Pijn, het dahboardlampje van het lichaam

Pijn, het dashboardlampje van het lichaam
Dokter in Dokkum
Martijn Möllers, chirurg in ziekenhuis De Sionsberg
A
fgelopen week gebeurde
het weer: in mijn auto
begon een mij onbekend
dashboardlampje te branden. Ik
weet niet of u dat herkent, maar ik
word daar altijd wat nerveus van.
Kan ik nog wel doorrijden? Kan het
geen kwaad? Voor mij reden genoeg om een afspraak bij de garage
te maken.
Wat het dashboardlampje voor
de auto is, is pijn voor het menselijk lichaam. Je krijgt pijn als er
schade aan het lichaam is of dreigt
te ontstaan. Het heeft als doel meer
schade te voorkomen: denk bijvoorbeeld maar aan de terugtrekreflex
als je je vinger brandt aan een hete
pan. Pijn is wat dat betreft een waarschuwingssignaal van levensbelang.
Het is dan ook niet verwonderlijk
dat pijn de meest voorkomende
klacht is waarmee patiënten naar
de Spoedeisende Hulp gaan. Aan
ons als dokters de taak om te onderzoeken waar de pijn vandaan komt
en zo mogelijk de oorzaak weg te
nemen. Feitelijk net als de automonteur bij uw auto doet. De beroepen
verschillen daarbij echter in het feit
dat na reparatie in het menselijk
lichaam het dashboardlampje niet
vanzelf weer uitgaat. Daar is adequate pijnstilling voor nodig.
En juist op dat gebied zijn in
de gezondheidszorg de afgelopen
jaren grote stappen gemaakt. Door
toegenomen kennis, richtlijnen en
het hanteren van specifieke pijnprotocollen, kunnen we tegenwoordig
acute pijn beter bestrijden dan ooit.
Toch blijkt uit onderzoek dat een
groot deel van de patiënten die zich
met pijn hebben gemeld de Spoedeisende Hulp nog met pijn verlaat.
Vaak niet eens omdat we hun pijn
niet kunnen stillen, maar omdat ze
dat niet willen. Uit angst voor bijwerkingen, verslaving of vanuit de
gedachte dat ‘pijn er bij hoort’.
Na reparatie in
het menselijk
lichaam gaat het
dashboardlampje
niet vanzelf weer uit
Het valt mij op dat ik dit in Fryslân
veel zie. Friezen staan bekend als
nuchter, een eigenschap die ik
heb leren waarderen, maar die mij
stoort als het om pijnstilling gaat.
Pijn kan namelijk leiden tot compli-
caties en vertraagt het herstel van
het lichaam aanzienlijk. Daarnaast
kan niet goed behandelde acute pijn
uiteindelijk resulteren in chronische pijn.
Een van mijn voornemens voor
2014 is om mijn patiënten meer
dan ooit te wijzen op het belang van
goede pijnstilling. Want inderdaad,
pijn hoort erbij, maar alléén als
waarschuwingssignaal. Zodra dit
signaal u naar de dokter heeft gebracht, is er geen functie meer voor
pijn en moet het worden bestreden.
Tegenwoordig zijn daar uitstekende
medicijnen voor, die veilig zijn en
niet verslavend. Onthoud: als u het
dashboardlampje van uw lichaam
onterecht laat branden, doet u zichzelf echt te kort.