Download PDF - de Opvoedpoli

THEMA:
VOORTGEZET ONDERWIJS: ZORG
DOOR: MARTIN GERRITSEN
Marjolein van Eck, orthopedagoog
bij de Opvoedpoli
Zorg voor school
en ouders
De Opvoedpoli biedt scholen ondersteuning bij het
Passend Onderwijs. Hiertoe heeft de Opvoedpoli
verschillende programma’s voor onder andere leerlingenzorg, groepsdynamiek, het voorkomen van
schooluitval en het ondersteunen van docenten. Maar
zo nodig, biedt de Opvoedpoli ook ondersteuning
op maat, zoals in het geval van Jim. Orthopedagoge
Marjolein van Eck was hierbij betrokken.
“A
fgelopen jaar kregen we de eerste twee kinderen voor wie
we een programma op maat moesten maken. Dit jaar heb-
ben we er inmiddels al drie. Jim was dus een van de eersten. Het
gaat om hulp in het kader van een pilot van Passend Onderwijs
Zuid-Kennemerland en de Opvoedpoli voor (dreigende) thuiszitters. Daarbij biedt de Opvoedpoli niet alleen begeleiding aan
school, maar ook aan de ouders.”
“We bieden intensieve begeleiding, waarbij we in samenspraak
met de school en de ouders een plan maken. In het geval van Jim
bestond dat plan uit intensieve begeleiding op school en een procesonderzoek door een gz-psycholoog en een psychiater, waarbij
we onder andere keken naar de medicatie. Dat laatste was belangrijk, want Jim was nog nooit bij een kinderpsychiater geweest,
FOTO: SAKE RIJPKEMA
hoewel hij PDD-NOS had. Onze psychiater heeft Jim onderzocht
en ook de medicatie aangepast.”
Burn out
“We hebben Jim hier eerst twee weken op de Opvoedpoli gehad.
We gaven hem hier vijf ochtenden per week les. Daarbij behandelden we de stof niet per hoofdstuk, maar per som of per vraag.
En voor elke goede opgave kreeg hij een sticker en als hij acht van
DE CLIENT
Liesbeth Heiligers, Marjolein Mulder en Sandra,
respectievelijk voormalig leerkracht, huidige
leerkracht en moeder van de negenjarige Jim
DOOR: MARTIN GERRITSEN
misschien wat overdreven voor een leerling met een normale intelligentie, maar Jim was door alles wat er was gebeurd het overzicht
helemaal kwijt. Je kunt het vergelijken met een ‘burn out’, waarbij
iemand in kleine stapjes uit het dal moet klimmen. Bij Jim ging
‘Het is een lekker mannetje.
Dat scheelt’
Liesbeth Heiligers, leerkracht groep 5: “Het was een moeilijke
tijd. Als hij te veel prikkels kreeg, kon Jim boos worden, maar je
wist nooit waardoor het kwam. Had hij jeuk aan zijn oor, had een
ander kind iets tegen hem gezegd of zat hem iets anders dwars?
Met zijn intelligentie was niets mis. Als hij rust kreeg, was hij tot
veel in staat. We probeerden van alles. Soms ging het goed, maar
soms bracht ik hem naar de IB-er, zodat hij tot rust kon komen en
ik door kon gaan met de les. Als het echt niet ging, ging hij naar
huis.”
Sandra, moeder van Jim: “Jim had het weekend nodig om bij te
komen van school. Hij zat eerst op allerlei sporten, maar dat ging
op een gegeven moment niet meer. Alleen het reddend zwemmen,
bleef hij doen. Hij had ook een laag zelfbeeld. Hij voelde zich snel
afgewezen.”
Liesbeth: “Hij heeft het nog een tijdje op een andere school geprobeerd, maar ook dat was geen succes. Hij kwam hier terug in een
andere groep en werd door de kinderen warm ontvangen. Dit hielp
zeker. Toen hij terugkwam, zo rondom Pasen, heeft de school de
situatie besproken met het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs. We wilden handvatten zodat het beter met hem zou gaan, hij
meer tot leren zou komen en het onderwijsleerproces in de klas als
geheel kon doorgaan.”
Sandra: “We wilden ook niet dat Jim naar het speciaal onderwijs
zou gaan, want dat hebben we niet in Zandvoort. Hij zou dan naar
Haarlem moeten. Dat zou betekenen dat hij niet met zijn vriendjes
op school zou zitten. Dat zou dus slecht zijn voor zijn sociale contacten, terwijl het juist zo belangrijk is dat hij daar aan werkt.”
Liesbeth: “Het Samenwerkingsverband, Opvoedpoli, ouders en
school besloten dat individuele begeleiding door de Opvoedpoli
in deze situatie de beste optie was. Tot de zomervakantie kwam
er dagelijks iemand in de groep, na de zomervakantie werd dat
de tien vragen goed had, mocht hij een spelletje doen. Dat lijkt
twee maal per week.” Sandra: “Ze keken ook naar zijn medicatie.
Jim kreeg eerst medicijnen die zijn gedrag onderdrukten, maar
dat werkte niet bij hem. Nu krijgt hij medicijnen waar hij van
ontspant. Die slaan wel aan.”
Marjolein Mulder, leerkracht groep 6/7: “Het gaat nu goed. Je
merkt dat Jim alleen na de gymles en de overblijf nog wat overprikkeld is. Hij heeft nog wat moeite met die vrije situaties. Maar
ik probeer dan iets meer voor hem te structureren, zodat hij tot
rust kan komen.”
Liesbeth: “Tien jaar terug was deze aanpak niet mogelijk. Dan
zouden we Jim hebben aangemeld bij de Permanente Commissie Leerlingzorg, dat betekent dat hij naar het speciaal (basis-)
onderwijs zou zijn gegaan. Dat dat nu niet is gebeurd, is goed voor
de leerling, want hij wordt niet uit zijn veilige omgeving gehaald.
Tegelijk vraagt het veel van de leerkracht. De individuele ondersteuning ontlastte nu de leerkracht.”
Marjolein: “De motivatie van de leerkracht bepaalt het succes van
deze aanpak, maar ook de vraag of een leerling wordt geaccepteerd door zijn medeleerlingen en uiteraard de progressie die Jim
maakt. Daar moet je als school rekening mee houden, want Jim
gaat het volgende leerjaar naar een andere leerkracht en die moet
het ook aankunnen.”
Marjolein: “Het is een lekker mannetje. Dat scheelt natuurlijk ook.”
Liesbeth: “Het is een lieverd. Je kunt onwijs leuke gesprekken met
hem voeren. En je beseft ook dat zijn gedrag voortkomt uit onvermogen, niet uit onwil.”
Sandra: “Thuis gaat het nu ook veel beter. Hij sport weer volop
– basketbal, tennis en zwemmen – pakt zijn fiets om naar zijn
vriendjes te gaan. Hij voelt zich niet meer speciaal.”
Om redenen van privacy is de naam van Jim gefingeerd.
12
dat heel snel. De emmer vulde zich weer en daarom zijn we na
twee weken teruggegaan naar school.”
Zelf doen
“Op school zat telkens iemand van ons naast Jim om hem waar
nodig te helpen. We boden structuur, zorgden dat hij niet te veel
prikkels kreeg en legden zo nodig alles nog eens uit. Ook dat ging
goed en na twee maanden gaf Jim zelf aan dat hij er genoeg van
had. ‘Ik wil het zelf doen’, zei hij. Hij wilde niet meer speciaal zijn.
We hebben toen afgesproken dat wij langzaam naar achter en
uiteindelijk naar buiten de klas zouden gaan. En als Jim ons nodig
had, kon hij om ons vragen. Dat werkte, ook al omdat hij enorm
gemotiveerd was. Zo namen we langzaam, maar zeker steeds meer
afstand. En vlak voor de zomervakantie zijn we helemaal weggegaan. Hij redde het nu zelf.”
Stagiaires
“Deze aanpak was natuurlijk erg intensief. Ik zou het ook niet
alleen kunnen doen. Gelukkig had ik twee stagiaires psychologie/orthopedagogie die Jim ook op school begeleidden en op
de Opvoedpoli is een team met verschillende disciplines dat je
ondersteunt. Deel van het succes is dat school en ouders handelden op basis van voortschrijdend inzicht. We keken steeds wat in
de huidige situatie de beste oplossing zou zijn. Op dit moment
hebben we nog wekelijks contact met ouders en school en komen
alle andere betrokkenen pas weer in beeld als de situatie daar
aanleiding toe geeft.”
Meer informatie: www.opvoedpoli.nl

Download Report