en landschapsbeheer (bestuurders)

SAMEN AAN DE SLAG VOOR EEN
KANSRIJK EN HOOGWAARDIG AGRARISCH
NATUUR- EN LANDSCHAPSBEHEER
Het agrarisch natuur- en landschapsbeheer verandert per 1 januari 2016. De kern van
het nieuwe stelsel: een collectieve benadering en het agrarisch natuur- en landschapsbeheer alleen daar toepassen waar dit het meest kansrijk is voor een goed natuurresultaat. Het nieuwe stelsel kent een grotere verantwoordelijkheid in de streek en een belangrijke rol voor collectieven en agrarische natuurverenigingen.
SAMEN AAN DE SLAG VOOR BETERE NATUURRESULTATEN
De effectiviteit van het agrarisch natuur- en landschapsbeheer was de laatste jaren vaak onderwerp
van gesprek. Deze gesprekken waren zinvol en
hebben een belangrijke conclusie opgeleverd: het
natuurresultaat moet beter! Zeker als we ook in de
toekomst draagvlak én budget willen houden voor
het agrarisch natuur- en landschapsbeheer.
Het uitvoeren van agrarisch natuur- en landschapsbeheer kost veel geld. Daarom is het belangrijk dat
de overheadkosten van het beheer omlaag gaan.
Want dan blijft er uiteraard meer geld over voor de
uitvoering van de beheermaatregelen. Dat zal
iedereen onderschrijven.
Maar… hoe pakken we dat aan? Dat doen we met
een collectieve aanpak! Daar ligt de oplossing voor
zowel het verlagen van de kosten als het verbeteren
van de natuurresultaten. De agrarische collectieven
spelen hierin een belangrijke rol. Zij vormen de
kern van het nieuwe stelsel. Dat vraagt wel om een
andere aanpak en een andere rol, zowel van de provincie als van de agrarische natuurvereniging (ANV).
Samenwerking met andere gebiedspartijen wordt
bijvoorbeeld steeds belangrijker.
KANSEN VOOR EEN MEER GEBIEDSGERICHTE AANPAK
Wat wordt dan die rol van de provincie? En welke gevolgen heeft dit voor de agrarische collectieven?
Stelden voorheen de provincies deze natuurbeheer plannen nog gedetailleerd op, nu geven zij alleen
nog ambities en doelstellingen op hoofdlijnen mee. Deze doelen zijn een vertaling van de internationale
verplichtingen uit de vogel- en habitatrichtlijn en de kaderrichtlijn water. De collectieven krijgen dus meer
ruimte. De provincie zal alleen nog sturen op het behalen van de afgesproken doelstellingen.
SAMEN EEN AMBITIE VOOR DE
STREEK OPSTELLEN
Agrarische collectieven bepalen straks zelf waar
en hoe ze de doelen uit het natuurbeheerplan het
best kunnen realiseren. Dit doen zij op basis van
een natuurbeheerplan dat tot stand is gekomen
door overleg met allerlei betrokken partijen uit de
streek, denk daarbij aan waterschappen en natuuren landschapsorganisaties. Dit gebiedsproces met
al die partijen organiseert de provincie.
In de gebiedsaanvraag laten agrarische collectieven zien welke prestaties zij op gebiedsniveau
willen realiseren en hoe deze bijdragen aan het
realiseren van de doelen uit het natuurbeheerplan.
Eigenlijk is dit een hele logische stap, want de
collectieven weten zelf heel goed hoe het agrarisch natuur- en landschapsbeheer in het eigen
gebied het best opgepakt kan worden. Als het plan
er dan eenmaal ligt en de financiering is rond, dan
komt het aan op de uitvoering en het creëren van
draagvlak. Ook dat is een belangrijke taak voor de
agrarische collectieven.
HET JUISTE BEHEER OP DE JUISTE PLEK
Na goedkeuring van de gebiedsaanvraag ontvangt het collectief van
de provincie financiering voor de uitvoering. Het collectief gaat dan
op bedrijfsniveau beheercontracten sluiten. Het gaat daarbij om het
juiste beheer op de juiste plek. Het is daarmee niet alleen van belang
of een grondeigenaar interesse heeft om een bijdrage te leveren aan
het agrarisch natuur- en landschapsbeheer, maar ook of zijn percelen
daadwerkelijk kansrijk zijn om natuurresultaten te boeken. Anders gezegd: het collectief zal soms ook ‘nee’ moeten verkopen aan een boer
of particulier die wel mee wil doen. Ook een goede begeleiding bij het
beheer is belangrijk, evenals het onderhouden van goede contacten
met de deelnemers. Hier kan de ANV een belangrijke rol in spelen.
Ook na het gebiedsproces is samenwerking tussen het agrarisch
collectief en natuur- en landschapsorganisaties van belang. Onderlinge
afstemming is nodig om te zorgen voor een goede gebiedsaanvraag
en het juiste beheer op de juiste plek bij de uitvoering ervan.
COLLECTIEVEN MET KWALITEIT
Het resultaat van de nieuwe aanpak is een beter natuur- en landschapsbeheer met meer eigen gebiedsinvulling. Door certificering
wordt de kwaliteit gewaarborgd. Dat is straks dan ook noodzakelijk.
Een kwaliteitshandboek vormt de basis. Geen moeizaam boekwerk dat
snel in de kast verdwijnt, maar een handboek dat ook bruikbaar is voor
het collectief zelf. Het is een weergave van de keuzes om met ambitie
het agrarisch natuur- en landschapsbeheer efficiënter en effectiever in
te richten.
ANV BLIJFT HET GEZICHT IN DE STREEK
Agrarische collectieven krijgen straks een breed takenpakket. Zij zijn
verantwoordelijk voor de uitvoering van de gebiedsaanvraag en dat
vraagt nogal wat. Denk aan het afsluiten van beheercontracten, het
controleren op de uitvoering, het zo nodig sanctioneren en het regelen van de betalingen voor de deelnemers. Collectieven kunnen er
wel voor kiezen om sommige taken uit te besteden aan een of meer
dienstverleners. Zo kan bijvoorbeeld een administratiekantoor het
collectief ontzorgen door de financiële administratie en de betalingen
op zich te nemen.
Een deel van de taken binnen het agrarisch collectief kan juist het best
worden uitgevoerd door ANV’s. Zo kan de ANV namens het collectief
bemiddelen bij het afsluiten van de beheercontracten en de deelnemers begeleiden bij een goede uitvoering van het beheer. De ANV is
en blijft daarmee het gezicht in de streek en onderhoudt de contacten
met de boeren en particulieren.
Voor de deelnemers zijn de korte lijnen de belangrijkste verbetering
van het nieuwe stelsel. Zij doen geen zaken meer met een overheid op
afstand, maar regelen alles met een agrarisch collectief en hun eigen
ANV in de regio. Meer slagkracht dus!
STICHTING COLLECTIEF
AGRARISCH NATUURBEHEER
(SCAN)
SCAN is in november 2013 opgericht door de koepelorganisaties
Boerennatuur, Natuurlijk Platteland Oost, Natuurrijk Limburg,
LTO Noord, Veelzijdig Boerenland
en ZLTO.
Doel van de stichting is het
ondersteunen van agrarische
collectieven in de voorbereiding
op hun nieuwe rol in het stelsel
voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer dat in 2016 van
start gaat. Leidraad hierbij is het
plan van aanpak professionalisering collectieven dat in opdracht van het interprovinciaal
overleg (IPO) en het Ministerie
van Economische Zaken is opgesteld.
Meer informatie over SCAN en
het plan van aanpak is te vinden
op www.scan-collectieven.nl.
Deze ontwikkeling kost tijd en
een goede voorbereiding. In
2016 wordt de nieuwe werkwijze ingevoerd. Op de tijdlijn
is te zien hoe de overheid en
de agrarische collectieven naar
2016 toewerken.
De focus voor collectieven ligt in
2014 vooral op het leveren van
inbreng voor het gebiedsproces
en het opstellen van een kwaliteitshandboek. De eerste helft
van 2015 staat in het teken van
de gebiedsaanvraag. Deze moet
dan ook worden ingediend,
evenals het kwaliteitshandboek.
In de tweede helft van 2015 gaat
het vooral om het afsluiten van
beheercontracten op basis van
een goedgekeurde gebiedsaanvraag.
01-dec-15
TIJDLIJN AGRARISCH NATUUREN LANDSCHAPSBEHEER 2016
Afsluiten contracten
met boeren
OP WEG NAAR 2016
01-nov-15
01-okt-15
01-sep-15
Definitieve reactie op
kwaliteitshandboek
RVO.nl geeft
beschikking af
Indienen definitieve
gebiedsaanvraag
01-aug-15
Rijksdienst voor Ondernemend
Nederland toetst aanvraag
01-jul-15
01-jun-15
Reactie provincie op
conceptaanvraag
Indienen
conceptaanvraag
01-mei-15
01-apr-15
01-mrt-15
Natuurbeheer-plan
vastgesteld
Collectieven
hebben kwaliteitshandboeken klaar
Stichting Certificering
kijkt naar handboeken
01-feb-15
01-jan-15
Ontwerp-Natuurbeheerplan in procedure
01-dec-14
MEER INFORMATIE
Op de website van SCAN vindt u meer informatie over het thema agrarisch natuur- en
landschapsbeheer 2016, specifiek gericht
op ANV’s en collectieven. Hier kunt u zich
ook inschrijven voor de nieuwsbrief van
SCAN.
www.scan-collectieven.nl
01-okt-14
01-sep-14
01-aug-14
01-jul-14
01-jun-14
01-mei-14
COLOFON
Uitgave: Deze folder is een uitgave van
Stichting Collectief Agrarisch Natuurbeheer
(SCAN)
Tekst: SCAN
Vormgeving: Designimals
Druk: april 2014
01-apr-14
01-mrt-14
01-feb-14
01-jan-14
Start gebiedsprocessen in provincies en regio’s >>>>>>>>>>>>>>>
01-nov-14
Provincies/EZ reageren op
model-kwaliteitshandboek
Reactie EC bekend,
consequenties voor
certificering helder
Handhavings- en controleprotocol is klaar
Doelen en budgetverdeling per
provincie bekend
SCAN-modelhandboek
gereed
Verdeling internationale
doelen over provincies
helder
Aantal collectieven
per provincie bekend
Internationaal
doelen bekend
Programma vE
certificering bekend
Concept regeling
tbv subsidiering
collectieven klaar
Concept
POP3 naar EC

Download Report