Slide-deck - Janssen Academy

Disclaimer
De inhoud van deze presentatie is onafhankelijk samengesteld door de spreker(s). De slides
representeren de persoonlijke mening van de spreker(s).
Deze presentatie kan off-label informatie bevatten. Raadpleeg altijd de SmPC alvorens enige medicatie
voor te schrijven.
Dit symposium werd mogelijk gemaakt door Janssen.
Tussen behandelen en
hulpverlenen
Voetangels en verlangens
Inattentional Blindness of
Onaandachtigheidsblindheid
- Er is sprake vaan aandachtsillussie, d.w.z. we ervaren
minder van onze visuele wereld dan we denken.
Zaken vallen buiten het brandpunt van onze
aandacht.
v.b.: - Auto-ongeluk: “ik zag hem niet aankomen”
- Amerikaanse onderzeeër die bij boven komen,
schip ramt
- Basketballers en gorilla uit video
- Heeft te naken met visuele verwachtingen. Dat wat
we niet verwachten, zullen we eerder ‘niet zien’.
Casus Joshua
LEAP Xavier Amador
Listen . Sounds simple enough, but more difficult
then you would think. When you listen the goal is to
gain an understanding of what your loved one
wants, feels and believes in. The goal is to not just to
listen but to learn. To listen without learning is
pointless. You want to gain a full understanding of
their experience, not yours of the illness and
treatment
Listen, empathize, agree, partner
Anosognosia
Gebrek aan bewustzijn van ziekte
Bij schizofrenie (n=221 Amador, e.a.):
- 40,7 % was zich bewust van ziekte
- 32,1 % was zich niet bewust
- 25,3 % nauwelijks bewust van ziekte
- 1,9 onduidelijke data
- non compliance medicijngebruik groot. Compliance
ontstaat niet op basis van kracht van argumenten maar
op basis van de kracht van de relatie.
Anosognosia
- (Gebrek) bewustzijn ziekte
- Geloof blijft bestaan, ondanks conflicterend bewijs
- Vergelijkbaar met confabuleren
Belangrijkste factor voor innemen medicatie:
• Bewustzijn van ziekte; geloof dat behandeling effect
kan hebben.
• kracht van relatie : - luisteren zonder oordelen
- respect voor iemands visie
DSM-IV-TR™
Click
to edit Master
title style
Schizofrenie
en andere
psychotische stoornissen
• Click to edit Master text styles
• Een meerderheid van de mensen met schizofrenie beseft
– Second level
nauwelijks dat ze een psychotische aandoening hebben.
Bewijs suggereert dat dit verminderde inzicht een symptoom
van de aandoening zelf is en geen afweerstrategie. Het
symptoom lijkt vergelijkbaar met het gebrek aan besef dat
optreedt bij neurologische stoornissen na een beroerte,
aangeduid als anosognosie. Dit symptoom verhoogt het risico
op verminderde therapietrouw en blijkt een voorspeller te zijn
voor hogere recidiefpercentages, een verhoging van het
aantal onvrijwillige ziekenhuisopnamen, verminderd
psychosociaal functioneren en een ongunstiger ziekteverloop.
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. 4 ed (Tekst herzien). Washington DC, APA, 2000.
th
TM
66
www.LEAPInstitute.org
Vertraag het geven van jouw mening als cliënt er om
vraagt
-Ik beloof je dat ik een antwoord zal geven, maar kun je eerst
nog iets meer vertellen over…….
-Ik beloof je te vertellen wat ik denk maar wil eerst nog beter
luisteren naar jouw ideeën. Mag ik je het later vertellen?
Wanneer je jouw mening geeft, gebruik dan:
-Verontschuldig jezelf omdat je iets gaat zeggen wat pijnlijk of
teleurstellend kan zijn.
- Verontschuldig je omdat je wellicht fout zit
- vraag toestemming om afwijkende mening te hebben en het
niet met elkaar eens te zijn
Wanneer u uiteindelijk uw mening geeft, gebruik dan de 3
Click to edit Master title E's
style
LEAP: Luisteren, Empathie tonen, Akkoord gaan, Partner
• Click to edit Master text
• “Ik styles
wil mijn excuses aanbieden als u
Excuses
– Secondaanbieden
level
mijn ideeën misschien als pijnlijk of
teleurstellend ervaart”
Eerlijk zijn over • “Ik kan me ook vergissen.
Ik weet ook niet alles”
feilbaarheid
Erkennen
88
• “Ik hoop dat we het eens kunnen zijn dat we
het oneens zijn met elkaar. Ik respecteer uw
mening en hoop dat u mijn mening ook kunt
respecteren”
www.LEAPInstitute.org
Waarom is veranderen zo moeilijk
• Luiheid
• onwetendheid
• discrepantie tussen “hoe het is en hoe het zou
moeten zijn”
• Denken dat veranderen niet kan, c.q.
onvermogen
Luiheid
• Geautomatiseerd gedrag wordt opgeslagen in het brein:
uitvoering wordt bepaald door gewoonte of
beloning/straf.
Als een mentaal programma zo werkt, kan het nog maar
moeilijk veranderen.
• Een mentaal programma is nog maar moeilijk te wissen
en blijven opgeslagen in het geheugen.
• Ziektewinst. Bij ziekte is er veel aandacht en oplossen
van het probleem leidt tot vereenzamen
• vermijden van mislukking als geprobeerd is te
veranderen (b.v. stoppen roken of te veel eten)
onwetendheid
• Niet weten dat verandering mogelijk of nodig is
• aangeleerde hulpeloosheid b.v. kind dat voortdurend
negatief bejegend wordt, ontwikkelt negatief zelfbeeld
en zal veranderingen vermijden ( denk b.v. aan
schema- modi bij borderline)
Cognitieve dissonantie voorkomen of reduceren
= ervaren
van verschil tussen huidige situatie en het doel
of de discrepantie tussen hoe iets is en het zou moeten
zijn.
De ervaring van dit verschil gaat gepaard met gevoelens
van stress en depressie.
- b.v. wanneer iemand verliefdheid niet beantwoordt, is
deze stom
- Of wanneer stoppen met roken niet lukt, dan zijn een
paar sigaretten toch geen probleem?
Door:
• Geen doelen stellen of doelen vaag te houden
• dissonantie te negeren of te reduceren door ‘hoe het
is’ op te waarderen en ‘hoe het moet zijn’ te devalueren
onvermogen
• Onvermogen
aan zichzelf toeschrijven, vaak met
negatief zelfbeeld: onzekerheid,twijfelen, piekeren,
identiteitsproblemen, minderwaardigheidsgevoelens,
angst, spanning
•Onvermogen buiten zichzelf neergelegd, voelen zich
misbruikt of tegengewerkt. Kan vanuit negatief, maar
ook juist vanuit opvallend positief zelfbeeld.
Wanneer wel veranderen
• Crisis
• Alternatief voor handen waarvan de voordelen goed
zichtbaar zijn
• beschikken over discipline
• interne attributie: oorzaken van tegenslagen niet aan
anderen maar aan jezelf toeschrijven, zelfs als het voor
de hand ligt het aan externe factoren toe te schrijven
(denk aan self serving bias)
Hulpverlenen moet:
* Verbindend zijn
* Voldoen aan de top 3 van wereldgeluk
* Geloof in eigen kracht herstellen
* Aansluiten bij persoonlijk verhaal
* Betekenis creëren
Eigen Kracht Conferentie
Stap 1: hoofdpersoon of iemand die nabij staat, legt situatie uit.
Hulpverlener en EKC-coördinator zijn hierbij aanwezig.
Stap 2: deelnemers aan EKC maken samen een plan. Geen
professionals bij aanwezig
Stap 3: deelnemers presenteren plan
Stap 4: afspraken worden gemaakt en vastgelegd. Eventueel een
evaluatiemoment afgesproken