6%
4%
95%
k4
97%
t1
2%
t2
3%
6%
t3
1%
1%
91%
1%
91%
2%
91%
2%
88%
3%
91%
5%
t4
9%
2%
1%
4%
94%
2%
13
3%
6%
2%
4%
5%
89%
t4 (VAVO)
5%
50% 50%
h1
10% 81%
86%
1%
10% 81%
2%
86%
h3
12%
8%
91%
4%
h4
1%
h2
1%
4%
4%
9%
1%
1%
79%
1%
4%
8%
81%
16%
h5 (VAVO)
1%
100% 3%
h5
97%
hv1
26%
v2
1%
20%
10%
73%
5%
v3
20%
v4
2%
v5
3%
80%
85%
20%
1%
95%
4%
76% 77%
3%
11%
19%
81%
9%
4%
2%
96%
v6
2%
Doublure + gezakt
Doorstroom
Afstroom
Externe school
v6
v5
v4
v3
v2
Externe school
Opstroom
Afgewezen
Geslaagd
h5
h4
h3
h2
t4
t3
t2
t1
k4
k3
k2
bk1
b4
b3
100%
b2
Naar
2013-2014
2%
2%
Geslaagd
bk1
98%
Jaarverslag 2013
b1
3.4 Vmbo basis en kader
3.4.4 Vernieuwingen bovenbouw
door M. Broere en T. van Sligtenhorst,
Per 1 september 2014 bestaat het vmbo vijftien jaar. Al die tijd
teamleiders vmbo basis (incl. lwoo) en kader
werd er gewerkt vanuit het bestaande examenprogramma
beroepsgericht. Al enige tijd wordt gewerkt aan een nieuw
3.4.1 Beroepenschool
examenprogramma, waarin veel meer opleidingen worden
Met ingang van september zijn
geclusterd. Inmiddels is duidelijk dat de invoering in 2014 niet
we op de Gomarus gestart met de
gaat lukken. De inhoud van het programma zal vooral voor de
Beroepenschool. De eerste indrukken zijn
kaderberoepsgerichte leerweg zwaarder worden. De bedoeling
dat de Beroepenschool voldoet aan de
is ook dat de kader-opleiding weer gaat opleiden voor niveau 4.
verwachtingen. We hebben leerlingen en
Uiteraard gaan ook de avo-vakken daar iets van merken. Eén en
ouders hierover bevraagd en heel veel ouders reageren ronduit
ander zal dus ook gevolgen hebben voor de manier waarop we
positief. Het unieke van de Beroepenschool is dat leerlingen
leerlingen determineren.
vanaf klas 1 met beroepsgerelateerde onderwerpen aan het
werk zijn. Doordat de Beroepenschool in blokken van vier uur
3.4.5 Studiedag
wordt aangeboden, zijn we ook een beetje kwetsbaar. Wat te
Afgelopen jaar hebben wij met het team een studiedag gehad
doen bij afwezigheid van een docent? Het lijkt goed om in de
om na te denken over de toekomst van de opleidingen. Hoe
toekomst meer na te denken over het overnemen/vervangen
ziet de horizon er over vijf jaar uit en wat betekent dat voor
van lessen bij de Beroepenschool.
ons en voor onze leerlingen? Het mentoraat blijft de spil in het
primaire proces. Daar besteden we jaarlijks met de mentoren
14
3.4.2 Lwoo in de bovenbouw
de nodige aandacht aan. Als het gaat over de doorlopende
De lwoo-leerlingen doen het goed in de bovenbouw. Doordat
leerlijnen vanuit het vmbo naar mbo kunnen we nog wel een
met name in de onderbouw heel veel aandacht is geweest
slag maken. Op dit moment zijn we in overleg met het mbo
voor gestructureerd werken, mogen we zelfs zeggen dat
om hierover na te denken. De concrete vraag is of we voor
deze leerlingen op onderdelen een voorsprong hebben. De
leerlingen iets kunnen bieden waardoor zij ‘thuis nabij’ een
beroepsgerichte afdelingen zijn ook positief. Het verschil
startkwalificatie (niveau 2) kunnen behalen.
met andere jaren is nauwelijks merkbaar. We zien wel een
toename van het aantal leerlingen dat deelneemt aan een
3.5 Mavo
LeerWerkTraject (LWT). Voor deze leerlingen is het volgen van
door D.G. van Hoeven, teamleider mavo onderbouw
het gehele programma geen optie. Door deel te nemen aan het
LWT doen ze dus in een beperkt aantal vakken examen. Deze
Tijdens het schooljaar 2013-2014 stapt
leerlingen halen wel een vmbo basis-diploma, waarmee zij
vmbo-t over naar de naam mavo. Met
aansluiting vinden met de niveau 2-opleidingen in het mbo.
deze naamsverandering willen we
allereerst benadrukken dat we een
3.4.3 Examenresultaten
theoretische opleiding aanbieden. We
De resultaten van de examenkandidaten waren dit jaar
volgen hier een naar ons idee landelijke
op landelijk niveau. De zorgen liggen voorlopig nog bij de
tendens en een wens van het team. Uit de eerste reactie van
resultaten voor het vak Engels, een punt dat we de komende
ouders op de open avond blijkt dat het een geaccepteerde en
tijd nader onder de loep zullen nemen.
‘‘Er is genoeg ruimte
om even te relaxen.’’
Kerngedachte hierbij is met deze miniteams slagvaardig
ons als afdeling sterk te profileren.
invulling te geven aan onderwijsvernieuwing.
Met de mavo richten we ons met een brede opleiding op
Door nascholing op teamniveau spelen we in op de invoering
de theoretisch gerichte leerling. We bieden een leerroute
van Passend Onderwijs. Docenten optimaliseren de vijf rollen
met uitgestelde beroepskeuze en een zo breed mogelijke
van de docent en professionaliseren zich op het omgaan
aansluiting op vervolgopleidingen. Binnen de ontwikkelingen
met verschillen. De individuele zorg krijgt extra aandacht
tussen vmbo en mbo past meer dan ooit een algemene brede
door het opstellen van handelingsplannen en het voeren
opleiding, die goede aansluiting op mbo niveau-4 waarborgt.
van leerlingbesprekingen aan de hand van casussen. Door
Uit de cijfers over de laatste vijf jaar zien we in de onderbouw
de collegiale intervisie en de vragenlijsten voor leerlingen
een hoog rendement en in de bovenbouw een gemiddeld
evalueren en borgen we de kwaliteit van het onderwijs. Het
slagingspercentage. Dat succes blijkt zich in het mbo voort te
team blijft zich, in samenwerking met de andere teams binnen
zetten, aangezien negentig procent van de leerlingen de door
de Gomarus, voorbereiden op onderwijskundige vernieuwing
hun gekozen opleiding succesvol weet af te ronden. Door de
door thema’s te bespreken als identiteit, vaardigheden,
iets aangescherpte overgangsnormen en de optimalisering van
versterkt talenonderwijs (VTO) en aandacht voor talenten. Het
de determinatie hopen we het rendement in de bovenbouw
team vormt stap voor stap beleid voor deze onderwerpen.
een impuls te geven.
3.6 Havo/vwo onderbouw
Het succes van de sterklas in mavo-4 zet zich in mavo-1 en
door J.P. Neven, teamleider vwo onderbouw
mavo-3 voort. Het doel is de opstroom naar havo te bevorderen.
We streven naar een gemiddelde opstroom van vijftien procent
In 2013 bezochten ruim 500 leerlingen
van de mavoleerlingen naar havo, waarbij we ons richten op
de dependance aan de Lange
het landelijk gemiddelde. De pilot sterklas mavo-1 met Frans als
Slagenstraat. Er waren in het schooljaar
extra vak wordt schooljaar 2014-2015 voortgezet; dit schooljaar
2012-2013 negentien klassen, in 2013-
onderzoeken we de daarvoor noodzakelijke aanpassingen in
2014 is dat er één minder bij ongeveer
de lessentabel. In het excursiebeleid richten we ons steeds
hetzelfde aantal leerlingen.
meer op internationalisering en het stimuleren van met name
Bij de start van het nieuwe schooljaar is het voor nieuwe
spreekvaardigheid. Kennismaking met andere landen en
leerlingen altijd weer spannend: een nieuwe school
culturen speelt een rol door vakoverstijgende thema’s.
en een nieuwe klas, hoe zal dat verlopen? Een tweetal
brugklasleerlingen geven daarvan een impressie.
Met het aanbieden van een derde vreemde taal in klas 1 komen
we nu de taalgerichte leerling tegemoet. Dit schooljaar is er een
werkgroep opgericht, is er intensief contact met het mbo en
wordt er een projectplan geschreven, om ook de meer exacte
Veertien weken geleden kwam ik op de Gomarus en wat is
leerling extra kansen op de mavo te bieden. We denken hierbij
de tijd snel gegaan! Er veranderde veel, vergeleken met de
aan een vierjarig traject met het schoolexamenvak techniek.
basisschool. Van de oudste van de school naar een ‘brugger’,
nieuwe klasgenoten, veel huiswerk en telkens in een ander
Binnen het mavoteam nemen we maatregelen om docenten
binnen hun vak verantwoordelijk te maken voor de complete
vierjarige opleiding en met een minimum aan gastdocenten het
onderwijs te verzorgen. Bijkomend voordeel is dat de docenten
de leerlingen beter leren kennen en er mogelijkheden zijn
voor een langere relatie. Daarbinnen is speciale aandacht voor
groepsvorming en sociale vaardigheden. Vanuit schoolbeleid en
teambeleid werken werkgroepen aan diverse verbetertrajecten.
lokaal en een andere docent. Het is super op de Gomarus.
Ook al is de dependance oud, het is er erg gezellig, omdat
je iedereen kent. Aan het begin van het jaar zijn we met
alle eersteklassers van de dependance op kennismakingskamp
geweest. We konden zo met elkaar kennismaken, dat was
ontzettend fijn! We hebben een erg gezellige klas, en we
hebben samen heel veel plezier!
Aart-Pieter Bragt (1hv1)
Jaarverslag 2013
gewaardeerde keuze is. We zien uit naar de mogelijkheid om
15
De eerste kennismakingsmiddag in juni op de Gomarus vond
Leerlingen leren elkaar beter kennen en door allerlei activiteiten
ik best wel spannend. Benieuwd was ik wie er allemaal bij
gezamenlijk te doen, stimuleren we positieve groepsvorming.
mij in de klas kwamen. Gelukkig heb ik een hele leuke klas.
De mentoren maken gebruik van de methode Breingeheimen,
Vandaar dat ik niet kon wachten tot de vakantie voorbij
waarvoor de werkgroep mentoraat een doorlopende leerlijn
was om naar de Gomarus te gaan. Na twee weken les op
van klas 1-3 heeft ontwikkeld. Deze methode is vooral gericht
de Gomarus gingen we met de fiets op kamp. Heel gezellig
op het aanleren van studievaardigheden, zoals leren leren, het
en zo leer je ook je medeklasgenoten beter kennen, ik had
maken van een mindmap en het leren plannen. Zeer belangrijk
het zeker niet willen missen. Verder heb ik het op de
zijn de mentorgesprekken geweest. Met iedere leerling wordt
Gomarus ontzettend goed naar mijn zin, leuke leerkrachten
gesproken over de studieresultaten en het welbevinden op
en een mentor die heel erg betrokken op de leerlingen is. In
school.
het begin moest ik wel even wennen aan het vele huiswerk
en het fietsen naar school. Nu we een paar maanden
Het onderwijs
verder zijn, ben ik er helemaal aan gewend. De Gomarus is
Uit de leerlingenenquête blijkt dat het pedagogisch klimaat
een geweldige school en ook mijn klas 1h3 is super gezellig!!
de laatste paar jaren sterk verbeterd is. Vrijwel alle vragen
Andrea van Dijk (1h3)
krijgen een positieve score, waarover het team onderbouw
h/v tevreden is. Het team gaf aandacht aan het lesgeven:
16
Werkgroepen
variatie in werkvormen en differentiatie; hiervoor volgde
De werkgroepen die in 2012 zijn gevormd, hebben ook in 2013
het team een cursus. De bespreking van het boekje De vijf
veel werk verricht. De werkgroepen zijn zelfregulerend, wat
rollen van de leraar van het CPS werd afgerond. De beide
wil zeggen dat zij zelf een werkplan hebben gemaakt voor het
teamleiders bezochten van elke collega diverse lessen en
schooljaar 2013-2014 en allerlei onderwerpen agenderen voor
tijdens functioneringsgesprekken is er veel aandacht voor het
de teamvergadering. De volgende vijf werkgroepen bestaan
lesgeven. Door het CPS is een onderzoek gedaan voor het
in het team onderbouw h/v: mentoraat, team, motivatie,
ministerie OCW naar differentiatie in de klas. Dit gebeurde bij
pedagogisch klimaat en doorstroom onderbouw-bovenbouw
klas 2 havo. Mentoren en enkele vakdocenten hebben aan dit
h/v. De vijf plannen vormen het teamplan voor de dependance.
project meegewerkt. De opbrengsten daarvan zijn verwerkt in
Er is een studiemiddag geweest met het team bovenbouw h/v
de publicatie ‘Meneer, we willen beginnen’. Daarnaast verzorgde
om de doorstroom te bespreken.
het CPS ook een screening van alle brugklasleerlingen, waarbij
vooral ‘het kunnen’ van de leerling centraal stond.
Mentoraat
De eerste schooldag van cursusjaar 2013-2014 stond in het
Zorg
teken van groepsvorming. Onder leiding van de mentoren
In het afgelopen jaar heeft de s-klas op de dependance weer
vonden allerlei activiteiten plaats, die de onderlinge band
aan een tiental leerlingen extra begeleiding en structuur
versterken. De eerste klassen zijn in de week van 16 tot 20
geboden. Tijdens het 1e en 5e uur kan een s-klasleerling
september op een introductiekamp geweest.
gebruikmaken van deze voorziening. Hier wordt door een coach
onder andere het huiswerk besproken en gepland, maar er
vinden ook gesprekken plaats over het welbevinden. Daarnaast
vormt de coach een soort spil tussen leerling, docenten en
allerlei externe begeleiding. Elke leerling krijgt in de s-klas
en culturen. De leerlingen ontwikkelden daardoor een bredere
zorg op maat, waarbij wordt geprobeerd het maximale uit
kijk op de samenleving, leerden verder te kijken dan hun
elke leerling te halen. Voor de ene leerling betekent dit dat er
eigen interesses, ontwikkelden onderzoeksvaardigheden en
blijvende zorg geboden wordt, voor een ander betekent het
leerden vooral samenwerken, presenteren en reflecteren. Na
dat hij/zij uiteindelijk weer helemaal terugkeert naar de klas
een aantal jaren van opstarten, ontwikkelen en uitvinden was
waar hij/zij in zit, zonder de begeleiding uit de s-klas. In het
2013 vooral een jaar van consolideren en professionaliseren.
afgelopen jaar zijn er twee leerlingen teruggekeerd, nu ze
Onder leiding van de meerbegaafdheidscoach is door mentoren
zonder begeleiding zelfstandig hun werk kunnen plannen en
en projectdocenten een nieuwe stap gezet in de richting
structureren. Ook in het komende jaar zal de begeleiding steeds
van coachend lesgeven. Tijdens Shakespearevergaderingen
verder worden afgestemd op de individuele leerling, waarbij
hebben we kennis gedeeld en gezamenlijk de projecten
een ieder zijn/haar eigen route volgt.
geëvalueerd. De mentoren en de projectdocenten hebben
Excellentiebevordering
projectonderwijs. De meerbegaafdheidscoach en de mentoren
Vanuit het ministerie van OCW wordt gestimuleerd dat scholen
werden gezamenlijk verantwoordelijk voor het welbevinden en
meer aandacht krijgen voor het excelleren van de leerlingen.
de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen.
Om meer uitdaging te bieden, doen veel leerlingen uit de
onderbouw h/v mee aan landelijke wedstrijden, zoals de
3.7 Havo/vwo bovenbouw
Eurekacup (natuurkunde) en de Beverwedstrijd (wiskunde/
door J. Averesch, teamleider havo/vwo 4 en 6
natuurkunde). Bij beide wedstrijden drongen onze leerlingen
2013: Koers handhaven?
door tot de landelijke finale. Bij het vak techniek werd
Jaarverslag 2013
meer samengewerkt in het belang van kwalitatief goed
meegedaan aan een ontwerpwedstrijd van de Koninklijke
Luchtmacht en de Koninklijke Marine, waarbij een tweetal
Het lijkt erop dat we de ingeslagen
klassen in de prijzen viel en als beloning vliegbasis Gilze-Rijen
koers kunnen vasthouden. De
en de marinebasis Den Helder mocht bezoeken.
examenresultaten van 2013
waren opnieuw prachtig. Het
Shakespeare
slagingspercentage lag boven alle
In 2013 zijn de leerlingen van 1v1, 2v1 en 3v1 bezig geweest
verwachtingen.
met allerlei verschillende projecten, zoals robotica, planologie,
natuurfotografie, mode, Spaans, bestuurskunde, mensenrechten
% geslaagden
Gomarus
% geslaagden
Landelijk
CE Gomarus
CE landelijk
Verschil
SE-CE G
Verschil
SE-CE L
Havo
97,9%
88
6,93
6,5
-0,49
-0,1
Vwo
100%
91,9
6,91
6,6
-0,21
0,1
Ook het verschil tussen SE en CE is nu drie jaar achtereen
onze schoolexamens feitelijk te streng zijn genormeerd of te
in een goede verhouding. In 2013 is zelfs bijgestuurd in de
moeilijk waren. Voor komend jaar is dit een aandachtspunt bij
normering van de SE’s bij wiskunde-b en economie, omdat
sommige vakken. Eigenlijk is dit een luxeprobleem, want vier
het SE-gemiddelde anders te laag zou uitvallen ten opzichte
jaar geleden zat het schoolexamen meer dan 0,3 punt boven
van het CE. We zien dit bij havo ook in het verschil SE-CE
het examengemiddelde! Alle reden tot dankbaarheid, maar
terug. Bij de schoolexamens is op onze school 0,49 punt
ook gepaste trots op alle collega’s en leerlingen die hier een
lager gescoord dan bij het centraal examen. Dit betekent dat
bijdrage aan hebben geleverd.
17
Het teamplan bovenbouw h/v staat ook in het kader van het
is tot nu toe een groot succes en voorziet duidelijk in een
handhaven van behaalde resultaten en verdere versterking van
behoefte aan een stilteruimte waar gewerkt kan worden.
het pedagogisch-didactische klimaat.
Het antwoord op de vraag of we de ingeslagen koers
Een belangrijk thema daarbinnen is het recht doen aan
moeten handhaven, is volmondig ja. Hierbij geldt dat
verschillen tussen leerlingen en differentiatie in de les. Komend
we de ‘weersomstandigheden’ van de inspectie, de
cursusjaar willen we dit als team verder gaan uitwerken.
onderwijsontwikkelingen en de huidige trend van cijfers goed
Een nieuw onderdeel in het teamplan is meer aandacht voor
in de gaten moeten houden, om te bepalen of we de koers
identiteit. Vooral de toerusting en vorming van onze leerlingen,
moeten bijstellen.
ter voorbereiding op hun vervolgopleiding en het staan in de
samenleving, staan centraal. Een werkgroep identiteit is onder
3.8 Secties
leiding van de LD-docent identiteit bezig met het formuleren
door A.W.A. ter Harmsel, directeur onderwijs
van eindtermen en de praktische uitvoering daarvan bij de
(secties)
diverse vakken. Als input daarvoor maken we gebruik van
panelgesprekken met leerlingen en enquêtes onder oud-
Een klas vol leerlingen luistert aandachtig naar de docente.
leerlingen.
Die spreekt haar leerlingen in het Duits toe over de reis naar
Berlijn, die ze binnenkort zullen maken. Ze vertelt over het
Er zijn zeven extra activiteiten ondernomen om goede
vervoer naar Berlijn, de plaats van het hotel, de receptie, de
resultaten neer te zetten.
kamers, het programma enz. Daarbij laat ze foto’s zien. Alle
1. Mentoren houden goed overzicht over de resultaten van
leerlingen ervaren de betekenis van haar Duitse woorden.
hun leerlingen.
18
2. Als het slecht gaat met een leerling volgt een gesprek met
Over een paar weken zijn ze zelf op die plaats! Natuurlijk roept
het vragen op. En die mogen ze stellen, maar wel in het Duits
ouders en leerling op school. Dit blijkt een krachtig middel
graag. Vervolgens bereiden ze in tweetallen gesprekjes voor
om leerlingen in beweging te krijgen.
met de receptionist van het hotel en een telefoongesprek
3. Leerlingen die zwak staan, worden op mentoruur geholpen
bij het plannen van hun schoolwerk.
4. Na elke SE-periode wordt gekeken hoe het slagingspercen-
met een politieagent. Dat doen ze met behulp van allerlei
voorbeeldzinnen, die ze als huiswerk geleerd hebben. Ten slotte
mogen een paar leerlingen het gesprek voor de klas laten zien
tage uitvalt. Voor de havo is als norm een slagingspercen-
en horen. Een volle les lang aandacht en veel oefening in de
tage van 92% en voor het vwo van 95% vastgesteld.
taal die voor dat uur op het rooster staat. Dit is wat de secties
5. De examentraining als voorbereiding op het CSE is ver-
voor vreemde talen ‘doeltaal = voertaal’ noemen. In deze secties
zwaard. Alle leerlingen die onvoldoende voor een vak
is dat een speerpunt om de kwaliteit van het vak, de motivatie
staan, worden verplicht om voor dat vak examentraining te
en de resultaten van de leerlingen te verbeteren.
volgen.
6. Door lesuitval bij Engels in de havo is examentraining
De andere secties hebben ook hun eigen ontwikkelpunten.
ingehuurd van mevrouw Bletterman. Zij ondersteunde leer-
Sommigen zijn bezig met de invoering van een nieuwe
lingen online met het trainen van examenteksten en heeft
lesmethode. Ze maken daarbij meer dan voorheen verschil
op school ook trainingen verzorgd voor leerlingen met lage
tussen de leerlingen van havo en vwo. Andere secties
resultaten op dit onderdeel.
richten zich op de doorgaande lijn van de eerste klas t/m het
7. In september 2013 is een huiswerkstudielokaal gerealiseerd
eindexamen. Op welke onderdelen is die voor verbetering
in de gang tegenover tekenlokaal 1.02. Wij zijn heel blij dat
vatbaar en hoe zit het met de adviezen die gegeven worden
de directie hier geld voor heeft vrijgemaakt en in no time
aan de leerlingen en hun ouders bij de keuze van het profiel en
onze wensen als team heeft gerealiseerd. Alle leerlingen
de vakken richting de bovenbouw? Bijna alle secties hebben
uit bovenbouw h/v kunnen nu in tussenuren stil studeren in
de wijze van toetsen nog eens tegen het licht gehouden. Is
deze ruimte, onder toezicht van een docent. Alle docenten
de toets voldoende objectief, staan er genoeg verschillende
uit bovenbouw h/v surveilleren hier vrijwillig een uur. Het
vragen in als het gaat om kennis, vaardigheden en attitude?
19
Jaarverslag 2013
En hoe zit het dan met de resultaten? Zijn die vergelijkbaar
Engelstalig zijn, bijlessen, lesuitval tot een minimum proberen
met mijn collega’s in de vaksectie of wijken die teveel af? En
te beperken en het opzetten van een idioomprogramma. Deze
als dat zo is, ligt dat dan aan mijn manier van toetsen of komt
acties willen we langere tijd doorzetten, ook als we niet direct
de inhoud van mijn lessen niet goed over bij de leerlingen? De
meetbaar effect zien. Uit de lectoraatsonderzoeken bleek
praktijkgerichte secties zijn druk bezig met de uitvoering van de
namelijk dat voorgaande acties te snel beëindigd werden als
Beroepenschool, maar ook de vernieuwing van de bovenbouw
het resultaat niet meteen merkbaar was.
vmbo over enkele jaren vraagt hun aandacht alweer.
Over de examenresultaten hebben we gemengde gevoelens.
Kortom, alle docenten zijn samen met hun collega’s binnen de
Op het vmbo is nog veel achterstand goed te maken, in het
secties steeds bezig om de kwaliteit van hun vak en hun eigen
havo en vwo gaat het beter. Opvallend is dat dit voor alle
professionaliteit te waarborgen of te verbeteren. En dat werpt
reformatorische VO-scholen geldt. Een mogelijke oorzaak
zijn vruchten af!
daarvan is vooralsnog moeilijk te achterhalen.
3.9 Engels
De examencijfers uit 2013 zijn:
Voor mij liggen de rapporten van het Lectoraat Engels. Een
Gomarus/landelijk gemiddelde
groep deskundigen vanuit alle reformatorische VO-scholen
Vmbo-b 5,8 – 6,9
heeft in kaart gebracht hoe het met de kwaliteit van het Engels
Vmbo-k 5,2 – 6,3
in de reformatorische school en de bijbehorende achterban
Vmbo-t 5,4 – 6,3
gesteld is. De titels van deze rapporten zijn veelzeggend. In ‘De
Havo
6,6 – 6,7
kloof’ (2011) wordt aangetoond hoe groot de achterstand is ten
Vwo
7,0 – 6,9
opzichte van de niet-reformatorische scholen in de periode van
20
2005-2009. In ‘De zijden’ is opgenomen hoe ouders, leerlingen
De resultaten van het vwo en de havo zijn naar volle
en docenten tegen het vak aankijken en wat de verschillen in
tevredenheid. We denken dat dit een gevolg is van onze
aanpak zijn met andere scholen en gezinnen. In ’De bruggen’
inspanningen en dat deze trend zich blijvend doorzet. Op het
staat vermeld wat misschien goed gewerkt heeft bij de
vmbo vielen de resultaten niet mee. Van veel interventies (in
aanpak om de resultaten te verbeteren, maar vooral waarom
de lagere klassen) geldt dat ze nog niet merkbaar kunnen zijn
verschillende interventies niet gewerkt hebben. In ‘Het voertuig’
aan het CE-cijfer van dit jaar; we verwachten dat deze later
wordt een aanzet gegeven hoe we tot betere prestaties kunnen
alsnog meetbaar effect sorteren. Bijkomend ‘nadeel’ is dat het
komen. Van onderzoek zijn we dus terechtgekomen in aanpak.
niveau van Engels op andere scholen ook beter geworden is,
Kern van de zaak is dat onze leerlingen minder blootgesteld
omdat het als een kernvak is benoemd waarvoor onvoldoendes
worden aan Engels. Dat signaal is overgekomen. Vrijwel alle
zwaarder aankomen. We zijn dus wel beter geworden, maar de
basisscholen zijn hard aan het werk gegaan om Engels in hun
anderen ook.
programma meer aandacht te geven. Op deze manier hopen we
de achterstand bij de instroom op de Gomarus terug te brengen
Alle voorexamenklassen gaan een week naar Engeland. Het
van twee niveaus naar één niveau. Met andere woorden: een
programma voor de leerlingen van het vmbo-bk bevat, naast
vwo-leerling komt niet meer binnen op vmbo-t niveau, maar op
de excursies en het verblijf in een Engelstalige omgeving, drie
havoniveau, uitgaande van het landelijk gemiddelde. Uiteraard
morgens les op de talenschool. De reacties zijn erg positief.
zullen we ook op de Gomarus alle zeilen blijven bijzetten om de
Docenten geven aan dat de drempel om Engels te spreken lager
resultaten naar boven bij te stellen.
is geworden. Blootstelling aan de taal (volgens het Lectoraat
Engels van Driestar Educatief een kritische succesfactor) is
Een greep uit de acties die we uitvoeren voor een beter
hiermee stevig bevorderd. Voor havo/vwo is een externe
resultaat: toepassen van de doeltaal als voertaal (zie
partij ingehuurd die examentrainingen geeft. In vmbo-t draait
hierboven), leerlingen veel leeskilometers laten maken,
momenteel een apart programma.
samenwerking met de basisscholen zodat de overstap minder
groot is, invoering van nieuwe lesmethoden die volledig
Jaarverslag 2013
4. Leerlingenzorg
21
door A.W.A. ter Harmsel, directeur onderwijs (secties)
De leerlingenzorg is in de achterliggende jaren sterk uitgebreid op de Gomarus. Dat komt door de toename van het aantal
zorgvragen en door de versterking van de professionaliteit. Er wordt meer van ons gevraagd en meer door ons gedaan. Dit
vraagt veel van de deskundigheid van de docenten en van de begeleiders binnen de school. Deze ontwikkeling staat niet
stil. De toenemende complexiteit en gebrokenheid in onze samenleving leiden tot toename van leerlingenproblematiek. De
overheid verwacht van ons dat de school als vindplaats van deze problematiek functioneert, maar ook een bijdrage levert aan
de oplossing daarvan. Daarbij zullen we steeds afwegen wat goed is voor de leerlingen en wat mogelijk is binnen onze school.
4.1 Passend Onderwijs
gestalte geven. Tegelijk willen we verder bouwen aan
In 2013 hebben we hard gewerkt aan de voorbereiding
de professionaliteit en niet achterover leunen. Binnen de
voor Passend Onderwijs. Vanaf 1 augustus 2014 hebben
school hebben we met de docenten en de zorgverleners een
de scholen namelijk de zorgplicht voor elke aangemelde
schoolprofiel opgesteld, waarin staat welke ondersteuning
leerling die past bij de identiteit van de school. We
wij de leerling kunnen bieden en wat onze toekomstige
mogen als reformatorisch onderwijs een landelijk
ambitie is op dit terrein. Na de vaststelling daarvan zijn we
samenwerkingsverband hebben, waarbinnen we het
gericht aan de slag gegaan met de professionalisering van
onderwijs aan onze zorgleerlingen voor de achterban zo goed
alle betrokkenen, om deze ambitie daadwerkelijk te kunnen
mogelijk willen organiseren. Het reformatorisch onderwijs
realiseren.
heeft daarin een uitzonderingspositie gekregen: alle andere
samenwerkingsverbanden dienen op regionaal niveau samen
We hebben ook gewerkt aan de uitbreiding van onze
te werken, ongeacht de ‘kleur’ van de school. Uiteraard
mogelijkheden om de doelstelling ‘zoveel mogelijk
vraagt dit van ons dat we kwaliteit leveren en die kwaliteit
leerlingen reformatorisch onderwijs te bieden dichtbij
laten toetsen door anderen. Er is een visitatie geweest
huis’ te verwezenlijken. De opstart van een afdeling voor
van externen, waarbij de kwaliteit van de leerlingenzorg
praktijkonderwijs is helaas niet mogelijk gebleken. We
op de Gomarus gemeten is, zoals die aan het einde van
zijn daarin teveel beperkt door de geldende wetgeving
2013 functioneerde. De uitslag daarvan was heel positief.
op dit moment. Deze ontbrekende voorziening in onze
Dat geeft ons bevestiging over de manier waarop we zorg
scholengemeenschap blijft dus bestaan. Voor de zogenaamde
Organogram voor specifieke leerlingenzorg 2013 - 2014
22
Aanmelding
uit primair
onderwijs
Mentoren
Inventarisatie
•specialiseren zich in signalering
Zorgvraag
en gesprekstechnieken;
• worden gecoacht door
specialisten uit het IZO of ZAT;
• blijven aanspreekpunt voor de
leerling.
ZAT
IZO
(Interne
specialisten)
Schoolarts, orthopedagoog, SMW,
LPA, BJZ en zonodig het
Jeugdpreventieteam.
Directe
begeleiding
vanuit IZO/ZAT
Zorgaanbod
Specialistische
uitvoerders
•Dyslexiebegeleiding
Externe
hulpverlening
of plaatsing
•Sovatraining
•Faalangsreductie
•LGF-coaching
•Huiswerkservice
•Satellietklas
cluster 4-leerlingen hebben we de mogelijkheden wel
heeft dat grotere gevolgen dan bij andere jongeren. De
uitgebreid. In de s-klas zijn de mogelijkheden voor de opvang
oplossing voor deze conflicten moet niet te lang op zich laten
van deze leerlingen vergroot, zodat er meerdere uren van de
wachten. Dit is een belangrijke taak van de s-coach binnen de
dag opvang en begeleiding is voor deze leerlingen..
school als geheel. De handelingsplannen geven de leerling,
de docent en de coach handvatten om met de problemen,
4.2 Zorgstructuur
die de leerling heeft of ervaart, om te gaan. Hierin is een
De wijze waarop we de leerlingenzorg binnen onze school
deel dat voor alle s-klasleerlingen geldt en een deel dat op
realiseren, is verwerkt in het schema op pagina 22.
de leerling individueel is toegespitst. Per jaar worden er voor
Uit dit overzicht blijkt dat de mentoren, het Intern Zorgoverleg
is er veel ruimte om de leerlingen te laten vertellen over hun
(IZO) en het Zorgadviesteam (ZAT) een belangrijke rol
ervaringen op school en soms ook thuis. De s-coach past in
vervullen. Voor specialistische ondersteuning en aanvulling
deze gesprekken een basisniveau psycho-educatie toe. Ook
heeft de school ook orthopedagogen, een jeugdpsycholoog
heeft de s-coach ongeveer drie keer per jaar een individueel
en een schoolmaatschappelijk werker in dienst. Daarnaast
gesprek met de ouders van de leerlingen op school. Dit gaat
maken we op afroep gebruik van externe begeleiding.
samen met de evaluatie van de handelingsplannen.
4.3 Satellietklas
4.4 Specifieke leerlingenzorg
In de s-klas begint de dag met het op een rijtje zetten
Als de gewone basiszorg niet voldoende is, wordt
van alle zaken die kunnen voorvallen voor de leerlingen:
gekeken welke extra zorg nodig is. De school biedt veel
problemen van thuis, incidenten op weg naar school,
mogelijkheden. Zo is er ondersteuning op het terrein van
roosterwijzigingen, problemen met docenten, verschillende
dyslexie, faalangstreductie, sociale vaardigheden en het
lokalen, verschillende docenten enz. Het huiswerk wordt
maken van huiswerk door middel van de huiswerkservice.
ook overzichtelijk genoteerd en logisch gepland. Bij
Uiteraard zijn er richtlijnen vastgesteld, die helpen bij het
inhaalrepetities wordt, samen met de s-coach, gekeken wat
bepalen van welke leerlingen deze extra zorg nodig hebben.
een handig moment is. Grote opdrachten worden in kleine
stukjes geknipt en verdeeld over de uren/dagen/weken. De
s-klas moet veiligheid uitstralen voor de leerlingen. Dit helpt
de leerlingen gedurende hun schooldag beter te presteren in
de school. Veel leerlingen uit de s-klas hebben wel eens een
conflict. Door hun beperking, in combinatie met de puberteit,
‘‘Ik krijg genoeg aandacht
van mijn mentor.’’
Jaarverslag 2013
iedere leerling drie handelingsplannen gemaakt. In de s-klas
23
5. Personeelszaken
24
door J. de Deugd, directeur bedrijfsvoering
5.1 Algemeen
Het jaar 2013 stond voor de afdeling P&O in het teken van (re)organiseren. Door de bezuinigingen en het onvoldoende
compenseren van gestegen kosten door de overheid, waren we genoodzaakt om alle kosten kritisch te bekijken. Helaas
konden pijnlijke maatregelen niet uitblijven. De directie heeft een aantal werkgroepen gevraagd om mee te denken hoe
deze noodzakelijke bezuinigingen doorgevoerd konden worden. De meest ingrijpende maatregelen voor het onderwijzend
personeel waren:
• Het uitbreiden van 25 naar 26 lesuren per week bij een fulltime benoeming.
• Het verlagen van de uren voor de deskundigheidsbevordering van 150 naar 100.
• Het schrappen van de seniorenuren.
De cao schrijft voor dat het onderwijzend personeel hiermee moet instemmen met ten minste een tweederdemeerderheid.
Alle betrokken collega’s zijn via informatiesessies en het portaal op de hoogte gebracht. Bij de gehouden stemming stemde
ruim 86% voor de door de directie voorgestelde wijzigingen.
In 2013 is ook het integraal personeelsbeleid opnieuw
in 2013. Dit komt de rust en stabiliteit binnen de school ten
vastgesteld voor de jaren 2013-2016. Aan de hand van
goede.
betreffend plan, dat jaarlijks van een update wordt voorzien,
zullen we het personeelsbeleid de komende jaren verder
Terugkijkend kunnen we vaststellen dat veel doelstellingen
vormgeven.
werden gehaald. De inzet van alle betrokkenen geeft
vertrouwen voor het jaar 2014. Dit alles onder inwachting van
Na jaren van hoog ziekteverzuim mogen we dankbaar
de zegen des HEEREN.
vaststellen dat dit verzuim onder de collega’s fors is
afgenomen. Van 6,74% in 2011 en 4,04% in 2012 naar 3,04%
5.2 Ziekteverzuim
Ziekteverzuim
6,00
5,00
4,00
3,00
25
2,00
1,00
0,00
2013-01 2013-02 2013-03 2013-04 2013-05 2013-06 2013-07 2013-08 2013-09 2013-10
Kort 0 t/m 7
Middellang 8 t/m 42
Lang 43 t/m 365
2013-11
Extra lang > 365
6,48%
28,76%
36,10%
17,76%
Kort verzuim
Middellang verzuim
Lang verzuim
Extra lang verzuim
2013-12
5.3 Functiemix
Functiemix per 1-10-2103
Datum streefcijfers
LB
LC
LD
1 oktober 2008
74%
13%
13%
1 oktober 2011
44%
42%
14%
1 oktober 2014
24%
52%
24%
Realisatie Gomarus SG
26
Datum realisatie
LB
LC
LD
1 oktober 2008
73,7%
11,7%
14,6%
1 oktober 2009
74%
12,1%
13,9%
1 oktober 2010
56,4%
29,9%
13,7%
1 oktober 2011
39,6%
35%
25,4%
1 oktober 2012
38,3%
35%
26,6%
1 oktober 2013
35,9%
39%
25,1%
Uit bovenstaande tabellen blijkt dat er nog ruimte is voor
die met het ministerie worden gevoerd over aanvullende
doorstroming van LB naar LC. Dit is afhankelijk van het al dan
financiering van de functiemix. Ook de cao-onderhandelingen
niet doorgaan van het entreerecht en van de gesprekken
zijn hierop van invloed.
‘‘Respect onderling
staat op nummer 1.’’
Percentage onbevoegde docenten 2008-2013
35%
30%
25%
20%
Onbevoegd
15%
Jaarverslag 2013
10%
5%
0%
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Uit bovenstaande tabel blijkt dat we nog steeds op de goede
bevoegdheid. Naar verwachting zal het percentage in 2014
weg zitten. Het percentage onbevoegde docenten blijft dalen.
verder dalen tot onder de 10%.
Alle docenten die nu nog onbevoegd zijn, studeren voor hun
27
In- en uitstroom
Uitstroom
Medewerker
Datum
Functie
Fte
Vroegindeweij, P. (Piet)
15-03-2013
Docent LC
0,63
Middelkoop, A.J. van (Aart-Jan)
19-04-2013
Medewerker facilitaire dienst
Vrijwilliger
Mersbergen, A.P.M. van (Annemarie)
30-06-2013
Docent LB
0,80
Aarnoudse - van Ginkel, T.J. (Thamara)
12-07-2013
Medewerker leerlingenbalie
0,19
Landzaat - Nap, A.V. (Veronique)
12-07-2013
Docent LB
0,36
Moens - van Dijk, M.J.A. (Marjolein)
31-07-2013
Docent LB
0,41
Houtman, A.M.L. (Anneleen)
31-07-2013
Docent LB
0,89
Ouden - van der Hout, M.H. den (Marleen)
31-08-2013
Docent LB
0,22
Slabbekoorn, C. (Cees)
16-09-2013
Docent LB
1,00
Wessels, J.J. (Jaap-Jan)
30-11-2013
Medewerker leerlingenbalie
1,00
Stoel, J.P. (Jan Peter)
30-11-2013
Docent LB
0,38
28
Instroom
Medewerker
Datum
Functie
Fte
Dorst, T. (Theo)
01-01-2013
Docent LB
0,48
Bleumink - Remmers, H.E. (Henrike)
07-01-2013
Docent LB
0,84
Grandia - van den Berg, K.G. (Karin)
15-01-2013
Medewerker financiële/salarisadministratie
0,82
Gelder, K.J.C. van (Kelly)
01-02-2013
Onderwijs assistent
0,41
Ottevanger, L. (Bart)
18-03-2013
Docent LB
0,44
Blom, D.J.W. (Dinand)
01-08-2013
Duale student
0,00
Monster, A.M. (Arjan)
01-08-2013
Docent LC
1,00
Priester, E. (Elsa)
01-08-2013
Duale student
0,00
Spek, M.M. van der (Maura)
01-09-2013
Onderwijs assistent/schoolmaatschappelijk werker
0,66
Trouwborst, A.L. (Laurien)
01-09-2013
Onderwijs assistent moderne vreemde talen
0,14
Pol - Eijkelenboom, N.A. (Nelleke)
20-11-2013
Medewerker leerlingenbalie
0,49
Excl. vakantiewerkers
Jaarverslag 2013
6. Kwaliteitszorg
29
door J.D.A. de Braal, beleidsmedewerker onderwijs & kwaliteit
Kwaliteitszorg is een blijvend aandachtspunt binnen onze school, maar ook binnen het gehele onderwijsveld. Scholen zijn
verplicht om aan kwaliteitszorg te doen. De onderwijsinspectie heeft daar zelfs normen voor gesteld. Het gaat dan om het
systematisch evalueren van het onderwijsproces, het doelgericht werken aan verbeteringen en het ‘vasthouden’ (borgen) van
een goede kwaliteit. Als school proberen we er veel aan te doen om goede onderwijskwaliteit te leveren en te ontdekken of
(en waar) er soms iets schort aan die kwaliteit, zodat er doelgericht kan worden gewerkt aan verbeteringen. Maar onderwijs
blijft mensenwerk en niet alles is in cijfertjes te vangen.
.
Ondanks bovenstaande beperkingen, doen we toch ons best
Behalve de kwaliteit van het onderwijs is natuurlijk ook
om voortdurend oog te hebben voor de onderwijskwaliteit
de kwaliteit van ondersteunende diensten belangrijk,
en voor mogelijke verbeteringen. Dit jaar werken we voor het
zoals bijvoorbeeld de roosterkamer en de ICT-afdeling. Ook
eerst met een zogenaamd ‘kwaliteitsdashboard’, waarmee
daarvan wordt met enige regelmaat de kwaliteit gemeten en
sneller een overzicht te zien is van de beoordelingen van de
vergeleken met het gewenste kwaliteitsniveau. De komende
gemeten onderwerpen. Als de methode goed bevalt, hopen
jaren zullen ook andere ondersteunende diensten in dit
we dat in de komende jaren uit te bouwen.
kwaliteitsonderzoek worden betrokken.
30
Kalender Kwaliteitshandboek Algemeen
Maand
CvB
septem
ber
DB
DOT
DOS
R1R7
B1
Rooster
kamer
R1-R7
reflectie
K1.1 K1.2
Kwazoco
B
2
B
3
Hoofd
ICT
Applica
tiebeheer
B
G
Inhoud
Onderwijs
R8
november
K2.1,Socialisering
januari
R
4
R
9
februari
maart
I1I18
OGW
Beg
doc
Kwali
teitsz
org
Dec +
ment
BT
K1.1 K1.2
april
O
G
W
K
w
a
l
E
x
c
R4
I1-I18
toets
K1.1
K1.2
Ondersteun
Prof. ruimte
mei
juni
R5
R6
F1
Onderwijstijd
maande
lijks
Onderwijstijd
Onderwijstijd
Legenda:
verzamelen/
rapporteren
naar
KALENDER TEAMLEIDERS
Onderwijstijd
Onderwijstijd
naar
DASHBOARD
Toezichtkader
?
i
K1.3 K1.4
oktober
X
naar
DASHBOARD
schooleigen doelen
r
Jaarverslag 2013
7. Bedrijfsvoering
31
Bedrijfsvoering zorgt voor de zakelijke kant van de school, ter ondersteuning van het primaire proces: het onderwijs geven aan
onze leerlingen. Om de juiste ondersteuning te bieden, zijn dagelijks diverse afdelingen actief.
7.1 Facilitaire dienst
door A. Nagel, hoofd facilitaire dienst
7.1.1 Gebouwen
Rond de zomervakantie heeft het hoofdgebouw buitenom gedeeltelijk een schilderbeurt gekregen. Er
zijn een aantal gevels die minder worden beïnvloed door weersomstandigheden; deze gevels worden
over twee jaar opnieuw beoordeeld.
Het fietsen-/motorhok is uitgebreid; dit is voor het grootste
7.1.4 Centrale inkoop
gedeelte gedaan door leerlingen. Er zijn steeds meer
Er is in het achterliggende jaar veel aandacht geweest
collega’s die met een ander vervoermiddel komen dan
voor het centraal inkopen van goederen en diensten. In
de auto. De collega’s die met de elektrische fiets komen,
het verleden kocht iedere sectie zelfstandig in. Dit jaar
hebben de mogelijkheid om deze op te laden; hiervoor zijn
hebben we de inkopen van de verschillende secties en
voorzieningen getroffen.
afdelingen zoveel mogelijk geïntegreerd en gezamenlijk
ingekocht. Daardoor ontstaat er volume en kunnen we
Bij leerlingen komt de elektrische fiets ook steeds meer in
betere inkoopprijzen afdwingen. Dit heeft tot flinke
trek. Voor het opladen hebben we voorzieningen getroffen,
besparingen geleid. Daarnaast werken we al jaren samen
zowel op de dependance als op de hoofdvestiging.
met collega-scholen op het gebied van inkoop van printers,
kopieermachines, kantoorartikelen etc. Daarnaast blijven
7.1.2 Energiebesparing
we bij iedere uitgave, ook na een goedgekeurde begroting,
Dit jaar zijn weer een aantal maatregelen genomen om het
steeds kijken naar nut en noodzaak. Dit beleid zal de
energieverbruik te verminderen. Het verwarmingssysteem
komende jaren verder worden geïntensiveerd.
in de aula is aangepast met een eigen ketel, zodat bij
bijeenkomsten, waarbij alleen de aula wordt gebruikt, een
7.1.5 Schoonmaak
beperkt gedeelte van de leidingen opgewarmd hoeft te
Het dagelijks en periodiek schoonhouden van de
worden.
schoolgebouwen is een belangrijke component voor het
welzijn van de leerling en de docent. Tussen de facilitaire
32
Het systeem voor tapwater is vervangen door een nieuw
dienst van de school en het schoonmaakbedrijf bestaat
systeem dat aanmerkelijk minder gas verbruikt.
een nauwe samenwerking op dit gebied. Los van deze
samenwerking en de veelvuldige overlegmomenten
7.1.3 Personeelsbezetting
wordt de kwaliteit van het uitgevoerde werk onafhankelijk
In het vorig verslag hebben we vermeld dat de balie in de
getoetst door een extern bureau. Deze kwaliteitsinspecties
ochtenduren nog door twee personen bemand werd en in de
worden uitgevoerd in gezamenlijke opdracht van school
middag door één persoon. Dit jaar hebben we dat, door nog
en schoonmaakbedrijf en worden gerapporteerd aan beide
efficiënter te gaan werken, terug kunnen brengen tot één
partijen. Op deze wijze wordt de onafhankelijkheid van de
persoon de hele dag.
inspecties gegarandeerd.
7.2 Onderwijstijd
door J. de Deugd, directeur bedrijfsvoering
In 2013 hebben we nog te maken gehad met wat opstartproblemen door het nieuwe roosterprogramma, dat tijdens het
schooljaar 2012-2013 voor het eerst gebruikt werd. Inmiddels zijn de ‘kinderziekten’ eruit en profiteren we van de vele extra
mogelijkheden die dit programma biedt. Dit programma zal de komende jaren steeds breder worden ingezet.
Uit de onderstaande grafiek is op te maken dat alle klassen in schooljaar 2012-2013 de vereiste onderwijstijd hebben gehad.
Gemiddelde gerealiseerde onderwijstijd 2012-2013 in klokuren
1200
1100
900
800
700
Les
Jaarverslag 2013
1000
Toetsen
600
Taken
33
500
400
300
200
100
1t2
1t3
1t4
2b1
2b2
2b3
2k1
2k2
2t1
2t2
2t3
2t4
3bB
3bH
3bP
3bZ
3kB
3kH
3kZ1
3kZ2
3t1
3t2
3t3
3t4
4bB
4bH
4bZ
4kB
4kH
4kZ
4t1
4t2
4t3
4t4
4t5
4h1
4h2
4h3
4h4
4v1
4v2
5h1
5h2
5h3
5h4
5v1
5v2
6v1
6v2
1t1
1h1
1h2
1h3
1hv1
1hv2
1v1
2h1
2h2
2h3
2h4
2v1
2v2
2v3
3h1
3h2
3h3
3hv3
3v1
3v2
1b1
1b2
1b3
1kb1
1kb2
1kb3
0
Gerealiseerde lessen
Gerealiseerde taken
Gerealiseerde toetsen
NORM 1000
NORM 700
7.3 ICT
altijd overwogen wat dit voor het onderwijsproces
door J. Pijpelink, hoofd ICT
oplevert. Bestaande faciliteiten worden pas vernieuwd na
heroverweging van nut en noodzaak. Zo wordt er op een
Informatie- en communicatietechnologie (ICT) neemt een
verantwoorde manier omgegaan met de ter beschikking
grote plaats in binnen de school. Steeds meer processen zijn
gestelde financiële middelen.
geautomatiseerd. Daar waar het nuttig en nodig is, wordt
ICT ingezet ter ondersteuning van allerlei processen. Bij de
7.3.1 ICT algemeen
inzet van nieuwe apparatuur en programmatuur wordt, in
In 2012 heeft de ICT-afdeling veel aandacht besteed aan
samenspraak tussen de ICT-afdeling en de ICT-teamdocenten,
proactief beheer. Dit hebben we voortgezet in 2013. Hiernaast
34
hebben we een aantal bestaande toepassingen bekeken en
Dit is dan in de vorm van een laptop, speciale software of de
beoordeeld op doelmatigheid en kwaliteit. Een voorbeeld
zogenaamde webchair waarmee een leerling vanaf thuis mee
hiervan is het onderzoek naar het personeelsportaal. Een
kan doen in de les. Belangrijk is en blijft de ondersteuning van
representatief deel van het personeel is bevraagd op de
de servicedesk. Hier wordt veel aandacht aan besteed. In de
toegankelijkheid, de functionaliteit en de doelmatigheid
grafiek hiernaast zien we de geregistreerde meldingen van de
van het personeelsportaal. We hadden verwacht dat de
afgelopen drie jaar. Dit zegt niet veel over de grootte van de
nodige aanpassingen gedaan zouden moeten worden. Het
problemen en de tijd die eraan besteed wordt. We zien hieraan
personeelsportaal in de huidige vorm bleek echter te voldoen
wel wat de drukste periodes zijn. Wat opvalt, is dat er in 2011
aan de eisen en wensen van het personeel. Op een beperkt
veel grotere pieken te zien zijn. Daarna zijn deze afgevlakt. Die
aantal punten zijn er verbeteringen doorgevoerd. Er is een
afvlakking is ontstaan door in te zetten op proactief beheer.
mogelijkheid toegevoegd om bestaand filmmateriaal via
Wat ook opvalt, is dat het aantal incidenten eerder afneemt
het portaal te zoeken en te vertonen. Dit zorgt voor minder
dan toeneemt, terwijl de complexiteit en het aantal te beheren
zoekwerk en een efficiënter vertonen van juist dat stukje film
apparaten toeneemt. De complexiteit van de systemen neemt
dat de les kan ondersteunen.
toe, waardoor de complexiteit van de vragen ook stijgt.
7.3.2 Onderwijsondersteunende systemen
7.3.3 ICT-beleid en mediawijsheid
Er is een onderzoek geweest naar de inzet van tablets in het
In 2013 zijn er discussies opgestart rondom ICT en multimedia.
onderwijs. Gekozen is om een pilot op te zetten met twee
In deze discussies gaat het aan de ene kant om het nut en
tabletkoffers ten behoeve van de leerlingen. De tabletkoffers
de meerwaarde van het inzetten van ICT. Aan de andere kant
kunnen worden gereserveerd via de mediatheek. In 2014
komen de voor- en nadelen van multimedia aan de orde. Het
zal duidelijk moeten worden of deze tablets een positieve
is belangrijk dat we goed kijken naar de huidige beroepen,
bijdrage kunnen leveren aan het onderwijsproces. Om dit te
zodat het onderwijs daar goed op aansluit (rondom ICT-
evalueren en om hier visie op te formuleren, worden docenten
gerelateerde zaken). Tevens zullen we goed moeten inzoomen
na het gebruik bevraagd via een korte enquête. De stabiliteit
op de mogelijke nadelen. Er zullen keuzes gemaakt moeten
van het netwerk is ook belangrijk, omdat een aantal (school)
worden rondom mediaopvoeding. Wat doen we beslist niet?
examens en toetsen steeds meer digitaal wordt afgenomen.
Waar moeten we, leerlingen en personeel, tegenwicht bieden?
Ook leerlingen die problemen hebben met het gehoor, het
Allemaal actuele zaken die in 2014 op de agenda komen.
gezichtsvermogen, dyslexie of die vanwege hun ziekte niet naar
school kunnen, worden ondersteund met nuttige middelen.
Geregistreerde meldingen in 2011 - 2013
250
200
150
2011
2012
100
2013
0
Januari
Februari
Maart
April
Mei
Juni
Juli
Augustus
September
Oktober
November December
2011
176
138
122
98
64
28
4
183
208
124
100
113
2012
115
107
93
96
41
69
23
48
138
109
114
32
2013
107
62
63
60
52
36
23
12
125
57
76
41
7.4 PR en communicatie
aandacht gekregen op de open avond, in een artikel in het RD en
door A.C. Rebel-van de Werken, PR-medewerkster
in de communicatie richting onze basisscholen. Naast de website
In 2013 is het ingezette beleid op het gebied van PR en
worden ouders en andere betrokkenen ook via de nieuwsbrieven
communicatie verder voortgezet. De informatie op de website
geïnformeerd. Deze nieuwsbrieven worden inmiddels voor ruim
is verder uitgebreid. Er is besloten om de schoolgids kleiner te
90% digitaal verstuurd. We maken gebruik van ons Twitteraccount,
maken en meer informatie op de website te plaatsen. Dit ook
waarmee we de betrokkenen buiten onze school wijzen op de
om verdere kosten te besparen. Samen met de Beroepenschool
laatste ontwikkelingen.
hebben we een campagne uitgedacht. Daarin is ‘Gompy’ als icoon
voor de Beroepenschool bedacht. De Beroepenschool heeft ruime
Jaarverslag 2013
50
35
8. Financiën
36
door W.G. van Horssen, hoofd administratie
Sinds 1 januari 2011 is er een formele splitsing tussen de Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs op Reformatorische
grondslag te Gorinchem (hierna: Vereniging), de Stichting voor Christelijk Voortgezet Onderwijs op Reformatorische grondslag
te Gorinchem (hierna: Stichting VO) en de Stichting Vermogensbeheer Gomarus. Elk van deze organisaties heeft zijn eigen
plaats binnen ons schoolverband. Ook heeft elk zijn eigen financiële middelen. Vandaar dat in dit verslag de financiën van elk
van deze drie organisaties een plaats hebben gekregen.
8.1 Vereniging
8.1.1 Exploitatie
De exploitatie van de Vereniging (enkelvoudig) is als volgt:
Baten
2013
2012
3.5 Contributies
5.800
6.020
3.5 Overbetalingen en giften
2.698
2.770
3.5 Opbrengsten verhuur
8.580
12.240
17.078
21.030
Lasten
2013
2012
4.2 Afschrijvingen
8.580
8.580
4.4 Bestuur- en vergaderkosten
6.769
5.034
4.4 Kantoorkosten
307
293
4.4 Accountantskosten
623
605
16.279
14.512
799
6.518
2012
2011
5 Rentebaten/-lasten
159
48
Totaal financiële baten en lasten
159
48
Totaal resultaat
958
6.566
Totaal baten
Totaal lasten
Resultaat
Financiële baten en lasten
Evenals 2012 was er ook in 2013 een positief resultaat. Hierbij
zijn enkele zaken die opvallen:
• Het bedrag aan contributies is lager, voornamelijk omdat
het ledental iets is afgenomen.
• Het bedrag aan ontvangen huur is lager. Dit komt doordat
er in 2012 extra huur (over 2011) is ontvangen in verband
met een dispuut met de gemeente over het eigendom
van de lokalen.
• De bestuurskosten zijn hoger. Voorheen werden de
kosten van de jaarstukken ten laste gebracht van de
Stichting VO. Vanaf 2013 komen zij ten laste van de
Vereniging.
Jaarverslag 2013
Staat van baten en lasten
37
8.1.2 Balans
Voor de Vereniging is de volgende (enkelvoudige) balans samengesteld:
Balans
1 Activa
31-12-2013
31-12-2012
1.2 Materiële vaste activa
133.815
142.395
1.3 Financiële vaste activa
0
0
133.815
142.395
159
236
39.639
26.921
39.798
27.157
173.613
169.552
31-12-2013
31-12-2012
168.810
167.852
0
0
4.803
1.700
173.613
169.552
Vaste activa
Totaal vaste activa
Vlottende activa
1.5 Vorderingen
1.7 Liquide middelen
Totaal vlottende activa
Totaal activa
2 Passiva
38
2.1 Eigen vermogen
2.2 Voorzieningen
2.4 Kortlopende schulden
Totaal passiva
• Tot de materiële vaste activa van de Vereniging behoren drie lokalen en de voetbalkooien. Deze worden verhuurd aan de
Stichting VO voor hetzelfde bedrag als de afschrijvingskosten.
• Het exploitatieresultaat is reeds verwerkt in het eigen vermogen.
8.2 Stichting Vermogensbeheer
8.2.1 Exploitatie
De exploitatie van de Stichting Vermogensbeheer is als volgt:
Staat van baten en lasten
Overige baten
Realisatie 2013
Begroting 2013
Realisatie 2012
3.5 Giften
3.334
2.000
3.126
3.5 Collecten opening schooljaar
3.583
3.300
3.419
Totaal baten
6.917
5.300
6.545
Realisatie 2013
Begroting 2013
Realisatie 2012
4.4 Kantoorkosten
176
200
78
4.4 Accountantskosten
938
1.000
907
4.4 Projecten
63.000
50.000
43.750
Totaal lasten
64.114
51.200
44.735
Resultaat
-57.197
-45.900
-38.190
Realisatie 2013
Begroting 2013
Realisatie 2012
13.566
13.500
21.540
Totaal financiële baten en lasten
13.566
13.500
21.540
Totaal resultaat
-43.631
-32.400
-16.650
Financiële baten en lasten
5 Rentebaten/-lasten
• Voor het schooljaar 2011-2012 is de toezegging gedaan om het vak Engels te steunen voor een bedrag van €75.000. Hiervan is 5/12 in 2011 betaald (samen met nog twee andere projecten) en 7/12 is betaald in 2012. In de begroting voor 2013 is
Jaarverslag 2013
Lasten
uitgegaan van een ondersteuning van €50.000. Deze heeft ook plaatsgevonden. Daarnaast is gedurende het jaar een extra
ondersteuning gegeven voor een eerstegraadsstudie natuurkunde.
39
• De rentebaten zijn lager vanwege een daling van de rentepercentages in de loop van 2013.
8.2.2 Balans
Voor de Stichting Vermogensbeheer is de volgende balans samengesteld:
Balans
1 Activa
31-12-2013
31-12-2012
1.2 Materiële vaste activa
0
0
1.3 Financiële vaste activa
0
0
Totaal vaste activa
0
0
15.052
22.743
1.247.375
1.283.201
Totaal vlottende activa
1.262.427
1.305.944
Totaal activa
1.262.427
1.305.944
Vaste activa
Vlottende activa
1.5 Vorderingen
1.7 Liquide middelen
2 Passiva
2.1 Eigen vermogen
31-12-2013
31-12-2012
1.261.408
1.305.039
0
0
1.019
905
1.262.427
1.305.944
2.2 Voorzieningen
2.4 Kortlopende schulden
Totaal passiva
• Steeds vaker horen wij dat de hoogte van de vervoerskosten binnen onze achterban als een probleem wordt ervaren.
Gezamenlijk hebben we dan ook gemeend om hier als organisatie aandacht aan te besteden. Als eerste aanzet hiertoe is
besloten de collecte tijdens de openingsbijeenkomsten apart te zetten voor dit doel. Binnen het eigen vermogen is dan ook
een bestemmingsreserve gecreëerd van €3.583 om aan deze problemen op individuele bases tegemoet te kunnen komen.
• Het exploitatieresultaat is reeds verwerkt in het eigen vermogen.
8.3 Stichting VO
40
8.3.1 Exploitatie
is in gang gezet en heeft geleid tot de aanpassing van de NormJaarTaak
Het jaar 2013 kan met een mooi positief resultaat worden afgesloten.
(NJT), waarbij het standaardaantal lessen verhoogd is van 25 naar
Lange tijd gedurende het jaar wezen de prognoses op een tekort, wel
26 lessen per week. Tegelijkertijd is het aantal uren dat standaard
een lager tekort dan begroot, maar toch rode cijfers. Vanaf september/
beschikbaar is voor deskundigheidsbevordering verlaagd van 150 naar
oktober keerde het tij. De meeste overheidsbijdragen vielen hoger uit
100 uur per jaar. Daarnaast zijn er nog een aantal, zij het wat kleinere,
dan gedacht. De grootste meevallers kwamen echter uit het Nationaal
aanpassingen doorgevoerd, waardoor uiteindelijk een besparing van
Onderwijsakkoord en het Herfstakkoord: in totaal bijna €500.000. Deze
circa €300.000 per jaar (vanaf 1 augustus 2013) kan worden gerealiseerd.
meevaller is de belangrijkste oorzaak van het mooie resultaat van het
afgelopen jaar. Op basis van de begroting en de meerjarenraming was
het nodig om een forse structurele bezuiniging te realiseren. Dit proces
Staat van baten en lasten
Baten
2013
Begroting 2013
2012
12.749.176
12.111.000
12.098.299
38.935
39.000
38.935
Overige baten
498.616
428.000
445.088
Totaal baten
13.286.727
12.578.000
12.582.322
Rijksbijdragen
Overige overheidsbijdr. en -subsidies
College-, cursus-, les- en examengelden
Baten in opdracht van derden
2013
Begroting 2013
2012
10.424.930
10.306.000
10.102.646
Afschrijvingen
585.925
659.000
708.037
Huisvestinglasten
805.588
793.000
779.937
Overige lasten
808.547
962.000
974.175
Totaal lasten
12.624.990
12.720.000
12.564.795
661.737
-142.000
17.527
2013
Begroting 2013
2012
35.682
42.000
38.689
35.682
42.000
38.689
697.419
-100.000
56.216
Personeelslasten
Saldo baten lasten
Financiële baten en lasten
Financiële baten en lasten
Totaal financiële baten en lasten
Totaal resultaat
Zoals gewoonlijk zijn er veel gebeurtenissen van invloed op
vereenvoudiging van de bekostiging. De vereenvoudiging
het uiteindelijke resultaat. De belangrijkste worden hieronder
moet nog plaatsvinden. Wanneer dit gebeurt, is nog niet
kort toegelicht:
bekend, maar de bezuiniging (voor onze school circa
a. In het Herfstakkoord, gesloten tussen het kabinet en
enkele oppositiepartijen (D’66, CU en SGP), is extra
€85.000) is al wel geëffectueerd.
f. De pensioenkosten zijn op 1 januari 2013 met circa 5%
geld vrijgemaakt voor het onderwijs. Voor onze school
gestegen. Het lijkt erop dat de piek inmiddels voorbij is.
bedraagt dit circa €380.000. Er zijn geen specifieke eisen
Vanaf 1 januari 2014 zijn de premies weer verlaagd.
gesteld waaraan dit geld moet worden besteed. Daar dit
g. De wijziging van de NormJaarTaak vanaf 1 augustus geeft
bedrag vrij laat in het jaar bekend werd, is het bedrag
een verlaging van de salariskosten van €125.000.
volledig aan de reserves van de school toegevoegd. De
h. In totaal is er ruim €95.000 terugontvangen van de
verwachting is dat dit zich in 2014 niet zal herhalen.
b. In het Nationaal Onderwijsakkoord is afgesproken een
Belastingdienst. De helft van dit bedrag is een eenmalige
teruggaaf van een gedeelte van de basispremie WAO/
bedrag beschikbaar te stellen voor het behoud van jonge
WIA. Daarnaast hebben wij het bedrijf ALC gevraagd
leerkrachten. Voor onze school bedraagt dit ongeveer
een onderzoek te doen naar onze premieafdracht.
€120.000. Ook dit is een eenmalige uitkering. Men
Uit dit onderzoek bleek dat wij recht hebben op
verwacht dat het in 2015-2016 weer terugbetaald moet
premievrijstelling over de jaren vanaf 2011 voor het in
worden.
dienst hebben van oudere werknemers. Dit is kenbaar
c. De meeste overige overheidssubsidies zijn hoger
uitgevallen dan in voorgaande jaren.
gemaakt bij de Belastingdienst, waarna restitutie heeft
plaatsgevonden.
d. In het jaar 2010 is er eenmalig een bedrag betaald
i. Lagere rentebaten: door een daling van de rentetarieven
aan het onderwijs om problemen in de liquiditeit
begin 2013 zijn de rente-inkomsten lager dan begroot.
te voorkomen. In het verslagjaar is dit bedrag weer
verrekend. Voor onze school is dat circa €90.000.
e. Ook een eerste bezuiniging heeft zijn beslag
gekregen. Dit betreft de bezuiniging in verband met de
Jaarverslag 2013
Lasten
41
8.3.2 Balans
Voor de Stichting VO is de volgende balans samengesteld:
Balans
1 Activa
31-12-2013
31-12-2012
0
0
1.2 Materiële vaste activa
1.150.331
1.255.613
1.3 Financiële vaste activa
0
0
1.150.331
1.255.613
0
0
906.207
952.289
0
0
3.187.571
2.103.826
Totaal vlottende activa
4.093.778
3.056.115
Totaal activa
5.244.109
4.311.728
31-12-2013
31-12-2012
961.610
264.191
1.910.302
1.665.596
2.3 Langlopende schulden
0
0
2.4 Kortlopende schulden
2.372.197
2.381.941
5.244.109
4.311.728
Vaste activa
1.1 Immateriële vaste activa
Totaal vaste activa
Vlottende activa
1.4 Voorraden
1.5 Vorderingen
1.6 Effecten
1.7 Liquide middelen
42
2 Passiva
2.1 Eigen vermogen
2.2 Voorzieningen
Totaal passiva
Hierbij zijn een aantal opmerkingen te maken:
name het gevolg van het mooie exploitatieresultaat en
1.2 De materiële vaste activa nemen af. De oorzaak hiervan is
van groei van de voorzieningen.
dat de investeringen in de praktijk langer meegaan dan
de officiële afschrijvingstermijnen.
1.5 Dit betreft met name een vordering op de overheid, die
2.1 Het eigen vermogen is toegenomen met het bedrag van
het resultaat over 2013. Dit vermogen moet beschikbaar zijn om de risico’s die de school loopt op te kunnen
een gevolg is van de overgang naar de lumpsumfinancie-
vangen. Op basis van de risicoanalyse ligt het gewenste
ring.
niveau op circa 1,1 miljoen euro.
1.7 De liquide middelen zijn fors toegenomen. Dit is met
2.2Veruit de grootste post hier is de meerjarenonderhouds-
voorziening. Deze is bedoeld om de kosten van groot
2.4 De kortlopende schulden betreffen diverse nog te betalen
onderhoud over de jaren te verdelen. De uitgaven zijn op
bedragen. De belangrijkste zijn:
dit moment nog niet hoog. Volgens de huidige planning
• nog te betalen loonheffingen aan de Belastingdienst;
zullen er vanaf 2015 wel forse uitgaven plaatsvinden.
• nog te betalen pensioenpremies aan het APG;
Daarnaast bestaat deze voorziening uit een bedrag voor
• aanspraken op vakantiegeld;
toekomstige jubilea en voor nog te betalen salariskosten
• reeds ontvangen, maar nog te besteden bedragen voor
voor personeel dat in de WGA zit of werkeloos is gewor-
schoolboeken, functiemix en overige subsidies.
den.
8.3.3 De financiële positie
De financiële kengetallen (ratio’s) zijn bedoeld als indicator voor hoe de school ervoor staat en om eenvoudig te kunnen
vergelijken met andere scholen.
Norm
2013
2012
Solvabiliteit 1
-
18%
6%
Solvabiliteit 2
> 30%
55%
45%
Liquiditeit
> 0,75
1,7
1,3
0%
5,2%
0,4%
-
7,2%
2,1%
< 35%
39%
34%
Financieringsfunctie
-
12%
11%
Transactieliquiditeit
-
18%
19%
< 5%
10%
5%
Rentabiliteit
Weerstandsvermogen
Kapitalisatiefactor
Financiële buffer
Solvabiliteit 1
Weerstandsvermogen
Het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal.
Een belangrijk kengetal betreft het weerstandsvermogen.
Solvabiliteit 2
Dit is het vermogen dat beschikbaar moet zijn om de
Het eigen vermogen en de voorzieningen als percentage van
risico’s die de school loopt op te kunnen vangen. Daar het
het balanstotaal.
resultaat van het afgelopen jaar positief was, stijgt ook het
Liquiditeit
weerstandsvermogen. Op basis van de totale risico’s zou het
De vlottende activa in verhouding tot de kortlopende
vermogen ruim 1 miljoen euro moeten zijn. Dit komt neer
schulden.
op een weerstandsvermogen van ruim 8%. Op dit moment
Rentabiliteit
ligt dit boven de 7%. Dit betekent dat we in de buurt komen
De verhouding tussen het resultaat en de totale inkomsten.
van het gestelde doel. Dit komt vooral omdat er in 2013 aan
Weerstandsvermogen
het einde van het jaar een groot bedrag van het ministerie
Het eigen vermogen in verhouding tot de totale inkomsten.
werd ontvangen. Wel moet hierbij worden bedacht dat een
Jaarverslag 2013
Financiële kengetallen
43
gedeelte hiervan over enkele jaren weer terugbetaald moet
worden. In de meerjarenbegroting is hier reeds rekening mee
gehouden.
8.3.4 Vooruitzichten
Het Nationaal Onderwijsakkoord en het Herfstakkoord zijn
al eerder genoemd. Beide geven financieel gezien meer
lucht voor het onderwijs, reeds in 2013, maar ook voor de
komende jaren. Wel moet hierbij worden opgemerkt dat
nog niet helder is welke inspanningen en tegensprestaties
van de scholen worden verlangd. Voorzichtigheid aan de
uitgavenkant blijft dan ook raadzaam. Zeker ook omdat er
een herziening van het bekostigingsstelsel aankomt. De
eerste voortekenen wijzen erop dat deze herziening voor
onze school onvoordelig uitpakt. De ingezette reorganisatie
(bezuiniging) heeft reeds in 2013 zijn eerste vruchten
afgeworpen. Ook de komende jaren moet zij ons in staat
stellen om op de ingeslagen weg verder te kunnen gaan.
De meerjarenbegroting laat voor de komende vijf jaar een
cumulatief overschot zien van bijna €400.000. Daarmee
44
zal een weerstandsvermogen zijn opgebouwd dat ruim
voldoet aan ons risicoprofiel. Hierdoor zal in de jaren erna
meer nadruk komen te liggen op een exploitatieresultaat
rondom de nullijn en minder op het verhogen van het eigen
vermogen.
Jaarverslag 2013
9. School en omgeving
45
door Chr.J. Flikweert, College van Bestuur
De school staat niet op een eiland: zij heeft te maken met een eigen achterban, maar ook met de maatschappij in het
algemeen. De leerlingen komen van basisscholen, gaan naar vervolgonderwijs of vinden een plaats op de arbeidsmarkt. De
school werkt samen met andere scholen binnen de regio om ervoor te zorgen dat er onderwijs beschikbaar is dat aansluit bij
de wensen van het bedrijfsleven. Ook heeft de school te maken met wet- en regelgeving. Kortom, de school staat midden in
de maatschappij en vervult daar haar rol.
9.1 DORVO (Directieoverleg reformatorisch
voortgezet onderwijs)
een RPO te sluiten. In dit plan leggen scholen, gemeenten en
Op bestuursniveau (Colleges van Bestuur) vindt regelmatig
regio Gorinchem is een RPO van kracht dat periodiek wordt
overleg plaats tussen alle reformatorische scholen voor
geactualiseerd.
bedrijfsleven hun plannen voor de langere termijn vast. In de
voortgezet onderwijs in Nederland. Relatief gezien vormen
de reformatorische scholen een kleine groep. Van de bijna
9.3 GBO (Gorinchems besturenoverleg)
zevenhonderd scholen voor voortgezet onderwijs zijn er
De besturen van de verschillende VO-scholen in Gorinchem
zeven reformatorische scholengemeenschappen, met in
voor voortgezet onderwijs behartigen gezamenlijk de
totaal 24 vestigingen en 23.000 leerlingen. Het bundelen van
belangen voor het onderwijs en voeren met de gemeente
de krachten om de gezamenlijke belangen te behartigen,
het gesprek over goed onderwijs. Daar wordt ook gekeken
is een noodzaak. Daarnaast leert men van elkaar door
in hoeverre gebruikgemaakt kan worden van gezamenlijke
onder andere collegiale visitaties en ontwikkelt men samen
voorzieningen, zoals gymzalen en sportterreinen. Een
nieuwe lesmethoden. Gezamenlijk wordt ook gekeken naar
prominent onderwerp is de beschikbare en benodigde
de ontwikkelingen op langere termijn binnen het onderwijs,
huisvesting. Daarnaast is de aansluiting van de VO-scholen
om zo in te kunnen spelen op kansen en bedreigingen.
op het vervolgonderwijs en de arbeidsmarkt een belangrijk
Regelmatig worden strategische thema’s besproken, al dan
thema. In dit overleg participeren de bestuurders van de
niet met deskundigen van buitenaf.
scholen voor voortgezet onderwijs in Gorinchem. Chr.J.
Flikweert is voorzitter van dit overleg.
9.2 RPO (Regionaal plan
onderwijsvoorzieningen)
In het onderwijs worden steeds meer zaken regionaal
46
geregeld. Dit heeft te maken met het uitgangspunt van
de overheid dat er regionaal een goede afstemming
moet zijn. In de regio is men vaak veel beter in staat om
onderwijs, huisvesting en aansluiting op arbeidsmarkt
en vervolgonderwijs af te stemmen. Dit heeft onder
andere geresulteerd in het decentraliseren van het
huisvestingsbeleid. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij
de gemeenten. Sinds een aantal jaren is het mogelijk om
9.4 Samenwerking leerlingenzorg
Op het gebied van de leerlingenzorg wordt zowel landelijk
9.6 VGS (Vereniging voor gereformeerd
schoolonderwijs)
als regionaal samengewerkt. We maken deel uit van het
De besturen van de reformatorische scholen voor basis- en
landelijk reformatorisch samenwerkingsverband. Zeker gezien
voortgezet onderwijs zijn aangesloten bij de VGS. De VGS
de ontwikkelingen rondom Passend Onderwijs, waarbij
behartigt de belangen van deze scholen bij de overheid. Er is
scholen een zorgplicht hebben voor alle leerlingen die
echter een verschuiving te zien van de belangenbehartiging
binnen hun toelatingsbeleid passen, is regionale afstemming
door de besturenorganisaties naar de behartiging door
noodzakelijk. In 2013 is het nieuwe samenwerkingsverband
de VO-raad. Niettemin is het van essentieel belang dat er
opgericht en is een gezamenlijk zorgplan gemaakt.
qua identiteit een duidelijk geluid van de gezamenlijke
9.5 VO-raad
gebruikgemaakt van de dienstverlening die de VGS ons
De VO-raad is de brancheorganisatie voor het voortgezet
biedt. Ook voor raden van toezicht neemt de VGS een
onderwijs waarvan nagenoeg alle scholen lid zijn, ook
dienstverlenende rol op zich. De VGS heeft, in samenwerking
de reformatorische. Eén van de primaire doelen die hij
met de scholen, een identiteitsprofiel opgesteld dat door alle
zichzelf heeft gesteld, is verbetering van het imago van het
reformatorische VO-scholen wordt gebruikt.
onderwijs, zowel binnen de politiek als onder de bevolking.
Ook wat betreft de kwaliteitsagenda en de cao speelt de VO-
9.7 Gemeente Gorinchem
raad een belangrijke rol in het overleg met de overheid en de
Met de gemeente Gorinchem vindt op een aantal terreinen
vertegenwoordigers van de werknemers. De ervaringen met
overleg plaats; dit gebeurt binnen de LEA (Lokaal Educatieve
de dienstverlening van de VO-raad zijn positief.
Agenda). Daarnaast is er bilateraal overleg tussen de
De VO-raad maakt ook namens de branche afspraken met het
gemeente en de Gomarus, met name wat betreft de
ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen.
huisvesting.
Jaarverslag 2013
besturen wordt gehoord. Door de Gomarus wordt beperkt
47
10. Raad van Toezicht
48
door T.A. Stoop, voorzitter Raad van Toezicht
Opnieuw ontvingen wij een schooljaar waarin het onderwijs op de Gomarus een goede voortgang mocht hebben, in het
belang van opleiding en vorming van onze leerlingen op basis van de Bijbel en onze belijdenisgeschriften. Door het personeel
van de school is veel tijd en energie geïnvesteerd in het geven van kwalitatief verantwoord onderwijs. Onder leiding
van College van Bestuur, directie en teamleiders is hard gewerkt en deze werkzaamheden zijn – naast andere positieve
opbrengsten die genoemd zouden kunnen worden – opnieuw
toezichthouders bij reformatorische scholen voor voortgezet
bekroond met een buitengewoon positieve uitslag van de
onderwijs. De Raad van Toezicht heeft zich ook nader
gehouden examens. Als Raad van Toezicht hebben wij onze
georiënteerd op het intensiveren van de contacten met
waardering uitgesproken voor de geleverde prestaties in
zogenaamde ‘stakeholders’ als toeleverende basisscholen,
de richting van alle geledingen van de schoolorganisatie en
ontvangende vervolgopleidingen en het bedrijfsleven.
natuurlijk ook in de richting van de leerlingen.
Als toezichthouders hebben wij in dit kader de conclusie
getrokken dat wij toch op enige afstand blijven, omdat het
Het jaar 2013 was voor de Raad van Toezicht het vijfde jaar
onderhouden van de meeste contacten op het bord van
van functioneren binnen de nieuwe structuur. De raad bestaat
onze bestuurder ligt. Met name bij het herschrijven van het
uit een zevental leden die elk een bepaald aandachtsveld of
Strategisch beleidsplan zullen wij meer betrokken zijn bij het
portefeuille behartigen. Zo zijn de volgende aandachtsvelden
overleg met genoemde stakeholders.
facilitaire aangelegenheden, personeel en organisatie en
In het achterliggende jaar is over veel onderwerpen
algemeen bestuurlijke zaken. Als leden van de Raad van
gesproken. Ik noem enkele die eruit springen: de uitvoering
Toezicht houden wij toezicht op het functioneren van het
van het Strategisch beleidsplan (afzonderlijk over het
College van Bestuur en zijn wij ook werkgever voor de
onderwijskundige deel en het onderdeel personeel &
bestuurder. Daarnaast treden wij als compleet team of met
organisatie), de opbrengstenkaart, Passend (voortgezet)
enkele leden in een klankbordgroep ook op als sparring
Onderwijs; een rapportage over allerlei aspecten van
partner voor onze bestuurder, die als eenhoofdig college een
onze identiteit. Verder vragen jaarrekening en begroting
relatief eenzame positie heeft (qua verantwoordelijkheden en
natuurlijk de nodige aandacht. Door een strakke sturing
bevoegdheden). Als toezichthouders bemoeien wij ons niet
kon de jaarrekening opnieuw met een positief resultaat
met allerlei details; onze focus ligt op de kwaliteit van het
worden afgesloten. De bezuinigingen in Den Haag nopen
onderwijs, de kwaliteit en de continuïteit van de organisatie
ook de Gomarus tot het doorvoeren van bezuinigingen om
(waaronder de financiële positie), de wijze waarop er leiding
de meerjarenbegroting sluitend te krijgen. Hierdoor neemt
wordt gegeven aan de organisatie en de manier waarop
de druk op de schoolorganisatie toe. Wij zijn content met de
invulling wordt gegeven aan het risicomanagement.
wijze waarop het College van Bestuur in overleg met alle
betrokkenen is gekomen tot het maken van verantwoorde
Als Raad van Toezicht staan we op enige afstand van de
keuzes, in het belang van de onderwijskwaliteit en de
school, wij doen ons werk op de achtergrond. Toch houden
continuïteit van de organisatie. Jaarlijks vraagt de beoordeling
we voeling met de schoolorganisatie door eenmaal per
van het functioneren van onze bestuurder de nodige
schooljaar een gesprek te voeren met een delegatie van
zorgvuldigheid en tijd; gelukkig mochten wij opnieuw tot
de Medezeggenschapsraad en het bijwonen van een
de conclusie komen dat de heer Flikweert als bestuurder op
vergadering van genoemde raad. Verder voeren wij jaarlijks
enthousiaste, betrokken en gedegen wijze leidinggeeft aan
een gesprek met de directie en met enkele teamleiders en
het geheel van de scholengemeenschap.
leggen wij een aantal lesbezoeken af. Ten slotte – maar niet
in de laatste plaats – wordt er contact onderhouden met
Binnen de Raad van Toezicht ontstonden in het
het Verenigingsbestuur: eenmaal per jaar is er een gesprek
achterliggende jaar geen vacatures. Uit de gehouden
tussen beide voorzitters; in het kader van verantwoording
evaluatie bleek dat de raad een hecht team vormt, dat in een
bezoekt een delegatie van onze raad een vergadering van
goede sfeer maar ook constructief-kritisch de belangen van
het Verenigingsbestuur en jaarlijks is er een gezamenlijke
de scholengemeenschap wil dienen. De Raad van Toezicht
themavergadering met Verenigingsbestuur, Raad van
staat op enige afstand van de school, maar de betrokkenheid
Toezicht, College van Bestuur en directie. Naast alle interne
op de identiteit, de kwaliteit, de medewerkers en de
contacten participeert de Raad van Toezicht ook actief buiten
leerlingen van de Gomarus is groot!
de school; als lid van de Vereniging van Toezichthouders
bij OnderwijsInstellingen (VTOI) en in het VGS-platform van
Jaarverslag 2013
benoemd en verdeeld: onderwijs, financiën, juridische zaken,
49
11. Verenigingsbestuur
door W. Bijl, secretaris Verenigingsbestuur
kunt ‘meesturen en meedenken’. En dat blijft nodig! Op alle
fronten is zichtbare betrokkenheid van leden en ouders bij de
In de maand juni worden de
Gomarus nodig. Het reformatorisch onderwijs is het waard! Ook
leden van de schoolvereniging
wanneer de overheid ‘de laatste resten van Bijbels gefundeerd
uitgenodigd voor de algemene
onderwijs’ het liefst wil afschaffen, blijft het onze opdracht:
vergadering. Als bestuur leggen
‘bouwen en bewaren’.
we dan verantwoording af over de
50
activiteiten van het afgelopen jaar.
De aandachtsgebieden in het afgelopen jaar waren veelzijdig: de
Dit doet het Verenigingsbestuur, omdat de ledenvergadering
benoemingsprocedure en de werkwijze rondom de aanmelding
het ‘hoogste orgaan’ van de Vereniging is. Als bestuur kijken we
van nieuwe leden kregen aandacht. Er is meegedacht met de
uit naar deze vergadering. Samen met een afvaardiging van de
notitie over kleding(beleid). De manier van de kandidaatstelling
Raad van Toezicht én in aanwezigheid van de bestuurder is het
bij een bestuursverkiezing werd onder de loep genomen.
jaarverslag van de gehele schoolorganisatie een onderwerp van
Ook is er kennisgenomen van het door de VGS opgestelde
gesprek.
identiteitsprofiel voor reformatorische scholen. Omdat het
Verenigingsbestuur zich richt op identiteitszaken rondom de
Vorig jaar hebben we aandacht besteed aan het wijzigen van
school is er weer een bijeenkomst belegd met een aantal
de statuten. Veel leden laten het dan afweten. Als bestuur
(regionale) kerkenraden. Dit schooljaar denken we na hoe we de
beseffen we dat er onderwerpen zijn die aantrekkelijker zijn.
betrokkenheid van kerkenraden kunnen vergroten. Temeer daar
Toch blijven we met vragen zitten. We zijn blij met 640 leden,
we in kerk en school dezelfde leerlingen tegenkomen. Als laatste
dat geeft betrokkenheid. De opkomst op de ledenvergadering
noemen we nog het visitatietraject. Eenmaal per jaar bezoeken
is fors minder dan het aantal leden: gemiddeld komen er vijftig
we als bestuur drie vaksecties. We bezoeken lessen, spreken
leden naar de jaarvergadering. Als bestuur beraden wij ons over
een aantal leerlingen en hebben een slotgesprek met de gehele
deze lage opkomst. Natuurlijk weten we dat andere activiteiten
vaksectie. Voor ons als bestuursleden een hoogtepunt: het gaat
op een mooie zomeravond de voorkeur hebben. Ook weten we
over leerlingen, daar doen we het voor. En dat geeft energie om
dat het overgrote deel van de leden andere schoolbijeenkomsten
met elkaar de belangen rondom de Gomarus te behartigen. De
wel bezoeken. De betrokkenheid bij de Gomarus is groot! Dat
Gomarus is een scholengemeenschap met als grondslag Gods
doet ons deugd. En toch wil ik u huiswerk meegeven: juist in een
Woord en Zijn geboden. Dat Woord wordt elke dag geopend. We
tijd dat ‘de overheid’ heel kritisch kijkt naar het functioneren van
hopen dat er gebed mag zijn en blijven, zodat de vruchten vanuit
een reformatorische school is het temeer wenselijk om ook de
het Woord worden gezien: vruchten van geloof en bekering, tot
ledenvergaderingen te bezoeken. U als leden van de Vereniging
uitbreiding van Zijn Koninkrijk.
Jaarverslag 2013
12. Medezeggenschapsraad
51
door C. de Leeuw-Zweistra, secretaris Medezeggenschapsraad
De Medezeggenschapsraad (MR) van de Gomarus doet kort verslag van de zaken die in het cursusjaar 2012-2013 de aandacht
hebben gevraagd. Het is een terugblik op de hoofdpunten. Personeel, ouders en leerlingen die meer willen weten, kunnen
altijd agenda’s en notulen van voorgaande vergaderingen via het portaal raadplegen.
Bemensing
De gekozen insteek van de MR om met elkaar het belang van
In 2013 hebben zich diverse wijzigingen voorgedaan in de
de school te dienen, levert een vruchtbare samenwerking
bezetting van de MR. Onze voorzitter P. Vroegindeweij is
met de directie op. De MR heeft een positief-kritische
in het voorjaar bevestigd tot predikant te Molenaarsgraaf.
houding en ervaart over het algemeen gesproken genoeg
We hebben in de MR-vergadering van 6 februari afscheid
ruimte bij de directie om wijzigingen en suggesties te kunnen
van hem genomen. Zijn plaats als voorzitter is ingenomen
indienen.
door D. Blom. A.J. Kosten is de nieuwe vicevoorzitter. Na
52
een verkiezingsronde onder het personeel is J.D.A. de Braal
Onderwerpen
gekozen en neemt hij de zetel van P. Vroegindeweij in. A.C.
Naast de jaarlijkse verplichte agendapunten zoals begroting,
van der Steenhoven en mw. A.J. Pruissers-de Fijter treden om
financiële, sociale en onderwijskundige jaarverslagen,
persoonlijke redenen ook terug als MR-lid. Judith Golstein
lessentabel en vakantieregeling, lag dit jaar de focus van de
verlaat de MR, omdat zij na de examens afscheid neemt van
MR bij de bezuinigingen die gerealiseerd moesten worden.
de school. Nadat er voor de diverse geledingen verkiezingen
De kwestie van de wijzingen in de NormJaarTaak van het
zijn georganiseerd, is de MR weer op sterkte en kan er in
onderwijsgevende personeel is een veelbesproken item
de vergadering van 24 juni afscheid worden genomen van
geweest. De MR heeft besloten achter het beleid van de
genoemde leden en worden G.B. Ligthart (personeel), dhr. C.J.
directie te staan, met kanttekeningen en voorwaarden, en
Middelkoop (ouder) en Yu-Lianne de Jong (leerling) welkom
heeft ook zijn rol in de communicatie daarover tussen directie
geheten.
en personeel serieus willen nemen.
Het werken in zogeheten commissies bevalt de MR goed.
Mede door wetswijzigingen heeft ook de jaarplanning
De commissie financiën en getalsmatige zaken bestaat
voor 2013-2014 meerdere malen op de agenda gestaan. De
nu uit D. Blom en J.D.A. de Braal, die zich op financieel
opstartproblemen met het nieuwe roosterprogramma hebben
gebied ook hebben of willen laten bijscholen. De commissie
binnen de personeelsgeleding voor discussie gezorgd.
onderwijszaken wordt bemenst door L.W. Both en C. de
Leeuw-Zweistra, terwijl A.J. Kosten en G.B. Ligthart vooral
De MR-reglementen (vooral die met betrekking tot het
over facilitaire en personeelszaken nadenken. De commissies
onderwerp verkiezingen) zijn opnieuw besproken en
geven, waar nodig en mogelijk, een preadvies dat tijdens de
aangepast.
bespreking in de vergadering als leidraad kan dienen.
De vernieuwing van het vmbo door de Beroepenschool in te
Nascholing door de MR-leden staat jaarlijks op de agenda.
voeren, is door de MR gevolgd en er zijn adviezen gegeven.
Vooral het WMS-congres, georganiseerd door de Stichting
Onderwijsgeschillen, wordt elk jaar door een delegatie van de
De invoering van Passend Onderwijs, met de consequenties
MR bezocht.
ervan voor de Gomarus, heeft ook regelmatig op de agenda
gestaan. Er zijn regionale en landelijke bijeenkomsten
Vergaderingen
bijgewoond door MR-leden. Uiteindelijk is er een ouder (dhr.
Gedurende het schooljaar 2012-2013 heeft de
Van Vliet) door de MR voorgedragen om zitting te nemen in
Medezeggenschapsraad zes keer in zijn geheel vergaderd
de landelijke Ondersteuningsplanraad. Zowel de PMR als de
en is de Personeelsgeleding (PMR) zeven keer officieel
MR hebben zich beziggehouden met de huisvestingsvisie van
bijeengekomen. Brainstormsessies en overlegmomenten
de Gomarus toen een nieuwbouw binnen handbereik leek.
in kleinere comités zijn in deze telling niet meegenomen.
Die plannen zijn inmiddels gewijzigd.
Over het algemeen woont het College van Bestuur, in de
persoon van dhr. Flikweert, de vergaderingen bij – regelmatig
Op de valreep van het cursusjaar zijn de resultaten van de
vergezeld door één van de andere directieleden, afhankelijk
medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) meegedeeld.
van het onderwerp dat op de agenda staat.
Was er over de MR nog vrij veel onduidelijk in het MTO van
2011 (totaalscore toen 6,9), positief is het om te zien dat de
waardering voor en de bekendheid met de MR in 2013 is
Drs. D. Blom, voorzitter
verbeterd (totaalscore 7,4). De manier waarop de MR richting
Drs. C. de Leeuw-Zweistra, secretaris
personeel communiceert (voornamelijk via het portaal)
lijkt vruchten af te werpen. Personeelsleden weten de MR
Contactpersoon oudergeleding:
over het algemeen goed te vinden, ook via de aangewezen
Dhr. P. Hoogendoorn, 0184- 421218,
contactpersonen. Voor de ouder- en de leerlinggeleding blijft
[email protected]
het een uitdaging om de achterban te betrekken.
Contactpersoon leerlinggeleding:
Slot
Peter Reitsma, [email protected]
Hoewel er ruimte is voor verschillen blijkt dat de (P)MR-leden
NB: Peter Reitsma neemt in juni 2014 afscheid van de Gomarus.
goed in staat zijn eensgezind op te trekken. We denken
Wie zijn plaats als contactpersoon inneemt, is pas bekend na de
dan ook, na drie jaar gefunctioneerd te hebben, dat de
verkiezingen die in het voorjaar van 2014 worden gehouden.
MR een waardevolle aanwinst voor de school is gebleken.
We hopen ook komend schooljaar opnieuw op een goede
evenwichtige stem namens onze achterbannen te mogen
zijn.
Jaarverslag 2013
samenwerking met de directie en we wensen daarnaast een
53
13. Afsluiting en terugblik
door Chr.J. Flikweert, College van Bestuur
tevredenheidsonderzoeken bij leerlingen, ouders en personeel
lieten een positief beeld zien. Op nagenoeg alle aspecten was
Het jaar 2013 was een jaar dat veel gevraagd heeft van de
de tevredenheid hoger dan de landelijke referentiegroep. Dat
docenten en de ondersteuners op de Gomarus. In het voorjaar
betekent niet dat er geen aandachtspunten zijn. Met name
is intensief overlegd om de afgesproken bezuinigingen in
het gestalte geven van de identiteit binnen de school is een
de begroting te realiseren. Dit betekende een noodzakelijke
blijvend punt van aandacht.
aanpassing van de taakbelasting om de school voor langere
tijd ook financieel gezond te houden. Door er gezamenlijk de
Van dag tot dag mag Het Woord, Gods Woord, opengaan. In
schouders onder te zetten, is dat ook gelukt. Gelukkig zijn
Deuteronomium 6 staat: ‘En deze woorden die ik u heden
verdergaande bezuinigingen voorlopig van de baan. In het
gebied, zullen in uw hart zijn. En gij zult ze uw kinderen
Herfstakkoord zijn afspraken gemaakt waardoor het onderwijs
inscherpen en daarvan spreken, als gij in uw huis zit en als
wordt ontzien.
gij op den weg gaat, en als gij nederligt en als gij opstaat.’
Die taak hebben wij als docenten, als ondersteuners en
De invoering van Passend Onderwijs heeft zijn voortgang
leidinggevenden. Wij moeten planten en natmaken. Het is de
gehad en steeds meer leerlingen die extra ondersteuning
Heere die de wasdom geeft. Het is onze wens en bede dat
nodig hebben, kunnen een passende plaats binnen de
de oogst op de Gomarus onder leerlingen en personeel groot
Gomarus krijgen. Enerzijds vraagt dit veel van personeel en
mag zijn.
organisatie. Anderzijds is het mooi om te zien dat leerlingen
54
die anders naar een reguliere school voor speciaal voortgezet
Ik sluit af met het laatste vers van psalm 147 (berijmd).
zouden gaan, nu een plaats op de Gomarus kunnen krijgen –
de school die qua identiteit goed aansluit bij de waarden en
Hij gaf aan Jakob Zijne wetten,
normen die thuis en in de kerk gelden.
Deed Isrel op Zijn woorden letten;
Hij leerde z’ in Zijn wegen wand’len;
De onderwijsresultaten waren ook dit jaar boven verwachting.
Zo wou Hij met geen volken hand’len;
Het slagingspercentage was hoog en de opbrengstenkaart
Die moesten Zijn getuigenissen
was voor alle aspecten ‘groen’. Ook de gehouden
En Zijn verbondsgeheimen missen.
Laat dan Gods lof ten hemel rijzen;
Laat al wat adem heeft Hem prijzen!
Jaarverslag 2013
55
Colofon
Beeld
Peter Honcoop, Wijk en Aalburg
Vormgeving
Qompassie creatieve communicatie, Lunteren
Teksten
Geertje Heuvelman
Jacobi de Wildt-Rentier
Hoefslag 11
Dependance: Lange Slagenstraat 1
E. [email protected]
4205 NK Gorinchem
T. (0183) 61 03 61
I. www.gomarus.nl

tarievenkaart - 40jaargomarus.nl

Jaarverslag 2013 POH-GGZ in het

Aan alle leden van RJV en PC de Bögelscamp. Hierbij nodigen wij

Agenda jaarvergadering 25-09-2014

Agenda van de ALV van 9 mei 2014

Jaarverslag klachten 2013

NOTULEN

commentaar

Financieel jaarverslag 2012

Jaarverslag MR Kornak 2013-2014

Notulen ALV 2014 - s