STUDIEWIJZER Lerarenopleidingen ILS-HAN Onderwijseenheid AFSTUDEERONDERZOEK 2014-2015 VOLTIJD 1 2 Voorwoord Voor je ligt de studiewijzer afstudeeronderzoek. Deze studiewijzer biedt inzicht in de werkzaamheden die je gaat verrichten, de beoordelingscriteria en de organisatie van de begeleiding. Het afstudeeronderzoek van de opleiding is een belangrijke onderwijseenheid en maakt in tijd en studiepunten uitgedrukt een kwart van de eindfase uit. Hier komen alle elementen uit de leerlijn onderzoek samen en zul je zelfstandig inhoud moeten geven aan het voorbereiden en uitvoeren van een praktijkgericht onderzoek. Het onderzoek zal in de meeste gevallen samenvallen met de werkzaamheden die je verricht in de eindstage en zal daarom ook veelal plaats vinden in de school. Dit samenvallen van eindstage en afstudeeronderzoek biedt kansen. Het biedt in ieder geval de kans voor de keuze van een onderzoeksthema dicht bij je eigen onderwijspraktijk. Het biedt ook de kans om op zoek te gaan naar nieuwe en (nog) betere onderwijsaanpakken in jouw school. Kenmerkend voor de onderzoeksmatige aanpak is dat je daarbij zeer kritisch bent op je vooronderstellingen en op zoek gaat naar de juiste onderbouwingen. Je werkt daarbij zoveel mogelijk samen met belanghebbenden zoals collega’s en leerlingen in de school. Het einddoel is tenslotte dat niet alleen jij, maar ook je collega’s en de leerlingen er beter van worden. Het kan ook voorkomen dat je je afstudeeronderzoek doet zonder dat er sprake is van een gelijktijdige eindstage. Dit is alleen mogelijk na overleg met je studieloopbaanbegeleider. De begeleiding vindt over het algemeen genomen op vrijdagmiddagen plaats. Veel succes! Commissie Onderzoek ILS-HAN Contact: [email protected] Augustus 2014 3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Doelen en leerinhouden van de onderwijseenheid 5 3. Werkwijze in deze onderwijseenheid 6 3.1Begeleiding afstudeeronderzoek 6 3.2Beoordeling afstudeeronderzoek 6 3.3Planning 6 3.4Inleverdata 7 4 Onderwijsmateriaal 9 5 Specifieke studiebelasting 9 6 Planning 9 7 Tentaminering 9 Inhoudsopgave van de bijlagen: 1. Bijlage 1: Onderzoeksthema’s in de Academische Opleidingsschool 11 2. Bijlage 2 :Beschrijving onderwijseenheid afstudeeronderzoek 12 3. Bijlage 3: Curriculum afstudeeronderzoek 14 4. Bijlage 4:Formats 20 a. Format onderzoeksvoorstel 20 b. Format onderzoeksplan 21 c. 22 Format onderzoeksverslag 5. Bijlage 5: Feedforward- en beoordelingsformulieren afstudeeronderzoek 25 a. Feedforwardformulier onderzoeksvoorstel 27 b. Feedforwardformulier onderzoeksplan 31 c. 36 Beoordelingsformulier onderzoeksverslag (tentamen) 4 1. Inleiding Tijdens de eindfase van de opleiding voer je een praktijkgericht onderzoek uit, in het kader van de ontwikkeling van een onderzoekende houding, dat onderdeel uitmaakt van competentie zeven. Het onderzoek zal veelal op de werkplek plaatsvinden. Veel opleidingsscholen hebben een onderzoeksprogramma. Voor zowel jezelf als de school kan het voordelen bieden om je onderzoek aan te laten sluiten bij het onderzoeksprogramma. Opleidingsscholen die een onderzoeksprogramma hebben, hebben dit opgenomen in hun profiel op de website van Bureau Extern. De onderzoeksopdracht heeft: • Een relatie met jouw competentieontwikkeling • Een relatie met de schoolontwikkeling (bijvoorbeeld van het team of de sectie waar je onderdeel vanuit maakt) De onderzoeksopdracht: • Komt voort uit een door jou en school ervaren probleem of vraagstuk • Levert (voor jou en de school) nieuwe kennis op • Is onderzoekbaar • Leidt tot een onderzoek van voldoende omvang: 420 studiebelastinguren (SBU’n) Je begint met een oriëntatie op onderwerpen. Je kunt daarbij gebruik maken van verschillende technieken en materialen (zie: HAN Scholar ‘onderzoek’ ). In bijlage 1 tref je een overzicht aan van veel voorkomende thema’s in de school. Van een aantal van deze thema’s zullen afstudeeronderzoeksgroepen worden gerealiseerd, waarbinnen de onderzoeksbegeleiding plaatsvindt. De eerste stappen in het onderzoek leg je vast in het onderzoeksvoorstel. Je levert dit voorstel in voor feedforward en een advies (feedforwardmoment 1). Vervolgens werk je verder aan je onderzoeksplan waarin je beschrijft wat je op welke manier gaat onderzoeken. Ook dit lever je in voor feedforward en een advies (feedforwardmoment 2). Daarna staan alle seinen op groen om je onderzoek uit te voeren en vervolgens te beschrijven in je onderzoeksverslag, de summatieve beoordeling (deeltentamen) van deze onderwijseenheid. 2. Doelen en leerinhouden van de onderwijseenheid In het afstudeeronderzoek komen alle elementen uit de leerlijn onderzoek samen en ga je een onderzoek zelfstandig voorbereiden en uitvoeren. Je werkt daarbij aan het onderzoeksdeel van competentie zeven. Zie voor de beschrijving van de onderwijseenheid bijlage 2. De Faculteit Educatie (FED) kent een set van negen eindkwalificaties voor de leerlijn onderzoek. Deze set van negen eindkwalificaties is opgenomen in de beoordelingscriteria van het onderzoeksverslag. De startbekwame leraar/docent/opleidingskundige aan de FED van de HAN laat bij onderzoek zien dat hij: 1. Een praktijkrelevant vraagstuk onderzoeksmatig kan beantwoorden. 2. Een praktijkrelevant vraagstuk kan plaatsen in een bredere context. 3. Data kan verzamelen en gebruiken in zijn werk. 4. Zowel eigen als andermans inzichten en werkwijzen ter discussie kan stellen. 5. Kan beargumenteren hoe zijn keuzen tot stand komen. 6. Onderzoekresultaten kan vertalen naar toepassingen in de praktijk. 7. Een consistente en navolgbare werkwijze kan hanteren. 8. Belanghebbenden kan betrekken bij het onderzoeksproces. 9. Zich aan de beroepsethische gedragsregels voor praktijkgericht onderzoek kan houden. 5 3. Werkwijze in deze onderwijseenheid 3.1 Begeleiding afstudeeronderzoek Op vrijdagen werk je onder begeleiding in werkbijeenkomsten aan je afstudeeronderzoek. Indien je je onderzoek verricht op één van de Academische Opleidingsscholen (AOS) dan volg je bovendien de workshops onderzoek die daar worden georganiseerd. Deze vinden veelal plaats op donderdagmiddagen, soms ook op dinsdagmiddagen. De bijeenkomsten bereiden voor op de feedforwardmomenten van het onderzoeksvoorstel en het onderzoeksplan en de beoordeling van het onderzoeksverslag. In bijlage 3 tref je een planning van de werkbijeenkomsten aan. Via je begeleider op de AOS ontvang je daarnaast een aanvullend schema met betrekking tot de workshops op school. Actieve participatie in de werkbijeenkomsten en de workshops in de school We gaan uit van een juiste beroepshouding. Onderdeel van deze beroepshouding is de wijze waarop je je voorbereidt op, en uitvoering geeft aan, het onderzoek. Je wordt geacht actief te participeren in de werkbijeenkomsten en workshops afstudeeronderzoek. Dit betekent dat je: o Aanwezig bent bij de werkbijeenkomsten ILS en de workshops AOS, en je bij gegronde redenen persoonlijk afmeldt bij de betreffende begeleider. o De eventuele voorbereidingsopdrachten naar behoren uitvoert. o Tijdens de bijeenkomsten een coöperatieve werkwijze hanteert. Individuele begeleiding Als je op een gewone (niet-AOS) school stage loopt, dan word je individueel begeleid door een onderzoeksbegeleider van het ILS. Als je op een AOS stage loopt dan word je individueel begeleid door zowel een onderzoeksbegeleider van het ILS als een onderzoeksbegeleider van de school. Je opleidingscoördinator (of de coördinator eindfase van je opleiding) zal je in de loop van periode 1 voorzien van de naam van de onderzoeksbegeleider ILS. De onderzoekscoördinator op de AOS zal je, indien van toepassing, voorzien van de naam van de onderzoeksbegeleider op de school. Met je onderzoeksbegeleider(s) maak je meteen bij het eerste begeleidingsgesprek afspraken over de begeleiding en een begeleidingsplan. Een begeleidingsgesprek bereid je altijd voor door het formuleren van concrete vraagstukken waar je mee zit en waar je advies over vraagt. Je kunt bij de voorbereiding gebruik maken van zogenaamde pitstops: dit is een instrument voor tussentijdse zelfevaluatie en kan je helpen je hulpvraag (beter) te formuleren (zie Scholarsite onderzoek). Begeleidingsvraagstukken zoals verschil van inzicht over de keuze van het onderwerp, of problemen bij de begeleiding of beoordeling kunnen worden voorgelegd aan en besproken met de coördinator onderzoek van het ILS, Henk Delger [email protected]. 3.2 Feedforward en beoordeling afstudeeronderzoek Voor de procedure van de feedforward en het beoordelen zijn aparte bijlagen opgenomen (bijlage 5, 6 en 7). De feedforward en beoordelingsformulieren zijn ook digitaal te vinden op HAN- Scholar en voor collega’s/begeleiders uit het werkveld op de website van Bureau extern. 3.3 Planning afstudeeronderzoek Eerste feedforwardmoment: het onderzoeksvoorstel Het eerste feedforwardmoment is een check op het concreet uitgewerkte onderzoeksthema. Dit voorstel is de opbrengst van het uitvoeren van de onderzoeksactiviteit oriënteren. Voor de onderdelen van het onderzoeksvoorstel, de inleverdatum en het feedforwardformulier zie bijlage 4 en 5a. 6 Tweede feedforwardmoment: het onderzoeksplan Je verkent het praktijkprobleem en de kernbegrippen aan de hand van literatuur en consultatie van schriftelijke bronnen en belanghebbenden op school. Het onderzoeksplan is de opbrengst van het uitvoeren van de onderzoeksactiviteiten oriënteren, richten en plannen. Voor de onderdelen van het onderzoeksplan, de inleverdatum en het feedforwardformulier zie bijlage 4 en 5b. Je krijgt een positief oordeel wanneer de onderzoeksopzet, in het licht van de (waar nodig aangescherpte) probleemverkenning, de doelstelling(en) en onderzoeksvraag, voldoende is uitgewerkt om het onderzoek uit te voeren. Beoordeling onderzoeksverslag Dit verslag wordt gezien als het resultaat van de activiteiten zoals vermeld bij het onderzoeksplan, aangevuld met de activiteiten data verzamelen, (ontwerpen), analyseren, concluderen, rapporteren en presenteren. De student heeft het onderzoeksverslag behaald, indien voldaan wordt aan de cesuur (cijfer >= 6,0). Voor de onderdelen van het onderzoeksverslag en de beoordeling zie bijlage 4 en 5c. De ontvankelijkheidseisen De ontvankelijkheidseisen worden voorafgaande aan de beoordeling gecontroleerd. Voldoen je niet aan de ontvankelijkheidseisen, dan wordt de beoordeling gestaakt. De knock-out criteria De knock-out criteria betreffen een vijftal indicatoren waaraan voldaan moet zijn om op een voldoende beoordeling uit te komen. De indicatoren waaraan voldaan moet zijn (deze zijn dus alle knock-out) betreffen de correcte bronvermeling, de taaleisen, de samenvatting, de kennisdisseminatie, de reflectie en de feedforwards. Voor taaleisen en correcte bronvermeldingen kunnen geraadpleegd worden Renkema respectievelijk Poelmans en Severijnen. Bij taaleisen gaat het om stijl, grammatica en spelling en hiervoor is het boek Schrijfwijzer (Renkema, 2012) een goed hulpmiddel. Bij correcte bronvermeldingen wordt de internationale standaard volgens APA-richtlijnen gehanteerd en hiervoor kan de site van de han (http://specials.han.nl/themasites/studiecentra/verwerken-en-delen/bronnenvermelden/) het boek De APA-richtlijnen. Over literatuurverwijzing en onderzoeksrapportage (Poelmans en Severijnen, 2013) als ondersteuning dienen. De inhoudelijke beoordeling De kern van het beoordelingsmodel heeft de vorm van een rubric, waarbij aan een aantal indicatoren voldaan moet zijn en een aantal indicatoren worden becijferd met punten. De indicatoren die worden becijferd zijn onder te verdelen in drie hoofdgroepen: die van de probleemverkenning, die van de uitvoering van het onderzoek en die van de opbrengst van het onderzoek. 3.4 Inleverdata Eerste moment: het onderzoeksvoorstel De uiterste inleverdatum (eerste gelegenheid) voor het onderzoeksvoorstel is vrijdag 26 september 2014 om 12.00 uur. De uiterste inleverdatum (tweede gelegenheid) voor het onderzoeksvoorstel is vrijdag 31 oktober 2014 om 12.00 uur. Je levert het onderzoeksvoorstel via de mail in bij de je onderzoeks-/groepsbegeleider van het ILS. Bij een positief advies kun je met inachtneming van de feedforward doorgaan met het onderzoek. Bij een negatief advies dien je in onderling overleg met je begeleider(s) eerst een verbeterd voorstel in te dienen, alvorens door te kunnen gaan met het onderzoeksplan. Bij een tweede keer een negatief ad7 vies zal in onderling overleg met je begeleiders worden bepaald of en hoe je door kunt gaan met de onderwijseenheid. De uiterste datum waarop je feedback krijgt, ligt 15 werkdagen na de inleverdatum. Tweede moment: het onderzoeksplan De uiterste inleverdatum (eerste gelegenheid) voor het onderzoeksplan is maandag 1 december 2014 om 12.00 uur. De uiterste inleverdatum (tweede gelegenheid) voor het onderzoeksplan is maandag 19 januari 2015 om 12.00 uur. Het onderzoeksplan lever je via mail in bij je beoordelaars en dien je in op de daartoe aangemaakte pagina ‘afstudeeronderzoek’ op je DPF. Er wordt automatisch een check op plagiaat gedaan via Ephorus. Bij een positief advies kun je met inachtneming van de feedforward doorgaan met het onderzoek. Bij een negatief advies dien je in onderling overleg eerst een verbeterd onderzoeksplan in te dienen alvorens door te kunnen gaan met het onderzoek. Bij een tweede keer een negatief advies zal in onderling overleg worden bepaald of en hoe je door kunt gaan met je afstudeeronderzoek. De uiterste datum waarop je feedback krijgt, ligt 15 werkdagen na de inleverdatum. Tentamen: beoordeling onderzoeksverslag Ieder studiejaar wordt een tweetal kansen voor het tentamen vastgesteld, met daarbij uiterste inleverdata. De uiterste inleverdatum (eerste kans) voor het tentamen onderzoeksverslag is maandag 13 april 2015 om 12.00 uur. De uiterste inleverdatum (tweede kans) voor het tentamen beoordeling onderzoeksverslag is maandag 2 juni 2015 om 12.00 uur. 1 Het onderzoeksverslag lever je via mail in bij je beoordelaars en dien je in op de daartoe aangemaakte pagina ‘afstudeeronderzoek’ op je DPF. Er wordt automatisch een check op plagiaat gedaan via Ephorus. De uiterste datum van de beoordeling ligt 15 werkdagen na de inleverdatum. 1 Deze inleverdata maken het mogelijk om bij een voldoende beoordeling op 3 juli het diploma uitgereikt te krijgen. Later inleve- ren zorgt ervoor dat een diploma-uitreiking binnen het studiejaar 2014-2015 niet meer mogelijk is. 8 4. Onderwijsmateriaal De basis voor het afstudeeronderzoek is de methodiek voor praktijkonderzoek, zoals ontwikkeld door Van der Donk en Van Lanen (2009 en 2012). In 2012 is de tweede herziene druk verschenen waarin er meer aandacht is voor het gebruik van literatuur bij het uitvoeren van een praktijkonderzoek en waarin de kernactiviteit ontwerpen en innoveren beter herkenbaar in de onderzoekscyclus is verwerkt. Een aantal studenten heeft het boek Praktijkonderzoek in de school in eerdere jaren aangeschaft. Alleen deze studenten krijgen supplementen uit de nieuwe editie (2012). Studenten die nog geen boek hebben, wordt geadviseerd de tweede herziene druk aan te schaffen. Tevens zijn er op HAN Scholar diverse onderwijsmaterialen te vinden: ILS-algemeen → Onderzoek. 5. Specificatie studiebelasting De onderwijseenheid afstudeeronderzoek kent een totale studielast van 420 studiebelastingsuren. Aangezien we uitgaan van zowel gemeenschappelijke tijdstippen waarop onderzoeksbegeleiding plaats vindt als van individuele invulling die per student kan variëren, is onderstaande verdeling een richtlijn. - Werkbijeenkomsten afstudeeronderzoek: Workshops AOS (indien van toepassing): Individuele begeleiding ILS: Individuele begeleiding AOS (indien van toepassing): Indicatie werkzaamheden onderzoeksvoorstel: Indicatie werkzaamheden onderzoeksplan: Indicatie werkzaamheden onderzoeksverslag: Aanvullende zelfstudie: 36 uur 18-24 uur (afhankelijk van AOS) 10 uur 10 uur (afhankelijk van AOS) 30-50 uur 80-100 uur 160-190 uur door student zelf te bepalen 6. Planning Zie bijlage 3 curriculum afstudeeronderzoek. 7. Tentaminering Verkorte beschrijving tentaminering: Zie beoordelingsformulier bijlage 5 Deeltentamen Titel Toetsvorm Schriftelijk verslag Beschrijving Onderzoeksverslag Beoordelingscriteria Zie beoordelingsformulier bijlage Cesuur Zie beoordelingsformulier bijlage Aantal examinatoren 2 Examinatoren Docenten ILS-HAN en docenten Academische Opleidingsscholen Begeleidend docent ILS-HAN Contactpersoon voor dit deeltentamen Duur van het tentamen / studielast voor de opdracht Datum afname / inlevermoment Variabel Bijlagen Zie beoordelingsformulier bijlage. Zie uiterste inlevertijdstippen (3.2.2). 9 10 BIJLAGE 1 Onderzoekthema’s in de Academische Opleidings School (AOS) Voor de onderzoeksagenda’s per http://specials.han.nl/sites/bureau-extern/ AOS Digitalisering in het onderwijs Contextrijk onderwijs Omgaan met verschillen / differentiëren De leerling op de juiste plaats (determinatie) Leren met/door rubrics Onderzoek doen door leerlingen Onderzoek naar maatschappelijke stage Ontwerpopdracht mentoraat / pedag. klimaat Doorlopende leerlijn (onderbouw-bovenbouw) Onderzoek naar leerlingtevredenheid Ontwerpopdracht taal- en rekenbeleid Vakdidactisch (ontwerp)onderzoek Activerende didactiek Onderzoekend leren Samenwerkend leren Onderzoek leerlijn Universum / Betacluster Breinleren Sociale veiligheid Professionalisering Excelleren Opbrengstgericht werken Kernvakken Autisme in de bovenbouw Veiligheid/pesten Onderzoek naar transfer Begeleiding van zorgleerlingen Effectonderzoek taaldorp / taalonderwijs Onderzoek naar projectonderwijs / vakoverstijgend Onderzoek naar toetsing Motivatie en studiegedrag / leerklimaat Ouderbetrokkenheid Interne communicatie docenten Veldwerk Internationalisering in het onderwijs/klas 11 per individuele school: zie: BIJLAGE 2: beschrijving onderwijseenheid afstudeeronderzoek Onderwijseenheid Code Opleiding Doelgroep Onderwijsperiode Beroepstaken Afstudeeronderzoek (AFO) Tweedegraads lerarenopleidingen ILS-HAN Studenten voltijd/deeltijd eindfase Periode 1-4 BT 1 Lesgeven en trainen in het vak BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen in het vak BT 4 Bijdragen aan de onderwijsorganisatie BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak BT 1 Lesgeven en trainen in het vak BT 2 Begeleiden van lerende(n) (Beroeps)Producten Onderzoeksvoorstel, onderzoeksplan, onderzoeksverslag. Studiepunten, studielast (les- en contacturen) 15 studiepunten, 420 studielasturen 46-76 uur contacttijd (lessen, hoorcolleges, werkbijeenkomsten) 374 uur zelfstudie Samenhang met andere onderwijseenheden Deze onderwijseenheid vormt samen met de onderwijseenheid ‘integraal handelen in de beroepspraktijk 3’ en de vakinhoudelijke onderwijseenheden de eindfase van de opleiding. Deze onderwijseenheid vormt de afsluiting van de leerlijn onderzoek. Ingangseisen en aanwezigheidsverplichting Voldoende beoordeling voor de leertaak onderzoek uit de onderwijseenheid ‘integraal handelen in de beroepspraktijk 2’. Aanwezigheidsplicht Algemene omschrijving In het afstudeeronderzoek komen alle elementen uit de leerlijn onderzoek samen en moeten studenten een onderzoek zelfstandig kunnen voorbereiden en uitvoeren en schriftelijk vastleggen (?). Algemene doelen afstudeeronderzoek: Zelfstandig toepassen van de praktijkgerichte onderzoekscyclus op hbo-bachelorniveau Zoeken, bestuderen en aanwenden van (vak)literatuur Werken met theoretische kijkkaders / perspectieven Toepassen van geschikte dataverzamelingsmethoden Toepassen van de begrippen betrouwbaarheid, validiteit en triangulatie Toepassen van analyseren en concluderen Schrijven van een onderzoeksplan en onderzoeksverslag Onderkennen hoe praktijkgericht onderzoek een bijdrage kan leveren aan de eigen onderwijspraktijk en die van anderen Kennisbases Vakkennisbasis Thema Categorie/kernconcept [mogelijke relatie met de vakkennisbasis ….] [mogelijke relatie met de vakkennisbasis…] 12 Generieke kennisbasis Competenties Domein Subdomein 6. Professionele docent 6.2. Praktijkonderzoek 1. Interpersoonlijk competent 2. Pedagogisch competent 3. Vakinhoudelijk en didactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in samenwerken met collega’s 6. Competent in samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling De uitwerking van de competenties op de drie niveaus staat beschreven in de Ruggengraat van de lerarenopleiding. Beoordelingscriteria Deeltentamen: Onderzoeksverslag Basis voor deze beoordeling is het definitieve onderzoeksverslag met toebehoren. Dit verslag wordt gezien als het resultaat van de activiteiten oriënteren, richten, plannen, data verzamelen, (ontwerpen), analyseren, concluderen, rapporteren en presenteren. Met behulp van de Dublindescriptoren wordt het HBO-niveau beoordeeld op kennis en inzicht, toepassen van kennis en inzicht, oordeelsvorming, communicatie en leervaardigheden. De uitgewerkte beoordelingscriteria (het beoordelingsmodel inclusief weging en cesuur) zijn te vinden in bijlage bij de Studiewijzer Afstudeeronderzoek. Tentaminering / Integrale toetsing Verplicht onderwijsmateriaal Aanbevolen onderwijsmateriaal Werkwijze (activiteiten en werkvormen) Maximum aantal deelnemers Deeltentamen: Onderzoeksverslag (schriftelijk verslaglegging) C/ Minimale eis Aantal kanToetsperiodes Weging V sen C 6,0 2 1-4 1 Aantal examinatoVoorlopige cesuur Duur tentamen ren 2 Minimaal 39 van de 65 punten n.v.t. én de knock-criteria ‘voldaan’ zijn voldoende Donk, C. van der & Lanen, B. van (2009 of 2012). Praktijkonderzoek in de school. Bussum: Coutinho. Afhankelijk van het onderzoeksthema. Colleges, workshops en individuele begeleidingsgesprekken. Niet van toepassing 13 BIJLAGE 3 Curriculum afstudeeronderzoek Opbouw curriculum onderzoek 2014 - 2015 Leeswijzer In kolom 1 staan de geplande weeknummers en data. Voor de werkbijeenkomsten onderzoek op het ILS worden de exacte data aangegeven. Voor de workshops op de scholen verwijzen we naar de onderzoeksplanning hiervan bij de school. Sommige scholen voegen hun eigen data toe aan dit formulier en geven dit aan hun studenten. In kolom 2 wordt aangeduid om welke vorm van voorbereiding, begeleiding en/of beoordeling het gaat. In de derde kolom staat de globale inhoud beschreven. Daarbij is een onderscheid aangebracht tussen de onderwerpen die behandeld worden en de werkafspraken voor de studenten. Er zijn vier belangrijke werkafspraken die direct verbonden zijn met de procedure van begeleiding en beoordeling: 1. Aanmelden onderzoeksthema 2. Indienen onderzoeksvoorstel 3. Indienen onderzoeksplan 4. Indienen onderzoeksverslag Alle werkbijeenkomsten onderzoek ILS vinden om de twee weken plaats in het I/O-gebouw in Nijme2 gen. De bijeenkomsten bestaan uit twee blokken en duren van 12.45 tot 16.00 uur. De eerste bijeenkomst vindt plaats op vrijdag 12 september 2014. In het eerste blok van 12.45-13.30 uur worden inspiratie/verdiepingscolleges aangeboden. Dit zijn colleges over interessante onderzoeksthema’s en/of onderzoekpraktijken in de school, verzorgd door docenten, studenten of onderzoekers van het Kenniscentrum Faculteit Educatie, het ILS of de scholen. Daarnaast worden colleges gegeven over specifieke onderzoeksmethoden, zoals data-analyses, enqueteren, interviews houden enzovoort. Via Scholar is een overzicht van deze colleges te raadplegen en kan voor deze colleges worden ingeschreven. Curriculum voor 2014 - 2015 Planning Aanbod van voorbereiding, begeleiding en/of beoordeling Inhoud/onderwerpen en werkafspraken Raadpleeg de Scholarsite Afstudeeronderzoek: https://online.han.nl/sites/7-EDU-ILSALG/oz/default.aspx Zo mogelijk voor 4 juli 2014 Startgesprek op school Informeer of de school of scholengroep een onderzoeksprogramma en/of een onderzoeksgroep heeft en vraag wat dat voor jou betekent. Start met een eerste oriëntatie met behulp van een aantal oriëntatietechnieken (hoofdstuk 3 van het handboek): 2 Brainstorm naar vragen en proble- Invulling van het tweede blok verschilt per opleiding en kan ook op een ander moment op de vrijdag worden gegeven. Dit is afhankelijk van het rooster van jouw opleiding. 14 Week 27 (P4.10) Werkbijeenkomst onderzoek VEF Voorbereiding Eindfase (VEF) 30 juni-4 juli 2014 men Een logboek bijhouden of nalezen Reflectieverslagen maken of nalezen In gesprek gaan met collega’s, leerlingen (en ouders) Maak in ieder geval ook gebruik van de Instructie onderwerpenbibliotheek op de Scholarsite. Je komt daar via het kopje Inspiratie. Zie ook bijlage 1 in deze studiewijzer Inhoud/Onderwerpen De kaders voor de onderzoeksopdracht Keuze van het onderwerp Voorbeelden van onderwerpen Voorbereiding en begeleiding Beoordeling van het onderzoek Studiepunten Informatie en literatuur Hoe kom ik aan een geschikt onderwerp? Werkafspraak: Indienen aanmeldingsformulier onderzoekse e thema: aangeven 1 voorkeur en 2 voorkeur. Gebruik hiervoor het format in bijlage 4 Onder andere aan de hand van de ingediende aanmeldingsformulieren vindt de indeling in themagroepen plaats. Tot week 39 Indeling themagroepen en onderzoeksbegeleiding Week 37 (P1.2) Blok 1: 12:45-13:30 uur Inspiratiecollege 1: studentonderzoek Inspiratiecollege 2: studentonderzoek Inspiratiecollege 3: studentonderzoek Inhoud/Onderwerpen Terugblik informatie VEF Lees de informatie over het afstudeeronderzoek in de studiewijzer Afstudeeronderzoek Bestudeer H1 en H2 van het boek Neem voor iedere werkbijeenkomst en workshop je boek en je eigen onderzoeksmateriaal mee! Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 1 - Inleiding op praktijkonderzoek en op oriënteren - Op zoek naar een praktijkprobleem - Verkenning van het praktijkprobleem vanuit de praktijk Technieken om op zoek te gaan naar een praktijkprobleem Verkenning van het praktijkprobleem (5xW+H) Technieken om het praktijkprobleem te verkennen vanuit de praktijk Vrijdag 12 september 2014 Week 39 (P1.4) Neem kennis van de pitstops als instrument voor onderzoeksbegeleiding en als check op de gevolgde onderzoeksstrategieen en gemaakte keuzen. Opbrengst: inzicht in aanleiding en context Werkafspraak: Indienen onderzoeksvoorstel. Gebruik hiervoor het format in bijlage 4 Inlevermoment onderzoekse voorstel (1 gelegenheid) 15 Vrijdag 26 september 2014 Week 41 (P1.6) Vrijdag 10 oktober 2014 Dit leidt tot feedforward en een advies Blok 1: 12:45-13:30 uur Inspiratiecollege 1: Bregje de Vries Inspiratiecollege 2: Roel Grol Inspiratiecollege 3: Cyrilla van der Donk Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 2 - Oriënteren en richten - Verkenning van het praktijkprobleem vanuit de theorie Week 44 (P1.8) Inlevermoment onderzoekse voorstel (2 gelegenheid) Vrijdag 31 oktober 2014 Opbrengst: overzicht van bestudeerde en nog te bestuderen literatuur Werkafspraak: Indienen onderzoeksvoorstel. Gebruik hiervoor het format in bijlage 4. Vrijdag 31 oktober 2014 Week 44 (P1.8) Inhoud/Onderwerpen Voortzetting probleemverheldering Van ‘Probleem’ via ‘Doel’ naar ‘Vraag’ Overzicht begrippen Definities van begrippen Zicht krijgen op vooronderstellingen Zicht krijgen op eerdere onderzoeksresultaten Zicht krijgen op meerdere perspectieven Dit leidt tot feedforward. Blok 1: 12:45-13:30 uur Verdiepingscollege 1: ontwerpen en innoveren Verdiepingscollege 2: theorie Verdiepingscollege 3: onderzoeksinstrumenten Inhoud/Onderwerpen Naar een theoretische verkenning Data verzamelen Onderzoeksinstrumenten Inzoomen en uitzoomen en vooruit denken Opbrengst: een eerste aanscherping van de onderzoeksvraag en deelvragen Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 3 - Richten Week 47 (P2.2) Vrijdag 21 november 2014 Blok 1: 12:45-13:30 uur Verdiepingscollege 1: ontwerpen en innoveren Verdiepingscollege 2: theorie Verdiepingscollege 3: onderzoeksinstrumenten Inhoud/Onderwerpen De theoretische verkenning verder uitgewerkt Zicht op de te verzamelen data Zicht op in te zetten onderzoeksinstrumenten Opbrengst: een tweede aanscherping van de onderzoekvraag en deelvragen; het onderzoeksplan staat in de steigers Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 4 - Richten en plannen Week 49 (P2.4) Inlevermoment onderzoeksplan e (1 gelegenheid) Werkafspraak: Indienen onderzoeksplan. Gebruik hiervoor bijlage 4 en 5. Dien het onderzoeksplan op uiterlijk maandag 1 december 2014 12.00 uur in bij je begeleider Maandag 1 december 16 2014 van het ILS. Dit leidt tot feedforward Week 49 (P2.4) Vrijdag 5 december 2014 Blok 1: 12:45-13:30 uur Verdiepingscollege 1: ontwerponderzoek fase 1 Verdiepingscollege 2: thema nog te bepalen Verdiepingscollege 3: thema nog te bepalen Inhoud/Onderwerpen Gedifferentieerd: 1. Onderzoeksplan uitwerken/invulling geven 2. Onderzoeksplan verbeteren Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 5 - Richten en plannen - Data verzamelen Week 3 (P2.8) Vrijdag 16 januari 2015 Blok 1: 12:45-13:30 uur Verdiepingscollege 1: ontwerponderzoek fase 1 Verdiepingscollege 2: thema nog te bepalen Verdiepingscollege 3: thema nog te bepalen Inhoud/Onderwerpen Gedifferentieerd: 1. Onderzoeksplan uitwerken/invulling geven 2. Onderzoeksplan verbeteren Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 6 - Richten en plannen - Data verzamelen Week 4(P2.9) Inlevermoment onderzoeksplan e (2 gelegenheid) Maandag 19 januari 2015 12.00 uur Werkafspraak: Indienen onderzoeksplan. Gebruik hiervoor bijlage 4 en 5. Dien het onderzoeksplan op uiterlijk maandag 19 januari 2015 12.00 uur in bij je begeleider van het ILS. Dit leidt tot feedforward Week 5 (2.10) Vrijdag 30 januari 2015 Blok 1: 12:45-13:30 uur Verdiepingscollege 1: ontwerponderzoek fase 2 Verdiepingscollege 2: thema nog te bepalen Verdiepingscollege 3: thema nog te bepalen Inhoud/Onderwerpen Gedifferentieerd: 1. Onderzoeksplan uitwerken/invulling geven 2. Data ordenen en analyseren Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 7 - Data verzamelen - Data analyseren Week 7 (P3.2) Blok 1: 12:45-13:30 uur Inhoud/Onderwerpen 17 Vrijdag 13 februari 2015 Verdiepingscollege 1: ontwerponderzoek fase 2 Verdiepingscollege 2: thema nog te bepalen Verdiepingscollege 3: thema nog te bepalen Gedifferentieerd: 1. Onderzoeksplan uitwerken/invulling geven 2. Data ordenen en analyseren Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 8 - Data verzamelen - Data analyseren Week 10 (P3.4) Vrijdag 6 maart 2015 Blok 1: 12:45-13:30 uur Verdiepingscollege 1: thema nog te bepalen Verdiepingscollege 2: thema nog te bepalen Verdiepingscollege 3: thema nog te bepalen Inhoud/Onderwerpen Gedifferentieerd: 1. Data ordenen en analyseren 2. Concluderen 3. Schrijven Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 9 - Data verzamelen en analyseren - Concluderen Week 12 (P3.6) Vrijdag 20 maart 2015 Blok 1: 12:45-13:30 uur Verdiepingscollege 1: thema nog te bepalen Verdiepingscollege 2: thema nog te bepalen Verdiepingscollege 3: thema nog te bepalen Inhoud/Onderwerpen Gedifferentieerd: 1. Data ordenen en analyseren 2. Concluderen 3. Schrijven Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 10 - Data verzamelen en analyseren - Concluderen Week 14 (P3.8) Vrijdag 3 april 2015 Blok 1: 12:45-13:30 uur Verdiepingscollege 1: thema nog te bepalen Verdiepingscollege 2: thema nog te bepalen Verdiepingscollege 3: thema nog te bepalen Onderwerpen Gedifferentieerd: 1. Data ordenen en analyseren 2. Concluderen 3. Schrijven Blok 2: 13:30-16:00 uur Werkbijeenkomst onderzoek 11 - Concluderen - Rapporteren Week 15 Inlevermoment: Onderzoeks- Werkafspraak: Indienen onderzoeksverslag. 18 (P3.9) e verslag (1 kans) Gebruik hiervoor bijlage 4 en 5. Dien het onderzoeksverslag op uiterlijk maandag 13 april 2015 12.00 uur in bij je onderzoeksbegeleider van het ILS. Maandag 13 april 2015 12.00 uur Nader te bepalen Eindpresentaties op de scholen of het ILS Eindpresentatie uitvoeren op de school of het ILS. Week 24 (P4.7) Inlevermoment: Onderzoekse verslag (2 kans) Werkafspraak: Indienen onderzoeksverslag. Gebruik hiervoor bijlage 4 en 5. Dien het onderzoeksverslag op uiterlijk maandag 2 juni 2015 12.00 uur in bij je onderzoeksbegeleider van het ILS. Maandag 2 juni 2015 12.00 uur 19 BIJLAGE 4 Formats Formats voor: - Onderzoeksvoorstel Onderzoeksplan Onderzoeksverslag Bijlage 4a Format onderzoeksvoorstel Het onderzoeksvoorstel is voorzien van/ voldoet aan: Een voorblad met de volgende gegevens: - naam, studentnummer en e-mailadres student studierichting m.v.v. vt/dt naam studieloopbaanbegeleider naam van de school / onderzoekscontext naam van de begeleider ILS naam van de begeleider school (werk)titel van het onderzoek datum. Vormeisen: - lettertype Arial, lettergrootte 10, regelafstand 1 Omvang (maximaal 2-4 A4) APA-richtlijnen Taaleisen Ethiek (zie feedbackformulier in bijlage 5 voor een toelichting) Betrokkenheid belanghebbenden (zie feedbackformulier in bijlage 5 voor een toelichting) In het onderzoeksvoorstel wordt verslag gedaan van de probleemverkenning. Dit voorstel omvat de volgende onderdelen: - Aanleiding en context Beschrijving van het probleem Oriëntatie op bronnen en verheldering begrippen Voorlopige vraagstelling 20 Bijlage 4b Format onderzoeksplan Het onderzoeksplan is voorzien van/ voldoet aan Een voorblad met de volgende gegevens: - naam, studentnummer en e-mailadres student studierichting m.v.v. vt/dt naam studieloopbaanbegeleider naam van de school / onderzoekscontext naam van de begeleider ILS naam van de begeleider school (werk)titel van het onderzoek- datum. Vormeisen: - lettertype Arial, lettergrootte 10, regelafstand 1 Omvang (maximaal 5-8 A4) Inhoudsopgave paginanummering APA-richtlijnen Taaleisen Ethiek (zie feedbackformulier in bijlage 5 voor een toelichting) Betrokkenheid belanghebbenden (zie feedbackformulier in bijlage 5 voor een toelichting) In het onderzoeksplan wordt verslag gedaan van de voortzetting van de probleemverkenning en van de uitvoering van het onderzoek. Dit plan omvat de volgende onderdelen: - Aanleiding en context Beschrijving van het probleem Theoretisch kader en bespreken perspectieven Vraagstelling en doelstelling Bespreking en verantwoording van de onderzoeksgroepen Bespreking en verantwoording van de onderzoeksmethode(n) Bespreking en verantwoording van de onderzoeksinstrumenten Bespreking en verantwoording van de beoogde analyse van verzamelde gegevens Een uitwerkte planning van het onderzoek per week. Bronnenlijst 21 Bijlage 4c Format onderzoeksverslag Het onderzoeksverslag is voorzien van/ voldoet aan: Een voorblad met de volgende gegevens: - Logo HAN aangevuld met logo school/scholengroep naam, studentnummer en e-mailadres student studierichting m.v.v. vt/dt naam studieloopbaanbegeleider naam van de school / onderzoekscontext naam van de begeleider ILS naam van de begeleider school Titel van het onderzoek datum. Vormeisen: - lettertype Arial, lettergrootte 10, regelafstand 1 Omvang (15.000 woorden / 30 A4 +/-10% exclusief inhoudsopgave, bronvermeldingen, literatuurlijst en bijlagen) Inhoudsopgave paginanummering APA-richtlijnen Taaleisen Kennisdisseminatie Reflectie op het proces en resultaat De feedforward zoals ontvangen op het onderzoeksvoorstel en plan Ethiek (zie formulier in bijlage 5 voor een toelichting) Betrokkenheid belanghebbenden (zie formulier in bijlage 5 voor een toelichting) In het onderzoeksverslag wordt verslag gedaan van het geheel aan probleemverkenning, van de uitvoering van het onderzoek en van de opbrengst van het onderzoek. Dit verslag omvat de volgende onderdelen: - Samenvatting van het onderzoek Aanleiding en context Theoretisch kader: begrippen en bespreken van perspectieven Vraagstelling en doelstelling Onderzoeksgroepen Onderzoeksmethode(n) Onderzoeksinstrumenten Wijze van dataverzameling Analyse van verzamelde gegevens Resultaten Conclusies Discussie Reflectie Ethiek 22 De hoofdstukindeling ziet er bij voorkeur als volgt uit: 1. Samenvatting: samenvatting van het onderzoek (doel, vraag, resultaten en conclusie) maximaal 1 a-4. 2. Inleiding: 1 aanleiding en context, 2 beschrijving van het probleem, 3 theoretisch kader (bespreking perspectieven en verheldering begrippen) 4 onderzoeksdoel en onderzoeksvraag 3. Onderzoeksopzet: 1 beschrijving onderzoeksgroep(en), 2 onderzoeksmethoden en instrumenten voor dataverzameling, 3 beschrijving van de wijze van dataverzameling. 4. Resultaten: overzichtelijke beschrijving van de analyse van de data 5. Conclusies: beantwoording van de onderzoeksvraag 6. Discussie: 1 De reikwijdte en beperkingen van de conclusies worden besproken. 2 Er worden aanbevelingen/suggesties voor de praktijk en, waar mogelijk voor vervolgonderzoek, aangedragen en gemotiveerd. 7. Reflectie 8. Bronnenlijst 9. Bijlagen 23 Eventueel logo school plaatsen Titel afstudeeronderzoek Naam Email Studierichting (vak + vt/dt) Studentnummer Naam school Naam begeleider school Naam begeleider ILS-HAN Naam studieloopbaanbegeleider Inleverdatum 24 Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Feedforward en beoordeling Afstudeeronderzoek eindfase studiejaar 2014-2015 VT-DT 25 Inleiding In deze bijlage volgen de feedforward- en beoordelingsformulieren voor het afstudeeronderzoek. De drie opvolgende formulieren vormen een gefaseerde begeleidings- en beoordelingslijn. De fasen zijn gebaseerd op de verschillende activiteiten tijdens een onderzoeksproces (zie bv Van der Donk & Van Lanen, 2012). Algemene toelichting De student is zelf verantwoordelijk voor de inhoud van het onderzoeksverslag; Voor de feedforward op het onderzoeksplan en voor de beoordeling van het onderzoeksverslag gelden ontvankelijkheidseisen. Voorafgaande aan de feedforward of de beoordeling wordt gecheckt of hieraan voldaan wordt. Indien voldaan dan wordt de feedforward of de beoordeling voorgezet, niet voldaan betekent dat de feedforward of de beoordeling wordt gestaakt; Examinatoren zijn docenten van de opleiding of van de school; De beoordeling van het onderzoeksverslag vindt door twee door de Examencommissie ILS-HAN benoemde examinatoren onafhankelijk van elkaar plaats; De feedforward op het onderzoeksplan en de beoordeling van het onderzoeksverslag vindt onafhankelijk van de begeleiding plaats door minimaal één van de examinatoren; Deze bijlage bestaat uit drie formulieren: a. Feedforward Onderzoeksvoorstel b. Feedforward Onderzoeksplan c. Beoordeling Onderzoeksverslag a. Feedforward onderzoeksvoorstel Basis voor de feedforward is een onderzoeksvoorstel. Dit voorstel wordt gezien als de opbrengst van het uitvoeren van de onderzoeksactiviteit oriënteren. De student krijgt een positief advies wanneer de probleemverkenning, de doelstelling(en) en mogelijke onderzoeksvragen richting geven voor het uitwerken van het onderzoeksplan. b. Feedforward onderzoeksplan Basis voor de feedforward is een onderzoeksplan. Dit plan wordt gezien als de opbrengst van het uitvoeren van de onderzoeksactiviteiten oriënteren, richten en plannen. Het plan wordt van een feedforward voorzien door twee examinatoren die later het onderzoeksverslag gaan beoordelen. De student krijgt een postief advies wanneer de onderzoeksopzet, in het licht van de (waar nodig aangescherpte) probleemverkenning, de doelstelling(en) en onderzoeksvraag, voldoende is uitgewerkt om het onderzoek uit te voeren. Beide examinatoren vullen gezamenlijk één feedforwardformulier in. 4. C. Beoordeling onderzoeksverslag Basis voor deze beoordeling is het definitieve onderzoeksverslag. Dit verslag wordt gezien als het resultaat van de activiteiten zoals vermeld bij het onderzoeksplan, aangevuld met de activiteiten data verzamelen, (ontwerpen), analyseren, concluderen, rapporteren en presenteren. Spelregels cijfertoekenning: Iedere indicator wordt becijferd met gebruikmaking van hele cijfers in een range van 1 tot 5 punten (1, 2, 3, 4 of 5 punten), 1= onvoldoende, 2= matig, 3= voldoende, 4=ruim voldoende, 5=goed, De cesuur voor het behalen van een voldoende ligt bij 6,0 (39 van de 65 punten behaald) én alle knock-outcriteria ‘voldaan’. 26 Specifiek voor de beoordeling van het onderzoeksverslag: De beoordeling van het onderzoeksverslag moet eerst door twee examinatoren onafhankelijk van elkaar worden uitgevoerd (elke examinator vult een eigen beoordelingsformulier in: formulier examinator 1, respectievelijk formulier examinator 2). Vervolgens overleggen de examinatoren over hun bevindingen en het voorlopige eindresultaat, met als doel hierin overeenstemming te vinden. Zijn zij het eens over de beoordeling dan wordt de totstandkoming van het eindcijfer verantwoord op het daartoe bestemde deel op het beoordelingsformulier van examinator 1. Bij een beoordeling die uitkomt tussen de 6,0 en de 6,5 wordt een derde examinator ingeschakeld. Deze checkt de totstandkoming van de beoordeling. Elke beoordeling wordt bekrachtigd door ondertekening door beide examinatoren op het beoordelingsformulier van examinator 1. Indien er sprake is van een derde examinator, ondertekent deze ook het beoordelingsformulier van e examinator 1. De 1 examinator controleert het geheel, verwerkt de uitkomst, communiceert de uitkomst naar de student (de student krijgt dus zowel het beoordelingsformulier van examinator 1 als 2) en draagt zorg voor archivering van de beoordelingen met toebehoren. Indien de beide onafhankelijke examinatoren na onderling overleg niet tot een eensluidende afstemming komen, wordt een derde examinator geraadpleegd. De derde examinator verstrekt uiteindelijk een bindend advies aan examinatoren. Een extra check op de totstandkoming van het oordeel bij het onderzoeksverslag vindt periodiek plaats door de Examencommissie ILS-HAN. 27 Bijlage 5a Feedforwardformulier onderzoeksvoorstel Feedforward Onderzoeksvoorstel Naam student: Naam beoordelaar: Bronvermeldingen Taaleisen Ethiek Kennisdisseminatie Voldoende De wijze waarop verwezen wordt naar bronnen is volgens APA-richtlijnen. Het onderzoeksvoorstel voldoet aan de taaleisen zoals deze gelden voor hboeindniveau. De student houdt zich aan de gedragscode/ eisen vanuit de wet op persoonsgegevens. Over de opzet van het onderzoek is de student een open dialoog aangegaan met betrokkenen. Datum: Kans/gelegenheid: Feedforward 28 Probleemverkenning Voldoende Aanleiding en context De aanleiding en context geven duidelijk aan vanuit welke handelingsverlegenheid / praktijkprobleem en context het onderzoek tot stand is gekomen. Het probleem wordt helder beschreven. Er zijn relevante en actuele bronnen gebruikt om mogelijke oorzaken van en oplossingsrichtingen voor het probleem vanuit verschillende perspectieven te verkennen; zowel vanuit de literatuur als vanuit de onderzoekscontext (praktijksituatie). Met behulp van de literatuur zijn de begrippen die gebruikt worden in de vraagstelling duidelijk beschreven of gedefinieerd. De onderzoeksvraag wordt onderbouwd door de probleemverkenning en doelstelling van het onderzoek. In hoofd- en eventuele deelvragen is duidelijk naar welke informatie of inzichten wordt gezocht. Deze vragen zijn via onderzoek te beantwoorden. Eventuele deelvragen leveren noodzakelijke gegevens op voor het beantwoorden van de hoofdvraag. De deelvragen hangen onderling samen. Oriëntatie op bronnen en verheldering begrippen Onderzoeksvraag Feedforward 29 Advies: □ □ Positief: de uitwerking van de probleemverkenning, de doelstelling(en) en mogelijke onderzoeksvragen geven richting voor het uitwerken van het onderzoeksplan. Negatief (zie feedforward). Toelichting Datum en paraaf Examinator 30 Bijlage 5b Feedforwardformulier onderzoeksplan Naam student: _______________________________________________________________ E-mailadres student: _________________________________________________________ Studierichting (vak + vt/dt): ____________________________________________________ Studentnummer: _____________________________________________________________ Naam school: _______________________________________________________________ Naam begeleider school: ______________________________________________________ Naam begeleider ILS HAN: ____________________________________________________ Naam studieloopbaanbegeleider: _______________________________________________ e Naam 1 examinator: _________________________________________________________ e Naam 2 examinator: _________________________________________________________ (Werk)Titel afstudeeronderzoek: _______________________________________________ Datum: _____________________________________________________________________ Gelegenheid: ________________________________________________________________ Ontvankelijkheidseis: De omvang van het onderzoeksplan voldoet aan de eisen (5-8 A4) In orde / niet in orde 31 Voldoende Bronvermeldingen Taaleisen Ethiek Kennisdisseminatie De wijze waarop verwezen wordt naar bronnen is volgens APA-richtlijnen. Het onderzoeksvoorstel voldoet aan de taaleisen zoals deze gelden voor hboeindniveau. De student houdt zich aan de gedragscode/ eisen vanuit de wet op persoonsgegevens. Goed Feedforward Vorige + Student laat overwegingen van ethiek en onafhankelijkheid expliciet meewegen bij alle stappen van het onderzoek . Over de opzet van het onderzoek is de student een open dialoog aangegaan met betrokkenen. 32 1.Probleemverkenning 1.1 Aanleiding en context 1.2 Theoretisch kader: begrippen 1.3 Theoretisch kader: bespreking van perspectieven 1.4 Onderzoeksvraag Voldoende De aanleiding en context geven duidelijk aan vanuit welke handelingsverlegenheid / praktijkprobleem en context het onderzoek tot stand is gekomen. Het probleem wordt helder beschreven Met behulp van literatuur zijn de begrippen die gebruikt worden duidelijk beschreven en/of gedefinieerd. De probleemverkenning is een samenhangend logisch betoog. Er zijn relevante en actuele bronnen gebruikt om het probleem te verkennen. Mogelijke oorzaken van en oplossingsrichtingen voor het probleem worden vanuit verschillende perspectieven verkend: zowel vanuit de literatuur als vanuit de onderzoekscontext (praktijksituatie). De student maakt op basis van theorie en praktijk een onderbouwde keuze voor één van de perspectieven of een combinatie daarvan, die leidt tot de onderzoeksvragen. Er wordt minimaal één wetenschappelijk artikel gebruikt. De onderzoeksvraag wordt onderbouwd door de probleemverkenning en doelstelling. In hoofd- en eventuele deelvragen is duidelijk naar welke informatie of inzichten wordt gezocht. Deze vragen zijn via onderzoek te beantwoorden. Eventuele deelvragen leveren noodzakelijke gegevens op voor het beantwoorden van de hoofdvraag. De deelvragen hangen onderling samen. Goed Vorige + De beschrijving is kernachtig geschreven. Vorige + Diverse interpretaties van begrippen in de literatuur worden tegen elkaar afgewogen om tot een werkdefinitie te komen. Vorige + De gebruikte bronnen zijn ook internationaal georiënteerd en geven inzicht in en overzicht over de diverse (toonaangevende) opvattingen ten aanzien van het probleem en mogelijke oplossingen. Theoretische- en praktijkopvattingen worden vanuit een kritische distantie besproken. Het betoog is beknopt en precies. Er worden twee of meer wetenschappelijke artikelen gebruikt. Vorige + De formulering van de hoofd- en deelvragen is specifiek en eenduidig. Duidelijk is hoe de vragen in samenspraak met belanghebbenden (bijv. opdrachtgever) tot stand zijn gekomen. 33 Feedforward 2.Uitvoering van het onderzoek Voldoende Goed 2.1 De onderzoeksgroep De (selectie van) onderzoeksgroep(en) is beschreven en onderbouwd. Daarbij is aandacht voor de kenmerken van de onderzoeksgroep(en) in relatie tot de onderzoeksvraag en/of het onderzoeksdoel. De te volgen onderzoeksmethode(n) is navolgbaar beschreven en passend om de onderzoeksvraag te beantwoorden. De gemaakte keuzes in en voor de methode(n) zijn onderbouwd. De in te zetten instrumenten zijn duidelijk beschreven. De student onderbouwt hoe hij een bewuste keuze heeft gemaakt uit meerdere instrumenten. De samenhang tussen de onderzoeksinstrumenten is duidelijk. De wijze waarop en de mate waarin de dataverzameling gaat plaats vinden wordt navolgbaar beschreven evenals mogelijke knelpunten in de uitvoering. Uit de beschrijving van de werkwijze van dataverzameling wordt duidelijk dat de student de gegevens systematisch en doelgericht gaat verzamelen. De opzet voor data-analyse is navolgbaar beschreven en verantwoord. Uit de beschrijving van de (werkwijze van) analyse wordt duidelijk dat de student de gegevens systematisch gaat analyseren. Vorige + De (selectie van) de onderzoeksgroep(en) is verantwoord vanuit criteria zoals representativiteit en betrouwbaarheid. 2.2 Onderzoeksmethode 2.3 Instrumenten 2.4 Dataverzameling 2.5 Analyse van verzamelde gegevens Feedforward Vorige + Er is daarbij aandacht voor de beperkingen van de gekozen werkwijze. Vorige + Validiteit en betrouwbaarheid van instrument(en) ten aanzien van de onderzoeksvraag zijn overtuigend en kritisch belicht. Vorige + Overwegingen m.b.t. validiteit en betrouwbaarheid van de opzet worden expliciet besproken. Vorige + Overwegingen m.b.t. validiteit en betrouwbaarheid van de (wijze van) analyse worden expliciet besproken. 34 Advies: □ □ Positief: in het onderzoeksplan is de onderzoeksopzet, in het licht van de (waar nodig aangescherpte) probleemverkenning, de doelstelling(en) en de onderzoeksvraag, voldoende uitgewerkt om het onderzoek verder uit te voeren. Negatief (zie feedforward). Toelichting Datum en paraaf Examinator 1 Datum en paraaf Examinator 2 35 Bijlage 5c Beoordelingsformulier onderzoeksverslag examinator 1 Naam student: _______________________________________________________________ E-mailadres student: _________________________________________________________ Studierichting (vak + vt/dt): ____________________________________________________ Studentnummer: ______________________________________________________________ Naam school: _______________________________________________________________ Naam begeleider school: ______________________________________________________ Naam begeleider ILS HAN: ____________________________________________________ Naam studieloopbaanbegeleider: _______________________________________________ e Naam 1 examinator: _________________________________________________________ e Naam 2 examinator: _________________________________________________________ Titel afstudeeronderzoek: _____________________________________________________ Datum: _____________________________________________________________________ Kans/gelegenheid: ___________________________________________________________ Ontvankelijkheidseisen: De ontvankelijkheidseisen worden gecheckt voorafgaande aan de beoordeling. Indien deze niet in orde zijn, wordt de beoordeling gestaakt. Het onderzoeksverslag is door Ephorus gecontroleerd op plagiaat en de uitkomst is in orde De omvang van het onderzoeksverslag voldoet aan de eisen (15000 woorden of 30 A4 - +/-10%) Knock-out criteria Niet voldaan aan de knock-out criteria betekent automatisch een onvoldoende beoordeling. 36 In orde / niet in orde In orde / niet in orde Knock-out criteria Beschrijving Bronvermeldingen De wijze waarop verwezen wordt naar bronnen (in tekst en literatuurlijst) is volgens APA-richtlijnen. Het onderzoeksverslag voldoet aan de taaleisen zoals deze gelden voor eindniveau hbo. De samenvatting geeft kort en bondig de onderzoekscontext, -vraag en het onderzoeksdoel weer, en beschrijft welke opbrengsten het onderzoek heeft opgeleverd. Over de opbrengsten van het onderzoek is de student een open dialoog aangegaan met betrokkenen (bijv. met collega’s, spd, onderzoeksbegeleider, ouders, mentor, bouw, team, evt. externen). Als bewijslast kan bijvoorbeeld in de bijlage worden opgenomen: een verslag van een activiteit, een powerpointpresentatie, een verslag door een collega, een publicatie (nieuwsbrief, vaktijdschrift), etc. De student kijkt kritisch naar het verloop van het traject in relatie tot het eigen handelen en maakt hierin de eigen ontwikkeling zichtbaar en verwerkt de reacties van de begeleider(s). Er worden conclusies verbonden aan de ervaringen van het doen van onderzoek aan de huidige en/of toekomstige onderwijspraktijk. De feedforward op het onderzoeksvoorstel en op het onderzoeksplan is als bijlage toegevoegd. Taaleisen Samenvatting Kennisdisseminatie (bijlage) Reflectie op het doen van praktijkgericht onderzoek (bijlage) Feedforward (bijlage) Voldaan/ Niet voldaan 37 Toelichting 1 Probleemverkenning 1.1 Aanleiding en context 1.2 Theoretisch kader: begrippen Voldoende (3) De aanleiding en context geven duidelijk aan vanuit welke handelingsverlegenheid / praktijkprobleem en context het onderzoek tot stand is gekomen. Het probleem wordt helder beschreven. Met behulp van de literatuur zijn de begrippen die gebruikt worden duidelijk beschreven en/of gedefinieerd. 1.3 Theoretisch kader: bespreking van perspectieven De probleemverkenning is een samenhangend logisch betoog. Er zijn relevante en actuele bronnen gebruikt om het probleem te verkennen. Mogelijke oorzaken van en oplossingsrichtingen voor het probleem worden vanuit verschillende perspectieven verkend: zowel vanuit de literatuur als vanuit de onderzoekscontext (praktijksituatie). De student maakt op basis van theorie en praktijk een onderbouwde keuze voor één van de perspectieven of een combinatie daarvan, die leidt tot de onderzoeksvragen. Er wordt minimaal één wetenschappelijk artikel gebruikt. 1.4 Onderzoeksvraag De onderzoeksvraag wordt onderbouwd door de probleemverkenning en het onderzoeksdoel. In hoofd- en eventuele deelvragen is duidelijk naar welke informatie of inzichten wordt gezocht. Deze vragen zijn via onderzoek te beantwoorden. Eventuele deelvragen leveren noodzakelijke gegevens op voor het beantwoorden van de hoofdvraag. De deelvragen hangen onderling samen. Goed (5) Vorige + De beschrijving is kernachtig geschreven. Vorige + Diverse interpretaties van begrippen in de literatuur worden tegen elkaar afgewogen om tot een werkdefinitie te komen. Vorige + De gebruikte bronnen zijn ook internationaal georienteerd en geven inzicht in en overzicht over de diverse (toonaangevende) opvattingen ten aanzien van het probleem en mogelijke oplossingen. Theoretische- en praktijkopvattingen worden vanuit een kritische distantie besproken. Het betoog is beknopt en precies. Er worden twee of meer wetenschappelijke artikelen gebruikt. Vorige + De formulering van de hoofd- en deelvragen is specifiek en eenduidig . Duidelijk is hoe de vragen in samenspraak met belanghebbenden (bijv. opdrachtgever) tot stand zijn gekomen. 38 Pt Toelichting 2. Uitvoering van het onderzoek Voldoende (3) Goed (5) 2.1 De onderzoeksgroep De (selectie van) onderzoeksgroep(en) is beschreven en onderbouwd. Daarbij is aandacht voor de kenmerken van de onderzoeksgroep(en) in relatie tot de onderzoeksvraag en/of het onderzoeksdoel. De onderzoeksmethode(n) is navolgbaar beschreven en passend om de onderzoeksvraag te beantwoorden. De gemaakte keuzes in en voor de methode(n) zijn onderbouwd. De gebruikte instrumenten zijn duidelijk beschreven. Er wordt onderbouwt hoe een bewuste keuze is gemaakt uit meerdere instrumenten. De samenhang tussen de onderzoeksinstrumenten is duidelijk. De wijze waarop en de mate waarin de dataverzameling heeft plaatsgevonden wordt navolgbaar beschreven evenals aanpassingen of knelpunten in de uitvoering. Uit de beschrijving van de werkwijze van dataverzameling wordt duidelijk dat de student de gegevens systematisch en doelgericht heeft verzameld. De data-analyse is navolgbaar beschreven en verantwoord. Uit de beschrijving van de (werkwijze van) analyse wordt duidelijk dat de student de gegevens systematisch heeft geanalyseerd. Data-analysetechnieken zijn correct uitgevoerd. Vorige + De (selectie van) de onderzoeksgroep(en) is verantwoord vanuit criteria zoals representativiteit en betrouwbaarheid. 2.2 Onderzoeksmethode 2.3 Instrumenten 2.4 Dataverzameling 2.5 Analyse van verzamelde gegevens Vorige + Er is daarbij aandacht voor de beperkingen van de gekozen werkwijze. Vorige + Validiteit en betrouwbaarheid van instrument(en) ten aanzien van de onderzoeksvraag zijn overtuigend en kritisch belicht. Vorige + Overwegingen m.b.t. validiteit en betrouwbaarheid van de opzet worden expliciet besproken. Vorige + Overwegingen m.b.t. validiteit en betrouwbaarheid van de (wijze van) analyse worden expliciet besproken. 39 Pt Toelichting 3. Opbrengst van het onderzoek Voldoende (3) Goed (5) 3.1 Resultaten De resultaten worden overzichtelijk weergegeven en beschreven, op een manier die past bij de verzamelde gegevens en de onderzoeksvraag. Er is onderscheid tussen conclusies en resultaten. Conclusies vloeien logisch voort uit de resultaten en geven een antwoord op de onderzoeksvraag. Er is aandacht voor opvallende resultaten (waar van toepassing). De resultaten worden beknopt, precies en overzichtelijk weergegeven en in samenhang beschreven, op een manier die past bij de verzamelde gegevens en de onderzoeksvraag. Vorige + Validiteit en betrouwbaarheid van de resultaten worden expliciet betrokken in de conclusie. De bespreking van de conclusies is volledig en nauwkeurig.(Opvallende) resultaten worden kritisch beschouwd en er wordt geprobeerd de resultaten te verklaren. Vorige + Conclusies worden, mede aan de hand van recente en relevante bronnen, gerelateerd aan een bredere context dan de onderzochte praktijksituatie. Aanbevelingen voor de praktijk en (indien relevant) suggesties voor vervolgonderzoek worden onderbouwd. 3.2 Conclusies 3.3 Discussie Conclusies worden in relatie gebracht met de probleemverkenning en de onderzoeksopzet. De reikwijdte en beperkingen van de conclusies worden besproken. Er worden aanbevelingen/suggesties voor de praktijk en, waar mogelijk voor vervolgonderzoek, aangedragen en gemotiveerd. De aanbevelingen sluiten aan op de probleemstelling. 3.4 Ethiek en onafhankelijkheid bij rapporteren van resultaten De student houdt zich aan de gedragscode/ eisen vanuit de wet op persoonsgegevens. Vorige+ Student laat overwegingen van ethiek en onafhankelijkheid expliciet meewegen bij alle stappen van het onderzoek . 40 Pt Toelichting Cijferbepaling: □ De ontvankelijkheidseisen zijn niet in orde: onvoldoende, eindcijfer 1. □ Niet voldaan aan één of meerdere knock-out criteria: onvoldoende, eindcijfer 1 □ De ontvankelijkheidseisen zijn in orde, de knock-outcriteria zijn voldaan: het eindcijfer wordt berekend (totaal aantal gegeven punten gedeeld door 6,5). Totaal aantal punten: Voorlopig cijfer: Toelichting: Verantwoording/woordrapportage totstandkoming eindcijfer (alleen formulier examinator 1): Datum en paraaf Examinator 1 Probleemverkenning: Datum en paraaf Examinator 2 Datum en paraaf Examinator 3 Indien van toepassing bij cijfer 6,0-6,5 Uitvoering van het onderzoek: Eindcijfer: Opbrengst van het onderzoek: 41 Beoordeling Onderzoeksverslag examinator 2 Naam student: _______________________________________________________________ E-mailadres student: _________________________________________________________ Studierichting (vak + vt/dt): ____________________________________________________ Studentnummer: ______________________________________________________________ Naam school: _______________________________________________________________ Naam begeleider school: ______________________________________________________ Naam begeleider ILS HAN: ____________________________________________________ Naam studieloopbaanbegeleider: _______________________________________________ e Naam 1 examinator: _________________________________________________________ e Naam 2 examinator: _________________________________________________________ Titel afstudeeronderzoek: _____________________________________________________ Datum: _____________________________________________________________________ Kans/gelegenheid: ___________________________________________________________ Ontvankelijkheidseisen: Het onderzoeksverslag is door Ephorus gecontroleerd op plagiaat en de uitkomst is in orde De omvang van het onderzoeksverslag voldoet aan de eisen (15000 woorden of 30 A4 - +/-10%) 42 In orde / niet in orde In orde / niet in orde Knock-out criteria Beschrijving Bronvermeldingen De wijze waarop verwezen wordt naar bronnen (in tekst en literatuurlijst) is volgens APA-richtlijnen. Het onderzoeksverslag voldoet aan de taaleisen zoals deze gelden voor eindniveau hbo. De samenvatting geeft kort en bondig de onderzoekscontext, -vraag en het onderzoeksdoel weer, en beschrijft welke opbrengsten het onderzoek heeft opgeleverd. Over de opbrengsten van het onderzoek is de student een open dialoog aangegaan met betrokkenen (bijv. met collega’s, spd, onderzoeksbegeleider, ouders, mentor, bouw, team, evt. externen). Als bewijslast kan bijvoorbeeld in de bijlage worden opgenomen: een verslag van een activiteit, een powerpointpresentatie, een verslag door een collega, een publicatie (nieuwsbrief, vaktijdschrift), etc. De student kijkt kritisch naar het verloop van het traject in relatie tot het eigen handelen en maakt hierin de eigen ontwikkeling zichtbaar en verwerkt de reacties van de begeleider(s). Er worden conclusies verbonden aan de ervaringen van het doen van onderzoek aan de huidige en/of toekomstige onderwijspraktijk. De feedforward op het onderzoeksvoorstel en op het onderzoeksplan is als bijlage toegevoegd. Taaleisen Samenvatting Kennisdisseminatie (bijlage) Reflectie op het doen van praktijkgericht onderzoek (bijlage) Feedforward (bijlage) Voldaan/ Niet voldaan 43 Toelichting 1.Probleemverkenning 1.1 Aanleiding en context 1.2 Theoretisch kader: begrippen Voldoende (3) De aanleiding en context geven duidelijk aan vanuit welke handelingsverlegenheid / praktijkprobleem en context het onderzoek tot stand is gekomen. Het probleem wordt helder beschreven. Met behulp van de literatuur zijn de begrippen die gebruikt worden duidelijk beschreven en/of gedefinieerd. 1.3 Theoretisch kader: bespreking van perspectieven De probleemverkenning is een samenhangend logisch betoog. Er zijn relevante en actuele bronnen gebruikt om het probleem te verkennen. Mogelijke oorzaken van en oplossingsrichtingen voor het probleem worden vanuit verschillende perspectieven verkend: zowel vanuit de literatuur als vanuit de onderzoekscontext (praktijksituatie). De student maakt op basis van theorie en praktijk een onderbouwde keuze voor één van de perspectieven of een combinatie daarvan, die leidt tot de onderzoeksvragen. Er wordt minimaal één wetenschappelijk artikel gebruikt. 1.4 Onderzoeksvraag De onderzoeksvraag wordt onderbouwd door de probleemverkenning en het onderzoeksdoel. In hoofd- en eventuele deelvragen is duidelijk naar welke informatie of inzichten wordt gezocht. Deze vragen zijn via onderzoek te beantwoorden. Eventuele deelvragen leveren noodzakelijke gegevens op voor het beantwoorden van de hoofdvraag. De deelvragen hangen onderling samen. Goed (5) Vorige + De beschrijving is kernachtig geschreven. Vorige + Diverse interpretaties van begrippen in de literatuur worden tegen elkaar afgewogen om tot een werkdefinitie te komen. Vorige + De gebruikte bronnen zijn ook internationaal georiënteerd en geven inzicht in en overzicht over de diverse (toonaangevende) opvattingen ten aanzien van het probleem en mogelijke oplossingen. Theoretische- en praktijkopvattingen worden vanuit een kritische distantie besproken. Het betoog is beknopt en precies. Er worden twee of meer wetenschappelijke artikelen gebruikt. Vorige + De formulering van de hoofd- en deelvragen is specifiek en eenduidig . Duidelijk is hoe de vragen in samenspraak met belanghebbenden (bijv. opdrachtgever) tot stand zijn gekomen. 44 Pt Toelichting 2. Uitvoering van het onderzoek Voldoende (3) Goed (5) 2.1 De onderzoeksgroep De (selectie van) onderzoeksgroep(en) is beschreven en onderbouwd. Daarbij is aandacht voor de kenmerken van de onderzoeksgroep(en) in relatie tot de onderzoeksvraag en/of het onderzoeksdoel. De onderzoeksmethode(n) is navolgbaar beschreven en passend om de onderzoeksvraag te beantwoorden. De gemaakte keuzes in en voor de methode(n) zijn onderbouwd. De gebruikte instrumenten zijn duidelijk beschreven. Er wordt onderbouwd hoe een bewuste keuze is gemaakt uit meerdere instrumenten. De samenhang tussen de onderzoeksinstrumenten is duidelijk. De wijze waarop en de mate waarin de dataverzameling heeft plaatsgevonden wordt navolgbaar beschreven evenals aanpassingen of knelpunten in de uitvoering. Uit de beschrijving van de werkwijze van dataverzameling wordt duidelijk dat de student de gegevens systematisch en doelgericht heeft verzameld. De data-analyse is navolgbaar beschreven en verantwoord. Uit de beschrijving van de (werkwijze van) analyse wordt duidelijk dat de student de gegevens systematisch heeft geanalyseerd. Data-analysetechnieken zijn correct uitgevoerd. Vorige + De (selectie van) de onderzoeksgroep(en) is verantwoord vanuit criteria zoals representativiteit en betrouwbaarheid. 2.2 Onderzoeksmethode 2.3 Instrumenten 2.4 Dataverzameling 2.5 Analyse van verzamelde gegevens Vorige + Er is daarbij aandacht voor de beperkingen van de gekozen werkwijze. Vorige + Validiteit en betrouwbaarheid van instrument(en) ten aanzien van de onderzoeksvraag zijn overtuigend en kritisch belicht. Vorige + Overwegingen m.b.t. validiteit en betrouwbaarheid van de opzet worden expliciet besproken. Vorige + Overwegingen m.b.t. validiteit en betrouwbaarheid van de (wijze van) analyse worden expliciet besproken. 45 Pt Toelichting 3. Opbrengst van het onderzoek Voldoende (3) Goed (5) 3.1 Resultaten De resultaten worden overzichtelijk weergegeven en beschreven, op een manier die past bij de verzamelde gegevens en de onderzoeksvraag. Er is onderscheid tussen conclusies en resultaten. Conclusies vloeien logisch voort uit de resultaten en geven een antwoord op de onderzoeksvraag. Er is aandacht voor opvallende resultaten (waar van toepassing). De resultaten worden beknopt, precies en overzichtelijk weergegeven en in samenhang beschreven, op een manier die past bij de verzamelde gegevens en de onderzoeksvraag. Vorige + Validiteit en betrouwbaarheid van de resultaten worden expliciet betrokken in de conclusie. De bespreking van de conclusies is volledig en nauwkeurig.(Opvallende) resultaten worden kritisch beschouwd en er wordt geprobeerd de resultaten te verklaren. Vorige + Conclusies worden, mede aan de hand van recente en relevante bronnen, gerelateerd aan een bredere context dan de onderzochte praktijksituatie. Aanbevelingen voor de praktijk en (indien relevant) suggesties voor vervolgonderzoek worden onderbouwd. 3.2 Conclusies 3.3 Discussie Conclusies worden in relatie gebracht met de probleemverkenning en de onderzoeksopzet. De reikwijdte en beperkingen van de conclusies worden besproken. Er worden aanbevelingen/suggesties voor de praktijk en, waar mogelijk voor vervolgonderzoek, aangedragen en gemotiveerd. De aanbevelingen sluiten aan op de probleemstelling. 3.4 Ethiek en onafhankelijkheid bij rapporteren van resultaten De student houdt zich aan de gedragscode/ eisen vanuit de wet op persoonsgegevens. Vorige+ Student laat overwegingen van ethiek en onafhankelijkheid expliciet meewegen bij alle stappen van het onderzoek . 46 Pt Toelichting Cijferbepaling: □ Het verslag komt niet goed door Ephorus: onvoldoende, eindcijfer 0 □ Er is niet voldaan aan één of meer van de knock-out criteria: onvoldoende, eindcijfer 1 □ Het verslag is goed door Ephorus gekomen, er is voldaan aan alle knock-out criteria en er is voldaan aan de spelregels cijfertoekenning: eindcijfer is het totaal aantal gegeven punten gedeeld door 6,5. Totaal aantal punten: Voorlopig cijfer: Toelichting: Datum en paraaf Examinator 2 47
© Copyright 2024 ExpyDoc
