Duurzaamheid van ZOAB: draagt de SBS modificatie hieraan bij? 8 April 2014 – 3e Latexfalt Congres Erica Jellema Inhoud Introductie Duurzaamheid van ZOAB: laboratorium en in de praktijk Duurzaamheid vs. functionaliteit Voordelen van modificatie Conclusies Ervaring met ZOAB Naast alle (reeds bekende) positieve aspecten: Relatieve korte levensduur door steenverlies aan het oppervlak Veroorzaakt schade aan autoruiten En vermindering van geluidsreductie Documentation vanuit Nederland Rappport: ‘Gaat gemodificeerd ZOAB langer mee??’ (DWW-2002-13) Onderzoek naar verduurzaming van ZOAB test vlakken Conclusies uit het rapport: Een hoog bindmiddelgehalte is van belang voor goed gedrag van de weggedeelten (weinig steenverlies) Modificatie van bindmiddel kan nuttig zijn voor het verkrijgen van hoge bindmiddel percentages Het gebruik van rubber/polymeer modificaties lijkt geen levensduur verlengend effect te hebben Documentatie vanuit de VK In 1984 heeft de TRL een gelijk aantal tests uitgevoerd op de A38 Tussentijdse conclusies in 1989: Sections 3, 10 en 11 presteerden beter dan gemiddeld Section 3 was epoxy asfalt Section 10 was 200 pen + SBS door Philmac Section 11 was 200 pen + SBS door Shell “…het blijkt dat verbeterde duurzaamheid door hoger bindmiddelgehalte meestal behaald wordt ten koste van waterdoorlaatbaarheid (hydraulic conductivity)…” Nederlandse proeven waren alleen gericht op verduurzaming TRL: focus op zowel verduurzaming, waterdoorlaatbaarheid, sproei hoeveelheid, textuur diepte, stroefheid en behoud van holle ruimtes Mogelijke oorzaken van vervroegd steenverlies 1. Versnelde veroudering door open structuur • Onvoldoende toughness/breeksterkte in de broze staat of • Gebrek aan ‘genezend’ vermogen om beschadigingen door verkeer te herstellen 2. Versterking door doorzakking van het bindmiddel tijdens gebruik 3. Slechtere hechting door weersinvloeden Op basis van een beperkt aantal praktijkobservaties is geconstateerd dat optie 3 de minst waarschijnlijke oorzaak is Mogelijkheden voor verbetering van de weerstand teven steenverlies 1. Vermindering kwetsbaarheid door veroudering door het kiezen van zachtere/basis bitumen 2. Probeer dikkere lagen bindmiddel aan te brengen Ad 1 & 2: - Potentie voor vervroegd verstoppen - Potentie voor zwaardere uitzakking 3. Gebruik zachte, hogere PI bitumen Ad 3: - Algemene zorg voor tegengaan van verouderingsproces 4. Verbetering van toughness/breeksterkte Ad 4: - Onmogelijk zonder gebruik van polymeren Potentiele bijdrage SBS I 1. SBS vormt een uitgebreid netwerk bij omgevingstemperaturen en is aanwezig als aparte molecuul bij verwerkingstemperatuur Potentiële bijdrage SBS II 2. Het uitgebreid netwerk wordt continue in de bitumen bij concentraties tussen 4 – 6% Potentiële bijdrage SBS III 1. SBS vormt een uitgebreid netwerk bij omgevingstemperaturen en is aanwezig als aparte molecuul bij verwerkingstemperaturen 2. Het uitgebreid netwerk wordt continue in de bitumen bij concentraties tussen 4 – 6% 1. Het continue, uitgebreid netwerk brengt: 1. (Zeer) hoge viscositeit bij omgevingstemperaturen 2. (Zeer) high toughness/breeksterkte bij omgevingstemperaturen 3. Verminderde stijfheid bij lage temperaturen 4. Verhoogde stijfheid bij hoge temperaturen 5. Het potentiële gebruik van zachte(re) basis bitumen Pen-waarde bij 25 ºC, dmm Laboratorium veroudering van ZOAB boorkernen bij 50°C 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 80/100 PX100 +3% D1101 +5% D1101 +7% D1101 0 10 20 30 Veroudering in weken 40 Laboratorium veroudering van ZOAB boorkernen bij 50°C Pen-waarde bij 40ºC, dmm 500 400 80/100 PX100 + 3% D1101 + 5% D1101 + 7% D1101 300 200 100 0 10 20 30 Veroudering in weken 40 Invloed van SBS modificatie op laboratorium veroudering Vergelijking van de rechte lijnen: bij 25 °C bij 40 °C PX100 jr = -2.0x + 103 jr = -5.8x + 396 80/100 jr = -1.6x + 81 jr = -4.3x + 273 PX100 + 3% jr = -1.2x + 79 jr = -3.2x + 275 PX100 + 5% jr = -1.1x + 70 jr = -2.0x + 199 PX100 + 7% jr = -0.9x + 63 jr = -1.4x + 164 Een kleinere hellingshoek in penwaarde veroudering grafiek, betekent een hgere modificatie Vergelijking van de drie beste waterdoorlatende en de vier meest duurzame secties in A38 proeven 8 7 Verbetering van waterdoorlaatbaarheid 6 5 4 3 2 1 0 0 1 2 3 4 5 6 7 Verbeterde duurzaamheid 8 A38 resultaten: waterdoorlaatbaarheid en veroudering in de praktijk Waterdoorlaatbaarheid jr = -16.3x + 70 ** 100 pen jr = -20.7x + 84 ** 100 pen jr = -18.7x + 84 ** 100 pen jr = -18.0x + 84 ** 200/SBS jr = -25.3x + 106 *** 200/SBS jr = -28.7x + 131 *** Pen bij 25 °C, dmm 70 pen Veroudering A38 140 120 100 80 60 40 20 0 0 1 2 3 Veroudering in jaren 70 pen 100 pen 200 + SBS (Philmac) 100 pen 100 pen 200 + SBS (Shell) Resultaten A38 proeven Afwijking tussen resultaten van veroudering in het laboratorium en in de praktijk: SBS-gemodificeerd asfalt veroudert langzamer in het lab en sneller in de praktijk A38 resultaten tonen aan: Beter behoud van waterdoorlaatbaarheid voor SBS-gemodificeerd ZOAB Betere duurzaamheid van systeemverstopping aan het begin van de levensduur Waarom zouden sommige systemen sneller verstoppen, terwijl de samenstelling en kwaliteit van het aggregaat hetzelfde zijn? Waarom verstoppen sommige systemen meer dan anderen? Bindmiddelen van oppervlakbehandelingen: Sommige bindmiddelen absorberen meer vuil dan andere, aangezien een duidelijke relatie is gevonden met de viscositeit van deze bindmiddelen SBS-gemodificeerde bindmiddelen hebben (zeer) hoge viscositeit wanneer de polymeer fase continue is Minder absorbtie van stof leidt tot minder verstopping, aangezien stof gemakkelijk verwijderd kan worden door het pomp effect van verkeer Laboratorium experimenten: pure bitumen 2u 6u 24u Laboratorium experimenten: PMB (4% SBS) 2u 6u 48u Laboratorium experimenten: PMB (8% SBS) 2u 6u 120u Verstoppingswaarde Relatieve veroudering Mogelijk mechanisme (1) Viscositeit bij verwerkingstemperatuur Mogelijk mechanisme (2) Relatieve schade 100 80 Behoud holle ruimte 60 40 Basis effect veroudering 20 0 0 3 6 9 Niveau van SBS-modificatie 12 Voordelen van modificatie 250 Waterdoorlatend heid 200 Arbitraire 150 score 100 Geluidsreductie Duurzaamheid 50 0 0 3 6 9 Niveau van SBS-modificatie 12 Japanse ervaring met ZOAB ZOAB wordt al meer dan 20 jaar toegepast door heel Japan Ontwikkeld omdat men zowel waterafvoer als geluidsreducerende eigenschappen vereiste Gebruik van niet/laag gemodificeerde bindmiddelen resulteerde in: Steenverlies en verstopping van holle ruimtes in gebruik Leidt tot verminderde duurzaamheid en functionele eigenschappen Daarom heeft Japan: Typische modificatie hoeveelheid: 8% Koudste delen van het land: 10% of meer Winter rafeling van ZOAB: Testen en Modellering Technische Universiteit Delft & Kraton Polymers Research Een aantal koude winternachten kan gelijk staan aan jaren van beschadiging aan een weg wanneer spanningen veroorzaakt door verkeersbelasting gecombineerd met dag/nacht temperatuur variaties zorgen voor het bereiken van het breekpunt van een bindmiddel. TU Delft(LOT): Voorspelbare factoren voor winterschade aan verouderde bindmiddelen: - Beperkt verouderd bindmiddel laag temperatuur stijfheid - Stress relaxation toestaan bij lage temperatuur Model bevestigt gebruik van bindmiddel van duurzame en vroegtijdige beschadigde motorweg Winter rafeling van ZOAB: Testen en Modellering Technische Universiteit Delft & Kraton Polymers Research Duurzaamheid bij -10°C [dagen] ∆(night/day)=6°C Kraton™ hoog gemodificeerde bindmiddelen hebben uitzonderlijke veerkracht: 15 x levensduur vs. standaard SBS gemodificeerd Uitzonderlijke breeksterkte: Conclusies Duurzaamheid van ZOAB dient beoordeeld te worden op zowel functionaliteit als weerstand tegen steenslag verlies Evaluaties in Nederland zijn alleen gericht op weerstand tegen steenslagverlies Evaluaties in het buitenland zijn gericht op alle functionele aspecten en tonen correlaties tussen: Meer verstoppen minder waterdoorlaatbaar Meer verstoppen minder steenverlies Minder verstoppen meer waterdoorlaatbaarheid Minder verstoppen meer steenverlies Het tegengaan van verstoppingen is gerelateerd aan het type (viscositeit) van het bindmiddel en er is aangetoond dat des te hoger het modificatieniveau, des te minder vuilabsorbtie plaatsvindt Er bestaat ook een discrepantie in de mate van veroudering tussen de weg en het laboratorium, in het laatste geval vindt er duidelijk geen verstopping plaats. Hoog gemodificeerd ZOAB heeft zich in Japan bewezen, waar de gebruikte hoeveelheid SBS modificatie 8% of hoger is LOT model van TU Delft voorspelde een significante duurzaamheidverbetering van hoog gemodificeerde ZOAB na veroudering (bij winter condities) Kraton, the Kraton logo and design, the Cariflex logo, Cariflex, Nexar and the Giving Innovators Their Edge tagline and, in some cases, their expression in other languages are trademarks of Kraton Performance Polymers, Inc. and are registered in many countries throughout the world. Publication Disclaimer: We believe the information set forth above to be true and accurate, but any findings, recommendations or suggestions that may be made in the foregoing text are without any warranty or guarantee whatsoever, and shall establish no legal duty or responsibility on the part of the authors or any Kraton Polymers entity. Kraton expressly disclaims any warranties and implied representations as to the commercial availability of any of its polymers, commercial or developmental. Kraton reserves the rights to withdraw any product from commercial availability and to make any changes to any existing commercial or developmental polymer. Furthermore, nothing set forth above shall be construed as a recommendation to use any product in any specific application or in conflict with any existing patent rights. All Kraton Polymers entities expressly disclaim any and all liability for any damages or injuries arising out of any activities relating in any way to this publication or the information set forth herein. ©2014 Kraton Performance Polymers, Inc. All rights reserved.
© Copyright 2024 ExpyDoc