Leven in de tuin

anleg&Onderh
Hetstapelen
vanmurenisal zooudalsdewegnaaÍ
en
Kralingen.
Hetis eenmanieromerÍaÍscheidingen
grondkeringen
iswelisStapelen
vanstenen
te maken.
kennis
maarenigebouwtechnische
waareenvoudig,
iswelnodig.
Gerdiende Nooyen LoekGoris
TekstJacobvan Megen/ B€eld
t'" I '-5
44lr'i'*!"'d"'b"e
I
in frankrijk haddenwoegerde
\ I /ijnboeren
V V pewoonteom de slenendie ze in het veld
vonderiopte stapelen.zo ontstondener enorme
langestapelmurenals eÍíafscheidlng
rondomde
druivenvelden.
ook het Britselandschapis her"
kenbaaraan gestapelde
muultjes als edafscheiding.AIs grondleringdoenze het in Engeland
het niveauvan het
ook goed.Ze overbruggen
weg.
hogeÍgelegen
maaiveldnaar de lagergelegen
De muren zelf zijn niet meer zichtbaar.Eendichte
begÍoeiingvan bessen,bramenen fuchsra'sonttrekt ze volledigaanhet oog.
In Nederlandse
tuinen wordenstapelmuutjes
r
Technische
inÍormatie
Erfafscheidingen
wordenin de
ook toegepast.
meestegevallenopgetrokkenuit los gestapelde
stenen.Muurtjesdie dienenals grondlering
wordengrcf gemetselden ztn hellendgeplaatst
(ziekader).Stapelmurenkun je makenvan veÍschillendemateialen: betonnenstraatklinkers,
kleiklinkers,oudetegels,dakpannen,puinatual,
natuursteen,oudestronkenofeen combinatie
van dezematerialen.
Vooralde laatstetijd komener steedsmeer
op de markt.Deze
kant-en-klarestapelproducten
productenlijken op eenoudestapelmuur,maar
wordenverankerden verlijmd.Dat is wel stevig,
maar in de ogenvan Loekcorris,eigenaarvan
in Zut_
Ecocarehoveniercen ontwerpbureau
phen,schietenkant-en-klareprcductenhun doel
voorbij.fen stapelmuur
is volgenshem eenmilieubouwvorm die je veei in natuurtuinen vindt.
Hoofddoelvan milieubouwis het crcërcnvan
verschillendeleefmilieusvoor plantenen dieren.
,,Hoeruwer en ruigerde structuurvan de muut
hoe groterde biodiveniteitin de tuin", aldusGorris.
gÍondmoet
Wanneer
eenstapelmuuÍ
tegenhouden
of kerenkunje nietzomaar
gaanstapelen.
le moetbijvoorbeeld
rekeninghoudenmet de hoeveelheid
te keren
grond,de hoogtevande muur,de ondergronden de uitzetting
vande gronddoor
vorst.Eenstapelmuur
staathet stevigst
als
Jekuntde muur
de burenookmeedoen.
danrondlatenlopen.IssamenweÍking
met de burennietmogelijkdankunje
overuvegen
om op de erfafscheiding
betonnenL-elementen
te plaatsen.
bepaalthoe
De hoogtevande stapelmuur
Bij stapelmuren
de fundeÍingeruitziet,
tot 40 cm is eenfunderingvansteenslag
voldoende.
oÍ tegelondermaaiveld
Bij
hogeremurenis eengestortefundering
mengselvoor
noodzakelijk.
Eengeschikt
stortbeton(rookg) is bijvoorbeeld:
7 kg
(o/4),52 kgErind
cement,J7 kg rivierzand
(4/28).Vermeng
dit metongeveer
4|
water.LeteÍopdat de Íunderingbij zware
grondkeringen
dubbelzo breedmoetzijn
alsde muurzelfen datde bovenkant
van
heeft
de funderingde juistehellingshoek
geeftconis
(figuuÍ).AlsÍunderingsdiepte
het staÍfeltje:
vooriedeÍemeteÍmuuÍ
gaje minimaalro
bovende grond,
cm in
de grond.
Begroeidemuren
Gorriswerkt in zijn ontwerpenvaakmet stapelmuurtjes.zijn doelis eenvolledigbegroeide
muur.,,lnheemseplantenen exotenmogener gerust door elkaargroeien",zegthij. Met eenbeetje
mazzelzit na enigetijd zo'n muur vol met dieren.
Egelsen vogelskomen op de insectenaí die in de
muur beschuttingvinden.
Eenlevendigemuur bereikje volgensde ecohovenierher bestén het snelstwanneelje de
muuÍ optrektuit puinafual.Puinafualis zacht
en de plantenwortelskunnenzich daargoed
op hechten.Jekunt met puin droogstapelenof
gÍofmetselen.,,Datis afhankelijkvan hoe stlak
de tuinbezitterzijn stapelmuurwil en hoeveel
ruimteje in de tuin hebtvoor de opbouwvan de
muur."Bij grof metselwerkmengtde hovenier
wat tuintud of cocopeatdoor de mortel.Devoeg
houdtdan beLerwatervasten begroeitgemakkelijker.,,Stenenonttrekkenveelvocht aanhun
omgeving.Doorcocopeataan Leblengenbij de
wortelsvan de plantjeshebbenze voldoendewater om de ee6te paarwekendoorte komen."
Anderevoordeienvan het gebruikvan puin zijn
volgens Gorris dat het matedaal niet duur is en
er eenvoudigaante komenis. ,,Ëenaannemerdie
aanhet slopenis, komt het gaag bij je afleveÍen."
Voorde Zutphensehovenieris stapelenmet puin
de ultiemevorm van hergebmik. r
RonvanDijk,biologische
tomatenteler
in
Voortuineigenaar
Schalkwik,
heeftCorriseennatuurtuinmet gestapelde
terrasEeístzÍn de maten
sen,eenwaterloopen vtveÍ aangelegd.
Daarnais Brondgestod,de
uitgezetmet piketten,sjalonnen.
planten.maar
vettegrondeersten dande arme.Inheemse
hebbenbehoeÍteaanschralegrond.Zorg
ookalpenplanten,
>
danook dat die bovenopli8t.
rui n& Landschap I
'"r'*'l4s
muur
Meerlevenindetuinmeteengestapelde
Vanuithet huisis in de toekomstzicht
op eenwaterloopvan 1,5m hoog.Met
pikeftenheeftGoÍÍisde hoogtevanhet
verloopuitgezet.
Tegende pikettenwordende dwarslatten
vastgezet.
De eerste
is op eenfundering
laagstapelstenen
gemetseld.
vanbetontegels
Venverkde
grootsteen lelijkstebrokkenonderin hel
bouwwerk.In verbandmet de hoo8tevan
het bouwselheeftGoÍÍisde stenengÍoÍ
gemetseld.
AIsde klantde muurwil gebÍuikenom op te zittenmoetdatsowieso
woroen.
Seoaan
Dewaterloopwordtin zijngeheelbeDefolie
kleedmet Ecolanrubberfolie.
wordttegende dwarslatten
vastgezet
met
corris
metselt
direct
op
stapelmuurtjes.
het rubbef,wat volgenshemgeenenkel
probleemis.Hetheeftjuistalsvoordeel
hoeft
dat de viverrandnietafgewerkt
te worden.ook gevende muurtjeseen
prachtige
weerspiegeling
in hetwateÍ.
crondkeringen
stapeltde hovenierbij
voorkeurtaps,of ietsachteroverhellend.
Hij vindtdit nietalleenmooieÍ,maaÍde
muurwordtzo ookstevigerDe planten
wordengelijkmetde stenenmeegestapeld.Coírisklemtde plantensteviStussen
het bouwmateriaal.
HieÍdooÍontstaanniet
te
en ziethet geheel
al 8íoteopeningen
datde
eÍ spontaan
uit.Omte voorkomen
muurdoorinklinking
vande grondnaar
kanteltwordtde grondachterde
achteren
muurstevigaangestampt.
46
ruin&r.andschae
I :o l,oos
r Hovenielsbedrijf Ecocare,BartoksFaat 2, 7204 PP ZutPhen,T (0575)54 34 72, I www.gorris.nl, X [email protected]
I lnformatie over natuurlik tuinieren is op te vragen bi De Wilde Weelde, Reigerlaan 63, r 24r XC Kortenhoef, T (o3S)656 58 59, I *'ww.wildeweelde.nl
Aande anderekantvande waterloopis
Corrisbegonnenmethet stapelen
van
oudeboomstammen;
plekOpsommige
kenis eencombinatie
vanhouten steen
gebruikt.
Met houtcreëerje eenandeÍe
leeÍomgevinS
danmet steen.Dathout
op den duurveípulvert,
heeftvolgensde
geeneffectop de stevigheid
hovenier
van
de muur.Hij meentdat alsje consequent
steensof halÍsteens
stapelt,de plantenwoítelsna veÍloopvantijd de boelwel
bijeenhouden.
vijverbodem
is ook bekleedmet rubberfolie.CorÍisbeplantalleende oevers
vande vijver.Deoeverplanten
staanin
armegrond.De plantenmoetendanop
zoeknaarvoedselen vindendat in het
vijveruvater
Doordatde plantende voedingaanhetwateÍonttrekken
blijfthet
viverwaterhelder
Doorhet Íubberfolie
in te gravenen latel
te bedekken
met keienen puinontstaat
er eendiervriendelijke
vijverrand.
Hetgrovestapel-mestelwerk
heeftGorris
doorde heletuin voortgezet.
De muren
dienietalsgrondkering
dienen,
staan
rechtop.Bij muÍenhogerdant m adviseeÍthij steenste stapelen,
bij la8ere
muuÉjesvolstaathalfsteens.
ln de grondkeringop de achtergrond
is eenoude
tuinhaard
verwerkt.In eenandergedeelte
vande tuin heefteenbarbecue
eenplek
je
gevonden.
Eigenlijk
kun in eenstapelmuurallesvenverken.
ruin&Landschap
t' " | ",.'
147