Honden voor honden De noodzaak van EU-wetgeving

Honden voor honden
De noodzaak van EU-wetgeving
Hondenleed in Europa: problemen
In Europa worden circa zestig miljoen honden als
huisdier gehouden. Voor veel van hen is
dierenleed gelukkig een ver-van-mijn-mandkwestie. Hondenwelzijn in Europa is echter
allerminst vanzelfsprekend. De manier waarop
honden gefokt, gehouden en (vaak illegaal)
verhandeld worden, laat nog veel te wensen over.
Ook in Nederland. Bovendien bestaat er een
grootschalige problematiek met zwerfhonden,
met name in Zuid-, en Oost-Europese landen.
Puppyfabrieken
Met name in Oost-Europese landen als Hongarije, Slowakije en Polen worden op grote schaal
honden gefokt in ware ‘puppyfabrieken’. Dat gebeurt onder erbarmelijke omstandigheden.
Tientallen, soms honderden ‘fokteefjes’ zitten op elkaar gepakt in kleine ruimtes. Met behulp van
hormonen krijgen ze soms wel vier keer per jaar een nestje. De pups worden veelal te vroeg
weggehaald, waardoor onder meer het risico op infecties toeneemt. Daarbij is het niet of
nauwelijks inenten van de dieren niet alleen een risico voor henzelf en andere honden, maar ook
voor de volksgezondheid.
Illegale hondenhandel
De puppyfabrieken voeden de illegale hondenhandel. Op websites worden de dieren vaak voor
een aantrekkelijke prijs aangeboden. Malafide verkopers presenteren zo buitenlandse puppy’s
alsof die van hun eigen hond zijn. In werkelijkheid komen ze eraan via een tussenhandelaar, die
ze rechtstreeks bij de fokfabrieken elders in Europa heeft ingekocht en illegaal naar West- en
Zuid-Europa transporteert. Dierenwelzijn speelt daarbij geen rol, slechts winst telt. Gezien het
illegale karakter, is het onduidelijk om hoeveel honden het gaat. Maar naar schatting komen
alleen al in Nederland jaarlijks op deze manier vele duizenden honden binnen.
Extreme raskenmerken
Maar ook in de legale rashondenfokkerij valt het nodige te verbeteren. Omdat de beide ouders
van een raspup uit hetzelfde register komen, is hun gevoeligheid voor inteelt en overgeërfde
ziektes en gebreken hoog. Ook wordt er bij het fokproces vaak geprobeerd om bepaalde
eigenschappen, zoals de vorm van het hoofd of het skelet, te benadrukken. Dit kan leiden tot
extreme lichaamskenmerken die zeer belastend kunnen zijn voor het dier. Denk aan een te
kleine schedel waardoor het dier veel pijn lijdt of een afgeplatte snuit die benauwdheid
veroorzaakt.
Onverantwoord honden houden
Om een hond een goed leven te bezorgen, is voldoende tijd, zorg, kennis en geld nodig. Lang
niet alle mensen met een hond kunnen of willen dat bieden. Zo heeft een hond al snel elke dag
zo’n twee uur nodig om uitgelaten en verzorgd te worden. En een grote behoefte aan
gezelschap. Ook na gewenning kan een hond niet langer dan zes uur alleen zijn. Bovendien, om
goed met mensen te kunnen samenleven, dienen honden op de juiste manier te worden
opgevoed. De aandacht voor deze zaken kent grote verschillen binnen de EU en is veelal
onvoldoende.
Daarbij zijn er veel mensen die helemaal niet geïnteresseerd zijn in het
welzijn van hun hond. Veelvoorkomend bijvoorbeeld met name ZuidEuropese landen is de zogeheten ‘ton-hond’. Een jacht- of waakhond is
dan met een korte lijn verbonden aan een ton die geldt als enige
bescherming van wind en weer. Vaak slijten deze dieren hun hele leven
aan de ketting.
Speciale vermelding verdient de manier waarop men zich ontdoet van
jachthonden na het jachtseizoen in landen als Spanje, Portugal,
Griekenland of Cyprus. Een jager bezit doorgaans ten minste een tiental
honden, met evenredig daaraan onderhoudskosten. Een afweging die door
veel eigenaren als rendabeler wordt gezien, is een jaarlijks nieuwe
aanschaf van honden voor het seizoen. Inherent daaraan is het aan het lot
overlaten of afmaken van de oude. Een beruchte methode daarvoor is het ‘pianospel’, waarbij
een dier aan de nek wordt opgehangen en het in zijn doodsstuipen met zijn pootjes een
pianospelende beweging maakt. Vooral in Spanje is dit een lot dat veel galgo’s en podenco’s
treft. Jaarlijks worden daar naar schatting alleen al rond de 50.000 Spaanse greyhounds
omgebracht.
Zwerfhonden
Hoewel betrouwbare statistieken meestal niet beschikbaar zijn, loopt de totale populatie
zwerfhonden in de EU waarschijnlijk in de miljoenen. In een aantal lidstaten heeft de overheid
maatregelen genomen om deze kwestie het hoofd te bieden. Helaas zijn deze vaak niet goed
toegesneden op de aard van de problematiek of worden ze niet adequaat gehandhaafd. Als
gevolg daarvan hebben verschillende landen enorme populaties zwerfhonden, en daarmee
allerhande problemen . Een voorbeeld is Roemenië, waar in de hoofdstad alleen al volgens
sommige schattingen 65.000 viervoeters ronddwalen.
Dergelijke aantallen leiden onvermijdelijk tot een negatieve stemming bij burgers. Incidenten
waarbij de honden zich agressief tonen, komen immers met regelmaat voor en hebben soms
ernstige gevolgen. Lokale bewoners zijn dan snel geneigd het heft in eigen hand nemen. Met
alle gevolgen van dien: vergiftiging, doodknuppelen en afschieten. Overheden reageren hierop
door het massaal afmaken van honden, zoals recent in Roemenië.
Hondenleed in Europa: tijd voor EU-regelgeving
Op dit moment genieten honden op EU-niveau nauwelijks bescherming. En dat terwijl de
problemen, zoals met de handel, grensoverschrijdend zijn. Samen met andere
dierenbeschermingsorganisaties, pleit WSPA daarom voor regels om het hondenleed in
de EU drastisch te verminderen.
WSPA vindt dat de EU ook aan honden bescherming dient te bieden. Wij zijn daarom
voorstander van een overkoepelende kaderwet voor dierenwelzijn, die alle groepen dieren
omvat, inclusief honden. Daarbinnen moeten nieuwe dierenwelzijnsstandaarden gaan gelden
voor soorten waarvoor die nu nog ontbreken en instrumenten worden ontwikkeld die aan dieren
bescherming bieden via educatie en training, bewustzijn bij burgers en handhaving van
bestaande regels. Specifiek voor honden willen we:
•
Verplichte identificatie en registratie van honden in een geschikte database, die is
gekoppeld aan een Europees datasysteem. Dat zorgt ervoor dat honden traceerbaar zijn
en eigenaren erop kunnen nagaan waar hun hond vandaan komt. Ook kunnen honden
dan getraceerd worden in geval van een ziekte-uitbraak.
•
EU-regels die lidstaten verplichten een vergunningstelsel te hanteren voor
hondenfokkers- en handelaren. Dergelijke vergunningen dienen gebaseerd te zijn op
richtlijnen die zijn ontwikkeld door experts in hondenwelzijn.
•
EU-regels die het fokken voorkomen van honden met erfelijke gebreken of extreme
lichaamskenmerken die schadelijk zijn voor hun welzijn.
•
Betere standaarden voor shows en stamboekregistratie van honden zodat het
dierenwelzijn voorop staat.
•
EU-regelgeving die verplicht tot een compleet hondenpaspoort dat is geregistreerd in
een database die toegankelijk is in de gehele EU.
•
Algemene richtlijnen om het probleem van zwerfhonden op te lossen in
overeenstemming met dierenwelzijnsprincipes en die uitgaan van verantwoordelijk
hondenpopulatiemanagement – dus zonder het ‘ruimen’ van honden.
•
Het gebruik van een deel van de EU structuurfondsen voor lidstaten om het probleem
van zwerfhonden aan te pakken, met name gericht op de gebieden waar de problemen
het grootst zijn en het meest acuut.