Quality of life bij sfinctersparende rectumchirurgie versus niet sfinctersparende chirurgie. Inleiding Behandelingsmogelijkheden Quality of life Besluit 2 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 Inleiding • • • • • 3 Naar schatting krijgen jaarlijks 2500 mensen in België de diagnose van rectumcarcinoom. Vaak wordt rectumcarcinoom geassocieerd met slechte prognose. Laatste decennium evolutie in behandeling. Behandeling afhankelijk van klinische staging en DMV: KO, recto/colposcopie +/- biopsie en APO, CT- ABD en TH, NMR of echo, endoscopie en biochemie (CEA) TNM stadium Op basis van TNM, leeftijd, algemene toestand, sfincter functie en wens patiënt wordt er een behandelingsplan opgesteld. PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 Inleiding 4 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 Behandelingsmogelijkheden 5 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 Sfinctersparende rectumchirurgie of lage anetriorresectie (LAR) + TME en colo-anale anastomose met of zonder pouch. 6 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 Abdominoperineale rectumamputatie of APRA 7 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 TME of total mesorectal excision 8 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 Quality of life • Invloed op de darmfunctie • Invloed op het seksueel functioneren • Invloed op het urinair functioneren 9 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 1. Invloed op de darmfunctie • • • • 10 Lage anastomose kan functionele darmklachten veroorzaken. Colondisfuncties die zich vaak voordoen: verhoogde stoelgangsfrequentie, urgency, soiling, fecale incontinentie, clustering en continu stoelgangsdrang. Laag anteriorresectie syndroom of LARS deze klachten hebben een aanzienlijk negatief effect op de levenskwaliteit van de patiënten Sfinctersparende rectumchirurgie geeft bij 80% van de patiënten een verandering in het stoelgangspatroon. Preoperatieve radiotherapie speelt een grote rol bij het ontwikkelen van deze klachten. PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 1. Invloed op de darmfunctie • • • • 11 LAR postoperatief fecale urgency, soiling, incontinentie of het gevoel van het onvolledig kunnen ledigen ð heeft een negatief effect op het sociaal functioneren van de patiënten. Men vermoedt dat patiënten met een lage anastomose een verminderde levenskwaliteit hebben, maar er zijn geen gegevens beschikbaar over de invloed van de hoogte van de anastomose op de levenskwaliteit van de patiënten. Colondisfuncties na LAR tussen 3 en 6 maand zijn de klachten het hoogst. Na 12 maand is er een significante vermindering van de klachten. Fecale incontinentie en urgency hebben een grote invloed op het sociaal functioneren van de patiënten. PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 2. Invloed op seksueel functioneren • • • • • • 12 Seksualiteit en intimiteit twee belangrijke aspecten in de levenskwaliteit van de patiënt. Meer seksuele disfunctie bij een APRA dan bij een LAR. Seksuele disfunctie bij mannen: erectieproblemen, ejaculatiestoornissen en het niet bekomen van een orgasme. Seksuele disfunctie bij vrouwen: dyspareunie en problemen bij de lubricatie. Preoperatieve (neo) adjuvante radiotherapie nefast op het gebied van seksueel disfunctioneren. Vaker onderzoek bij mannen als bij vrouwen ð onderzoeken richten zich voornamelijk op mannen. PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 2. Invloed op het seksueel functioneren • 13 Seksuele disfunctie en een gebrek aan affectie een vaak voorkomend probleem in relaties wanneer er één van de partners ziek is. Relatie bij partner is een belangrijk onderdeel van het psychisch welbevinden en de levenskwaliteit van de patiënt. PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 Aanwezigheid van een stoma • • • • 14 Patiënten met een blijvende stoma hebben een lagere levenskwaliteit dan patiënten die een LAR ondergingen ð levensstijl wordt grondig door elkaar geschud. Patiënten hebben vaak problemen met de locatie van de stoma (40%), verkeerd gebruik van materiaal en het ontwikkelen van stomaproblemen hebben invloed op de levenskwaliteit van de patiënt. Lichaamsbeeld verandert door de aanwezigheid van de stoma. Sociaal functioneren vermindert door de aanwezigheid van ee stoma. PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 3. Invloed op het urinair functioneren • Komen minder frequent voor. • Meest voorkomend probleem is urineretentie. • Vaker bij mannen als bij vrouwen. • Urineretentie wordt vaak opgelost in het ziekenhuis, soms gaat patiënt naar huis met blaaskatheter (suprapubische sonde) • Urineretentie vaker bij een APRA ð zenuwbeschadiging 15 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 Besluit • Sfinctersparende chirurgie niet altijd beter dan een goed functionerende stoma. • De patiënt heeft uiteindelijk niet de verwachte levenskwaliteit ð maar het is wel de tumor die bepaalt welke type chirurgie de patiënt ondergaat. • Stoma nog steeds gestigmatiseerd. 16 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 Besluit • Belangrijk dat de arts en verpleegkundige de patiënt voor een na de ingreep goed opvolgt. • Informeren, communiceren en zorg aanbieden aangepast aan de noden van de patiënt ð levenskwaliteit verbeteren. 17 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14 18 PRESENTATIE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DIEST 15/06/14
© Copyright 2024 ExpyDoc