NVvP Najaarscongres

NVvP Najaarscongres
B.V. Diensten
Nederlandse
Vereniging
B.V. Diensten
Nederlandse
Vereniging
voor voor
Parodontologie
Parodontologie
NVvP
Najaarscongres
over de kunst van
het ouder worden
Kris Verburgh
Bram Bakker
14.30 • 15.20
16.00 • 16.50
Gewoonten veranderen: hoe?
Waardoor verouderen we? Welke rol speelt voeding in
veroudering en verouderingsziektes, zoals hart- en vaatziektes, diabetes of dementie? Tijdens deze lezing wordt
het hoe en waarom van veroudering besproken, en hoe
deze inzichten ons kunnen helpen om betere voedingsaanbevelingen te creëren. Dr. Verburgh creëerde ook
een nieuw model, de voedselzandloper, dat mensen kan
helpen om gezondere voedingskeuzes te maken.
Bij vrijwel ieder gezondheidsprobleem speelt onze
leefwijze een rol, en meestal een ongunstige.
Hoewel we weten hoe het zou moeten, eten we toch
teveel, bewegen we toch te weinig, en hebben we
teveel stress. Het veranderen van ongezond gedrag
kan niet vroeg genoeg beginnen, en zou bij voorkeur
moeten plaatsvinden voordat ziekten er (mede) het
gevolg van zijn. Dat heet preventie, een traditioneel
heikel onderwerp in een gezondheidszorg die voor
het overgrote deel reactief is ingericht. Vanuit het
perspectief van het voorkomen van onnodig leed, en
om de oplopende kosten te minimaliseren, zou hier
veel meer in geïnvesteerd moeten worden, reeds
vanaf jonge leeftijd. De zorg voor het gebit is een
uitgelezen voorbeeld van hoe het heel goed kan
gaan (als er aandacht aan wordt besteed), maar
ook hoe veel ellende falende preventieve zorg kan
opleveren. Doel van deze lezing is om de mogelijkheden van gedragsverandering, een psychologisch
lastig onderwerp, nog eens onder de aandacht te
brengen.
Kris Verburgh is arts en onderzoeker aan de Vrije
Universiteit Brussel (VUB). Zijn onderzoeksinteresses zijn
veroudering, voeding, metabolisme. Hij onderzoekt de
rol van voeding, diëten en medicatie in het verouderingsproces en verouderingsziektes zoals hart-en vaatziektes,
diabetes en dementie. Verburgh schreef zijn eerste
wetenschapsboek toen hij 16 was en was auteur van
drie boeken op 25-jarige leeftijd. Van jongs af aan is hij
gefascineerd door veroudering en het belang van voeding
bij het voorkomen van ziektes.
over de kunst van
Bram Bakker (1963) is psychiater en publicist. In
zijn werk speelt aandacht voor onze leefwijze een
hoofdrol. Bakker werkt bij een GGZ-instelling waar
lichaamsbeweging ‚verplicht’ is, en was een van de
initiatiefnemers van Mind&Health, de eerste plek
waar leefstijl-analyse in Nederland op hoog niveau
plaatsvindt. Zelf is hij een verwoede duursporter.
Telefoon
02290229
- 540148
Telefoon
- 540148
Telefax
02290229
- 543467
Telefax
- 543467
Website:
www.nvvp.org
Website:
www.nvvp.org
Email:Email:
[email protected]
[email protected]
over de kunst van
Sponsors NVvP 2014
Platina
Goud
Zilver
Brons
Mark Timmerman
Moderator
Frankeren als brief
over de kunst van
het ouder worden
Mark Timmerman studeerde in 1984 af als tandarts en was tot 2006 werkzaam op ACTA, waar hij
in 2001 promoveerde. Daarnaast was hij actief in
de algemene praktijk en later in de Paropraktijk in
Utrecht. Vanaf 2008 werkt hij als parodontoloog In
de Praktijk voor Parodontologie en Implantologie in
Nijmegen en Horst. Naast parodontologie vormt de
implantologie tegenwoordig een groot deel van zijn
werkzaamheden.
het ouder worden
Basisontwerp: PeterVanPeetzen bv / Vormgeving: Aat Doek bno
Afbeelding: Collectie Museum Prinsenhof, Delft
(Bruikleen Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)
BV Diensten NVvP
Postbus 34
1633 ZG Avenhorn
Over voeding en veroudering.
Secretariaat:
Postbus
34 34
Secretariaat:
Postbus
1633 1633
ZG Avenhorn
ZG Avenhorn
• Maier
• Rots
• Teeuw
• Verburgh
• Bakker
het ouder worden
Vrijdag 28 november 2014
CineMec, Ede
over de kunst van
het ouder worden
Het aantal ouderen in ons land neemt in
versneld tempo toe. Volgens de CBS
Bevolkingsprognose stijgt het aantal 65/79jarigen tot 4.7 miljoen in 2041. Dat betekent
nogal wat voor de gezondheidszorg.
Ook in úw praktijk krijgt u in toenemende
mate te maken met de oudere patiënt,
waarvan een groot deel dentaat en met
paroproblemen zal zijn.
Welke relatie is er tussen het ouder worden,
lifestylefactoren en de gezondheid, waaronder
die van het parodontium?
Hoe kunt u als zorgverlener de specifieke
ouderenproblematiek vanuit een breder
perspectief beoordelen? Over de kunst van
het ouder worden is veel boeiende
wetenschappelijke informatie beschikbaar.
Deze krijgt u tijdens het NVvP-najaarscongres
2014 op een presenteerblaadje aangereikt.
Hollandse meesters
Op dit najaarscongres vertelt de jongste
hoogleraar Interne geneeskunde van ons land,
Andrea Maier, welke invloed de veroudering
op de weefsels in het lichaam heeft.
Programma
Andrea Maier
Marianne Rots
Wijnand Teeuw
Vrijdag 28 november 2014
9.40 • 10.30
11.15 • 12.05
12.05 • 12.55
CineMec, Ede
8.30 – 9.15 Algemene Ledenvergadering
Marianne Rots, gespecialiseerd in
epigenetica, verklaart hoe lifestlyle en
veroudering de expressie van genetische
aanleg beïnvloeden.
De Belgische arts en onderzoeker
Kris Verburgh, tevens ontwikkelaar van het
model ‘de voedselzandloper’, legt het
verband tussen voeding en veroudering.
En wilt u uw patiënten ondersteunen bij het
veranderen van bepaalde lifestyle-factoren?
Dan biedt psychiater en publicist Bram Bakker
u in zijn lezing ‘Gewoonten veranderen: hoe?’
een aantal nuttige tools.
Natuurlijk is er ook een spreker uit de tandheelkunde aanwezig. Wijnand Teeuw, bioloog/
parodontoloog, spreekt over de verbinding
tussen veroudering, algemeen medische
problemen en parodontitis.
U kunt zich aanmelden op www.nvvp.org
Waardige afsluiting
Daarmee wordt de driehoek ‘verouderinglifestylefactoren-parodontitis’ op praktisch en
informatieve wijze blootgelegd. Achtergronden
worden geschetst, wetenschappelijke
bevindingen gedeeld, praktische kennis
aangereikt. Zo sluit dit congres op waardige
wijze het landenthema van de NVvPcongressen af. Vijf jaar geleden startten we
deze serie met ‘Hollandse Nieuwe’, om deze
nu te beëindigen door het woord te geven
aan Hollandse Meesters.
Bredere scope
Wilt u de geheimen van het ouder worden in
relatie tot parodontologie ontrafeld zien? Kom
op 28-11-2014 naar het Cinemec in Ede. En
laat u bekwamen in de kunst van het ouder
worden.
9.30 – 9.40 Opening congres
Moderator: Mark Timmerman
9.40 – 10.30 Andrea Maier
‘The art of bouncing (back)’:
veroudering en haar geheimen
10.30 – 11.15 koffiepauze
11.15 – 12.05 Marianne Rots
Epigenetica: hoe lifestyle en
veroudering de uiting van
genetische aanleg kunnen
beïnvloeden
1 2.05 – 12.55 Wijnand Teeuw
Ouderdom komt met
samenhangende gebreken
12.55 – 14.15 lunchpauze
1 4.15 – 14.30 Uitreiking NVvP - Oral B®
onderzoeksprijs
1 4.30 – 15.20 K
ris Verburgh
Over voeding en veroudering
15.20 – 16.00 theepauze
16.00 – 16.50 Bram Bakker
Gewoonten veranderen: hoe?
16.50 – 17.00 vragen - discussie
17.00 – 18.00 borrel
Epigenetica: hoe lifestyle en veroudering
de uiting van genetische aanleg kan
beïnvloeden.
Ouderdom komt met samenhangende
gebreken. Over de interactie tussen
parodontitis en welvaartsziekten.
In de afgelopen centennia heeft de levensverwachting grote sprongen gemaakt. Wij hebben
de omgeving waarin we leven zo goed aangepast
dat de kwaliteit van leven sterk gestegen is. Die
successen zijn bereikt door daadkracht van artsen
en onderzoekers die gebruik maken van een ziektegedreven model van meestal fatale aandoeningen.
Bij een helder medisch probleem staan artsen in de
startblokken om te handelen. Echter, de klinische
praktijk leert dat ziekten zich op hogere leeftijd vaak
anders gedragen dan op jongere leeftijd. Dit vergt
dus selectieve toepassing van medische interventies. Het bepalen van de ‘biologische leeftijd’
(in plaats van het gebruik van de kalenderleeftijd)
van individuen helpt hierbij.Veroudering is de
grootste risicofactor voor leeftijdsgerelateerde ziekte,
maar wordt niet als zodanig benadert. Veroudering
op zich zelf kan gezien worden als een ‘ziekte’. Een
‘ziekte’ die wij momenteel nog moeilijk in maat en
getal kunnen uitdrukken. Wij kunnen haar nog niet
genezen, maar wel vertragen; momenteel doen
wij dit door leefstijlaanpassingen, zoals gezonde
voeding, niet roken en voldoende bewegen. Dit is
echter niet voldoende. De zoektocht is begonnen
naar de mechanismen die het verouderingsproces
vertragen, stoppen of zelfs terugdraaien.
Epigenetica kan worden omschreven als de taal van de
genen: sommige genen zijn stil, anderen schreeuwen
luid. Dit concert der genen wordt gedirigeerd door de
epigenetica (overerfbare, maar reversibele laag van
informatie die NIET in de DNA basepaarvolgorden zit).
In ziekten zijn genen vaak onterecht tot zwijgen gebracht
of staan juist ongepast heel hard te schreeuwen. Veel
onderzoek richt zich dan ook op het identificeren van
epigenetische mutaties die met verstoorde genexpressiepatronen geassocieerd zijn. Hoewel deze
mutaties als diagnostische markers kunnen dienen, is
het nog interessanter om de omkeerbaarheid van
dergelijke instructies te onderzoeken. De omkeerbaarheid van de epigenetica maakt dat dit mechanisme vaak
wordt omschreven als de link tussen nature and nurture
(genen en omgeving). Vele studies hebben laten zien dat
inderdaad voeding, stress, pesticiden etc hun effecten
blijvend op een individu kunnen achterlaten in de vorm
van epigenetische markeringen. In tegenstelling tot de
genetische eigenschappen die men van zijn ouders
meekrijgt, kunnen epigenetische eigenschappen mede
dus worden beïnvloed door eigen levensstijl: dat
betekent ook dat genetische aanleg voor bepaalde
ziekten mogelijk beïnvloedbaar zijn. Wellicht is de mens
toch meer in controle over zijn “genetische lot” dan
eerder gedacht…
Tijdens het leven stapelt zich schade op in het lichaam.
Lange tijd kan het lichaam hiervoor compenseren,
maar op een gegeven moment leidt deze opstapeling
van schade tot functieverlies. Welke gebreken er dan
ontstaan hangt af van de plaats waar de schade heeft
plaatsgevonden. We zien deze processen voor ons
oog gebeuren, zowel in de mond als in de rest van het
lichaam. De plaats en snelheid van de slijtage hangen
af van veel verschillende factoren. Interessant is het om
te weten, dat naast de bekende riscofactoren voor
progressieve veroudering, ook het ene gebrek het
andere in de hand werkt. Verschillende pathologische
aandoeningen initiëren of verergeren andere ziekten.
Maar hoe zit dat met de relatie tussen lijf en mond?
In deze lezing zal worden ingaan op de bestaande
interactie tussen parodontitis en verschillende
welvaartsziekten. Welke consequenties heeft de
huidige kennis voor onze (interdisciplinaire) behandelstrategieën? Of moeten we stellen dat ook hier geldt:
‘jong geleerd is oud gedaan?’ Oftewel: preventie?
Prof. dr. dr. Andrea B. Maier studeerde Geneeskunde aan de Universiteit van Lübeck in Duitsland
en heeft de opleiding tot internist ouderengeneeskunde gevolgd aan het Leids Universitair Medisch
Centrum. In 2003 promoveerde zij op het onderwerp
geronto-psychiatrische zorgmodellen en in 2008 op
cellulaire verouderingsmechanismen. Haar translationele onderzoeksgroep werkt aan de ontrafeling
van verouderingsmechanismen en leeftijdsgerelateerde ziektes. Sinds 2012 werkt zij aan het
VU medisch centrum te Amsterdam als hoofd van
de sectie Internistische Ouderengeneeskunde en
aanvaardde in maart 2013 de leerstoel Interne
Geneeskunde, i.h.b. de Gerontologie.
Marianne G. Rots (Groenlo, 1970) is gepromoveerd in
2000 op haar onderzoek naar mechanismen van resistentie tegen chemotherapie bij kinderen met leukemie
(VUmc, Amsterdam). Haar bevindingen zijn onder
anderen gepubliceerd in 3 artikelen in het BLOOD.
In 2000 vertrok zij naar Birmingham, Alabama (US) om
in het Gene Therapy Center (Prof dr DT Curiel) gewone
verkoudheidsvirussen om te bouwen naar therapeutische gentherapie-vectoren. In 2001, startte zij bij de
afdeling Therapeutische GenModulatie, RijksUniversiteit
Groningen, haar eigen onderzoeksgroep op.
Tegenwoordig is Marianne Rots Professor in de
Moleculaire Epigenetica aan het UMC Groningen.
Zij heeft een nieuwe techniek opgezet (Epigenetische
Editing) waarbij genen op commando aan- dan wel
uit- geschakeld kunnen worden.
‘The art of bouncing (back)’.
veroudering en haar geheimen.
Wijnand J. Teeuw, parodontoloog NVvP, behaalde in
2003 zijn doctoraaldiploma Biologie aan de Universiteit
Utrecht met als afstudeerrichting Fundamentele
Biomedische Wetenschappen (FBMW). In 2006
studeerde hij als tandarts af aan het Academisch
Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) waaraan
hij sinds die tijd verbonden is aan de sectie
Parodondologie. Van 2009 t/m 2012 volgde hij aldaar
de MSc-opleiding tot parodontoloog, welke hij cum
laude heeft afgerond. Zijn promotieonderzoek betreft
de relatie tussen parodontitis en de algemene
gezondheid, in het bijzonder diabetes mellitus en
hart- en vaatziekten. Tevens is hij werkzaam als
parodontologieconsulent in een algemene
tandartsenpraktijk.
✂
NVvP Najaarscongres
Inschrijfformulier Hollandse meesters: over de
kunst van het ouder worden 28-11-2014
Wij verzoeken u vriendelijk één inschrijfformulier per persoon te gebruiken en dit met zwarte pen en
blokletters in te vullen. Tevens is het van groot belang dat u ten behoeve van de automatische incasso uw
ibanrekeningnummer en de tenaamstelling correct invult. U dient dit formulier te versturen of te faxen naar:
BV Diensten NVvP, Postbus 34, 1633 ZG Avenhorn. Maak een kopie voor uw eigen administratie.
voorletters
Dhr/Mevr.
adres
plaats
postcode
factuuradres (invullen indien anders dan boven):
naam
adres
postcode
plaats
telefoon
email
Congres vrijdag 28 november 2014 per deelnemer
bij inschrijving vóór 7 november 2014
Leden NVvP q tandarts
s 360,00
q mondhygiënist s 245,00
q student
s 100,00
Toeslag inschrijving ná 7 november 2014
q
q
q
q
q
tandarts
mondhygiënist
student
prev. assistent
overig Niet leden
s 410,00 s 295,00
s 125,00
s 175,00
s 410,00 s
s
s
s
s
s
Totaal 50,-
s
De vermelde bedragen zijn incl. BTW, lunch, pauzeconsumpties en borrel.
Ondergetekende machtigt hierbij BV Diensten NVvP te Avenhorn om van zijn/haar rekening éénmalig de
congreskosten ten behoeve van ‘Hollandse meesters: de kunst van het ouder worden’, NVvP najaarscongres
op 28 november 2014 af te schrijven. Deze incasso zal vanaf 28 oktober a.s. worden uitgevoerd t.g.v.
bankrekeningnummer NL49ABNA0588140457.
iban rekeningnr.
ten name van
BIG nummer (tandartsen)
KRM nummer (mondhygiënisten)
datum
handtekening
Inschrijving geschiedt op volgorde van aanmelding, na ontvangst van dit formulier ontvangt u een
bevestiging. Annulering van de inschrijving dient schriftelijk te geschieden bij BV Diensten NVvP.
Bij annulering vóór 7 november 2014 wordt s 30,00 administratiekosten in rekening gebracht, bij
annulering vóór 14 november 2014 wordt 30% van de congreskosten in rekening gebracht, bij annulering
vóór 21 november 2014 wordt 50% van de congreskosten in rekening gebracht en bij annulering
na 21 november 2014 wordt 100% van de congreskosten in rekening gebracht. Het congres is in aanvraag
voor registratie bij het Kwaliteits Register Tandartsen voor 4 punten en bij het Kwaliteitsregister
Mondhygiënisten voor 4 punten. Programma, tijden en sprekers onder voorbehoud.
U kunt zich ook aanmelden via de website: www.nvvp.org

Download Report