groningen UJ - Provincie Groningen

groningen
Aan Provinciale Staten
bezoekadres: I M a r t i n i k e r k h o f 12
postadres! Postbus 610
9700 A P
Groningen
algemeen t e l e f o o n n r : 0S0 3 I 6 49 i l
a l g e m e e n faxnr.: 050 316 49 33
Datum
Briefnummer
Zaaknummer
Behandeld door
Telefoonnummer
E-mail
Antwoord op
Bijlage
www.provinciegroningen.nl
[email protected]
Onderwerp
2jllWi4?ft1VpM
509016
Meijerink G.
(050)316 4644
[email protected]
Chemiecluster Eemsdelta
Geachte dames en heren,
LU
cc
UI
LU
O
UJ
06-HB-SG-001
1. Samenvatting
Bijgaand doen wij u toekomen het actieplan chemiecluster Eemsdelta "chemie op
stoom" van de werkgroep Willems en de hiermee verband houdende brief van
minister Kamp. Het actieplan doet aanbevelingen om het cluster te versterken op
basis van een geformuleerde visie en een gemaakte analyse. Het actieplan
adviseert bedrijven, overheden en kennisinstellingen om de handen ineen te slaan
om het cluster te versterken en meer concurrerend te maken. De ambitie van het
cluster is om in 2030 een sterk chemiecluster te zijn met een breed portfolio aan
chemische producten die ontleend zijn aan groene grondstoffen (biobased).
Minister Kamp geeft in zijn brief aan dat het kabinet op basis van de aanbevelingen
van de werkgroep ruimte ziet voor het invullen van een aantal specifieke acties
zoals de oprichting van een Innovation Lab, het stimuleren van investeringen, het
wegnemen van belemmeringen in wet- en regelgeving en het ondersteunen van de
tot standkoming van een regionaal sectorplan.
Voor de realisering van de plannen van de werkgroep Willems zal het ministerie
van EZ een investerings- en acquisitieimpuls geven van € 20 min. Wij zijn
voornemens om eenzelfde bedrag ter beschikking te stellen. Daarnaast levert het
ministerie van SZW een bijdrage in de co financiering van het sectorplan voor de
regio. De totale bijdrage hiervan kan oplopen tot € 20 min. Betrokken sectoren
(werkgevers- en werknemersbijdrage) zullen eveneens een bedrag van maximaal
€ 20 min. inbrengen. Als provincie nemen wij het initiatief om als hoofdaanvrager
van het sectorplan voor de regio te fungeren. Als hoofdaanvrager zijn we onder
meer verantwoordelijk voor de projectadministratie en de garantstelling in dezen.
2. Doel en wettelijke grondslag
Wij zenden u deze brief ter informatie in aansluiting op onze brief van 13 februari jl.
waarin wij u nader hebben geïnformeerd over de problematiek Aldel en het
voornemen tot het instellen van de werkgroep Willems alsmede het regionaal
actieprogramma mobiliteit Eemsdelta.
De provincie Groningen werkt volgens normen die zijn vastgelögd in een hsnd^/est voor dieosivedsning.
Dit handvest vindt u op onze w^ebsite of kunt u opvragen bij de afdeling Communicatie en Kabinet Püblieksvooflfchting; 050 3164160
3. Procesbeschrijving en planning
Het actieplan van de werkgroep Willems en de brief van minister Kamp is een
verder vervolg op het dossier rond het faillissement van Aldel en wordt ter
informatie toegezonden. De komende periode zult u verder worden ingelicht over
de stand van zaken en uitwerking van het actieplan chemiecluster Eemsdelta
"chemie op stoom".
4. Begroting
Dit onderwerp valt onder het thema bedrijvigheid van het programma
Ondernemend Groningen van de begroting 2014.
Bij de Voorjaarsnota 2014 komen wij, indien nodig, met een voorstel ter dekking
van de toegezegde € 20 min. alsmede ten aanzien van de garantstelling in onze
hoedanigheid als hoofdaanvrager van het sectorplan voor de regio.
5. Inspraak/participatie
Niet van toepassing.
6. Nadere toelichting
In de afgelopen jaren is de positie van de energie-intensieve industrie in Nederland
verslechterd door concurrentie met landen waar gas- en elektriciteitsprijzen relatief
laag zijn (Midden-Oosten) of recentelijk zijn gedaald (Noord-Amerika, schaliegas).
Daarnaast ervaren de bedrijven nu concurrentienadeel door verschillen in
energiepolitiek binnen Europa (het ontbreken van een level playing field). Het
faillissement van Aldel en de inmiddels definitieve sluiting van de gieterij is hier een
schrijnend voorbeeld van. De werkgelegenheid in de Eemsdelta staat zwaar onder
druk.
De door minister Kamp ingestelde en onder verantwoordelijkheid van de minister
en gedeputeerde Van Mastrigt opererende werkgroep Willems constateert in het
opgestelde actieplan dat het energie-intensieve chemiecluster Eemsdelta onder
druk staat en dat zonder verdere acties het cluster zal worden geconfronteerd met
stagnatie en krimp.
Wij zijn de werkgroep Willems erkentelijk voor de analyse die is gemaakt van het
cluster en de aanbevelingen die zijn opgesteld.
Uit de analyse van de werkgroep blijkt, dat binnen het cluster een sterkere
voedingsbodem noodzakelijk is voor ondernemerschap en innovatie. De werkgroep
constateert tegelijkertijd dat het cluster veel potentieel en vernieuwingskracht heeft.
Het actieplan adviseert bedrijven, overheden en kennisinstellingen de handen
ineen te slaan om het cluster te versterken en meer concurrerend te maken door:
het oprichten van een Regieorganisatie, het realiseren van investeringsvoorstellen, het bevorderen van ondernemerschap, het benutten van kennis en het
samenwerken op het terrein van arbeidsmarkt.
Eén van de eerste taken van de op te richten Regieorganisatie is het centraliseren
van het beheer van diverse utiliteiten (stoom, water, gas, etc.) in een op te richten
Utiliteiten Entiteit. De private sector is primair aan zet om deze noodzakelijke
investeringen te realiseren, daaronder valt wat ons betreft ook Groningen
Seaports. Naar wij hebben begrepen, is Groningen Seaports (GSP) onder
voorwaarden bereid (onder meer op basis van een reële business case) deel te
nemen in zo 'n voorziening.
Wij zien hierin overigens ook een actieve en leidende rol van AkzoNobel. De
overheid vervult hierbij een faciliterende rol.
De werkgroep heeft een aantal investeringsvoorstellen van bestaande en nieuwe
partijen geïnventariseerd. Deze voorstellen hebben onder andere betrekking op
verbetering van processen en uitbreiding van capaciteit van de huidige
productiefaciliteiten binnen het cluster maar ook op nieuwe activiteiten.
Voorbeelden hiervan zijn onder meer: uitbreiding productiecapaciteit chloor, beter
benutten van restgas en de productie van groen azijnzuur.
In het verlengde hiervan heeft de werkgroep ook kennis genomen van waardevolle
initiatieven die buiten de scope van het chemiecluster liggen. Als voorbeeld hiervan
kan genoemd worden de mogelijkheid om Tennet als netbeheerder voor de
offshore windparken te laten fungeren zodat er in de Eemshaven een kabelfabriek
kan worden gevestigd. Er is namelijk een voorstel om ten behoeve van de
windparken op zee een onderling kabelnetwerk te bouwen in plaats van elk park
een eigen verbinding met de kust aan te laten leggen.
Met betrekking tot de door de werkgroep geïnventariseerde investeringsvoorstellen
kan na grove inschatting van private regionale partijen gesteld worden dat de
uitvoering van het actieplan zou kunnen leiden tot behoud en uitbreiding van
werkgelegenheid met 500 tot 900 arbeidsplaatsen.
De werkgroep doet aanbevelingen om de link tussen ondernemers/bedrijven en
kennisinstellingen te intensiveren en tevens onderzoeksprogramma's aan te
bieden ter stimulering van startups en MKB'ers. Tevens zullen bedrijven sterker
gaan samenwerken op het terrein van arbeidsmarkt en investeren in het huidig en
toekomstig arbeidspotentieel. Het nog te ontwikkelen sectorplan voor de regio zal
hierbij een belangrijke rol spelen.
In een gezamenlijke inspanning zullen kabinet en provincie de aanbevelingen van
de werkgroep Willems tot uitvoering proberen te brengen. Wij zijn ingenomen met
de door minister Kamp in zijn brief aangekondigde te realiseren acties met
betrekking tot:
>MEP omzetten in SDE+ beschikking
>Oprichting van een Innovation Lab
>Stimulering van investeringen
>Wegnemen belemmeringen in wet- en regelgeving
>Regionaal sectorplan.
Voor een nadere toelichting van deze punten wordt kortheidshalve verwezen naar
de bijgevoegde brief van minister Kamp.
Teneinde de plannen van de werkgroep Willems te kunnen verwezenlijken stelt het
ministerie van EZ een investerings- en acquisitieimpuls beschikbaar van € 20 min.
Wij zijn voornemens om eveneens € 20 min. beschikbaar te stellen ter verbetering
van de concurrentiekracht van het cluster. Een totaalbedrag aan publieke middelen
van € 40 min. is beschikbaar.
Het ministerie van SZW levert een bijdrage in de vorm van co financiering van het
sectorplan voor de regio. De totale bijdrage hiervan kan oplopen tot € 20 min..
Conform de regeling zullen de betrokken sectoren (werkgevers- en
werknemersbijdrage) daarnaast eveneens een bedrag van maximaal € 20 min.
inbrengen. Voor het regionale sectorplan is dan in totaal maximaal € 40 min.
beschikbaar. Als provincie nemen wij het initiatief om als hoofdaanvrager te
fungeren voor het indienen van het sectorplan voor de regio dat de gehele
provincie omvat. De hoofdaanvrager is verantwoordelijk voor de
projectadministratie, moet beschikken overvoldoende eigen vermogen (80% ten
opzichte van het aangevraagde subsidiebedrag) en garant staan (80%). Dit
betekent uitgaande van een maximaal aan te vragen subsidiebedrag van € 20
min., dat we in eerste instantie voor € 16 min. garant moeten staan. De
projectperiode beslaat een periode van twee jaar.
Wij hebben er vertrouwen in dat wij samen met de regionale partijen een succes
kunnen maken van een goede uitvoering van het actieplan van de werkgroep
Willems.
7. Geheimhouding
Niet van toepassing.
8. Afsluiting
Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Hoogachtend,
Gedeputeerde Staten van Groningen:
voorzitter.
secretaris.
Bijlagen:
Nr.
1
2
Titel
Actieplan chemiecluster Eemsdelta 'chemiecluster op
stoom'
Brief minister Kamp
Soort bijlage
actieplan
brief