Parallelsessies Ronde 1 parallelsessies: 10.45

Parallelsessies
Er zijn drie rondes met parallelsessies. U kunt vooraf inschrijven (via het online registratieformulier) voor drie sessies
(een per ronde), het is dan handig om dit document bij de hand te houden wanneer u zich inschrijft.
Er zijn verschillende soorten parallelsessies: een mini-college, een workshop en een casus. Hieronder vindt u meer
inhoudelijke informatie over de sessies per ronde.
Ronde 1 parallelsessies: 10.45 – 11.45 uur
1.1 Gedragsanalyses aan de hand van casuïstiek onderzoek
Werkvorm: Casus
Inhoud sessie:
Bij het Dr. Leo Kannerhuis is agressieproblematiek bij een specifieke behandelgroep gedurende de periode van een
half jaar intensief gemonitord. Dit heeft interessante handvatten opgeleverd voor de behandelpraktijk. In deze sessie
zal, na een korte achtergrondschets, dieper worden ingegaan op de uitkomsten en implicaties van deze analyses. Wat
leveren de analyses op aan kennis en hoe kan dit concreet worden gebruikt om de behandelpraktijk te verbeteren? In
deze sessie gaan we dieper in op de aanpak van agressieproblematiek aan de hand van een concreet
praktijkvoorbeeld.
Spreker: Anneloes Bal, programma-manager beleidsonderzoek & behandelevaluatie, Dr. Leo Kannerhuis, Centrum
voor Autisme
1.2 Pivotal Response Treatment (PRT): focus op motivatie en communicatie
Werkvorm: Mini-college
Inhoud sessie:
Kinderen nemen van jongs af aan heel veel initiatief in contact. Hierdoor leren ze interacties vorm te geven, taal te
gebruiken, oogcontact te maken, beurt te nemen, imiteren, gespreksvaardigheden, emoties herkennen, sociale regels,
enzovoort. Kinderen met een Autisme Spectrum Stoornis nemen veel minder vaak initiatief in contact, hun motivatie
zich tot anderen te richten is beperkt. Hierdoor missen ze veel natuurlijke leermomenten die andere kinderen wel
krijgen. Deze beperkte motivatie tot interactie bij mensen met autisme is van grote invloed op hun verdere
ontwikkeling. Het is een kernprobleem. Pivotal Response Treatment (PRT) richt zich op dit kernprobleem. Pivotal
betekent ‘kern’, of ‘dat waar alles om draait’. Wanneer je de kern aanpakt, ontwikkelen andere deelvaardigheden zich
als vanzelf. Jarenlang onderzoek heeft uitgewezen dat stimuleren van het kerngebied ‘motivatie tot interactie’
vooruitgang op alle ontwikkelingsgebieden laat zien. In deze sessie wordt u met behulp van videovoorbeelden
geïnformeerd over de mogelijkheden van de PRT, bij kinderen en jongeren met ASS.
Spreker: drs. Sabien van Lommel, psycholoog, docent en supervisor Pivotal Response Treatment (level 5),
gedragstherapeut i.o., GGZ Rivierduinen & Centrum Autisme
Klik hier voor meer informatie over dit onderwerp
1.3 Zelfhulp voor de hulpverlener: cognitieve technieken toepassen bij ‘ongewenste’ gevoelens
Werkvorm: Workshop
Inhoud sessie:
In een hulpverleningsrelatie spelen veel verschillende factoren een rol. Belangrijk is hoe u als hulpverlener zelf in uw
vel zit en hoe u om gaat met gevoelens die cliënten bij oproepen. Wanneer het gaat om cliënten met complex
probleemgedrag kan een gevoel van machteloosheid en/of boosheid jegens de cliënt een ongewenste rol gaan
spelen. In deze workshop leert u hoe u cognitieve technieken kunt inzetten om de niet helpende gedachten die u zelf
als hulpverlener hebt om te zetten in helpende gedachten. We doen dat aan de hand van de volgende vragen:
1. Welke emoties ervaart u zelf bij je cliënten?
2. Met welke gedachten hangen deze emoties samen?
3. Zijn deze gedachten realistisch?
Spreker: drs. Caroline Schuurman, Gz-psycholoog, cognitief gedragstherapeut VGCt en senior schematherapeut, Dr.
Leo Kannerhuis, Polikliniek Amsterdam
1.4 Omgaan met agressie bij cliënten met ASS en een verstandelijke beperking
Werkvorm: Workshop
Inhoud sessie:
In deze workshop wordt er uitleg gegeven over de verschillende fases van agressie en welke interventies daarbij
passend zijn. Daarnaast gaan we in op onze eigen rol als medewerker in het proces van agressie. Dit gebeurt met
twee verschillende interactieve werkvormen. Marijke Jacobi en Erick Verbeek zijn werkzaam binnen de
gehandicaptenzorg en geven sinds 2001 trainingen voor het Siza College. Beiden zijn gespecialiseerd in het
begeleiden van mensen met ASS en een ernstige verstandelijke beperking.
Sprekers: Eric Verbeek en Marijke Jacobi, trainers ‘omgaan met agressie’, Siza College
1.5 FACT
Werkvorm: Mini-college
Inhoud sessie:
FACT staat voor Flexible Assertive Community Treatment en is ontwikkeld door GGZ Noord-Holland-Noord. Cliënten
die vallen onder een FACT-wijkteam hebben vaak meervoudige en complexe problemen, op verschillende
levensgebieden. Dit maakt nauwe samenwerking van verschillende disciplines belangrijk. Op die manier lukt het om
een goede en complete behandeling te bieden. Naast het verminderen van psychische klachten, is het bevorderen
van herstel vaak een doel. In deze sessie krijgt u uitleg over deze methode aan de hand van een good practice.
Spreker: Gerard Lohuis, sociaal psychiatrisch verpleegkundige, docent en stafmedewerker, Lentis
1.6 Emotieregulatie
Werkvorm: Mini-college
Inhoud sessie:
Veel mensen met een autismespectrumstoornis (ASS) hebben problemen met emotieregulatie en ervaren chronisch
te hoge stressniveaus. In dit mini-college wordt ingegaan op de mogelijkheden die cognitieve gedragstherapie biedt
om mensen met ASS te helpen hun emoties beter te reguleren en hun stressmanagement te verbeteren.
Spreker: volgt
Ronde 2 parallelsessies: 13.00 – 14.00 uur
2.1 Fysieke interventies
Werkvorm: Workshop
Inhoud sessie:
In uiterste gevallen is het noodzakelijk om fysiek in te grijpen. Dit voor de veiligheid van zowel client als begeleider. In
deze workshop ervaart u deze veilige technieken passend bij mensen met ASS.
Spreker: Leon van Iersel, stafmedewerker R&D, Dr. Leo Kannerhuis, Centrum voor Autisme
2.2 Complex probleemgedrag bij vrouwen met ASS
Werkvorm: Mini-college
Inhoud sessie:
Hebben vrouwen complexere problemen dan mannen met ASS? In deze sessie zal Annelies Spek hier antwoord
opgeven en ingaan op de specifieke begeleiding en behandeling van vrouwen met ASS.
Spreker: Annelies Spek, klinisch psycholoog & senior wetenschappelijk onderzoeker, Geestelijke Gezondheidszorg
Eindhoven en De Kempen
2.3 Probleemgedrag in het onderwijs
Werkvorm: Casus
Spreker: Marieke van Eldert, Gz-psycholoog/gedragskundige, Rondom BAAZ
Inhoud sessie:
In deze interactieve workshop kijken we gezamenlijk naar een casus ‘probleemgedrag in de klas’. Inbreng van de
casus komt van één van de deelnemers.
2.4 Seksualiteit en ASS
Werkvorm: Casus
Inhoud sessie:
Mensen met een autismespectrumstoornis (ASS) hebben een andere psychoseksuele ontwikkeling. ASS heeft ook op
dit levensgebied een grote invloed, met name de andere sociaal-emotionele ontwikkeling stelt beperkingen aan het
vermogen om intieme seksuele relaties aan te gaan. Mensen met ASS hebben ook hun verlangens, eigen
mogelijkheden en proberen hun seksualiteit te beleven in relaties of daarbuiten. In deze sessie wordt ervan uitgegaan
dat begeleiding hierbij gericht is op het ondersteunen van cliënten om hun beperkingen en mogelijkheden te leren
kennen en ermee te leren omgaan. Het vraagt van de begeleider een methodische aanpak, een aangepaste houding
en een aantal vaardigheden. Aan de hand van casuïstiek wordt dit uitgelegd.
Spreker: drs. Robert Emmen, Gz-psycholoog, seksuoloog, GGZ Rivierduinen & Centrum Autisme
2.5 De methode Heijkoop
Werkvorm: Mini-college
Inhoud sessie:
De Methode Heijkoop bestaat uit vijf instrumenten die betrokkenen helpen op een gestructureerde en veilige manier
samen te werken met hun kind of cliënt. Het brengt opvoeders en begeleiders op een vanzelfsprekende manier toe
naar een nieuwe manier van kijken naar hun kind of cliënt. Die nieuwe kijk heeft grote invloed op het contact en de
relatie met de cliënt. Het brengt een veranderingsproces op gang bij alle betrokkenen. De begeleider ontwikkelt als
vanzelf nieuwe begeleidingskwaliteiten, wat er onmiddellijk toe leidt dat de cliënt beter functioneert. Een positieve
bijwerking daarvan (maar nooit het doel) is dat probleemgedrag afneemt. Als begeleiders via de Methode Heijkoop
hun begeleidingskwaliteit verbeteren, heeft dat positieve gevolgen voor de individuele cliënt voor wie het traject is
ingezet. De ervaring leert dat deze verworvenheden verstrekkende invloed hebben op zowel de kwaliteit van de zorg
die het betrokken team levert, als op de kwaliteit van de zorgorganisatie. Cliënten groeien er persoonlijk door, hun
leven wordt waardevoller. Ook begeleiders ontwikkelen zich persoonlijk, en doen hun werk met meer voldoening.
Spreker: Teja Luiten, opleider, supervisor en coach, LuitenConsult
Klik hier voor meer informatie over dit onderwerp
2.6 Wat kan medicatie betekenen bij ernstig probleemgedrag.
Werkvorm: Mini-college
Inhoud sessie:
Een medicamenteuze behandeling kan een onderdeel zijn van de interventies van de behandeling van cliënten met
autisme. In deze sessie krijgt u een overzicht van gangbare medicatie die kan worden ingezet bij het verminderen van
probleemgedrag, alsmede ook de resultaten van deze inzet.
Spreker: volgt
Ronde 3 parallelsessies: 14.30 – 15.30 uur
3.1 Angst en ASS
Werkvorm: Mini-college
Inhoud sessie:
De laatste jaren is er veel vooruitgang geboekt in de behandeling van angst; specifieke programma's lijken hun effect
te bewijzen. Deze vooruitgang geldt voor de behandeling en begeleiding van mensen met een
autismespectrumstoornis (ASS). Autisme en angst lijken onafscheidelijk. Deze sessie staat stil bij de
standaardbehandelprogramma's voor angst en u wordt vertrouwd gemaakt met de behandeling van angst bij de
specifieke doelgroep van mensen met autisme.
Spreker: drs. Susanne Wolthaar, psycholoog NIP – Gz-psycholoog, opleider, Dr. Leo Kannerhuis, Centrum voor
Autisme, RINO Groep
3.2 Communicatie als behandelstrategie bij mensen met autisme en een verstandelijke beperking?!
Werkvorm: Casus
Inhoud sessie:
Communicatieproblematiek is vaak de oorzaak van gedragsproblematiek bij mensen met autisme en hierdoor vaak
een belangrijke stressfactor voor ouders en begeleiders. Femke van de Pas en Karin van Zon, beiden werkzaam als
autismeconsulent/logopediste bij de Amarantgroep zullen aan de hand van casuïstiek toelichten wat de meerwaarde
van communicatie als behandelstrategie is bij de doelgroep mensen met autisme en een verstandelijke beperking.
Spreker: Karin van Zon en Femke van de Pas, autismeconsulentes/logopedistes, Amarant Groep
3.3 De-escalerende gespreksvoering
Werkvorm: Workshop
Inhoud sessie:
Middels de juiste gesprekstechnieken kunt u escalering voorkomen. In deze workshop gaat u aan de slag met deze
de-escalerende technieken.
Sprekers: Dy-Anne Holland, Dr. Leo Kannerhuis, Centrum voor Autisme & Diana Rodenburg, opleidingsmanager
RINO Groep, Dr. Leo Kannerhuis
3.4 Eetstoornissen
Werkvorm: Mini-college
Inhoud sessie:
Er is afgelopen jaren veel kennis en onderzoek gedaan naar eetproblemen. Veel cliënten met ASS hebben
eetproblemen. Is deze opgedane kennis echter ook toe te passen bij mensen met autisme en wat kunnen we leren
van deze opgedane kennis in de behandeling van mensen met ASS. In deze sessie gaan we hier nader op in.
Spreker: Annemieke van der Laan, Dr. Leo Kannerhuis, Centrum voor Autisme
3.5 Systeemgericht werken in vastgelopen situaties
Werkvorm: Casus
Inhoud sessie:
Onder systeemgericht werken verstaan we dat we de problematiek/hulpvraag van de centrale cliënt niet geïsoleerd
beschouwen maar in samenhang met zijn of haar functioneren in zijn/haar sociale omgeving. De dynamiek van zijn
sociale omgeving (waaronder we in eerste instantie zijn huishouding/gezinssituatie verstaan, maar die we ook breder
kunnen opvatten zoals bijvoorbeeld vrienden, familie en werk) staat centraal in de probleemanalyse en de oplossing in
de vorm van het hulpverleningstraject wordt samengesteld. In deze sessie wordt ingegaan op het toepassen van deze
manier van werken in vastgelopen situaties.
Spreker: Margo Versteijne, Dr. Leo Kannerhuis, Centrum voor Autisme