Download - Raad Purmerend

Stroobach, M. (Melanie)
Van:
Verzonden:
Aan:
Onderwerp:
Bijlagen:
Peter van den Broek - WMOA <[email protected]>
vrijdag, 17 oktober 2014 17:23
Peter van den Broek - WMOA
Transitie Sociale Werkvoorziening Zaanstreek-Waterland
WSWGR141017 1 d.pdf
Geachte griffie
De Adviesraad van de Sociale Werkvoorziening Zaanstreek-Waterland wenst graag via u de
gemeenteraden te informeren.
In bijgaande brief treft u de opvattingen aan van de Adviesraad op de transitie van de Sociale
Werkvoorziening en de eerste gedachten over de door het bestuur van de Sociale Werkvoorziening
voorgenomen plannen.
Mocht de gemeenteraad behoefte hebben aan een toelichting dan is dhr. Oonk (voorzitter) bereid deze
te geven: [email protected] of tel. 06-53446821.
Met vriendelijke groet,
Peter van den Broek
ondersteuner
06-22998847
1
Aan het bestuur van de GR Zaanstreek-Waterland
t.a.v. de voorzitter
p/a Baanstede
Postbus 404
1440 AK Purmerend
Purmerend, 16 oktober 2014
Geacht bestuur,
In deze brief gaan we in op:
 De uitgangspunten van de SW-Adviesraad voor de transitie van de sociale werkvoorziening;
 Onze voorlopige zienswijze op de door u aan de gemeenteraden voorgelegde scenario’s en ons
alternatief.
Gezien de voortgang van de gemeentelijke meningsvorming en besluitvorming brengen wij deze brief
gelijktijdig onder de aandacht van de gemeenteraden.
Uitgangspunten en krijtstrepen
De SW-Adviesraad is al jaren voorstander van zo regulier mogelijk werken voor alle SWgeïndiceerden. Wij zien echter steeds meer licht schijnen tussen de door het bestuur van de Sociale
Werkvoorziening en de SW-Adviesraad voorgestane uitwerking van dit uitgangspunt. Wij vrezen dat
de in het transitieplan gekozen invulling niet leidt tot het verwezenlijken van de beoogde inhoudelijke
doelen en daarnaast ook grote nadelige financiële consequenties heeft.
Onze belangrijkste aandachtspunten richtten zich de afgelopen tijd op:
 Het vrijwel ontbreken van een regionale arbeidsmarktanalyse
 De eenzijdige uitwerking van voornamelijk één arbeidsconcept: detacheren
 Een gebrekkige risico-analyse van bedrijfsrisico’s
 De hoge verwachtingen van de beoogde werkgeversbenadering
 De consequenties voor de collectieve lasten/arbeidskosten
 De hoge persoonlijke, financiële en maatschappelijke kosten voor deelnemer, gemeenten en
burger
Scenario’s 2015 en verder
Onduidelijk is of het bestuur dit alles heeft overwogen. Dit is niet het geval als wij kijken naar de nu
aan de gemeenteraden gepresenteerde voornemens. Er worden weliswaar verschillende scenario’s
gepresenteerd, maar de vergelijking daarvan is verre van volledig. Dit dreigt tot een scenariokeuze te
leiden, namelijk alleen detachering, die:
 niet voldoet aan de inhoudelijke doelstelling dat iedereen (zoveel mogelijk) regulier aan het werk
gaat;
 structureel grote negatieve financiële consequenties heeft;
 de betrokken burgers, waaronder de huidige SW-deelnemers, geen perspectief biedt op
volwaardige participatie.
Regulier werken
In de voorstellen wordt detachering bij reguliere werkgevers als de oplossing gezien. In onze definitie
van regulier werk is de SW-geïndiceerde daadwerkelijk in dienst van de reguliere werkgever.
Detachering kan een (tijdelijke) oplossing zijn om zover te komen. Maar in uw voorstellen is het zowel
startpunt als eindsituatie. De SW-Adviesraad bepleit een veel grotere verantwoordelijkheid voor
ondernemers in de uitvoering van de voorstellen (Participatiewet en Wsw). Dit geldt zowel voor de
bemiddeling van werkzoekenden als voor het aannemen van mensen met een arbeidsbeperking. Het
leidt tot het werkgeversservicepunt dat werkgevers informeert, adviseert over alle bestaande
regelingen en doelgroepen van burgers welke aan de zijlijn van het arbeidsproces staan. De
verwachtingen van de synergie tussen Baanstede, UWV en Gemeenten (BUG) achten wij op basis
van de geleverde prestaties tot op heden overspannen.
De Adviesraad bepleit al langer om meer in te zetten op begeleid werken. Wsw-ers komen dan in
dienst bij reguliere werkgevers tegen reguliere arbeidsvoorwaarden. Bij detacheren blijft de
arbeidsovereenkomst met Baanstede in stand. De organisatie Baanstede wordt gecontinueerd
evenals de overhead, accommodaties en de acquisitie van werk. Door begeleid werken wordt de
uitvoering van de Wsw goedkoper en komt er meer geld beschikbaar voor de hele doelgroep van de
Participatiewet. Wij pleiten daarom voor een grotere betrokkenheid van werkgevers, bijvoorbeeld in
een ‘Huis voor Werk’ (zie kader). Zij hebben het meeste belang bij het maken van werk. Zij hebben
naar ons toe hun bereidheid uitgesproken hierover met de gemeente in gesprek te willen gaan. Dit
vereist op en duur wel een regionaal arbeidsmarktbeleid op grond waarvan branches en/of sectoren
kunnen worden ondersteund.
Huis voor Werk
Ligt het niet meer voor de hand om werkgevers te vragen werkzaamheden te inventariseren of deelwerkzaamheden aan elkaar te verbinden en te voorzien van gewenste of noodzakelijke geachte vaardigheden en
competenties? Bijvoorbeeld in een `HUIS voor WERK` en hen daarbij faciliteren. Zou vervolgens het niet beter
zijn om deze vraaggestuurde plekken te matchen met de competenties en vaardigheden van de
uitkeringsgerechtigden en om op basis daarvan drie best passenden weer aan het ´HUIS` voor te leggen, waarna
zij een keuze maken. Op deze wijze krijgen werkgevers de best passende uit het totale bestand. Zou in het
`HUIS` tussen de ondernemers ook niet het beste kunnen worden besloten of zij arbeidsovereenkomsten willen
maken per ondernemer of binnen een op te richten coöperatie. Tenslotte zouden binnen het `HUIS` onmiddellijk
inwoners kunnen worden gemeld, of het nu Wajongers zijn, ANW-ers, WWB-ers of anderszins die meteen een bij
een voorlopig profiel van de werkzoekende passende stageplek of werkervaringsplek krijgen aangeboden (Work
First). Door dit alles in en met het `HUIS` te organiseren ontstaat draagvlak en medeverantwoordelijkheid.
Een spin off zou nog kunnen zijn dat ondernemers onderling kijken bij terugloop of dreigend ontslag of
medewerkers direct of proactief bij een andere ondernemer geplaatst kunnen worden. Hetzelfde geldt voor
ontwikkelingskansen van medewerkers.
De SW-Adviesraad vindt dat bij plaatsingen via het “HUIS voor WERK” er gewerkt moet worden met
arbeidsovereenkomsten, dus geen detacheringplaatsen. Dit regelt de relatie werkgever-werknemer
serieus en verantwoord. Werknemers komen in een goede CAO terecht en in een goed
pensioenfonds. Dit geldt eveneens voor de SW-medewerkers. Het behoud van ‘oude rechten en
plichten’ voor de bestaande SW-ers is een schijnzekerheid. De CAO voor de SW zit voor jaren op een
dood spoor. Voor de SW-medewerkenden betekent stilstand een steeds verder oplopende
achterstand. Daarnaast is bekend dat het SW-pensioenfonds op termijn grote problemen krijgt,
immers de groep betalenden wordt steeds kleiner. Daarnaast betekent het toenemend financieel
beslag op de participatiebudgetten dat deze groep weinig perspectief heeft op een volwaardige baan
met kansen voor ontplooiing en ontwikkeling. Alleen door een daadwerkelijk andere aanpak, kan deze
negatieve spiraal doorbroken worden. Dan kunnen de beschikbare middelen besteed worden aan
goede begeleiding en honorering.
Volledige financiële vergelijking leidt tot andere keuze
Wij zijn van mening dat een goede scenariokeuze om een meer volledige financiële vergelijking
vraagt. Deze hebben wij in de bijlage opgenomen. Enerzijds betreft dat een risico van € 13 miljoen
waaraan voorbij gegaan wordt bij het voorgestelde scenario Detachering. Anderzijds gaat het om
mogelijke opbrengsten oplopend tot € 15 miljoen indien uitgegaan wordt van ons voorstel, beide
gedurende de aflooptijd van de nWsw.
Risico € 13 miljoen kosten
De gemeente Zaanstad heeft een berekening laten maken van de kosten bij uittreding uit de GR. In de
berekening van Deloitte inzake mogelijke uittreding uit de GR, is geen rekening gehouden met het feit
dat in de overhead van Baanstede, die blijft bestaan in de detacheringvariant, er SW-medewerkenden
zitten die op enig moment vertrekken en vervangen moeten worden door personen naar burgerlijk
recht. Hierbij vervalt de subsidie en het CAO-loon zal hoger zijn, bij elkaar ca € 30.000. Wij zijn
uitgegaan van een dertigtal personen in de overhead dus 30 x € 30.000 x 30 jaar afbouw periode
Baanstede : 2 = € 13,5 miljoen. Indien dit geldt voor de hele GR mag dit bedrag worden verdubbeld.
Kans € 15/30 miljoen opbrengsten
De wet Sociale Werkvoorziening kent meer uitvoeringsvormen:
1. de arbeidsovereenkomst (detachering, op locatie, etc),
2. begeleid werken en
3. overheveling van (een deel) van gehele uitvoering en verantwoordelijk van de Wet.
Een beter gebruik van alle opties, leidt tot een mogelijke besparing van € 15 miljoen voor de
gemeente Zaanstad of € 30 miljoen voor de gehele GR.
In ons schema hebben wij een aanname gedaan van aantallen over de drie varianten en dat levert bij
uitvoering dat bedrag op over de levensduur van Baanstede. Er wordt wel beweerd dat je bij vertrek
2
van een SW-medewerkende uit de overhead daar dan gemakkelijk iemand uit de WWB kan plaatsen.
Wij denken daar anders over. Het gaat hier om hoog gekwalificeerde functies, waar mogelijk wel
iemand voor beschikbaar is uit de WW, of de ANW. Wij pleiten er voor om het grootste gedeelte van
deze overhead te outsourcen naar organisaties die regulier dit soort functies uitoefenen en dat dan
weer onder het instrument begeleid werken voor de aanwezige SW-medewerkenden. Daarmee is de
functie voor zover nodig kwalitatief geborgd.
Wij realiseren ons dat wij hiermee een ander scenario schetsen dan de door u aan de gemeenteraden
voorgelegde varianten. Een volledige inhoudelijke en financiële vergelijking geeft een andere
vergelijking. U gaat in alle varianten alleen uit van detachering. Wij zien meer soorten
arbeidsovereenkomsten met meer arbeidszekerheid voor de SW-geïndiceerden met substantiële
besparingsmogelijkheden op de structurele uitvoeringskosten van uw detacheringsscenario.
HUISvoorWERK
Wij constateren dat niet alleen 2014 maar nu ook 2015 als een verloren jaar moet worden beschouwd.
Gemeenten moeten hun verlies nemen en er wordt ofwel een groot beslag gelegd op het
Participatiebudget of op de algemene middelen. Om de jaren daarna wel de kansen te benutten voor
de mensen waar het om gaat, is durf nodig om verdere stappen te zetten. Wij pleiten nogmaals voor
het samen met werkgevers inzetten op het creëren van reguliere banen zoals hierboven beschreven.
Voor het ‘HUIS voor WERK’ is dus nog wel ‘huiswerk’ te doen.
Duidelijk mag zijn dat wij bereid zijn hieraan ons aandeel te leveren, daarover met u in gesprek te
gaan en te adviseren. Daarom doen wij nogmaals een klemmend beroep op u om ons te betrekken bij
de transitie, transformatie en de sanering van de Sociale werkvoorziening Zaanstreek-Waterland.
Hoogachtend,
namens de SW-adviesraad Zaanstreek-Waterland
Jan Oonk
Voorzitter
i.a.a. de gemeenteraden van de gemeenten Beemster, Edam-Volendam, Landsmeer, Oostzaan,
Purmerend, Waterland, Wormerland, Zaanstad en Zeevang
Bijlage: Schema scenario SW-Adviesraad
3
Bijlage: Schema scenario SW-Adviesraad
Procesomkering, ondernemers centraal, hen verleiden tot het nemen van verantwoordelijkheid, met
als doel dramatische daling van aantal uitkeringsgerechtigden, waardoor reducties op omvang
uitkeringen, dus reducties op premies, belastingen en heffingen, waardoor de arbeidskosten lager
worden en de concurrentiepositie toeneemt. Bonus op WOZ heffingen, precariorechten enz.
De gemeente moet dit proces niet overnemen, maar faciliteren.
Baanstede
Gemeenten,
UWV
en
SVB
maken
arbeidsmarkt
profielen van de
klanten.
Opsplitsen in 3
entiteiten, 100
beschut werken
via
overheveling,
2.
128
detachering en
3. 200 begeleid
werken (aantallen
Keuze + kontrakt
Aanbieden
aan
transferpunt de vijf best
passenden.
uit Zaannstad )
Matchen met de bestanden
gemeente (n), UWV, SVB
bij
1. Verzamelen en samenstellen van
functies,
incl.
vaardigheden
en
competenties, 2. verdeelpunt voor werk
naar werk, 3. verzamelpunt voor Work
First, 4. van scholing naar werk
Inrichten
van
transferpunt in
beheer
een
eigen
Oprichten van een coöperatie
SW-overhead
outsourcen
onder overname
functies
door
bedrijven
middels begeleid
werken.
Risicoreductie
van € 13 miljoen
en kans op € 15
miljoen.
Social
return
en
tegenprestatie
lijken
meer extra immateriële
belastingheffingen;
dit
schema
leidt
tot
substantiële structurele
oplossingen.
Alle ondernemers in de stad, de regio of per bedrijven terrein (ook de winkeliers)
informeren, verleiden en aanspreken op verantwoordelijkheden.