Beheerovereenkomsten

Beheerovereenkomsten
PDPOIII: 2014 - 2020
Onder voorbehoud van goedkeuring PDPOIII door EU Inhoud
!
!
!
!
  uropees en Vlaams beleidskader
E
  eheerovereenkomsten in een notendop
B
  eheerpakketten
B
 Voorbeeldbedrijven
27-11-2014 │2
Europees en Vlaams
beleidskader
Europese doelstellingen
!  Beheerovereenkomsten dragen bij aan volgende EU-prioriteiten
voor plattelandsontwikkeling:
!
  Focusgebied
4: herstel, instandhouding en verbetering van
ecosystemen die aangewezen zijn op land- en bosbouw
!
 het herstellen en in stand houden van de biodiversiteit (inclusief
Natura 2000), EU-landschappen
!  het verbeteren van het waterbeheer (inclusief meststoffen- en
pesticidenbeheer)
!  het verbeteren van het bodembeheer
!
  Focusgebied
5: bevordering van het efficiënte gebruik van
hulpbronnen en steun voor de omslag naar een
koolstofarme en klimaatbestendige economie in de
landbouw-, de voedsel- en de bosbouwsector
!
 C-opslag in de bodem
27-11-2014 │4
Vlaamse doelstellingen
!  Vlaams strategisch thema: verhogen van de
weerbaarheid en verduurzaming van de landbouwsector in
al zijn facetten
!  Economisch aspect
!  Ecologisch aspect
!
!
 Milieu- en klimaatvriendelijke landbouwpraktijken
 Beheerovereenkomsten VLM
!
!
!
!
  Biodiversiteit
& landschap
  Verbetering waterkwaliteit
  Erosiereductie
  Instandhoudingsdoelstellingen (o.a. Natura 2000gebieden)
27-11-2014 │5
Beheerovereenkomsten
in een notendop
Wat is een beheerovereenkomst?
! O
  vereenkomst tussen een landbouwer en de VLM
!  Doel: behouden en verbeteren van de natuurlijke,
landschappelijke en milieukwaliteit in het landbouwgebied
!  Een vrijwillig engagement
!  Start: 1 januari
!  Duur: 5 jaar
!  Vooraf bepaalde vergoeding
27-11-2014 │7
Wie kan een beheerovereenkomst
sluiten?
! A
  ctieve landbouwers
!  Actieve groepen van landbouwers
!  Hervorming GLB: Europese definitie van ‘actieve
landbouwer’ wordt verstrengd
!  Lijst van beroepsactiviteiten die niet in aanmerking
komen voor directe steun:
!
!
!
!
!
 Luchthavens
 Spoorwegondernemingen
 Waterbedrijven
 Vastgoeddiensten
 Sport- en recreatieterreinen
27-11-2014 │8
Voorwaarden inzake ligging
!  Het perceel is geregistreerd als landbouwgrond
gelegen in het Vlaams Gewest (in geval van kleine
landschapselementen: het beheerobject is gelegen op of
grenst volledig aan een perceel geregistreerd als
landbouwgrond gelegen in het Vlaams Gewest)
!  Beheergebieden:
!  Beheerovereenkomsten worden maximaal ingezet in
gebieden waar de meerwaarde het grootst is
!  De beheergebieden verschillen naargelang het
beheerpakket
!  Voor soortgerichte beheerpakketten worden kansrijke
gebieden afgebakend op basis van de recentst
beschikbare monitoringsdata
27-11-2014 │9
Vaste en variabele
beheerovereenkomsten
!  Vaste beheerovereenkomsten:
!
!
!
  Afmetingen
en ligging van het beheerobject liggen vast voor
de volledige looptijd van de overeenkomst
  De begunstigde respecteert tijdens de looptijd van de
overeenkomst de afmetingen vastgelegd in de
overeenkomst
  Minimumbedrag waarvoor een beheerovereenkomst kan
gesloten worden bedraagt 750 euro (uit te geven over de
duur van de overeenkomst)
27-11-2014 │10
Vaste en variabele
beheerovereenkomsten
!  Variabele beheerovereenkomsten (waterkwaliteit):
!
!
!
!
!
  Minimale
oppervlakte wordt vastgelegd in de overeenkomst
  Maatregel kan elk jaar op andere percelen van het bedrijf
worden toegepast
  Oppervlakte waarop de maatregel wordt toegepast mag
nooit lager zijn dan de minimale oppervlakte
  De maximale oppervlakte bedraagt 1,2 x de minimale
oppervlakte
  Minimale oppervlakte waarvoor een steunaanvraag kan
ingediend worden bedraagt 2 ha
27-11-2014 │11
Beheerpakketten
Kleine landschapselementen
27-11-2014 │13
Pakketten & vergoedingen
Beheerpakket
Jaarlijkse vergoeding
Onderhoud haag
1,87 euro per meter
Onderhoud kaphaag
1,51 euro per meter
Onderhoud heg
2,76 euro per meter
Onderhoud knotbomenrij
2,83 euro per boom
Onderhoud houtkant
40,1 euro per are
Omvormingsbeheer houtkant
80,9 euro per are
27-11-2014 │14
Instapvoorwaarden
!  Het landschapselement bestaat uit minstens 75%
geschikte soorten
!  Het landschapselement maakt geen deel uit van een tuin
en kan niet worden omschreven als erfbeplanting of
windscherm
→  Uitzondering: een heg als windscherm rond een (fruit)teelt is
toegelaten indien ze minstens uit 5 verschillende soorten
bestaat met elk een aandeel van maximaal 20%
27-11-2014 │15
Verbintenisvoorwaarden
!  Het beheer binnen de eerste vier jaar uitvoeren volgens
de richtlijnen opgenomen in de beheerovereenkomst
→  Uitzondering: een heg mag enkel in het eerste werkjaar
gesnoeid worden
! D
  e stambasis van de planten beschermen tegen het vee
!  Exoten (opslag inbegrepen) bestrijden
!  Dode planten vervangen door geschikte soorten
27-11-2014 │16
Gras- en bloemenstroken
27-11-2014 │17
Getrapt systeem
GEMENGDE GRASSTROOK PLUS: 2.108/1.996 euro per ha
GEMENGDE GRASSTROOK: 1.812/1.700 euro per ha
GRASSTROOK 15 JUNI: 1.317 euro per ha
GRASSTROOK: 1.047 euro per ha
27-11-2014 │18
Vluchtstroken voor weidevogels
Uitstellen van de maaidatum tot 22 juni
op een strook van 6 à 30 meter breed
zodat weidevogels er rustig kunnen
broeden en hun kuikens grootbrengen.
Jaarlijkse vergoeding: 1.616 euro per
ha
27-11-2014 │19
Bloemenstroken voor bestuivers
Strook van 6 à 12 meter breed inzaaien met
een goedgekeurd één- of tweejarig bloemenmengsel
langs de zuidelijke kant van een houtig landschapselement/bos
Jaarlijkse vergoeding: 1.972 euro per ha
27-11-2014 │20
Erosiebestrijding
27-11-2014 │21
Erosiedam uit strobalen
!  Instapvoorwaarden:
!
!
 Het
perceel is erosiegevoelig volgens het GBCS
 De dam wordt gecombineerd met de aanleg van een
erosiestrook of strategisch gelegen grasland
!  Verbintenisvoorwaarden:
!
!
 De
hoogte van de dam bedraagt minimaal 50cm
 Afgezet slib verwijderen zodat de opvanghoogte van
de dam overal minstens 30 cm bedraagt
!  Jaarlijkse vergoeding: 12,86 euro per meter
27-11-2014 │22
Strategisch gelegen grasland
!  Instapvoorwaarden:
!
!
!
 Het
perceel is erosiegevoelig volgens het GBCS
 Het perceel werd gedurende de laatste vijf jaar
uitsluitend als bouwland (excl. tijdelijk grasland)
uitgebaat
 Het perceel is door ALBON aangeduid als een
strategisch gelegen perceel voor erosiebestrijding door
aanleg van extra grasland
27-11-2014 │23
Strategisch gelegen grasland
!  Verbintenisvoorwaarden:
!
!
 De
grasvegetatie als een ononderbroken geheel in
stand houden
 Het grasland wordt niet gebruikt om te voldoen aan
een inzaaiverplichting ikv de vergroeningsvereisten
rond blijvend grasland
!  Jaarlijkse vergoeding: 619 euro per ha
27-11-2014 │24
VOEDSELGEWAS VOOR AKKERFAUNA
Voedselgewas voor akkerfauna
Het perceel is gelegen in beheergebied voor soortenbescherming
Zaadleverend gewas(mengsel) inzaaien voor 31 mei en behouden tot
15 maart van het volgende teeltjaar
Jaarlijkse vergoeding: 1.931 euro per ha
Niet combineerbaar met biologische hectarepremie
27-11-2014 │25
Graslandbeheer in functie van weidevogels
Broedsucces vergroten door maai- en beweidingsdatum
uit te stellen en veebezetting te beperken
Enkel op graslanden in beheergebieden voor
soortenbescherming
27-11-2014 │26
Overzicht pakketten
!  Uitstel maaidatum 22 juni:
!
!
 Tussen
1 april en 22 juni geen enkele
(landbouwkundige) activiteit op het perceel uitvoeren
 Jaarlijkse vergoeding: 698 euro per ha
!  Uitstel beweidingsdatum 20 mei:
!
!
!
 Tussen
1 april en 20 mei geen enkele
(landbouwkundige) activiteit op het perceel uitvoeren
 Tussen 20 mei en 15 juni mag het perceel beweid
worden met een veebezetting van maximaal 4 dieren
per ha
 Jaarlijkse vergoeding: 116 euro per ha
27-11-2014 │27
Overzicht pakketten
!  Standweide 15 juni:
!
!
 Tussen
1 april en 15 juni geen enkele
(landbouwkundige) activiteit op het perceel uitvoeren,
behalve het gebruik als standweide met een
veebezetting van maximaal 2 dieren per ha
 Jaarlijkse vergoeding: 661 euro per ha
!  Kuikenweide:
!
!
 Tussen
1 april en 1 juli geen enkele (landbouwkundige)
activiteit op het perceel uitvoeren (met uitzondering
van het gebruik als standweide met een veebezetting
van maximaal 2 dieren per ha)
 Jaarlijkse vergoeding: 761 euro per ha
27-11-2014 │28
Soortenrijke graslanden
Ontwikkelen en in stand houden van soortenrijke graslanden door:
•  Geen meststoffen, bodemverbeteraars en bestrijdingsmiddelen te
gebruiken
•  Een aangepast maai- en/of beweidingsregime toe te passen op
basis van het advies van een deskundige
•  Enkel op blijvend grasland
27-11-2014 │29
Ontwikkeling soortenrijk grasland
!  Instapvoorwaarden:
perceel is gelegen in beheergebied voor botanisch
beheer
!  Een deskundige bepaalt voor de start van de
overeenkomst het vegetatietype als een grassenmix of
dominant stadium en legt het beheer vast
!  Beheer:
!  2x per jaar maaien (eerste maaibeurt tussen 15 mei en
15 juni, tweede maaibeurt tussen 1 september en 1
oktober), geen beweiding
!  1x per jaar maaien tussen 1 mei en 15 juni met
nabegrazing vanaf 1 juli
!  Jaarlijkse vergoeding: 881 euro per ha
!
 Het
27-11-2014 │30
Instandhouding soortenrijk grasland
!  Instapvoorwaarde:
deskundige bepaalt voor de start van de overeenkomst
het vegetatietype als een graskruidenmix, bloemrijk grasland
of schraalland en legt het beheer vast
!  Beheer:
!   Beweiden vanaf 15 mei met gemiddeld 2 GVE per ha
!   Maaien tussen 15 juni en 15 juli en een tweede keer maaien
tussen 1 september en 1 oktober (geen beweiding)
!   Maaien tussen 15 juni en 15 juli met nabegrazing vanaf 1
september of een tweede keer maaien tussen 1 september
en 1 oktober
!   Maaien tussen 15 juli en 15 augustus met nabegrazing
vanaf 15 september of een tweede keer maaien tussen 15
september en 15 oktober
!  Jaarlijkse vergoeding: 1.174 euro per ha
!
  een
27-11-2014 │31
Waterkwaliteit
Bijdragen aan de verbetering van de waterkwaliteit door opname van een hoog percentage
(90%) teelten met een laag risicoprofiel in het teeltplan van het bedrijf (bouwland).
Het risicoprofiel van een teelt wordt bepaald door:
•  Nitraatgevoeligheid
•  Erosiegevoeligheid
•  Aanvoer van organische stof
Jaarlijkse vergoeding: 245 euro per ha
27-11-2014 │32
Waterkwaliteit
!  Instapvoorwaarden:
!
!
 Minimaal
2 ha bouwland gebruiken in de afgebakende
gebieden, bij aanvang van de overeenkomst
 De minimale contractoppervlakte bedraagt minstens 2 ha
(de maximale contractoppervlakte bedraagt 1,2 keer de
minimale oppervlakte)
!  Verbintenisvoorwaarden:
!
!
 Het
minimum areaal laag risico-hoofdteelten bedraagt
minimaal 90% van het totale areaal bouwland
 Op bouwlandpercelen minstens voor de minimaal
overeengekomen oppervlakte laag risico-teelten verbouwen
27-11-2014 │33
Waterkwaliteit
!
!
 Minstens
4 hoofdteelten waarvan 3 laag risicohoofdteelten verbouwen andere dan blijvend grasland,
waarbij het oppervlakte aandeel van 3 laag risicohoofdteelten minstens elk 5% is t.o.v. het totaal areaal
bouwland
 De laag risico-hoofdteelten, die gemeld worden voor
toepassing van de actie, moeten gevolgd worden door
een nateelt met een laag risico met uitzondering van
!
!
 de teelt van maïs waarbij enkel de kolf wordt geoogst
 de teelt van tijdelijk grasland dat een volledig kalenderjaar
wordt aangehouden
!  teelten die in aanmerking komen als faunavoedselgewas
27-11-2014 │34
Waterkwaliteit
!
!
!
 Het
nitraatresidu laten bepalen door een erkend labo
op alle percelen in gebruik door het bedrijf
 Het gemiddeld nitraatresidu van elk perceel waarop het
nitraatresidu werd bepaald is meer dan 4 kg lager dan
de laagste drempelwaarde vastgesteld in de Vlaamse
regelgeving
 Een bodemanalyse uitvoeren, waarbij minstens het Cgehalte en de pH bepaald worden, door een erkend
labo op alle percelen waarop een staalname gebeurt
ikv het nitraatresidu, in het eerste jaar van de
overeenkomst
27-11-2014 │35
Natura 2000 en
instandhoudingsdoelstellingen
27-11-2014 │36
Fosfaatuitmijning
!  Doel:
!
!
 Fosfaatvoorraad
in de bodem is vaak de beperkende
factor om de doelvegetaties te realiseren in Natura
2000-gebieden
 Via geschikte teelten en een aangepaste N- en Kbemesting fosfaat onttrekken aan de bodem
!  Jaarlijkse vergoeding: 704 euro per ha
27-11-2014 │37
Fosfaatuitmijning
!  Instapvoorwaarden:
!
!
!
 Het
perceel is in een NATURA2000 managementplan
door ANB aangeduid als geschikt voor toepassing van
het beheerpakket
 Het perceel is bouwland
 Het teeltschema wordt bepaald voor het sluiten van de
overeenkomst
27-11-2014 │38
Fosfaatuitmijning: verbintenisvoorwaarden
!  Teeltschema uitvoeren volgens keuze in de
overeenkomst:
!  Schema 1: meerjarig mengsel van grassen, witte en
rode klaver (5 jaar)
!  Schema 2:
!
!
 Jaar 1: een graangewas, vlas of boekweit
 Jaar 2, 3 en 4: mengsel van meerjarige grassen, witte &
rode klaver
!  Jaar 5: een graangewas, vlas of boekweit
!  Vanaf het eerste werkjaar het perceel bemesten volgens
het bemestingsadvies op basis van bodemanalyses
rekening houdend met de geldende bemestingsnormen
!  Geen fosfaatmeststoffen aanwenden op het perceel
27-11-2014 │39
Verminderde bemesting
!  Doel: op landbouwpercelen gelegen in of rond Natura
2000-gebieden geen enkele vorm van bemesting
toepassen om geschikte abiotische condities te creëren met
het oog op de Natura 2000-doelstellingen
!  Instapvoorwaarden:
!
!
 Het
perceel is in een NATURA2000 managementplan
door ANB aangeduid als geschikt voor toepassing van
het beheerpakket
 Op het perceel is geen bemestingsbeperking of geen
bemestingsverbod van toepassing
!  Jaarlijkse vergoeding:
!
!
 Op
bouwland: 1.391 euro per ha
 Op grasland: 1.036 euro per ha
27-11-2014 │40
Verminderde bemesting op bouwland
!  Het aanwenden van elke vorm van P- of N-meststoffen
(beweiding inbegrepen) is niet toegestaan
!  Op het perceel dient een vruchtwisseling toegepast te
worden
!  Een nitraatresidubepaling laten uitvoeren door een
erkend labo op alle percelen in gebruik door het bedrijf
!  Het gemiddelde nitraatresidu van elk perceel waarop het
nitraatresidu werd bepaald is meer dan 4 kg lager dan de
laagste drempelwaarde vastgesteld in de Vlaamse
regelgeving
27-11-2014 │41
Verminderde bemesting op grasland
!  Het aanwenden van elke vorm van P- of N-meststoffen
(beweiding inbegrepen) is niet toegestaan
!  De graslandvegetatie in stand houden
!  Een nitraatresidubepaling laten uitvoeren door een
erkend labo op alle percelen in gebruik door het bedrijf
!  Het gemiddeld nitraatresidu van elk perceel waarop het
nitraatresidu werd bepaald, is meer dan 4 kg lager dan de
laagste drempelwaarde vastgesteld in de Vlaamse
regelgeving
27-11-2014 │42
Voorbeeldbedrijven
Voorbeeldbedrijf 1: biologisch
melkveebedrijf
! B
  O onderhoud poel niet meer mogelijk onder PDPOIII
!  BO onderhoud houtkanten
!  Bloemenrand rond 5ha mengteelt van granen en
vlinderbloemigen als hoofdteelt: BO bloemenstrook
mogelijk indien gelegen langs zuidelijke kant van houtig
landschapselement of bos
!  5ha maïs als hoofdteelt: grasstrook onderaan perceel
indien perceel erosiegevoelig
!  10ha graskruidenmengsel (meer dan vijf jaar): BO
instandhouding soortenrijk grasland?
27-11-2014 │44
Voorbeeldbedrijf 2: biologisch
groentenbedrijf
!  2ha grasklaver: BO uitstel maaidatum in functie van
weidevogels indien gelegen in beheergebied voor
soortenbescherming (vijf jaar lang op zelfde perceel!)
!  1ha graan: BO faunavoedselgewas indien gelegen in
beheergebied voor soortenbescherming (vijf jaar lang op zelfde
perceel!)
!  Bloemenranden: BO bloemenstrook mogelijk indien gelegen
langs zuidelijke kant van houtig landschapselement/bos
!  0,2ha teelt in tunnel: geen BO mogelijk langs tunnels
27-11-2014 │45
Voorbeeldbedrijf 3: biologisch
fruitteeltbedrijf
!  11ha appel- en 5ha perenbomen
!
!
 BO
onderhoud heggen (een heg als windscherm rond
een fruitteelt is toegelaten indien ze minstens uit 5
verschillende soorten bestaat met elk een aandeel van
maximaal 20%)
 BO bloemenstroken indien gelegen langs zuidelijke
kant van bv. heg
!  0,5ha frambozen in tunnel: geen BO mogelijk langs
tunnels
27-11-2014 │46
Voorbeeldbedrijf 4: biologische
kippenhouderij
!  1ha boomgaard: BO onderhoud haag rond boomgaard
!  0,5ha natuurlijke, spontane begroeiing (inheemse bomen
en struiken): geen BO onderhoud houtkant mogelijk
aangezien geen beheer
27-11-2014 │47
Bedankt voor
uw aandacht!
Meer info: www.vlm.be
27-11-2014 │48