Jeetje, daar staan we dan. Na twee jaar NSOB. Het waren twee fantastische jaren. Gek dat het nu echt voorbij is. Toen ik vorig weekend wakker werd was het eerste wat ik dacht, wat gek, ik heb geen huiswerk meer. Ik kan me nog goed herinneren dat we twee jaar geleden als jaargroep ons kennismakingsweekend hadden hier in Den Haag. We hadden een stadswandelingen met als thema de architectuur van de macht. En 's avonds hadden we een diner. Paul hield een speech en wenste ons heel veel mooie colleges, een leerzame tijd en veel goede wijn toe. Laten we eens kijken wat daar van terecht is gekomen. Ik ga ze alle drie af. ----Laten we beginnen met de colleges. We werden gebombardeerd tot fellows en voor de groepsopdrachten ingedeeld in syndicaten. Om de paar weken lag er weer een nieuwe stapel boeken voor ons klaar. We zijn vakkundig losgeweekt van ons dagelijks werk door de beste hoogleraren van Nederland. We zijn gedrild door Roel in t Veld met slopende avondsessies. We hadden colleges over Europa, economie en recht. En Paul en Stavros, onze decanen, jullie hebben de colleges altijd tot een ontzettend hoog niveau weten te brengen. Met name de colleges filosofie moeten hier ook genoemd worden. Dat heeft wat losgemaakt. Een andere manier van kijken en redeneren. We hadden discussies over de geste van het lopen op hoge hakken, en over de wonderen van het leven. Een wonder, vertelde ik thuis heel enthousiast, stamt af van het Duitse woord Wunde omdat een wonder eigenlijk een scheurtje is in het membraan van de werkelijkheid. Waarop mijn vriendin zei: dat is allemaal heel leuk schat, maar kom je nu gewoon naar de Voice kijken? -----En dan de leerzame tijd die Paul ons toewenste Eigenlijk is heel het avontuur dat we als groep samen hebben doorgemaakt een grote leerzame tijd geweest. We leerden onze drukke baan combineren met een flinke studie. We waren minder op ons werk en gingen rare woorden gebruiken zoals wicked problems, tragiek, fatalisme en procesmanagement waardoor onze collega's soms een beetje vreemd naar ons keken. Het gevoel te verdrinken in de hoeveelheid literatuur en opdrachten was duidelijk een onderdeel van de leerervaring. Een leerervaring die loont want bijna iedereen van ons is gedurende de opleiding van functie veranderd. En, niet onbelangrijk, dat was bij iedereen een promotie. Helaas studeert niet onze volledige groep vandaag af. Ik hoop van harte dat Olaf en Lubna binnenkort de opleiding af zullen maken. En ik wil ook gezegd hebben dat ik bijzonder grote bewondering heb voor Jamil die ondanks de problemen die hij aan het begin van de opleiding heeft gehad met zijn gezondheid hier vandaag staat en afstudeert. Grote klasse, dat getuigt van karakter! Het hoogtepunt was natuurlijk de buitenlandse stage. Toen we eenmaal het gevoel hadden losgezongen te zijn van onze werkpraktijk werden we als proef op de som ook nog eens naar het buitenland gestuurd. Twee maanden van huis en haard, zonder vrouw, man en kinderen. Ondergedompeld in een vreemde cultuur. We vlogen uit over heel de wereld. Letterlijk. We gingen naar Frankrijk, Engeland, Amerika, Canada, Australië, New Zeeland, Singapore, India en Uganda. En ieder van ons kwam terug met een rugzak vol verhalen. En dan de wijn die Paul ons toewenste Ook dat is ruimschoots gelukt kan ik jullie vertellen. Ik ben trots op deze groep en trots hier als Benjamin namens onze jaargroep te mogen staan. We hebben met elkaar gelachen en gedronken en we hebben vrienden gemaakt. Soms tot in de vroege uurtjes, vaak in de Posthoorn. Voor de mensen die Den Haag niet kennen, dat is een kroeg waar mannen nog hoeden dragen en pijp roken. De muziek staat er uit, de drank en een goed gesprek staan nog centraal. Een kroeg zoals een kroeg bedoeld is. Ik moet bekennen dat ik zelf meer dan eens met de taxi terug naar Rotterdam ben gegaan omdat de treinen niet meer reden. -------- Vorige week had ik voor het laatst mijn wekelijkse loopje van het centraal station, het machtige ministerie van Financiën, de Amerikaanse ambassade de mooie hoge bomen en de statige herenpanden op het Lange Voorhout naar de school. En wat ga ik dat missen! Het is heel bijzonder voorrecht om twee jaar lang iedere vrijdag naar een plek te mogen gaan waar leren en persoonlijke ontwikkeling centraal staan en waar je iedere week weer mooie en inspirerende mensen ontmoet. En dan bedoel ik zowel de docenten als mijn medestudenten. Op de NSOB voel je je bijzonder. En dat komt voor een groot deel door Jony, Jorren, Mo, Wanda en Michelle die er altijd alles aan doen om je welkom en thuis te laten voelen. Ook zijn we onze werkgevers dankbaar die ons deze kans hebben gegeven. Maar het belangrijkste van allemaal is toch de thuissituatie, ook die heeft een belangrijk aandeel gehad in ons afstuderen. Zonder jullie, onze vrouw, man, kinderen, ouders en schoonouders was het ons niet gelukt. We beseffen ons dat het voor jullie ook twee intensieve jaren zijn geweest waarin we er niet altijd volledig bij waren. Soms letterlijk vanwege een buitenlandse stage en soms omdat we een opdracht moesten schrijven en avond aan avond zaten te schrijven en te bellen en dus meer contact hadden met onze studiegenoten dan met ons gezin. Daarom beloof ik jullie namens al mijn studiegenoten dat we dat de komende tijd in gaan halen. We zullen iedere avond thuis zijn en iedere avond samen op de bank hangen en tv kijken tot jullie vanzelf weer bedenken dat het weer tijd wordt voor een opleiding! ------De traditie is dat iedere jaargroep een afscheidscadeau geeft aan de School. Daarom heb ik hier ook een koker voor Paul en Stavros. En daar hoort een korte uitleg bij. Ik kan wel zeggen dat de NSOB om ons is gaan zitten als een warme jas. En het is met pijn in ons hart dat we die vandaag weer uit moeten trekken. Maar toch is er iets wat ons dwars zit. De school leert ons te netwerken, anders te kijken, verbinding te maken met partijen en de ramen en deuren van onze organisaties open te zetten. En toch hebben we twee jaar lang tegen een blinde muur aangekeken in de tuin van de school. Dat past niet bij alles waar de school voor staat. Daarom hebben we gemeend daar wat aan te moeten doen. Ons cadeau is een gedicht gegraveerd op een glazen plaat dat op de blinde muur geplaatst zal worden. Voor nu wil ik jullie hartelijk bedanken en geef graag tot slot het woord aan mevrouw Van der laan, de moeder van Robert, die het gedicht heeft geschreven en zal voordragen.