Informatieblad ondersteuning zelfstandige terugkeer

Informatieblad ondersteuning
zelfstandige terugkeer
Zelfstandige Terugkeer
• De DT&V probeert zelfstandige en duurzame terugkeer te
bevorderen door projecten gericht op zelfstandige terugkeer en
herintegratie financieel te ondersteunen. De DT&V voert zijn
taken uit met zorg en respect voor de waardigheid van de
vreemdeling.
• De projecten bieden zowel ondersteuning vóór vertrek (predeparture counseling; advies, training, psychische ondersteuning) als na aankomst in het land van herkomst (post-arrival
assistance; hulp bij het vinden van werk, huisvesting, medische
ondersteuning).
• Door het bieden van meer op maat gesneden ondersteuning in
natura wordt het perspectief voor terugkeer verbeterd en worden
belemmeringen weggenomen, wat duurzame herintegratie in het
land van herkomst bevordert.
• In het kader van zelfstandige terugkeer is naast in natura
ondersteuning ook financiële ondersteuning van terugkeerders
mogelijk. Hieronder worden de diverse ondersteuningsmogelijkheden en beschikbare projecten uiteengezet.
REAN
• REAN staat voor ‘Return and Emigration of Aliens from the
Netherlands’.
• Dit programma wordt uitgevoerd door de Internationale
Organisatie voor Migratie (IOM) en biedt ondersteuning aan
migranten die vrijwillig willen vertrekken uit Nederland.
• Deze ondersteuning bestaat uit advies en informatie over
terugkeer en hervestiging in een ander land; vergoeding van
kosten voor een vervangend reisdocument; een vliegticket enkele
reis naar het land van bestemming of een onkostenvergoeding
voor een enkele reis over land naar het land van bestemming;
begeleiding bij vertrek op Schiphol en, indien nodig, tijdens de
reis en/of bij aankomst.
• Daarnaast is een ondersteuningsbijdrage beschikbaar om de eerste
periode na vertrek uit Nederland te overbruggen. Deze bijdrage is
minimaal € 200,- en maximaal € 500,- voor een volwassene of
alleenstaande minderjarige vreemdeling (AMV) en minimaal €
40,- en maximaal € 100,- voor ieder meereizend minderjarig kind.
Deze ondersteuningsbijdrage is niet beschikbaar voor migranten
die nooit verblijf in Nederland hebben aangevraagd.
• Om in aanmerking te komen voor de hierboven genoemde
ondersteuning dient voldaan te worden aan de gestelde voorwaarden. Deze zijn te vinden op:
http://www.iom-nederland.nl/nl/vrijwillig-vertrek/
terugkeer-naar-uw-land-van-herkomst-rean
HRT
• In aanvulling op de REAN-regeling kunnen (ex-)asielzoekers in
aanmerking komen voor financiële herintegratieondersteuning
onder de ‘Herintegratie Regeling Terugkeer’ (HRT), eveneens
uitgevoerd door IOM. De HRT-regeling wordt gefinancierd door
het ministerie van Buitenlandse Zaken.
• Wanneer (ex-)asielzoekers aan de HRT-voorwaarden voldoen
komen ze in aanmerking voor een aanvullende herintegratiebijdrage van € 1750,- per volwassene of AMV en € 880,- per minderjarig meereizend kind. De voorwaarden voor HRT zijn te vinden
op: http://www.iom-nederland.nl/nl/vrijwillig-vertrek/projectenvoor-migranten-met-een-asielachtergrond/
herintegratie-regeling-terugkeer-hrt
Het subsidiekader voor vrijwillige, duurzame
terugkeer en herintegratie van ex-asielzoekers (SVT)
• Voor 2014 hebben het ministerie van Buitenlandse Zaken en
het Europees Terugkeerfonds middelen beschikbaar gesteld om
projecten te financieren die zich richten op vrijwillige, duurzame
terugkeer en herintegratie van ex-asielzoekers.
• Dit betekent dat vreemdelingen naast REAN en HRT tevens
ondersteuning in natura ter waarde van € 1500,- per persoon
kunnen ontvangen. Voor gezinnen met minderjarige kinderen is
€ 1000,- extra per minderjarig kind beschikbaar voor ondersteuning in natura. Voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen
geldt geen maximumbedrag. Dit geldt alleen indien opvang bij
ouders of overige adequate opvang niet mogelijk is. In die
gevallen worden alleenstaande minderjarige vreemdelingen in
een opvanghuis geplaatst en wordt ondersteuning in natura
geboden tot het bereiken van de leeftijd van 18 jaar.
• Deze ondersteuning kan zowel in Nederland als na aankomst in
het land van herkomst plaatsvinden en kan gericht zijn op
bijvoorbeeld het volgen van een opleiding, hulp bij het vinden
van werk en/of medische ondersteuning.
• In 2014 worden vanuit het subsidiekader voor vrijwillige,
duurzame terugkeer en herintegratie van ex-asielzoekers 6
projecten gesubsidieerd, die in de volgende paragraaf uiteengezet
worden.
• Voor meer informatie over het subsidiekader vrijwillige terugkeer:
http://www.dtenv.nl/projectsubsidies/Vrijwillige_Terugkeer/
Gesubsidieerde projecten vanuit het subsidiekader
vrijwillige terugkeer (SVT)
• Wereld Tools Plus
Projectleider: Stichting Wereldwijd
Doelgroep: Ex-asielzoekers en illegale migranten.
Doel: Het stimuleren en ondersteunen van economische activiteiten om toekomstperspectief na terugkeer te creëren door middel
van ondersteuning bij het opstarten van een eigen bedrijfje.
Het doel wordt bereikt door de terugkeerder een WereldTools-kist
te bieden met materialen die aansluiten bij zijn of haar ondernemersplan (met een waarde tot € 1.500, -). Daarnaast heeft de
deelnemer de mogelijkheid, indien wenselijk en nodig, om van
stichting Wereldwijd een korte praktijkopleiding te krijgen voordat
hij of zij terugkeert. De deelnemer kan bovendien ondersteuning
bij herintegratie krijgen van een lokale tak van de IOM of partnerorganisatie Maatwerk bij Terugkeer, die ook de verantwoordelijkheid deelt voor de eerder genoemde ondersteuning bij het
opstarten van een bedrijfje in het land van herkomst.
Looptijd: 1-3-2014 tot en met 30-6-2015.
• ViceVersa 3.0
Projectleider: Stichting ROS
Doelgroep: Ex-asielzoekers en illegale migranten.
Doel: Het bieden van perspectief bij het opzetten van een plan
voor een duurzame terugkeer. Om dat laatste te kunnen garanderen biedt stichting ROS ondersteuning bij het opstellen van
ondernemingsplannen en stemt stichting ROS af met lokale
partners in het land van herkomst die de realisatie van die
plannen kunnen faciliteren. Na terugkeer ontvangt de deelnemer
een herintegratiepakket. Stichting ROS houdt in het land van
herkomst via social media en e-mail contact met de terugkeerder
om toezicht te houden op individuele herintegratieprocessen.
Looptijd: 1-3-2014 tot en met 28-2-2015.
• AVR ERA
Projectleider: IOM Den Haag
Doelgroep: Ex-asielzoekers.
Doel: Het mogelijk maken van een duurzame terugkeer voor de
vreemdeling. Dit wordt bereikt door een op maat gemaakt
terugkeer- en herintegratieplan op te stellen en door ondersteuning in natura te bieden na aankomst. Daarnaast is het doel van
dit project om de terugkeerder te betrekken bij zijn of haar
herintegratieplan door duidelijke, praktische informatie te
verschaffen bij vertrek en door middel van begeleiding.
Looptijd: 1-5-2014 tot en met 30-6-2015.
• UAM IV
Projectleider: IOM Den Haag
Doelgroep: (Ex-)alleenstaande minderjarige vreemdelingen.
Doel: Het helpen van alleenstaande minderjarige vreemdelingen
bij terugkeer naar zijn of haar land van herkomst, daarbij
rekening houdend met aandachtspunten die specifiek bij deze
groep horen. Onder ondersteuning valt het opsporen van familie,
vaccinaties, empowerment training en het vertalen en legaliseren
van diploma’s. Daarnaast wordt een persoonlijk herintegratieplan opgesteld. Om dit doel te bereiken werkt IOM samen met
Beyond Borders, die een jongerennetwerk aan het opstarten is in
Irak, en met NIDOS, die voogden informeert over de inspanningen van IOM met betrekking tot het UAM-project.
Looptijd: 1-6-2012 tot en met 30-9-2014.
• Plan B(etter) Een brug naar beter
Projectleider: Bridge to Better Foundation
Doelgroep: Ex-asielzoekers, zowel legale als illegale migranten.
Doel: Bieden van ondersteuning aan vreemdelingen bij een
waardige terugkeer naar hun land van herkomst door hen te
begeleiden, te ondersteunen en te motiveren. Daarnaast richt het
project zich op het ontdekken van talenten en kwaliteiten bij de
vreemdelingen om hen zo een nieuw perspectief te kunnen
verschaffen voor het leven in het land van herkomst.
Vreemdelingen kunnen worden ondersteund bij het maken van
een ondernemingsplan en krijgen de mogelijkheid om computerlessen te volgen.
Looptijd: 1-7-2014 tot en met 30-6-2015.
Het subsidiekader voor het zelfstandige vertrek van
vreemdelingen die illegaal in Nederland verblijven
(OZV)
• Sinds 2014 stelt het ministerie van Veiligheid en Justitie middelen
beschikbaar voor projecten die zich specifiek richten op ondersteuning bij zelfstandig vertrek van vreemdelingen die illegaal in
Nederland verblijven.
• Het voornaamste doel van het beschikbaar stellen van middelen,
is het voorkomen van detentie van vreemdelingen, door
vrijwillige terugkeer te stimuleren via ondersteuningsprojecten
die zijn opgestart door vanuit Nederland opererende NGO’s en
IGO’s.
• De regeling Ondersteuning Zelfstandig Vertrek (OZV) houdt in dat
alle vreemdelingen die illegaal in Nederland verblijven en in
aanmerking komen voor ondersteuning vanuit REAN, ondersteuning in natura kunnen ontvangen tot een waarde van € 1.500, via de projecten die worden gesubsidieerd vanuit OZV.
• Net als bij de projecten onder SVT, kan de ondersteuning die
wordt geboden door de OZV-projecten worden ontvangen naast
de REAN- en HRT-programma’s van IOM.
Gesubsidieerde projecten onder het OZVsubsidiekader voor zelfstandig vertrek
Projecten die door het ETF (AMIF) worden
gesubsidieerd
• SHIP-project Afrika en Midden-Oosten
Projectleider: SHIP Foundation
Doelgroep: Vreemdelingen uit Afrikaanse landen en landen in het
Midden-Oosten die illegaal in Nederland verblijven.
Doel: Een significante bijdrage leveren aan het vertrek van illegale
immigranten (waaronder ex-asielzoekers) door hen perspectief te
bieden op resocialisatie in het land van herkomst. Diensten
bevatten begeleiding, arbeidsbemiddeling, trainen van sociale
vaardigheden en medische zorg.
Looptijd: van 1-5-2014 tot en met 30-4-2016.
• Return with Talents
Projectleider: Maatwerk bij Terugkeer
Doelgroep: Ongedocumenteerde migranten en ex-asielzoekers
Doel: Vreemdelingen bijstaan in het wegnemen van belemmeringen voor vrijwillige terugkeer en ondersteunen bij herintegratie
in het land van herkomst. Vaktrainingen en businesstraining
maken deel uit van het aanbod.
Looptijd: van 1-8-2014 tot en met 31-7-2016.
• Georgië
Project: Post Arrival Assistance Georgië
Projectleider: IOM Tbilisi
Doelgroep: Georgische vreemdelingen die zelfstandig of
gedwongen zijn teruggekeerd naar Georgië en die het recht
hebben om op Georgisch grondgebied te verblijven.
Doel: Het bieden van ondersteuning na terugkeer in het land van
herkomst. Deze ondersteuning bestaat onder andere uit het
opstellen van een herintegratieplan, sociale en juridische
begeleiding en tijdelijke huisvesting.
Looptijd: 1-4-2014 tot halverwege 2017.
• Armenië
Project: Post Arrival Assistance Armenië
Projectleider: Armeense staatsmigratiedienst (State Migration
Service (SMS))
Doelgroep: Armeense vreemdelingen die zelfstandig of gedwongen terugkeren naar Armenië.
Doel: SMS volgt de beschikbare herintegratieprogramma’s in
Armenië op de voet en is verantwoordelijk voor het doorverwijzingsproces gebaseerd op de behoeften van de begunstigde.
Daarnaast kan de herintegratieondersteuning ook bestaan uit
Armeense taaltrainingen, het opstellen van een ondernemingsplan en doorverwijzing naar medische zorg.
Looptijd: 1-5-2014 tot en met 30-6-2015.
• Irak
Project: Post Arrival Assistance Irak
Projectleider: European Technology and Training Centre (ETTC)
Doelgroep: Irakese vreemdelingen die gedwongen zijn teruggekeerd naar Noord-Irak.
Doel: Professionele herintegratie van terugkeerders door het
bieden van trainingen en onderwijs. Er worden informatieseminars en individuele begeleidingssessies georganiseerd om een
toegesneden aanpak te garanderen die in lijn is met de behoeften
en professionele ervaring van de persoon.
Looptijd: 1-3-2014 tot en met 31-12-2014.
• Afghanistan
Project: Post Arrival Assistance Afghanistan
Projectleider: IOM Kaboel, Afghanistan
Doelgroep: Afghaanse vreemdelingen die gedwongen terugkeren
naar Afghanistan vanuit Nederland en België.
Doel: Het verschaffen van begeleiding na terugkeer en ondersteuning bij doorverwijzing voor Afghaanse terugkeerders.
Looptijd: 1-5-2014 tot en met 31-12-2014.
Europese projecten/andere projecten
• Het Europees Terugkeerfonds, ETF (vanaf 2014 het Fonds voor
asiel, migratie en integratie (Asylum, Migration and Integration
Fund (AMIF)), biedt Europese lidstaten de mogelijkheid om
projecten met betrekking tot terugkeer en herintegratie in zowel
nationale als Europese context te realiseren.
• Als terugkeerorganisatie is de DT&V verantwoordelijk voor de
implementatie van Europese terugkeer- en herintegratieprojecten in Nederland.
• Deze projecten worden uitgevoerd in samenwerking met
intergouvernementele organisaties (zoals IOM en ICMPD) en
verschillende NGO’s (niet-gouvernementele organisaties).
• De projecten richten zich op de herintegratie van vreemdelingen
in het land van herkomst. De herintegratieondersteuning bestaat
uit diensten als (tijdelijke) huisvesting, onderwijs, opstarten van
bedrijven en medische/juridische hulp en/of training. De waarde
van de diensten kan oplopen tot maximaal € 1.500, - voor
zelfstandige terugkeerders en tot € 1.000, - voor gedwongen
terugkeerders.
• Hiernaast volgt een overzicht van Europese terugkeer- en
herintegratieprojecten en andere herintegratieprojecten die
momenteel door de DT&V worden geïmplementeerd:
Vreemdelingen die gebruik willen maken van zelfstandige terugkeerprojecten kunnen zich wenden tot de betreffende organisaties
of contact opnemen met de betrokken regievoerder van de DT&V
voor meer informatie.
Dit is een uitgave van:
Ministerie van Veiligheid en Justitie, Dienst Terugkeer en Vertrek
Nederlands: Informatieblad ondersteuning terugkeer
September 2014 | Publicatie-nr. j-24787