Keramische Vezels Het nieuwe asbest? Van Hoof, Wouter,G.M., MSc, Arbeidhygiënist, DAF Trucks NV Health&Safety, Hugo van de Goeslaan 1, 5643 TW Eindhoven, tel: 040-2144526, e-mail: [email protected] Inleiding Onderdelen worden gehard in specifieke ovens onder toevoer van een koolstofrijk gas. Bij het onderhoud en herstel van de ovens komen medewerkers van de technische dienst in contact met isolatiemateriaal. Zo nodig wordt isolatiemateriaal vervangen. Bij een karwei bleken er voor medewerkers interessante afbeeldingen en teksten op de verpakking te staan. Namelijk het “Health Hazard” symbool en de tekst “kan kanker veroorzaken bij inademing”. Deze aanduidingen zijn voorgeschreven omdat vuurvaste keramische vezels (RCF) zijn ingedeeld als mogelijk kankerverwekkend voor mensen (groep 2B, IARC 2002). Dit leidde tot onrust, zeker toen anderen in de productie de keramische vezels het nieuwe asbest noemden. De Arbodienst is gevraagd om advies:  Welke risico’s hebben de medewerkers gelopen;  Op welke wijze kan / moet het werk worden uitgevoerd? Methoden en technieken In eerste instantie zijn de betrokken medewerkers bijeengeroepen voor een evaluatie van het incident. Hierbij is uitleg gegeven over het materiaal en de verschillen met asbest. Tijdens de evaluatie bleek dat dit soort karweien vaker voorkwamen, medewerkers wilden meer duidelijkheid over de gezondheidsrisico’s. Ook was er bezorgdheid over allerlei andere materialen die werden gebruikt. Met medewerkers zijn verschillende taken in kaart gebracht. Uit de database met storingsmeldingen is de frequentie van de taken bepaald. Met behulp van literatuur en een database (Fibrex, www.inrs.fr) zijn blootstellingen bij verschillende taken geschat. Vervolgens is de jaargemiddelde blootstelling berekend. Omdat bij het openen van de ovens de isolatie steeds lang de ovenwand schuift en zijn beperkte omgevingsmetingen uitgevoerd. Deze resultaten zijn gebruikt als achtergrondwaarde tijdens de werkuren. Van alle vezelachtige materialen zijn monsters genomen in overleg met de monteurs. In het eigen laboratorium zijn de vezels zijn onderzocht met SEM-analyse voor het vaststellen van de verschillende elementen en de elementverhoudingen. De diameter van de vezels zijn bepaald d.m.v. lichtmicroscopie. Op basis hiervan is de vezelidentificatie uitgevoerd en getoetst of het inhaleerbare vezels zijn volgens de WHO. Bij twijfel over mogelijke asbest vezels is verder onderzoek uitbesteed aan een extern onderzoeksbureau Resultaten Van het incident zelf ontbreken meetwaarden. De gemeten concentraties in de werkomgeving zijn laag en vereisen geen verdere maatregelen. De berekende jaargemiddelde blootstelling van medewerkers van de technische dienst is laag. De berekende blootstelling van productiemedewerkers bij de ovens is laag. Van de gemonsterde materialen bleek een deel inderdaad RCF te zijn. Overige materialen bleken gemaakt te zijn van bio-oplosbare vezels (Alkaline Earth Silicate of AES) welke niet als carcinogeen worden ingedeeld (onder voorwaarden). Asbest is niet aangetroffen. e 23 NVvA symposium Hypes: waar of waardeloos? Zeist, 2 en 3 april 2014 Conclusie Met behulp van de blootstellingschatting in vezeljaren is de ongerustheid bij medewerkers grotendeels weggenomen. Ademhalingbescherming is voorgeschreven bij werkzaamheden met RCF-houdende materialen waarbij overschrijding van de grenswaarden mogelijk is. Bij alle reparaties worden de RCFhoudende materialen vervangen door de bio-oplosbare vezels. Sommige leveranciers deden dit al ongevraagd zoals bleek uit de analyses. Het gebruik van bio-oplosbare vezels is ook opgenomen in eisen aan leveranciers die materialen of diensten leveren. e 23 NVvA symposium Hypes: waar of waardeloos? Zeist, 2 en 3 april 2014