april 2014 - Kennissite MKB en Ondernemerschap

Stabilisatie afzet autosector in 2014
Algemeen
Met het oog op de verder aangescherpte regels voor fiscale voordelen bij aanschaf van een
auto heeft de verkoop in het laatste kwartaal van 2013 een eindsprint gemaakt. Per 1 januari 2014 zijn de belastingvoordelen voor kleine en zuinige personenauto’s beëindigd. Het
gevolg hiervan is dat een deel van de aankopen naar voren zijn gehaald waardoor vooral
het eerste kwartaal van 2014 een behoorlijke daling in de autoverkopen laat zien. In totaal
zijn er in de eerste drie maanden van 2014 107 duizend personen auto’s verkocht, een daling van 7% ten opzichte van dezelfde periode in 2013. Verwacht wordt dat de afzet van de
autosector in 2014 en 2015 zal stabiliseren.
Figuur 1
Ontwikkeling afzet in de autosector, 2000-2015
12
10
10,00
7,75
8
6,50
5,50
4,25
6
3,50
4
2,00
2
3,5
2,00
1,00
0,75
2014
2015
0
2000
2001
2002
2003
-2
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2011
2012
2013
-3,00
-4
-6
2010
-1,00
-5,00
-8
-8,00
-8,00
-10
Bron: Prognose kerngegevens MKB, april 2014.
Belangrijkste ontwikkelingen in de autosector
Algemeen
De ontwikkeling van de autosector wordt in de eerste plaats bepaald door de investeringsbereidheid van bedrijven en de aanschafbereidheid van consumenten. Zowel de investeringsbereidheid als de aanschafbereidheid is in de kern niet hoog. Toch vertonen de autoverkopen kortstondige oplevingen. Die worden sterk beïnvloed door fiscale maatmaatregelen. De fiscale bevoordeling van zuinige en milieuvriendelijke (personen- en bedrijfs)auto’s
heeft geleid tot een opleving van de verkopen. De aanscherping van de regels vertaalt zich
direct in minder verkopen. Ondernemers proberen hun investeringen in nieuwe bedrijfsauto’s uit te stellen. Verlening van leasecontracten is naar voren gehaald om van de fiscale
voordelen te kunnen profiteren. De terughoudende opstelling van consumenten wat betreft
dure aanschaffingen houdt aan. Wanneer bedrijven in 2014 weer meer gaan investeren, kan
de autosector daarvan voorzichtig profiteren.
Naast de verkoop van nieuwe auto’s wordt ook omzet behaald uit de reparatie en onderhoud. Hoewel veel mensen langer met de auto blijven doorrijden, wordt bezuinigd op onderhoud en reparaties. De verwachting dat dit na enige tijd zou leiden tot een inhaalvraag
lijkt vooralsnog niet uit te komen. Daarnaast neemt de behoefte aan onderhoud af als gevolg van de verjonging van het wagenpark en omdat auto’s minder vaak naar de garage
hoeven. De afname van het aantal gereden kilometers heeft de behoefte aan schadeherstel
verminderd.
Onderscheiden naar subsectoren
Import van nieuwe personenauto’s
De auto-importeurs hebben geprofiteerd van de gestegen vraag naar nieuwe auto’s. Met
promotieacties hebben de importeurs die verkoop ook gestimuleerd. Daarbij was er ook
even een beperkte impuls vanuit een opgaande lijn van de zakelijke markt: personenauto’s
voor de leasemarkt, bestelauto’s voor de kleine zakelijke markt. Als gevolg van de aanhoudend tegenvallende economische ontwikkeling heeft de zakelijke markt echter sterk onder
druk gestaan. Het afbouwen van de fiscale bevoordeling van kleine en zuinige auto’s heeft
zowel de particuliere markt als de leasemarkt negatief beïnvloed. Verwacht wordt dat vraag
vanuit de zakelijke markt, met een licht herstellende economie, weer iets zal toenemen.
Maar vanwege de naar voren gehaalde aankopen van fiscaal vriendelijke auto’s was de afzet
in het begin van 2014 op een historisch laag niveau. Als de aangekondigde verhoging van
de BPM per 1 januari 2015 doorgaat, is tegen het eind van 2014 weer een opleving van de
autoverkopen te verwachten.
Handel en reparatie personenauto’s
De autohandel is niet volledig afhankelijk van de verkoop van nieuwe auto’s. Verkoop van
occasions, onderhoud en reparatie, verkoop van accessoires en onderdelen en (soms) benzineverkoop behoren eveneens tot de bedrijfsactiviteiten. Naast de (automerkgebonden)
dealerbedrijven zijn er de niet-merkgebonden bedrijven. Met name dat laatste segment
heeft de laatste jaren meer ruimte gekregen. Daarnaast neemt de betekenis van het internet voor de autoverkopen - niet alleen op de occasionmarkt - toe. De concurrentie is daardoor toegenomen. De concurrentie wordt versterkt door de afgenomen merkentrouw van de
afnemers. Het toenemende aandeel van kleine en zuinige auto’s vlakt de ontwikkeling van
de verkoop van benzine af. Vooralsnog speelt de introductie van de elektrische auto daarbij
nog geen rol van betekenis. Omdat consumenten onderhoud en reparatie uitstellen, biedt
deze activiteit weinig compensatie voor de teruglopende autoverkopen.
Handel in vrachtwagens, aanhangers
De vraag naar vrachtwagens en aanhangers ondervindt sterk de gevolgen van het economisch ongunstige klimaat. Investeringen in het wagenpark worden uitgesteld. Met toenemende bedrijfsactiviteiten in 2014, meer behoefte aan transportcapaciteit, zullen naar verwachting de uitgestelde investeringen alsnog worden omgezet in aanschaf van nieuwe
vrachtwagens. De trend van stillere en schonere vrachtauto’s geeft enig perspectief op een
gunstiger ontwikkeling van deze subsector.
Gespecialiseerde autoreparatie en handel in auto onderdelen
In het segment van onderhoud en reparatie is sprake van verbreding van de activiteiten van
gespecialiseerde ketens die ooit begonnen als banden- of uitlaatservicebedrijven. Dat auto’s
steeds minder onderhoud nodig hebben, heeft een negatieve invloed op de omzet van zowel
reparatiebedrijven als van de handel in auto-onderdelen. Daarnaast stellen consumenten
onderhoud en reparatie uit. Het belang van het internet als aankoopkanaal voor autoonderdelen neemt snel toe. Omdat auto’s steeds completer worden afgeleverd, neemt ook
de verkoop van accessoires af. Zowel voor 2014 als voor 2015 wordt een vergelijkbare afzet
als in 2013 verwacht.
Handel en reparatie van motorfietsen
Net als de autohandel, moet de motorhandel het hebben van een combinatie van verkoop
van nieuwe motoren, verkoop van gebruikte motoren, onderhoud en de verkoop van onderdelen en accessoires. De verkoop van nieuwe motoren bevindt zich op een dieptepunt. De
markt voor motoren lijkt inmiddels verzadigd te zijn en de vervangingsvraag komt niet op
gang. De terughoudendheid van consumenten ten aanzien van dure aanschaffingen doet de
branche geen goed. Dit zet de omzet van de motorimporteurs onder druk. De motordetailhandel kan steeds minder compensatie vinden in de overige bedrijfsactiviteiten. Daar komt
bij dat de kosten voor het behalen van het rijbewijs voor jongeren oplopen en door de invoering van de Europese rijbewijseisen voor motorfietsen (A1, A2 en A onbeperkt) wordt dit
effect nog meer versterkt. Door de gestegen kosten en zwaardere eisen wordt de drempel
voor jongeren om te starten met motorrijden toenemen en zal de reeds bestaande vergrijzing van de motorfietsrijders verder versnellen.
Figuur 2
Ontwikkeling afzet in de autosector, 2014 en 2015
autosector (totaal)
0,75
1,00
waarvan:
Import van nieuwe personenauto's
1,00
Handel en reparatie personenauto's
1,00
1,25
1,25
1,25
1,25
Handel in vrachtwagens, aanhangers
Gespecialiseerd autoreparatie
0,00
0,00
Handel in auto onderdelen
0,00
0,00
-1,00
-1,00
Handel en reparatie van motorfietsen
-2,0
-1,0
0,0
2014
1,0
2,0
2015
Bron: Prognose kerngegevens MKB, april 2014.
Werkgelegenheidsontwikkeling
De tegenvallende afzet van nieuwe auto’s zowel op de zakelijke als op de particuliere markt,
de terugloop van werkplaatsactiviteiten en de afnemende verkopen van onderdelen en accessoires vertaalt zich in een dalende werkgelegenheid in de autosector. Daarnaast heeft de
noodzakelijke sanering en schaalvergroting in het distributienetwerk negatieve gevolgen
voor de werkgelegenheid.
Figuur 3
Ontwikkeling werkgelegenheid in de autosector, 2000-2014
3
2,25
2,25
2
1,50
1,50
1
0,75
0,75
0,75
0,75
0,00
2005
2006
0
2000
2001
2002
2003
2004
0,00
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
-0,50
-1
-0,75
-1,50
-2
-3
Bron: Prognose kerngegevens MKB, april 2014.
-2,75
-0,75
-1,00
2015
Tabel 1
Kerngegevens van de autosector, niveau 2013, mutaties ten opzichte van voorgaand jaar
niveau 2013
2013
mld. euro
2014
2015
volumemutatie (%)
buitenlandse afzet
1,2
5,00
3,25
3,00
binnenlandse afzet
13,6
-9,00
0,75
0,50
totale afzet
14,8
-8,00
1,00
0,75
w.v. MKB
12,6
-7,75
1,00
0,75
aantal (x 1.000)
mutatie (%)
aantal werkenden
139,5
-1,00
-0,50
0,00
w.v. werknemers
117,5
-1,25
-0,50
0,00
22,0
0,00
0,00
-0,50
117,8
-1,00
-0,50
0,00
28,8
0,00
0,00
-0,50
zelfstandigen
arbeidsvolume
aantal ondernemingen
Bron: Prognose kerngegevens MKB, april 2014.

Download Report