opbrengsten van de avond

Opbrengst inspiratieavond Het ABC over Excellentie
Wat neem je mee?
Wim Kaizer: Hoe ziet de excellente school eruit
 Elke school kan excellent worden. Als ze er de tijd voor nemen.
 Aandacht besteden aan iets positiefs (in plaats van negatiefs) en zo het hele niveau optillen.
(5% is excellent)
 Traject excellente scholen is eigenlijk een luxe scan. Dat gun je iedere school!
 Goed dat er breed wordt gekeken. Inspectie moet dat blijven doen. Geen afvinklijstje van
maken!
 De weg naar excellent is nog interessanter dan het bereiken van de status. We zouden veel
meer moeten doen met de opbrengsten.
 Wie gaat zich opgeven? 1X. We moeten niet te bescheiden zijn. Zelfinzicht:-)
 Worden is mooi, maar blijven?! Hoe hou je de groep bij elkaar en enthousiast?
Reinoud Buijs: Leiding geven aan excellentie
 Leiding geven aan excellentie vraagt heel veel van scholen. Geen wonder dat het zo’n
worsteling is.
 Ook leerkrachten geven leiding aan excellentie. Daar gelden dezelfde mechanismen, op een
andere manier. (Inhoud, houding, verhouding)
 Weg uit het negatieve! Onderzoek, onderken en benut de talenten in het team.
 Stem je ambities, tijdpad en instrumenten af op de fase waarin je als school zit (zonder ze
lineair te zien). Realistisch!
Henk Fibbe en Fleur Runeman: eerste hulp bij gedragsproblemen
 Zie school niet alleen als vindplaats van problemen, maar OOK als plaats waar de oplossingen
(kunnen) worden ingezet.
 Het combineren van expertise van ZOWEL onderwijs EN zorg is nodig en mogelijk! Realiseer
hierbij afstemming en verbinding/eenheid.
 Eigenaarschap en regie bij de school zijn van belang!
 Scholen/interne begeleiders/leerkrachten benadrukken het belang van: direct uitvoerbare
handelingsadviezen die ‘op maat’ afgestemd; bijdrage aan professionalisering; nabijheid van
experts
Wim Kaizer: Brede talentontwikkeling
 Tot nu toe is er veel aandacht voor cognitieve talenten. Brede talentontwikkeling spreekt
aan.
 Moeilijk te realiseren. We moeten al zoveel doen. Hoe creëren we ontwikkelkansen voor
specifieke talenten? Begin in ieder geval met zien en belonen als kinderen iets bijzonders
doen. Leg dat bijvoorbeeld vast in een portfolio.
 Talentenscan: een goed idee!
Opbrengsten inspiratieavond Het ABC
27 oktober 2014
1
Toelichting
Het ABC organiseert al enige tijd inspiratiemiddagen en - avonden voor het eigen
personeel. Hierbij informeren we elkaar over elkaars werk, nieuwe ontwikkelingen en
kansen 'in de markt'. In maart 2014 hebben we deze bijeenkomst voor het eerst ook
opengesteld voor publiek.
Het hoofdthema van 27 oktober 2014 was 'Excellentie'. Onderwerpen die aan bod kwamen:
 1e hulp bij acute gedragsproblemen op school – door Henk Fibbe en Fleur Runeman
Soms kan het gedrag van kinderen in de klas zo lastig zijn, dat het niet een, twee, drie is op te lossen
binnen de zorgstructuur van de school. Dan komt het Adviesteam in actie. Fleur Runeman en Henk
Fibbe geven een presentatie over de werkwijze van het adviesteam.
 De nieuwe Kernprocedure, overgang po naar vo – door Biki van Leeuwen
In het schooljaar 2014-2015 vinden ingrijpende veranderingen plaats in de overgang PO-VO, die van
invloed zijn op de Kernprocedure. De grootste veranderingen zijn het gevolg van nieuwe wetgeving.
Daarnaast wordt er in Amsterdam dit jaar voor het eerst gewerkt met een systeem van matching in
plaats van loting. Biki van Leeuwen heeft de nieuwe procedure in opdracht van het BBO ontwikkeld.
Zij geeft een toelichting op de wijzigingen ten opzichte van de procedure zoals die tot dusver werd
gehanteerd.
 Wat maakt een school excellent: ervaringen van de landelijke jury, Wim Kaizer
Wim Kaizer is lid van de landelijke jury excellente scholen in p.o. en v.o. en was betrokken bij de
opstelling van het rapport “Passend Onderwijs boven de streep” over een brede benadering van
excellentie. Er is een grote omslag gaande in het denken over excellentie in scholen. Al voor het
derde jaar wijst een onafhankelijke jury excellente scholen aan in po en vo. De onderwijsinspectie
gaat naar gedifferentiëerd toezicht en zal scholen óók gaan betitelen als “goed” en “excellent”. En er
wordt nu heel anders gedacht over “excellente leerlingen”. Wat schiet je als school ermee op om te
gaan voor het predicaat “excellente school”. Wat zijn de voordelen en wat zijn de nadelen. Wat is er
eigenlijk allemaal voor nodig om excellente school te worden. De lat ligt namelijk behoorlijk hoog.
Waar kijkt de jury allemaal naar en hoe gaat dat in zijn werk. Maar vooral interessant is: hoe wórd je
een excellente school en wat zij de kenmerken van een excellente school. In de praktijk verschillen
excellente scholen zeer van elkaar: grote, kleine, soort leerlingen, omstandigheden,
onderwijskundige accenten, e.d. Excellentie is het resultaat van een langere termijn aanpak. Een
toolkit werkt niet. Excellentie zit in een diepere laag. In deze workshop gaat het vooral over
kenmerken van excellente scholen.
 Diataal alternatieve eindtoets – door Hilde Haquebord (Diataal)
Scholen zijn nu verplicht een eindtoets af te nemen. Vanaf volgend schooljaar kunnen ze kiezen
tussen de centrale of een andere eindtoets die is toegelaten. Wat zijn de nieuwe toetsinhouden, en
wat voor scores leveren die op? Wat is voor u belangrijk bij de keuze voor een eindtoets? Een van de
alternatieven is de Dia-eindtoets.In deze bijeenkomst informeren wij ook over de mogelijkheid tot
deelname aan de proefsessie begin 2015.

Brede talentontwikkeling: van aandacht voor hoogbegaafden naar ontplooiing van álle
talenten – door Wim Kaizer
Wim Kaizer is lid van de landelijke jury excellente scholen in p.o. en v.o. en was betrokken bij de
opstelling van het rapport “Passend Onderwijs boven de streep” over een brede benadering van
excellentie bij leerlingen. De laatste jaren is er toenemend aandacht voor meer- en hoogbegaafde
kinderen. Initiatieven zoals plusklassen, versnelling en verdieping, extra vakken en uitdagingen, soms
Opbrengsten inspiratieavond Het ABC
27 oktober 2014
2
zelfs speciale scholen en afdelingen zijn vooral gericht op cognitief zeer begaafde
leerlingen. Naast sterk aan de onderkant wil het onderwijs nu ook sterk aan de bovenkant
worden. Een recent rapport geeft aan dat het ontdekken en stimuleren van talent op veel
meer terreinen mogelijk en wenselijk is. Er zijn vele talenten bij kinderen, bijvoorbeeld:
cognitief, creatief, cultuur, praktische vaardigheden, toepassingsvaardigheden, sociale vaardigheden,
technologie, i.c.t., sport. “Passend Onderwijs (ook) bóven de streep. Over excelleren in het
onderwijs.” :de titel van het rapport kan het niet preciezer zeggen. Deze brede manier van kijken
naar toptalent wordt door de politiek breed omarmd. De Staatssecretaris heeft een “Plan van aanpak
toptalenten 2014-2018” met een veelheid van mogelijkheden gelanceerd. Het onderwijs heeft hier
nog weinig mee kunnen doen en is vooral nog bezig met het onderwijs is te richten voor cognitief
talent. In deze workshop worden de fasen besproken die scholen doormaken wanneer ze aandacht
geven aan cognitief talentvolle leerlingen. Evenals de vormgevingen die daarbij horen. Maar óók hoe
andere talenten in scholen te signaleren en wat het vraagt om het onderwijs daarvoor in te richten.
En wat voor mogelijkheden het nieuwe beleid daarvoor biedt.
 Leidinggeven aan excellentie, heel gewoon – door Reinoud Buijs
De laatste tijd heeft de nadruk gelegen op het ‘verplicht’ verbeteren van een aantal scholen voor
primair onderwijs in Amsterdam. Vanuit de opvatting dat elk kind recht heeft op goed onderwijs is er
hard gewerkt aan “de basis op orde”. Je zou het bijna vergeten, in het Amsterdamse onderwijs zit
veel kwaliteit! Fantastische leerkrachten en uitstekende scholen waar de kwaliteit bijna als
vanzelfsprekend wordt ervaren. Op een uitstekende school is de “basis op orde”, er wordt gebruik
gemaakt van de talenten van leerlingen en leerkrachten. Het team leert en creëert in onderlinge
verbondenheid. Professionele ruimte, vertrouwen en – professionele - ontwikkeling gaan hand in
hand. In deze workshop verkent Reinoud Buijs samen met directeuren uit het basisonderwijs de weg
naar de “excellente school”, een weg die voor iedere school niet alleen mogelijk, maar zelfs “heel
gewoon” zou kunnen zijn.
De opbrengsten van de avond zijn samengevat en tijdens de Nacht van de Leerkracht aangeboden
aan wethouder Onderwijs Simone Kukenheim.
Opbrengsten inspiratieavond Het ABC
27 oktober 2014
3