HANDLEIDING - Consumentenbond

HANDLEIDING
– voor de Windows XP gebruiker –
veilig op internet na april 2014 met Lubuntu
en
volledig behoud van Windows XP
met beveiligingsupdates tot mei 2019
sjef van tilburg
januari 2014
Toelichting
Deze handleiding beschrijft in vier stappen, hoe op een eenvoudige manier en zonder aanschaf
van een nieuwe computer nog jarenlang veilig op internet te; surfen, e-mailen, skypen,
internetbankieren, belastingaangifte doen (bijlage:b) enz.
Te realiseren door het gebruik van Lubuntu (een kosteloze Debian Linux versie) met een
menustructuur zoals Windows XP en ook met dezelfde systeemeisen.
De installatie vindt plaats binnen Windows XP, er is daarbij geen enkel risico op het verlies van
bestanden.
De netwerkverbindingen in Windows XP worden na april 2014 volledig uitgeschakeld.
De favoriete programma's kunnen gewoon gebruikt blijven worden.
Belangrijk ! Tijdens de installatie is het noodzakelijk dat een desktop, laptop of notebook via een
kabel met internet verbonden is.
Stap 1
Download van www.lubuntu.net , lubuntu Intel x86 desktop CD
Dit bestand is een ISO-image van 696MB, lubuntu versie 13.10
Brand deze ISO-image op een cd. (Nog nooit gedaan ? Zie bijlage:a).
Stop de cd na het branden opnieuw in de computer. Als het Lubuntu-menu verschijnt, druk op
annuleren.
Ga via start naar: Deze computer. Bij het cd-rom-station staat: Install Lubuntu. Klik hierop met de
rechtermuisknop, kies vervolgens Verkennen. Er verschijnt nu een aantal mappen en een wubi
icoontje.
Sleep(kopieer) dit icoontje naar het bureaublad. Sluit de geopende vensters.
Dubbelklik op het wubi icoontje op het bureaublad. Er verschijnt nu het volgende menu.
Indien bij de C: schijf, 30 GB of meer
staat is dit voldoende. Anders moet er
ruimte vrij gemaakt worden door eerst
bestanden naar een externe harde
schijf of USB-stick te verplaatsen.
Kies bij installatiegrootte voor 18 GB,
Kies bij Bureaubladomgeving Lubuntu
Vul een Gebruikersnaam in en een
Wachtwoord (dit mag hetzelfde zijn
als in Windows XP).
Klik nu op installeren.
De bestanden worden nu uitgepakt
vanaf de cd naar de harde schijf.
2
Stap 2
Er verschijnt een menu met de vraag om de computer te herstarten. Kies hiervoor en klik op
voltooien. Verwijder de cd.
Na de herstart is er een keuze tussen Windows XP en Lubuntu. Kies met pijltjestoets naar
beneden en druk op enter.
In plusminus 15 tot 25 minuten (afhankelijk van de snelheid van de computer) wordt Lubuntu nu
volautomatisch op de harde schijf geïnstalleerd. Er worden tussentijds geen vragen gesteld.
Op het scherm loopt een informatieve diashow. Deze kan ook handmatig bediend worden, met de
pijltoetsen links en rechts op het midden van de pagina.
Na afloop start de computer automatisch opnieuw weer op. Kies voor Lubuntu.
Na het invoeren van het wachtwoord verschijnt het bureaublad.
Dit werkt hetzelfde als Windows XP. Na klikken op de startknop linksonder, verschijnt het menu
met programma's.
Het icoontje naast de startknop bedient de Bestandsbeheerder, deze werkt hetzelfde als de
Verkenner in Windows XP. Klik hierop en stop daarna een USB-stick met bestanden in de
computer. Er verschijnt een menu met de melding: Verwijderbaar medium is ingebracht.
Klik op OK. Er zijn nu twee vensters geopend in bestandsbeheer. Bestanden kunnen net als in de
windowsverkenner van het ene naar het andere venster gekopieerd worden, door te slepen. Via de
USB-stick of een externe harde schijf kunnen zo bestanden uitgewisseld worden met Windows XP.
Dubbelklik op verschillende soorten bestanden, om te zien in welke programma's deze in Lubuntu
geopend worden.
Voordat de USB-stick verwijderd mag worden, eerst in Bestandsbeheerder met de
rechtermuisknop op het icoontje met het zwarte driehoekje en liggend streepje klikken.
Kies voor: Medium ontkoppelen.
3
Stap 3
Er moet nu nog software toegevoegd worden, om van alle internetmogelijkheden gebruik te
kunnen maken.
Ga naar Start > Systeemgereedschap > Synaptic Pakketbeheer klik hier op. Vul het wachtwoord
in en klik op Authenticeren.
In het menu dat nu geopend wordt, eerst op het plusteken rechtsboven klikken (schermvullend).
Klik bovenin op Zoeken. Type in het venstertje dat nu geopend is: firefox Klik op Zoeken.
Het bestand wordt opgezocht en verschijnt met een vierkantje er voor met een pijl erin naar boven.
Klik hierop. Klik vervolgens op markeren voor opwaarderen. Klik op markeren. Klik opnieuw op
Zoeken.
Type nu: adobe flashplayer Klik op Zoeken. Er verschijnt nu een open vierkantje voor flashplugin
klik hierop. Klik op markeren voor installatie en nog een keer markeren. Klik opnieuw op Zoeken.
Type nu: clamtk Er verschijnt nu een open vierkantje. Klik op markeren voor installatie en nog een
keer markeren. Klik opnieuw op Zoeken.
Type nu: ttf-mscorefonts Klik op Zoeken. Er verschijnt nu een open vierkantje voor
ttf-mscorefonts-installer Klik hierop. Klik op markeren voor installatie en nog een keer markeren.
Klik nu bovenin op Toepassen. Klik in het menu Samenvatting dat nu verschijnt op: Toepassen.
Accepteer de EULA door op het open vierkantje te klikken. Klik op: Volgende.
Indien voor een softwarepakket, het vierkantje een blauwe achtergrond heeft met een wit vinkje
erin, wil dat zeggen dat het softwarepakket van de laatste updates is voorzien.
Firefox
Nu eerst een test. Ga naar Start > Internet > Firefox. Ga naar www.uitzendinggemist.nl
Klik op: bekijk en vervolgens: beeld vergroten.
Als beeld en geluid het goed doen, sluit firefox af.
Sylpheed
De werking van e-mail is in Sylpheed hetzelfde als in Outlook. Na opstarten, wijst het
installatieprogramma zichzelf.
Meer informatie: www.computertotaal.nl/apps-software/sylpheed-2-7-1-20279
Pidgin
Na het opstarten van Pidgin, wijst het installatieprogramma zichzelf.
Meer informatie: www.pidgin.nl/info.html
Transmission
Deze Bit Torrentclient kent nauwelijks verrassingen.
Meer informatie: www.nl.wikipedia.org/wiki/Transmission_(software)
Wie een voorkeur heeft voor Vuze, in Synaptic Pakketbeheer zoek: vuze
4
Skype
Om van Skype gebruik te kunnen maken, moet de webcam aangesloten zijn, en geen andere
USB-poorten in gebruik.
Ga naar Start > Geluid & Video > guvcview. Als de camera werkt, sluit het programma af.
Ga nu naar Start > Internet > Firefox. Ga naar www.skype.com/nl/download-skype/
Ga naar: Kies uw distributie. Zet de cursor op ubuntu 12.04 (multiarch). Klik op Save File.
Dubbelklik na het downloaden op het bestand. Klik op: Pakket installeren. Sluit daarna het venster
van de Pakketinstalleerder.
Ga nu naar Start > Internet > Skype. Klik op I agree, en log vervolgens in met de gebruikersnaam.
Rechtsonder verschijnt op het bureaublad een groen icoontje van skype. Klik daar met de
rechtermuisknop op en het volgende menu verschijnt:
Klik op Options.
Vervolgens opent het venster hier
rechts met de volgende
mogelijkheden.
Klik om te beginnen op: Video
Devices. In het menu dat
verschijnt moet te zien zijn dat de
camera functioneert. Zet een
vinkje bij: start my video
automatically when I am in a call.
Klik op: Apply.
Klik daarna op: Sound Devices.
Indien gebruik gemaakt wordt van
een USB-webcam met
ingebouwde microfoon, Klik bij
Microphone op: Default device.
Kies uit de lijst helemaal onderaan
USB en klik hierop.
Klik onderaan op: Apply.
Klik op: Make a test sound en vervolgens op: Make a test call.
Als alles werkt, is skype klaar voor gebruik.
Bij problemen, ga naar: www.ideasonboard.org/uvc/ zoek in de lijst naar de eigen webcam om te
zien wat mogelijke oorzaken kunnen zijn.
5
Stap 4
Om niet voor ieder wissewasje van besturingssysteem te hoeven wisselen, is het handig om een
printer aangesloten te hebben en gebruik te kunnen maken van een tekstverwerker vergelijkbaar
met Microsoft Word en een spreadsheetprogramma als Excel.
Via Start > Kantoor > Abiword en Gnumeric, zijn die twee programma's voorhanden.
Microsoft documenten met de extensie .doc, .docx, .xls en .xlsx kunnen in deze
programma's gelezen worden, bewerkt en uiteindelijk ook met dezelfde extensie opgeslagen.
Kies Bestand opslaan als en vervolgens een keus maken.
Installatie van de printer. Sluit de printer aan en schakel deze in.
Ga naar Start > Systeemgereedschap > Afdrukbeheer.
Klik op: Toevoegen. Selecteer het aangesloten apparaaat en klik op: Volgende en vervolgens op:
Toepassen. Druk een testpagina af.
Ga nu naar: Start > Kantoor > Abiword.
Type enkele regels tekst en vervolgens via Bestand > Afdrukken . Klik op: Afdrukken.
Draadloos internet gebruiken.
Indien de internetkabel van de computer is ontkoppeld, verschijnt rechtsonder op het bureaublad
het WIFI-icoontje. Klik hierop. De beschikbare draadloze netwerken worden zichtbaar, kies het
eigen netwerk door hierop te klikken. Er moet nu tweemaal een wachtwoord worden ingevuld.
Eerst als gebruiker en vervolgens het wachtwoord voor het draadloze netwerk.
Het kan zijn dat er geen draadloze netwerken zichtbaar zijn. Dit betekent dat de hardware in de
computer, uitsluitend met windowsdrivers functioneert. Dit hoeft geen onoverkomelijk probleem te
zijn.
Vanaf € 8,99 is een WIFI-USB-stick te koop, die na inpluggen in de computer meteen
functioneert, zoals bijvoorbeeld de Belkin N150 WIFI USB adapter.
Meer informatie op: www.cyberciti.biz/tips/linux-usb-wireless-compatibility-adapter-list.html
Tot slot, gebruik geen pauze of slaapstand, deze werken op een windowscomputer niet.
Daarentegen zal de computer wel veel sneller opstarten en afsluiten dan met windows het geval
was.
Lubuntu definitief van de computer verwijderen
Kopieer persoonlijke bestanden naar een USB-stick of externe harde schijf. Klik vervolgens op het
bureaublad met de rechtermuisknop op het wubi-icoontje en verwijderen.
Ga vervolgens naar Start > Configuratiescherm > Software , dubbelklik hierop en zoek in de lijst
naar Lubuntu. Klik hierop en vervolgens op: Wijzigen/Verwijderen. Nadat op Verwijderen is geklikt,
verdwijnt Lubuntu definitief, er blijven geen resten achter en de ruimte op de harde schijf is weer
volledig beschikbaar.
Hoe verder te gaan na april 2014, zie bijlage:c.
6
bijlage: a
Een lso-image branden
Ga in Windows XP met de browser naar www.cdburnerxp.se/ Klik op: Free download. Klik op
Bestand opslaan.
Dubbelklik op het gedownloade bestand en vervolgens op: Uitvoeren Klik op: Volgende
Accepteer de licentieovereenkomst, klik driemaal op: Volgende en vervolgens op: Installeren
Klik daarna op: Voltooien
Er verschijnt nu het volgende menu. Klik op: Brand ISO-bestand en vervolgens op: OK
In het menu dat nu verschijnt, moeten vinkjes staan bij: Finaliseren schijf, Data verifiëren na
branden en Schijf uitwerpen na branden.
Verander de brandsnelheid in 12x en
klik op: OK
Ga naar: Bladeren > Het
Downloadvenster opent. Klik op:
lubuntu-13.10-desktop-i386
en vervolgens op: Openen
Plaats een lege cd in de brander en klik
vervolgens op: Branden schijf
Het venster Branden naar schijf laat nu de voortgang zien.
7
bijlage: b
Belastingaangifte
Ga in Firefox naar www.belastingdienst.nl en vervolgens naar aangifte programma 2013
Klik op dit Linux .gz bestand. Open with Archiefbeheer. Klik op:OK
In het venster ib2013_linux.tar.gz klik op Uitpakken. Klik in het venster Uitpakken op: Uitpakken.
Klik vervolgens op: Afsluiten.
Ga nu naar Start > Hulpmiddelen > LXTerminal.
Type in het zwarte venster dat nu geopend is: cd ib2013/bin en druk op Enter, vervolgens
type: ./ib2013ux -Lib2013 en druk op Enter. (let goed op spaties, hoofdletters, kleine letters
en symbolen) De tweede regel begint met een punt tegen de schuine streep voorwaarts.
Een typefout gemaakt ? Foutmelding ? Geen nood, type deze twee regels gewoon weer opnieuw.
Vervolgens verschijnt onderstaand menu.
Kies hier het
blauwgemarkeerde lettertype
en klik op: OK
Nu verschijnt het vertrouwde
belastingaangifteprogramma
in beeld.
De gegevens kunnen worden
ingevuld en er kan ook net als
in windows tussentijds gestopt
en opgeslagen worden.
De gegevens worden dan in
de map belastingaangifte.nl
bewaard.
Opnieuw opstarten is altijd
met bovenstaande twee
commandoregels in de
LXTerminal.
Tja !
Wat gebruiksvriendelijkheid aangaat, zou de belastingdienst nog veel kunnen leren van Skype.
“belastingdienst; leuker kunnen we het niet maken” ??
8
bijlage: c
Wat te doen na april 2014
Windows XP
Om te beginnen ga naar Start > Configuratiescherm, laat dit venster bij de volgende acties open
staan. Sluit na ieder actie, rechtsboven in het venster af. Houd de volgorde aan.
Dubbelklik op Software. Ga naar het antivirusprogramma. Klik op verwijderen.
Dubbelklilk op Automatische updates. Kies uitschakelen > OK
Dubbelklik op Beveiligingscentrum > Informatiebronnen > Meldingen van Beveiligingscentrum
instellen, haal alle drie de vinkjes weg > OK
Dubbelklik op Netwerkverbindingen. Klik bij ieder van de icoontjes met rechtermuisknop en kies
voor uitschakelen. Klik linksboven op Vorige.
Dubbelklik op Windows Firewall > klik op tabblad Uitzonderingen > haal alle vinkjes weg > OK
Lubuntu
Vanaf dit moment, zal Lubuntu de bescherming van Windows XP tegen virussen, over moeten
nemen.
Dit betekent dat ieder bestand dat gedownload wordt en waarvan de herkomst onduidelijk danwel
de betrouwbaarheid niet bekend is, gescand moet worden. Daarna kan het in Windows XP worden
binnengehaald. Er is een zeer handzaam hulpmiddel voor aanwezig in Lubuntu.
Ga naar Start > Hulpmiddelen > ClamTk
Het menu hiernaast wordt geopend.
Na het klikken op scannen en het kiezen van een
bestand, geeft het venster hiernaast het mogelijke
resultaat weer.
Medio april 2014 zal Lubuntu 14.04 LTS verschijnen. Deze langetermijnversie zal tot mei 2019 van
beveiligingsupdates worden voorzien. Het is zaak in een van de komende maanden deze versie in
firefox te downloaden, naar een USB-stick of externe harde schijf te kopië en vervolgens na het
openen van Windows XP te kopieren naar de map Downloads. Hierna kan de huidige versie van
Lubuntu definitief van de harde schijf verwijderd worden, volgens de aanwijzingen op pagina 6.
Vervolgens kunnen alle stappen van deze handleiding weer doorlopen worden en is de klus voor
de komende vijf jaar geklaard.
Nog wat tips.
Liever een volwaardig office pakket ? Kijk op www.nl.wikipedia.org/wiki/LibreOffice
In Synaptic: zoek: libreoffice zoek: libreoffice-help-nl
Een printer/scannercombinatie installeren ? Kijk op www.sane-project.org/
Supported Devices >Ordered by Manufacturer > Manufacturers Klik hier op de naam van de fabrikant.
Voor HP (Hewlett Packard) in Synaptic: zoek: hplip zoek: hplip-gui
Dit is gebruiksvriendelijke software, die de fabrikant speciaal voor linux heeft geschreven.
9

Download Report