Algemene Dienstenkaart

BNA dienstenkaarten 2014
Dienstenkaarten 2014
Nieuwe rollen en verdienmodellen voor architectenbureaus
Dienstenkaarten architectenbranche
Architecten worden steeds creatiever in het
aanboren van nieuwe markten en het ontwikkelen van alternatieve diensten en verdienmodellen. Naar analogie van de marktkaarten
heeft de BNA hiervoor nu deze dienstenkaarten
ontwikkeld. Bureaus kunnen hiermee mogelijke
nieuwe diensten verkennen. De dienstenkaarten zijn bedoeld om de discussie hierover te
bevorderen en bureaus te inspireren om een
individueel, uniek profiel te ontwikkelen. De
dienstenkaarten geven een staalkaart van de
mogelijkheden en de competenties, verdienmodellen en risico’s die daarbij horen. Dit betekent
niet per definitie een radicale verandering
van de bedrijfskoers. Meestal zijn bureaus
in nieuwe rollen vooral succesvol als nieuwe
diensten voortborduren op de sterke kanten die
al aanwezig zijn.
1
2
3
De ontwikkelende architect
De bouwende architect
De productarchitect
Het architectenbureau dat zijn kennis, kunde en vaardigheden inzet
om ontwikkelprojecten te initiëren,
uit te werken en aan te sturen.
Onderscheidend in co-creatie, (C)PO
projecten en focus op architectonische kwaliteit.
Het architectenbureau dat zijn
kennis, kunde en vaardigheden
inzet om ontwerpgedreven geïntegreerde contracten aan te bieden
en uit te voeren. Onderscheidend in
procesflexibiliteit, transparantie en
integrale ontwerpkwaliteit.
Het architectenbureau dat zijn kennis, kunde en vaardigheden inzet
om innovatieve architectuurproducten te ontwikkelen. Onderscheidend
in een conceptuele benadering,
integrale ontwerpoplossingen en
maatwerk.
4
5
6
De faciliterende architect
De strategische architect
De specialistische architect
Het architectenbureau dat zijn kennis, kunde en vaardigheden inzet
om brede bouwkundige diensten
te verlenen. Onderscheidend door
een focus op architectuurprojecten.
Heeft kleine of buitenlandse architectenbureaus als opdrachtgevers.
Het architectenbureau dat zijn kennis, kunde en vaardigheden inzet
om strategisch huisvestings- en
organisatieadvies te geven.
Onderscheidend door verbeeldingskracht, een integrale oplossingsbenadering en door bouwgerelateerde
organisaties als opdrachtgevers.
Het architectenbureau dat zijn kennis, kunde en vaardigheden inzet
om specialistisch advies te geven.
Onderscheidende expertise in nieuwe niches, waaronder ontwerptechnieken zoals BIM en 3D printing,
bottom-up ontwikkel-processen,
duurzaamheid en transformatie.
De nieuwe realiteit leidt tot nieuwe
rollen
Het architectenbureau opereert in een dynamische context. De diensten van bureaus
bewegen mee met maatschappelijke ontwikkelingen. De veerkracht en toegevoegde waarde
van het architectenberoep heeft zich in de loop
van de geschiedenis ruimschoots bewezen. Op
economisch, ecologisch en technisch gebied
bevinden architecten en andere bouwpartijen
zich nu opnieuw in een transitiefase. De markt
vraagt om zorgvuldige, duurzame, betaalbare
ingrepen die met nieuwe financieringsconstructies worden bekostigd. Investeringsdenken
maakt daarbij plaats voor levensduurdenken.
Nieuwe technologieën, materialen en media
worden steeds beter ingezet om gewenste doelen te bereiken. Er ligt een kans om in te spelen
op nieuwe vraagstukken en opgaven door de
onderscheidende, verbeeldende en verbindende kracht van de architect in te zetten voor
slimme, mooie en goede ruimtelijke oplossingen
en bouwwerken.
Leeswijzer
Combineren van markt – dienst - verdienmodel
Het spectrum van mogelijke bedrijfsprofielen bestaat niet alleen uit de dienst die het architectenbureau levert. Allereerst kan de dienst worden
toegespitst een specifieke markt. De markt -of
niche- wordt bepaald door geografie, doelgroep
of specialisatie. De marktkaarten (te vinden
op de BNA website) geven BNA leden inzicht
in actuele marktontwikkelingen. Alternatieve
verdienmodellen kunnen de dienstverlening ook
in een ander daglicht stellen. Denk aan licentieverlening of aan een servicemodel, waarbij een
deel van het honorarium op de gebouwprestaties
is gebaseerd. Door markt, dienst en verdienmodel te combineren ontstaan bijna oneindig
veel mogelijkheden voor een unieke propositie.
Toegevoegde waarde van de architect als uitgangspunt
De nieuwe diensten zijn beschreven vanuit
bestaande posities in de bouwkolom zoals de
opdrachtgever, de aannemer en de adviseurs. Op
het moment dat de architect deze rol invult vanuit de eigen toegevoegde waarde, gaat dat vaak
gepaard met een transitie van de hele projectorganisatie. Het architectenbureau verdringt in de
regel dus geen bestaande rollen.
Inpassen in de bestaande structuur
De dienstenkaarten zijn geen oproep aan architecten om het roer zondermeer om te gooien.
Bij de meeste kaarten is aangegeven hoe de
nieuwe dienst is in te passen in de bestaande
bureaustructuur. In de meeste gevallen kan de
nieuwe dienst naast de kernactiviteiten worden
ontwikkeld, bijvoorbeeld via een pilot project
of binnen een aparte afdeling. Verschillende
diensten kunnen binnen een bureau dus naast
elkaar bestaan.
Dienstenkaarten 2014
Risico’s inventariseren
Het werken met nieuwe diensten brengt nieuwe
risico’s met zich mee. Er komt bijvoorbeeld
een grotere projectverantwoordelijkheid bij
het bureau te liggen, of de dienst vraagt om
voorinvesteringen zonder garantie op revenuen.
Door de risico’s vooraf in kaart te brengen en een
strategie te bepalen hoe hiermee om te gaan,
worden ze beheersbaar. Het is verstandig om
hiervoor contact op te nemen met specialisten op
het gebied van risico, recht en verzekering.
Kennisontwikkeling en coalities
Nieuwe diensten vragen vaak om nieuwe, specifieke kennis en kunde van bureaus. De BNA
Academie heeft daarom een uitgebreid cursusaanbod om deze kennis en vaardigheden aan te
vullen. Daarnaast ligt het in veel gevallen voor
de hand om coalities te vormen met betrouwbare
partners. De dienstenkaarten geven voorbeelden
van mogelijke coalities.
Opzet van de dienstenkaarten
Iedere dienstenkaart bestaat uit twee pagina’s:
een tekstdeel en een schema. Het tekstdeel
geeft onder meer een beknopte omschrijving
van de betreffende dienst, de onderscheidende
invulling die de architect hier aan kan geven
en de relatie met de competenties en organisatie van het bestaande architectenbureau. De
informatie in de gele kaders kan worden gebruikt
voor een snelle scan om te kijken welke dienst
zou kunnen passen bij de bestaande dienstverlening. De schema’s gaan dieper in op de invulling
van de betreffende nieuwe dienstverlening:
de werkzaamheden ten opzichte van de DNR,
mogelijkheden voor coalitie en samenwerking,
risico’s en de beheersing daarvan en relevante
rollen en verdienmodellen. De informatie op de
dienstenkaarten is sterk gecondenseerd, de links
verwijzen naar relevante websites en andere
bronnen voor diepgaandere informatie.
Colofon
Inhoud
Alijd van Doorn Management for architecture
(in opdracht van de BNA)
Vormgeving
Pony Design Club
Met dank aan
Jasper Kraaijeveld (opdrachtgever namens BNA)
Mick Eekhout (TU delft)
Joost Huijgen (BarentsKrans)
BNA Beleidsadviescommissie ondernemerschap
BNA Beleidsadviescommissie juridische zaken
Disclaimer
Gebruik van de dienstenkaarten
Aan de samenstelling van deze dienstenkaarten
is de grootste zorg besteed. Desondanks kan de
BNA geen aansprakelijkheid aanvaarden voor
fouten en eventuele schade, in de breedste zin
des woords, die daaruit zou kunnen voortvloeien.
Aan de inhoud van deze dienstenkaarten kunnen
geen rechten worden ontleend.
Informatie van derden, producten en diensten
De kaarten geven links naar websites van
derden voor meer achtergrond. De informatie
op deze sites en de daar aangeboden producten
en diensten zijn de verantwoordelijkheid van de
betreffende aanbieder.
Informatie gebruiken
De BNA behoudt zich alle intellectuele eigendomsrechten van de kaarten voor. Het is niet
toegestaan informatie op deze website over te
kopiëren of op enigerlei wijze openbaar te maken, te verspreiden of te verveelvoudigen zonder
voorafgaande schriftelijke toestemming van de
BNA. U mag de informatie wel afdrukken en/of
downloaden voor eigen persoonlijk gebruik.

Download Report