Secretariaat: Jan Willem Frisolaan 3G 2571 JS Den Haag

V E R E N I G I N G V O O R O N D E R W IJS R E C H T I N T H E O R I E E N P R A K T I J K
Secretariaat:
Jan Willem Frisolaan 3G
2571 JS Den Haag
JAARVERSLAG VAN HET BESTUUR NOVEMBER 2013 – NOVEMBER 2014
Het bestuur was in deze verslag periode als volgt samengesteld:
- prof.mr. dr. M.T.A.B. Laemers, voorzitter
- prof. mr. dr. P.W.A. Huisman, vicevoorzitter
- Mr. J. Dijkgraaf, eerste secretaris
- H.M. Davids, tweede secretaris
- mr. F.J.D. Wijnands, penningmeester
- prof. mr. drs. B.P. Vermeulen, lid
- prof. mr. dr. P.J.J. Zoontjens, lid
- mr. dr. J. Sperling, lid
- mr. J. Bootsma, lid
De stijging van het aantal leden van de vereniging zet zich verder voort. De NVOR telt nu
402 leden. Een bewijs dat het onderwijsrecht als vakgebied springlevend is.
Bestuursvergaderingen
Het bestuur heeft in dit verslag jaar drie maal vergaderd. Daarbij is leidraad de door de
ledenvergadering vastgestelde position paper.
Verder hadden de onderwerpen die tijdens de vergaderingen aan de orde kwamen vooral
betrekking op diverse activiteiten van de vereniging. Daarbij was vanzelfsprekend ook
aandacht voor de activiteiten van de verschillende werkgroepen.
Website en Nieuwsbrieven
De website www.nvor.nl is in de verslagperiode door het bestuur en werkgroepen weer goed
gebruikt. Daarmee beschikt de NVOR over een goed communicatiemiddel met haar leden.
De ledenadministratie is geheel op orde en beschikt nu praktisch over alle mailadressen van
de leden. Daarom konden nu wederom digitale Nieuwsbrieven aan de leden worden gestuurd.
Bijeenkomst VARO en NVOR
Bijzonder vermelding moet worden gemaakt van de tweede gezamenlijke bijeenkomst van
VARO en NVOR op donderdagmiddag 17 april 2014.
Als gastheer trad wederom op het advocatenbureau Pels Rijcken. Totaal namen ruim 100
leden van de VARO en NVOR deel aan de drie workshops. De onderwerpen waren,
Workshop 1: Ontwikkelingen ten aanzien van openbaarheid, en toepassing van de Wob in het
onderwijsveld door mr. E.J. (Eric) Daalder
Workshop 2: Gevolgen van de Wet Werk en Zekerheid voor onderwijspersoneel en
onderwijswerkgevers door mr. E. (Elmira) van Vliet
Workshop 3: De onderwijsovereenkomst door mr. S. (Stijn) Voskamp
Werkgroepen van de NVOR
Werkgroep Hoger Onderwijsrecht
Algemeen
De Werkgroep HogeronderwijsRecht kwam in 2014 wederom driemaal bijeen, met een
gemiddeld aantal deelnemers van 26; ruim tien meer dan vorig verslagjaar en eigenlijk het
maximum dat diepgravende discussie kan velen. Ook niet-leden van de NVOR zijn welkom
zolang de zaalcapaciteit toelaat.
De werkgroep heeft nu ca. 90 personen op de mailinglijst; een toename van ruim 30. Op
Linkedin (Hogeronderwijsrecht) heeft de werkgroep inmiddels 180 leden, een toename met
32, waarvan een aanzienlijk aantal uit Vlaanderen. De Linkedin-groep functioneert vooral als
communicatiemiddel voor aankondigingen van werkgroepbijeenkomsten, maar helaas nog
steeds niet als discussieforum.
De ook voor de hoofdgast in te passen goed bereikbare locatie met enige koffie en thee en een
drankje is punt van aandacht. De werkgroep functioneert zonder budget en kosteloze
inspanningen van deelnemers en gastlocatie. Dit jaar gaat – behalve naar de hoofdgasten en
inleiders, mr. Ben Olivier, prof. Kees Schuyt en prof. Annetje Ottow, grote dank uit naar de
QANU die de werkgroep tweemaal onderdak bood en de Raad van State / College van beroep
voor het hoger onderwijs die de schitterende balzaal speciaal openden.
Een doorlopend beroep wordt gedaan aan deelnemers en geïnteresseerden om een locatie ter
beschikking te stellen. Ook wordt een doorlopend beroep gedaan op hen die een stuk over het
desbetreffende onderwerp willen schijven om in een daarvoor geschikt medium te publiceren
De werkgroep herhaalt het voorstel aan jaarvergadering en bestuur van de NVOR om het
jaarsymposium en preadvies 2015 te wijden aan “Bedreigde onderwijs- en academische
vrijheden; onderwijsbreed”.
Ook in 2014 en 2015 staat de Werkgroep HogeronderwijsRecht onder voorzitterschap van
Peter Kwikkers.
30 januari 2014: Rechtspraak en Examencommissies.
9e Discussiebijeenkomst
Tijdens de eerdere bijeenkomst bij de Juridische Hogeschool Avans-Fontys, was besloten dat
de examencommissie op enigerlei wijze centraal zou staan. Dat is in eerste instantie ingevuld
met de focus op de rechtspraak over de examencommissie. Vanuit die kern werden andere
juridische en praktische zaken besproken.
Inleider/hoofdgast was mr. B.K. Olivier, lid van het College van Beroep voor het Hoger
Onderwijs in Den Haag, maar ook langjarig wetenschapper in het bestuursrecht aan de UVA.
Hij kent ook de examencommissie van binnenuit en is – in ver verleden – begonnen als
secretaris van de Commissie voor de Bestuurshervorming ex artikel 56 WUB. Hij verzorgde
de inhoudelijke aanzet voor de discussie tussen de aanwezigen op de van hem bekende wijze:
een uiterst doorwrocht college specifiek bestuurs(proces)recht mede aan de hand van een
enorme hoeveelheid ter zake doende casuïstiek.
Wetenschapsfraude juridisch; wat is het, hoe komt het, wat gebeurt eraan”.
10e Discussiebijeenkomst
Hoofdgast en inleider was prof. dr. mr. C.J.M. Schuyt, voorzitter van het Landelijk Orgaan
Wetenschappelijke Integriteit (LOWI), lid van de KNAW, emeritus hoogleraar sociologie en
niet minder befaamd in de wereld der rechtssociologie. Het LOWI is een onafhankelijk
orgaan, ingesteld door KNAW, NWO en VSNU. Het adviseert o.a. de colleges van bestuur
van de universiteiten en de raden van bestuur van de universitair medische centra en de
besturen van NWO en KNAW inzake klachten over schendingen van wetenschappelijke
integriteit. Zoals bekend is daarover de laatste jaren vaker iets over te doen geweest.
Prof. Schuyt schetste mede aan de hand van een aantal fraudedefinities uitvoerig het
juridische kader waarin (betwiste) fraudezaken worden behandeld. Een aantal casus werden
diepgaand met hem besproken. Hij ging onder meer in op het systeem van zelfregulering met
de bijbehorende juridische kenmerken (klachtprocedure Hoofdstuk 9 Awb), de uitspraken en
adviezen van het LOWI over verjaring, plagiaat e.d., procedure en de vragen die rijzen naar
aanleiding van dergelijke procedures (juridische waarborgen en kwaliteit, deskundigheid,
zelfbeoordeling door wetenschappers).
Hij liep alternatieven langs zoals die Noorwegen en Finland, en die van het Nederlandse
advocatentuchtrecht en het Medisch Tuchtcollege en gaf daarmee al een voorproef op het
boek dat hij over deze materie in voorbereiding heeft. Aanwezigen hadden een aantal
kritische vragen en kanttekeningen die prof. Schuyt zeer waardeerde, zoals hij nadien emailde.
Toezicht en (of) Medezeggenschap in universiteiten en hogescholen
11e Discussiebijeenkomst
Over Toezicht en (of) Medezeggenschap (en bestuur) in universiteiten en hogescholen
discussieerde de werkgroep op 20 november 2014 met prof. mr. A.T. Ottow, hoogleraar
economisch publiekrecht aan het Europa Instituut van de Faculteit Recht, Economie, Bestuur
en Organisatie, Universiteit Utrecht. Prof. Ottow is gespecialiseerd in toezicht(houders),
marktordening, mededinging en Europees recht. Vanaf 1 september 2014 is zij ook decaan
van deze faculteit.
Vanaf 1 september 2013 is zij lid van de raad van toezicht VU/VUmc. Minister Bussemaker
is wetswijzigingen aan het voorbereiden over “governance in het onderwijs”. Zij heeft een
brief aan de Kamer geschreven en een prijzenswaardige internetconsultatie gehouden over een
vierde of vijfde wetsvoorstel met versterking in de titel: Wetsvoorstel Versterking van de
bestuurskracht van onderwijsinstellingen. Zie www.internetconsultatie.nl/wetvbo. Indiening
van het definitieve wetsvoorstel is in late de herfst van 2014 te verwachten.
De werkgroep legt, uit de driehoek bestuur-medezeggenschap-toezicht, ditmaal de nadruk op
de interrelatie medezeggenschap - toezicht. Deze bijeenkomst valt echter kort voor de NVORjaarvergadering, dus is daarover nog niets in het jaarverslag te melden. Daarom zij verwezen
naar literatuur over bestuur, toezicht en medezeggenschap in onderling verband op
www.triasnet.nl/publicaties/alles en met name naar de hoofdstukken 9 en 10 van het online
Toelichtend Commentaar op de WHW (SDU-uitgevers www.homanagement.nl. Ook het
bijzondere nummer van het tijdschrift THEMA (2014 nr. 4) dat geheel gewijd is aan het
thema ‘Integriteit in hoger onderwijs en wetenschap’, stond op de agenda.
Werkgroep leerrecht en leerplicht
De werkgroep Leerrecht en leerplicht houdt zich bezig met de invulling van het recht op
onderwijs en de (juridische) consequenties daarvan in de huidige tijd. De werkgroep is een
platform waarin personen vanuit alle groeperingen en disciplines die op een of andere manier
met de invulling van het recht op onderwijs te maken hebben, vertegenwoordigd zijn:
wetenschap, beleid, inspectie, leerplichtambtenaren, advocatuur,
onderwijsgeschillencommissies, schoolbesturen, thuisonderwijs, ouderorganisaties,
samenwerkingsverbanden, Wereldschool, zelfstandige adviseurs en publicisten.
De leden van de werkgroepen nemen, voor zover zij een achterban vertegenwoordigen, aan de
gedachtewisselingen binnen de werkgroep deel zonder last of ruggenspraak.
De werkgroep is het afgelopen jaar vier keer bij elkaar geweest. De nadruk lag op de
invoering van passend onderwijs.
• In december 2013 sprak Gerard Bouma, medewerker bij het Nederlands Jeugd
Instituut in Utrecht, over de samenloop van Decentralisatie Jeugdzorg en Passend
Onderwijs.
• In februari 2014 sprak Frank Hoogeboom, voormalig directeur van het
Samenwerkingsverband VO Noord-Kennemerland, over knelpunten/onduidelijkheden
rondom passend onderwijs.
• In mei 2014 sprak Marije Graven, medewerker bij het College van de Rechten van de
Mens, over de verhouding tussen de wetgeving over gelijke behandeling en passend
onderwijs.
• In september 2014 was een bijeenkomst waarin de leden recente ontwikkelingen en
hun eigen zaken bespraken.
• Op 19 december as. bespreken Carolien de Bruin en Ellen de Wit, beiden werkzaam
voor Ingrado, het rapport 'Vrijstellingen onder de loep'. Dit rapport is geschreven door
medewerkers van de Radbouduniversiteit in opdracht van Ingrado en gaat over de
praktijk rondom vrijstellingen in de Leerplichtwet 1969.
De werkgroep heeft een eigen Linkedin-groep waarop de leden met elkaar discussiëren over
lopende zaken of rechtsvragen en artikelen en andere informatie uitwisselen. Ook wordt deze
lijst gebruikt om elkaar te attenderen op bepaalde relevante ontwikkelingen. De werkgroep wordt voorgezeten door Joke Sperling en Theo Storimans. Geïnteresseerden kunnen zich
aanmelden op de Linkedin-pagina van de werkgroep.
Werkgroep medezeggenschapsrecht in het onderwijs
De werkgroep Medezeggenschapsrecht in het onderwijs is een platform waarin personen
vanuit groeperingen die op een of andere manier met medezeggenschapsrecht in het onderwijs
te maken hebben, vertegenwoordigd zijn: onderwijsbestuur, besturenorganisaties,
onderwijsbond, wetenschap, beleid, advocatuur, ouderorganisaties, zelfstandige adviseurs,
studenten en publicisten. Er zijn dit jaar twee bijeenkomsten geweest waarin werd gesproken
over onderwerpen als (voorgestelde) wetgeving, beleidswijzigingen, jurisprudentie, lopende
zaken en procedures waarbij een of meer leden zijn betrokken en andere aangelegenheden met
betrekking tot medezeggenschapsrecht.
De volgende bijeenkomst is op vrijdag 13 februari 2015. Mr. Kees Jansen, senior consultant
bij Verus vereniging voor christelijk onderwijs, zal spreken over de (beperkte) bevoegdheden
van de medezeggenschapsraad. Hij schreef hierover een artikel in NTOR 2013, nr. 4.
De werkgroep wordt voorgezeten door Joke Sperling en Paul Kanters. Joke Sperling treedt af
als voorzitter omdat zij lid is geworden van de Landelijke Commissie voor geschillen WMS.
Marcel Koning, beleidsmedewerker bij de AOb, neemt het voorzitterschap over. De
werkgroep heeft een Linkedin-pagina waar geïnteresseerden zich kunnen aanmelden.
Werkgroep Onderwijsrecht voor leiding en staf in het VO
De juridisering van onze samenleving is een maatschappelijk gegeven. Ook aan scholen gaat
de juridisering van meningsverschillen niet voorbij. Deze ontwikkeling stelt aan
leidinggevenden en stafadviseurs hogere eisen aan hun kennis van het recht in het algemeen
en het onderwijsrecht in het bijzonder.
Tegen deze achtergrond zijn Jacques Dijkgraaf (Advocatenkantoor Dijkgraaf) en Paul Valk
(Onderwijsgroep Noord) op 11 juni 2012 een werkgroep gestart, die beoogt voor directeuren,
teamleiders en staffunctionarissen in het voortgezet onderwijs samen met onderwijsjuristen
een kennisnetwerk te vormen. Dit kennisnetwerk wil , fysiek en virtueel, een plek bieden waar
juristen en niet-juristen, die in hun dagelijkse praktijk te maken hebben met onderwijsrecht in
de breedste zin van het woord, ervaringen en kennis uitwisselen. Jaarlijks worden hiertoe twee
à drie bijeenkomsten georganiseerd, waarin één of twee inleiders een actueel thema belichten
en casus besproken worden. Daarnaast is er een (bescheiden) begin gemaakt met
kennisuitwisseling via een Linkedin-groep.
In het verslagjaar waren we op twee locaties (Nysingh advocaten-notarissen te Zwolle en de
VO-Raad te Utrecht) te gast. Op de bijeenkomst van 14 mei stonden drie thema’s centraal:
Uitwisseling van informatie over studievoortgang leerlingen, leerplichtwet & thuiszitters en
de relatie tussen de verplichte eindtoets PO en het toelatingsbeleid van VO scholen. De
inleidingen werden respectievelijk verzorgd door mr. Dik Berkhout (onderwijsjurist
OUDERS & COO en zelfstandig onderwijsadvocaat (Jurion te Utrecht)) mr. Theo Storimans
(voormalig onderwijsinspecteur) en mr. Jacques Dijkgraaf. Op 19 november stonden de Wet
Werk en Zekerheid (Wwz) en de invloed van Passend Onderwijs op de arbeidsverhouding
centraal. Deze bijeenkomst had een meer interactief karakter en was juist bedoeld om te
komen tot een diepgravende gedachtewisseling en het scherpen van de eigen standpunten. In
de eerste helft gaf mr. Daniëlle de Jong (adviseur arbeids- en werkgeverszaken VO-raad) een
korte schets van de hoofdlijnen van de nieuwe wetgeving, waarna ze met de werkgroep in
gesprek ging over de (knel)punten waar de sociale partners rekening mee moeten houden. Mr.
Jacques Dijkgraaf ging vervolgens het gesprek aan over de mogelijke gevolgen van Passend
Onderwijs voor de arbeidsverhouding. Dit mede in relatie tot de Wwz en de Wet
normalisering rechtspositie ambtenaren.
Ook in het verslagjaar 2014 voorzag het kennisnetwerk duidelijk in een behoefte. Het
kennisnetwerk kent ruim zestig belangstellenden, waarvan tussen de 15 en 25 de
bijeenkomsten bezoeken. Het kennisnetwerk wordt voorgezeten door Jacques Dijkgraaf en
Paul Valk.
Werkgroep Beroepsonderwijs
In 2014 heeft de werkgroep zijn activiteiten weer opgepakt. De werkgroep is een paar maal
bijeen geweest, en heeft zich daarbij gebogen over de volgende onderwerpen:
Wijzigingen in de Wet educatie en beroepsonderwijs
Aan de orde zijn in het bijzonder geweest, de invoering van de wetten Doelmatiger leerwegen
en modernisering bekostiging (w.o. entree-opleidingen, cascade-bekostiging), Passend
onderwijs en de (aanstaande) afschaffing van de gedwongen winkelnering voor gemeenten als
het om het educatieaanbod gaat.
Leden van de werkgroep hebben in onderling overleg en op persoonlijke titel gereageerd op
de internetconsultatie betreffende de overheveling van taken van de kenniscentra naar de
Stichting Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) (Kamerstukken II, 34 026). Dit in verband
met onder meer het in hun ogen ingrijpende karakter van dit wetsvoorstel alsook het
vooralsnog ontbreken van duidelijkheid over het opvangen van personele gevolgen bij
kenniscentra.
Tevens is van gedachten gewisseld over:
• Macrodoelmatigheid in het mbo
• Versterking bestuurskracht onderwijsinstellingen
• De juni-brief van minister Bussemaker, met haar beleidslijnen m.b.t. het mbo voor de
komende periode
• Het concept besluit gecombineerde leerweg, waarmee bedrijfsleven en
onderwijsinstellingen meer ruimte krijgen voor gecombineerde trajecten van leren
(BOL) en werken (BBL).
Jurisprudentie
Tijdens de bijeenkomsten is tevens gesproken over recente jurisprudentie die relevant is voor
mbo-instellingen. Het betrof in dit geval enkele uitspraken over onder meer terugvordering
van bekostiging in verband met het (verondersteld) niet naleven van de urennorm (o.a. 2014:
2469) en over de weigering van toelating van meerderjarige studenten zonder
verblijfsvergunning tot de opleidingen (o.a. 2014: 9082; 9084).
Voor 2015
De werkgroep wil de huidige opzet van de besprekingen in 2015 handhaven. Voor de
bijeenkomsten zullen voorts experts worden uitgenodigd om met de leden verder van
gedachten te wisselen over de wet- en regelgeving voor en rechtspraak in het
beroepsonderwijs.
Mr. J. P.L.C. Dijkgraaf, secretaris

Download Report