VRIENDEN VAN FELIX Aan de gemeenteraad van Amsterdam. Amsterdam, 2 maart 2014 Betreft: Felix Meritis Geachte raad, B&W van Amsterdam stellen u voor op 12 maart a.s. in te stemmen met de voordracht gebouw Felix Meritis aan te kopen en het, met inachtneming van financiële en inhoudelijke uitgangspunten, door te verkopen aan een derde partij via een open selectieprocedure waarvoor als streefdatum voor de inschrijvingstermijn 15 mei 2014 wordt voorgesteld. Het bestuur van de Stichting Vrienden van Felix Meritis is niet alleen geïnteresseerd in de continuïteit van het beheer van het gebouw, het materiële cultureel erfgoed, maar vooral ook in de verbinding daarvan met het immaterieel cultureel erfgoed, zoals dat met succes, veelal in goede samenwerking met de gemeente, de afgelopen 25 jaar is vormgegeven in de programma’s van de Stichting Felix Meritis Foundation, kortweg Foundation. Onze zorg daarover hebben wij, gesteund door veertig betrokken Amsterdammers, in een brief aan burgemeester Van der Laan uitgesproken. In zijn antwoord schrijft de burgemeester onder meer: “Het rijke verleden van het toonaangevende instituut, dat u aanhaalt in uw brief, wordt daarbij zeker in acht genomen.” Wie deze brief nog eens goed leest kan tot geen andere conclusie komen dan dat met dit toonaangevende instituut Foundation bedoeld is, het is dan ook op zich positief dat Foundation in de voordracht als potentiële bespeler is opgenomen. Nog positiever is het dat bij monde van wethouder Gehrels met een delegatie van Foundation onder aanvoering van de voorzitter van de Raad van Toezicht is afgesproken dat in de te benoemen selectiecommissie een vertegenwoordiger namens Foundation zal worden opgenomen. Helaas is er echter nog steeds geen gesprek gevoerd met Foundation over de voorwaarden waaronder en de mate waarin Foundation een plaats is toebedacht in de voorlopige plannen van B&W. Dit stelt ons niet gerust, te meer daar onder de kop “inhoudelijk” van de voordracht (pag. 4) onzes inziens onderling tegenstrijdige uitgangspunten zijn opgenomen. Zouden deze uitgangspunten van kracht worden, dan kunnen deze, zoals gezegd niet alle in een solide en rendabele exploitatie worden opgenomen. Er zal dus door de verschillende kandidaten een keuze moeten worden gemaakt. Deze keuze heeft onvermijdelijk gevolgen voor de toekomstige rol en betekenis voor Amsterdam van gebouw en activiteiten. Op basis van de uitgangspunten kunnen we grofweg twee exploitatiemodellen onderscheiden: 1. Begane grond (concertzaal en café) publieke functie, rest van gebouw besloten in gebruik als kantoren en studio’s. Deze optie heeft het voordeel dat het beheer bijzonder overzichtelijk wordt, dus “goedkoop”. Het maximale bezoekersaantal kan worden teruggebracht tot 350, dat betekent dat de voor duur geld aangeschafte nooduitgang in het buurpand kan worden opgeheven en het pand kan worden verhuurd c.q. verkocht. (opbrengst volgens onze makelaar 1 mio) Gezien de financiële uitgangspunten is deze optie interessant voor een traditionele monumentenbeheerder die geen enkele inhoudelijke exploitatie-ambitie heeft en gelijk ook alweer 1 mio kan terugverdienen. Het maximaal aantal bezoekers in deze optie is minder dan 15.000 per jaar. Een braaf en saai gesloten bastion in de vorm van een bedrijfsverzamelgebouw, waarvan de internationale uitstraling voor Amsterdam is teruggebracht tot nul. Wij zien niet precies hoe er in dit model een voortzetting van de activiteiten van Foundation zou zijn in te passen. Daarover horen wij graag meer. 2. Een model waarin de visie van de eigenaar/exploitant maximaal tot zijn recht komt in het voorgenomen inhoudelijk programma. Dit vergt een op de activiteiten afgestemde exploitatieopzet die niet alleen rendabel is, maar ook vanuit één hand de inhoudelijke programmatische regie onderhoudt, uiteraard met inachtneming van lange termijnafspraken met inhoudelijke partners. In een dergelijke opzet zien wij grote mogelijkheden: voor Amsterdam, voor “het toonaangevende instituut”, de overige bespelers en kunstenaars en niet te vergeten het publiek en de culturele media uit binnen- en buitenland. In dit model, waarover wij met enige zeer serieuze kandidaten gesproken hebben, is uitdrukkelijk ruimte voor Foundation, omdat de goodwill en het prestige dat door Foundation is opgebouwd in de ogen van deze investeerders mede bepalend is voor een succesvolle exploitatie. In dit model worden er geen publieksruimtes aan de openbare functie onttrokken, zodat meer nog dan in het verleden activiteiten zoals de Nacht van de rechtsstaat, het Shaffyweekend, de AMSU, Conversations about Europe, ADE en de congressen van A Soul for Europe kunnen worden uitgebreid en verdiept. Deze en soortgelijke activiteiten vergen de beschikbaarheid van meerdere zalen simultaan en vereisen een maximale publiekscapaciteit van 1150 personen conform de huidige vergunning. In het jaar 2013 hebben er een 20-tal van deze bijeenkomsten plaatsgevonden, gemiddeld dus 2 per maand. Deze vergen een intensieve voorbereiding en begeleiding, maar trekken meer publiek dan in model 1 in een heel jaar bereikt kan worden. In aanvulling hierop zal het cultuurtoerismeprogramma dat met de openstelling van het observatorium gelanceerd werd, met de partners Museumtours en het internet portal If then is now worden voortgezet en uitgebouwd. Voor al deze programma’s is in het recente verleden door particuliere fondsen belangstelling getoond. Om een voortzetting van Foundation mogelijk te maken hebben geïnteresseerde investeerders het voornemen om uit de exploitatie geld vrij te maken waaruit Foundation betaald kan worden en bovendien zal er aan Foundation ten behoeve van deze activiteiten geen huur in rekening worden gebracht. In dit model zal het bezoekersaantal geleidelijk weer oplopen tot het normale niveau van 50.000 en zal dit na enige tijd jaarlijks toenemen. Aan u de keuze. Wij wensen u wijsheid bij het nemen van een besluit, waarvoor naar onze bescheiden mening op basis van het voorgelegde concept-raadsbesluit nog te veel zaken onduidelijk zijn. Het bestuur van de Stichting Vrienden van Felix Meritis, Steve Austen, Maarten Meijer, Huub van Haare Heijmeijer http://vriendenvanfelixmeritis.nl [email protected]