klikken om te downloaden

K
E
O
B
F
IJ
R
H
C
S
MIJN
Leren
schrijven
6/7
JAAR
• Lettergrepen
• Medeklinkers en klinkers
• Letters en klanken
Om thuis te doen
Van school
tot thuis
Van school tot thuis
Leren schrijven is een belangrijke fase in het leven van jullie kind. Deze fase start in groep
1 en 2 en gaat door tot en met groep 4.
Tussen 3 en 4 jaar begint het kind vormen te tekenen (cirkels, vierkanten, enz.) Dan, vanaf
4/5 jaar, leert hij of zij hoofdletters te schrijven. Vanaf 5 jaar wordt er aan kinderen geleerd
om in schuinschrift te schrijven.
Gedurende deze leerfase zal de leerkracht ongetwijfeld een goede houding aanmoedigen:
de beste manier om op een stoel te zitten, naar de tafel gericht, met het lichaam in een
rechte hoek en de armen en benen in een goede houding.
De leerkracht heeft de kinderen zeker ook laten zien hoe ze motorische bewegingen in de
arm, de vuist en de hand kunnen ontwikkelen, zodat ze fijnere en nauwkeurigere vormen
kunnen maken. Het schrijfinstrument, en de juiste greep daarvan, waren ook belangrijk in
dit leerproces; jullie kind heeft allereerst een potlood gebruikt, dan een viltstift, en gebruikt
geleidelijk aan de balpen, waarbij het alle extra mogelijkheden die deze biedt verkent.
En dan zijn we in groep 3 of 4 van de basisschool! Het kind leert nu om letters en woorden
te vormen en ze te associëren met concepten, voorwerpen, ideeën, enz.
Dit is een essentiële fase in de ontwikkeling; een goed handschrift is belangrijk voor de
psychomotorische ontwikkeling, en jullie weten hoe een goed handschrift de weg vrijmaakt
naar schoolprestaties. Als het kind goed kan schrijven, zal het zich beter op zijn gemak
voelen als het leert lezen. Ze zullen het gemakkelijker vinden om teksten te begrijpen en te
onthouden.
We hebben goed overdacht hoe we jullie kind kunnen helpen deze wens om te schrijven
te ontwikkelen, evenals jullie behoefte om het proces van jullie kind te volgen, met dit
werkboek om thuis te gebruiken. Dit zijn activiteiten die jullie thuis in gezinsverband kunnen
doen; ze helpen de pogingen van de kinderen aan te moedigen en laten het zien hoe trots
jullie zijn op hun prestaties.
2
GOEDE LICHAAMSHOUDING
Een goede houding om goed te kunnen schrijven, kan niet in een paar dagen worden
aangeleerd. Gedurende hun tijd in de onderbouw, moeten kinderen eerst leren begrijpen
wat bekend is als «lichaamsbeeld». Ze oefenen in het herkennen van de verschillende
lichaamsdelen, om bewegingen en ruimtelijk inzicht te beheersen, naar boven, naar onder,
van links naar rechts, enz, ze leren de arm apart van het lichaam te bewegen, voorwerpen
in een rij te leggen, lijnen en bogen te trekken met een vinger en begrijpen wat er wordt
bedoeld met horizontaal en verticaal. Daarna moet het kind de juiste houding om te schrijven
aannemen, waarbij het zo mogelijk thuis door jullie wordt geholpen, op een goed verlichte
plek zit hij of zij op een stoel van de juiste maat, met de voeten plat op de grond, knieën onder
het niveau van de dijen, rechte rug, licht voorover gebogen. De ellebogen en onderarmen
hebben de ruimte om gemakkelijk te bewegen. De niet-schrijvende arm kan worden gebruikt
als steun, zolang de rug recht blijft. Alle spieren in de hand zijn in rust, waarbij de onderarm
op natuurlijke wijze wordt gestrekt, zonder te buigen of te draaien.
Aanbevelingen
van leerkrachten
Houding, de pen vasthouden: *
aanbevelingen van deskundigen
HET SCHRIJFINSTRUMENT JUIST VASTHOUDEN
P
I
M
I
P
M
A
3
*Philippe Kotska - psychomotorisch deskundige
David Boisdevesys - ergonomisch designer voor BIC
Bien écrire
120.0°
120.0°
Het potlood of de pen wordt vastgehouden
tussen duim en wijsvinger en rust op de
middelvinger. Dit is de driepuntsgreep. De hand
en onderarm worden ondersteund door de rand
van de tafel en schuiven over het oppervlak
ervan. Het potlood of de pen wordt dichtbij
de punt vastgehouden, maar wel ver genoeg
ervandaan om het kind in staat te stellen goed
zicht te hebben op het schrift op de pagina. De
vinger moet soepel en wendbaar blijven, maar er
is enige spierspanning nodig om de beginselen
te vormen die later letters, woorden en zinnen
zullen worden. De andere hand (de linker voor
rechtshandigen) houdt het blad stevig vast en
houdt het lichaam in evenwicht.
Een medeklinker, een klinker
We beginnen deze oefeningen met het herhalen van de letters van het alfabet en de
lettergrepen. Hier wordt de lettergreep ba getoond, in een groot en klein formaat, en dan
wordt deze geassocieerd met woorden.
Een medeklinker,
een klinker
HET VOORBEELD OVERTREKKEN
babababababababa
SCHRIJF NA MET EEN BALPEN OF POTLOOD
ba
ZET EEN CIRKEL OM ´BA´ IN DE VOLGENDE WOORDEN:
bakker
bal
baby
badkamer
basket
BARKRUK
tuba
4
bang
Een medeklinker, een klinker
De oefening gaat verder met de lettergreep mo. Let op met de verbinding tussen de m en
de o, en maak de bovenste lus goed.
momomomomomo
SCHRIJF NA MET EEN BALPEN OF POTLOOD
Een medeklinker,
een klinker
HET VOORBEELD OVERTREKKEN
mo
ZET EEN CIRKEL OM ´MO´ IN DE VOLGENDE WOORDEN:
mode
emotie
dynamo
monster
mond
5
MOLEN
Bien écrire
motor
Een medeklinker, een klinker
De lettergreep ti, om de komvormige structuur te leren. Hieronder zie je ti in een formaat
dat een tikkeltje kleiner is!
Een medeklinker,
een klinker
HET VOORBEELD OVERTREKKEN
tititititititititititititititi
SCHRIJF NA MET EEN BALPEN OF POTLOOD
ti
ZET EEN CIRKEL OM ´TI´ IN DE VOLGENDE WOORDEN:
timmerman
tikken
tintelen
tillen
patio
tiptop
6
TINT
Een medeklinker, een klinker
Ah! fe, deze lettergreep mag je niet missen! Begin bij de punt aan de linkerkant van de lijn
en trek de boogjes over.
fefefefefefefefefefefefe
SCHRIJF NA MET EEN BALPEN OF POTLOOD
Een medeklinker
en een klinker
HET VOORBEELD OVERTREKKEN
fe
ZET EEN CIRKEL OM ´FE´ IN DE VOLGENDE WOORDEN:
ferm
fire
effen
blaffen
februari
7
FELICITATIE
Bien écrire
festijn
Lettergrepen
Deze vragen allemaal aandacht en concentratie. De verschillende lettergrepen moeten
hardop worden gelezen, want deze oefening heeft alleen zin als er wordt geleerd om te
lezen als er schrijven wordt geleerd.
HERKEN DE LETTERGREEP, TELKENS ALS JE HEM ZIET
Lettergrepen
tor
pac
mur
fil
cha
ort
rot
tor
pac
cap
acp pca
rum
urm mur umr
lif
fil
ilf
ach
hac
ahc cha
8
tro
fli
Lettergrepen
Gemakkelijk, niet? De oefening kan moeilijker worden gemaakt door alle woorden uit het
vak op een apart blad te schrijven. Ouders zouden ook de betekenis van de woorden die
de kinderen niet kennen uit moeten leggen.
ZET EEN CIRKEL OM DE LETTERGREPEN, TELKENS ALS JE ZE ZIET
vi
lu
son
lucht
maken
vin
drama
vlug
illusie
visnet
Lettergrepen
ma
vlug
makker
sonate
lunch
lukraak
violet
9
Bien écrire
vinger
Letters en klanken
Ook hier gaan schrijven en lezen samen. De naam van het voorwerp moet zo mogelijk
onder het plaatje worden geschreven.
letters
en klanken
BENOEM DE PLAATJES EN ZET EEN CIRKEL ALS JE DE KLANK ‘K’ HOORT
10
Letters en klanken
Deze oefening is gemakkelijker dan hij lijkt. Combineer de lettergrepen om dieren te vinden.
Let op dat je geen woord bedenkt dat niet bestaat!
COMBINEER TWEE LETTERGREPEN DIE EEN WOORD VORMEN
dol
ka
vo
ko
tij
schild
11
Bien écrire
Letters en
klanken
pad
fijn
nijn
ger
gel
meel
Goed schrijven
Dit is een oefening die vaak terugkomt op school en waarbij elk woord wordt gecombineerd
met zijn afbeelding. Kinderen worden zo geholpen voorwerpen te beschrijven als ze
schrijven en leren ze juist te spellen. Als de tekeningen zijn gekleurd, kan de oefening
verdergaan met andere woorden die de ouders voorstellen...
COMBINEER DE TEKENING MET HET WOORD DAT ERBIJ HOORT EN SCHRIJF HET WOORD OP
zon
den
snoepje
bloem
Goed schrijven
potlood
12
Goed schrijven
Voortbouwend op de vorige oefening, wordt er bij deze oefening een concept (hier een
actie) gecombineerd met de afbeelding ervan. En nogmaals, waarom zouden jullie thuis niet
verdergaan met andere acties of concepten zoals werken, gezondheid, schoonheid, enz.?
COMBINEER DE TEKENING MET DE ACTIE DIE ERBIJ HOORT
rennen
springen
lopen
lachen
13
Goed schrijven
schreeuwen
Goed schrijven
Het gaat hier om het overschrijven van een hele zin in schuinschrift. Let op de spelling en
vergeet de hoofdletter aan het begin van de zin niet. Kleur de tekening van de muis.
SCHRIJF HET VOLGENDE VERSJE OVER
Goed schrijven
Tik tak toren de muis
zat in het koren
14
Goed schrijven
De over te schrijven tekst is een strofe uit een kinderliedje in schuinschrift. Als de oefening
klaar is, kun je het liedje zingen voor je ouders of gezinsleden (als je het wijsje kent natuurlijk).
Kleur de afbeelding van het konijn.
SCHRIJF HET VOLGENDE LIEDJE OVER
15
Goed schrijven
Konijntje, konijntje, ik geef je melk en brood,
geef ook wat aan je kleintjes,
dan worden ze gauw groot.
« Creative Commons - BY - ND »
Maatschappij BIC SA - 552 008 443 RCS Nanterre
Maatschappij BIC - 92611 Clichy Cedex - Frankrijk
www.bicworld.com