3e ja argang nummer 9
|
www.vertreknl.nl
het magazine voor wonen, werken en leven in het buitenland
+
special
Emigratiebeurs
DE BESTE
werkplek
TER WERELD
de blijvende
aantrekkingskracht
van suriname
ondernemersprijs 2014:
wie wordt de opvolger
van tim&kim?
de taalperikelen van
kader abdolah
specialisten over
Bonaire, frankrijk
en zweden
E 6,50
ISSN 977-221128700-6
i in t e r v i e w s i r e p o r ta g e s i b e d & b r e a k fa s t i o n r o e r e n d g o e d i
voorwoord
Ode aan Nederland
T
uurlijk, iedereen droomt wel eens vaag van emigreren. Heerlijk leven en
werken in een rustig land waar de zon altijd schijnt, de lucht en de zee altijd blauw zijn en het gras vooral altijd groener is dan in Nederland. Maar
tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren.
En daarom is emigreren eigenlijk toch niets voor mij. Wat is emigreren
eigenlijk precies? Als neerlandicus zit Van Dale Online standaard tussen
mijn favorieten op internet. Het woordenboek zegt:
emi·gre·ren (werkwoord; emigreerde, is geëmigreerd) 1 zich in het buitenland vestigen
En over dat een klein beetje vage ‘vestigen’ zegt het woordenboek:
ves·ti·gen (werkwoord; vestigde, heeft gevestigd) 1 bouwen, stichten: ergens een kantoor
vestigen; de aandacht op iets vestigen richten; zich ergens vestigen er gaan wonen
Emigreren is dus in het buitenland gaan wonen. En ja, daarvoor staan toch te veel
praktische bezwaren in de weg. Want alle Nederlandse hufterigheid, uitlaatgassen, moessonregens, pensioenangsten, bumperklevers, kelderende woningwaardes,
loonbevriezingen, megafiles, -belastingen en -stallen, voordringers, graaibankiers,
bladblazers, uitkeringsfraudeurs, vinexwijken, Albert Verlindes, straattuig, hondenpoep, cynici, jachtigheid, politici, Daphne Deckers’, schreeuwlelijkerds, bergeloosheid,
eurofielen, stress, alleen-maar-aan-zichzelfdenkers, immerklagers, maaiveldmaaiers,
angstzaaiers en tangconstructies ten spijt, ik houd van dit land. En van mijn stad, Den
Haag. En ja, zelfs van mijn vinexwijk.
“En mijn prima internetverbinding,
die zou ik ook missen”
De pure winters met sneeuw, ijs en schaatsen; de echte lentes, vol krokussen, narcissen, tulpen en ontluikende bomen; de heerlijke zomers, met zon, zee en strand; en de
herfsten zoals ze bedoeld zijn, met prachtig gekleurde bossen, een mooie laagstaande
zon, mist en vallende bladeren. Ook al kent een gemiddelde winter tegenwoordig
maar 1 ijsdag, en de gemiddelde zomer maar een handvol stranddagen: ik zou al deze
seizoenen missen als ik zou emigreren. Laat staan mijn ouders, familie, vrienden, de
wolkenluchten, het keurig georganiseerde schoolsysteem, de oliebollen, de duinen (+
die mooie stad erachter), Hollandse Nieuwe, de sociale zekerheid, de weilanden, Sinterklaas (+ de bijbehorende noten), de uitstekende zorg, de gezelligheid, het vele water, de
musea, de provincies, drop, de prachtige natuur, Studio Sport, de humor, de literatuur,
de Noordzee en de taal.
En mijn prima internetverbinding, die zou ik ook missen. En daarmee mijn mogelijkheid om goed en snel een bijdrage te kunnen leveren aan dit prachtige blad. Nee hoor,
in Nederland is het gras echt groen genoeg (dankzij de regen, dat dan weer wel…). n
foto: peter wiezoreck
pa u l p o l e y
e in d r e d a c t e ur V e rtr e k N L
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 5
Aan het bed in Australië
of in de rijstvelden
van Thailand?
16
Speciale bijlage
Werken
in het
buitenland
Met bijdragen van
Tom Bey,
Shendrich Obispo,
Wim van Teeffelen
en Jan Sikking.
Pagina
65
6
|
VERTREK NL JANUARI 2013
16 Coverstory De beste werkplek ter wereld
22 Bed & Breakfast Een gloednieuwe
rubriek over... Bed and Breakfasts!
24 Reportage Stagiairs en immigranten in
Suriname
33 Interview Linda Nijlunsing's avontuur
in de Alaskaanse wildernis
39 VertrekNL Ondernemersprijs 2014
Wie wordt de opvolger van Tim en Kim?
inhoud
22
58
31
42 Partners Het gezin Jaarsma vertrok naar
de Zwitserse bergen
24
En verder...
voorwoord
5
47 Vertrekhal De epiloog van Koos Reitsma
kortom
8
column
14
48 Onroerend goed Geen massatoerisme en
lange, onbedorven zandstranden
advies
31
advies
45
boeken
60
strip
63
56 Toen Serveerster in Friesland
Nu General manager in Zuid-Afrika
puzzel&win
77
lezersservice
79
wegwijzer
80
58 De immigrant Van Iran naar Nederland
volgend nummer
82
54 7 dilemma’s Cilly Dartell
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 7
kortom
Cubaanse emigranten krijgen het
eenvoudiger, Cubaanse expats niet
M
et ingang van januari 2013
kunnen Cubanen met veel
minder formaliteiten naar het
buitenland voor een reis of een
emigratie. Deze versoepeling van de Cubaanse wet- en regelgeving geldt overigens alleen
voor privéreizen, want uit angst voor een
braindrain blijft het voor potentiële expats
lastig om Cuba te verlaten.
Zo goed als de nieuwigheden zijn voor reizigers en emigranten, zo slecht blijft de wetgeving voor expats. Cuba is als de dood dat
Amerika hoogopgeleide Cubanen uit Cuba
weghaalt. Men noemt het zelfs beeldend ‘her-
senroof’. Ambtenaren, topsporters, mensen
van de universiteiten, en andere beroepen
die belangrijk zijn voor economische, sociale
of wetenschappelijk-technische ontwikkeling van Cuba of voor de nationale veiligheid:
zij allen mogen niet vrij reizen. n
Om de Cubaanse economie te stimuleren
heeft het Cubaanse regime de regels versoepeld voor emigranten. Was het tot voor
kort nog zo dat een Cubaan die naar het
buitenland wilde, een officieel goedgekeurde
uitnodigingsbrief moest kunnen voorleggen
voordat hij al dan niet toestemming kreeg
om te reizen, vanaf januari 2013 volstaat
een eenvoudig paspoort. Ook de mogelijke
reisduur is verlengd: was deze elf maanden,
hij wordt twee jaar, met een mogelijkheid
tot verlenging. Alsof dit nog niet genoeg is,
is in nieuwe regelgeving vastgelegd dat de
staat met ingang van heden niet langer de
bezittingen in beslag mag nemen van wie
definitief uit Cuba geëmigreerd is.
Weekers berekent
invorderingsrente
aan emigranten
D
emissionair staatssecretaris Weekers van Financiën heeft in het
najaar de nota naar aanleiding van
het verslag bij het wetsvoorstel
tot wijziging van de Invorderingswet 1990
(Wet uitstel van betaling exitheffingen)
naar de Tweede Kamer gestuurd.
Met betrekking tot de emigratie van een
aanmerkelijkbelanghouder deelt Weekers
mee dat in dit wetsvoorstel zekerheidsstelling wordt geëist bij het verlenen van uitstel
8
|
VERTREK NL JANUARI 2013
van betaling en dat er ook invorderingsrente
in rekening wordt gebracht. Verder wordt er
geen rekening gehouden met latere waardedalingen. Dit wijkt af van de huidige praktijk
omdat bij de bestaande uitstelregelingen
bij emigratie geen invorderingsrente in
rekening wordt gebracht. Verder deelt hij
mee dat de woon- en vestigingsplaats naar
Nederlands recht wordt beoordeeld omdat
het om de toepassing van een Nederlandse
uitstelfaciliteit gaat. n
Eerste club
voor expats
geopend
D
e eerste club voor expats en
internationals in Nederland
is geopend in Den Haag. De
International Club The Hague
is gevestigd in het oude Raadhuis aan
de Javastraat. De club wil ervoor zorgen
dat expats en internationals zich thuis
gaan voelen. Ook is er speciale aandacht
voor de partners, die zich vaak niet thuis
voelen in Nederland door een gebrek
aan sociale contacten. n
kortom
In Nederland minder
mensen beschikbaar voor
werk dan in rest Europa
H
et zogeheten onbenut arbeidsaanbod is in Nederland relatief klein.
In 2011 was 6 procent van de Nederlanders tussen de 15 en 75 jaar
binnen twee weken beschikbaar voor werk.
Dat percentage komt overeen met zo’n 754
duizend Nederlanders en is over heel Europa
gezien laag. Het gemiddelde voor de hele EU
ligt op 9 procent (24 miljoen mensen). Spanje
(19 procent), Letland (15 procent) en Estland
(13 procent) zijn daarbij negatieve uitschieters; Malta, Tsjechië, Oostenrijk en Duitsland
positieve. Dit zijn ook de enige vier landen
die het ‘beter doen’ dan Nederland. n
Profiel van de
prospect emigrant
A
fgelopen september heeft VertrekNL zijn lezers en bezoekers
van de website gevraagd mee te
werken aan een onderzoek naar
het profiel van de emigrant, en naar zijn of
haar informatiebehoefte.
Hieruit bleek dat de prospect emigrant
overwegend 40 jaar of ouder is (75%),
hoogopgeleid is (55% HBO+) en een bovenmodaal inkomen heeft (ruim 50% heeft een
inkomen hoger dan € 2.585,- bruto, exclusief
8% vakantietoeslag). Verder is de prospect
emigrant veelal met partner (80%), van wie
de helft met kinderen. Qua sekse is het dan
ook redelijk gelijk (58% man). De belangrijkste vrijetijdsbestedingen zijn: internetten, tv-kijken en lezen. Het is dan ook niet
verbazingwekkend dat de meeste mensen
hun informatie over emigreren zoeken via
internet (45%) en boeken/tijdschriften (35%).
De website www.vertreknl.nl is met 48 procent de meest geraadpleegde bron.
Van de prospect emigranten is zo’n 70
procent daadwerkelijk van plan te emigreren.
Informatie die daarbij vanuit het magazine
VertrekNL zeer wordt gewaardeerd (7,5) zijn
de reportages, interviews en de puzzel&win.
Reden om een extra interviewrubriek toe te
voegen: Bed&Breakfast: Droom of nachtmerrie … Wereldbanen en Onroerend goed zullen
we voor een groot deel verplaatsen naar de
website www.vertreknl.nl. Daar kunnen
we meer aanbieden en is het ook makkelijk
zoeken op land. Verder is het via een forum
op de site sinds kort mogelijk te discussiëren
met mede (prospect) emigranten.
Tot slot is uit het onderzoek is gebleken,
dat de prospect emigrant vooral op zoek is
naar nog meer praktische ervaringsverhalen uit verschillende landen, en dan vooral
ook geïnteresseerd is in de oplossingen. Op
verzoek van de lezer zal VertrekNL magazine
dan ook zesmaal per jaar gaan verschijnen
in plaats van viermaal. Ruim 80 procent zegt
dit een prima idee te vinden of zelfs geweldig te vinden. Wij ook, dus bij deze. n
kortom kort
Nederland krijgt unieke opleiding tot
‘tropenarts’
Na 50 jaar krijgt Nederland een opleiding tot ‘tropenarts’, wat uniek is in de
wereld. Vanaf januari 2014 starten de
eerste basisartsen met een tweeënhalfjarige opleiding tot ‘Arts Internationale
Gezondheidszorg en Tropische Geneeskunde (AIGT)’. In september 2012
is dit profiel officieel erkend door het
College Geneeskundige Specialismen.
Het unieke van de Nederlandse situatie
is dat – hoewel ook in andere landen
cursussen worden aangeboden aan artsen die in ontwikkelingslanden gaan
werken – er nergens anders ter wereld
een soortgelijke volwaardige voltijdse
opleiding wordt aangeboden
Spanjaarden emigreren en masse
vanwege crisis
Steeds meer Spanjaarden verlaten hun
land vanwege de economische crisis. In
de eerste negen maanden van dit jaar
emigreerden volgens het Spaanse bureau voor statistiek 54.912 Spanjaarden.
Dat is een toename van 21,6 procent. De
emigratie uit Spanje, een van de landen
die het zwaarst zijn getroffen door de
economische crisis, neemt al tijden
toe. Inmiddels is voor het eerst in alle
regio's van het land de emigratie groter
dan de immigratie.
Steeds meer inwoners EU vestigen
zich in Zwitserland
Zwitserland heeft een bevolking van
ongeveer 8 miljoen inwoners. Eind
augustus werden er 1,8 miljoen buitenlanders geteld. Dat betekent een
stijging met 3 procent ten opzichte van
het jaar daarvoor. De grote toename
van de buitenlandse populatie is
volgens de Zwitserse belangengroep
Ecopop (Ecologie et Population) vooral
te wijten aan een wet van vijf jaar
geleden, waardoor het voor burgers uit
de Europese Unie gemakkelijker werd
om zich in Zwitserland te vestigen.
Op dit ogenblik zouden ongeveer 1,77
miljoen burgers uit de Europese Unie in
Zwitserland wonen. n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 9
kortom
kortom kort
Minder migratiehuwelijken in
Nederland
In 2011 trouwden in Nederland 33,8 duizend allochtonen. In 2800 gevallen ging
het hier om een migratiehuwelijk. In ruim
8 procent van de allochtonenhuwelijken
kwam dus een van beide partners naar
Nederland om te trouwen. Dat is iets
minder dan in de jaren 2009 en 2010, en
flink minder dan bijvoorbeeld in 2001:
toen was er in ruim 20 procent van de
allochtonenhuwelijken sprake van een
migratiehuwelijk.
UWV EURES helpt
werkzoekenden op de
EmigratieBeurs 2013
Ierse bevolking krimpt
Ierland heeft minder inwoners dan twee
eeuwen terug. Een uniek fenomeen met
maar één reden: emigratie. Vooral recentelijk zijn veel Ieren geëmigreerd. Sinds de
economische crisis in 2008 zijn klauwen
over Europa uitsloeg, zijn 150.000 Ieren
naar andere landen met meer welvaart
vertrokken. Hierdoor hebben de demografische en economische opbouw van
het eiland ‘een crisispunt’ bereikt.
Diasporawet
uitkomst voor
Nederlandse
Surinamers
S
uriname gaat het voor Nederlanders
van Surinaamse afkomst makkelijker
maken om in Suriname te wonen en
werken. De regeringspartijen in het
Surinaamse parlement hebben hiervoor een
wetsvoorstel ingediend. Met deze ‘diasporawet’ geeft de regering-Bouterse invulling aan
haar belofte om meer mensen van Surinaamse afkomst de mogelijkheid te geven voorgoed of tijdelijk terug te keren naar Suriname
om het land te helpen opbouwen. Het is aan
de mensen van Surinaamse afkomst zelf of ze
de wettelijke status ‘Persoon van Surinaamse
Afkomst’ (PSA) aanvragen. De grootste groep,
± 350.000 mensen, die hiervoor in aanmerking komt, woont in Nederland, maar ook
in Amerika en op de Antillen wonen veel
mensen van Surinaamse afkomst. n
10
|
VERTREK NL JANUARI 2013
O
p 9 en 10 februari vindt de 17e
internationale EmigratieBeurs
plaats in Houten. Het is het
grootste evenement in Nederland voor wie erover denkt voor lange of
korte tijd naar het buitenland te vertrekken.
Deze beurs is hét oriëntatie- en startpunt van
vertrekkende emigranten, expats, studenten,
ondernemers, werkzoekenden en andere
landverhuizers. Want, en dat is het eerste advies dat EURES-adviseurs geven: een gedegen
voorbereiding is de belangrijkste voorwaarde
bij vertrek naar het buitenland.
UWV EURES is ook deze editie weer met
een grote stand vertegenwoordigd. Naast
de Nederlandse EURES-adviseurs hebben
zij ook EURES-adviseurs uit het buitenland
uitgenodigd. In de aparte Scandinavië-hal
kunt u EURES-collega’s uit onder andere
Scandinavië treffen. Bezoekers aan de stand
kunnen verder terecht bij deskundigen
van UWV internationaal, die onder meer
informatie verstrekken over bijvoorbeeld
de export van WW en WAO. Voor informa-
tie op het gebied van sociale zekerheid,
belastingen en onderwijs zijn SVB, DUO
en Europass met aparte stands aanwezig.
UWV EURES besteedt ook speciale aandacht
aan het thema ‘Zelfstandig ondernemen
in Europa’. U kunt u laten voorlichten door
specialisten op het gebied van zelfstandig
ondernemen in Europa.
EURES (EURopean Employment Services), het
Europese netwerk voor informatie, advies
en arbeidsbemiddeling, opent voor u de
Europese arbeidsmarkt zodat u zelf geschikte
vacatures kunt vinden en een stappenplan
kunt maken. Ook geeft EURES informatie
over sollicitatiegebruiken en leef- en arbeidsomstandigheden in andere Europese landen.
Zo worden werkzoekenden geholpen bij het
maken van bewuste keuzes. In Nederland is
UWV de partner van EURES.
Meer informatie over EURES en de EmigratieBeurs kunt u vinden op: werk.nl/eures en
www.emigratiebeurs.nl n
kortom
N
a ruim 26 jaar verschijnt er
weer een compleet nieuw
Bommelverhaal: Heer Bommel
en de Pas-Kaart. Het verhaal is
gebaseerd op het onvoltooide Bommelverhaal Tom Poes en de paskaarten.
Het nieuwe Bommelverhaal zal vanaf
maart 2013 worden voorgepubliceerd in
VertrekNL. In het verhaal Heer Bommel
en de Pas-Kaart gaan Olivier B. Bommel
en Tom Poes op zoek naar het land
waar het gras altijd groener is.
Het nieuwe Bommelverhaal is het
gevolg van de in 2012 verschenen Bommelglossy. Dick Matena tekende voor deze
glossy het omslag en diverse illustraties.
Door het succes van de Bommelglossy, de
eerste oplage van 25.000 exemplaren was
in een paar weken uitverkocht, is er besloten
samen met Matena een nieuw Bommelverhaal te maken.
Nieuw Bommelverhaal
Heer Bommel en de Pas-Kaart
Dick Matena (69), jarenlang striptekenaar
voor de Toonder Studio’s en officiële opvolger
van Marten Toonder, ziet het nieuwe verhaal
als een klassiek Bommelverhaal. “Het is een
typisch Toonder universeel thema – het denken dat het elders beter is.”
Ook volgens Willem Feltkamp, projectmanager bij de Toonder Compagnie, is dat de
kracht van de Bommelverhalen: “De thema’s
zijn van alle tijden. Toonder koos thema’s die
zeker de komende twee eeuwen alleen nog
maar relevanter zullen worden.”
Heer Bommel reageert:
“Soms staat men paf en uit men sprakeloos
zijn verbazing omdat woorden te kort schieten. Jaren heb ik vanaf de openhaard, gehuld
in kamerjas, nadagen machteloos moeten
toezien hoe banken instortten, politici tot op
het bot gepeild werden, en pauwen en witte
mannen van hoge torens bliezen, terwijl de
wereld maar doordraaide zodat het me vaak
zwaar te moede werd. Waar moet dat heen?
dacht ik dan, totdat bleek dat menigeen
zonder mijn bestaan de zin verloren had en
zich verenigde in een Bommelglossy die uit de
winkels puilde en de roep om mijn terugkeer
mij van heinde en ver om de oren vloog. Een
Bommel weet dan wat hem te doen staat,
want al zijn normen en waarden ver te zoeken, hij vindt ze! Tot binnenkort dus, vrienden
en vriendinnen.” n
Groningers zijn topemigranten
I
n 2011 emigreerden 9,8 procent meer mensen dan in 2010 uit Nederland. Als je de cijfers over alle provincies uitsmeert, dan zie
je dat vooral meer Groningers emigreerden
in 2011, gevolgd door Zeeuwen, Friezen en
Overijsselaars. Het CBS, waarvan deze cijfers
afkomstig zijn, noemt de crisis als hoofdoorzaak. Gelderlanders bleven overigens
Nederland het meest trouw: slechts bijna 3
procent meer Gelderlanders emigreerden in
2011 dan in 2010.
Hier alle cijfers:
Groningen +26,3%
Zeeland +18,9%
Friesland +18,6%
Overijssel +16,6%
Brabant +16,4%
Drenthe +13,7
Noord-Holland +11,6%
Limburg +10,5%
Zuid-Holland +6,5%
Flevoland +5,8%
Utrecht +4,7%
Gelderland +2,9%
Nederland +9,8% n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 11
kortom
Informatieavonden
over emigreren
V
an 21 tot en met 24 januari
organiseert Visa4you informatieavonden over emigreren
(wereldwijd). Het doel van deze
avonden is informatie te verstrekken over
de landen, waaronder Australië, Canada,
de Verenigde Staten en Nieuw-Zeeland,
alsmede u van advies te voorzien over uw
visumaanvraag.
Er is een informatiemarkt met presentaties van de verschillende landen, zodat u
een indruk kunt krijgen van onder andere
de vestigingsmogelijkheden, (sociale)
voorzieningen en werkgelegenheid. Er
zijn visumspecialisten aanwezig om al
uw vragen over het emigratieproces en
het aanvragen van een visum te beantwoorden. Om 20.30 uur start een film met
beelden van de landen en interviews met
Nederlanders die geëmigreerd zijn.
De toegang is gratis en aanmelden is niet
nodig. De informatieavonden beginnen
om 20.00 uur; vanaf 19.30 uur ontvangst
met koffie. De data en locaties zijn:
• Maandag 21 januari 2013 - Van der Valk,
Gilze-Rijen
• Dinsdag 22 januari 2013 - AC de Meern
• Woensdag 23 januari 2013 - Zwolle
• Donderdag 24 januari 2013 - Van der
Valk, Assen
Meer informatie kunt u vinden op
www.visa4you.nl. n
Andrea Kruis
illustreert
VertrekNL
V
anaf dit nummer zal Andrea Kruis in
plaats van de strip diverse artikelen
voorzien van hele mooie en herkenbare illustraties. Verder zijn wij trots
haar emigratiestrips binnenkort te mogen
bundelen in de Emigratiewijzer 2013. n
column
“Ik hoorde u laatst op
de radio in ‘Met het Oog
op Morgen’ en kwam
er zo achter dat u in
New York woont en
werkt. Dat wil ik ook.
Kunt u me laten weten
hoe ik aan een baan in
New York kan komen?
Maakt me niet veel uit
wat het is, als ik hier
maar wegkom.”
Z
foto: peter beemsterboer
14
|
VERTREK NL JANUARI 2013
o ongericht en weinig
aantrekkelijk als deze
e-mailschrijver zich
presenteerde, had ik het
nog niet meegemaakt. Regelmatig krijg ik een vraag
uit Nederland: kan ik bij je
komen werken? Meestal
zijn het studenten of net afgestudeerden die
de sprong naar New York willen wagen. Het
valt me dan op dat een CV in het Nederlands
wordt bijgesloten, waar gedetailleerd in
staat waar iemand naar de basisschool is
gegaan en welke hobby’s iemand heeft – van
kleiduivenschieten tot polsstokhoogsprin-
column
Hoe vind ik een
internationale baan
in het buitenland?
gen – maar dat er in de bijbehorende brief
geen enkele visie staat hoe de sollicitant
denkt het werk te zullen aanpakken, wat
zijn persoonlijke drijfveren zijn en of hij zich
geschikt acht voor de taak. De Nederlandse
sollicitatiebrieven zien er over het algemeen
wat onbeholpen uit, heel anders dan die door
Amerikanen worden geschreven. Amerikanen schieten door naar de andere kant,
ze kloppen zich vaak op de borst: “Ik ben
degene die u voor deze baan zoekt, ik heb
alle kwalificaties, ben enorm gemotiveerd en
ben een harde werker. Ik kan uw organisatie
flink vooruit helpen.” Zulke ronkende zinnen
zie je niet snel in een brief uit Nederland.
Wij Nederlanders stellen ons wat nuchterder
op, gelukkig maar. Toch valt me op dat veel
B o r i s D i ttr i c h
d ir e c t e ur bij H uman R i g hts
Wat c h in N e w Y or k
Goede voorbereiding
ken vaak dat ze goed Engels spreken, maar
dat valt vies tegen. Met vertaald Nederlands
kom je er niet. De derde vraag is of iemand al
ervaring met werken in het buitenland heeft
opgedaan. Zomaar zin hebben om je leven
om te gooien en in het buitenland te beginnen is niet aantrekkelijk voor potentiële
werkgevers. Die willen weten of je ervaring
bij buitenlandse instellingen of bedrijven
“Nederlanders denken vaak
dat ze goed Engels spreken,
maar dat valt vies tegen”
Nederlanders zich niet goed voorbereiden
op wat ze te wachten staat. Soms bel ik hen
terug, en meer dan eens ontspon zich een
vreemd gesprek. Mijn eerste vraag is meestal
wat voor visum iemand denkt aan te vragen.
En daar begint het al. “Moet je een visum
hebben om in Amerika te werken?” Nooit
aan gedacht. Mijn tweede vraag, uit ervaring
wijs geworden, is hoe iemands Engels is. Regelmatig krijg ik het antwoord: “heel goed”.
Dan stap ik tijdens het telefoongesprek op
het Engels over.
Gehakkel
Menigmaal volgde er een gehakkel aan de
andere kant van de lijn. Nederlanders den-
in kwestie is die hun naam heeft opgegeven.
Niet echt een aanbeveling om iemand verder
tot de sollicitatieprocedure toe te laten.
hebt opgedaan, of je weet hoe het in de
wereld werkt. Het is een voordeel als je een
stage in het buitenland hebt gelopen. Dan is
het natuurlijk mooi als er bewijsstukken van
worden bijgesloten en namen en telefoonnummers van referenten worden opgegeven.
Ik heb al heel wat Amerikanen op leugentjes
betrapt. Ze beweren tijdens hun stage hele
organisaties draaiende te hebben gehouden,
grote verantwoordelijkheden te hebben
gedragen. Maar als ik dan de opgegeven
referenten bel en wat prikkelende vragen
stel, blijkt al gauw dat de bijna-directeur
bij wijze van spreken een blauwe maandag
in de postkamer heeft gewerkt. Sommige
referenten weten niet eens wie de persoon
In deze tijd van economische recessie en
hoge werkloosheid is het lastig om een
internationale baan te vinden. Spontane
sollicitaties zullen maar weinig kans van
slagen hebben. Het geheim zit in een
goede voorbereiding. Als je bij een bepaalde
organisatie wilt werken, stel dan eerst een
onderzoek in naar wat het bedrijf precies
doet en stel op een vriendelijke manier ook
wat kritische vragen. Werkgevers houden
van een weerwoord. Het toont creativiteit en
oorspronkelijkheid aan. Iemand die op alles
‘ja en amen’ zegt maakt een saaie indruk en
zal zich niet tot een vernieuwende geest ontpoppen. Mijn laatste tip: kijk ook naar wat
er allemaal over je te vinden is in de sociale
media. Menigmaal hoor ik verhalen van
werkgevers die op Facebook keken naar het
wel en wee van de sollicitant en vervolgens
ervoor terugschrokken om iemand tot een
tweede of derde ronde toe te laten. Het helpt
niet echt als je op Facebook half dronken
op allerlei foto’s staat, sigarettenpeuk in de
mondhoek, terwijl je op een serieuze functie
solliciteert. n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 15
coverstor y
Aan het bed in Australië
of naar de rijstvelden
van Thailand?
De Beste Werk
16
|
VERTREK NL JANUARI 2013
coverstory
plek ter Wereld
U zou wel willen emigreren, maar u heeft nog niet de leeftijd
(of het geld!) om te stoppen met werken. Dan is enige kennis
van de globale arbeidsmarkt wel meegenomen. Hoe staat het in
potentiële nieuwe thuislanden met zaken als werkgelegenheid,
lonen, pensioenen en andere arbeidsvoorwaarden?
tekst
peter smolders |
illustraties
peter beemsterboer
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 17
coverstor y
E
migreren: graag. En u wilt liever niet wachten tot u 67 bent
en aan uw AOW mag beginnen. Maar wat het algemene
beeld van emigranten ook is,
niet iedere Nederlander kan
op de plaats van bestemming
een camping of een horecagelegenheid beginnen. Zelfs in Frankrijk zijn
ooit genoeg kampeerplaatsen. Nee, u wilt een
reële inschatting van de mogelijkheden om
een gewone baan te vinden in uw nieuwe
thuisland. Natuurlijk heeft u die het liefst in
de branche waarin u ook in Nederland werkzaam was, maar u toont zich flexibel. Het is
immers bijna uitgesloten dat iemand die in
ons land zijn geld verdiende als ambtenaar
of leraar in Australië, Spanje of Bulgarije
direct weer aan de slag kan. Daarom wilt u
een breder, algemener beeld van de arbeidsmarkt in de potentiële emigratielanden, om
vervolgens een keus te kunnen maken. Wat is
de beste werkplek ter wereld? Eigenlijk zijn er
drie vragen die dringend een antwoord nodig
hebben. De belangrijkste: ís er werk? Daarna:
wordt dat werk enigszins goed betaald? Vervolgens: hoe zijn de overige arbeidsvoorwaarden, zoals de lengte van de werkweek, het
aantal vrije dagen en de pensioenregeling?
18
|
VERTREK NL JANUARI 2013
Is er werk?
Nou, nee. Niet in de landen die het meest
voor de hand liggen als emigratiebestemming tenminste. Het zal u niet zijn ontgaan
dat de (arbeids)markten in Zuid-Europa in
zwaar weer verkeren. In Spanje is momenteel ongeveer een kwart van de beroepsbevolking werkloos, de hoogste stand sinds
1976. Voor Griekenland geldt hetzelfde. In
Portugal schommelt het percentage rond de
15 en zelfs in Frankrijk, dat we toch meer als
West- dan als Zuid-Europees zien, wordt in
2013 waarschijnlijk de 10 procent overschreden. Al die percentages zijn moeilijk te zien
als een stimulans om te emigreren, want het
werkloosheidscijfer in Nederland blijft rond
6,5 procent steken.
Buiten Europa deelt de VS in de malaise, al
is het beeld daar minder ongunstig dan veel
Europeanen uit de media meekrijgen. Met
een werkloosheid van 7,8 procent doen de
Amerikanen het momenteel beter dan de
meeste Europese landen. In Canada ligt het
percentage zelfs nog iets lager.
Maar er zijn ook uitgesproken positieve uitzonderingen in deze tijden van economische
tegenspoed. Binnen de Europese grenzen is
dat vooral Zwitserland, dat zijn werkloosheid
stabiel houdt op 3 procent. Buiten Europa
zijn Australië en Nieuw-Zeeland (ongeveer 5 procent) sterke markten. Azië, met
China voorop, groeit sterk. Maar met name
Thailand, toch een populaire bestemming
voor vakantiegangers en emigranten, valt
op. Daar is werk genoeg: slechts 1 procent
van de beroepsbevolking is werkloos en dan
grotendeels niet eens door gedwongen ontslag, maar uit vrije keus, omdat mensen voor
familieleden willen zorgen of op zoek gaan
naar een nieuwe functie.
Wordt er goed betaald?
De lonen in Nederland behoren tot de hoogste ter wereld. Ons land voert de lijst aan,
“Er is niet alleen berekend hoeveel werknemers verdienen, maar ook hoeveel Big Macs
ze van een netto uurloon kunnen kopen”
coverstory
Mág u er werken?
“In Australië is de snel gestegen
Australische dollar debet
aan de hogere lonen”
samen met Engeland en Duitsland. Opvallend genoeg geldt dat niet alleen voor de
brutolonen, maar ook als gekeken wordt naar
wat er overblijft na aftrek van alle belastingen en premies.
Maar de hoogte van het salaris zegt op zich
natuurlijk niets. Als de kosten van levensonderhoud in een land laag zijn, heeft u ook
minder inkomen nodig. Daarom hebben de
Stichting Loonwijzer en de vacaturesite Monsterboard in 2012 een rapport uitgebracht
waarin niet alleen staat hoeveel werknemers
in verschillende sectoren per land verdienen,
maar ook hoeveel Big Macs ze van een netto
uurloon kunnen kopen in hun land. Big Macs,
jawel. En zelfs dan doen Nederland, Engeland
en Duitsland het goed. Engeland gaat (met
4,8 Big Macs voor het netto uurloon van
een gemiddelde leidinggevende) aan kop.
Europese landen die erg slecht scoren zijn
Hongarije en Rusland. Ook de Zuid-Europese
staten doen het momenteel niet erg goed. In
Spanje verdient maar liefst 57 procent van de
beroepsbevolking per maand duizend euro
of minder. Ter vergelijking: in Nederland leef
je officieel onder de armoedegrens als je per
maand 998 euro of minder te besteden hebt.
Landen buiten Europa die het goed doen,
gekeken naar de hoogte van de lonen in
verhouding tot de kosten van levensonderhoud, zijn Canada, Zuid-Afrika, Thailand,
Nieuw-Zeeland en Australië. China kent nog
steeds extreem lage salarissen (gemiddeld
150 euro per maand voor een fabrieksarbeider), al neemt de onrust op de arbeidsmarkt
en daarmee de mondigheid van de arbeiders
wel snel toe. In Thailand trekt de economie
nog steeds ieder jaar aan, met name door
de groeiende auto-industrie en de grote
productie en export van rijst. De salarissen
zijn er vrij laag, maar ze stijgen sneller dan
de kosten van levensonderhoud. In Australië
is de snel gestegen Australische dollar debet
aan de hogere lonen. Voor toeristen is dat
ongunstig, want hun wisselkoersen zijn zeer
negatief beïnvloed de laatste jaren, maar
als u er echt woont, voelt u het probleem
minder.
Hoe zit het met de secundaire
arbeidsvoorwaarden?
U weet of er werk is en wat u daarmee zou
kunnen verdienen. Maar het maakt nogal
wat uit of u voor dat salaris 36 of 60 uur per
week werkt. En hoe zit het met vrije dagen
en met het pensioen?
Buiten de Europese Unie aan het werk
gaan valt nog niet mee. Per land is een
andere vergunning nodig, die gepaard
gaat met steeds verschillende eisen. Het
is van het grootste belang dat u zich voor
een eventueel vertrek vergewist van de
voorwaarden. Veel landen, waaronder de
VS, zijn extreem streng als het om immigranten-werknemers gaat. Ook een land
als Australië, waar de werkloosheid zeer
beperkt is, hanteert strenge regels. Het is
wel zo dat mensen uit bepaalde sectoren
in sommige landen ‘voorrang’ krijgen. In
Australië geldt dat bijvoorbeeld als u in
Nederland al werkte in het toerisme, de
gezondheidszorg of in de verzekeringssector. Ook Canada en Nieuw-Zeeland
kennen zo’n ‘Priority Occupations List’,
die u min of meer een vrije toegang tot
het land verschaft. Het kan dus zijn dat
uw beroep u helpt bij het kiezen van uw
bestemming.
Omdat Nederlandse opleiding en ervaring in het buitenland niet altijd op
waarde worden geschat en een vaste
baan daardoor vaak moeilijk te krijgen
is, kan het lonen een eigen bedrijfje op te
zetten. De schaduwkant: daarvoor gelden
nóg strengere regels, die nóg diverser zijn
per land. Schakel daarom altijd een lokaal
deskundige advocaat in als u zo’n stap
overweegt.
Qua werkweek: dat is onderzocht door de Organisatie voor Economische Samenwerking
en Ontwikkeling (OESO). De hardste werkers
wonen in Mexico. De gemiddelde Mexicaan
klokt per jaar 2250 echte werkuren (geen
pauzes, geen vrije dagen). De Nederlander is
de meest luie mens op aarde, met gemiddeld
1370 uur, gevolgd door de Duitser met 1413.
Opvallend: binnen Europa maken de Grieken
de meeste werkuren. Lui zijn ze dus duidelijk
niet. Gek genoeg hebben ze, samen met de
Portugezen, toch ook de meeste vakantiedagen per jaar: 33 stuks.
In Nederland bedraagt de gemiddelde werkweek 34,4 uur, waarbij vrouwen aanzienlijk
korter werken dan mannen. De rest van Europa werkt gemiddeld ongeveer vijf uur per
week meer. De Zwitsers verdienen vrij veel,
maar werken hard, met gemiddeld 41,5 uur.
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 19
coverstor y
De Turken hebben een officiële werkweek
van 45 uur.
In andere continenten zijn de werkweken
qua lengte vergelijkbaar: in Australië en de
VS liggen ze gemiddeld rond de veertig uur.
Maar vergis u niet in de overige secundaire
arbeidsvoorwaarden: vertelt u in de VS dat
u in Nederland 25 vakantiedagen had, dan
zal een potentiële werkgever met zijn ogen
rollen. Dat soort aantallen is in de VS, en
ook in Australië en veel Aziatische landen,
ongekend, zeker voor mensen die nog niet
lang bij dezelfde werkgever werken. Ook
ziektekosten en pensioen zijn nergens zo
logisch in het arbeidsvoorwaardenpakket
opgenomen als in sommige Europese landen, met Nederland voorop. Het Nederlandse
pensioenstelsel is onlangs weer uitgeroepen
tot het beste ter wereld. In het buitenland
zijn secundaire arbeidsvoorwaarden vaak
een kwestie van overleg met de werkgever,
waarbij u in bijvoorbeeld Thailand zelfs nog
tegen werkgevers kunt oplopen die uitgaan
van een zesdaagse werkweek. In dat land
zijn zaken als gezondheidszorg en pensioen
20
|
VERTREK NL JANUARI 2013
“Toch liever naar een land met een wat begrijpelijkere taal? Dan zijn Zuid-Afrika, Canada,
Australië en Nieuw-Zeeland goede opties”
minder goed geregeld. Maar bedenk daarbij
wel dat ze relatief goedkoop privé te organiseren zijn.
Conclusie
In alle eerlijkheid: gaat het puur om werk,
dan hoeft u Nederland niet te verlaten. Echte
economische vluchtelingen zullen we hier
niet snel voortbrengen. Maar staat emigreren voorop en zoekt u dan naar een plek
waar u ook nog aan de bak zou kunnen, dan
zijn er wel mogelijkheden.
Het is wel duidelijk dat Azië het werelddeel
is waar op dit moment de grootste economische groei – en dus de meeste werkgelegenheid – wordt gerealiseerd. China voert die
beweging aan, maar het land loopt voorlopig
nog ver achter op het gebied van lonen en
secundaire arbeidsvoorwaarden. Bovendien
is de gevraagde arbeidsethos er zo anders
dan wat we hier gewend zijn, dat het misschien niet meevalt te aarden. In Thailand
zijn de arbeidsvoorwaarden ook nog minder
dan hier, maar daar heeft momenteel een
inhaalslag plaats waar nieuwe arbeiders van
kunnen meeprofiteren. Qua leefklimaat en
bijvoorbeeld verkrijgbaarheid van producten
loopt het land bovendien ver voor op China.
Toch liever naar een land met een wat begrijpelijkere taal? Dan zijn Zuid-Afrika, Canada,
Australië en Nieuw-Zeeland goede opties.
Er is relatief veel werk en de salarissen zijn
er verhoudingsgewijs goed. Binnen Europa?
Sorry, dat is momenteel een vrijwel hopeloze
zaak, tenzij u zich in Zwitserland vestigt. Of
dan tóch maar de gok wagen en in Frankrijk
een B&B beginnen? n
bed & breakfast | leven
22
|
VERTREK NL JANUARI 2013
In deze nieuwe
rubriek vertellen
eigenaren van een B&B
over de passie voor het vak,
de voor- en nadelen van
het runnen van een B&B,
de diversiteit aan gasten,
maar natuurlijk ook wat hun
eigen locatie zo bijzonder maakt.
tekst
jorine de bruin
In deze uitgave maakt u
kennis met de familie Van
den Beld. Zij zijn tien jaar
geleden naar Frankrijk
vertrokken om een wijngaard te beginnen en hebben twee jaar geleden hun
andere droom gerealiseerd:
een eigen Bed and Breakfast.
E
igenaren Erica en Michel van den
Beld zijn tien jaar geleden met
hun kinderen vertrokken naar
Frankrijk om daar een wijngaard
te beginnen. Ze kregen de smaak
van het Franse leven te pakken en
realiseerden twee jaar geleden ook een Bed
and Breakfast (B&B). Erica van den Beld: “In
onze wijnboerderij hebben we vier zeer luxe
gastenkamers gemaakt. Doordat de B&B
(genaamd Domaine de la Rogère) te midden
van onze eigen wijngaarden ligt, krijgen alle
gasten een totaalpakket: een proeverij van
onze wijnen, uiteraard een rondleiding door
de wijngaarden en elke dag koken we een
driegangendiner van verse seizoensproducten waarbij rekening wordt gehouden met
de wensen van onze gasten.”
Slaperig dorpje
De B&B van de familie Van den Beld ligt aan
de rand van een, zoals ze het zelf omschrijven, ‘slaperig dorpje’. “Mede hierdoor is het
genieten van de rustige omgeving en ’s
avonds is het heerlijk vertoeven aan lange
tafels buiten op het terras, met uitzicht over
de wijngaarden. Maar ook binnen is het
gezellig in onze knusse eetzaal, waarbij we
altijd proberen om zelf ook even tijd vrij
te maken om aan te schuiven”, benadrukt
Van den Beld. “Het hoogseizoen van de B&B
loopt gelijk met de drukste periode van onze
wijngaarden, dus tijdens het groeiseizoen
(eind april tot en met halverwege augustus)
moeten we echt alle zeilen bijzetten. Voor de
gasten is dit uiteraard een mooi plaatje om
naar te kijken. En het voordeel is dat ze vaak
dan ‘en passant’ ook wijn bij ons kopen.” Een
klein nadeel van het hebben van een B&B is
volgens Van den Beld dat er altijd mensen
om je heen zijn. “Veel gasten zijn nieuwsgierig en willen graag opgaan in je leven.
Meestal is dat leuk, maar er blijft weleens te
weinig privétijd over.” Qua gasten ontvangen
Michel en Erica van den Beld veel nationaliteiten. “Vooral Belgen, Nederlanders en
Engelsen van diverse leeftijden. Wel hebben
alle gasten één ding gemeen: de passie voor
lekker eten en een goed glas wijn.”
Luxe hotels
“Afgelopen zomer ontvingen we gasten die
op aanraden van een wederzijdse kennis bij
ons terechtkwamen. Ze hadden nog nooit
eerder een B&B bezocht, alleen luxe hotels.
De eerste avond aan tafel vielen ze, volgens
eigen zeggen, al van de ene in de andere
verbazing. Ze genoten van de gezellige sfeer,
de vrolijke gesprekken aan tafel, het lekkere
eten en ze lieten direct blijken dat ze het
jammer vonden dat we nog maar een kamer
voor twee nachten beschikbaar hadden.
Uiteindelijk is dit echtpaar vijf nachten bij
ons gebleven in drie verschillende kamers,
plus nog een uitstapje naar een nabijgelegen
hotel omdat we één nacht echt geen kamer
meer beschikbaar hadden. Dat is zo mooi aan
dit beroep, de veelzijdigheid en de uitdaging
om iedereen een mooie vakantie te bezorgen.
Voor ons is een verblijf pas geslaagd als we
merken dat de gasten zich thuis voelen en
geen zin hebben om weer weg te gaan. Daar
doen we het voor.” n
Wilt u ook een verblijf boeken bij
de familie Van den Beld of meer
informatie?
Erica en Michel van den Beld
Domaine de la Rogère
24610 Minzac, Frankrijk
(0033) 619601014
(0033) 553821527
[email protected]
www.vandenbeld.fr
www.larogere.weblog.nl
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 23
reportage
24
|
VERTREK NL JANUARI 2013
reportage
Stagiairs en
immigranten
in Suriname
Elk jaar vertrekken bijna tweeduizend Nederlandse studenten naar
Suriname voor een stage. De afgelopen tien jaar is deze bestemming
steeds populairder geworden. Sommige stagiairs raken zo verslingerd
aan het land dat ze besluiten definitief naar Suriname te gaan. Andere
Nederlanders zijn een Surinaamse geliefde tegen het lijf gelopen of
zien een gat in de markt.
tekst
kirsten dorrestijn
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 25
reportage
Stage in Suriname
Stage lopen in Suriname:
voor de meeste studenten
betekent het één groot
feest. Contact met andere stagiairs is makkelijk gelegd, het tropische
klimaat zorgt voor een
zwoele sfeer, er bestaat
geen taalbarrière met de
lokale bevolking en het
levensonderhoud is een
stuk goedkoper dan in
Nederland. Opvallend is
dat vooral vrouwelijke
studenten Suriname als
stageland kiezen. De
meesten volgen de Pabo
of een zorgopleiding.
D
e Gongrijpstraat in het
centrum van Paramaribo
is een befaamde straat
in Suriname: hier wonen
alle stagiairs. Behalve dat
het huis helemaal van
hout is, verschilt het interieur van Gongrijpstraat
13 niet veel van een gemiddelde Nederlandse studentenwoning: de gootsteen staat
vol afwas en in de tuin prijken rijen lege
Parbo-bierflessen. “Hier zitten we elke avond
met z’n allen”, wijst geneeskundestudent
Stephanie Mes (24) naar het afdak met tafel
en stoelen achter in de tuin. “We halen nasi,
bami of roti bij een Surinaams tentje en
eten het hier op. Daarna kletsen we gezellig nog wat, met een muziekje erbij. Maar
ik moet op tijd naar bed, want om 7 uur ’s
ochtends sta ik alweer op de kinderafdeling
van ’s Lands Hospitaal.”
Uitgaan en feesten
Stephanie kreeg meteen veel verantwoordelijkheid als coassistent, iets wat veel stagiairs
in Suriname ervaren. “In het begin was het
heel spannend. Ik ben zaalarts en loop elke
ochtend visite. De arts komt pas ’s middags.
Ik mag altijd telefonisch contact opnemen,
maar ik sta daar wel in m’n eentje. In Nederland zou je nooit zo veel verantwoordelijkheid krijgen! Gelukkig heb ik er een paar
kinderen tussenuit weten te pikken die acuut
hulp nodig hadden.” Om 13.00 uur is Stephanie klaar met werken. “Dan ga ik lunchen en
‘s middags meestal naar een zwembad of de
stad in.”
Het weekend staat voor de meeste stagiairs
in het teken van uitgaan en feesten. “Meestal
ga ik vrijdag én zaterdag stappen. Ik weet
niet wat het is, maar ik houd het hier veel
langer vol.” Dat is ook de ervaring van Jerry
Ploeg (22, student International Business
and Languages bij InHolland). Hij loopt zijn
afstudeerstage bij telecomprovider Telesur.
“Meestal blijven we tot een uur of 7 ’s ochtends en om het af te maken ontbijten we bij
een eettentje aan de Waterkant.” En hoe zit
het met de katers in de snikhitte? “Die zijn
juist veel minder: je zweet alles er snel uit”,
beweert Jerry.
Morgen of volgende week
Volgens Jerry is de Surinaamse bedrijfscultuur niet te vergelijken met de Nederlandse.
“In Nederland ligt de productiviteit veel
hoger. Hier is de mentaliteit: als het vandaag
niet lukt, doen we het morgen wel, of anders
De tuin en keuken van Stephanie
26
|
VERTREK NL JANUARI 2013
reportage
Marjolein Legemaat
Stephanie Mes
volgende week. In het begin vond ik dat
frustrerend. Je wilt dingen afmaken, maar
soms reageren mensen niet op e-mails. Het
is een knop die omgezet moet worden.” Jerry
regelde zijn stage zelf door sollicitatiebrieven
te sturen naar verschillende grote Surinaamse bedrijven.
Na stagetijd zoeken veel studenten verkoeling bij een van de zwembaden in Paramaribo en bijna iedereen volgt wekelijks salsalessen. Uit eten gaan staat ook vaak op het
programma. “De eerste maand kookte ik nog
zelf”, vertelt Jerry, “maar dat sloeg nergens
op: je kunt hier overal heerlijk eten, en iets
halen is vaak nog goedkoper dan boodschappen doen in de supermarkt.”
Unieke ervaring
Aan de overkant, op Gongrijpstraat 10, woont
Marjolein Legemaat (24), geneeskundestudent aan de Universiteit Leiden. Ook deze
houten woning wordt verhuurd aan studenten van Nederlandse universiteiten. “Suriname is zo mooi”, zegt Marjolein vanuit haar
hangmat op het balkon. “Het is hier zo tropisch, iedereen spreekt Nederlands, en dan is
“De eerste maand
kookte ik nog
zelf, maar dat
sloeg nergens op,
je kunt hier overal heerlijk eten”
er nog de interessante koloniale geschiedenis
en alle culturen die hier naast elkaar leven:
Creolen, Hindoestanen, Javanen, Chinezen.
Dat vind ik mooi om te zien.”
Marjolein loopt haar coschappen op de afdeling Oogheelkunde van het Academisch Ziekenhuis Paramaribo. “Een vriendin van mij
had haar coschappen in Suriname gedaan
en was zó enthousiast. Dat wilde ik ook”,
vertelt Marjolein. “Het gaat hier allemaal
heel anders dan in Nederland. Afgelopen
week ben ik bijvoorbeeld met een oogarts
mee geweest naar het dorpje Moengo. Dat
was een unieke ervaring. Ziekenhuizen zijn
daar niet en er zaten zeventig mensen op ons
te wachten toen we aankwamen. Vier keer
per jaar komt de oogarts alle staaroperaties
uitvoeren. Toen ik daar was, dacht ik: dit wil
ik later ook doen.”
Kaaimannen
Als je een fietser ziet in Suriname, is het
negen op de tien keer een stagiair. Soms is
een fiets zelfs inbegrepen in het studentenhuis. Het links rijden is even wennen, net
als de hobbelige wegen en het ontbreken
Jerry Ploeg
van fietspaden. “Eerlijk gezegd vind ik het
vreselijk om in Paramaribo te fietsen”, geeft
Marjolein toe. “Je wordt echt van je sokken
gereden. Toch fiets ik elke ochtend twintig
minuten naar het Academisch Ziekenhuis,
zodat ik niet afhankelijk ben van het openbaar vervoer.” Jerry vindt het fietsen prettig:
“Ik kan er echt van genieten als ik ’s ochtends
onderweg ben naar Telesur. De zon is dan
net op, het is nog niet zo druk en ik rijd langs
prachtige oude gebouwen in de binnenstad.”
In de weekenden organiseren de stagiairs
vaak tripjes naar het binnenland. Een groep
van 15 tot 20 stagiairs gaat tegen een fikse
korting mee met een lokale gids. “Afgelopen
weekend zijn we naar Bigi Pan geweest”,
vertelt Stephanie, “een natuurgebied in het
westen van Suriname. De reis ernaartoe was
al prachtig. We sliepen op een onbewoond
eiland midden op een meer. ’s Nachts zijn we
kaaimannen gaan spotten en de volgende dag
hebben we een modderbad genomen in aangespoeld zand uit de Amazone. Onze gids gaat
vaker met stagiairs op pad en weet precies
wat we nodig hebben: goede muziek in de bus
en genoeg drank op de bestemming.” n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 27
reportage
Immigranten in Suriname
Van alle stagiairs die
geproefd hebben aan het
Surinaamse leven, keren
er elk jaar enkele terug
naar dit land. Waarom in
Nederland blijven kleumen en stressen, terwijl
een tropisch klimaat en
een relaxter tempo een
alternatief is? Veel van de
Nederlanders in Suriname hebben een gat in de
markt ontdekt en zijn succesvolle bedrijfjes gestart.
Vaak hebben zij intussen
ook een Surinaamse
partner gevonden.
N
a een stage in het
speciaal onderwijs
besloot Floortje
Looijen (24) definitief terug te keren
naar Suriname. “Al
tijdens mijn stage
wist ik zeker dat ik
terug zou komen. Afgelopen februari heb ik
de knoop doorgehakt en binnen twee weken
zat ik hier. Ik heb m’n baan opgezegd, m’n
spullen gepakt en oppas voor m’n hamster
geregeld.” Waarom Floortje naar Suriname
wilde, was een gevoel. “Het is een warm dekentje dat over je heen valt: de temperatuur,
de lieve mensen...”
Surinaamse Dollars
Floortje is niet in het onderwijs terechtgekomen, maar heeft een baan gevonden als
bedrijfsleider bij een fietsverhuurder. “Ik
kwam een fiets huren en raakte aan de praat.
Voor de grap vroeg ik of ik hier kon werken.
Sindsdien ben ik bedrijfsleider.”
Het leven als immigrant verschilt erg van het
stagiairbestaan. “Als stagiair was ik superrijk met m’n euro’s en was het elke dag feest.
Nu verdien ik Surinaamse Dollars en maak
ik lange dagen. Ik kan niet meer elke dag uit
eten en vier avonden in de week uit. Ik woon
in een Surinaams huishouden en leef het
Surinaamse leven.” Hoe lang ze blijft, weet
Floortje niet. “Ik hoef niks voor mezelf te
bewijzen en heb geen doelen gesteld. Zolang
ik hier gelukkig ben, blijf ik.”
Floortje heeft voornamelijk stagiairs als
vrienden. “Zij zijn van mijn leeftijd, met hen
heb ik de grootste klik. Het is jammer dat
zij allemaal na drie of vier maanden weer
weggaan. Het is een komen en gaan van
vrienden. Soms is dat wel eenzaam.”
Mannen
Maar Floortje mist Nederland niet. “Het
meeste mis ik nog de Nederlandse mannen.
Ik val absoluut niet op Surinamers. Met de
dag vind ik ze irritanter worden. Als ik op de
fiets zit, roepen en fluiten ze me constant na
of krijg ik smerige dingen naar m’n hoofd. In
Amsterdam kon ik altijd zo lekker nadenken
op de fiets. Nou, dat is er hier niet bij.” Verder
mist Floortje de Nederlandse kledingwinkels.
“Hier verkopen ze alleen van die synthetische troep met glitters.”
Floortje Looijen
28
|
VERTREK NL JANUARI 2013
reportage
Floortjes ouders hadden haar vertrek wel
zien aankomen. “Ik vertelde altijd vol liefde
over het land. Ze zijn inmiddels twee keer
op vakantie geweest en vinden het te gek
hier. Ze zijn zelfs van plan ook in Suriname te
komen wonen!”
Flexibel
Margot Fonteijne (37) kwam in 2000 voor
het eerst naar Suriname. Inmiddels runt ze
met haar man van Surinaamse afkomst een
touroperator annex stage- en vrijwilligerbemiddelingsbedrijf: Bluefrog Travel. “Tien jaar
geleden was er nog niet veel op het gebied
van stagiairs en toeristen. We wilden iets
nieuws brengen.”
In het begin moest Margot wennen aan het
Surinaamse werkklimaat. “Het gaat allemaal
niet zo snel als ik gewend was. Tegenwoordig
doe ik ondertussen gewoon iets anders. Je
moet flexibel zijn en altijd een plan B hebben. Vooral betrouwbaar personeel vinden
is lastig. Het is wel eens gebeurd dat hier ’s
ochtends tien toeristen voor de deur stonden
om naar het binnenland te vertrekken, maar
dat de chauffeur niet kwam opdagen. Terwijl
we een dag van tevoren alles nog serieus
hadden doorgenomen!”
Bruine bonen
Margot heeft een dochter van zes en een
zoontje van drie. Haar dochter zit op een Surinaamse basisschool. “De kinderen krijgen
van mij wel veel Nederlands mee; ik ben vrij
Hollands gebleven. Ik wil bijvoorbeeld altijd
op tijd op afspraken zijn, dat zit er nog wel in.
Ook vieren we Sinterklaas. Dan zetten de kinderen hun schoen op het balkon. Verder kook
ik geregeld bruine bonen of stamppot met
rookworst, maar dan wel met Surinaamse
groenten.”
Margots vrienden hebben allemaal een tijd
in Nederland gewoond. “Ook al zijn ze van
Surinaamse afkomst, altijd hebben ze wel
iets met Nederland. Ik kies ze er niet op uit,
maar met hen klikt het gewoon beter.” De
Nederlandse vriendschappen zijn grotendeels verwaterd. “Toen we net in Suriname
zaten, kwamen vrienden ons opzoeken, maar
zij gaan natuurlijk niet elk jaar op vakantie
naar Suriname...”
Dat de president van Suriname, Desi Bouterse, een omstreden geschiedenis heeft, speelt
geen rol voor Margot. “In het begin van de
verkiezingen dacht ik: het zal me benieuwen. Suriname is er niet minder veilig door
geworden en voor toeristen is het gelukkig
geen reden gebleken om weg te blijven.”
“Ik kreeg zo’n
warm welkom
hier, ik voelde me
meteen thuis”
Dolfijnen spotten
Behalve immigranten zijn er ook veel remigranten na een lang verblijf in Nederland
teruggekeerd naar Suriname. Liesbeth Gummels (41) bijvoorbeeld. “Ik ben in Suriname
geboren, maar opgegroeid als Nederlands
meisje. Mijn ouders zijn vlak voor de
onafhankelijkheid op stel en sprong naar
Nederland vertrokken. Ik was altijd wel trots
op mijn exotische achtergrond.” Op haar
dertigste ging Liesbeth reizen. Na een verblijf
in Australië, Thailand en Aruba besloot ze
naar haar geboorteland te remigreren. “Ik
kreeg zo’n warm welkom hier. Ik voelde me
meteen thuis.”
Liesbeth zette haar eigen bedrijf Waterproof
op. Bijna dagelijks vertrekt een boot vol
toeristen om dolfijnen te spotten op de Surinamerivier. Het bleek een gat in de markt. “Ik
had een voorsprong door mijn internationale
kennis van bedrijfsvoering.”
Verliefd
Liesbeth werd verliefd op een Surinaamse
man en beviel een paar weken geleden
van een zoontje. Ze prijst zich gelukkig dat
ze in Suriname woont. “Ik voel me heel
rijk hier. Technisch gezien ben ik dat misschien ook, maar wij hoeven niet zo nodig
luxe te leven. We zijn tevreden met kleine
dingen.” Naar Nederland zou Liesbeth niet
gauw terugkeren. “Ik leef al elf jaar in de
zomer. Ik zou niet meer tegen de winter
kunnen…” n
Liesbeth Gummels
Margot Fonteijne
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 29
werken | advies
mr a.d.g. heering
werkzaam bij heering associates,
fiscaal-juridisch adviseurs
gespecialiseerd in grensover-
schrijdende (onroerend-goed)
transacties, internationaal
familierecht en estate planning
Werken over de grens:
Gefaseerde overgang of
makkelijke terugkeer
Buiten Nederland werken, het idee alleen al is
voor velen een uitdaging. Bij het overwegen
van zo‘n stap is het zeer begrijpelijk dat sommige kwesties wat onderwogen blijven. Zo kan ik
mij indenken dat administratieve, juridische en
fiscale aspecten van het buitenlandse avontuur
niet meteen alle aandacht krijgen. Toch is het
aan te raden hier heel serieus naar te kijken.
H
et Nederlandse loonstrookje is
al een raadsel, maar ook in menig buitenland is een gespecialiseerde accountant nodig om
uit te rekenen wat er overblijft
van het mooie salaris! Ieder land heeft
niet alleen zijn zeer eigen inhoudingssysteem, maar ook een gevarieerd aanbod van
voorzieningen waaraan bijgedragen moet worden. Of men van de
voeding van de fondsen waar men
aan bijdraagt ooit iets terugziet, is
een volgende vraag. In menig land
is de loonbelasting die ingehouden
wordt dan ook nog begrijpelijk, maar
de sociale premies kunnen een gezonde
weerstand oproepen!
Vrij verkeer diensten
Binnen de Europese Unie, die als principe het
vrije verkeer van personen, kapitaal, goederen en diensten kent, kunt u zichzelf om te
beginnen beschermen tegen verrassingen. In
het gebruik van bovengenoemde vrijheden
stuit men natuurlijk zeer regelmatig op de
autonomie van de Europese lidstaten waarbinnen de sociaal-economische ordening van
arbeid zorgvuldig wordt gekoesterd. Desal-
niettemin: wanneer u in het buitenland aan
het werk gaat, maar binnen de EU, is er toch
het nodige aan EU-regelingen waaraan men
veel plezier kan beleven. Een van de interessantste regelingen is daarbij de detacherings-
richtlijn. Deze richtlijn moet vorm geven
aan het vrije verkeer van diensten binnen
de EU. En als diensten binnen de EU vrijelijk
grensoverschrijdend moeten kunnen worden
geleverd, dan is het ook logisch dat de personen die die diensten realiseren vrijelijk over
de grens kunnen werken.
Harde arbeidsvoorwaarden
De EU kan op verschillende manieren zaken
binnen de Europese ruimte regelen. Een
richtlijn verplicht de lidstaten hun wetgeving aan te passen. De Detacheringsrichtlijn
schrijft de lidstaten wetgeving voor die het
mogelijk maakt vanuit land A, waar men
vandaan komt, als werknemer in land B bezig te zijn onder de van toepassing blijvende
regels van land A. Hierbij is het natuurlijk
niet de bedoeling dat de dienst uitsluitend
bestaat uit het leveren van goedkopere
arbeid dan in het ontvangende land
voorhanden is. De richtlijn voorziet derhalve in het in acht nemen van een
aantal harde arbeidsvoorwaarden
van het land waar gewerkt wordt.
Maar als dat in orde is, werkt men
toch in het buitenland onder de
wet- en regelgeving van het eigen
land.
Wil men derhalve over de grens
werken binnen de EU, dan is in veel
gevallen gebruik van de mogelijkheden die de Detacheringsrichtlijn
biedt aan te raden, in ieder geval tot het
moment dat men zeker weet voor onbepaalde tijd in het nieuwe land te willen
blijven. Als daarentegen het nieuwe
land het uiteindelijk niet blijkt te zijn en
men terugkeert op zijn schreden, dan is
het maar goed dat men in de buitenlandse
periode onder de regelingen van het ‘eigen’
land is blijven werken! n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 31
werken | interview
Leven in de Alaskaanse wildernis
Linda Nijlunsing:
“Je kunt mij
overal droppen”
De onverschrokken pelsjager Jim leeft alleen in een hut
in de wildernis van Alaska. Tot hij gezelschap krijgt van
Linda. Deze Nederlandse globetrotter bezoekt hem eerst uit
nieuwsgierigheid, maar ze valt al snel voor de stoere Alaskaan.
Ze zijn drie jaar samen en leven van zelf gevangen en gerookte
zalmen, elandenvlees en groenten die het arctisch klimaat
verdragen. De liefde verzacht even het harde bestaan in de
natuur, maar al snel steekt ook in de relatie een poolwind op.
tekst
heleen ronner
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 33
interview | werken
L
inda Nijlunsing is begin 20 als zij
besmet raakt met het reisvirus. Ze
trekt vanaf eind jaren ’80 over alle
continenten en werkt een aantal
seizoenen als reisleidster. Alaska
verovert een bijzondere plaats in
haar hart. De schoonheid van het
land zit hem volgens haar in wat er
niet is. Geen druk verkeer, geen lawaai, geen
bebouwing. En dus rust, ruimte en ongerepte natuur. Ze gaat steeds weer terug naar
Alaska om er te wonen en werken, onder andere als verzorger en drijver van sledehonden. Ze weet wat het Alaskaanse klimaat
en het leven vergt van haar inwoners en dit
bijzondere bestaan trekt haar. Als vrienden
haar voorstellen aan de teruggetrokken
pelsjager Jim, wil ze meer weten over zijn
leefstijl. Ze gaat bij hem op bezoek en vindt
bij hem een onweerstaanbare combinatie
van avontuur en geborgenheid, die ze mist
na het overlijden van haar moeder. Jim is
een grote, stoere man, die de natuur in trekt
en daaruit haalt wat hij nodig heeft voor
zijn bestaan. Hij jaagt op marters voor de
pelsen en vangt zalmen die hij rookt voor
de verkoop. Zijn hut ligt afgelegen langs de
Yukon-rivier. De eerste buurman leeft tientallen kilometers verderop.
Geen zoete idylle
Jim heeft niemand nodig, zo lijkt het. Toch
zijn de winters ook voor hem lang, koud
en alleen. De Nederlandse Linda heft zijn
eenzaamheid op en past zich aan zijn leef-
wijze aan. Als in een moderne versie van
het Kleine Huis op de Prairie vult Linda haar
dagen met moestuinieren, het klaarmaken
van eten, het aanleggen van voorraden voor
de winter en het onderhoud van de hut en
het aanmaken van de kachel. Haar leven
lijkt verder helemaal niet op de zoete boeken
over de prairie van Laura Ingalls. Het is verre
van idyllisch: er zijn geen kinderstemmen in
dit verhaal, of dorpsgenoten of een liefhebbende echtgenoot. De Alaskaanse wildernis
is ruw en ze is ver verwijderd van buren of
andere aanspraak. Haar man Jim, waarmee
ze inmiddels zelfs getrouwd is, blijkt niet
De Alaskaanse
wildernis is ruw
en ze is ver
verwijderd van
buren of andere
aanspraak
voor niets in afzondering te leven. Linda’s
warmte en gezelschap bevallen hem, maar
regelmatig laat hij haar letterlijk in de kou
staan. Echte empathie is hem vreemd. Zelfs
als Linda oog in oog staat met een beer, trekt
hij zich terug. De Nederlandse is aanvankelijk zelf ook vrij onverstoorbaar. De eerste
tijd is ze zo druk met overleven in de natuur,
dat zij niet inziet dat haar pelsjager niet
veel liefde teruggeeft. Ze stort zich op haar
eigen werkzaamheden en zoekt af en toe de
gezelligheid van de bewoonde wereld als de
eenzaamheid haar te veel wordt. Het is voor
haar wel steeds duidelijker dat het leven in
de middle of nowhere niet zo mooi is als ze
ooit dacht. Maar ze ontwaakt pas echt ruw
uit haar romantische wildernisdroom als zij
moeder wordt. Dan gaat het niet meer alleen
over de vraag of zij zich redt. Het baby’tje
34
|
VERTREK NL JANUARI 2013
werken | interview
is bij haar heel welkom, maar Jim blijft een
volhardende einzelgänger. Als hij haar vlak
na de bevalling in de steek laat om weer op
jacht te gaan, staat zij voor een heel moeilijke
keuze. Haar kind is veel te kwetsbaar om in
de afgelegen hut te overleven. Is haar zoon
niet veel beter af in Nederland? Of moet ze
blijven waar ze is, hopend op verandering bij
een onveranderlijke Alaskaan? Ze kiest voor
haar baby en keert terug naar Nederland.
Het is dan 1993.
Linda Nijlunsing (56)
Vanaf eind jaren ’80 reisde Linda Nijlunsing de hele wereld over, onder andere als reisleider. Zij leefde van 1990-1993 in de wildernis van Alaska. Sinds 1993 woont ze in Groningen. Ze werkt in het onderwijs en heeft één zoon.
20 jaar later
Linda Nijlunsing is bijna twintig jaar na dato
in haar herinneringen gedoken en schreef
een boek over haar tijd met Jim: Wildernisjaren. Leven met een pelsjager in Alaska. Ze
vertelt dat het initiatief voor dit boek zeker
niet van haar kwam: “De geschiedenis van
mij en mijn ex-man is ook heel verdrietig
natuurlijk. Ik zag er niet veel in om dat te
delen. Met mijn zoon, die nu bijna volwassen is, heb ik een paar jaar geleden een hele
mooie wereldreis gemaakt. Daar maak ik een
boek over voor hem en dat vind ík nou leuk.”
Een bevriende documentairemaakster, Lydia
Tuijnman, haalde haar over om toch ook het
verhaal van haar en Jim op te schrijven. Wat
was er nu precies gebeurd daar in het begin
van de jaren ’90 aan de Yukon-rivier? “Lydia
bleef doorvragen: hoe zag het eruit, wat deed
je dan, hoe voelde dat dan?” Linda’s herinneringen waren glashelder. “Ik hoef niet eens
mijn ogen te sluiten en ik zit er weer. We
leefden daar zo intens in de natuur, dat je elk
grassprietje kent. Ook het geluid van de rivier
kan ik zo oproepen.” De vrouwen besloten
het boek samen te gaan schrijven.
Meisjesdroom
De beelden van het leven met jacht, kou,
beren en een moestuin in de poolcirkel
waren dus nog heel scherp. Toch rakelde het
schrijven ook herinneringen op die ze had
weggestopt: “Dat was ook heftig, maar ik
heb daardoor ook wel meer begrip gekregen
voor zijn kant van het verhaal.” In de epiloog
schrijft Linda dat ze maar door bleef gaan
met het ‘projecteren van mijn meisjesdroom
op deze onwillige metgezel’. Ook tijdens het
interview spaart ze zichzelf niet. “Ik dacht
bijvoorbeeld echt dat we daar samen kansarme jongeren uit New York konden opvangen.
Door ze te leren overleven in de natuur zouden ze een nieuwe kans krijgen. Dat was echt
zo Europees gedacht en helemaal niet waar
foto: anneke bloema
Linda Nijlunsing (r) en Lydia Tuijnman, met wie ze samen het boek heeft geschreven.
Zelfvoorzienend in de wildernis
Het boek Wildernisjaren van Linda Nijlunsing gaat over de bijzondere liefdesgeschiedenis met haar pelsjager, maar ook over het leven in de natuur. De auteur hoopt dat juist
dat aspect van haar verhaal lezers ook aan het denken zet. Natuurlijk zijn er mensen die
het jagen op dieren en het villen choquerend vinden. “Dat begrijp ik ook, maar daar is
het simpel. Wil je vanavond vlees eten? Dan moet je nu de trekker overhalen. Het is echt
hypocriet als je dat niet wilt doen en wel vlees eet. Ik koop hier ook geen kiloknallervlees,
maar bijvoorbeeld wel een stuk van een koe die door Staatsbosbeheer is afgeschoten.”
“Alles wat we die avond aten had ik in mijn handen gehad. Zelf verbouwd of gevangen
en zelf verwerkt. Het gaf me een gevoel van voldoening te weten dat we genoeg voorraad hadden tot de volgende lente. De vriezer lag vol met vlees en geblancheerde groente
die in smaak haast niet te onderscheiden was van vers. Ook
de kolen, wortels en aardappelen verloren niet merkbaar aan
kwaliteit in de kelder. Er was een constante temperatuur van
vier graden boven nul en de vochtigheidsgraad was precies
goed. De plastic zakken waarin de groenten waren ingevroren
spoelde ik uit, waarna ik ze boven de kachel droogde. Die konden opnieuw gebruikt worden. Huisafval hadden we dan ook
bijna niet, hooguit één vuilniszak per twee maanden.”
Fragment uit: Wildernisjaren. Leven met een pelsjager in
Alaska. – Linda Nijlunsing (Uitgeverij Artemis & co. Vanaf
januari in de boekhandel, € 19,95)
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 35
interview | werken
deze eenzelvige man op zat te wachten.” Ze
is dus milder geworden over haar pelsjager,
terwijl haar verhaal vrij choquerend is als je
het voor het eerst hoort of leest. Jim gaat zijn
gang en heeft geen oog voor de behoeftes
van zijn vrouw. Hij blijft bijvoorbeeld wiet
verkopen als extra bijverdienste, terwijl ze
hem steeds vraagt dit niet meer te doen. Die
handel staat haar tegen en maakt haar extra
kwetsbaar als hij alleen op jacht is. “Maar
naarmate de tijd verstrijkt telt vooral dat ik
een heel leuk kind heb overgehouden aan
mijn tijd in Alaska”, relativeert Linda. “Ik heb
mijn ex-man vergeven en zie in dat ik soms
ook een lastig mens ben. Ik heb bovendien
heel veel van hem gehouden en vreselijk met
hem gelachen. Door het schrijven kwamen
die herinneringen ook weer boven.”
Alaskaan in Groningen
Scheiden is bij een internationale relatie
dramatisch, zeker als er kinderen zijn. Waar
ga je wonen en hoe zorg je dat het contact
met de verre ouder blijft? Voor Linda was het
duidelijk dat zij alleen haar kind zou opvoeden: “Vanaf het begin heb ik gedacht: aik ga
“Door het
reizen is mijn
wereld heel erg
vergroot en ik ben
zo veel intenser
gaan leven”
mijn zoon niet opzadelen met mijn verdriet
en frustraties. Ik heb hem altijd antwoord gegeven op de vragen die hij had en verteld dat
zijn vader in Alaska woont. Toen mijn zoon 11
was, hebben we een maand bij Jim doorgebracht. Dat was bijzonder, omdat we voor het
eerst als een gezin leefden. Mijn ex-man is
ook een paar keer hier in Groningen geweest,
maar dat is voor hem echt heel heftig. Je
moet je voorstellen dat je zintuigen in de
wildernis altijd helemaal open staan. Je bent
hyperalert: komt er een boom aandrijven, zit
er een beer in de bosjes? Als je op die manier
in Nederland rondloopt, word je gek. Hij is
hier helemaal geen stoere, grote Alaskaan,
maar een onzekere man, door alle prikkels en
geluiden.”
Intenser leven
Linda heeft een hoge prijs betaald voor haar
Alaskaanse avontuur, maar dat heeft haar
reislust niet getemperd: “Door het reizen
is mijn wereld heel erg vergroot en ik ben
zo veel intenser gaan leven. Ik zie zo veel
mensen in een situatie zitten waar ze niet
tevreden mee zijn. Het is gemakkelijk om
dan niets te doen. Maar je ontdekt pas hoe
prachtig de wereld is als je er gewoon maar
instapt. Ga iets doen. Je kunt mij inmiddels
echt overal droppen en ik red me. Over een
paar maanden ga ik met een sabbatical
van anderhalf jaar. Ik kan me er nu al zo op
verheugen om mensen te ontmoeten en
nieuwe plekken te ontdekken.” Een bestemming heeft Linda nog niet. “Zoals de wind
waait, waait mijn rokje. Ik zie wel waar ik
terechtkom.” n
werken | serie
VertrekNL-prijs 2014
Wie volgt Tim
en Kim Otte op
met het beste
idee voor
ondernemen
in het
buitenland?
16 volledige inzendingen telde de
VertrekNL Ondernemersprijs 2012, de
ene nog inspirerender en creatiever dan de
andere. De deskundige jury hoopt voor 2014
op nog meer plannen en ideeën die meedingen
naar de hoofdprijs ter waarde van € 10.000,–.
Wacht dus niet langer en vertrouw uw droomidee over
ondernemen in het buitenland toe aan het papier.
tekst
paul poley
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 39
serie | werken
Hoe doe je mee?
Meedoen is kinderlijk eenvoudig. Een gedetailleerd businessplan met 26 bijlagen is helemaal
niet nodig. Het enige wat u moet doen is een korte en krachtige omschrijving van uw geniale
plan op papier zetten, in maximaal 600 woorden. En dit vervolgens mailen naar redactie@
vertreknl.nl, met in de onderwerpregel de vermelding ‘VertrekNL Ondernemersprijs 2014’.
Dan dingt uw idee al mee naar de Ondernemersprijs. U kunt uw plan ook presenteren via een
filmpje. Dit filmpje mag maximaal 1 minuut duren en moet het formaat mp4 hebben. Ook het
filmpje kunt u sturen naar voornoemd mailadres.
Om u alvast wat handvatten te geven waarmee u de 600 woorden kunt vullen:
l Waarom is uw idee uniek?
l In welk land (en waar relevant: in welke plaats) wilt u dit idee uitvoeren?
l Waarom is het zo belangrijk dat u dit idee daar gaat uitvoeren?
l In welke behoefte voorziet het plan?
l Waarom gaat juist u slagen met uw plan?
Wie vormen
de jury?
Wie zijn de deskundigen die gaan beslissen over welk van de ideeën uiteindelijk
het beste is? Waar gaan zij in het bijzonder op letten en wat zal hun keuze gaan
beïnvloeden? Hieronder een voorstelrondje van de juryleden van de VertrekNL
Ondernemersprijs 2014.
De uiterste inzenddatum voor alle plannen is 1 september 2013.
Wie won de prijs in 2012?
Een Bed and Breakfast in Sri Lanka, een pannenkoeken take-away in Engeland, een veiligheidssysteem voor internationaal treinverkeer, een zonnepanelenmarkt aanboren in Frankrijk. Al
deze lumineuze ideeën waren ingezonden voor de VertrekNL Ondernemersprijs 2012, maar
ze wonnen uiteindelijk niet. Tim & Kim Village, een ontwikkelingsproject in Ethiopië, streek
uiteindelijk met de eer. Initiatiefnemers Tim en Kim Otte hebben in het Ethiopische Gorgora
een camping opgericht, waarmee ze de lokale bevolking werkgelegenheid bieden. Doel is uiteindelijk om winst te maken, waarmee dan weer tal van lokale ontwikkelingsprojecten kunnen
worden gefinancierd. Dion Ket, voorzitter van de stichting Tim & Kim Village, vertelt over het
winnen van de prijs: “Uiteraard waren we er erg blij mee. Het afgelopen jaar konden we het
geldbedrag ook goed gebruiken voor de
investeringen die we hebben gedaan.
Zo hebben we groen aangeplant op
de camping, en ook is het leercentrum
op de camping voorzien van een dak.
Daar was veel geld voor nodig, en de
VertrekNL Ondernemersprijs 2012 heeft
daar goed bij geholpen. Ook kregen we
uit onze omgeving veel enthousiaste
reacties op de reportage in VertrekNL.”
Zie ook www.timkimvillage.nl en
www.timkimvillage.com
Wat kun je winnen?
Juryvoorzitter Seb van der Kaaden over de te winnen prijzen: “De winnaar krijgt in feite drie
prijzen, ter waarde van ongeveer 10.000 euro. Om te beginnen een contant geldbedrag van 1000
euro, dat moet worden besteed aan de uitvoering van het plan. Daarnaast krijgt de winnaar in
2014 een jaar lang gratis exposure in VertrekNL, ter waarde van 9000 euro. Net als in 2012 met
Tim en Kim Otte volgen we de winnaar dan bij het uitvoeren van zijn of haar plan. Tot slot geeft
de jury gratis adviezen aan de winnaar, die kunnen helpen bij het realiseren van het plan.”
40
|
VERTREK NL JANUARI 2013
Seb van der Kaaden
Uitgever VertrekNL en juryvoorzitter
“Het bijzondere aan Tim & Kim Village,
de winnaar van 2012, vond ik aan de ene
kant de originele locatie, Ethiopië. Je kende
dat land vooral van de tv-spotjes en het
nieuws, maar het plan van Tim en Kim
heeft mij een ander beeld van Ethiopië
gegeven. Aan de andere kant vond ik het
maatschappelijke nut van het plan goed.
De originele locatie en het maatschappelijke doel vormden zo een ijzersterke combinatie. Dat is dan ook meteen iets waar ik
bij de volgende prijs goed op ga letten: dat
het niet alleen een puur economisch doel
dient, maar ook een maatschappelijk belang heeft. Let wel: dit is geen vereiste voor
deelname, maar voor mij persoonlijk weegt
het wel mee bij de beoordeling.”
“Het plan van Tim
& Kim heeft mij een
ander beeld van
Ethiopië gegeven”
werken | serie
Arjen Bolt
Uitgever NRC De Week, dé krant voor Nederlanders in het buitenland
“Zelfstandig ondernemers die naar het
buitenland vertrekken, kun je soms zien als
pioniers of cowboys die elders hun kansen
zien liggen. Ze hebben dan ook vaak veel
durf. Circa 40 procent van de lezers van NRC
De Week zijn expats, en de overige 60 procent
emigranten. Ongetwijfeld bevinden zich
daar ook dergelijke ondernemers tussen. Bij
de jurering van de prijs voor 2014 ga ik vooral
letten op het praktische van een plan. Welk
plan is het best uitvoerbaar? Een leuk idee
is namelijk nog niet meteen het beste idee.
Wel moet een plan ook een origineel, creatief
tintje hebben. Een idee dat alleen maar uitvoerbaar is, kan wat saai zijn. Een idee dat te
opvallend en origineel is, kan juist weer niet
haalbaar zijn. Ik zoek dus naar een plan dat
een mooie balans heeft tussen haalbaarheid
en creativiteit. Een plan waarbij je meteen
denkt: dit zou nog kunnen lukken ook!”
“Een leuk idee
is nog niet het
beste idee”
“Durf uit je
comfortzone
te stappen”
de ideeën van de ondernemers. Ik vind het
concept ook leuk: het geeft startende ondernemers en ook ondernemers die al langer bezig zijn de kans om hun ideeën aan een breed
publiek te presenteren. Het kan daarmee
anderen stimuleren om die stap naar het
buitenland te wagen. Dit jaar ga ik specifiek
letten op het onderscheidende karakter van
een inzending. Hoe origineel is het idee, is
het duurzaam of met oog op de toekomst?
Voor mensen die twijfelen of ze meedoen
aan de Ondernemersprijs 2014 heb ik het
volgende advies: geen enkel idee is stom of
onhaalbaar, dus durf uit je comfortzone te
stappen. Tref goede voorbereidingen en zorg
dat je plan van A tot Z is uitgeschreven. Des
te makkelijker is het straks uitvoerbaar.”
Aart Heering
Eigenaar internationaal juridisch en fiscaal
adviesbureau Heering Associates
“Vorig jaar viel het me op dat er veel interessante en indrukwekkende inzendingen
waren van mensen die al iets in het buitenland hadden opgezet. Het was al met al een
bonte verzameling: van een zomerfestival
in Portugal tot een bungalowpark in Afrika.
Waar ik in het bijzonder op let blijft voor
2014 hetzelfde als in 2012: het realiteitsgehalte van een plan. Natuurlijk is originaliteit
belangrijk, maar bij plannen die alleen maar
origineel zijn vraag ik me altijd af: waarom
is zo’n plan dan niet al eens eerder uitgevoerd? Vaak heeft dat met de haalbaarheid
te maken, zowel qua tijd als qua geld. Ook
belangrijk vind ik, voor zover je dat kunt
beoordelen van een afstand, het karakter van
een ondernemer. Om dergelijke plannen in
het buitenland uit te voeren, dien je immers
over veel doorzettingsvermogen te beschikken.”
Dion Ket
Voorzitter Stichting Tim & Kim Village
“Ik zit voor het eerst in de jury, en waar ik
vooral op zal letten is de bijdrage van een
plan aan de omgeving. Zeker als het gaat om
een onderneming in een ontwikkelingsland.
Mijn voorkeur gaat uit naar plannen waarbij
de ondernemer bijdraagt aan een versterking
van de lokale economie met werkgelegenheid, toekomstperspectief en kennisopbouw
bij de plaatselijke bevolking. Ook let ik op de
duurzaamheid, de continuïteit van een plan.
Als het plan bereikt dat lokale mensen zich
ontwikkelen en zelf gaan ondernemen is er
volgens mij sprake van een duurzaam ontwikkelingsproject. Denk aan het voorbeeld
van de vis en de hengel: je kunt mensen in
ontwikkelingsgebieden beter een hengel
geven om mee te leren vissen dan dat je ze
de vis al geeft. Ik ben erg benieuwd naar de
inzendingen!” n
Chantal Deen
Relatiemanager bij OOM Verzekeringen
“Het zegt iets over het ondernemende
karakter van Nederlanders dat velen de stap
zetten om te ondernemen in het buitenland.
Ik vind het heel bijzonder dat mensen huis
en haard verlaten om elders een nieuw leven
te starten. Ook vorig jaar zat ik in de jury. Ik
was toen erg verrast en onder de indruk van
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 41
partners | werken
In deze rubriek kijken
twee mensen terug
op hun gezamenlijke
emigratie. Zagen ze
destijds op tegen
die emigratie, en
wat is er nu over
van die angst en
vrees? En hebben
ze nuttige adviezen
voor Nederlanders
die naar hun streek
willen verhuizen? In
deze editie Alwin
en Rianna Jaarsma,
die naar Zwitserland
emigreerden.
Wat was jullie grootste droom
voordat jullie naar Zwitserland
emigreerden?
“Echt een specifieke droom had
ik niet. Ik was in onze woonplaats Franeker
eigenlijk prima op mijn plek! Het werk als
kinderverpleegkundige was belangrijk voor
me en ik wilde doorleren als high-care kinderverpleegkundige.”
a lw i n “Eigenlijk was Zwitserland mijn
droom, want Rianna is een op en top Nederlandse. Voor haar hoefde het allemaal
niet zo. Voor mij was het eigenlijk al vanaf
dat ik een jaar of 15 was duidelijk dat ik ooit
eens zou emigreren. Altijd als ik op vakantie
was geweest in een land zoals Luxemburg,
Oostenrijk of Zwitserland, had ik moeite om
weer naar huis te gaan, en had ik zelfs een
aantal weken heimwee naar het land waar
ik geweest was. Niet zozeer het ‘leuke vakantiegevoel’, maar echt heimwee naar het land
zelf. De omgeving, de bergen, de bossen.”
rianna
Was er iets waar jullie tegenop
zagen voordat jullie vertrokken?
a lw i n “Waar ik het meest tegenop zag, was
of Rianna en de kinderen zouden kunnen
aarden in Zwitserland. Alles is anders, de taal
– niet alleen het Duits, want het Zwitserse
Duits komt er nog bij, dat is een taal die
zelfs Duitsers moeilijk kunnen verstaan – de
school, de winkels, het eten, de mentaliteit,
enzovoort. Bovendien had Rianna haar baan
in Nederland opgezegd, en het was nog maar
de vraag of zij in Zwitserland een baan zou
kunnen vinden. Achteraf is die vrees niet
terecht gebleken. Natuurlijk hebben wij wel
vele discussies gehad en af en toe ook slechte
dagen gekend, maar Rianna heeft bij elke
sollicitatie de baan gekregen, en ze werkt op
dit moment als kinderverpleegkundige in de
kinderthuiszorg.”
r i a n n a “Ik had geen grote angsten, ben er
gewoon voor gegaan. Ik wist dat deze emigratie Alwins grootste wens was, en als het
me niet zou lukken zouden we weer teruggaan. Achteraf heb ik misschien te makkelijk
Partners
42
|
VERTREK NL JANUARI 2013
‘ja’ gezegd, maar quality time met ons gezin
hadden we in Nederland niet, dit knaagde
aan me en ik dacht dat een emigratie de
oplossing zou bieden. Dit was deels juist,
maar ik heb mezelf vergeten in dit geheel...
Het leven dat we in Nederland hadden,
bestond veelal uit werken, naar de kinderopvang racen en veel sociale contacten. Ik
was niet bang om heimwee te krijgen, maar
vond het wel lastig mijn inner circle achter te
laten... Alwin was een jaar eerder vertrokken,
dus die had de omgeving al bekeken en een
huis gezocht zodat ik in een gespreid bedje
terechtkwam. De jongens gingen in Zwitserland al na een week naar school, dat vond
ik erg heftig! De oudste, Jesper, schreeuwde
gewoon wat harder als ze hem niet verstonden op school, maar de jongste kwam veelal
huilend thuis. Pas na de zomervakantie
voelde die zich een beetje op zijn gemak. Wat
ik toen erg lastig vond was dat terwijl de
kids op school zaten en Alwin aan het werk
was, ik thuis zat te wachten tot de postbode
kwam. Vaak met post waar ik niets van
snapte…. Dat was een frustrerende tijd. Ik
ben toen snel op zoek gegaan naar een baan
en dat was gelukkig snel voor elkaar!”
Waarin verschilden jullie van elkaar
in hoe de emigratie werd beleefd?
“Alwin had bij de emigratie een
roze bril gekocht en die had hij dan ook
dagelijks op! Kijk eens wat mooi, zelfs met
regen is het hier mooi! Alwin zag overal de
bright side van in, en dan ook echt 24/7. Zelf
was ik veel terughoudender, vond die Zwitsers maar rare chauvinistische, bekrompen
mensen... en die taal, ik snapte er echt niets
van: als een keukenkastje al ‘chuchichäschtli’
heet, ik wist werkelijk niet waar te beginnen. Maar alles went! En bijvoorbeeld nu op
1 augustus, de nationale feestdag hier, doen
we vrolijk mee met het huis versieren met
Zwitserse vlaggetjes. De taal begrijpen en
spreken we ook al. En al zijn Zwitsers anders
dan wij Nederlanders: bekrompen zijn ze
niet. Verder miste ik mijn familie en vrienden best wel, Alwin daarentegen deed dat
helemaal niet, dus dat was wel eens lastig.”
a lw i n “Daar kan ik heel kort over zijn. Voor
mij betekende het een verrijking van het
leven, waarbij ik een interessantere baan
kreeg. Een internationale baan in een land
met een prachtige omgeving. Voor Rianna
betekende het inleveren van het begin tot
het eind. Ze had haar baan opgezegd met
rianna
werken | partners
praatje, een grapje. En als ik in Nederland
kom, koop ik me ziek aan Nederlandse boeken en tijdschriften, heerlijk! We proberen in
Zwitserland ook echt leuke dingen te ondernemen samen, we dansen graag. Maar als je
hier naar een dansschool gaat, merk je dat ze
het niet snappen, sorry Zwitsers... De muziek
staat zachtjes, het is allemaal wel érg serieus.
In Nederland dansten we altijd met onze
maatjes en dat was het hoogtepunt van de
week, nu word je steeds weer teleurgesteld
en dan kan ik Nederland echt missen.”
a lw i n “Natuurlijk mis ik het even snel
aanlopen bij vrienden, maar daarentegen zie
je ze nu een heel weekend als ze langskomen.
Wat ik vooral heel erg mis, is het sporten met
mijn vrienden. Gelukkig zijn ze in september
vier dagen langsgekomen om hier te sporten,
iets dat wij al tot een jaarlijks terugkerend
evenement benoemd hebben. Ook gingen
wij in Nederland iedere week dansen met
een stel goede vrienden. Dit mis ik ook.”
Wat is onmisbare info voor iemand
die gaat emigreren naar
Zwitserland?
“Dat je als Nederlanders echt welkom bent hier. Maar ook dat Zwitserland een
duur land is, en dat de Zwitsers anders zijn
dan wij, minder spontaan; een knalfeest is in
Zwitserland aan lange tafels zitten racletten
met zachte muziek. Oude mensen kunnen
zich hier ook zomaar bemoeien met jou en je
kinderen. Een zebrapad behoor je recht over
te steken en niet scheef; mensen kunnen
je dan echt berispen en vertellen hoe jij als
ouder het jouw kids moet leren. Belangrijk
om te weten is ook dat het maar 8 uurtjes
rijden is, als je Nederland mist ga je zo voor
een weekendje terug, bij Easyjet kost een retourtje maar 60 euro, mits je vroeg boekt. Zo
kun je dan toch het beste van beide hebben.
Ook heeft Zwitserland een beter klimaat en
een mooiere natuur!”
a lw i n “Probeer in elk geval anderhalf keer
je Nederlandse loon te verdienen. Als iemand
via zijn werk gedetacheerd wordt in Zwitserland, zou ik proberen alle sociale voorzieningen door de werkgever te laten betalen, en
als het even kan ook de huisvesting. Dat om
eventuele negatieve financiële verrassingen
te voorkomen. Met eenzelfde loon als in Nederland kun je je Nederlandse levensstijl niet
volhouden in Zwitserland. En verder: geniet
van alles wat je ziet en wat je doet. Voordat je
het weet is het weer voorbij!!” n
rianna
“Die taal, ik snapte er echt niets
van: als een keukenkastje al
‘chuchichäschtli’ heet…”
de hoop ooit weer eens een baan te vinden.
We hadden ons huis in Nederland verkocht,
een huis waar wij altijd met veel plezier
gewoond hebben. Ook miste Rianna haar
vriendinnen en familie erg.”
Wat zijn de grote voordelen van
leven, wonen en werken in
Zwitserland?
a lw i n “Het levensplezier in Zwitserland
is veel hoger dan dat in Nederland. Ook de
lonen liggen in Zwitserland een stuk hoger.
Natuurlijk is alles ook vele malen duurder
dan in Nederland, maar onder aan de streep
houd je toch ongeveer 20 procent meer over.
Een ander groot voordeel is dat ik tussen de
middag thuis kan komen om te eten, als ik
niet in het buitenland ben. Iedereen gaat
hier tussen de middag weg van zijn werkplek
om te eten, in een restaurant of thuis. In het
weekend trek je er hier op uit, de bergen in.
In de zomer om te wandelen, in de winter om
te skiën. Als wij willen gaan skiën, kost het
ons maar een uur van voordeur tot skipiste.”
r i a n n a “Dat je meer tijd hebt als gezin, dat
is het grootste voordeel voor mij. Alwin komt
anderhalf uur thuis om te eten tussen de
middag. Zwitserland is verder een heel mooi
land, welke kant je ook op gaat. Het weer is
ook mooier, kwakkelweer hebben we hier
niet vaak. Mooie zomers en strenge winters
met veel skiën, ja dat is voor de mannen het
ultieme genot!”
Missen jullie Nederland weleens?
“Het weer, haha! En natuurlijk de
HEMA. Ja, ik mis Nederland best wel en vooral de kleine dingen: de spontane mensen, een
rianna
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 43
werken | advies
tekst nannette ripmeester
werkzaam als directeur bij
expertise in labour mobility
Gezocht: baan in
het buitenland
Voor veel mensen is het een droom: een goede
baan in een ander land. Soms is de reden het
klimaat, maar vaak gaat het simpelweg om de
uitdaging en het avontuur die een baan in het
buitenland met zich meebrengen. Over de gehele
linie worden de mogelijkheden om als expat
uitgezonden te worden door een Nederlands
bedrijf kleiner; dus niet getreuzeld, trek het
initiatief naar je toe en begin aan de zoektocht
naar een baan in het buitenland.
B
juiste) mensen van groot belang. De meeste
banen worden namelijk bemachtigd via
het informele circuit. Dat betekent niet dat
solliciteren overbodig is, het betekent alleen
dat het maken van een CV niet voldoende is,
je zult daarnaast ook moeten proberen om
via (lokale) mensen contacten te leggen met
die werkgevers waar jij graag voor zou willen
werken. Nu wordt het spannend: nu moet je
voor jezelf nagaan waarom jij van meerwaarde bent voor die organisatie. Waarom
moeten ze jou aannemen? Als je dat goed onder woorden kunt brengen, krijg je die baan
in het buitenland, crisis of geen crisis. n
Nannette Ripmeester werkt voor Expertise in
Labour Mobility, een bedrijf dat al 20 jaar gespe-
egin je zoektocht met jezelf
eerst eerlijk de vraag te stellen
waarom je naar het buitenland
wil, en vraag je vervolgens af
welk land het beste bij jou en
je plannen past. Je kunt wel
graag naar Spanje willen, maar
als er in die markt geen vraag is naar jouw
vaardigheden en kwalificaties moet je misschien toch met een ander plan komen. Het
klinkt natuurlijk als een open deur, maar de
volgende stap is: verdiep je in het land van
je keuze. Of die keuze gefundeerd is op de arbeidsmarktmogelijkheden die jij in dat land
ziet, of op je liefde voor het land, is minder
relevant. Ongeacht hoe je keuze tot stand is
gekomen, een goede praktische voorbereiding is noodzakelijk.
bij het zoeken naar een baan komen ook de
verschillen in solliciteren naar voren. Daar
waar de Fransen een geschreven sollicitatiebrief op prijs stellen, vinden de Britten
dat achterhaald – zij vinden echter
wel dat je in je CV aandacht
moet besteden aan je hobby’s
en 2 referenties op moet nemen.
De Duitsers vinden niet dat referenties in een CV thuishoren, die
gaan met heel veel meer ‘ondersteunend
materiaal’ en een gedetaileerd CV van meerdere pagina’s in ‘die Mappe’, een speciale
sollicitatiefolder waarin je het totaalbeeld
van jezelf als kandidaat presenteert. Zonder begrip voor dit soort basisverschillen
in solliciteren, maak je weinig kans op een
andere arbeidsmarkt.
Culturele verschillen relevant
Wat maakt jou uniek?
Voorbereiding begint met lezen over het
land, de geschiedenis en de gebruiken. Kennis van de taal van het land is essentieel.
Diegenen die denken een kans van slagen te
maken zonder de taal te beheersen van het
land van hun keuze, zouden eigenlijk bij de
grens tegengehouden moeten worden: het is
écht noodzakelijk dat je de taal spreekt! Maar
Nadat je hebt nagedacht over je plan en je
je grondig hebt voorbereid op de culturele
verschillen in het solliciteren, begint het
echte werk: de zoektocht zelf. Het verschilt per land of kranten of websites
de meeste vacatures bevatten, maar in
de meeste landen is het hebben van
een netwerk en het kennen van (de
cialiseerd is in mobiliteit op de internationale ar-
beidsmarkt en een serie met gidsen heeft (Looking
for work in ...) die bijna 40 landen beslaat.
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 45
Het is 6 augustus 2012.
Na tien maanden de
laatste etappe van
mijn wereldreis. Ik ben
vanuit Columbia via
de San Blas-eilanden
naar Panama Stad
gegaan. Van daar vlieg
ik, via tussenstops
Miami en London, naar
Amsterdam-Schiphol.
Het vliegtuig landt.
M
ijn wereldreis zit erop. Ik ben
terug. Mijn familie staat met
een groot spandoek op mij te
wachten. Een warme begroeting, tranen en de lach. Op naar Stiens
in Friesland. In de auto luisteren we naar
mijn wereldreissoundtracks. Dan het lekkere eten van mama. Maar even nazitten,
dat komt er niet van. Plotseling zijn daar
allemaal familieleden en vrienden over de
vloer. Zelfs uit Groningen! Allemaal mensen
die mij gedurende mijn reis trouw hebben
gevolgd via mijn blog.
Ik tref het met het weer. Het is een
mooie augustuszomer en ik kan lekker
buiten zitten in de zon en lezen. Het is uitstekend om een paar dagen bij mijn ouders
te zijn. Mijn vader brengt me terug naar
Groningen, ook daar is tot mijn verrassing
een ontvangstcomité.
Zwart gat?
tekst
koos reitsma
En daarna? Een zwart gat? Vervelen? Zorgen
over de toekomst? Helemaal niet. Op de
een of andere manier is de terugkomst heel
soepel gegaan. Ik geniet natuurlijk na van
de wereldreis, maar ben mij terdege bewust
van de realiteit. Ik blijf niet hangen in gedachten. En ik hoef mij niet te vervelen. Als
vrijwilliger, op het tiendaagse openluchttheater- en muziekfestival ‘Noorderzon’, sta
ik van de 11 avonden er 7 achter de bar. Het
prachtige zomerweer zorgt voor een mooie,
drukbezochte editie. Ik maak deel uit van
een groep enthousiaste vrijwilligers. Een
prima manier om, na een lange wereldreis,
terug tussen de mensen te komen.
De omschakeling van de wereldreis
naar het werkende leven is mij reuze meegevallen. Ik had mijn baan opgezegd, dus ik
mag gaan solliciteren. Ik heb besloten om
weer als belastingadviseur aan de slag te
gaan. Ik heb geluk. In het noorden van het
land zijn nog kantoren die een ervaren belastingadviseur zoeken. Na twee goede sollicitatiegesprekken ben ik op 1 oktober 2012
begonnen bij een regionaal accountants- en
belastingadvieskantoor. Ik verwachtte dat
ik in de eerste weken moe thuis zou komen.
Dat is niet het geval. Ik ga met plezier naar
het werk.
Relativeren
De wereldreis is schitterend geweest. Ik ben
goed voorbereid op reis gegaan en relaxed
teruggekomen. Tijdens mijn reis heb ik veel
gezien en ben ik in aanraking gekomen met
verschillende culturen. Door de wereldreis
heb ik geleerd om meer te relativeren. Ik
kijk met een frisse blik naar de toekomst.
Kent u in uw naaste omgeving mensen
die erover denken om ook een wereldreis
te maken? Praat me ze. Stimuleer ze, maar
blijf realistisch. Motiveer ze, zodat ze een
reis gaan maken die ze voor de rest van hun
leven als een (schitterende) levenservaring
met zich mee zullen dragen.
Ik hoop dat u met plezier mijn bijdragen
hebt gelezen. Ik heb ze in ieder geval met
veel plezier geschreven. n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 47
xxxxxx
onroerend
goed |
48
|
VERTREK NL JANUARI 2013
wonen
wonen | onroerend goed
Middellandse-Zeekust, Spanje
Geen massatoerisme
en lange, onbedorven
zandstranden
Wie kent ze niet, de toeristische
Costa’s? Als je in Nederland
of België naar de bekendste
regio in Spanje vraagt, krijg je
negen van de tien keer de Costa
Blanca, Costa Brava en Costa del
Sol als antwoord. Maar ook aan
de Middellandse Zee zijn
er nog ongerepte kusten,
zonder massatoerisme,
met prachtige stranden,
natuurgebieden en
interessante steden.
tekst
jorine de bruin en puurspanje
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 49
onroerend goed |
E
en dergelijk gebied bij uitstek is
de deelstaat en provincie Murcia,
met gelijknamige hoofdstad. De
provincie Murcia is gelegen in
het zuidoosten, ten zuiden van
de drukke Costa Blanca en ten
noorden van de Andalusische woestijnprovincie Almería. Deze kust heeft een
toepasselijke naam: Costa Calida, de warme
kust. De steden Murcia en Cartagena zijn
beide een bezoek meer dan waard, maar in
het bijzonder de natuur in deze provincie,
die van het oude koninkrijk van Murcia
afstamt, biedt enkele bijzonderheden,
waaronder zo’n veertien prachtige
natuurparken met bergen tot ruim 2000
meter hoogte. Als absoluut hoogtepunt
geldt Europa’s grootste zoutwatermeer:
Mar Menor. Deze lagune wordt van de
Middellandse Zee gescheiden door een
landstrook van ongeveer 22 kilometer
lengte, La Manga geheten. Het water is
azuurblauw en kristalhelder, er zijn lange
onbedorven zandstranden, geen massatoerisme en nog volop natuur met een rijke en
diverse Mediterrane plantengroei.
Ongerept
In dit gebied helpt Puurspanje, als onafhankelijk makelaar, Belgen en Nederlanders in
de zoektocht naar hun Spaanse droomwoning. Het team van Puurspanje is jong, dynamisch en deskundig, er wordt gewerkt met
50
|
VERTREK NL JANUARI 2013
wonen
korte lijnen en een intensieve communicatie.
“Het belangrijkste is dat mensen hun droom
kunnen verwezenlijken”, legt Coert Peeters,
eigenaar van Puurspanje, uit. “Wie een
huis koopt moet niet alleen dat huis mooi
vinden, men moet zich ook thuis voelen in de
omgeving.” Het werkgebied van Puurspanje
omvat de Costa Calida, de Mar Menor en de
achterliggende gebieden.
Rondom de Mar Menor – de prachtige binnenzee – liggen verschillende uitgestrekte
natuurgebieden met lange zandstranden,
waar vrijwel niets van de bewoonde wereld
te merken valt. Daartegenover staan de
badplaatsen, met gezellige boulevards en
fietsroutes. De Mar Menor is, evenals de rest
van de Costa Calida, veel minder bekend
dan de grote Costa’s. Hierdoor is de tweede
huizenmarkt in deze regio veel later op gang
gekomen. Hier dus geen massale huizenbouw, hoogbouw is enkel toegestaan op ‘La
Manga’. De streek is authentiek en idyllisch
en kent geen massatoerisme voor mensen
die rust en kwaliteit zoeken.
Waardevast
“Voor onze klanten selecteren wij de krenten
uit de pap”, aldus Coert. “Zowel qua prijs als
wat leefbaarheid betreft. Wij zoeken altijd
naar die woningen die iets speciaals te bieden hebben. Woningen met unieke aspecten,
zoals locatie, uitzicht of een groot perceel.
Dit zijn aspecten die ervoor zorgen dat een
wonen | onroerend goed
woning waardevast blijft. Een goede woning
blijft verkoopbaar, zelfs in deze crisistijd.”
Elke aankoop bij Puurspanje wordt begeleid
door een advocaat – een belangrijke en extra
service die precies past bij het maatwerk dat
Puurspanje levert. Hierbij worden de vergunningen gecontroleerd, de locatie en natuurlijk de bouwer.
Men biedt uiteenlopende woningen aan:
van huizen in authentieke Spaanse dorpen
tot aan een luxe villa of finca in het binnenland, grenzend aan een natuurreservaat
of een luxe penthouse op een golfresort. De
doelgroep van Puurspanje betreft mensen
die een tweede huis zoeken en zij die echt
naar Spanje willen emigreren.
Het blijft echter niet bij het verkopen van
een huis. Vooral de dienstverlening staat bij
Puurspanje hoog in het vaandel. Coert: “Wij
helpen onze klanten met alle voorkomende
praktische zaken, zoals het afsluiten van
verzekeringen, het begeleiden bij emigratie
en het aansluiten van gas, water en licht.”
Het contact met de klant is belangrijk, ook
nadat hij de woning gekocht heeft. “We blijven in contact met onze kopers, zij kunnen
altijd een beroep op ons doen. Veel van onze
klanten zijn er verbaasd over hoeveel wij dan
nog doen.” Deze aftersales service is gratis
en bestaat onder andere uit een servicewebsite en persoonlijke hulp bij alle mogelijke
voorkomende zaken. “Het belangrijkste is dat
onze klanten tevreden zijn. Zijn zij tevreden,
dan zijn wij dat ook.” n
Puurspanje
Edificio Estrella nr. 5 - 6 - 7,
Urbanizacién Estrella de Mar,
Ctra. de Los Nietos
30368 Los Urrutias, Cartagena
Murcia España
Tel. +31 (0)20 2629850 of +34 968543285
Fax. +34 968543291
www.puurspanje.nl
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 51
7 dilemma’s | leven
waar ben je opgegroeid? in het gooi, hilversum
wat is je geboortedatum? 27 oktober 1957
waar woon je in dubai? dubai silicon oasis
54
|
VERTREK NL JANUARI 2013
leven | 7 dilemma’s
Cilly Dartell (officiële naam: Priscilla Maria Regina Veltmeijer) is presentatrice en bekend van onder andere de programma’s Hart van Nederland,
dat zij van 1996 tot 2012 presenteerde, en Shownieuws. Ook heeft ze
in het theater gestaan en ze maakte later de overstap naar musical. Zo
speelde Cilly de hoofdrol in de Annie M.G. Schmidt-musical ‘De dader
heeft het gedaan’ en was ze te zien in Grease. Tevens bedenkt en produceert ze musicalspecials. Ook sprak ze tal van commercials, tekenfilms en
documentaires in. Sinds 2007 woont ze met haar partner in Dubai.
tekst jorine de bruin | foto jan cocheret
1
De zandwoestijn van Dubai of toch liever
zandsculpturen bouwen in Scheveningen?
“De zandwoestijn van Dubai, geen twijfel over mogelijk. Zeker in de
winter met zonsondergang. We hebben een keer per kameel een woestijntocht gemaakt, dat heeft een diepe indruk bij me achtergelaten.
De weg terug per kameel liep voor mij uiteindelijk minder goed af. Bij
het afstappen kwam ik verkeerd terecht, waarna ik een week in een
rolstoel moest zitten.”
2
Toeren in de toeristische Big Bus in Dubai of
ronddobberen door de Amsterdamse grachten?
“Bij dit dilemma is het weer voor mij doorslaggevend. Bij typisch
Hollands rotweer kies ik voor de Big Bus in Dubai. Als het daarentegen prachtig weer is, dan kies ik heel graag voor het tochtje door de
Amsterdamse grachten.”
3
Een dadelpalmboom in je achtertuin of prefereer je
toch de Hollandse eik?
“De dadelpalmboom in onze achtertuin. We hebben net de oogst van
2012 binnengehaald, zeker 25 kilo onbespoten superdadels. Jan (de
man van Cilly, red.) haalt ze van de boom en ik poets ze stuk voor stuk.
Er komt nog heel wat zand vanaf. Zelf houd ik er niet zo veel van, maar
volgens de kenners zijn de dadels weer overheerlijk.”
4
Boodschappen doen in de enorme Carrefour die
Dubai rijk is of met je mandje slenteren door de
Albert Heijn?
“Boodschappen doen in de prestigieuze Carrefour. Het is iedere keer
weer een feest. Bijvoorbeeld bij de afdeling kruiden. Je vindt hier enorme balen met kruiden waar je voor weinig geld de meest exotische
kruiden zelf kunt uitkiezen. Ook de afdeling verse vis is een plaatje.
Alles ligt keurig uitgestald op het ijs.”
5
Lekker shoppen in een van de vele winkelcentra
in Dubai of koopjes jagen op de Hollandse warenmarkt?
“Het vooroordeel bestaat dat alles in Dubai zo duur is. Maar ook in
een shoppingmall kun je het zo duur of goedkoop maken als je zelf
wilt. Natuurlijk zijn de grote merken als Gucci er ook te vinden, maar
je hebt bijvoorbeeld ook een Centrepoint. Hier koop je een prima
spijkerbroek voor twintig euro. En dan zijn er de markten nog, de
zogenaamde soukhs. De gold soukh, textiel soukh en, mijn favoriet, de
kruiden soukh.”
6
Je hebt de Oranjes de hand geschud toen ze in
Dubai waren voor een staatsbezoek. Geef je zelf de
voorkeur aan een oranjebittertje of zou je ook wel eens
koffie willen drinken met de Al Maktoum-familie die in
Dubai regeert?
“Oranjebitter, dat vind ik nou echt niet om te drinken. En tijdens het
handen schudden met de Oranjes heb ik ze niet gezien, de bittertjes
dan. Het bleef trouwens ook bij handjes schudden, er is verder geen
woord gesproken. Binnen dertig seconden was het weer voorbij. Ik
zou het een eer vinden om de Al Maktoum-familie eens de hand te
schudden. Natuurlijk kent Dubai geen democratie, maar met Sheik
Mohammed bin Rashad al Maktoum hebben we het getroffen. Ik vind
het sowieso echt bijzonder dat we met zo veel verschillende nationaliteiten en culturen zo goed met en naast elkaar kunnen leven in
Dubai.”
7
Genieten van het belastingvrije Dubai (door de
enorme olievoorraad hoeven de inwoners van Dubai
geen belastingen te betalen, red.) of mis je stiekem toch
wel eens het gevoel van ‘die blauwe envelop op de
deurmat’?
“Wat denk je zelf? Zou er iemand in Nederland zijn die dat gevoel zou
missen? Ja, misschien de keren dat je geld terugkrijgt. Toegegeven: in
Dubai wordt alleen belasting gerekend over alcohol. Voor de goede
orde, mijn werk speelt zich meestal wel in Nederland af. Dus over mijn
inkomen betaal ik, net als iedere andere Nederlander, gewoon belasting. Maar een lening afsluiten bij een Nederlandse bank of aanspraak
maken op een werkloosheidsuitkering kan ik dan weer niet, want ik
woon niet meer in Nederland.” n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 55
toen&nu | leven
In deze rubriek staan mensen
centraal die het roer in hun leven
hebben omgegooid. Die rigoureus hun oude werkzaamheden
of woonplaatsen hebben verruild
voor nieuwe. In deze negende
editie aandacht voor Anne van
der Tuuk. Als studente zocht zij
het avontuur in Zuid-Afrika, op
de gok bleef ze er wonen en nu
runt ze er Abang Africa, een kleine, duurzame reisorganisatie.
Toen...
Nu...
tekst paul poley
Wat deed je in Nederland precies, kort voordat je naar
Zuid-Afrika vertrok?
Anne van der Tuuk: “Voordat ik naar Zuid-Afrika ging, was ik een
studente met een bijbaan in de horeca. Zes jaar lang serveerde ik met
heel veel plezier bij verschillende horecagelegenheden in Friesland.
Wat ik vooral zo leuk vond aan dit werk was het werken met mensen.
Geen avond was hetzelfde en samen met onze gasten konden we echt
een avond creëren.”
Welke studie volgde je toen eigenlijk?
“Aan Stenden in Leeuwarden, dat destijds nog de Christelijke Hogeschool Nederland was, heb ik Leisure Management (vrijetijdskunde)
gestudeerd.”
Je doet nu bijzonder werk, kun je daar iets over vertellen?
“Op dit moment run ik een kleine reisorganisatie, genaamd Abang
Africa, in Kaapstad, Zuid-Afrika. Abang Africa specialiseert zich in
duurzaam toerisme. Dit is reizen met respect voor de bestemming: de
mensen, de natuur en de economie. Wij doen dit door te werken aan
de hand van een ‘duurzaam toerisme policy’. Wij vinden het belangrijk
dat onze reizigers het echte Zuid-Afrika ervaren. Een overnachting
bij een lokale familie, een traditionele kookworkshop of op de fiets
door de wijnlanden of Soweto zijn dan ook echt producten die bij ons
passen. Ik werk fulltime, 5 dagen per week van maandag tot en met
vrijdag, van 9 tot 17 uur. Wij werken in een klein multicultureel team
van 7 personen.“
56
|
VERTREK NL JANUARI 2013
leven | toen&nu
TOEN
Serveerster in Friesland
Waarom heb je voor Zuid-Afrika gekozen?
“Via mijn studie kreeg ik de mogelijkheid om een semester naar het
buitenland te gaan. Zuid-Afrika was een van de mogelijkheden en ik
dacht: ‘waarom niet?’. Het leek me een mooie kans om nog eens een
tijdje naar het buitenland te gaan. Begin februari 2007 ben ik toen
naar Port Alfred, een kustplaatsje in de Oostkaap, vertrokken. In eerste
instantie zou dit voor 3 maanden zijn, maar al snel ontdekte ik dat ik
graag nog 3 maanden wilde blijven. Samen met een aantal andere
studenten heb ik daar de tijd van mijn leven gehad. De natuur, cultuur,
het weer – we hebben het ontzettend leuk gehad met zijn allen. Wel
was het zo dat ik voor mijn gevoel het land nog niet echt had ontdekt.
Zuid-Afrika is zo divers en groot, ik wilde nog meer ervaren. Daarom
heb ik na die 6 maanden in Port Alfred besloten om op de bonnefooi
naar Kaapstad te verhuizen, daar een stageplaats te zoeken – ik moest
tenslotte afstuderen en een onderzoek doen – en op die manier nog
een paar maanden langer te kunnen blijven. Mijn moeder is naar
Zuid-Afrika gekomen en samen zijn we op zoek gegaan naar woonruimte en vervoer. Al snel daarna vond ik een leuke stageplaats en via
die organisatie, het Tourism Community Development Trust, ben ik in
contact gekomen met mijn huidige werkgever, Abang Africa. Inmiddels woon ik hier alweer ruim 5 jaar en heb ik het nog steeds erg goed
naar mijn zin. Het is leuk om via mijn werk mijn passie voor ZuidAfrika met anderen te kunnen delen. Ze kennis te kunnen laten maken
met de mensen van Zuid-Afrika, de gewoonten en gebruiken.”
Welke indruk maakt Zuid-Afrika op je, wat zijn de grote
voor- en eventueel nadelen? “De verschillen tussen arm
en rijk zijn immens en soms
is dit best confronterend”
“Voordelen van Zuid-Afrika zijn voor mij allerlei verschillende dingen.
Van het weer tot aan de verschillende culturen. Kaapstad kent nog wel
seizoenen, maar deze zijn minder streng dan in Nederland. Het gros
van de tijd schijnt de zon zonder dat het te heet wordt. Ook de meer
ontspannen cultuur spreekt mij hier aan. Vandaag kan ook morgen
zijn, er is minder stress en er zijn minder planmatige verplichtingen.
Het leven tussen verschillende culturen vind ik ook erg leuk. Ik leer
elke dag weer iets nieuws en leer te kijken naar dingen vanuit veel
verschillende perspectieven. Ook geniet ik van het ‘dorpse’ gevoel dat
Kaapstad me geeft. Groot geworden door klein te blijven. Ook heeft
Kaapstad zo veel verschillende dingen te bieden op het gebied van
natuur – zoals het strand, de zee, de bergen en de weilanden – en cul-
tuur, dat ik me nooit hoef te vervelen!
Wat ik persoonlijk minder vind
is dat ik niet kan leven zonder auto. Dat ik geen fiets heb en ’s avonds
niet goed alleen over straat kan lopen.
Dit niet omdat er per definitie
iets zal gebeuren, maar omdat ik geen onnodige risico’s wil nemen.
Ook vind ik het soms lastig dat Apartheid, ook al is het sinds 1994 officieel afgeschaft, nog zo diep zijn sporen heeft nagelaten. De verschillen tussen arm en rijk zijn immens en soms is dit best confronterend.
Maar ook hier heb ik in de afgelopen jaren mee om leren gaan en
inmiddels lukt me dat goed. Zuid-Afrika is een land in ontwikkeling,
alles is mogelijk. Dit inspireert en ik hoop hier nog lang gelukkig te
kunnen zijn.” n
NU
General manager
in Zuid-Afrika
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 57
de immigrant | leven
“
Ik maakte me
zorgen dat ik de
Nederlandse taal
niet onder de knie
zou krijgen
”
58
|
VERTREK NL JANUARI 2013
leven | de immigrant
Hossein Sadjadi Ghaemmaghami Farahani is een naam als een gedicht. Het
is de officiële naam van de schrijver Kader Abdolah (58). In 1988 kwam hij als
natuurkundige van Iran naar Nederland, alwaar hij uitgroeide tot een gevierd
schrijver. Onlangs kwam Abdolahs nieuwe werk uit: Zeesla en de lepels van
Alice. In deze negende aflevering van De Immigrant neemt Kader Abdolah ons
met liefde mee terug naar Iran en vertelt hij over zijn ervaringen met Nederland.
Van Iran naar
Nederland
tekst paul poley | fotografie merlijn doomernik
Hoe kwam u eind jaren tachtig
eigenlijk in Nederland terecht?
Kader Abdolah: “Door het lot. Ik was politiek vluchteling, en vluchtte van Iran naar
Turkije. Ik had geen plan om uiteindelijk in
Nederland terecht te komen, het lot heeft dat
bepaald.”
Wat waren uw eerste indrukken
van Nederland?
“Wat is het land klein en wat is de taal
moeilijk! En uiteraard: wat is er veel regen
en wind. Maar vooral de taal was voor mij
als schrijver erg belangrijk. In Iran heb ik
twee boeken in het Perzisch gepubliceerd,
literatuur met een politieke inslag, taal is dus
bepalend voor mijn werk. Ik maakte me erg
veel zorgen dat ik de Nederlandse taal niet
onder de knie zou krijgen.”
Hoe bent u dan in het Nederlands
gaan schrijven?
“Door het gewoon te doen. Dat betekent automatisch veel fouten maken, veel om hulp
vragen, veel laten corrigeren, maar het is de
enige manier om de taal goed te leren.”
Uw nieuwe boek, Zeesla en de lepels van Alice, is recent uitgekomen.
Kunt u daar iets over vertellen?
“Het is een bijzonder boek, geschreven vanuit
het gezichtspunt van een immigrant. Met dit
boek ben ik als buitenstaander aan de basis
van de Nederlandse samenleving terechtgekomen. Ik heb de zuivere wateren van de Nederlandse cultuur en identiteit ontmoet. Toen
ik als immigrant Nederland binnenkwam,
merkte ik iets van het specifieke weer, de taal,
de kleding. Later lees je Annie M.G. Schmidt
en nog weer later Multatuli, je kijkt De Wereld
Draait Door, maar de échte Nederlandse
identiteit leer je kennen door de mensen die
de toekomst van Nederland gaan vormen. Ik
ben de diepte ingegaan door te spreken met
wetenschappers, ondernemers, kunstenaars,
mensen met grote dromen die de toekomst
van Nederland inhoud en vorm geven. Stuk
voor stuk waren het energieke, innovatieve,
creatieve geesten, die hoop en energie geven
voor de toekomst van Nederland.”
Even terug naar uw moederland,
Iran. Wat zijn behalve de al genoemde taal- en klimaatsverschillen
grote verschillen met Nederland?
“Er is een groot cultureel verschil. In Iran zijn
mensen opener, warmer, socialer, en veel
meer gehecht aan sociale contacten. Iraniërs
zijn enorm gastvrij. Waar je ook komt als
toerist, overal hoor je ‘welkom’ en ‘wat goed
dat je ons land bezoekt’. In Nederland is
dat minder het geval. Dit is overigens geen
waardeoordeel, het ene is niet per se beter
dan het andere. Al bij al zijn het wel twee
heel interessante culturen. De Perzische is
gevormd door de altijd schijnende zon en de
bergen, de Nederlandse door de diepte en de
laagte van het land.”
Stel, iemand gaat naar Iran om er
te wonen of te werken. Wat zou u
diegene aanraden?
“In politiek opzicht is Iran een moeilijk land,
maar als buitenlander word je er als een
prins of prinses ontvangen. Je gaat echt een
onvergetelijke tijd tegemoet. Ook als je er
voor je werk naartoe vertrekt, word je in de
watten gelegd door de plaatselijke bevolking.
Wat Iran betreft hekel ik het regime, maar
hou ik van de mensen. Verder reis je naar
Iran als je van cultuur houdt. Het is een ander soort reis dan als je naar bijvoorbeeld Bali
gaat. Iran is vol met bijzondere, oude steden,
met bazaars, moskeeën; het land heeft dan
ook een geschiedenis van vijf-, zesduizend
jaar. Maar mijn belangrijkste tip: ontmoet
de mensen in Iran, dat is het mooiste wat er
is!” n
Biografie
Geboortedatum 12 december 1954
Geboorteplaats Arak (Iran)
Woonplaats Delft
Laatste opleiding Natuurkunde
Huidige baan Schrijver
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 59
boeken
Soms in Afrika – verhalen van onderweg, dwars door landen,
levens en vriendschappen
Bijna iedereen kent de kleurrijke clichés over Afrika. Maar de werkelijkheid is hilarischer,
tragischer, lelijker en mooier. In Soms in Afrika voel je, proef je, zie je en onderga je dit fascinerende continent. En het kan niet anders of je ontwikkelt er eenzelfde diepe liefde voor als de
auteur. Soms in Afrika is het eerste boek van Floor Koomen (Amsterdam, 1963). Deze gepassioneerde verhalenverteller werkt in het dagelijks leven als programmamaker tv voor de publieke
omroep. Hij woonde zelf in Afrika, reisde er vele malen naartoe en droomt ervan ooit een eigen
media-academie op te zetten in Nairobi, Kenia.
F. Koomen | ISBN 978 90 599 9901 5 | € 19,95 | Paperback | Uitgeverij De Barbaar
Croissantje pindakaas – een Nederlands gezin in Frankrijk
Auteur Eva van Dorst-Smit vertelt over de realiteit van een emigratie van een jong gezin
naar het platteland in Frankrijk: de twijfels bij het afscheid, de ontlading bij aankomst, valse
‘heimweeën’ die de kop opsteken. En wat het met een ouder doet als je je kind ‘doofstom’ in
een anderstalig klasje werpt. Croissantje Pindakaas is een boek voor elke dromer, Francofiel of
emigrant in spé. Voor iedereen een leuk kijkje achter de schermen bij een Nederlands gezin dat
het lef had een druk bestaan achter zich te laten en te gaan voor zijn droom.
E. van Dorst–Smit | ISBN 978 94 618 5033 1 | € 14,95 | Paperback | Uitgeverij VanDorp
Educatief
De expat
Auteur Patricia Snel woont en werkt sinds begin 2011 in Singapore, waar ze onder andere lezingen en workshops over het schrijverschap geeft. Singapore vormt het decor van deze thriller.
Julia leidt samen met haar man Paul een luxe expatleven in het dynamische Singapore. Paul
gaat steeds meer op in zijn werk en het lukt Julia maar niet haar eigen carrière weer op te pakken. Wanneer Julia betrokken raakt bij de geheimen van haar nieuwe, excentrieke overbuurman Dave en zijn maid op verdachte wijze om het leven komt, gaat ze op onderzoek uit. Julia
komt erachter dat Dave niet de enige is die dingen voor haar verzwijgt.
P. Snel | ISBN 978 90 499 5409 3 | € 16,90 | Paperback | Uitgeverij Mistral
60
|
VERTREK NL JANUARI 2013
boeken
Een koffer vol liefde – passionele verhalen over buitenlandse liefdes
Het tv-programma Grenzeloos verliefd trekt per aflevering 1,2 miljoen kijkers. Verliefde stellen uit verschillende landen die zich niet laten weerhouden door grenzen en cultuurverschillen, inspireren ons.
Agnes Hofman interviewde er twintig voor haar boek. Het is een markante mix van ongewone stellen:
van de Nederlandse vrouw van middelbare leeftijd met de jonge Gambiaan; de Nederlandse man met
de illegale Braziliaanse tot het gemengde homostel. Vol ervaringen, praktische tips, foto's en liefde!
A. Hofman | ISBN 978 90 215 5257 6 | € 12,95 | Paperback | Kosmos Uitgevers
What drives an expat?
Een Engelstalig boek waarin 20 verschillende mensen, variërend van kinderen van expats tot gepensioneerde ambassadeurs, en van frequente reizigers tot hele gezinnen die emigreren, vertellen wat
hen drijft om buiten Nederland te wonen en te werken. Zij geven hun antwoord op de vraag: waarom
zou je met alle hedendaagse technologische mogelijkheden, zoals internet, waarmee de wereld nog
nooit zo klein is geweest toch een internationale carrière ambiëren?
J. Cavanna, L. Edelkoort, A. Pollock, N. Ripmeester, W. Siegersma | ISBN 978 90 589 6102 0
€ 14,95 | Paperback | Expertise in Labour Mobility
Het geheim van de Berghut
De Berghut in Oostenrijk is een hotel in de bergen gerund door Hans en Nel. In dit sfeervolle boek
beschrijven zij de geheimen achter het succes. Daarnaast geven zij je een onthullend kijkje achter de
schermen en nemen je mee op hun persoonlijke ontdekkingsreis van de afgelopen vier jaar, die tot nu
toe geheim is gebleven… Het gaat over een groot avontuur en een spannende tijd in de tropenjaren
van hun leven met hun baby en een peuter. Over diepe dalen, eenzaamheid, doorzetten en elkaar
terugvinden. Dit boek is niet alleen interessant voor ‘vertrekkers’ en ‘dromers’, maar voor iedereen
die houdt van échte levensverhalen. Het boek stimuleert je om je dromen waar te maken, je passie
achterna te gaan en het hobbelige pad ernaartoe te blijven volgen. Om de confrontatie met jezelf aan
te gaan en er beter van te worden. Het geheim van de Berghut bevat talloze foto’s, bijzondere verhalen
van gasten, de lekkerste Berghutrecepten, werktekeningen om je eigen Berghutmeubels te maken en
verschillende QR-codes die leiden naar allemaal leuke filmpjes.
H. Bruns en N. Griffioen | ISBN 978 94 619 1508 5 | € 19,95 | Gebonden | Uitgegeven in eigen
beheer
Hoe overleeft Rosa in New York… en Neuz in Berlijn?
Dit boek is het eerste deel van een nieuwe serie ‘Rosa & co’, wat het vervolg is op de succesvolle ‘Hoe
overleef ik’-serie van Francine Oomen. In Hoe overleeft Rosa in New York zijn de hoofdpersonen wat
volwassener geworden. Wat doe je als je droom aan diggelen valt en je zelfvertrouwen tot onder het
nulpunt daalt? Dan ga je, zoals Rosa, naar New York! Als au pair bijvoorbeeld. Wat doe je als je (per
ongeluk) vreemdgegaan bent? Als je te veel drinkt, rookt en blowt, een verkeerde studie gekozen hebt,
platzak bent en je vader je ontzoond heeft? Dan vlucht je. Bijvoorbeeld naar Berlijn, zoals Neuz doet.
F. Oomen | ISBN 978 90 451 1284 8 | € 14,95 | Paperback | Uitgeverij Querido
Meer emigratieboeken vindt u op www.vertreknl.nl/boeken.
U kunt daar de boeken eenvoudig bestellen en/of recenseren.
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 61
leven | strip
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 63
3e ja argang nummer 9
|
www.vertreknl.nl
het magazine voor wonen, werken en leven in het buitenland
drie specialisten over werken
op bonaire, in frankrijk en in
ZWEDEN
i speciale emigr atiebeurs bijl age i
voorwoord
Een kleine
wereld
O
p 9 en 10 februari tijdens de EmigratieBeurs
in Expo Houten ligt de wereld aan uw voeten.
Op 12.000 vierkante meter presenteren ruim
25 landen zich in 150 stands, verdeeld over
3 ‘Vertrekhallen’, en geven zij meer dan 80
presentaties in 6 presentatiezalen. Door de
brede opzet van de beurs krijgt u een goed
overzicht van uw mogelijkheden in het buitenland en van zaken die u
nog moet aanpakken.
Dit jaar vindt u de informatie over wonen, werken en ondernemen
weer handig gegroepeerd per land of regio. Landen als Frankrijk,
Duitsland en Spanje in de Europese Vertrekhal 1, overzeese bestemmingen als Canada, Nieuw-Zeeland, Australië en het Caribische gebied in Vertrekhal 2 en Scandinavische landen zoals Zweden, Noorwegen en Finland in Vertrekhal 3. De Nederlandse overheidsinstellingen
en instituten, zoals EURES, Dienst Uitvoering Onderwijs, Europass,
de Sociale Verzekeringsbank, de Belastingdienst en nog vele andere,
staan handig gegroepeerd bij de entree van hal 2.
Europees platteland trekt
In de Europese Vertrekhal vindt u de Franse regio’s Bourgogne en Auvergne, wordt het Franse platteland vertegenwoordigd door de stand
van Projet en Campagne en kunt u zich onder het genot van een echte
Franse crêpe professioneel laten voorlichten over wonen, werken en
ondernemen in Frankrijk bij de adviseurs van Francofiel.
“Door de brede opzet krijgt u
een goed beeld van uw
mogelijkheden in het buitenland”
Met de komst van diverse Duitse steden en de twee Landkreisen (provincies) Göttingen (Harzgebergte) en Kassel worden nu ook emigranten gezocht voor gebieden dieper in Duitsland. Dat emigratie zich niet
door een crisis laat weerhouden blijkt ook uit de aanwezigheid van
diverse Spaanse makelaars.
Caribische gebied in het zonnetje
foto: peter wiezoreck
Door de bijzondere positie die de verschillende Caribische eilanden
momenteel hebben en de voorspelde groei in verschillende sectoren,
staat dit jaar het hele Caribische gebied in het zonnetje. Het eiland
Bonaire komt hiervoor met een eigen paviljoen ‘Bestemming Bonaire’,
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 67
voorwoord
Keiharde emigratiecijfers
●
●
●
●
●
●
2-3% van de Nederlandse bevolking denkt serieus
na over emigratie (dat zijn dus 510.000 Nederlanders)
133.000 Nederlanders emigreren jaarlijks
364 Nederlanders emigreren per dag, dat is een
vliegtuig vol
75% van de Nederlandse emigranten blijft in Europa
25% vertrekt naar overzeese bestemmingen
In de eerste zes maanden van 2012 steeg het aantal emigranten met 6.000 ten opzichte van 2011.
De verwachting is dat emigratie blijft stijgen in
de tweede zes maanden van 2012 en dat het totale
aantal Nederlandse emigranten in 2012 uitkomt
op circa 145.000
Wat zijn belangrijkste overwegingen om te emigreren?
●
●
waar men zich kan inschrijven voor een proefemigratietraject op
Bonaire onder de naam ‘Bonaire voor Beginners’. Het Curaçaohuis in
Nederland neemt diverse bedrijven uit Curaçao op sleeptouw in het
Caribische straatje. De opening van de EmigratieBeurs zal zaterdag
een Caribisch tintje krijgen, kleurrijk en muzikaal.
Zweden origineel, Noorwegen breidt uit
Zoals altijd hebben de Zweedse regio’s weer allerlei originele acties opgezet om emigranten en ondernemers te trekken. Zo zijn er
coachingtrajecten voor ondernemers, waarbij zelfs kantoorruimte in
Zweden wordt aangeboden met begeleiding van Zweedse bedrijfsadviseurs, worden vacatures en woningen breed uitgemeten en zoekt
de regio Småland tussen de 600 en 1000 IT’ers. Tevens zoeken diverse
regio’s weer medisch personeel en zullen er weer veel presentaties
worden gegeven over wonen en werken. Graag ook aandacht voor het
nieuwe Noorse paviljoen met een kleine tien Noorse gemeentes, die
op zoek zijn naar Nederlandse emigranten.
Na een bezoek aan de EmigratieBeurs maakt u een vliegende start
met uw emigratieplannen. De EmigratieBeurs, de wereld in het
klein. ■
TOM BEY
D I R E C T E U R E M I G R AT I E B E U R S
Persoonlijke overwegingen, zoals de zucht naar
rust, ruimte en een natuurlijke omgeving om de
kinderen op te laten groeien
Publieke overwegingen, zoals criminaliteit, files en
zorg
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 69
specialisten |
Bonaire
Het leven op Bonaire is goed, maar het werken ook. Niet alleen voor
werknemers is er werk genoeg, maar zeker ook voor ondernemers.
Shendrich Obispo van de Kamer van Koophandel op Bonaire maakt
Nederlanders graag enthousiast om op Bonaire te komen werken:
“In je pauze kun je lunchen aan zee in een van de vele restaurants,
wat wil je nog meer?”
Het is hard werken,
krijg je meteen een
tekst paul poley
Tera di Solo y suave bientu
Patria orguyoso salí foi lamá
Pueblo humilde y semper contente
di un conducta tur parti gabá
Pues larga nos trata tur dia
pa semper nos Boneiru ta mentá
Land van zon en zachte bries
Trots vaderland, verrezen uit de zee
Bescheiden volk, altijd tevreden
met een alom geroemd gedrag
Laat ons dus elke dag proberen
om ons Bonaire een goede naam te
geven
70
|
VERTREK NL JANUARI 2013
T
ot zover de eerste zes regels
van het volkslied van Bonaire,
het Caribische eiland dat deel
uitmaakt van de Antillen en
slechts 16.000 inwoners heeft.
Met deze zes regels wordt veel
over Bonaire al duidelijk: het
is er zonnig, er waait een goed
windje, de zee is altijd dichtbij, en de mensen
zijn er bescheiden en tevreden. Het kan dus
niet anders of Bonaire is een heerlijk land om
in te wonen. Maar hoe zit het met werken?
Is er werk op Bonaire, en zo ja, voor wie en
waar? Deze vragen legden we voor aan Shendrich Obispo, bedrijfsadviseur bij de Kamer
van Koophandel op het eiland. “Er is veel
werkgelegenheid hier, zeker sinds 10/10/10,
de dag waarop Bonaire een bijzondere gemeente van Nederland werd. Sinds die dag is
het hele ambtenarenapparaat van Bonaire,
Sint-Eustatius en Saba hier op Bonaire geves-
tigd. We hebben bijvoorbeeld het hoofdkantoor van de Belastingdienst, het gerechtshof
en een gevangenis hier. Door dit alles is men
nog altijd op zoek naar gekwalificeerd, hoogopgeleid personeel. Veelal zijn dit werknemers voor de overheid, of voor het onderwijs.
Zo zoeken we in het buitenland gericht naar
zo’n 60 leraren die op de BES-eilanden (Bonaire, Sint-Eustatius en Saba) willen werken.
Maar ook meer en meer private bedrijven vestigen zich hier, en daardoor is er bijvoorbeeld
behoefte aan technisch personeel.”
Een vakantiegevoel
Banen voldoende dus, daar op Bonaire.
Voordat Obispo de voordelen van het werken
op Bonaire bespreekt, wil hij eerst één groot
vooroordeel wegnemen. “Mensen denken
wel eens dat er hier op Bonaire minder hard
gewerkt wordt dan elders, maar dat is niet zo.
Het is echt hard werken, maar, en dat is een
Bonaire | specialisten
maar daarbuiten
vakantiegevoel
enorm voordeel, na het werken heb je direct
een vakantiegevoel. Dit is een heerlijk eiland,
dat rust uitstraalt, waar nauwelijks verkeer is
en waar de temperatuur altijd goed is. Ik vergelijk het altijd met Texel wat de rust betreft.
Niet alleen na je werk, maar ook in je pauzes
is het uitstekend vertoeven hier. Wie op
Bonaire werkt, werkt in Kralendijk, de hoofdstad. Het voordeel daarvan is dat het aan zee
ligt. De werktijden zijn hier van 8 tot 12 uur
’s ochtends en van 13 tot 17 uur ’s middags.
Dat betekent dat je dus een uur pauze hebt,
en die kun je prima besteden aan het water.
Lunchen aan zee in een van de vele restaurants, wat wil je nog meer? In Nederland ga
je in de winter in het donker naar je werk,
en in het donker kom je weer thuis – tussendoor zit je opgesloten op kantoor. Op Bonaire
leef je echt buiten, aan zee, of midden in de
natuur. Het eiland bestaat voor ongeveer 75
procent uit natuur.”
“Voor het onderwijs op onze
eilanden zoeken we in het
buitenland naar 60 leraren”
Een aantrekkelijke hub
Obispo is lovend over zijn eiland. Hij is 29
jaar, en woont nu zo’n 5 jaar op rij op Bonaire. Daarvoor woonde hij afwisselend op
Curaçao, Bonaire en in Nederland. Hij is nu
bedrijfsadviseur bij de KvK, en weet daardoor als geen ander waar de kansen liggen
speciaal voor ondernemers die naar Bonaire
willen. “Op het gebied van logistiek en vervoer zijn er veel kansen voor grote investeerders. Op dit moment zijn we van één bedrijf
afhankelijk voor vervoer naar Curaçao, en
dus liggen daar zeker mogelijkheden. Het
vliegveld van Bonaire heeft grote uitbreidingsplannen, en ook daar kunnen ondernemers in springen. De grootste kans ligt
wellicht in het idee een hub te creëren van
het vliegveld van Bonaire, dat wil zeggen een
aantrekkelijke overstapplek voor mensen die
van Nederland naar Zuid-Amerika vliegen.
Bonaire is de achtertuin van Nederland,
maar tot op heden wordt daar door Nederland en door Bonaire maar weinig gebruik
van gemaakt. Ondernemers zijn dan ook van
harte welkom hier”. n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 71
specialisten |
Frankrijk
Werken in loondienst in Frankrijk is voor emigranten lastig,
onder meer door de torenhoge werkloosheid in het land. Voor
ondernemers zijn er veel meer mogelijkheden, aldus Wim van
Teeffelen, eigenaar van Ondernemen-Frankrijk. Zelfs in het toerisme.
“Nederlanders kunnen de concurrentie prima aan, omdat er veel
slechte kwaliteit is in de Franse toeristische sector.”
Frankrijk is
een goed land
om te leven, maar
ook om er te
ondernemen
tekst paul poley
72
|
VERTREK NL JANUARI 2013
R
ust, ruimte en uitzicht, en dat
op een prettige reisafstand
van Nederland.” Zo vat Wim
van Teeffelen de belangrijkste
redenen van een Nederlander
samen om zich te vestigen in
Frankrijk. Samen met Marijke
Spiekerman is hij de eigenaar
van Ondernemen-Frankrijk, een bedrijf dat
ondernemers op allerlei gebieden helpt
met het beginnen van een onderneming in
Frankrijk. Van Teeffelen: “Wij richten ons in
feite op een heel kleine nichemarkt, want
ondernemen in Frankrijk is wat anders dan
werken in loondienst in Frankrijk. In dat
geval gaat het vaak om expats, terwijl wij
voornamelijk met emigranten van doen hebben. Mensen die niet alleen ondernemen in
Frankrijk, maar er ook gaan wonen.”
Medisch personeel
Sinds 2004 heeft hij ruim 600 emigranten op
weg geholpen in la douce France. 80 procent
daarvan betrof emigranten die gaan on-
Frankrijk | specialisten
dernemen, 2 tot 3 procent ging in dienst bij
een Frans bedrijf, en de rest van de klanten
van Ondernemen-Frankrijk ging voor zijn
of haar pensioen richting het zuiden. Van
Teeffelen: “Wij ondersteunen onze klanten
op alle mogelijke gebieden: we geven advies,
we bieden cursussen en netwerkborrels aan,
maar helpen ook hands-on bij het oprichten
of overnemen van een bedrijf in Frankrijk.
Van notarissen, via gemeentelijke administratie, tot aan de inschrijving van een
onderneming.”
In loondienst gaan bij een Frans bedrijf is bijzonder moeilijk, zo erkent Van Teeffelen: “De
werkloosheid in Frankrijk ligt momenteel
boven de 10 procent. Je moet dus concurreren
met lokale Fransen, en dat is niet gemakkelijk. Ook is het van zeer groot belang dat
je perfect Frans spreekt, en dat doen veel
die gebieden staat in Europa hoog aangeschreven. Voor schoonheidsspecialisten geldt
hetzelfde. Maar ook voor medisch personeel
uit Nederland is er, zeker op het Franse platteland, genoeg werk te vinden. Denk aan
bejaardenverzorgers, wijkverpleegkundigen,
tandartsen, et cetera. De eis om vlekkeloos
Frans te spreken is voor deze beroepen ook
iets minder belangrijk.”
Fiscaal microregime
Van Teeffelen en Spiekerman richten zich
nadrukkelijk op ondernemers, en zij zien
legio mogelijkheden voor hen in Frankrijk. Eerst maar eens de vraag beantwoord
krijgen waarom ondernemers voor Frankrijk
kiezen. Van Teeffelen: “Frankrijk is bij geen
van onze klanten een land dat gekozen
is omdat je er zo goed kunt ondernemen.
“Beginnende ondernemers hoeven in
Frankrijk geen boekhouding bij te houden”
Nederlanders niet meer. Je kunt nog zo goed
Engels spreken, Fransen vinden het essentieel dat je je daarnaast nagenoeg foutloos
in het Frans verstaanbaar kunt maken. Een
derde reden waarom het lastig is in dienst te
gaan bij een Franse organisatie, is dat de arbeidsbescherming in Frankrijk extreem hoog
is. Het risico voor een Fransman om een buitenlander in dienst te nemen is groot, want
je kunt hem nauwelijks ontslaan.” Toch liggen er volgens Van Teeffelen voor specifieke
beroepen echt wel kansen om in loondienst
te kunnen: “Voor beroepen met bijzondere
vakkennis is in Frankrijk nog altijd ruimte.
Zoals bloemisten, of fysiotherapeuten en
sportmasseurs. De Nederlandse opleiding op
Dat kun je wel, maar klanten kijken toch
eerst waar ze zich willen vestigen, en pas
dan kijken ze naar de ondernemingsmogelijkheden. Dat Frankrijk om te leven veel
voordelen biedt is duidelijk, maar ook voor
ondernemers zijn er grote voordelen. Voor
beginnende ondernemers is er bijvoorbeeld
een gunstig belastingregime, het zogeheten
microregime. Dat houdt in dat beginnende
ondernemers geen boekhouding hoeven
bij te houden, ook geen BTW hoeven te
betalen, maar alleen hun omzet moeten
administreren, waarover ze vervolgens een
vast percentage belasting betalen. Een heel
eenvoudig systeem dus. Ook op het gebied
van ziektekostenverzekeringen is Frankrijk
gunstig. Ben je in Frankrijk in dienst, dan
betaalt het bedrijf alles. En ondernemers betalen slechts een bepaald percentage van de
winst voor de ziektekostenverzekering. Een
voordeliger systeem dan in Nederland.”
Ondernemerskansen
Veel Nederlanders beginnen een Chambres
d’Hôtes, een camping, een restaurant of een
vakantiepark in Frankrijk. Is dat een goede
keuze? Volgens Van Teeffelen wel: “Je zou
denken dat die markt wel verzadigd is, en
in zekere zin is dat ook zo. In 2001 kwamen
er 80 miljoen toeristen naar Frankrijk, in
2012 zijn dat er naar verwachting 90 miljoen geweest. Maar in de tussentijd is het
aantal beschikbare bedden vijfmaal zo hard
gestegen, de concurrentie is dus enorm. Nederlanders kunnen die concurrentie echter
prima aan, omdat er veel slechte kwaliteit
is in de Franse toeristische sector. Bijna alle
Nederlanders die bijvoorbeeld een Chambres
d’Hôtes beginnen, zijn ook succesvol. Dat
komt doordat ze op het gebied van gastvrijheid en kwaliteit de Fransen uit de markt
kunnen drukken. Ook is het een voordeel dat
veel Nederlanders meertalig zijn en met iedereen een praatje maken. Naast in het toerisme liggen er ook veel ondernemerskansen
voor vaklui. Ben je metselaar, timmerman,
dakdekker, elektricien of iets dergelijks en
kun je daarmee in Nederland een boterham
verdienen, dan kun je dat in Frankrijk zeker
ook. Tot slot vestigen veel internetbedrijfjes
zich met succes in Frankrijk. Webwinkels
bijvoorbeeld, adviesbureaus of vertaalbureaus. Zij kiezen primair voor het wonen in
Frankrijk, het werk dat ze doen is exact hetzelfde als in Nederland. Maar het is aanlokkelijker om een internetbedrijfje ergens in de
zon van Zuid-Frankrijk te runnen dan in een
grijze buitenwijk van Lelystad.” n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 73
specialisten |
Zweden
Vanuit Jämtland, een streek in Midden-Zweden, probeert Jan Sikking
voor Midscand Nederlandse emigranten zijn kant op te krijgen.
Kosteloos adviseert hij potentiële emigranten, met als belangrijkste
argumenten: de weergaloze Zweedse natuur en de prima mogelijkheden om een eigen bedrijf te starten. “Er wordt in Jämtland veel
gebouwd, zoals winterhuizen voor de skiperiodes, en vakmensen die
het lef hebben voor zichzelf te beginnen zijn daarvoor altijd welkom.”
Ik heb nog geen Ned
die spijt heeft hierhe
A
ls musicus kwam Jan
Sikking in 1970 zelf als
emigrant van Nederland naar Zweden. Als
muziekleraar vestigde
hij zich in het zuiden
van het Scandinavische
land. Later exporteerde
hij Zweedse woningen voor Nederlanders, en nu is hij adviseur, in dienst van de
provincie Jämtland, een streek ter grootte
van Nederland, maar met slechts 127.000
inwoners, gelegen tegen Noorwegen en
het gebied Lapland. Sikking: “Ik werk bij
Midscand, een project dat deels door de EU
gefinancierd is, en waaraan vijf gemeentes
binnen de provincie Jämtland samenwerken.
Ik heb van Midscand maar één opdracht
gekregen: zo veel mogelijk Nederlandse
emigranten hier naartoe halen. Dat doen we
74
|
VERTREK NL JANUARI 2013
tekst paul poley
via onze website www.midscand.com/dutch,
informatiebijeenkomsten in Nederland en
via de EmigratieBeurs, waar we een eigen
stand hebben en waar specifiek mensen van
ons aanwezig zullen zijn die Nederlanders
op weg kunnen helpen met een eigen bedrijf
in Zweden. Maar niet alleen ondernemers
helpen we, ook mensen die in loondienst willen werken in de sectoren waar hier mensen
nodig zijn, of mensen die zich op oudere
leeftijd in Zweden willen vestigen. Zonder
kosten kunnen wij ze helpen met het leggen
van contacten. Daarbij moet je denken aan
contacten met relevante personen binnen de
samenwerkende gemeentes, maar ook met
bijvoorbeeld belastingkantoren. Met nadruk
wil ik zeggen dat we geen arbeidsbureau
zijn, maar wel tal van essentiële contacten
voor iemand kunnen leggen, ook met bedrijven.”
Erg sociaal
Wie in Zweden wil werken, moet zich twee
belangrijke adviezen van Sikking ter harte
nemen: “Uiteraard is het belangrijk om de
Zweedse taal machtig te zijn. Het is echt van
belang om Zweeds te spreken, maar de meeste Nederlanders die hierheen komen, zijn
hoogopgeleid en de Zweedse taal is dan ook
geen groot probleem. Een andere belangrijke
tip: kom persoonlijk naar Zweden om kennis
te maken met bedrijven, ook al hebben ze
op dat moment geen vacatures. Bouw een
netwerk op in de regio. Veel gaat hier via via.
Midscand kan je adviseren over het schrijven
van een goed Zweeds cv. Als je werk zoekt,
moet je dat persoonlijk komen doen. Een
cv’tje sturen vanuit Nederland is zinloos,
wellicht krijg je zelfs geen antwoord. Kom
dus langs, dan kun je meteen de provincie
met eigen ogen bekijken, kijken naar welke
Zweden | specialisten
erlander ontmoet
en gekomen te zijn
scholen je kinderen kunnen, et cetera. Als je
vervolgens een huis koopt, is het ook belangrijk om zo snel mogelijk contact op te nemen
met je buren, ook al wonen zij honderden
meters verderop. Maak je bekend, Zweden
zijn doorgaans erg sociaal en vinden dit fijn.
Snel zul je zien dat ze je accepteren.”
“Als je in Zweden
werk zoekt, moet
je dat persoonlijk
komen doen”
Besneeuwde bergen
Als je je aan de adviezen en tips van Sikking
houdt, dan is het prima mogelijk om in Jämtland aan de slag te komen. “Ook Zweden vergrijst, dus in de bejaardensector zijn er mensen nodig. Omdat je er met oude mensen
werkt, is het beheersen van de Zweedse taal
hier helemaal belangrijk. Vakwerkers, zoals
loodgieters en schilders, vinden in Zweden
eveneens gemakkelijk werk, met name als
ze zich als kleine zelfstandige verhuren aan
grotere bedrijven. Er wordt nog altijd veel
gebouwd, zoals winterhuizen voor de skiperiodes, en vakmensen die het lef hebben
voor zichzelf te beginnen zijn daardoor altijd
welkom. De voordelen van het werken hier
zijn legio. Zo is er heel weinig bureaucratie
bij het opzetten van een eigen bedrijf, en is
het allemaal veel minder gestrest dan in Nederland. Zelf kom ik nog ongeveer één keer
per maand in Nederland, en het valt me op
dat alles steeds gehaaster gaat in Nederland.
Zweden zijn rustiger, doen kalmer aan, alles
komt wel goed. Dat bevalt Nederlanders die
hier komen ook prima trouwens, dat niet alles op een paar minuutjes aankomt. En ja, de
natuur is prachtig mooi hier. Als ik nu naar
buiten kijk is het geweldig, met de zon die
schijnt op de besneeuwde bergen. Soms kun
je wel 100 kilometer ver kijken, schitterend.
Eigenlijk het enige wat ik uit Nederland mis,
is een zoute haring. Hoewel hier natuurlijk
ook vis in overvloed is.” De Nederlanders die
Sikking helpt, kunnen bovenstaande voordelen meer dan beamen. Sikking: “Ongeveer
35 families hebben we nu concreet geholpen,
al is het zo dat steeds meer mensen contact
met ons opnemen en informatie willen. Tot
nu toe ben ik in elk geval nog geen Nederlander tegengekomen die spijt heeft hierheen
gekomen te zijn.” n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 75
puzzel en win
OOM Verzekeringen
u
w
n
i
e
u
w
e
t
o
e
k
o
m
s
t
d
v
i
s
a
4
y
o
u
g
w
e
ij
r
w
s
o
n
h
e
b
l
c
r
n
r
i
l
u
p
e
c
b
e
a
o
n
i
n
i
u
d
o
e
g
r
r
i
n
s
n
c
f
j
r
k
n
r
b
p
a
a
e
t
a
v
g
f
s
e
o
o
e
e
c
b
a
ij
l
s
a
b
u
e
e
d
m
h
i
r
e
v
n
s
d
i
DUO
Rabobank
Heering
Heimweewinkel
Waaijenberg
NRC
Zoologistics
Visa4you
Wereldmagazine
Wereldschool
VertrekNL
Uw Nieuwe Toekomst
n
n
g
h
o
e
i
t
o
d
t
v
z
e
s
g
e
n
i
z
a
g
a
m
d
l
e
r
e
w
c
o
s
r
t
a
g
r
i
t
e
a
m
r
e
e
h
l
d
u
o
g
k
n
a
b
o
b
a
r
v
o
o
i
u
h
e
i
m
w
e
e
w
i
n
k
e
l
o
o
h
k
m
g
r
e
b
n
e
j
i
a
a
w
l
z
n
e
g
n
i
r
e
k
e
z
r
e
v
m
o
o
NOB
Eures
Europass
JoHo
Emigratiebeurs
Midscand
Huis en Aanbod
Mondi
Nuffic
SVB
Agriteam
CVZ
Oplossing:
Woordzoeker
E
en nieuw jaar, een schone lei om mee te beginnen. Nieuwe voornemens. Gaat u dit jaar uw
droom verwezenlijken? Gaat u nu echt de sprong wagen, alleen of met uw partner of gezin? U
zult merken dat er meer mensen met deze plannen rondlopen als u in februari de EmigratieBeurs in Houten bezoekt. De ideale plek om ervaringen en tips met elkaar uit te wisselen. U
kunt ook terecht bij de vele standhouders met al uw plannen en vragen. Alle partijen die uw emigratie kunnen doen slagen, zijn vertegenwoordigd. In twee dagen kunt u zo de hele wereld over om
eens te kijken waar nu uw perfecte toekomstige verblijfplaats ligt én hoe u er kunt komen!
Wij staan er ook, net als alle bedrijven die u hierboven bij de woordzoeker ziet staan. Deze stand
houders kunnen niet alleen van links naar rechts geschreven zijn, maar ook horizontaal, verticaal
en diagonaal. Dezelfde letters kunnen meerdere keren worden gebruikt. Aan het eind vormen de
letters die niet gebruikt zijn een zin, die de oplossing van de puzzel vormt. Stuur voor 8 maart 2013
deze oplossing naar: [email protected], de winnaars worden bekendgemaakt via de website
www.vertreknl.nl. Voor de winnaar hebben we een exemplaar van Wildernisjaren, t.w.v. € 19,95 en
ter beschikking gesteld door uitgeverij Artemis & Co. n
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 77
De sfeer van Canada vindt u terug in
Restaurant
Mondani
canadian
cooking
Graaf Ottoweg 6, 7241 DG Lochem,
T: 0573 – 257595, www.mondani.nl
Schrijf geschiedenis!
In brief
reportage of
korte film
www.postvoorlater.nl
Bezoek PostVoorLater in de stand van VertrekNL op de Emigratiebeurs
colofon
lezersservice
Jaargang 3, nummer 9 - januari/maart 2013
VertrekNL
Valge 3, 9965 PD, Leens (Groningen)
T: 0595-577217, F: 0595-572231
E: [email protected]
W: www.vertreknl.nl
EINDRedactie
Paul Poley en Rimke de Groot
MEDEWERKERS
Peter Beemsterboer (cartoons), Tom Bey, Jorine de
Bruin, Arend van Dam (cartoons), Boris Dittrich, Kirsten Dorrestijn, Aart Heering, Mirjam van der Kaaden,
Dick Matena (illustratie), Andrea Kruis (strip), Paul
Poley, Nannette Ripmeester, Koos Reitsma, Heleen
Ronner, Peter Smolders
FOTOGRAFIE
Peter Beemsterboer, Jan Cocheret, Merlijn Doomernik
en Peter Wiezoreck
VoordeelPAS
Abonneevoordeel
Vormgeving
Zeedesign, www.zeedesign.nl
website
Jan Egbert Krikken en Aldert Taanman
Uitgevers
Mirjam van der Kaaden en Seb van der Kaaden
Drukker
Ten Brink/Euradius, Meppel
Productiebegeleiding: Jan Fial
Adverteren
Personalia vof
T: 0595-577217, M 06-34099094, F: 0595-572231
E: [email protected]
W: www.vertreknl.nl/adverteren
Abonneren/losse verkoop
Personalia vof
T: 0595-577217, M 06-34099094, F: 0595-572231
E: [email protected]
W: www.vertreknl.nl/abonneren
Abonnementen binnenland: € 39,– per jaar (6 nrs)
De nummers worden u zonder extra verzendkosten
opgestuurd. Alle abonnementen worden afgesloten
voor minimaal een jaar (12 maanden) en worden automatisch verlengd met een jaar, tenzij anders vermeld in
de actievoorwaarden. Prijs wijzigingen voorbehouden.
Abonnementen buitenland: tarieven op aanvraag
Adreswijzigingen: Ten minste drie weken van tevoren
naar Valge 3, 9965 PD Leens of via abonneren@
vertreknl.nl
Losse nummers: € 6,50
Distributie losse verkoop: Betapress, Gilze
Je gegevens worden door VertrekNL opgenomen in
haar bestand. Deze gegevens worden gebruikt
om uitvoering te geven aan de (abonnements)overeenkomst, voor analyses en om je op de hoogte te
houden van interessante producten en diensten van
ons en van zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Hierbij
houden we rekening met jouw persoonlijke voorkeuren. Indien je geen prijs stelt op dergelijke aanbiedingen kun je dit schriftelijk melden aan VertrekNL , ter
attentie van afdeling Abonnee Service, Valge 3, 9965
PD Leens of via [email protected]
Voor slechts 39 euro per jaar ontvangt u als abonnee van
VertrekNL magazine:
l 6 x per jaar VertrekNL magazine
l VertrekNL Voordeelpas, waarmee u
kortingen/voordeel krijgt op onder andere:
– Verzekeringen
– Cursussen (taal, etc.)
– Advies (visa, etc.)
– Verhuizingen
l Gratis toegang online archief VertrekNL
magazine t.w.v. € 19,50
l Gratis toegang EmigratieBeurs t.w.v. € 17,50
l Gratis Emigratiewijzer t.w.v. € 10,–
Profiteer van bovenstaande voordelen en
abonneer u via www.vertreknl.nl/magazine
Heeft u nummers gemist?
VertrekNL magazine verschijnt zesmaal per jaar
met in elke uitgave een speciale bijlage rondom een
specifiek thema. Het volgende nummer verschijnt
maart 2013
©2013 VertrekNL / Personalia vof
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave
mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming
van de uitgeverij worden overgenomen
ISSN 2211-2871
Deze kunt u nabestellen via www.vertreknl.nl/magazine
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 79
wegwijzer
Van A tot Z
Hier vindt u diverse bedrijven die u
kunnen helpen bij uw vertrek naar
het buitenland variërend van een
visumaanvraag tot het vinden van
een baan en/of woning.
G
GuideLines
E
Juridische en fiscale handboeken inzake (ver)koop en (ver)huur van
Edufax
Edufax heeft haar dienstverlening afgestemd op de drie fasen van een
expatriëring. Consultants bepalen samen met u een onderwijsstrategie en
ondersteunen u in alle fasen van de uitzending. Taalcursussen zorgen voor een
soepele overstap naar anderstalig onderwijs. Het volgen van NTC-online, voor
leerlingen van 3 t/m 18, waarborgt aansluiting op Nederlandstalig onderwijs.
Voor meer informatie +31 (0)40 204 74 70 of [email protected], www.edufax.nl.
onroerend goed in het buitenland. Informatiehandboeken over werken en/of
het starten van een eigen onderneming in het buitenland.
Cortenbacherdreef 27, 6367 GG, Voerendaal, 0031 (0)45 575 42 18
[email protected] / www.guidelines.nl
H
Volg Edufax ook op facebook of twitter!
Heering Associates
EmigratieBeurs
ren internationale vraagstukken. Dit doen zij in samenwerking met Van
Europa’s grootste EmigratieBeurs is het trefpunt voor de complete emigratiebranche. Op zaterdag 9 en zondag 10 februari 2013 in Expo Houten kunt u
zich laten informeren over de thema’s wonen, werken, studeren en ondernemen in het buitenland. De meer dan 150 binnen- en buitenlandse standhou-
ders zijn handig gegroepeerd per land en regio en verdeeld over maar liefst 3
hallen; Europa, Overzeese bestemmingen en Scandinavië.
Meer informatie via www.emigratiebeurs.nl
Emigratieboek.nl
Uitgeverij Van Dorp Educatief heeft een online boekhandel voor landverhuizers. Op de site Emigratieboek.nl vindt u boeken die verkrijgbaar zijn op het
gebied van emigreren. Van praktische gidsen tot taalcursussen en reisgidsen.
Postbus 42, 3956 ZR, Leersum, 0031 (0)343 46 99 70
[email protected] / www.emigratieboek.nl
Grensoverschrijdend juridisch en fiscaal advies. Zij begeleiden en structureDoorne advocaten, notarissen en fiscalisten te Amsterdam, Michelez &
Associés, notarissen te Parijs.
Herengracht 141, 1015 BH Amsterdam, 0031 (0)20 7 222 111
[email protected] / www.heeringassociates.eu
Heimweewinkel
De Heimweewinkel is de online winkel van waaruit je overal ter wereld heel
gemakkelijk Nederlandse spullen kunt kopen: van drop tot Sinterklaasarti-
kelen. Alles wat je nodig hebt op één plek. Direct online bestellen en binnen
4 weken thuisbezorgd. Eenvoudig en vertrouwd. De Heimweewinkel is een
initiatief van De Telegraaf. Bestellen kan via www.heimweewinkel.nl
J
Europass
JoHo Support
tot een set gratis documenten, waarmee je jouw vaardigheden en talenten
samen te werken. Die wereld-wijd steunt via support centers, sites & services,
Europass biedt allerlei informatie, van tips over solliciteren in het buitenland
kan laten zien. De basis van Europass is het Europass CV, dé Europese stan-
daard voor een CV, dat in alle EU-talen aanwezig is. Het CV kun je naar wens
aanvullen met documenten over je taalvaardigheid, je werkervaring en je
diploma’s.
Meer informatie via www.europass.nl 80
|
VERTREK NL JANUARI 2013
Belangenorganisatie die wereldwijd talent wil ontwikkelen, kennis delen, en
en werkt voor o.a. scholieren, studenten, expats, ondernemers, reizigers en
vrijwilligers.
World Experience Center,
Paviljoensgracht 18, 2512 BP, Den Haag, 0031 (0)88 321 45 67
[email protected] / www.joho.nl
wegwijzer
M
U
Mondial Waaijenberg Groep
Uwnieuwetoekomst
Mondial Waaijenberg Groep verzorgt uw complete verhuizing voor zowel
arbeidsmarktbevordering, bevolkingsimmigratie en positieve beeldvorming
Of u nu binnen Nederland verhuist of emigreert naar een ander land, de
particulieren als zakelijk. Wanneer u tijdelijk naar het buitenland verhuist,
kunnen zij uw inboedel ook opslaan in één van hun opslagloodsen. Het
verhuisbedrijf heeft vestigingen in Gelderland en in Groningen.
Celsiusstraat 47, 6716 BZ te Ede / Postbus 299, 6710 BG, Ede, 0031 (0)318 62 45 55
[email protected] / www.waaijenberg.nl
N
NRC De Week
De krant voor alle Nederlanders die thuis zijn in het buitenland. Waar u ook
woont in de wereld, u ontvangt wekelijks de internationale editie van NRC
Handelsblad, uw stukje Nederland in het buitenland. NRC De Week geeft u
het belangrijkste nieuws met achtergronden en analyses.
Abonneren is mogelijk via www.nrc.nl/vertreknl
O
OOM Verzekeringen
Voor de branche buitenlandverzekeringen neemt OOM Verzekeringen
een unieke positie in door zich te positioneren als dé verzekeraar voor
langer verblijf in het buitenland. Nederlanders die voor langere tijd in het
buitenland verblijven kunnen bij OOM Verzekeringen terecht om goede,
integere en passende verzekeringen af te sluiten.
Postbus 3036, 2280 GA, Rijswijk (ZH)
0031 (0)70 353 21 00 (ma-vrij 8.30 uur – 17.00 uur)
[email protected] / www.oomverzekeringen.nl
P
Pet Travel Clinic
Gespecialiseerde agent in de zorg voor het organiseren van de emigratie van
uw huisdier. Dierenwelzijn is de eerste prioriteit.
Hoeksteen 153, Avio Trade park, 2132 MX, Hoofddorp, 0031 (0)20 316 50 93
[email protected] / www.zoologistics.nl
R
Rabobank Grensbanken
Organiseert samenwerking en daadkracht op het vlak van regiopromotie,
van Zeeuws-Vlaanderen. Uwnieuwetoekomst is een initiatief van de Zeeuws-
Vlaamse gemeenten (Hulst, Sluis en Terneuzen), het bedrijfsleven en instellingen
in Zeeuws-Vlaanderen. Ga voor actuele vacatures in deze regio naar
www.uwnieuwetoekomst.nl.
V
Visa4you
Begeleidt u vanaf het eerste begin tot het moment dat u het visum in uw
paspoort heeft gekregen. Uw emigratie specialist naar Australië,
Canada en Nieuw Zeeland.
Pieperij 11, 7924 PZ, Veeningen, 0031 (0) 528 39 11 18
[email protected] / www.visa4you.nl
W
WereldMagazine
WereldMagazine is een interactief medium dat Nederlanders in het buitenland, zoals emigranten, expats, vrachtwagenchauffeurs, campinghouders,
zeelui, et cetera, voorziet van actueel nieuws. Daarbij zal het magazine niet alleen het nieuws melden, maar ook de verhalen achter het nieuws door eigen
onderzoeken via interviews en deelname aan debatten. U als lezer, kijker en
luisteraar kunt hieraan eveneens actief deelnemen – wereldwijd. Aanmelden
is mogelijk via www.vertreknl.nl/wereldmagazine
Wereldschool
Verzorgt het afstandsonderwijs voor Nederlandstalige kinderen van drie
tot en met achttien jaar die in het buitenland verblijven. Zowel volledig
onderwijs thuis is mogelijk als in combinatie met een lokale of internationale
school. U kunt ervoor kiezen uw kind(eren) alleen Nederlands te laten volgen
of voor een combinatie van vakken die in uw specifieke situatie passend is.
Uiteraard is het ook mogelijk het volledige onderwijs via de Wereldschool te
doen.
Pascallaan 71, 8218 NJ, Lelystad, 0031 (0)320 22 99 27
[email protected] / www.wereldschool.nl
Z
De adviseurs van deze banken heb- ben specifieke kennis van zowel Belgische
Zoologistics
zekerheid en hypotheken. Zij kunnen u advies geven over alle keuzes die
huisdieren, exoten, pluimvee of biologische producten.
en Duitse als Nederlandse wetgeving op het gebied van fiscaliteit, sociale
gemaakt moeten worden op financieel gebied. Wat betreft de hypotheek, maar
ook voor pensioenen, verzekeringen, sparen en beleggen. Daarnaast hebben de
Gespecialiseerde agent voor het organiseren van luchttransport voor uw
Hoeksteen 153, 2132 MX Hoofddorp, 020-3165093, E: [email protected] n
Rabobank Grensbanken een uitgebreid lokaal netwerk van deskundigen
opgebouwd. Denk hierbij aan makelaars, notarissen, fiscalisten, juristen en
advocaten, maar ook verzekeringsmaatschappijen, architecten en bouwondernemingen.
[email protected] / [email protected]
0031 (0)40 217 96 66;
Ga naar www.vertreknl.nl/wegwijzer voor:
- nog meer relevante adressen binnen de emigratiebranche
- het plaatsen van uw eigen bedrijf
Plaatsing van uw bedrijf op de website is gratis
www.emigrerennaarbelgie.nl / www.emigrerennaarduitsland.nl
JANUARI 2013 VERTREK NL
| 81
volgend nummer
THEMA
Volgende keer
in VertrekNL
RUSLAND
Interview met Frans-Nederlandse tekenares Charlotte
Dematons: “Ik voel me hier
op mijn gemak, ik voel me
in Frankrijk op mijn gemak.
Maar waar ben ik thuis?”
Column van
presentatrice en
actrice Chimène
van Oosterhout:
“In Moskou heb
ik geleerd dat
iedere mooie, in
design gestylede
dame niet geheel
legaal haar geld
verdient.”
REPORTAGE:
NIEUW! Na ruim 26 jaar verschijnt er exclusief in VertrekNL
een nieuw Bommel-vervolgverhaal:
Heer Bommel en de Pas-Kaart. In
dit verhaal gaan Olivier B. Bommel
en Tom Poes op zoek naar het land
waar het gras altijd groener is.
Nederlanders die nooit meer Nederlanders zien
De nieuwe VertrekNL ligt vanaf half maart in de winkel!
82
|
VERTREK NL JANUARI 2013
Werken in Europa?
Zorg voor een goede voorbereiding!
Als u de Emigratiebeurs bezoekt, dan doet u dit weloverwogen om antwoorden te krijgen op vragen die u zichzelf hebt
gesteld. Is wonen en werken in een ander Europees land misschien iets voor mij, mijn partner en/of gezin? Wil ik bijvoorbeeld mijn talenkennis verbeteren, een nieuwe cultuur en
levensstijl ontdekken of mijn carrière een nieuwe wending
geven? Werken en wonen in een ander Europees land wordt
onder Europeanen van alle leeftijden steeds populairder. Met
behulp van EURES wordt het ook een stuk eenvoudiger. In
Nederland is UWV partner van EURES.
vacatures en arbeidsbemiddeling
EURES, het Europese netwerk voor informatie, advies en
arbeidsbemiddeling, opent voor u de Europese arbeidsmarkt
zodat u zelf geschikte vacatures kunt vinden en een stappenplan kunt maken. Wist u dat er momenteel ruim 1,3 miljoen
vacatures staan geregistreerd in 31 Europese landen? Ook
geeft EURES informatie over sollicitatiegebruiken en leef- en
arbeidsomstandigheden in andere Europese landen. Zo worden werkzoekenden geholpen bij het maken van weloverwogen keuzes.
laat zien wat u kunt
Op europass.nl kunt u uw vaardigheden en competenties op
een, binnen Europa afgesproken, eenduidige manier presenteren met behulp van een Europass CV. Dit geeft bij werkgevers
in het buitenland tijdens sollicitaties een goed beeld van wat
u weet en wat u kunt. Als u werk zoekt in het buitenland zult u
zich moeten onderscheiden van de werkzoekenden in het land
waar u solliciteert.
voorbereiding
Als u zich goed voorbereidt, dan komt uw droombaan een stuk
dichterbij. Werken in het buitenland is wat anders dan vakantie. De beslissing om in het buitenland te gaan werken, neemt
u niet zomaar. Zorg dat u voldoende inzicht heeft in welke kansen u hebt met uw opleiding, werkervaring en taalbeheersing
van vreemde talen om een passende baan te vinden. Kijk ook
goed naar de gevolgen voor de sociale verzekeringen.
meer informatie?
Op onze website vindt u alle informatie waarmee u zelf
die droombaan kunt vinden, overzichtelijk en stapsgewijs
gepresenteerd!
Begin uw voorbereiding op werk.nl/eures

Pendelbussen - TT Circuit Assen

In onderstaand schema staan de opstapplaatsen met

Samen op pad LOOSDUINEN Oktober- november

Info - mbm

Verslag Suriname M. de Kok

Stichting Scholengemeenschap Bonaire is per direct op zoek naar 1

download

11 november folder 3 - t Kasteeltje Overijse

de internationale blik van yolanthe sneijder-cabau