Resultatitis - deNijsHeijnen

STUDIEDAG
12 juni 2014
Over resultatitis in organisaties:
de zin en onzin
van prestatiesturing
Het leveren van prestaties en resultaten die door de diverse belanghebbenden als betrouwbaar en bevredigend
worden ervaren, is de belangrijkste bestaansvoorwaarde voor iedere organisatie. In allerlei sectoren (van
gezondheidszorg, onderwijs, overheid tot commerciële ondernemingen) lijkt de prestatiedruk eerder toe dan
af te nemen. Het presteren van organisaties wordt – hoe men het ook wendt of keert – grotendeels bepaald door
de inzet en prestaties van hun medewerk(st)ers. Door nieuwe technologische ontwikkelingen en toepassingen
lijkt de afhankelijkheid van de menselijke en sociale factor eerder groter te worden. Een vorm van prestatiesturing
is en blijft daarmee een van de meest cruciale en kritieke onderdelen in het management van organisaties.
Mede door allerlei uitwassen is prestatie- en resultaatsturing enigszins onder vuur komen te liggen. Hier en
daar lijkt het wel alsof men bereid is het kind met het badwater weg te gooien. Geen enkele organisatie kan echter
gedijen zonder een of andere vorm van prestatie- en resultaatsturing. Het is tenslotte toch een belangrijk middel
om de prestaties van medewerkers te richten op de strategische doelen van de organisatie. Maar de effectiviteit
van prestatiesturing is afhankelijk van de wijze waarop zij wordt toegepast en van de uitgangspunten die daarbij
worden gehanteerd. Op deze studiedag wordt de vraag opgeroepen of de dominante praktijken op het gebied
van prestatiesturing niet fundamenteel aan revisie en herijking toe zijn.
De sprekers op deze studiedag zullen het fenomeen resultaatsturing vanuit verschillende wetenschappelijke
perspectieven belichten. Zo zal René ten Bos de vaak impliciete grondslagen waarop resultaatsturing gebaseerd
is onder een filosofisch-ethisch vergrootglas leggen. Ed Vosselman gaat in op de rol van accounting en control
in organisaties en de uitdagingen waarmee deze processen worden geconfronteerd als het gaat om effectieve
prestatiesturing. Vanuit een sociaalwetenschappelijk perspectief gaat Willem de Nijs vervolgens in op de vraag
waaraan het beoordelen van prestaties van medewerkers moet voldoen om hun motivatie – de essentiële voorwaarde voor prestatieverbetering – te versterken. Michiel Schoemaker ten slotte zal vanuit een bedrijfskundige
HR-visie prestatiesturing plaatsen binnen het kader van talentbenutting en samenwerking tussen medewerk(st)ers.
P R O G R A M M A 12 juni 2014
Tijdstip
Thema
09.30 - 10.00 uur
Ontvangst
Spreker
10.00 - 10.05 uur
Welkom door dagvoorzitter
Cees Vingerling
10.05 - 10.55 uur
Stop de resultatitis!
prof.dr. René ten Bos
11.00 - 11.15 uur
Intermezzo
dr. Naud van der Ven
11.15 - 11.30 uur
Pauze
11.35 - 12.30 uur
De ‘resultaatmanagement-paradox’:
instrumentalisering en de verdringing
van professionele bezieling
12.30 - 13.30 uur
Lunch
13.30 - 14.20 uur
Motiverend beoordelen:
een contradictio in terminis?
prof.dr. Willem de Nijs
14.25 - 14.40 uur
Intermezzo
dr. Luc Peters
14.40 - 14.50 uur
Pauze
14.50 - 15.40 uur
Werkgemeenschappen: noodzakelijke
voorwaarde voor presteren
dr. Michiel Schoemaker
15.40 - 16.00 uur
Afsluiting
Cees Vingerling
16.00 - 17.00 uur
Borrel
Allen
prof.dr. Ed Vosselman
LOCATIE
Paushuize | Utrecht
Stop de resultatitis!
René ten Bos
Motiverend beoordelen:
een contradictio in terminis?
Willem de Nijs
Sinds enige tijd waart het spook van de resultatitis door
de organisatiewereld. Overal en altijd worden mensen
aangesproken op de resultaten die ze boeken. Ze worden
daarbij vaak niet alleen onderworpen aan een systematisch wantrouwen, maar ook aan een pseudowetenschappelijk gezag dat op lucht is gebaseerd. Waar komt
het spook vandaan? En wat kunnen we doen om het
op te jagen en uit te drijven? René ten Bos zal betogen
dat iedere vorm van exorcisme pas kan beginnen als we
de contouren van het fantoom helder geschetst hebben.
De ‘resultaatmanagement-paradox’:
instrumentalisering en de verdringing
van professionele bezieling
Ed Vosselman
Resultaatmanagement gaat gepaard met de inrichting
van instrumentele verantwoordingsrelaties waarin
resultaatmeting een centrale plaats inneemt. Een dergelijke meting vereist de beschikbaarheid van indicatoren
die het resultaat kunnen representeren; zij keren het
werk als het ware binnenstebuiten. Maar omdat indicatoren altijd een gebrekkig representatievermogen
hebben, is representatie altijd verbonden met onbedoelde interventie. Het proces van beeldvorming gaat
een eigen leven leiden en kan opportunistisch gedrag,
angsthazerij en narcisme oproepen. De buitenkant
verdringt dan de binnenkant: oprechte nieuwsgierigheid
en professionele betrokkenheid worden onderdrukt en
dat heeft negatieve consequenties voor de prestaties:
ziehier de resultaatmanagement-paradox.
In de lezing wordt een alternatief geschetst:
de inrichting van relationele verantwoordingsrelaties.
Interactie neemt de plaats in van transactie. De nadruk
ligt nu meer op socialiserende effecten van verantwoording en minder op individualiserende en disciplinerende effecten.
Het sluitstuk in de cyclus van prestatiesturing is de
uiteindelijk beoordeling van de geleverde resultaten.
Het wordt in de praktijk vaak door zowel de beoordelaar
als de beoordeelde als een heikel proces ervaren.
In deze lezing wordt betoogd dat in het proces van
beoordeling veel dilemma’s en paradoxen schuilgaan,
met als onbedoeld resultaat dat de motivatie voor het
leveren van goede prestaties eerder afneemt dan toeneemt. Motiverend beoordelen lijkt daarmee een contradictio in terminis te zijn. De vraag is of de uitgangspunten
van prestatiebeoordeling niet aan fundamentele herijking
toe zijn en meer in lijn moeten worden gebracht met de
kenmerken van moderne arbeidssystemen. De lezing zal
bepleiten om de fixatie op individuele prestaties te verminderen en in de beoordeling meer recht te doen aan
de echte bron van excellent presteren: de kwaliteit van
samenwerking en sociaal kapitaal op de werkvloer.
Werkgemeenschappen:
noodzakelijke voorwaarde
voor presteren
Michiel Schoemaker
De manier waarop veel organisaties
de laatste decennia performancemanagement hebben ingericht,
is veel te rationeel. Het accent ligt op toepassing van
instrumenten waarbij managers vaak ‘lijstjes afwerken’
om het performancesysteem ‘te vullen’. (Natuurlijk
niet in uw organisatie, maar wel in heel veel andere
Nederlandse organisaties...)
Dit alles doet geen recht aan het feit dat organisaties
werkgemeenschappen zijn waaraan individuen zich
verbinden vanuit zeer diverse motieven. Daarenboven
doet zo’n rationele insteek geen recht aan het feit dat
talenten inzetten en ontwikkelen een complex geheel is.
De lezing gaat in op de noodzaak om de werkgemeenschap en talentontwikkeling centraal te stellen in
het ‘sturen’ op resultaten van individuen en teams
in organisaties.
INFORMATIE
De prijs is € 395,- excl. btw,
inclusief lunch, handouts.
Inschrijven via inschrijfformulier
www.denijsheijnen.nl
gesponserd door eMovement en ABK RU Nijmegen
LOCATIE Paushuize
Kromme Nieuwegracht 49
3512 HE Utrecht