Nederlands-Colombiaans expertteam adviseert zandige Builing with

Nederlands-Colombiaans expertteam adviseert
zandige Building with Nature oplossing
Van 1 tot en met 4 december ging het Nederlandse multidisciplinair expertteam bestaande uit
Arcadis, Deltares, HKV, Imares, MTI-Holland/IHC Merwede Group, Royal HaskoningDHV,
Rijkswaterstaat en Witteveen+Bos in dialoog met hun Colombiaanse counterparts om lange
termijn oplossingsrichtingen te vinden voor de Ruta Nacional 90 (RN90) die door erosie in zee
dreigt te verdwijnen. Harde constructies zoals die in het verleden en nu ook voor de
noodmaatregelen worden gebruikt zijn zeer kostbaar, niet effectief (veroorzaakt nog meer
erosie) en zijn bovenal niet duurzaam en passend (locatie in Nationaal Park).
Het Colombiaans-Nederlandse team adviseert daarom toe te werken naar een Building with
Nature (BwN) oplossing- in de vorm van zandsuppletie(s) om de RN90 en de - kustlijn grofweg
tussen de monding van de Río Magdalena en het stadje Ciénaga - te beschermen. Een zandige
oplossing wordt als meest effectieve en duurzame aanpak gezien.
Door de sterk progressieve erosie (bij km 19 bv 10 m per jaar) is het noodzakelijk maatregelen
te nemen. Dat kan door de kwetsbare plekken van de weg KM19 (acuut), KM28 (over 5 jaar)
en KM38 (over 10 jaar) terug te leggen meer landinwaarts of de kust ter plekke te verdedigen.
Door dan op die plekken tegelijkertijd de weg als viaduct te bouwen wordt ook de voorheen
natuurlijke verbinding tussen de Cienaga (wetlandarea) en de zee hersteld met positieve
effecten voor de flora en fauna in het gebied. Door een combinatie van deze maatregelen (zand
om een buffer te vormen tussen zee en weg, herstellen zeegaten door optimalisering design van
de weg) ontstaan minder risico’s voor de weg en meer flexibiliteit om de kustlijn te beheren.
Welke oplossing en welke wijze van zandsuppletie toegepast moet worden staat nog open voor
nader onderzoek. Voor specifieke locaties zal ook een combinatie van zand en harde
constructies (strekdammen loodrecht op de kustlijn) effectief kunnen zijn. Zand kan worden
gewonnen uit de zandbank bij de monding van de Río Magdalena, waar een groot deel van het
geërodeerde zand nu wordt afgezet. Daarnaast biedt het materiaal afkomstig uit
onderhoudsbaggerwerk in de Río Magdalena een mogelijke bron voor zandsuppletie.
Een alternatief om de weg te verplaatsen achter de lijn waar terugtrekkende kust in een
evenwichtssituatie komt, lijkt minder haalbaar. De kosten van die nieuwe weg die dan midden in
het natuurpark moet worden aangelegd zullen aanmerkelijk hoger zijn (constructie en fundering
weg, milieueffecten) dan verbreding van de weg en zandsuppleties op de huidige locatie.
Om de definitieve keuze te kunnen maken is nog aanvullende onderzoek nodig over bijvoorbeeld
welke vorm van zandsuppleties het meest effectief zal zijn (deelsuppleties of grote suppletie á la
1 van 4
Zandmotor), waar het zand kan worden gewonnen, wat de consequenties zijn van deze
oplossing voor het milieu en het toekomstige design van de weg.
Hoewel de focus van de dialoog was gericht op de kustweg en de acute erosieproblematiek werd
gaandeweg de dagen al snel duidelijk dat voor een echt effectieve oplossing naar een integrale
oplossing voor het gebied moet worden gezocht. Daarbij zullen met name maatregelen getroffen
moeten worden om de zoetwatertoevoer naar het wetlands gebied hersteld moeten worden door
een aftakking van de Río Magdalena te realiseren. Hetgeen dan tevens een bijdrage kan
leveren aan het verbeteren van de navigatie problematiek bij de mond van de Río Magdalena
(stroomsterkte is nu vaak erg hoog). De sociaal-economische aspecten voor de bewoners in dat
gebied verdienen in dat geval wel expliciet aandacht.
Van Colombiaanse zijde waren vele stakeholders / experts aanwezig: Nationale Park, Ministerie
van Transport, Ministerie van Milieu, Invias, ANLA, ANI, Geologische dienst, Departementen van
Magdalena en Atlántico, Uni Norte, Sisco Ingenería (verantwoordelijk voor noodmaatregel),
Invemar, Capitanía de Puerto Santa Marta, DNP.
De dialoog en met name de uitkomsten ervan mochten rekenen op grote belangstelling van pers
en publieke opinie. Op de laatste dag was de pers in grote getalen aanwezig en werd er
aandachtig genoteerd wat de ministers van Milieu én Transport hierover te melden hadden (zie
persoverzicht in bijlage). Naast beide ministers waren ook de gouverneurs van het departement
Atlántico en Magdalena aanwezig alsmede de Nederlandse ambassadeur Robert van Emden.
Aan Colombiaanse zijde zal nu een kleine commissie worden gevormd die minimaal tweemaandelijks bij elkaar komt om de vervolgstappen te initiëren en voortgang ten aanzien van
lange termijn oplossing te monitoren. Nederland zal waar nodig en mogelijk deze Colombiaanse
commissie ondersteunen met technische / procesmatige assistentie.
Deze expertdialoog tussen Nederland en Colombia is mogelijk gemaakt vanuit het Programma
Partners voor Water en werd gezamenlijk georganiseerd door de Rijksdienst voor Ondernemend
Nederland en het Colombiaanse Ministerie van Milieu.
2 van 4
Jan van Overeem (Arcadis) staat pers te woord bij km 19 in bijzijn van
Colombiaanse ministers van Milieu en Transport.
Minister van Transport Natalia Abello Vives, naast haar links
Minister van Milieu Gabriel Vallejo, gouverneur departement
Magdalena (achter), Ambassadeur Nederland Robert van Embden
(rechts).
Plenair en in deelgroepen nadenken over alternatieven.
3 van 4
Deze luchtfoto, genomen in de richting van Santa Marta - Barranquilla tussen km 19 en 20, toont de zorgwekkende situatie aan de kust. Eerdere harde
maatregelen (ter waarde van circa 2 miljoen euro- zandsuppletie en seawall) om de weg te beschermen tegen verdere erosie bleken niet bestand
tegen de kracht van de golven en is verdwenen in zee. Op dit youtube filmpje is dit ook goed te zien:
http://www.youtube.com/watch?v=Qy7PNjoI8OE
4 van 4