downloaden - Midden-Delfland Vereniging

1 Vockestaertroute
De lengte van deze wandeling is 16 km.
A. Start in Schipluiden Dorpsstraat (bij ANWB-wegwijzer 705-1).
Vanaf de ophaalbrug Keenenburgweg ingaan. Na Rabobank meteen linksaf,
bij parkeerplaats schuin rechtsaf, tussen hekken door en rechtdoor langs
parkeerplaats, rechtdoor (Otto van Zevenderstraat) langs museum Het
Tramstation en aan einde linksaf Agnes Croesinklaan in. Als deze naar links
afbuigt Paulus Beslaertslaan ingaan en aan het einde over bruggetje het
schelpenpad rechtsaf nemen. Dit pad blijven volgen tot aan het fietspad en
naar rechts gaan tot aan T-splitsing . Hier linksaf het fietspad volgen .
B. Zuidkade. Voor het dijklichaam rechtsaf en bij de hekken linksaf, over het
dijklichaam direct linksaf. Na ca . 100 m rechtsaf de graskade volgen. Aan
het eind van het geriefbosje rechtsaf de graskade opgaan (Tanthofkade).
C. Tanthofkade/Abtswoude. De kade blijven volgen tot het gemaal aan de
verharde weg (Abtswoude). Linksaf en na ca. 100 m rechtsaf naar het fietspad . Hier rechtsaf (Broertjespad).
D. Broertjespad/Octave de Coninckpad. Het fietspad blijven volgen tot
aan de bebouwing van Schiedam-Kethel. Aan het einde van het fietspad op
T-splitsing rechtsaf de Harreweg oversteken en het fietspad nemen ..
Na ca. 600 m rechtsaf zandpad ·ingaan, fietspad kruisen en rechtdoor.
Bocht naar rechts tot aan de Woudweg.
E. Woudweg. Hier linksaf tot aan de driesprong met ANWB-wegwijzer
14099-1. Hier het wandelpad nemen (tussen Holyweg en woningen).
Pad blijven volgen tot aan de Vlaardingervaart.
F. Trekkad~Niaardingsekade. Na flats en bij ANWB-wegwijzer 18944-2
rechtsaf de Trekkade opgaan en volgen tot aan de Trambrug. U passeert
o.a. de Vlietlanden aan uw linkerhand. Onder de Trambrug door het pad
vervolgen tot aan de ophaalbrug in Schipluiden. Dit is het eindpunt van deze
wandeling .
Routesuggesties zijn in stippellijnen aangegeven De wandeling kan ook
aanvangen in Delft Tanthof, Schiedam Spaland of Vlaardingen Holy.
Openbaar vervoer: buslijn 132 (Delft-Maassluis) halte Schipluiden
Dorpsstraat; tramlijn 1 (Den Haag-Delft TanthoD halte eindpunt; tramlijn 21
(Rotterdam Schiedam Woudhoek) halte eindpunt (t.z.t. halte Harreweg);
buslijn 51 (NS-station Schiedam Centrum-Woudhoek), halte eindpunt.
Voor informatie over het openbaar vervoer: 0900 9292.
Stoomtramweg Maatschappij werd
in 1912 in gebruik genomen. Thans
Museum Het Tramstation met regelmatig wisselende tentoonstellingen
over diverse aspecten van het verleden van Schipluiden en omgeving.
Open: wo en za 14.00-16.00 uur.
Twaalf molens
De wandelroute voert rond de Holierhoekse en Zouteveense Polder, die
samen met de Polder Noord-Kethel, de Lage Abtswoudsche Polder en de
Kerkpolder wel werden aangeduid als de Polder Vockestaert. Deze naam
prijkt nog dominant op de topografische kaart. Vockestaert was al in de
zestiende eeuw de naam van een buurtschap nabij de Mandjeskade tussen
Delft en Kethel. De beroemde kaart van Nicelaas Kruikius uit 1712 vermeldt
de 'Hoefslach Vockestaert' tussen de Mandjeskade en de Papsouse
Zuidmolensloot. De vier polders werden tot ver in de negentiende eeuw
bemalen met in totaal twaalf windmolens. Zes molens sloegen uit op de
Vlaardingervaart, vier op de Delfische Schie, één op de Gaag en één op de
Poldervaart. Nu zijn er zes gemalen, meestal gebouwd op of nabij de oude
molenplaats. Sommige verlaten molenplaatsen zijn nog in het landschap
herkenbaar. Nabij het eind van de Tanthofkade is recent een modern tussengemaal gebouwd om een iets hoger peil te handhaven in de Lage
Abtswoudsche Polder.
Vele kilometers sloot
Het open polderlandschap is een lust voor het oog. De verspreid liggende
boerderijen met hun erfbeplanting geven diepte aan de ruimtebeleving.
Hoeveel kilometers sloot zouden er liggen in deze polder? Per vierkante kilometer zijn dat er al gauw meer dan twintig! De begroeiing van het grasland
is vrij eentonig , maar des te gevarieerder begroeid zijn de slootkanten, de
sloten zelf, de wegbermen en de polderkaden. Een belangrijk cultuur- en
natuurelement is de eendenkooi bij Schipluiden. Deze is gelegen in het
'stroomgebied' van het vroegere riviertje de Keen. De Slinksloot en de Zweth
zijn twee brede watergangen die het gebied in oost-westrichting doorsnijden.
Het zuidelijk gedeelte van de route voert langs de stadsrand van Schiedam
en Vlaardingen. Hier zijn nieuwe recreatiegebieden in ontwikkeling met bosschages en plasjes.
Schipluiden
De naam Schipluiden is afgeleid
van Scipleda: bevaarbaar water.
Schipluiden is lang een dorp van
ambachtslieden en schippers
geweest. Langs de Gaag ligt een
groot aantal oude pandjes die de
dorpskern een schilderachtig en
levendig aanzien geven. De hervormde kerk is het oudste bouwwerk en dateert in z'n huidige vorm
uit ca. 1500.
1. Kasteellaan. Het kasteel
Keenenburg vormde vanaf de vijftiende eeuw een markant element
in Schipluiden. Gesloopt in 1798.
In 1992 werd een klein gedeelte van
het kasteel opnieuw opgetrokken.
De straten in de nieuwbouwwijk
Keenenburg dragen de namen van
belangrijke bewoners van het
kasteel.
2. Otto van Zevenderstraat 2. Het
haltegebouw van de Westlandsche
3. Zuidkade. De Zuidkade sloot
oorspronkelijk de Kerkpolder af van
het toen nog niet ontgonnen zuidelijker gebied. Langs de kade is een
uitzichtpunt gesitueerd, aangeboden
door A.A.G. Vrij, als besteding van
de Zuid-Hollandse Landschapsprijs
die hij in 1990 ontving . De dichter
Hubert Cornelisz. Poot (1689-1733)
woonde op een boerderij in
Abtswoude. Als kind liep hij dagelijks via de Zuidkade naar de dorpsschool in Schipluiden. Onsterfelijk
zijn de dichtregels: Hoe genoeg'lijk
rolt het leven des gerusten landmans heen ...
4. Zandl ichaam. Al meer dan dertig
jaar ligt hier het zandlichaam voor
de toekomstige rijksweg A4 . Er is
goede hoop dat, als de weg wordt
gerealiseerd, dit verdiept zal gebeuren , gedeeltelijk zelfs als tunnel
waarboven een breed , waterrijk
ecoduct.
5. Tanthofkade. Deze kade vormt
het eind van de ontginning van het
Hof van Delft (Tanthof ='I Eind van
'I Ho0. De Tanthofkade en de
Harreweg waren vroeger onderdeel
van de landscheiding tussen het
Oostland en het Westland van
Delfland. Zij scheidden ook de
afzonderlijke polders (evenals de
Zuidkade en de Mandjeskade).
Hier en daar aantrekkelijke opgaande begroeiing met essen, wilgen en
meidoorn.
6. Abtswoude. Abtswoude zou zijn
naam danken aan de abt van het
klooster van Egmond die hier een
belangrijk aandeel had in de ontginningen. Een andere versie herleidt
de naam uit Popteswolde, het Woud
van Popta , later verbasterd tot
Papsou.
Abtswoude 64 is een kleine,
zestiende-eeuwse boerderij met
(later uitgebouwde) melkkelder.
Fraaie boomgaard voor het pand .
7. BontepaaL Op de grens van de
gemeenten Midden-Delfland en
Schiedam staat een hardstenen
grenspaal. De toevoeging 'bonte'
duidt op een grens met drie
ambachten: Zouteveen, Vrijenban
en KetheL
8. Weglichaam. Met puin van het
gebombardeerde Rotterdam werd in
de oorlogsjaren een weglichaam
opgeworpen voor een provinciale
weg tussen Delft en Schiedam.
Steeds zonk het puin weg in de
slappe veenbodem . Het werk werd
gestaakt en deze brede autoweg is
er nooit gekomen.
9. Harreweg 61 . Negentiendeeeuwse boerderij op de hoek van
Harreweg en Woudweg. Boven de
kelderluiken bevinden zich IHStekens die het katholieke geloof van
de bewoners toonden en tevens
afweertekens waren ter bescherming van de zuivel in de kelder.
De naam Harreweg is afgeleid van
Harga, een Oud-Germaanse naam
voor het vroegere dorp KetheL
De weg vormt de grens met de
Noord-Kethel Polder.
10. Kreekruggen. Door de polder
slingeren op diverse plaatsen, met
zand en klei gevulde, beddingen
van prehistorische vloedkreken .
Door klink en oxidatie van het
omringende veen vormen deze beddingen nu ruggen , waar (hoog en
droog) veel boerderijen op zijn
gebouwd. Helaas vindt regelmatig
egalisering van het reliëf plaats,
hetgeen vanuit historisch-landschappelijk oogpunt te betreuren is.
11 . Trekkade. Polderkade langs de
Vlaardingervaart. Sinds midden
zeventiende eeuw loopt hier een
trekpad voor de trekschuitverbinding
van Vlaardingen met Delft. Sinds
een recente kadeverzwaring is de
flora sterk verarmd ; zo verdwenen
de enige groeiplaatsen van de gulden boterbloem en de brede orchis
uit de Zouteveense Polder. Aan de
overzijde liggen boezemlandjes met
in het voorjaar o.a. veel dotterbloemen. De met riet gedekte boerderij
op nr. 24 ligt op een lage terp.
De stal bevat nog een zestiendeeeuwse eikenhouten gebintconstructie. Ook de oude melkkelder en
de opkamer dateren uit die tijd . Veel
opgaand groen rond de boerderij.
12. Terp. Dit gedeelte van de
Zouteveense Polder werd in de dertiende eeuw ontgonnen. De lage
woonheuvel bleef lang als boerderijplaats in gebruik, tot de boerderij
werd 'verplaatst' naar een kreekrug.
13. Gemaal, Vlaardingsekade 59.
In 1883 werd het (stoom)gemaal in
gebruik genomen, als vervanger
van de Schouwmolen. Op deze
plaats werden met een schouw
(boot met platte bodem) de paarden
van de trekschuit uit Maassluis
overgezet. Direct ten noorden van
het gemaal het Rechthuis
(VIaardingsekade 57). Vanaf 1651
vergaderden in deze herberg schout
en schepenen van het ambacht
Zouteveen . In de negentiende eeuw
verbouwd tot boerderij.
14. Molenwerf. Hier stond tot 1884
de Buikslootmolen, die reeds in
1502 wordt genoemd. De Buiksloot
stond in verbinding met het Zouteveense Meer. Dit meer is thans
verland . Meer naar het noorden ligt
de Noordmolenwerf.
15. Trambrug. In 1912 in gebruik
genomen voor de stoomtramverbinding van Maassluis en De
Lier naar de groenteveiling in Delft.
De ijzeren brug is 60 m lang en 10
m hoog. Sinds 1974 als fietsbrug in
gebruik. Aan de overzijde staat de
korenmolen Korpershoek, die in
1950 werd overgeplaatst van
Leimuiden naar Schipluiden.
De voorganger brandde in 1945 af.
Nog steeds in gebruik.
16. Rollepalen. In de ronding van "
de Gaag herinneren twee rollepalen
aan de tijd van de trekschuit.
De rollepalen zorgden ervoor dat de
jaaglijn niet te veel over land zou
lopen waardoor de schuit tegen de
wal getrokken zou worden.