Klimaateffectschetsboek Oost- en West-Vlaanderen Klimaatverandering 1953 niet langer een ver-van-onsbedshow! 2010 Doelstelling: het besef bijbrengen van de gevolgen van klimaatverandering in onze gebieden Bron: De Morgen 2050 ? 19-5-2014 Dienst – titel van de presentatie 2 Klimaateffectschetsboek Scenario’s Klimaateffectschetsboek  Wetenschappelijke basis  Primaire effecten Bron:www.hln.be  Secundaire effecten  Opgemaakt door studiebureau DHV samen met KMI en Bodemkundige dienst van België  In het kader van het Interreg-project: Neem de Mensen Mee PRIMAIRE EFFECTEN PRIMAIRE EFFECTEN  Aantal zomerse en tropische dagen (>25°C) : x2 tot zelfs x3 (zeker in G+,W+) TEMPERATUUR  hittestress (>30°C)  De gem. temperatuur : * winter: 0,9°C – 2,3°C * zomer: 0,9°C – 2,8°C De temperatuurextremen kunnen sneller stijgen dan de gemiddelde temperatuur 5 6 1 PRIMAIRE EFFECTEN Voorbeelden van wat dit kan betekenen: - zomer 2003 rond 2050 vrij normaal - Gras maaien  Waterminnende (schadelijke) dier- en plantensoorten  (muggen, exoten…) - Verwarmingskosten woningen  - behoefte aan koeling  7 PRIMAIRE EFFECTEN NEERSLAG - Gem. neerslag  winter  - Gem. neerslag  zomer  en  - in alle KNMI’06 scenario’s  extreme neerslag  - aantal hevige neerslagdagen  - Veel meer oppervlakkige afstroming 9 PRIMAIRE EFFECTEN PRIMAIRE EFFECTEN NEERSLAGTEKORT Voorbeelden van wat dit kan betekenen: - Kans op uitgedroogde tuin  - Grondwater veel minder aangevuld. Water in sloten en vijvers staat in de zomer lager - Potentiële verdamping in alle klimaatscenario’s  - Neerslagtekort zwak tot   - Gem. potentiële verdamping kust > landinwaarts - Droge Zomer 1976 rond 2050 1x om de 10 jaar 11 12 2 PRIMAIRE EFFECTEN - Regenwaterput vaak leeg - Verhoogde kans op bosbranden  ZEESPIEGEL  Zeespiegel  14 tot 93 cm tegen 2100 (eventueel zelfs 2m)  Door trage reactie van oceanen (uitzetting) en ijskappen (afsmelting) zeespiegelstijging nog eeuwen doorzetten  absolute zeespiegelstijging Belgische kust overal gelijk 14 PRIMAIRE EFFECTEN >Verhoogd overstromingsrisico Als het zeeniveau 1m , kan in Vlaanderen ± 63000 ha overstromen. Bij  5m  Brugge, Antwerpen, Mechelen en Dendermonde = kuststeden. In WVL woont 33% in laaggelegen poldergebieden = gevoelig 16 Wat als…alle ijs zou smelten SECUNDAIRE EFFECTEN  LANDELIJK GEBIED  Meer wateroverlast in de winter/zomer >erosie “hellende gebieden=ellendegebieden”  Verstoring plant/zaaiseizoen en groei- en oogstseizoen door wateroverlast (winter) extreme buien in de zomer  CO²  + t°  = hogere opbrengst (niet voor aardappelen), mits voldoende water <>Verdroging >>Waterconflicten 3 SECUNDAIRE EFFECTEN  LANDBOUW  risico op ziekten en plagen   meer sproeistoffen gebruiken?  Risico uitbreken exotische dierziekten  (vb. blauwtongziekte) SECUNDAIRE EFFECTEN  STEDELIJK GEBIED  Intensiteit extreme buien  > wateroverlast + verslechtering waterkwaliteit (zeker bij gemengde rioolstelsels)  Temperatuurstijging > afbraakprocessen  = zuurstoftekort > vissterfte, ontwikkeling giftige blauwalgen  temperaturen  + minder infiltratie > grondwaterpeil nefast voor stedelijk groen  SECUNDAIRE EFFECTEN  Hittestress  door stijgende temperaturen (steden gem. +5°C tov landelijk gebied bij helder, windstil zomerweer)  aantal tropische dagen > periodes met zomersmog  (minder wintersmog bij W+scenario)  Kustzone  Zeespiegel  :  30% kust onvoldoende beveiligd  > tijd voor afvoer water naar zee wordt korter (polders & mondingsgebied Schelde) : overstromingsgevaar!  Kweldruk  +Aanwezige zoetwaterlenzen  > verzilting  SECUNDAIRE EFFECTEN  Biodiversiteit:  Geschikte klimaatszones verschuiven naar noorden en oosten  Kolonisatie nieuwe habitat afh. van versnippering en dispersievermogen van de soort  Grotere populatiefluctuaties: meer kans op uitsterven van lokale populaties in kleine natuurgebieden  Meer voortplanting exoten  Verwachting: meer soorten zullen verdwijnen dan er bijkomen 4