HLZ en de Arbeidsmarkt Aloys Kersten Coördinator arbeidsmarktbeleid Directie MEVA 29 oktober 2014 Inhoud presentatie 1. Hervormingen Langdurige Zorg 2. Gevolgen voor de arbeidsmarkt 3. Aanvullend beleid We geven steeds meer uit aan zorg 20,0 18,0 16,0 14,0 12,0 % BBP 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 De oorzaken van stijgende zorguitgaven Demografie Meer patiënten die langer leven Medisch-technologische ontwikkelingen Meer / nieuwe behandelingen Sociaal-culturele ontwikkelingen Meer vraag naar zorg en hogere kwaliteitseisen Epidemiologische ontwikkelingen Nieuwe ziekten, ziekten worden chronisch, meer chronisch zieken, op steeds jongere leeftijd Productiviteitskloof De productiviteitsontwikkeling in de zorg blijft achter bij de markt, met name in de langdurige zorg 2 Hervorming langdurige zorg? 1. Betere kwaliteit ondersteuning en zorg 2. Meer voor elkaar zorgen 3. Financiële houdbaarheid langdurige zorg Visie op langdurige ondersteuning en zorg Uitgangspunten: 1. Uitgaan van wat mensen wel kunnen 2. Eerst kijken naar eigen mogelijkheden 3. Voor wie niet meer zelfredzaam kan zijn, is er altijd ondersteuning of zorg 4. De meest kwetsbaren hebben recht op zorg met verblijf in een instelling 7 Ontwikkeling zorguitgaven 2014 2015 2016 2017 2018 28.108 19.456 19.147 19.311 19.900 0 3.392 3.777 3.994 4.112 Wmo 1.714 4.918 4.871 4.742 4.732 Jeugd 1.404 2.341 2.246 2.174 2.135 Totaal 31.226 30.107 30.041 30.221 30.879 bedragen in miljoenen euro AWBZ/Wlz Zvw Macro: Ontwikkeling werkgelegenheid (in fte *1.000) 2013 2015 2013 – 2015 2017 2013 – 2017 266,2 260,4 -5,8 248,0 -18,4 Zvw (Tz) 84,1 87,0 2,9 95,0 10,7 Wmo 68,6 60,8 -7,8 63,0 -6,1 Jeugd 47,3 46,4 -0,9 43,0 -4,3 Totaal 466,2 454,6 -11,7 448,1 -18,1 Wlz Micro: veel veranderingen • Van intramuraal naar extramuraal • Van ´zorgen voor´ naar ´zorgen dat´ • Met sociale wijkteams, naar zorg in de buurt • Van formele zorg naar informele zorg • Naar een toename zorgzwaarte Effecten op micro-niveau • Achter macrobeeld veel beweging • AER: effecten voor 200.000 werknemers • Ontslagen werknemers • Baanveranderingen • Functiewisselingen •  grote impact voor veel werknemers Macro versus micro • • • • • • • • Tijdigheid beslissingen zorginkopers Extra bezuinigingen zorginkopers, of juist aanvullingen Uitvoeringskosten zorginkopers Mate van verschuiving van tweedelijns- naar eerstelijnszorg Eisen ten aanzien van social return Hoogte van de tarieven Marktaandeel nieuwe toetreders Mate van verandering van diensten Huidige ontwikkelingen • Beperkt aantal ontslagaanvragen • Werkgelegenheid is al wel gedaald (2,5% in 2013) • Budgetten zijn nog niet gedaald • Anticiperend gedrag van werkgevers • Vooral ten koste van werknemers met tijdelijk contract • En wellicht van vaste werknemers (werkdruk?) Aanvullend beleid • Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) • Interventieteam HLZ • Sectorplannen • CAO VVT Huishoudelijke Hulp Toelage • Aan te vragen door gemeente samen met aanbieders(s) • Doel: behoud werkgelegenheid huishoudelijke hulpen • 2015: € 115 miljoen; 2016: € 75 miljoen • Ruim 300 werkgevers hebben aanvraag gedaan • Aanvragen overschrijden het beschikbare budget • Goed voor 15.000 volwaardige banen Interventieteam HLZ • Onder leiding van Doekle Terpstra • Aanbestedingstrajecten die niet goed verlopen • Continuïteit van zorg in gevaar • Onnodige ontslagen • Oneigenlijke alfahulpconstructies Sectorplannen • Landelijk plan van-werk-naar-werk-trajecten (€ 65 miljoen) • • • • Regionale plannen voor scholingstrajecten (€ 135 miljoen) • • • • VVT, GHZ, GGZ 24.000 trajecten in 2 jaar Beperkte aanmeldingen tot nu toe Zorgbreed 70.000 trajecten in 2 jaar Groot aantal aanmeldingen In de pijplijn: sectorplannen met brug-WW CAO VVT • Ontslagbeleid • • • Ontslagaanvragen bij UWV Afspiegelingsbeginsel Van Fwg10 naar Fwg15 • • Verbod op alfahulpen Amvb Wmo-tarieven Tot slot • Bezuinigingen zijn duidelijk afgezwakt, maar nog veel onzekerheid • Voor veel mensen verandert er veel • Rol gemeenten en zorgverzekeraars is belangrijk • Kabinet heeft vinger aan de pols • Ingezette beleid is trendbreuk met verleden • ..... en dat heeft gevolgen